Strategia Rozwoju Bielska-Białej do 2020 roku

wielowymiarowego planowania perspektywicznego, określającym wizję, priorytety, cele, kierunki oraz przedsięwzięcia strategiczne rozwoju Miasta. W Strategii wyznaczono cztery filary rozwoju Miasta, które utożsamiono następnie z priorytetowymi dziedzinami rozwoju miasta Bielska-Białej w horyzoncie do roku 2020 tj.: Efektywność, Mobilność, Zdrowotność, Kreatywność.

W ramach każdej z powyższych dziedzin priorytetowych została dokonana diagnoza strategiczna, jak również sformułowane zostały rekomendacje strategiczne w postaci: misji, celów strategicznych, strategicznych kierunków rozwoju oraz przedsięwzięć strategicznych.

W ramach priorytetu „Efektywność” określono następującą misję: „Uzyskanie przewagi konkurencyjnej poprzez kosztową efektywność powiększania i użytkowania zasobowych potencjałów rozwoju miasta” oraz przyjęto następujące cele strategiczne:

1. CE-1: Bielsko-Biała miastem skutecznie chroniącym środowisko przyrodnicze i walory krajobrazowe, systematycznie zwiększającym swą wysoką atrakcyjność rezydencjalną.

2. CE-2: Bielsko-Biała miastem skutecznie odtwarzanego i powiększanego potencjału lokalizacyjnego, osiągającym wysoką atrakcyjność inwestycyjną.

3. CE-3: Bielsko-Biała miastem wysokiej dostępności do zaawansowanej technologicznie infrastruktury komunalnej.

4. CE-4: Bielsko-Biała miastem oferującym różnorodne formy atrakcyjnego spędzania czasu wolnego.

W ramach priorytetu „Mobilność” określono następującą misję: „Wzrost wielowymiarowej aktywności ludności i poziomu jej uczestnictwa w procesach globalnych poprzez poprawę infrastrukturalnej spójności Miasta i jego integracji z otoczeniem” oraz przyjęto następujące cele strategiczne:

1. CM-1: Bielsko-Biała miastem dostępnego, bezpiecznego, szybkiego i komfortowego systemu transportowego.

2. CM-2: Bielsko-Biała miastem rozbudowanej infrastruktury informacyjno – komunikacyjnej.

3. CM-3: Bielsko-Biała miastem społeczeństwa sieciowego.

4. CM-4: Bielsko-Biała miastem ludzi szybko adaptujących się do zmian na rynku pracy.

W ramach priorytetu „Zdrowotność” określono następującą misję: „Poprawa jakości i powiększanie swobody wyboru usług publicznych poprzez wdrażanie innowacji technologicznych i produktowych” oraz przyjęto następujące cele strategiczne:

1. CZ-1: Bielsko-Biała miastem oferującym wielość opcji wyboru publicznych usług zdrowotnych.

2. CZ-2: Bielsko-Biała miastem o wysokim poziomie odporności na zagrożenia ekologiczne.

3. CZ-3: Bielsko-Biała miastem stale rozwijającym swój kapitał społeczny.

4. CZ-4: Bielsko-Biała miastem oferującym różnorodne możliwości pracy.

5. Strategie, polityki oraz programy

Strategia Rozwoju Bielska-Białej do 2020 roku

W ramach priorytetu „Kreatywność” określono następującą misję: „Osiągnięcie wysokiej krajowej i międzynarodowej pozycji Miasta w świecie edukacji, nauki i sztuki poprzez współpracę biznesu, instytucji publicznych i społeczności lokalnej” oraz przyjęto następujące cele strategiczne:

1. CK-1: Bielsko-Biała miastem elastycznego systemu edukacyjnego gwarantującego wysoki poziom wykształcenia oraz kompetencji i umiejętności zawodowych.

2. CK-2: Bielsko-Biała miastem rozwiniętej sfery badań naukowych, innowacji i transferu technologii.

3. CK-3: Bielsko-Biała miastem silnych środowisk twórczych znaczącego uczestnictwa mieszkańców w kulturze wysokiej.

4. CK-4: Bielsko-Biała miastem skutecznie wykorzystującym endogeniczny potencjał kultury i kreatywności dla rozwoju unikalnych dziedzin przedsiębiorczości.

System monitorowania „Strategii Rozwoju Bielska-Białej do 2020 roku” zakłada, że co dwa lata będzie opracowywany Raport z monitoringu strategii. W ramach przyjętego systemu monitoringu został opracowany Raport z monitoringu „Strategii Rozwoju Bielska-Białej do 2020 roku za lata 2018-2019”.

Dokument ten stanowi zestawienie najistotniejszych zadań tj. projektów, programów, inicjatyw, które wpisują się w poszczególne przedsięwzięcia strategiczne ujęte w „Strategii Rozwoju Bielska-Białej do 2020 roku”, których realizatorami w latach 2018-2019 były w szczególności wydziały oraz jednostki Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej, spółki miejskie, Powiatowy Urząd Pracy, szkoły wyższe z terenu Bielska-Białej i inne podmioty. Celem dokumentu było przedstawienie działań, które zostały podjęte w zakresie realizacji przyjętych decyzji strategicznych oraz wskaźników ewaluacji przyjętych w strategii dla poszczególnych priorytetów rozwoju.

Na potrzeby niniejszego „Raportu o stanie miasta Bielska-Białej za 2019” zostało opracowanie zestawienie ilościowe i kwotowe zadań, które wpisują się w poszczególne przedsięwzięcia strategiczne Strategii, realizowanych w mieście w latach 2018-2019 oraz w latach 2016-2017 i wykazanych w dwóch ostatnich raportach z monitoringu Strategii.

Priorytet Efektywność:

PE-5

W latach 2018-2019 w ramach priorytetu „Efektywność” realizowano 83 zadania wpisujące się w poszczególne przedsięwzięcia priorytetowe. Łączna wartość zadań wyniosła 106 813 239,61 zł. Największe środki przeznaczono na realizację zadań w ramach przedsięwzięcia PE-4 „Stałe wdrażanie w gospodarce komunalnej nowoczesnych rozwiązań proekologicznych” tj. 43 439 121,64 zł obejmujących m.in. zadanie P.K. Therma Sp. z o.o.

"Modernizacja sieci ciepłowniczej" (koszt: 14 173 270 zł), zadanie realizowane przez ZGO S.A. „Modernizacji instalacji mechaniczno-biologiczngo przetwarzania odpadów poprzez doposażenie instalacji sortowniczej i kompostowni w nowe maszyny i urządzenia” (koszt:

7 186 017 zł) oraz zadanie AQUA S.A. budowy instalacji podczyszczania odcieków z odwadniania osadów przefermentowanych w ciągu bocznym oczyszczalni ścieków Komorowice (koszt: 3 194 235,00 zł). Warta odnotowanie jest również realizacja przez Urząd Miejski zadania pn.: " Kompleksowy program ochrony powietrza atmosferycznego w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery miasta Bielska-Białej z budynków mieszkalnych w latach 2018-2019”, w ramach którego wydatkowano kwotę 3 723 581,74 zł na modernizację 250 kotłowni opalanych węglem. Najwięcej zadań realizowano w przedsięwzięciu strategicznym PE-5 „Rewitalizacja przestrzeni publicznych i terenów zielonych jako miejsc aktywnego spędzania czasu wolnego oraz rekreacji i sportu” (34 zadania na łączną kwotę 20 327 132,12 zł), w tym zadanie "Aktywne przestrzenie - rewitalizacja terenów miejskich w Bielsku-Białej - etap II i III" (koszt: 5 732 144,33 zł) obejmujące m.in. budowę integracyjnego placu zabaw przy ul. Zielonej oraz kontynuowane od lat zadanie "Modernizacja boisk sportowych przy placówkach oświatowych w Bielsku-Białej" (koszt: 4 208 814,77 zł), a także liczne małe projekty zagospodarowania przestrzeni publicznej realizowane w ramach Budżetu Obywatelskiego. Wśród zadań dotyczących PE-6

„Dalsza rewitalizacja zabytkowej zabudowy centrum miasta” ważnymi zadaniami była rewitalizacja willi Teodora Sixta (koszt: 6 510 401,79 zł), utworzenie Miejskiego Centrum Usług Społecznościowych przy ul. Wzgórze 14 (koszt: 5 127 405,96 zł) oraz " Modernizacja budynku przy Rynek 16/ul. Słowackiego 1B" (koszt: 3 268 427,71 zł).

Priorytet Mobilność:

publicznych usług elektronicznych PM-4

Sieciowanie współpracy transgranicznej i międzyregionalnej

4 418 518,07* 14 1 992 198,31*

PM-5

Budowa platformy wspólnot lokalnych w obszarze funkcjonalnym Podbeskidzie

4 890 114,35* 6 1 385 476,27*

PM-6

Rozwój systemu przekwalifikowań zawodowych, ze szczególnym uwzględnieniem przeciwdziałania wykluczeniu ze społeczeństwa informacyjnego

5 21 050 136,05 10 16 493 416,32

SUMA 53 155 322 570,12 61 284 167 623,64

*Do wyliczenia przyjęto wartość całkowitą projektów dofinansowanych z programu INTERREG liczoną wg średniego kursu NBP euro/ złoty.

W latach 2018-2019 w ramach priorytetu „Mobilność” zrealizowano 61 zadań wpisujących się w poszczególne przedsięwzięcia priorytetowe. Łączna wartość zadań wyniosła 284 167 623,64 zł. Największa ilość zadań znalazła się ramach przedsięwzięcia PM-1 „Rozwój i integracja miejskiego systemu infrastruktury transportowej” (łączna wartość:

249 113 291,13 zł). W ramach PM-1 do najważniejszych zadań należały następujące inwestycje drogowe: Rozbudowa odcinka drogi wojewódzkiej nr 942, Rozbudowa DK 52 (ul. Krakowskiej/ul. Żywieckiej), Rozbudowa DW 945 ul. Żywieckiej wraz z budową nowego mostu, Budowa ulicy zbiorczej KDZ-1 od węzła Rosta drogi ekspresowej S1 do ul. Hałcnowskiej oraz Rozbudowa skrzyżowania ul. ks. Stanisława Stojałowskiego, Wyzwolenia, Władysława Broniewskiego wraz z przebudową placu Opatrzności Bożej.

Istotnym zadaniem była również budowa systemu inteligentnego zarządzania ruchem drogowym (w ramach PM-2), którego koszt wyniósł 12 022 194,64 zł. W ramach PM-4

„Sieciowanie współpracy transgranicznej i międzyregionalnej” Stowarzyszenie Region Beskidy wyłoniło do realizacji w Bielsku-Białej 14 projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej, które dotyczyły współpracy transgranicznej z Czechami i Słowacją.

W ramach PM-6 „Rozwój systemu przekwalifikowań zawodowych, ze szczególnym uwzględnieniem przeciwdziałania wykluczeniu ze społeczeństwa informacyjnego”

realizowano 10 zadań na łączną kwotę 16 493 416,32 zł, obejmowały one szereg działań oraz projektów realizowanych m.in. przez Powiatowy Urząd Pracy dot. wsparcia osób bezrobotnych. Na uwagę zasługuje również odnotowane w ramach przedsięwzięcia PM-5

„Budowa platformy wspólnot lokalnych w obszarze funkcjonalnym Podbeskidzie” powołanie do życia Stowarzyszenia „Aglomeracja Beskidzka”.

Priorytet Zdrowotność: wpisujących się w poszczególne przedsięwzięcia priorytetowe. Łączna wartość zadań wyniosła 62 878 308,12 zł. Największą ilość zadań realizowano w ramach przedsięwzięcia PZ-1 „Rozbudowa miejskiego systemu profilaktyki zdrowotnej” i obejmowały one zadanie realizowane m.in. przez MOPS i Wydział Polityki Społecznej. W ramach PZ-2

„Restrukturyzacja miejskiego systemu usług medycznych” najistotniejszym zadaniem było przekazanie dotacji w wysokości łącznej 16 190 434,00 zł dla Beskidzkiego Centrum Onkologii – Szpitala Miejskiego w Bielsku-Białej z przeznaczeniem na zakup aparatury oraz sprzętu medycznego, jak również przebudowa i rozbudowa pawilonu IV szpitala przy ul. Wyspiańskiego 21 (koszt 10 320 941,14 zł). Ponadto rozpoczęto realizację w 2019 r.

unijnego projektu „Nowoczesna Baza Beskidzkiego Centrum Onkologii - Szpitala Miejskiego im. Jana Pawła II w Bielsku-Białej” .

Priorytet Kreatywność:

instytucji transferu technologii 2 1 448 356,24 2 2 018 541,69

PK-3 Rozwój szkolnictwa wyższego 1 18 577,92 3 117 403,00

PK-4 Rozbudowa nowoczesnej

infrastruktury kultury wysokiej 5 2 401 804,45 7 19 222 629,98

PK-5 Budowa przemysłowego

klastra doskonałości 1 104 621,96 4 233 499,05

SUMA 13 4 981 558,34 52 38 484 030,96

W latach 2018-2019 w ramach priorytetu „Kreatywność” realizowano 52 zadania wpisujących się w poszczególne przedsięwzięcia priorytetowe. Łączna wartość zadań wyniosła 38 484 030,96 zł. Największą ilość zadań realizowano w ramach przedsięwzięcia PK-1 „Kształtowanie miejskiej oferty edukacyjnej w dostosowaniu do aspiracji społeczności lokalnej i wymagań rynku pracy”, w tym m.in. aż 22 z nich dotyczyło międzynarodowych projektów współfinansowanych ze środków unijnych realizowanych w poszczególnych bielskich placówkach oświatowych. Ponadto w ramach PK-1 istotnym zadaniem była modernizacja bazy dydaktycznej dla kształcenia zawodowego w Bielsku-Białej (koszt:

9 064 609,00 zł). Ważnym zadaniem w ramach PK-2 „Rozbudowa infrastruktury instytucji transferu technologii” była działalność Beskidzkiego Akceleratora Technologicznego, funkcjonującego w ramach struktury organizacyjnej ARR S.A. (koszt: 1 935 119,93 zł) W ramach przedsięwzięcia PK-4 „Rozbudowa nowoczesnej infrastruktury kultury wysokiej”

istotnym zadaniem była rozbudowa Bielskiego Centrum Kultury, której koszt wyniósł 15 709 254,22 zł.

Ponadto w 2019 r. przystąpiono do prac nad zintegrowaną diagnozą miasta, która będzie podstawą do opracowania nowej strategii rozwoju miasta Bielska-Białej z perspektywą obowiązywania do 2030 r.

(Informacje przygotowane przez Biuro Rozwoju Miasta)

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (jednolity tekst Dz. U. z 2018 r., poz. 1945, z późniejszymi zmianami), Prezydent Miasta sporządza opracowania z zakresu planowania przestrzennego, w ramach zadań własnych gminy, stosownie do art. 7 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jednolity tekst Dz. U. z 2019 r., poz. 506, z późniejszymi zmianami). Tymi opracowaniami są: miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zmiany ww. dokumentów, ocena aktualności studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz uchwała reklamowa.

Jednostką, która w imieniu Prezydenta Miasta Bielska-Białej sporządza ww. dokumenty jest Biuro Rozwoju Miasta, miejska jednostka budżetowa. Dokumenty są sporządzane na podstawie uchwał Rady Miejskiej w Bielsku-Białej w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (bądź zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego) albo studium.

Podstawowym celem planowania przestrzennego jest określenie przeznaczenia terenu, stosownie do art. 4 ust.1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Następuje ono w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, sporządzanym w ramach procedury określonej w ww. ustawie.

W 2019 r. zostały uchwalone przez Radę Miejską i ogłoszone przez Wojewodę Śląskiego w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego następujące dokumenty z zakresu planowania przestrzennego:

1. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego:

a) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie Kamienica, pomiędzy cmentarzem komunalnym, cmentarzem parafialnym i ulicą Karpacką (uchwała Nr IV/36/2019 z 22 stycznia 2019 r.),

b) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenów położonych w rejonie ulic: Karpackiej i Jeżynowej (uchwała Nr VI/71/2019 z 19 marca 2019 r.).

c) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w rejonie ulic: Cieszyńskiej i Światopełka (uchwała Nr XII/254/2019 z 22 października 2019 r.), d) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w rejonie

ulicy Biwakowej (uchwała Nr XII/255/2019 z 22 października 2019 r.),

e) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w rejonie ul. Orchidei i ul. Czeremchowej (uchwała Nr XII/257/2019 z 22 października 2019 r.), f) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący obszar w rejonie drogi

S1, ulicy Górskiej oraz Zawodzie w obrębie Straconka (uchwała Nr XII/256/2019 z 22 października 2019 r.),

g) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący teren położony w Lipniku w rejonie ulicy Polnej (uchwała Nr XII/285/2019 z 19 listopada 2019 r.).

2. Zmiana miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w celu uwzględnienia granic obszarów przedstawionych na mapach zagrożenia powodziowego (uchwała Nr V/56/2019 z 26 lutego 2019 r.).

W 2019 r. Biuro Rozwoju Miasta, oprócz ww. dokumentów planistycznych, sporządzało 25 projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz 5 projektów zmian planów.

Dokumentem planistycznym o charakterze strategicznym jest Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Bielska-Białej, sporządzane na podstawie uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Bielska-Białej – Nr X/165/2015 z dnia 25 sierpnia 2015 r.

W 2019 r. odbyły się rozbudowane konsultacje społeczne projektu studium – dwukrotne wyłożenie do publicznego wglądu (od 7 do 28 stycznia oraz od 15 lutego do 7 marca),

Planowanie przestrzenne

dyskusje publiczne i spotkania w siedzibach Rad Osiedli (Hałcnów, Komorowice Krakowskie, Komorowice Śląskie, Lipnik, Stare Bielsko, Straconka). Do projektu studium wpłynęło 1 196 uwag. Większość z nich została rozpatrzona przez Prezydenta Miasta w 2019 r.

Biuro Rozwoju Miasta zajmuje się sporządzaniem analizy wniosków o zmianę bądź sporządzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz o zmianę Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Bielska-Białej.

Analizie podlegają wnioski złożone w okresie od dnia 1 lipca do 30 czerwca roku następnego. Wyniki analiz mogą stanowić podstawę do podjęcia prac nad nowymi projektami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego bądź zmianami tych dokumentów.

Według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. pokrycie Bielska-Białej obowiązującymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego wyniosło 5 043,20 ha, co stanowi 40,51% powierzchni Miasta.

Na podstawie uchwały Nr XI/177/2015 z dnia 22 września 2015 r. w sprawie powierzenia Prezydentowi Miasta Bielska-Białej przygotowania projektu uchwały regulującej zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane oraz zarządzenia nr ON.120.117.2015.ON Prezydenta Miasta Bielska-Białej z dnia 11 grudnia 2015 r. Biuro Rozwoju Miasta zostało zobowiązane do sporządzania projektu tzw. „uchwały reklamowej”. Jest on opracowywany we współpracy z Wydziałem Urbanistyki i Architektury Urzędu Miejskiego zgodnie z art. 37a ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzonym ustawą z dnia 24 kwietnia 2015 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z 2015 roku, poz. 774). W roku 2019 prace nad projektem uchwały reklamowej zostały zintensyfikowane i opracowana została wersja przeznaczona do wstępnych uzgodnień.

Ważnymi programami, w jakie włączyło się Biuro Rozwoju Miasta w 2019 r., są:

1. „Strategia rozwoju zielonych dachów”, której celem jest stymulowanie rozwoju zielonych dachów i żyjących ścian w związku z faktem, że odgrywają one znaczącą rolę w ochronie klimatu oraz adaptacji do jego zmian w obszarach miejskich. Projekt strategii wzorowany jest na niemieckich doświadczeniach w tym zakresie, przede wszystkim praktykach miasta Hamburg, które od kwietnia 2014 r. posiada i realizuje własną strategię dotyczącą stymulowania budowy zielonych dachów w mieście. Bielsko-Biała jest jednym z ośmiu polskich miast, które zadeklarowały chęć opracowania i przyjęcia przez Radę Miasta takiego dokumentu,

2. projekt grantowy „Wspólna Przestrzeń - planowanie przestrzenne w gminach”, współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Sporządzany w Biurze Rozwoju Miasta projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru śródmieścia położonego na zachód od rzeki Białej do terenów kolejowych został zakwalifikowany do programu poszerzonych konsultacji. Jest to uzasadnione ze względu na szczególne usytuowanie terenów objętych granicami planu w korytarzu przewietrzania Miasta, wzdłuż rzeki Białej. Konieczność rewitalizacji terenów poprzemysłowych, jak również zmiany klimatyczne i brak zieleni w śródmieściu, to główne problemy wymagające rozstrzygnięć planistycznych. Wraz z Fundacją Sendzimira prowadzone są działania zajmujące się m.in. promowaniem gospodarki przyjaznej dla środowiska, poszerzonymi konsultacjami i edukacją w kwestii rozwiązania złożonych problemów przestrzennych w tym obszarze Miasta. Prowadzone szkolenia, prelekcje, warsztaty, spotkania eksperckie dotyczą zastosowania błękitno-zielonej infrastruktury, przestrzeni publicznych nad rzeką w mieście, otwarcia Miasta na rzekę w kontekście uwarunkowań przewietrzania i zmian klimatu, a także zagadnień skali Miasta i standardów życia mieszkańców.

Mapa 10. Obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego wg stanu na 31 grudnia 2019 r.