2 Informacja o dokumentach i danych patentowych
2.1 System informacji patentowej
System informacji patentowej ma ścisły związek z procesem udzielania ochrony prawnej na przedmioty ochrony przemysłowej. Źródła informacji, które się na niego składają zawierają:
zgłoszenia o udzielenie ochrony, ogłoszenia o zgłoszeniach, wpisy do rejestrów, ogłoszenia o udzieleniu ochrony, opisy przedmiotów ochrony i ich tłumaczenia (Rys. 20).
Z punktu widzenia formy, system informacji o ochronie własności przemysłowej UPRP składa się z: (1) Platformy Usług Elektronicznych Urzędu Patentowego RP, (2) bieżących form informowania o przebiegu procesów związanych z udzielaniem praw własności w formie:
„Wiadomości Urzędu Patentowego”, „Biuletynu Urzędu Patentowego” , Serwera Publikacji;
(3) rejestrów zawierających wpisy o udzielonych prawach; (4) baz danych; (5) działalności Centrum Informacji o Ochronie Własności Przemysłowej UPRP oraz Ośrodków Informacji Patentowej.
5.2.1
Zgłoszenie o udzielenie ochrony
W portalu Urzędu Patentowego RP opisane są procedury ubiegania się o ochronę przedmiotów własności przemysłowej krajową, europejską, regionalną i międzynarodową.
Pierwszym etapem jest wypełnienie formularza z wnioskiem o udzielenie ochrony. Od 2019 r. czynność tę można wykonać drogą elektroniczną. Platforma Usług Elektronicznych Urzędu Patentowego RP (PUEUP) została uruchomiona pod koniec 2019 r. Jako platforma usług administracji państwowej, jest dostępna dla użytkowników po potwierdzeniu przez nich tożsamości elektronicznej za pomocą Profilu Zaufanego lub Certyfikatu Kwalifikowanego. Jej rolą jest usprawnienie procesów związanych z ochroną własności przemysłowej przy pomocy interaktywnych formularzy elektronicznych zintegrowanych z systemami wewnętrznymi UPRP i zewnętrznymi serwisami z zakresu własności przemysłowej. Obecnie udostępnione są
użytkowego, wzoru przemysłowego i znaku towarowego; powiadomienia o upływającym terminie ochrony i terminie uiszczenia opłat za przedłużenie ochrony praw wyłącznych;
subskrypcja wyników wyszukiwania oraz wyszukiwarka w rejestrach. W przyszłości mają być dostępne usługi: zmian w rejestrach; wyciągów z rejestrów oraz walidacji patentu europejskiego.
Potwierdzeniem złożenia wniosku o udzielenie ochrony są zaświadczenia o dokonaniu zgłoszenia wynalazku, zaświadczenia o dokonaniu zgłoszenia znaku towarowego, zaświadczenia o dokonaniu zgłoszenia wzoru przemysłowego oraz zaświadczenia o dokonaniu zgłoszenia wzoru użytkowego. Wzory tych dokumentów podaje Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 września 2016 r. w sprawie wzorów dokumentów patentowych, dodatkowych świadectw ochronnych, świadectw ochronnych, świadectw rejestracji oraz dowodów pierwszeństwa wydawanych przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.
5.2.2
Ogłoszenia o zgłoszeniach
UPRP ma obowiązek publikowania ogłoszeń o zgłoszeniach. Mają one sformalizowany kształt, i symbole (zgodnie ze standardami WIPO): A1 to opis zgłoszeniowy wynalazku, A3 – opis zgłoszeniowy wynalazku na patent dodatkowy, U1 – opis zgłoszeniowy wzoru użytkowego, ogłoszenie o zgłoszeniu wzorów przemysłowych, ogłoszenie o zgłoszeniach znaków towarowych. Art. 233.1 Ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej nakłada na UP obowiązek publikowania w „Biuletynie Urzędu Patentowego” informacji o:
zgłoszeniu wynalazku, wzoru użytkowego i znaku towarowego oraz o wyznaczeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej międzynarodowego znaku towarowego, a także o wniesieniu sprzeciwu. E-wyszukiwarka Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej zawiera informację o dokonanych zgłoszeniach wynalazków i wzorów użytkowych, publikowanych w Biuletynie Urzędu Patentowego, uzupełnioną: skrótem lub zastrzeżeniem patentowym i rysunkiem. W takiej formie ogłoszenia o zgłoszeniach trafiają też do bazy Espacenet (Rys.
20).
5.2.3
Udzielenie ochrony
Potwierdzenie praw do rozwiązań, ich rejestracji i zgłoszeń znajduje fizyczny wyraz w wydawanych właścicielom praw przez Urząd Patentowy RP: dokumentach patentowych, dodatkowych świadectwach ochronnych, świadectwach ochronnych na wzór użytkowy, świadectwach ochronnych na znak towarowy, świadectwach rejestracji wzoru przemysłowego, świadectwach rejestracji oznaczenia geograficznego, świadectwach
rejestracji topografii układu scalonego. Wzory tych dokumentów podaje Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 września 2016 r. w sprawie wzorów dokumentów patentowych, dodatkowych świadectw ochronnych, świadectw ochronnych, świadectw rejestracji oraz dowodów pierwszeństwa wydawanych przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.
5.2.4
Wpisy do rejestrów
W Ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Art. 228.1) zobowiązano Urząd Patentowy aby prowadził następujące rejestry będące formą udokumentowania faktu nadania właścicielom praw do rozwiązań: (1) patentowy; (2) dodatkowych praw ochronnych (oprócz wpisów o stanie prawnym udzielonych patentów, zawiera również wyodrębnioną część obejmującą wpisy patentów europejskich); (3) wzorów użytkowych; (4) wzorów przemysłowych; (5) znaków towarowych; (6) oznaczeń geograficznych oraz (7) topografii układów scalonych. Każdy wpis otrzymuje niepowtarzalny numer rejestrowy, a Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 12 stycznia 2017 r. w sprawie rejestrów prowadzonych przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej określa szczegółowo wygląd i zawartość stronic rejestrów z opisami (jedna strona jest przeznaczona dla jednego opisu). Rejestry, prowadzone dotąd w formie tradycyjnej – papierowej, obecnie są digitalizowane i udostępniane w elektronicznej wyszukiwarce rejestrów na platformie UPRP (Rys. 20). Osobom zainteresowanym wydawane są wyciągi z rejestrów. Wkrótce ma też zostać udostępniona elektroniczna usługa wyciągów z rejestrów w ramach Platformy Usług Elektronicznych Urzędu Patentowego RP (PUEUP).
5.2.5
Ogłoszenia o udzielonych prawach
Art. 232. Ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej nakłada na UPRP obowiązek publikowania w „Wiadomościach Urzędu Patentowego” (WUP) informacji o: (1) udzielonych patentach, dodatkowych prawach ochronnych, prawach ochronnych, prawach z rejestracji, ochronie międzynarodowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych, a także złożonych tłumaczeniach patentów europejskich; (2) wpisach i zmianach w rejestrach dotyczących udzielonych praw; (3) podjętych decyzjach odmawiających udzielenia patentu, dodatkowego prawa ochronnego bądź prawa ochronnego, umarzających postępowanie albo stwierdzających wygaśnięcie decyzji o udzieleniu patentu, dodatkowego prawa ochronnego bądź prawa ochronnego; (4) o złożonych wnioskach o udzielenie prawa ochronnego na wzór użytkowy, w sprawach wynalazków i wzorów użytkowych oraz znaków towarowych, o których zgłoszeniu Urząd Patentowy uprzednio dokonał ogłoszenia w sposób przewidziany w
zgłoszeń w postaci elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych, a także o dokumentach, które mogą być przesłane w postaci elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych (Rys. 20 ).
5.2.6
Bazy danych
UPRP ma obowiązek opracowywania i publikowania opisów przedmiotów ochrony. Mają one sformalizowany kształt, i symbole (zgodnie ze standardami WIPO): B1 to opis patentowy, B3 - opis patentowy dla patentu dodatkowego, Y1 - opis ochronny wzoru użytkowego, S2 - opis ochronny wzoru przemysłowego oraz opis znaku towarowego. Dołączają do nich tłumaczenia patentów europejskich obowiązujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (T3, T4, T5, T6). Dane w opisie bibliograficznym dokumentów patentowych są poprzedzone cyfrowymi kodami identyfikującymi, zgodnie z normą WIPO ST.9 - Recommendation concerning bibliographic data on and relating to patents and SPCs.
W celu zapewnienia chronologicznego wglądu do wymienionych wyżej rodzajów opisów, udostępniono serwis internetowy o nazwie Serwer Publikacji, w którym ukazują się one w cyklach miesięcznych, w terminie do 7 dni od dnia ogłoszenia w „Wiadomościach Urzędu Patentowego” . Dokumenty te udostępniane są w formacie PDF.
E-wyszukiwarka Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej zawiera informację o dacie udzielenia prawa wyłącznego i publikacji w Wiadomościach Urzędu Patentowego oraz (od stycznia 2006 r. ) także opis patentowy. W takiej formie opisy trafiają też do bazy Espacenet.
Register Plus pozwala uzyskać informacje na temat stanu prawnego dokumentu, którego tłumaczenie na język polski zamieszczono w Serwerze Publikacji (Rys. 20).
Baza Wykaz patentów i praw ochronnych uzyskanych przez polskich naukowców dostępna jest w systemie informacji o nauce POLON.
5.2.1
Centrum informacji i ośrodki informacji
Centrum Informacji o Ochronie Własności Przemysłowej UPRP obsługuje zapytania interesantów korzystając z różnorodnych form komunikacji. Są to: infolinia, funkcja oddzwaniania (callback), e-mail, obsługa bezpośrednia, dwujęzyczna usługa przewodnika głosowego (IVR – Interactive Voice Response), usługa komunikacji niewerbalnej dla osób niesłyszących i niedosłyszących, Punkt spotkań z ekspertami Urzędu oraz Pojedynczy Punkt Kontaktowy dostępny na portalu Biznes.gov.pl. W 2018 r. Centrum przyjęło i obsłużyło ponad
29 500 zapytań. Działa także 27 Ośrodków Informacji Patentowej, wśród nich Regionalny Ośrodek Informacji Patentowej w Krakowie, w Bibliotece AGH.