• Nie Znaleziono Wyników

W kręgu Radziwiłłów „bialskich”

W dokumencie Rocznik Bialskopodlaski. T. 24 (2016) (Stron 173-200)

Słownik osób (część III: lit. O-Ż)

Obryński Dominik

Szlachcic, podkomorzy nowogródzki, klient „Sierotki”, którego książę protegował u króla. Za jego wstawiennictwem Obryński otrzymał pod-komorstwo od króla Zygmunta III, a także objął zarząd dóbr Czemy.

Kempa (I), s. 137, 255, 292.

Oehme Fryderyk Teodor

Chirurg w służbie Michała Kazimierza Radziwiłła „Rybeńki”. Praco-wał w Nieświeżu co najmniej od 1754 r.

Zuba, s. 81, 100.

Ohme Maria

Prawdopodobnie aktorka teatralna, a być może także śpiewaczka. Żona lekarza (Oehme F.T.?). Na dworze księcia Hieronima Floriana zatrud-niona w l. 1753-1756.

Bieńkowska, s. 354.

Okolski Walenty

W 1586 r. był jednym z namiestników „Sierotki” w hrabstwie mirskim (prawdopodobnie do 1602 r.), a w l. 1603-1610 analogiczna funkcje sprawował w Czarnawczycach.

Kempa (II), s. 204.

Olszewski Jan

Urzędnik szydłowiecki Radziwiłłów. Podczas rokoszu Zebrzydowskie-go miał za zadanie pilnować, aby koronne dobra „Sierotki” nie ucier-piały.

Kempa (I), s. 303.

Ortiz Michał

Jezuita, z pochodzenia Hiszpan, zaprzyjaźniony z „Sierotką”. Rektor Akademii Wileńskiej w l. 1605-1608, wykładał filozofię, retorykę i teologię scholastyczną. Od 1608 r. przebywał w Nieświeżu, gdzie w 1616 r. (po śmierci księcia) objął stanowisko rektora tamtejszego kolegium jezuickiego.

Kempa (I), s. 159.

Orzelski Jan

Klient i protegowany „Sierotki”. Za poparciem księcia został przyjęty na dwór królewski pod koniec lat 60. XVI w.

Kempa (I), s. 64, p. 90.

Otto Johann

Pochodził z Rygi. W Białej i Słucku pracował jako klawesynista. Był także podkoniuszym dworu Radziwiłła. Zatrudniony od 1746 r., z Bia-łej wyjechał w 1759 r.

Bieńkowska, s. 355.

Owsadowski Jan

Klient i sługa „Sierotki”. W jego imieniu w II poł. 1601 r. pertraktował z dowódcami zaciężnych oddziałów Kozaków i Tatarów, które rozłoży-ły się w jego dobrach.

Kempa (I), s. 294, p. 166.

Pacificus Leonard

Jezuita. Generał zakonu, Klaudiusz Aquawiwa, na prośbę „Sierotki”

udzielił mu zgody na towarzyszenie księciu w pielgrzymce do Ziemi Świętej. Do orszaku księcia Pacificus dołączył we Włoszech.

Kempa (I), s. 118.

Palmaren [imię nieznane]

W l. 1750-1753 trębacz i waltornista księcia Hieronima Floriana. Miał pod swoja opieka także uczniów gry na tych instrumentach, których dobrze prowadził. Miejsce pracy bliżej nieznane (Biała? Słuck?).

Bieńkowska, s. 398.

Pankiewicz Semen

W 1746 r. działał w Białej jako muzyk, grał na cymbałach.

Bieńkowska, s. 401.

Pantzner Johann Michael

Rzemieślnik-artysta, budowniczy instrumentów muzycznych (klawesy-ny, organy). Pozyskany z Wiednia, u księcia Hieronima Floriana

pra-cował w l. 1752-1757. Jego dziełem była m.in. budowa organów szka-tulnych w Leśnej Podlaskiej. Z oskarżenia Jana Wolskiego, faworyta księcia Hieronima Floriana, został uwięziony w lochach bialskich (oskarżenie – niepotwierdzone – dotyczyło jego zbyt bliskich kontak-tów z niejaką panią Wallraff). W połowie 1757 r. otrzymał urlop, z którego już nie powrócił.

Bieńkowska, s. 355.

Paniewski [imię nieznane]

W l. 1746-1751 pracował jako oboista w garnizonie słuckim.

Bieńkowska, s. 382.

Paszkowski Harasim

Pochodził z Białej, w roku 1746 był doboszem janczarskim księcia Hieronima Floriana.

Bieńkowska, s. 393.

Pawłowski Jakub

Budowniczy, zatrudniony przez księżnę Annę Katarzynę z Sanguszków Radziwiłłową w 1737 roku przy pracach remontowych w zamku bial-skim.

Karkucińska, s. 166.

Pawłowski Marcin

Bialczanin, zatrudniony w l. 1748-1760 w zespole janczarskim jako dobosz. Po śmierci księcia Hieronima Floriana przeszedł do Nieświeża do zespołu księcia Michała Kazimierza „Rybeńki”.

Bieńkowska, s. 393.

Peisachowicz Jechel

Muzyk miejski w Słucku w l. 1728-1750.

Bieńkowska, s. 401.

Pelikan Antoni

Ceniony wirtuoz gry na waltorni. Przed przybyciem do Białej pracował w Rosji na dworze cesarskim. O kontrakt z księciem Hieronimem Flo-rianem zabiegał sam. Został zatrudniony w 1752 roku Brał też udział jako aktor w przedstawieniach teatralnych w Białej i Słucku. Zbiegł ze służby już w 1753 r.

Bieńkowska, s. 356.

Pełczycki Hrehor.

W l. 1600-1603 i 1605-1609 namiestnik „Sierotki” w Białej.

Kempa (II), s. 204.

Peralt [imię nieznane]

Malarz, przypuszczalnie pochodził z Gdańska. W Białej pracował jako malarz przy ozdabianiu farfurów.

Karkucińska, s. 172.

Piekarski Stanisław

Był ochmistrzem na dworze matki „Sierotki”, Elżbiety z Szydłowiec-kich, a po jej śmierci związał się z dworem jej najstarszego syna Miko-łaja Krzysztofa „Sierotki”. Z czasem stał się jego zaufanym dworzani-nem i opiekudworzani-nem młodszych dzieci księcia. Został następnie plenipo-tentem „Sierotki” w sprawach sądowych. Czas pracy bliżej nieznany, na pewno jednak pracował u niego w latach 60. I na początku 70. XVI w.

Pochodził z szlachty, pieczętował się herbem Topór.

Kempa (I), s. 29, 55; Kempa (II), s. 212.

Pierszko Wojciech

Zaufany urzędnik, dzierżawca i administrator majątków „Sierotki”.

Pracował w l. 1587-1603. Przez jeden rok (1592) był namiestnikiem hrabstwa mirskiego.

Kempa (II), s. 204.

Piotr [nazwisko nieznane]

Stolarz zatrudniony przy pracach w zamku nieświeskim w l. 1600-1601.

Kempa (I), s. 191.

Piotr [nazwisko nieznane]

Ślusarz zatrudniony przy pracach w zamku nieświeskim w latach 1600-1601.

Kempa (I), s. 191.

Piotrowicz Jerzy Miron

W l. 1750-1760 trębacz II kompanii muszkieterów w Białej (w latach 1754-1755 czasowo w Sławatyczach).

Bieńkowska, s. 382.

Piotrowski [imię nieznane]

W 1760 r. był trębaczem II kompanii muszkieterów księcia Hieronima Floriana w Słucku.

Bieńkowska, s. 383.

Pirkowski Stanisław

Urzędnik „Sierotki” z Mord. Pracował na pewno w 1569 r., bowiem w tym roku informował swego chlebodawcę o odebraniu uniwersału króla Zygmunta Augusta, wzywający księcia do stawienia się w Lublinie.

Kempa (I), s. 55, p. 34.

Plentz J. Mikołaj

Od 1743 r. felczer (stabschirurgus) w służbie „Rybeńki”, zatrudniony z polecenia prof. J.E. Hebestreita. Po śmierci „Rybeńki” pozostał w służbie jego syna, Karola Stanisława „Panie Kochanku”, któremu towarzyszył podczas pobytu na Węgrzech. Za zezwoleniem księcia

„dorabiał” do pensji, prowadząc w Białej aptekę.

Zuba, s. 81, 100-101.

Pogirski Antoni Józef

Zatrudniony w 17841 r. jako trębacz i waltornista I szwadronu husarii księcia Hieronima Floriana w Słucku. Grał także na oboju. Został zwolniony ze służby w 1752 r.

Bieńkowska, s. 383.

Pomo von Weyerthal Lorenz Peter

Kompozytor, sopranista i sekretarz księcia Hieronima Floriana. Zatrud-niony na dworze Radziwiłła od 1752 r., był szlachcicem z tytułem Ry-cerza Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Pochodził z Wiednia. Wystę-pował także jako aktor w sztukach komediowych. Z nieznanego powo-du spędził w 1755 r. ponad 4 m-ce w areszcie w Słucku. W 1758 r. wy-jechał do Wiednia i już nie powrócił na dwór Hieronima Floriana.

W Wiedniu pełnił funkcję plenipotenta księcia, Hieronim Florian bez-skutecznie próbował sprowadzić go ponownie do siebie. Pomo wszedł w posiadanie jakiś tajnych dokumentów Radziwiłła, które książę chciał odzyskać. Pomo nie tylko nie zwrócił owych dokumentów, ale zagroził ich ujawnieniem jeśli książę nie odeśle do Wiednia jego żony i dzieci.

Pomo występował także wobec księcia w imieniu innych muzyków i artystów, którym Radziwiłł zalegał z wypłatą należności.

Bieńkowska, s. 357-358.

Pompiati Angelo

W l. 1756-1760 włoski korespondent księcia Hieronima Floriana.

Współuczestniczył w pozyskiwaniu artystów na dwór Radziwiłła.

Bieńkowska, s. 413.

Popławski [imię nieznane]

W 1760 r. był doboszem I kompanii muszkieterów księcia Hieronima Floriana w Słucku. Brak informacji o początkach pracy.

Bieńkowska, s. 383.

Pörnich Franz

Sztukator i snycerz, przybył z Czech. Zatrudniony na dworze Radziwił-łów co najmniej od 1737 r. Dokumenty potwierdzają, iż w latach 30.

XVIII w. pracował przy sporządzaniu form w hucie w Nalibokach.

Z pewnością pracował jeszcze w l. 1743-1746 (podpisany kontrakt z księżną Anną Katarzyna z Sanguszków Radziwiłłową w Białej 22 XII 1743 r.

AR, XX, VI-4, s. 35; XXIII, t. 6; Łopaciński, s. 37; Karkucińska, s. 168.

Probst [imię nieznane]

Waltornista księcia Hieronima Floriana w l. 1740-1744. Jako muzyk miał bardzo dobrą opinię. Miejsce pracy bliżej nieznane (Biała?

Słuck?).

Bieńkowska, s. 398.

Prokopowicz Prokop

W l. 1746-1753 był trębaczem i doboszem w garnizonie słuckim.

Bieńkowska, s. 383.

Pröhl Carl

Majster mularski, zatrudniony przez księżnę Annę Katarzynę z San-guszków Radziwiłłową w 1737 r. przy remoncie kościoła farnego w Białej po pożarze (najbardziej w pożarze ucierpiała kaplica fundator-ska). Jakieś prace budowlane prowadził też w pałacu bialskim.

AR, XXIII, t. 6, pl. 1; Flisiński, s. 177, 265; Karkucińska, s. 166; Łopaciński, s. 36.

Pupkowski Mikołaj

W l. 1608-1610 namiestnik „Sierotki” w Szydłowcu, a uprzednio (1606-1607) w Koreliczach. W Szydłowcu kierował m.in. przebudową zamku.

Kempa (II), s. 204, 218 p. 153.

Pullini Antonio

Włoski tancerz, choreograf i nauczyciel tańca, właściwy twórca zespołu baletowego na dworze księcia Hieronima Floriana. Projektował także stroje teatralne, pochodził z Mediolanu. W Słucku pracował w l. 1756-1760. Po śmierci Hieronima Floriana, Puttini przeniósł się do Nieświe-ża, zaś w 1762 r., tj. po śmierci „Rybeńki”, znalazł zatrudnienie w Bia-łymstoku na dworze Jana Klemensa Branickiego.

Bieńkowska, s. 407-4089.

Puzyna Piotr

W l. 1571-1572 miał w arendzie majątki „Sierotki” Dusiaty i Krewno.

Kempa (II), s. 205.

Pużański Józef

Brak informacji od kiedy był zatrudniony przez księcia Hieronima Floria-na i w jakim charakterze. Wiadomo tylko, że w 1751 r. zbiegł ze służby.

Bieńkowska, s. 383.

Rabbi Mikołaj

Wójt nieświeski (przed 1616 r.).

Kempa (I), s. 185, p. 88; (II), s. 205, s. 58.

Rachetti Wincenty

W l. 1730-1733 prowadził na zlecenie księżnej Anny Katarzyny z San-guszków Radziwiłłowej prace budowlane przy zamku w Białej i pała-cyku w Sławacinku.

Karkucińska, s. 59-60, 71-72, 84, 166, 341-342, 344.

Radkowski Jan

W l. 1758-1760 pracował w garnizonie bialskim jako dobosz.

Bieńkowska, s. 383.

Radzinkowicz Łukasz

W l. 1753-1756 był tołumbasistą kapeli janczarskiej księcia Hieronima Floriana. Miejsce pracy bliżej nieznane (Biała? Słuck?).

Bieńkowska, s. 394.

Radzińska Rozalia

W l. 1756-1762 była w dziecięcej grupie baletowej najpierw w Słucku u księcia Hieronima Floriana, a po jego śmierci u księcia „Rybeńki”

w Nieświezu.

Bieńkowska, s. 407.

Rajewicz Anna

W l. 1756-1760 należała do dziecięcej grupy baletowej księcia Hiero-nima Floriana. Uczyła się także gry na klawesynie.

Bieńkowska, s. 409.

Rapiewski [imię nieznane]

W 1760 r. był jeszcze trębaczem i kompanii muszkieterów garnizonu słuckiego (brak informacji o początku i zakończeniu zatrudnienia).

Bieńkowska, s. 384.

Rehnn Johann Christoph

Prawdopodobnie architekt gdański. Ok. 1736 r. przedłożył księżnej Annie Katarzynie z Sanguszków Radziwiłłowej projekt przebudowy jej kamienicy w Gdańsku.

Karkucińska, s. 64-65, 166.

Renner Johannes

Kamieniarz, pochodził z Niemiec. Na dworze księżnej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej zatrudniony w l. 1737-1741. Specjalizo-wał się w rżnięciu kamieni na płytki do wykładania podłóg i ścian.

Karkucińska, s. 168; Łopaciński, s. 34.

Riaucour Ludwik Ignacy de

Proboszcz bialski od 1729 r. Kanonik gnieźnieński i łucki. Sakrę bi-skupią otrzymał w 1749 r. (ze stolicą tytularną Ptolemais). Funkcję proboszcza bialskiego łączył z godnością biskupa pomocniczego diece-zji łuckiej. Blisko współpracował z księciem Hieronimem Florianem w różnych interesach. Wspierał Akademię Bialską. Pochodził z mie-szanego małżeństwa francusko-polskiego. Jego starszy brat Piotr był bankierem w Warszawie.

Bieńkowska, s. 413; Flisiński, passim.

Ritzki vel Rodzki [imię nieznane]

W 1737 r. pracował jako stolarz przy wyposażaniu zamku bialskiego.

Karkucińska, s. 169

Rodkiewicz [imię nieznane]

Zatrudniony w Słucku u księcia Hieronima Floriana jako trębacz IV kompanii muszkieterów. Lata pracy bliżej nieznane.

Bieńkowska, s. 384.

Rohalewicz Wawrzyniec

W l. 1744-1760 służył jako trębacz IV kompanii muszkieterów księcia Hieronima Floriana w Słucku.

Bieńkowska, s. 384.

Różewicz [imię nieznane]

W l. 1747-1760 był trębaczem w kompanii grenadierów księcia Hiero-nima Floriana w Słucku.

Bieńkowska, s. 384.

Różowski vel Rosowski [imię nieznane]

Malarz, pracował w Białej i w Warszawie. Zajmował się ozdabianiem farfurów, malował też obrazy i dekorował wnętrza. W 1738 r. wyko-nywał jakieś prace w warszawskim pałacu Radziwiłłów.

Karkucińska, s. 172.

Różyński [imię nieznane]

Zachowała się o nim tylko wiadomość, że w 1741 r. był trębaczem w garnizonie słuckim.

Bieńkowska, s. 384.

Röhr vel Roehr Johann Christoph

Architekt i budowniczy urządzeń wodnych. Autor projektu przebudo-wy gdańskiej kamienicy księżnej Anny Katarzyny z Sanguszków Ra-dziwiłłowej.

Karkucińska, s. 64-65, 166.

Rucki Jan

Ok. 1600 r. był jednym z dzierżawców u księcia „Sierotki” w Szydłowcu.

Kempa (II), s. 204.

Rudnicki Rudolf

Urzędnik „Sierotki”. W l. 1569-1572 zajmował się spławem do Gdań-ska, m.in. zbóż i popiołu drzewnego.

Kempa (I), s. 233.

Rudy Michał

Ok. 1750 r. był muzykiem miejskim w Słucku.

Bieńkowska, s. 401.

Rumphel [imię nieznane]

Brak wiadomości od kiedy pracował u księcia Hieronima Floriana jako śpiewak. Na dwór księcia przybył z Wilna. Widomo tylko, że w Polo-wie 1747 r. zbiegł ze służby.

Bieńkowska, s. 358.

Rümpler G.

W służbie u Radziwiłłów (głównie w Nieśnieżu) jako obersztamschi-rurg. Zatrudniony co najmniej od 1760 r.

Zuba, s. 82, 101.

Rusiecki [imię nieznane]

Malarz i sztukator. W l. 1735-1740 pracował w zamku w Białej.

Łopaciński, s. 33.

Ryng Hrehory

W l. 1751-1754 był trębaczem w garnizonie słuckim. W 1754 r. został przeniesiony do Sławatycz; brak informacji jak długo tam przebywał.

Bieńkowska, s. 384.

Ryniewicz Jędrzej

Cieśla „skarbowy”, zatrudniony w l. 1730-1733 przy renowacji kościo-ła farnego w Białej.

AR, XXIII, t. 6, pl. 2; Karkucińska, s. 169.

Rypiński Antoni

W l. 1744-1760 pracował jako dobosz w garnizonie bialskim. W 1760 r.

awansował na dobosza sztabu garnizonu słuckiego.

Bieńkowska, s. 385.

Rzodkiewska [imię nieznane]

O tej kobiecie wiadomo jedynie, że w 1746 r. była trębacką [sic!]

w garnizonie słuckim.

Bieńkowska, s. 384

Saburzewski Tomasz

W l. 1756-1760 był Surmaczem kapeli janczarskiej księcia Hieronima Floriana. Miejsce pracy bliżej nieznane (Biała? Słuck?).

Bieńkowska, s. 394.

Salpa Michał

W l. 1605-1608 był rektorem kolegium jezuickiego w Nieświeżu.

Kempa (I), s. 153.

Samrok Jerzy

Pochodził z Grudziądza. Na służbę wstąpił w 1736 r. jako dobosz gar-nizonu w Białej. W 1749 r. został odkomenderowany do sztabu garni-zonu bialskiego. Dalsze losy nieznane.

Bieńkowska, s. 385.

Santer Antoni

Organmistrz, zatrudniony przez księcia Hieronima Floriana w latach 1752-1760. Podczas służby ożenił się, ślub zawarł w Leśnej Podlaskiej, gdzie w l. 1753 – 1756 wraz z J. M. Pantznerem (zob.) bu-dował organy ufundowane przez Radziwiłła. Po śmierci pryncypała pracował jeszcze ponad rok u księcia Karola Stanisława „Panie Ko-chanku”.

Bieńkowska, s. 358.

Saponowicz Michał

W l. 1745-1748 był kantorem w kościele farnym w Słucku, a następnie organistą.

Bieńkowska, s. 401.

Sarnacki Kasper

Zaufany urzędnik, administrator i dzierżawca majątków „Sierotki”.

Pracował w l. 1583-1594.

Kempa (II), s. 204.

Saturgus Adolf

Kupiec królewiecki, utrzymywał bliskie kontakty handlowo-finansowe z Radziwiłłami w I połowie XVIII w.

Dygdała, s. 60.

Sawicki [imię nieznane]

W 1760 r. pracował (początek zatrudnienia nieznany) jako trębacz III kompanii muszkieterów garnizonu słuckiego.

Bieńkowska, s. 385.

Schamuzkin [imię nieznane]

Śpiewaczka, sprowadzona do Białej w 1752 r. z Wiednia. W zespole dworskim Hieronima Floriana pracowała co najmniej do 1755 r.

Bieńkowska, s. 358-359.

Schatz [imię nieznane]

Waltornista księcia Hieronima Floriana w l. 1740-1741. Jako muzyk cieszył się dobrą opinią. Pochodził z Drezna. Miejsce pracy bliżej nie-znane (Biała? Słuck?).

Bieńkowska, s. 399.

Schilling Ludwig A.

Kapitan, w l. 1744-1762 był m.in. jednym z zarządców dóbr księcia Hieronima Floriana.

Bieńkowska, s. 414.

Schmidt [imię nieznane]

W l. 1743-1753 pracował jako waltornista w zespole dworskim Hiero-nima Floriana.

Bieńkowska, s. 359.

Scoti [imię nieznane]

Tancmistrz, zatrudniony prawdopodobnie w 1752 r. przez księcia Hie-ronima Floriana (Biała? Słuck?).

Bieńkowska, s. 409.

Sentinger [imię nieznane]

Fagocista, sprowadzony z Wiednia. Kontrakt z księciem Hieronimem Florianem podpisał w 1749 r. Zmarł w 1750 r.

Bieńkowska, s. 64, 71, 192-194, 312, 315, 359, 450.

Seredziński Jakub

W l. 1753-1755 był doboszem kapeli janczarskiej księcia Hieronima Floriana (Biała? Słuck?).

Bieńkowska, s. 394.

Sibig vel Siebig vel Zybich Antonius

Sprowadzony w 1751 r. z dworu księcia Pawła II Antoniego Es-terházy`ego. Zatrudniony w Białej jako ujeżdżacz koni i koniuszy Aka-demii Bialskiej. Pracował do 1755 r.

Bieńkowska, s. 359.

Sieczko Paweł

Mieszczanin z Białej, zatrudniony w l. 1748-1760 jako dobosz zespołu janczarskiego. Po śmierci Hieronima Floriana przeniósł się do Nieświeża.

Bienkowska, s. 394.

Siesicki Jan

Jeden z ważniejszych urzędników „Sierotki”, także dowódca piechu-rów księcia. W l. 1590-1609 był dzierżawcą dóbr szawelskich [Szawle]

Radziwiłła.

Kempa (I), s. 293, 295; (II), s. 200, 204.

Six Joseph

Zatrudniony przez księcia Hieronima Floriana jako trębacz w zespole dworskim. Przybył z Wiednia wraz żoną [imię nieznane]. Po wypełnie-niu trzyletniego kontraktu, w 1755 r. powrócił do Wiednia.

Bieńkowska, s. 359.

Skabiński [imię nieznane]

Zachowała się o nim tylko jedna wiadomość: w 1747 r. służył jako do-bosz w garnizonie słuckim księcia Hieronima Floriana.

Bieńkowska, s. 385.

Skorulski Andrzej, h. Kościesza.

Jeden z najbardziej zaufanych urzędników „Sierotki”, załatwiał liczne interesy księcia, w tym także prywatne. Książę powierzał mu zarząd swoimi majątkami, m.in. w l. 1594-1604 był jednym z namiestników Radziwiłła w hrabstwie mirskim. W 1604 r. został namiestnikiem w Białej. Towarzyszył księciu w jego pielgrzymce do Ziemi Świętej.

Jako zaufany doradca i marszałek dworu (po Jezierskim) „Sierotki”, miał prawo kontroli innych urzędników książęcych, reprezentował księcia m.in. na sesjach Trybunału Litewskiego, rokach ziemskich itp.

Wydawał samodzielnie polecenia i rozkazy innym urzędnikom Radzi-wiłła. Od 1606 r. był namiestnikiem Nieświeża. Żona Skorulskiego, Zofia, była mamką dzieci „Sierotki”. Zmarł w 1637 r.

Kempa (I), s. 118, 181, 202, 206, 228; (II), s. 203, 204, 213-214.

Sliżewski [imię nieznane]

W l. 1748-1751 służył jako dobosz w garnizonie słuckim.

Bieńkowska, s. 386.

Smogulecki Maciej

Dobrze znał język włoski, często był wysyłany przez „Sierotkę” w róż-nych interesach do Italii. Korzystając z poparcia księcia, został starostą bydgoskim.

Kempa (II), s. 219, p. 163.

Smogulecki Mikołaj

Jezuita, często przebywał we Włoszech, skąd słał do „Sierotki” liczne listy. Był swoistym „korespondentem” księcia w Italii, dobrze znał ję-zyk włoski.

Sajkowski, s. 59, 124-125, 126.

Sobieżeński vel Sobierzeński Antoni

Mieszczanin z Białej, zatrudniony w zespole janczarskim Hieronima Floriana jako żelista. Po śmierci pracodawcy, przeszedł do zespołu księcia „Rybeńki”.

Bieńkowska, s. 394.

Sobolewski Adam

Przed zatrudnieniem jako surmarz w zespole janczarskim Hieronima Floriana pracował w kapeli janczarskiej króla Augusta II, a następnie u Franciszka Salezego Potockiego, od którego przeszedł w 1747 r. do zespołu Radziwiłła. Po śmierci Hieronima Floriana, został zatrudniony przez księcia „Rybeńkę” w Nieświeżu.

Bieńkowska, s. 394.

Staniszewska Aleksandra

W 1759 i 1760 r. tańczyła w dziecięcej grupie baletowej księcia Hiero-nima Floriana (Biała? Słuck?) i uczyła się gry na klawesynie.

Bieńkowska, s. 409.

Stański [imię nieznane]

W zespole dworskim Hieronima Floriana pracował jako puzonista od 1749 r. W 1752 r. poprosił o zwolnienie ze służby i pieniądze na edu-kację swoich dzieci. Brak wiadomości czy jego prośba o pieniądze zo-stała spełniona, ze służby jednak zwolnienia nie uzyskał. Zmarł w Bia-łej w 1759 r.

Bieńkowska, s. 360.

Statkiewicz Jan Cyryl

Na służbę jako trębacz chorągwi husarskiej księcia Hieronima Floriana wstąpił w 1746 r. Od 1753 r. pracował jako muzyk.

Bieńkowska, s. 386.

Stefanowicz [imię nieznane]

W l. 1747-1751 służył jako dobosz w garnizonie słuckim.

Bieńkowska, s. 386.

Stefański Mateusz

Nadworny malarz księżnej Anny z Sanguszków Radziwiłłowej. Rok rozpoczęcia pracy nieznany, pracował jeszcze w 1742 r. Prawdopodob-nie zmarł w Białej w tymże roku. Posiadał dom przy Rynku.

AR, XXIII, t. 9, pl. 1; Karkucińska, s. 172; Flisiński, s. 200.

Stephan [imię nieznane]

W zespole dworskim księcia Hieronima Floriana pracował w l. 1749-1756 jako puzonista. Po wypełnieniu kontraktu, powrócił do Wiednia.

Bieńkowska, s. 360.

Stocki Jan

W 1750 r. był trębaczem oddziału husarii księcia Hieronima Floriana w Słucku.

Bieńkowska, s. 386.

Stocki Jerzy

Malarz z przełomu XVI i XVII wieku, związany z dworem „Sierotki”, gdzie zajmował się malowaniem portretów. Ozdobił również różnymi malowidłami wnętrza kościołów nieświeskich i zamku „Sierotki”.

Kempa (I), s. 206; (II), s. 196.

Strubicz Maciej

Współpracował przy tworzeniu pierwszej mapy Litwy. Pochodził ze Śląska, na dwór „Sierotki” trafił w połowie lat 80. XVI w. Od 1599 r.

przebywał w Braniewie, gdzie opiekował się studiującymi w tamtej-szym kolegium jezuickim synami „Sierotki”. W Braniewie kontynuo-wał prace nad genealogia Radziwiłłów.

Kempa (I), s. 206-207; (II), s. 197.

Strzelec Walenty

Wielokrotnie wysyłany przez „Sierotkę” do Włoch, gdzie załatwiał różne sprawy i interesy księcia, w tym m.in. kwestię fundacji klasztoru bernardynów w Nieświeżu. Ze swoich podróży do Włoch (głównie z Wenecji) przesyłał księciu relacje i własne spostrzeżenia. Z księciem i jego dworem był związany od lat 90. XVI w. do co najmniej 1604 r.

Kempa (I), s. 135, 167, 204; (II), s. 219, p. 163.

Suchodolski Antoni

Oboista w garnizonie słuckim w l. 1749-1760.

Bieńkowska, s. 386.

Sułkowicz Jan

Urzędnik i dzierżawca „Sierotki” w Szydłowcu do 1607 r. Na polecenie księcia miał się troszczyć o majątki szydłowieckie podczas rokoszu Mikołaja Zebrzydowskiego.

Kempa (I), s. 303; (II), s. 204.

Sutter Peter

W l. 1742-1747 służył jako kotlista chorągwi husarskiej księcia Hiero-nima Floriana.

Bieńkowska, s. 386.

Szafranowicz Jakub

W l. 1747-1760 był Surmaczem w zespole janczarskim księcia Hiero-nima Floriana. Od 1753 r. pełnił obowiązki zastępcy kierownika zespo-łu. Po śmierci księcia odszedł do Nieświeża.

Bieńkowska, s. 395.

Szapnowicz Herszko

Złotnik żydowski, pracował w Białej od. 1742 r. u księżnej Anny Kata-rzyny z Sanguszków Radziwiłłowej.

Karkucińska, s. 151, 170.

Szczerbiśki [imię nieznane]

Określany w dokumentach jako „malarczyk” (zapewne uczeń malarza).

W Białej pracował w 1737 r., później na dworze księcia „Rybeńki”.

Mańkowski, s. 3; Karkucińska, s. 172.

Szelewiecki [imię nieznane]

Mularz, zatrudniony przy budowie oficyn w pałacyku w Sławacinku [?1730-1733?].

AR, XXIII, t. 6, pl. 2.; Karkucińska, s. 167.

Szłomowicz Adam

Złotnik żydowski, zatrudniony ok. 1742 r. w pracowni złotniczej księż-nej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej w Białej.

Karkucińska, s. 151, 170.

Szostak [imię nieznane]

W 1750 r. służył jako oboista w garnizonie słuckim.

Bieńkowska, s. 386.

Szpak [imię nieznane]

W 1751 r. służył jako trębacz w garnizonie słuckim.

Bieńkowska, s. 387.

Szreter Jerzy

Mularz, zatrudniony przy budowie oficyn w pałacyku sławęcińskim.

AR, XXIII, t. 6, pl. 2; Karkucińska, s. 167.

Szulc Chrystian Fryderyk

Lekarz w służbie księcia „Rybeńki”. Zatrudniony w 1745 r. z polecenia profesora anatomii i chirurgii Uniwersytetu w Lipsku, Johanna Ernesta Hebenstreita.

Zuba, s. 81.

Szuniewicz Antoni

W 1753 r. był doboszem w garnizonie słuckim. Zaledwie po miesiącu służby oddano go jako prostego żołnierza do kompanii muszkieterów w Słucku.

Bieńkowska, s. 387.

Szydłowski Paweł

Dobosz janczarski pracujący w Białej w l. 1747-1760. Pochodził ze szlachty. Za próbę dezercji ze służby osadzony w areszcie. Po śmierci księcia Hieronima Floriana, przeszedł do Nieświeża do księcia „Ry-beńki”.

Bieńkowska, s. 395.

Świętorzecka Marianna

W l. 1757-1760 należała do dziecięcej grupy baletowej księcia Hieronima Floriana prawdopodobnie w Słucku. Uczyła się też gry na klawesynie.

Bieńkowska, s. 409.

Świżyński Stanisław

Cyrulik, zatrudniony w Nieświeżu co najmniej od 1747 r. W kontrakcie miał zobowiązanie do przyuczenia do zawodu chłopca, jednak z zobo-wiązania nie wywiązywał się należycie.

Zuba, s. 83, 101.

Taraszkiewicz Jan

Mieszczanin, pochodził z Białej i tu pracował, najpierw jako dobosz (1747-1753), a następnie surmarz w zespole janczarskim księcia Hiero-nima Floriana.

Bieńkowska, s. 395.

Tarnawski Józef Dominik

Jako dobosz II kompanii muszkieterów księcia Hieronima Floriana służył w l. 1749-1760.

Bieńkowska, s. 387.

Taychert Johann

Cieśla, pracował w l. 1746-1749. Miejsce pracy bliżej nieznane.

AR, XXIII, t. 6, pl. 2; Karkucińska, s. 170.

Tchórznicki Marcin

Mierniczy, na zlecenie „Sierotki” przeprowadzał w jego dobrach po-miarę włóczną.

Kempa (I), s. 219; (II), s. 205.

Tietz Johann Fridrich

Malarz i sztukator, zatrudniony w 1732 r. przez księżnę Annę Katarzy-nę z Sanguszków Radziwiłłową. Pracował następnie dla jej syna, Hie-ronima Floriana. Pochodził z Saksonii. Przygotowywał też scenografie do teatrzyku lalek, który działał w Słucku.

Bieńkowska, s. 411; Karkucińska, s. 172.

Torti Giuseppe

W l. 1756-1759 pracował w Białej i Słucku. Był kompozytorem muzyki kameralnej i operowej. Wiele utworów skomponował specjalnie dla zespołu muzycznego księcia Hieronima Floriana. W Słucku i Białej wystawiono m.in. jedna z jego oper – Historia Tamerlana. Po śmierci Hieronina Floriana w 1760 r. powrócił do Mediolanu, z którego pochodził.

W l. 1756-1759 pracował w Białej i Słucku. Był kompozytorem muzyki kameralnej i operowej. Wiele utworów skomponował specjalnie dla zespołu muzycznego księcia Hieronima Floriana. W Słucku i Białej wystawiono m.in. jedna z jego oper – Historia Tamerlana. Po śmierci Hieronina Floriana w 1760 r. powrócił do Mediolanu, z którego pochodził.

W dokumencie Rocznik Bialskopodlaski. T. 24 (2016) (Stron 173-200)