ACO – Allied Command Operation (Dowództwo Sił Sojuszniczych
NATO ds. Operacji)
JFC HQ – Joint Force Command (Sojusznicze Dowództwo
Sił Połączonych)
JWC – Joint Warfare Centre
NS – News Agency (Agencja Prasowa) ACT – Allied Command
Transformation (Dowództwo Sił Sojuszniczych
NATO ds. Transformacji)
JALLC – Joint Analysis and Lesson Learned Centre (Centrum Analiz i Wniosków
oraz Kształcenia)
Sponsoring nations Państwa sponsorujące:
Czechy, Węgry, Polska, Rumunia Słowacja
wspieraniu szkolenia i kształcenia, także rozwoju technicznego oraz doskonaleniu doktryn i procedur standaryzacyjnych. Jego celem jest również analizo-wanie i rozpowszechnianie doświadczeń z zakresu nowych sposobów wykrywania i niszczenia EOD (Lessons Learned – LL).
W dziedzinie szkolenia i kształcenia najważniejsze są dwie podstawowe sfery działalności. Pierwsza to zdobywanie i przetwarzanie informacji niezbędnych do prowadzenia szkolenia. Specjaliści z poszczególnych zespołów i sekcji są kierowani na wybrane kursy, szko-lenia, sympozja itp., aby zdobywali, uaktualniali i po-głębiali swoją wiedzę. Jest to proces na stałe wpisany w kalendarz działalności Centrum.
Drugi i najważniejszy etap to planowanie, organizo-wanie i prowadzenie ćwiczeń, szkoleń oraz treningów.
Ta szeroka gama szkoleń obejmuje znaczny krąg zain-teresowania. Najważniejsze z nich są kursy:
l podstawowe dla oficerów ds. neutralizacji przed-miotów wybuchowych i niebezpiecznych (Initial EOD
Staff Officer Training – I EOD SOT). Ich celem jest szkolenie żołnierzy ze sztabów batalionów lub brygad.
Oficerowie mający różne specjalności wojskowe zapo-znają się z zasadami planowania, koordynowania i do-wodzenia pododdziałami EOD w zdarzeniach z uży-ciem przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych (PWiN). Oprócz przedstawionego zakresu szkolenia istotnym elementem jest również ich współpraca z ze-społem rozpoznania środków walki (Weapons Intelli-gence Team – WIT) oraz sekcją przeciwdziałania im-prowizowanym urządzeniom wybuchowym (Counter Improvised Explosives Device – C-IED);
l informacyjne dotyczące amunicji i środków inży-nieryjnych państw byłego Układu Warszawskiego (Former Warsaw Pact Ammunition Course – FWPAC).
Są one przewidziane dla żołnierzy wchodzących w skład pododdziałów EOD. Ich celem jest zapoznanie szkolonych z rodzajami amunicji wykorzystywanej przez państwa byłego Układu Warszawskiego, a także jej budową, oznaczeniami, zasadami działania,
syste-PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2017
120
Źródło: https://www.eodcoe.org/en/.
Training & Education Sekcja Szkolenia i Kształcenia
Lessons Learned
& Analysis Sekcja Rozpowszechniania
Doświadczeń i Analiz Concept, Doctrine
& Standardization Sekcja Doktryn i Standaryzacji
CZECHY
mami inicjującymi wybuch, sposobami usuwania oraz przepisami bezpieczeństwa. Omawia się także amuni-cję występującą na obszarze działań wojsk NATO;
l na temat materiałów wybuchowych domowej pro-dukcji (Home Made Explosive Course – Basic – HMEC Basic) dla żołnierzy o specjalności wojskowej innej niż usuwanie PWiN (EOD). W ich trakcie szkole-ni są zapoznawaszkole-ni z podstawowymi sposobami domo-wej produkcji materiałów wybuchowych (HME) oraz identyfikacją ich składników, oznaczeń i półproduktów.
Ponadto omawia się z nimi przepisy bezpieczeństwa w aspekcie substancji chemicznych używanych do pro-dukcji tych materiałów;
l zaawansowane z zakresu materiałów wybucho-wych domowej produkcji (Home Made Explosive Co-urse Advaned – HMEC – Adv) dla żołnierzy wchodzą-cych w skład pododdziałów EOD. Są one kontynuacją szkolenia HMEC – Basic. Na tych kursach technik EOD zdobywa umiejętności rozpoznawania i neutrali-zowania materiałów wybuchowych HME;
l doskonalące dla oficerów sztabu brygady/batalio-nu odpowiedzialnych za EOD w zarządzaniu zdarze-niami CBRN (zagrożenia chemiczne, biologiczne, ra-diologiczne) w międzynarodowych operacjach (CBRN EOD Incident Management Staff Officer Training – CBRN EOD IM SOT). Ich celem jest szkolenie żołnie-rzy z dziedziny zarządzania ochroną wojsk w tym aspekcie. W ramach tych kursów są omawiane
najistot-RYS. 2. STRUKTURA ORGANIZACYJNA EOD CoE
Deputy Director Wydział Rozwoju Szkolenia i Operacji EOD
EOD Technologies
niejsze kwestie dotyczące tych zagrożeń oraz sposoby prognozowania skażeń i szacowania ryzyka związane-go z nimi, a także możliwości wojsk chemicznych pro-wadzenia rozpoznania i likwidacji skażeń.
Od 2016 roku rozpoczęto wdrażanie kursów orga-nizowanych w systemie szkolenia na odległość (Ad-vanced Distributed Learning – ADL). Realizuje się także kilka dodatkowych szkoleń i przedsięwzięć w formule mobilnych grup szkoleniowych (Mobile Training Team – MTT). Grupy te szkolą instrukto-rów – po kilka osób w grupie. Oprócz tego opracowu-je się indywidualne materiały szkoleniowe na oddziel-ne zapotrzebowanie.
Podstawowe zadanie w dziedzinie rozwoju technicz-nego to zbieranie, przetwarzanie i przekazywanie wie-dzy dotyczącej nowych środków oraz technologii odno-szących się do szeroko pojętej działalności EOD. Wy-konują je wszyscy specjaliści CoE, jednak główny ciężar spoczywa na Wydziale Rozwoju Technicznego.
Do najważniejszych realizowanych przedsięwzięć nale-ży zaliczyć targi sprzętu EOD (NATO EOD Demon-strations & Trials), połączone z cyklem konferencji po-święconych tej problematyce. W ramach tego przedsię-wzięcia są prezentowane najnowsze rozwiązania sprzę-towe, a także sposoby rozpoznawania oraz neutralizacji improwizowanych urządzeń wybuchowych i PWiN.
Centrum współpracuje z Uniwersytetem w Trenczynie, szczególnie z Wydziałem Techniki Specjalistycznej, na
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2017
121
którym bada się sprzęt techniczny, w tym roboty i inne urządzenia użytkowane w wojsku.
W strukturze Centrum występuje również Sekcja Wykorzystania Doświadczeń (Lessons Learned – LL), która odpowiada za zbieranie, przetwarzanie i rozpo-wszechnianie informacji stanowiących podstawę do uaktualniania oraz rozwoju sposobów i procedur neu-tralizacji EOD. Zadanie zbierania i analizowania do-świadczeń w poszczególnych dziedzinach związanych z główną działalnością Centrum należy do wszystkich specjalistów, jednak za finalny produkt odpowiada przedmiotowa sekcja.
Rozwój doktryn i procedur standaryzacyjnych leży w kompetencjach Sekcji Doktryn i Standaryzacji. Od-powiada ona za znajomość natowskich standardów po-stępowania, w związku z czym wyposaża Centrum w najnowsze dokumenty i wydawnictwa. Służy temu udział w pracach standaryzacyjnych grup roboczych NATO. Poza tym występuje o ewentualne zmiany i uaktualnienia obowiązujących dokumentów natow-skich na podstawie zebranych i przeanalizowanych własnych doświadczeń.
Działalność poszczególnych komórek organizacyj-nych wspiera funkcjonujący w Centrum system infor-macyjny dotyczący usuwania i niszczenia amunicji wy-buchowej. Działa on jako specjalistyczna platforma wymiany informacji i forum upowszechniania najnow-szych osiągnięć oraz łącze do różnych stron
interneto-wych odnoszących się do tego zagadnienia. Portal ten obejmuje również stronę internetową Centrum EOD CoE, która dostarcza jawnych informacji na temat:
– aktualnych trendów i osiągnięć związanych z usu-waniem i niszczeniem amunicji wybuchowej;
– kursów i ćwiczeń poświęconych usuwaniu i nisz-czeniu amunicji wybuchowej, prowadzonych w NATO i państwach uczestniczących w programie „Partner-stwo dla pokoju”;
– zdarzeń dotyczących usuwania i niszczenia amunicji wybuchowej oraz raportów z działań z tym związanych;
– wypadków spowodowanych działaniem amunicji wybuchowej;
– sprzętu do usuwania i niszczenia amunicji wybu-chowej (dane techniczne i dokumentacja).
REFLEKSJE
Słowackie Centrum w ramach czterech filarów swo-jej działalności jest skoncentrowane na wspieraniu państw NATO oraz państw uczestniczących w progra-mie „Partnerstwo dla pokoju” w zakresie usuwania przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych. Zajmu-je się przygotowaniem i wyszkoleniem merytorycznym ekspertów i instruktorów. Prowadzi standaryzację i per-manentnie rozwija doktryny oraz wykonuje walidację koncepcji w obszarze EOD. Wspiera również narodo-we ośrodki szkolenia, w tym nasze Centrum Szkolenia Wojsk Inżynieryjnych i Chemicznych. n
ARKADIUSZ DWULATEK/COMBAT CAMERA
Oficerowie wojsk inżynieryjnych, którzy odbyli kurs w EOD CoE, są zobowiązani do rozpowszechniania obowiązujących sposobów usuwania i niszczenia amunicji wybuchowej.
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2017
122
Autor jest prezesem firmy TELDAT Sp. z o.o.
sp.k.