Wielkopolska jakoϾ w perspektywie europejskiej

Poznañ, 4 marca 2005

Informacje

Konferencja pod powy¿szym tytu³em od-by³a siê w dniu 4 marca 2005 r. w Oœrodku Nauki Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu.

Jej organizatorami by³y dwie instytucje: Wiel-kopolski Instytut Jakoœci w Poznaniu i Komi-sja Nauk Towaroznawczych – Nauk o Jakoœci Polskiej Akademii Nauk, Oddzia³ w Pozna-niu. Wielkopolski Instytut Jakoœci dzia³a przy stowarzyszeniu Unia Wielkopolan w Pozna-niu od 1995 roku. Jego misj¹ jest krzewienie idei jakoœci wœród wielkopolskich przedsiê-biorców, miêdzy innymi poprzez organizowa-nie konkursów „Wielkopolska Jakoœæ” i przy-znawanie stosownych certyfikatów. Od czte-rech lat jest te¿ regionalnym partnerem Ko-mitetu Polskiej Nagrody Jakoœci, nadaj¹c certyfikaty Wielkopolskiej Nagrody Jakoœci, które s¹ wrêczane w Urzêdzie Miasta pod ko-niec czerwca w dniu imienin miasta Pozna-nia. Uroczyst¹ oprawê dla wrêczania nagród

„Wielkopolska Jakoœæ” zapewniaj¹ wnêtrza Zamku w Kórniku. To w³aœnie w Kórniku w czasie jednej z takich ceremonii narodzi³ siê pomys³ zorganizowania Konferencji „Wielko-polska Jakoœæ w perspektywie europejskiej”

skierowanej do by³ych laureatów. Wówczas by³o ich ju¿ oko³o siedmiuset.

Myœl¹ przewodni¹ tego pomys³u by³a chêæ wsparcia gospodarnoœci lokalnej najnowsz¹ wie-dz¹ o przemianach w procesach gospodarczych w perspektywie Unii Europejskiej i nasilaj¹cej siê konkurencyjnoœci. Cele cz¹stkowe przyœwie-caj¹ce organizatorom by³y nastêpuj¹ce:

1) wskazanie ró¿norodnoœci warunków ko-niecznych do poprawy jakoœci wyrobów i procesów,

2) zaprezentowanie ró¿norodnych i mo¿li-wych strategii przedsiêbiorczoœci, 3) wskazanie niektórych dystansów i

miej-sca Polski wœród krajów, które ostatnio

wst¹pi³y do UE lub s¹ cz³onkami stowa-rzyszonymi,

4) zwrócenie raz jeszcze uwagi na rolê wia-rygodnoœci, etyki, zaufania w biznesie, które buduje siê i umacnia poprzez certy-fikacjê systemów zarz¹dzania jakoœci¹,

œrodowiskiem lub/i bezpieczeñstwem oraz udzia³em w presti¿owych konkursach.

Konferencjê otworzy³ przewodnicz¹cy Komisji Nauk Towaroznawczych prof. dr hab.

Romuald I. Zalewski, który w imieniu wspó³-organizatorów powita³ zgromadzonych goœci oficjalnych i uczestników – laureatów poprzed-nich edycji konkursów „Wielkopolskiej

Jako-œci”. Przedstawi³ on cele konferencji oraz pro-gram naukowy. Przed przyst¹pieniem do jego realizacji mia³y miejsce dwie uroczystoœci.

Pierwsz¹ by³o wrêczenie medali za „tworze-nie wzorców kultury jakoœci”, a drug¹ wrê-czenie nominacji do Komitetu Wielkopolskiej Nagrody Jakoœci.

„Kszta³towanie kultury jakoœci to okazja, by wspólnie uczyæ siê sposobów wykonywa-nia zadañ, sposobów podejœcia do problemów jakoœci ¿ycia, a tak¿e wzajemnego poszano-wania autonomii i uznaposzano-wania, ¿e ka¿dy z pra-cowników jest w stanie wnieœæ coœ cennego dla organizacji i regionu. Œwiadomoœæ wagi problemów jakoœciowych, pe³na akceptacja i zaanga¿owanie siê w proces doskonalenia, pozwala nam wszystkim poprawiaæ standar-dy ¿ycia”.

W skali naszego regionu osób kszta³tuj¹-cych kulturê jakoœci jest wiele. Trudno jest wyró¿niæ wszystkich zas³u¿onych w dzia³ania projakoœciowe. Na posiedzeniu Rady Konkur-sów Jakoœci w dniu 17 stycznia postanowiono wyró¿niæ tych, którzy najbardziej przyczyniaj¹ siê do tego, ¿e Wielkopolska staje siê regio-nem kultury jakoœci. Osobami wyró¿nionymi

medalami jakoœci za tworzenie wzorców kul-tury jakoœci by³y: Andrzej Górczak – Dyrek-tor Naczelny Przedsiêbiorstwa Profilplast z Wilkowic, Zbigniew Grochal – aktor Teatru Nowego w Poznaniu, wyk³adowca Akademii Muzycznej im. Ignacego Padarewskiego w Poznaniu, Wojciech Jankowiak – Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzê-du Marsza³kowskiego, Tomasz Kayser – Wice-prezydent Miasta Poznania, Wanda Kinastow-ska – Specjalista ds. marketingu i reklamy Telewizji Polskiej Oddzia³ Poznañski, Krysty-na Krzyœko – Kierownik Zak³adu Certyfikacji Centralnego Laboratorium Akumulatorów i Ogniw w Poznaniu, Alicja Maleszka – prof.

Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Andrzej Nowak – Dyrektor Wydzia³u Rozwoju Regio-nalnego Wielkopolskiego Urzêdu Wojewódz-kiego, Krzysztof Nowak – Dyrektor Zak³adu Zielarskiego „Kawon-Hurt” Nowak Sp.j.

z Gostynia, Antoni Spieczyñski – Cechmistrz, Powiatowy Cech Rzemios³ Ró¿nych Ma³ej i Œredniej Przedsiêbiorczoœci w Grodzisku Wielkopolskim, Grzegorz Szyszka – Dyrek-tor Instytutu Logistyki i Magazynowania z Poznania, Stanis³aw Tokarz – Kierownik Dzia³u Zarz¹dzania Jakoœci¹ w przedsiêbior-stwie SKF S.A. Poznañ.

Wszystkim wyró¿nionym podziêkowano za ich ciê¿k¹ pracê, w której jakoœæ jest dro-gowskazem nie tylko dla nich samych, ale dla wszystkich mieszkañców Wielkopolski. Jed-noczeœnie ¿yczymy wytrwa³oœci w d¹¿eniu do osi¹gania wyznaczonych celów i satysfakcji z ich realizacji.

Natomiast nominacje do Komitetu WNJ z r¹k dr Miros³awa Rechy i przewodnicz¹ce-go Unii Wielkopolan pana Tomasza Bratbor-skiego otrzymali: prof. dr hab. Romuald Za-lewski (Akademia Ekonomiczna w Poznaniu), Krzysztof Bobiñski, Andrzej Borucki, dr Boh-dan Czy¿ewski, dr Krystyna Klembalska, El¿-bieta Po³czyñska (Federacja Konsumentów), dr Micha³ Walenciak (Akademia Ekonomicz-na), dr Wojciecha Witkiewicz (TUV Poznañ), Piotr Wachowski (Dalkia – ZEC Poznañ), Grzegorza Szyszka (Instytut Logistyki i Ma-gazynowania, Poznañ), Dariusz Ka³u¿ny, Wan-da Kinastowska (TVP Poznañ), prof. dr hab.

in¿. Zbigniew K³os (Politechnika Poznañska), Krzysztof Nowak, Norbert Marsza³ek (dyrek-tor Wielkopolskiego Instytutu Jakoœci), dr Przemys³aw Kurczewski (WIJ), Hanna

Drze-wiecka, Piotr Frydryszek (Radio Merkury Poznañ), Piotr Wroñski (Wielkopolska Izba Przemys³owo-Handlowa), Monika Henke, Hieronim Szymañski, Jacek Marcinkowski.

Po tych uroczystoœciach przyst¹piono do realizacji programu naukowego, który sk³ada³ siê z dwóch czêœci. W pierwszej referentami byli: prof. dr hab. Zbigniew K³os (Politechnika Poznañska, Przewodnicz¹cy Komitetu Wielko-polskiej Nagrody Jakoœci), dr in¿. Wojciech Henrykowski – Prezes Polskiego Centrum Ba-dañ i Certyfikacji i dr in¿. Miros³aw Recha – sekretarz Komitetu Polskiej Nagrody Jakoœci.

Prof. Zbigniew K³os przedstawi³ referat pt. „Rola TQM w doskonaleniu przedsiê-biorstw”. Autor dokona³ krótkiego przegl¹du definicji TQM i wyodrêbni³ trzy grupy elemen-tów sk³adowych: operacyjne (sprawcze i mo-toryczne), strukturalne (wymiaruj¹ce) i tele-ologiczne (celowoœciowe). Na tej podstawie zaproponowa³ w³asn¹, ciekaw¹ definicjê:

TQM to metoda zarz¹dzenia przedsiêbior-stwem, zorientowana na osi¹ganie jego celów strategicznych przez dzia³ania projakoœciowe, a wiêc skierowana przede wszystkim na zado-wolenie klientów i zaspokojenie potrzeb pra-cowników, wykorzystuj¹ca podejœcie systemo-we i realizowana w ci¹g³ym procesie poprawy wytworów przedsiêbiorstwa (produktów i us³ug) przez ca³y personel, ³¹cznie z kierow-nictwem.

Sporo uwagi w swoim wyst¹pieniu

po-œwiêci³ sposobom i narzêdziom doskonalenia przedsiêbiorstw w zakresie osi¹gania strate-gicznych celów jakoœciowych (zadowolenie klienta, wzrostowi konkurencyjnoœci, obni¿e-nie liczby defektów i wzrost wizerunku).

Prof. K³os przedstawi³ dane z piœmiennic-twa naukowego, z którego wynika, i¿ wpro-wadzenie do przedsiêbiorstw TQM wp³ywa na wzrost obrotów œrednio o 8% (nawet do 15%) i zysków œrednio o 4% (a nawet do 10%).

W zakoñczeniu powo³uj¹c siê na prace Seghez-zi’ego skatalogowa³ szereg zadañ charaktery-stycznych dla TQM:

1) firma musi byæ nastawiona na spe³nienie wymagañ klientów i opinii publicznej, 2) w obszarze innowacji b³êdy traktowane

musz¹ byæ jako Ÿród³o dalszych inspira-cji i pomys³ów po to, by ich przyczyny by³y szybko eliminowane,

3) nieustannie prowadziæ siê powinno

dzia-³ania maj¹ce na celu sta³¹ poprawê w

ró¿-nych obszarach dzia³alnoœci przedsiêbior-stwa,

4) wysi³ki na rzecz poprawy jakoœci podej-mowane winny byæ przez wszystkich pracowników przedsiêbiorstwa,

5) tradycyjnie silne strony przedsiêbiorstwa trzeba koniecznie umacniaæ w toku jego dzia³alnoœci,

6) do przedsiêbiorstwa TQM wprowadza i firmuje kierownictwo.

Dr in¿. W. Henrykowski zaprezentowa³ referat „Europejskie warunki dla regionalnej jakoœci”, który rozpocz¹³ od przypomnienia podstawowych definicji jakoœci. Nastêpnie omówi³ wyczerpuj¹co cztery poziomy tworze-nia jakoœci: miêdzynarodowy, regionalny, kra-jowy i regionalny na poziomie kraju. Ka¿dy z nich jest realizowany przez ró¿norodne or-ganizacje i stowarzyszenia w formie ró¿norod-nych inicjatyw, jak: szkolenia, doskonalenia, sympozja, warsztaty pog³êbiaj¹ce wiedzê i inne dzia³ania, których wynikiem jest pod-noszenie jakoœci. Podstawowym warunkiem skutecznoœci jest, aby organizacje te

posiada-³y solidne wymagania, oceniaposiada-³y przedsiêbior-stwa wg jasnej i wiarygodnej procedury, by³y akceptowane przez uznane autorytety/w³adze.

Dla dobra wspólnego nale¿y zwalczaæ orga-nizacje „handluj¹ce” nagrodami/certyfikatami.

Postêp na drodze ku lepszej jakoœci umo¿-liwiaj¹ narzêdzia i metody „walki o jakoœæ”, z których wymieni³ wszystkie znane i rzadziej stosowane, np. Hoshin Kanri, Quality Func-tion Deployment, 5S, Kaizen, Six sigma, Lean management.

Dr Henrykowski wykorzysta³ w swoim wyst¹pieniu przes³anie Jacka Welcha do pol-skich przedsiêbiorców (wyg³oszone w czasie spotkania w Warszawie – 11.01.2005 r.). Naj-wa¿niejsze tezy to:

v Samo rozszerzenie Unii nie oznacza dla waszych firm nic, je¿eli nie bêdziecie w stanie wykorzystaæ mo¿liwoœci wspól-nego rynku. Musicie byæ bardziej konku-rencyjni ni¿ firmy z innych pañstw Unii.

v Musicie byæ œwiadomi swojej przewagi nad konkurencj¹. Znacie europejski rynek, jesteœcie konkurencyjni w stosunku do firm zachodnioeuropejskich.

v Uczestniczycie w globalnej wojnie gospo-darczej. Wasze firmy powinny mieæ stra-tegie przygotowane na czas wojny.

v W biznesie nie ma takiego etapu, na któ-rym mo¿na odsapn¹æ. Niech was nie usy-pia wzrost gospodarczy i wst¹pienie do UE, które okaza³o siê sukcesem.

v Biurokracja jest wrogiem biznesu.

v Dobry mened¿er powinien zara¿aæ swoj¹ energi¹, mieæ du¿o szczêœcia, potrafiæ za-trudniæ odpowiednich ludzi, szybko po-dejmowaæ i wdra¿aæ decyzje.

v Uczciwa ocena pracownika jest podstaw¹ funkcjonowania ka¿dej organizacji.

Autor omówi³ te¿ systemy oceny

zgodno-œci obowi¹zuj¹ce w Unii Europejskiej oraz wskaza³ na pewne cechy, szczególne w wy-branych krajach i organizacjach oraz wspo-mnia³ o roli nagród jakoœci.

Temat ten rozwin¹³ szczegó³owo w ostat-nim wyst¹pieniu pierwszej sesji dr in¿. Miro-s³aw Recha. Omówi³ on rolê wyró¿nieñ

jako-œciowych w stymulowaniu rozwoju gospodar-czego i znaczenie samooceny organizacji we-d³ug modelu znakomitoœci EFQM i modelu doskonalenia zarz¹dzania Polskiej Nagrody Jakoœci. We wszystkich nagrodach jakoœci sa-moocena pe³ni kluczow¹ rolê. Referent przy-pomnia³ historiê ustanawiania nagród jakoœci zapocz¹tkowan¹ w 1951 r. nagrod¹ Deminga (Japonia) i kontynuowan¹ poprzez nagrodê Malcolma Baldridg’ea (1988, USA), Europej-sk¹ Nagrodê Jakoœci (1992,UE) i PolEuropej-sk¹ Na-grodê Jakoœci (1994).

Wszystkie z nich wykorzystuj¹ 7 zasad znakomitoœci zarz¹dzania przez jakoœæ –TQM:

1) satysfakcjê klienta, 2) przywództwo (poli-tyka i strategia), 3) zarz¹dzanie procesami, 4) zarz¹dzanie ludŸmi i ich satysfakcj¹, 5) ci¹-g³e uczenie siê, 6) zarz¹dzanie zasobami i 7) wspó³praca z otoczeniem. Efektem ich umiejêtnego wykorzystania jest „znakomi-toœæ”. Zasady od 2 do 6 stanowi¹ o potencjale, zaœ zasady 1 i 7 o efektach, a ³¹cznie wyzna-czaj¹ wartoœæ organizacji. Powy¿sze zasady odnajdujemy w modelach nagród jakoœci.

Dr Recha szczegó³owo omówi³ modele Euro-pejskiej Nagrody Jakoœci i Polskiej Nagrody Jakoœci, o które mog¹ ubiegaæ siê nasze przed-siêbiorstwa i wiele uwagi poœwiêci³ samooce-nie przedsiêbiorstw.

Proces samooceny pozwala organizacji na precyzyjne okreœlenie jej mocnych stron i ob-szarów wymagaj¹cych poprawy. Proces ten powinien spowodowaæ podjêcie planowych

dzia³añ poprawy pracy organizacji oraz jego systematycznej kontroli.

Samoocena pozwala wiêc na rozpoznanie przyczyn stanu krytycznego i sformu³owanie wniosków s³u¿¹cych do wprowadzenia po-trzebnych zmian w zarz¹dzaniu organizacj¹.

Korzyœci z przeprowadzonej samooceny s¹ nastêpuj¹ce:

ü ocena oparta na faktach, a nie na percep-cji indywidualnej; z mo¿liwoœci¹ powtó-rzeñ w kolejnych okresach,

ü spójnoœæ kierunków dzia³añ (postêpowa-nia) w okreœleniu tego, co nale¿y realizo-waæ;

ü integracja ró¿nych inicjatyw projakoœcio-wych w normalne, zwyk³e operacje i pro-cesy;

ü obiektywna ocena w odniesieniu do ze-stawu kryteriów uznawanych w ca³ej Eu-ropie;

ü pobudzanie do usprawniania procesu,

ü sposób na kreowanie i promowanie dobrej pracy i odpowiedzialnoœci wœród za³ogi organizacji oraz nadanie œwie¿oœci w

d¹-¿eniu do osi¹gania coraz lepszych rezul-tatów;

ü promocja dobrze pracuj¹cych cz³onków za³ogi oraz mo¿liwoœæ dzielenia siê swo-imi osi¹gniêciami z innymi;

ü sposób na porównanie osi¹gniêæ organi-zacji w stosunku do organiorgani-zacji konkuren-cyjnych.

Jako znakomity znawca tematu, dr Recha przedstawi³ sekwencjê oœmiu etapów procesu samooceny i omówi³ je szczegó³owo. Koñcz¹c powiedzia³, ¿e od 2005 roku wprowadza siê odrêbne wzory arkuszy samooceny dla przed-siêbiorstw ró¿nej wielkoœci, dla organizacji publicznych i edukacyjnych, co mo¿e stano-wiæ zachêtê dla aplikantów. Wreszcie ka¿dej z wczeœniej wymienionej zasadzie znakomi-toœci przypisach katalog cech pocz¹tkowych, w okresie wzrostu i wreszcie dojrza³oœci. Ich znajomoœæ umo¿liwi obiektywizacjê oceny.

Po przerwie w drugiej sesji, której prze-wodniczy³ prof. K³os, przedstawiono piêæ re-feratów. W pierwszym profesor R. Zalewski zaprezentowa³ znaczenie jakoœci jako Ÿród³a przewagi konkurencyjnej. Zdefiniowanie ja-koœci jest trudne, ale bez w¹tpienia jest to obec-nie cecha absolutobec-nie obec-niezbêdna w ka¿dym wyrobie. Era jakoœci zdominowa³a wczeœniej-sz¹ erê efektywnoœci. Jakoœæ musi

towarzy-szyæ elastycznoœci. Tworem ery jakoœci s¹ sys-temy ISO intensywnie wdra¿ane w gospodar-ce. Umacniaj¹ one wiarygodnoœæ biznesu, si³ê gospodarki, innowacyjnoœæ i u³atwiaj¹ wspó³-pracê miêdzynarodow¹, o czym œwiadcz¹ ana-lizy danych dla najwiêkszych posiadaczy cer-tyfikatów. Referent stwierdzi³, ¿e o poziomie konkurencyjnoœci gospodarki œwiadcz¹ takie

Ÿród³a, jak wiedza o preferencjach konsumen-tów, znajomoœæ natury wyrobów i technologii oraz ekonomii, marketingu i zarz¹dzania.

O konkurencyjnoœci decyduj¹ tak¿e innowa-cje procesowe i produktowe. Pozycja Polski jest tutaj s³aba (ujemny bilans w zakresie us³ug naukowo-technicznych, niskie nak³ady na ba-dania i rozwój, ma³a liczba patentów). Polska w rankingu konkurencyjnoœci zajmuje 57 po-zycjê (rok 2003), a od roku 2000 spad³a o 17 miejsc.

Koniecznoœæ obs³ugi europejskiego i

tak-¿e globalnego rynku wymaga znajomoœci za-sad nadzoru i obowi¹zuj¹cych systemów oce-ny zgodnoœci dla wybraoce-nych obszarów rynku.

Z tego powodu referat pt. „Praktyka zapew-nienia jakoœci w przedsiêbiorstwach” prof. dr hab. Alicji Maleszki zwraca szczególn¹ uwa-gê na narzêdzia w ocenie zgodnoœci. Wszyst-kim uczestnikom gry rynkowej niezbêdna jest wiedza na temat systemów akredytacji i cer-tyfikacji oraz g³ównych norm bêd¹cych pod-staw¹ w ocenie zgodnoœci. Ich celem jest ci¹-g³oœæ zachowania poziomu jakoœci oczekiwa-nego przez klienta. Prelegentka zwróci³a uwa-gê, ¿e postêpuj¹cy rozrost systemów zarz¹dza-nia jakoœci¹ przybiera ró¿ne formy, specyficz-ne dla sektorów i bran¿. Wymusza to pozna-nie tej specyfiki przez specjalistów odpowie-dzialnych za komunikacjê miêdzy partnerami na arenie rynkowej. Praktycy zarz¹dzania od-powiedzialni za w³aœciw¹ jakoœæ na swoich specjalistycznych obszarach dzia³añ, wdra¿a-j¹ i znawdra¿a-j¹ na ogó³ tylko wymagania tych syste-mów, które sami wdra¿aj¹. Z uwagi na ko-niecznoœæ wspó³pracy z partnerami posiada-j¹cymi inne wdro¿one systemy zarz¹dzania, warto je znaæ i œledziæ ich rozwój. W wyst¹-pieniu dokonano podzia³u elementów zarz¹-dzania bêd¹cych obiektem integracji na wy-magania ogólne (jak kwestie œrodowiska, BHP czy bezpieczeñstwa informacji), a z drugiej strony wyodrêbniaj¹c specyficzne wymagania bran¿owe. Bardziej szczegó³owo Autorka za-prezentowa³a rozwój koncepcji systemowych

dla zagadnieñ bezpieczeñstwa i higieny pracy oraz wymagañ œrodowiskowych. Wœród spe-cyficznych systemów obowi¹zuj¹cych ró¿ne grupy producentów i dostawców wyró¿niono wymagania dla przemys³u samochodowego, a najbardziej szczegó³owo dla bran¿y spo¿yw-czej (GMP, GHP, HACCP). Omówiono te¿

krótko wymagania normy ISO 22000. Dla wielu przedsiêbiorców, zw³aszcza ma³ych i œrednich poza trudnoœci¹ orientowania siê w wielu funkcjonuj¹cych systemach, istnieje te¿ problem wyboru jednostki certyfikuj¹cej, która dzia³a jako tzw. trzecia strona.

Prof. dr hab. Eulalia Skawiñska (Instytut In¿ynierii Zarz¹dzania, Politechnikka Poznañ-ska) w niezwykle interesuj¹cy sposób przed-stawi³a zjawisko przedsiêbiorczoœci, które jest jednym z dziesiêciu priorytetów w Narodo-wym Programie Rozwoju na lata 2007–2013 (projekt). Celem Autorki referatu pt. „Przewa-ga przedsiêbiorczoœci jako podstawowa deter-minanta zarz¹dzania przysz³oœci¹ firmy” by³o przedstawienie stanu i warunków przedsiêbior-czoœci w Polsce oraz sposobów jej wzrostu w firmach. Jest to najwa¿niejsza przewaga, a jej tworzenie wymaga budowy potencja³u przedsiêbiorczoœci w poszczególnych organi-zacjach, kszta³towania œrodowiska biznesowe-go oraz polityki przedsiêbiorczoœci w skali makro. Przedsiêbiorczoœæ na poziomie regio-nu narodowego ma trzy sk³adowe: przedsiê-biorczoœæ podmiotów, œrodowisko biznesowe i polityka przedsiêbiorczoœci, zaœ w NPR jest okreœlana jako tworzenie nowych obszarów aktywnoœci i zwiêkszania efektywnoœci. Au-torka poda³a katalog cech przedsiêbiorczoœci regionów narodowych i kapita³u ludzkiego, a nastêpnie przedstawi³a dyskusjê na temat ich skutku i znaczenia. Do oceny

przedsiêbiorczo-œci w Polsce na tle krajów Europy Œrodkowo-wschodniej wykorzysta³a 11 miar ekonomicz-nych i 14 warunków, które podda³a analizie profili porównawczych i statystycznej meto-d¹ PCA. Pozwoli³o to wykazaæ, ¿e niestety Polska nie nale¿y do liderów

przedsiêbiorczo-œci i wraz z Litw¹, £otw¹ oraz krajami stowa-rzyszonymi (Bu³garia, Rumunia) gorzej wy-korzystuje warunki i osi¹ga s³absze wyniki ni¿

pozosta³e kraje nowo przyjête do UE.

Prof. Skawiñska wskazuje te¿ na znacze-nie BIZ w tworzeniu zdolnoœci do przedsiê-biorczoœci poprzez kreowanie lokalnej prze-wagi konkurencyjnoœci (tak zwane grona lub

klastry firm) i wzrost efektywnoœci. Ten ob-raz uzupe³niaj¹ bariery, zagro¿enia oob-raz szan-se i wymagania odnoœnie polityki przedsiêbior-czoœci. Wyk³ad koñczy³ siê prezentacj¹ autor-skiego modelu przewagi przedsiêbiorczoœci firm.

Kolejny referent, pan Wojciech Janko-wiak, dyrektor Departamentu Rozwoju Regio-nalnego Urzêdu Marsza³kowskiego w Pozna-niu omówi³ wypieranie przedsiêbiorczoœci wielkopolskiej w krajowych i europejskich programach pomocowych. Akcesja Polski do UE otworzy³a nowe mo¿liwoœci pozyskiwa-nia œrodków finansowych. S¹ one przeznaczo-ne na rozwój kraju, a zw³aszcza na inwestycje komunalne, drogowe, infrastrukturê spo³ecz-n¹, na edukacjê, szkolenie, podnoszenie kwa-lifikacji. W ten sposób bêd¹ one mia³y

prze³o-¿enie na o¿ywienie gospodarcze. G³ówny za-mys³ to umiejêtne ich wykorzystanie jako dŸwigni finansowej, a nie prosta konsumpcja.

Odnosi siê to do okresu obecnego, jak i lat przysz³ych, które objête bêd¹ Narodowym Pla-nem Rozwoju 2007–2013.

Na szczególn¹ uwagê uczestników kon-ferencji zas³uguj¹ dwa sektorowe programy operacyjne:

l wzrost Konkurencyjnoœci Przedsiê-biorstw,

l rozwój Zasobów Ludzkich

bezpoœrednio zwi¹zane z programem i celem naszej dzisiejszej konferencji. Maj¹ one u³atwiæ drogê do gospodarki opartej na wiedzy (GOW) i wzmocniæ przedsiêbiorczoœæ, konkurencyjnoœæ i innowacyjnoœæ naszej go-spodarki. Ich zadaniem jest te¿ ulepszenie kon-taktów miêdzy œwiatem nauki i podmiotami gospodarczymi.

Autor scharakteryzowa³ dostêpne œrodki dla województwa wielkopolskiego z funduszy zewnêtrznych i poinformowa³ przedsiêbior-ców, uczestników konferencji, ¿e Urz¹d Mar-sza³kowski, wg swoich mo¿liwoœci uruchamia system po³¹czeñ kredytowych i system kredy-towy dla ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw.

Œrodki przeznaczone na te cele s¹ ograniczo-ne, ale bêd¹ wzrasta³y. Podobne mechanizmy tworz¹ samorz¹dy ni¿szego szczebla w woje-wództwie wielkopolskim.

Ostatnim mówc¹ by³ pan Piotr Wachow-ski, kierownik Wydzia³u Zarz¹dzania Syste-mami Jakoœci, który przedstawi³ referat

„Do-œwiadczenia DALKIA Poznañ – ZEC S.A.

z wdra¿ania zintegrowanego systemu zarz¹-dzania”. Pod nazw¹ podan¹ w tytule referatu kryj¹ siê elektrociep³ownie Karolin i Poznañ Garbary, w których wdro¿ono zintegrowany system zarz¹dzania jakoœci¹, œrodowiskiem i bezpieczeñstwem. Przedsiêbiorstwo jest lau-reatem licznych nagród i wyró¿nieñ w dzie-dzinie jakoœci. Integracja trzech systemów zarz¹dzania doprowadzi³a do uproszczenia dokumentacji. Jest jedna ksiêga jakoœci, a licz-ba procedur nie przekracza 60. Zarz¹dzanie firm¹ sta³o siê prostsze. Autor przedstawi³ te¿

korzyœci dla œrodowiska. Spad³a w ci¹gu ostat-nich lat emisja tlenków azotu, siarki i wêgla do atmosfery dziêki nak³adom inwestycyjnym na urz¹dzenia produkcyjne i oczyszczaj¹ce.

Unowoczeœniono system monitorowania

ska-¿eñ, a ich pomiar i rejestracja odbywaj¹ siê bezpoœrednio metod¹ telemetryczn¹ w Inspek-toracie Ochrony Œrodowiska. Zak³ad ograni-cza funkcje produkcyjne elektrociep³owni Po-znañ Garbary, która znajduje siê na Starym Mieœcie w Poznaniu, do niezbêdnego mini-mum. Referent zapewni³, ¿e „dymy” wydoby-waj¹ce siê z kominów elektrociep³owni s¹ kondensuj¹c¹ siê par¹ wodn¹ i nie s¹ wiêc szkodliwe dla œrodowiska.

Przedstawione referaty spotka³y siê z

du-¿ym zainteresowaniem uczestników. Byli wœród nich przedsiêbiorcy z ca³ej Wielkopol-ski oraz przedstawiciele samorz¹dów, organi-zacji gospodarczych, instytucji certyfikacyj-nych i firm doradczych oraz konsultingowych.

O¿ywiona dyskusja w czasie obrad przenios³a siê w kuluary w czasie przerwy i po zakoñ-czeniu konferencji.

Podsumowania i zamkniêcia obrad doko-na³ prof. Zalewski, przewodnicz¹cy Komisji Nauk o Jakoœci PAN. W krótkim podsumo-waniu stwierdzi³, ¿e konferencja mia³a dwa poziomy: jeden – bardziej aplikacyjny i drugi

– bardziej ogólny. Poziom aplikacyjny by³ re-prezentowany przez referaty o europejskich warunkach dla regionalnej jakoœci i progra-mach pomocowych oraz stymulowaniu

rozwo-ju gospodarczego poprzez wyró¿nienia

jako-œciowe (autorzy: W. Henrykowski, W. Janko-wiak, M. Recha). Do tej kategorii nale¿y te¿

referat o doœwiadczeniach z wdra¿aniem zin-tegrowanego systemu zarz¹dzania (P. Wa-chowski).

Do poziomu ogólnego zaliczyæ mo¿na re-feraty o roli TQM w praktyce zapewnienia

Do poziomu ogólnego zaliczyæ mo¿na re-feraty o roli TQM w praktyce zapewnienia