8 Informacja o zbiorach bibliotecznych
8.4 Wybrane systemy informacji o zasobach bibliotek
8.4.1 WorldCat
WorldCat http://www.worldcat.org/
opis
• twórca: Online Computer Library Center (OCLC) - założona w 1967 r. organizacja non-profit, działająca na rzecz zwiększania dostępu do informacji na świecie i obniżania kosztów bibliotek
• zawartość: największa bibliograficzna baza na temat zbiorów bibliotecznych na świecie; w 1971 roku zaczął pracować system wspólnego katalogowania bibliotek stanu Ohio, dołączyły do niego biblioteki innych Stanów, a później stopniowo innych krajów
• naczelną ideą katalogu jest możliwość przeszukiwania zbiorów wielu bibliotek jednocześnie oraz zlokalizowania interesujących użytkownika dokumentów w najbliższej mu terytorialnie bibliotece
aparat wyszuk. • wyszukiwanie w całym zbiorze i wszystkich polach opisu
• wyszukiwanie tylko dokumentów określonego typu: książek, płyt, filmów itd
• wyszukiwanie zaawansowane polegające na łączeniu pól: słowo kluczowe, przedmiot, tytuł, autor, ISBN, ISSN
• fasety: rok publikacji (zakres dat) / odbiorcy / forma piśmiennicza / forma wydawnicza / język
ćwiczenia
polecenie (p)odpowiedź
w których bibliotekach w Polsce lub w krajach ościennych znajdują się encyklopedie z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa wydane drukiem w jęz. ang., w latach 2009-10?; proszę zastosować wyszukiwanie wg słów kluczowych
wskazówka: wysz. zaawans -> indeks słów klucz :
„library information science encyclopedia” + zasięg chronolog. 2009-2010 -> zawęzić „topic” do „library science” -> wybrać poszczególne tytuły, w ich opisach szczegółowych zaznaczyć lokalizację (np. Poland, Germany,
w których bibliotekach w Polsce lub w krajach ościennych znajdują się słowniki z zakresu nauki o informacji wydane drukiem w jęz. ang., w latach 2011-12? proszę zastosować strategię pomnażania odwołań
wskazówka: wysz. zaawans -> indeks słów klucz :
„information science dictionary” + zasięg chronolog.
2009-2010 -> zawęzić „topic” do „library science” ->
wybrać poszczególne tytuły, w ich opisach szczegółowych zaznaczyć lokalizację (np. Poland, Germany, ) -> w każdym opisie jest „more like this:
subjects” – wybrać hasło przedmiotowe i w ten sposób wszystkie opisy powiązane z tym hasłem
115 8.4.2 NUKAT
NUKAT http://katalog.nukat.edu.pl/
opis
• Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny NUKAT powstał w 2002 roku
• twórcy: Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie – Centrum NUKAT i bibliotekarze z ponad 160 bibliotek
• informacje o zasobach NUKAT udostępniane są w WorldCat (od 2005 r.) oraz w Google Scholar (2006 r.)
• w 2015 r. katalog udoskonalono, przekształcając go do wersji nextgen
• kartoteki haseł wzorcowych NUKAT uzupełniane są o identyfikatory VIAF i ISNI
aparat wyszuk.
• wyszukiwanie proste w całym zbiorze i wszystkich polach opisu
• wyszukiwanie zaawansowane polegające na łączeniu pól: twórca-współtwórca / temat / tytuł / gatunek- forma i.in.
• fasety (36), m.in.: dostęp do tekstu / typ dokumentu / daty wydania / język tekstu / miejsce wydania / temat / gatunek, forma / twórca, współtwórca / instytucja, impreza
• sprawdzanie dostępności wyszukanych egzemplarzy: w bibliotekach, księgarniach, online
• rezonans czytelniczy w postaci dostępnych w sieci recenzji
• zachowywanie wyniku wyszukiwania i udostępnianie go za pomocą narzędzi web 2.0
ćwicz.
polecenie (p)odpowiedź
proszę znaleźć najbliższą bibliotekę, w której jest książka
Krajowy system innowacji w Polsce / Arkadiusz Świadek. Warszawa : CeDeWu, 2017. 978-83-8102-013-8
wyszukiwanie wg tytułu
czy któraś biblioteka w Polsce ma wszystkie numery czasopisma „Online Marketing Polska”? W jakich bibliotekach w Małopolsce można skorzystać z czasopisma w wersji drukowanej?
wyszukiwanie wg tytułu
8.4.3 KaRo
KaRo - Katalog Rozproszony Bibliotek Polskich http://karo.umk.pl/Karo/
opis
• twórca: Tomasz Wolniewicz – były v-ce dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
• KaRo jest działającą od 2001 r. multiwyszukiwarką w zbiorach 216 bibliotek różnego typu:
naukowych, akademickich, publicznych, kościelnych, pedagogicznych, muzealnych, BN, FBC, NUKAT
aparat wysz. • wyszukiwanie w polach: autor, tytuł, seria, ISBN, ISSN, wydawca, hasło przedmiotowe
116 8.4.4 w bibliotece.pl
w bibliotece.pl https://w.bibliotece.pl/
opis
• portal firmy SOKRATES.IT działa od 2012 r., jest ogólnodostępnym serwisem skierowanym do wszystkich użytkowników Internetu, zainteresowanych wymianą informacji na temat książek, regionaliów, zbiorów multimedialnych i innych, gromadzonych w bibliotekach i zasobach prywatnych, działa na wielu płaszczyznach przeznaczonych dla różnych grup użytkowników:
czytelników, bibliotekarzy, wydawców
• katalog integruje zbiory 2230 bibliotek, głównie publicznych
• współpracujące biblioteki mogą bezpłatnie: zamieszczać informacje o placówce i filiach, bieżących wydarzeniach z życia biblioteki na jej blogu, nowościach w postaci tzw. wirtualnych regałów z okładkami zbiorów; zamieszczać oceny, recenzje i komentarze na temat interesujących zbiorów (książek, filmów, muzyki i innych); tagować, dodawać skany okładek do Katalogu Centralnego;
stosować interaktywne formy komunikacji z czytelnikami oraz innymi bibliotekami uczestniczącymi w portalu poprzez udział w dyskusjach na forum i grupach tematycznych;
administrować własnym forum
• użytkownicy mogą poprzez własne konta bezpłatnie: prezentować własne prywatne zbiory (o ile ich opisy znajdują się w Katalogu Centralnym) w postaci tzw. wirtualnych regałów z okładkami zbiorów; brać udział w dyskusjach i grupach tematycznych; zamieszczać oceny, recenzje i komentarze; prowadzić własnego bloga i komentować blogi innych użytkowników; rezerwować i zamawiać; tagować; korzystać z poczty wewnętrznej; korzystać z usługi "Polecamy" czyli do listy zbiorów rekomendowanych przez portal, sugerujących czytelnikowi (na podstawie jego upodobań), które zbiory mogą go jeszcze zainteresować; dodawać skany okładek do Katalogu Centralnego;
kupować audiobooki i e-booki
• wydawcy mogą bezpłatnie prezentować informacje o sobie, o nowościach, planach wydawniczych lub innych promowanych zbiorach, zamieszczać wirtualne regały z okładkami zbiorów,
zamieszczać informacje o bieżących wydarzeniach na blogu, prowadzić interaktywne formy komunikacji z czytelnikami o rozmaitych preferencjach czytelniczych i zróżnicowanych zainteresowaniach (udział w dyskusjach, grupach tematycznych i forum), poznawać oceny, recenzje i rekomendacje na temat publikacji
aparat wyszuk.
• wyszukiwanie proste w opisach materiałów
• filtrowanie rezultatów
• wyszukiwanie w polach oparte na znacznikach i na algebrze Boola (brak tradycyjnego wyszukiwania zaawansowanego)
• lokalizację materiału w zbiorach konkretnej instytucji lub osoby
• wzbogacanie opisów o treści dodane przez użytkowników portalu (recenzje, oceny, opinie, rekomendacje)
ćwiczenia
polecenie (p)odpowiedź
które filie Biblioteki Kraków posiadają obecnie dostępne do wypożyczenia egzemplarze książki Olgi Tokarczuk „Księgi Jakubowe” (wersja drukowana);
audiobook z powieścią „Silva rerum: Kristiny Sabaliauskaitė; e-book z autobiografią Michelle Obamy?
wyszukiwanie proste
typ dokumentu zawarty jest w opisie
117 8.4.5 Centralny Katalog Bibliotek i multiwyszukiwarka „FIDES”
Centralny Katalog Bibliotek “FIDES” - CKB https://katalog.fides.org.pl/
Multiwyszukiwarka “FIDES” http://fidkar.fides.org.pl/
opis
• twórca: Federacja Bibliotek Kościelnych FIDES
• CKB – wspólny katalog dla bibliotek klasztornych, seminariów, bibliotek diecezjalnych
• Multiwyszukiwarka – przeszukuje katalogi bibliotek kościelnych, bibliografie, katalogi prac dyplomowych
aparat wysz.
• CKB – wyszukiwanie proste, wyszukiwanie zaawansowane, wyszukiwanie według haseł wzorcowych
• Multiwyszukiwarka - wyszukiwanie zaawansowane: autor, tytuł, indeks rzeczowy, indeks haseł przedmiotowych
ćwiczenia
polecenie (p)odpowiedź
ile opisów będzie liczyć bibliografia dokumentów
związanych ze św. Augustynem? zaznaczyć biblioteki krakowskie -> hasło przedm:
Augustyn w krakowskich bibliotekach kościelnych proszę
odszukać dokumenty poświęcone biografii św.
Augustyna
wybierać pojedynczo katalogi bibliotek, potem poszukać odpowiednich zapisów w indeksach haseł przedmiotowych
8.4.6 Centralny Katalog Czasopism Polskich
Centralny katalog czasopism polskich (CKCP) http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=7
opis
• twórca: Biblioteka Narodowa
• CKCP to najpełniejsze źródło informacji o polskich wydawnictwach ciągłych opublikowanych w kraju i za granicą w latach 1661 – 1950, prace rozpoczęto w 1952 r.
• baza jest powiązana z bazą Wykaz siglów bibliotek uczestniczących w centralnych katalogach Biblioteki Narodowej (siglum)
aparat wysz. • wyszukiwanie w indeksach: tytuł, słowo w tytule, instytucja sprawcza, miejsce wydania, hasło przedmiotowe, język
• wyszukiwanie zaawansowane: łączenie zapisów pochodzących z różnych indeksów
• wyszukiwanie według jednego indeksu i dodatkowych warunków
ćwiczenia
polecenie (p)odpowiedź
proszę odszukać siglum Biblioteki Jagiellońskiej stosowane w bazach BN
baza Wykaz siglów bibliotek uczestniczących w centralnych katalogach Biblioteki Narodowej ile czasopism poświęconych „bibliofilstwu” wydawano
w Polsce w latach 1661-1950? Proszę podać tytuł najstarszego; które krakowskie biblioteki posiadają to czasopismo (proszę podać nazwy bibliotek)?
wskazówka: indeks haseł przedmiotowych->
„bibliofilstwo czasopisma”
118 8.4.7 Katalogi Biblioteki Jagiellońskiej
BJ http://www.bj.uj.edu.pl/katalogi
opis
• twórca: Biblioteka Jagiellońska
• elektroniczny katalog bibliotek UJ rejestruje: polskie wydawnictwa książkowe wydane po 1989 r.
oraz - niezależnie od daty wydania, wszystkie, które wpłynęły do Biblioteki po roku 2007;
wydawnictwa zagraniczne – wydane po 1993 r., wydawnictwa wcześniejsze oraz czasopisma – w wyborze, stare druki - w wyborze, dokumenty ikonograficzne - w wyborze; dokumenty
kartograficzne - w wyborze; druki muzyczne (które wpłynęły do BJ po 2003 r.); dokumenty życia społecznego – w wyborze po 1945 r.; normy – wydane po 2009 r., niemuzyczne nagrania
dźwiękowe – wydane po 2003 r.; dokumenty elektroniczne – wydane po 1998 r.; filmy – wydane po 2003 r.
• tradycyjne katalogi kartkowe dostępne na miejscu w Bibliotece: (1) alfabetyczny i rzeczowy obejmujące dokumenty z XIX i XX wieku; (2) księgozbiorów podręcznych oraz (3) zbiorów specjalnych (rękopisów, starych druków, zbiorów graficznych i kartograficznych, muzycznych, dokumentów życia społecznego i audiowizualnych)
• Katalog Podstawowy - tzw. Stary – obejmuje zbiory Biblioteki wydane lub datowane do 1949 r.
włącznie (od 2008 r. katalog nie jest uzupełniany o druki będące bieżącymi nabytkami – trafiają one do katalogu elektronicznego, który wobec tego należy także wykorzystać w poszukiwaniu publikacji wydanych do 1949 r.)
aparat wysz. • elektroniczny katalog bibliotek UJ: wyszukiwanie proste; wyszukiwanie zaawansowane;
wyszukiwanie w indeksach; fasety; sortowanie wyników; eksportowanie wyników
ćwiczenia
polecenie (p)odpowiedź
ile encyklopedii z zakresu nauki o informacji znajduje się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej począwszy od lat 90 XX w.?
elektroniczny katalog
z którego roku pochodzi: (1) najstarsze wydanie
„Kordiana” J. Słowackiego i gdzie je opublikowano?
(2) najstarsze, lwowskie wydanie ‘Ojca zadżumionych”
J. Słowackiego (3) najstarsze wydanie „Króla Ducha” J.
Słowackiego ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej?
szukać w starym katalogu BJ