W poniższym rozdziale przedstawię analizę wystąpień poszczególnych terminów badanych w analizowanych tygodnikach. Dla każdego terminu omówię jego występowanie w poszczególnych badanych tygodnikach posługując się przedstawionym wcześniej narzędziem badawczym, a następnie porównam charakterystyki wystąpień zbiorczo pomiędzy poszczególnymi tytułami.
W dalszej części omówię kolejne terminy badane w perspektywie kolejnych punktów narzędzia.
Początkiem specyficznej dla każdego pojęcia części badania jest podpunkt trzeci narzędzia dotyczący bohaterów identyfikowalnych jako podmiot narracji, we fragmentach artykułów, w których występowało pojęcie.
Narzędzie powstało w dwóch wersjach różniących się jedynie w przystosowaniu do typu analizowanego terminu. Inaczej sformułowane musiały być pytania w odniesieniu do terminów będących rzeczownikami a inaczej będących przymiotnikami bądź czasownikami ze względu na osobowy bądź bezosobowy charakter danego typu wypowiedzi. Poza formą gramatyczną narzędzia są identyczne.
Narzędzie
(wersja przymiotnikowa) Termin:
1. Nadawca – Kto mówi ? – Gazeta, autor tekstu, tytuł artykułu
2. Odbiorca - Do kogo ? – charakterystyka czytelników danej gazety z badań telemetrycznych
3. Bohaterowie narracji – kto jest podmiotem opowieści a/
b/
c/
itd.
4. Czy terminy/bohaterowie narracji są omawiani w opozycji MY/ ONI?
197 a/ tak
b/ nie
5. Jeśli odpowiedź tak w pytaniu 4 : a/ kto MY?
b/ kto ONI?
c/ trudno powiedzieć
6. Kto jest X (np. patriotą)? - to pytanie odnosi się do bohaterów narracji wymienionych w pytaniu 3.
7. Kto nie jest X (np. patriotą)? – to pytanie również odnosi się do bohaterów narracji wymienionych w pytaniu 3.
8. Jak jest definiowany (jakie ma cechy) X (np. patriotyzm) w odniesieniu do bohaterów narracji wymienionych w pytaniu 3 i występujący w tej roli więcej niż raz?
a/ bohater 1 b/ bohater 2 c/ bohater 3 d/ itd.
9. Jak jest definiowany (jakie ma cechy) brak/zaprzeczenie X (np. patriotyzm) w odniesieniu do bohaterów narracji wymienionych w pytaniu 3 i występujący w tej roli więcej niż raz
a/ bohater 1 b/ bohater 2 c/ bohater 3 d/ itd.
10. Jakie cechy charakteryzują bohaterów, którzy są X?
11. Jakie cechy charakteryzują bohaterów, którzy nie są X?
12. Kto jest bohaterem pozytywnym?
13. Kto jest bohaterem negatywnym?
14. Wartościowanie – Czy tekst traktuje termin jako zjawisko pozytywne, negatywne czy neutralne
198 Narzędzie wersja rzeczownikowa
Termin:
1. Nadawca – Kto mówi ? – Gazeta, autor tekstu, tytuł artykułu
2. Odbiorca - Do kogo ? – charakterystyka czytelników danej gazety z badań telemetrycznych
3. Bohaterowie narracji – kto jest podmiotem opowieści a/
b/
c/
itd.
4. Czy terminy/bohaterowie narracji są omawiani w opozycji MY/ ONI?
a/ tak b/ nie
c/ trudno powiedzieć
5. Jeśli odpowiedź tak w pytaniu 4 : a/ kto MY?
b/ kto ONI?
6. Kto jest związany z terminem jeśli jest on oceniany pozytywnie (Np: Kto uprawia dobrą politykę) - to pytanie odnosi się do bohaterów narracji wymienionych w pytaniu 3.
7. Kto jest związany z terminem jeśli jest on oceniany negatywnie (Np: Kto uprawia złą politykę) – to pytanie również odnosi się do bohaterów narracji wymienionych w pytaniu 3.
8. Jak jest definiowany (jakie ma cechy) X (np. ten kto uprawia dobrą politykę) jeśli jest oceniany pozytywnie w odniesieniu do bohaterów narracji wymienionych w pytaniu 3 i występujący w tej roli więcej niż raz?
a/ bohater 1 b/ bohater 2 c/ bohater 3 d/ itd.
9. Jak jest definiowany (jakie ma cechy) oceniany negatywnie X (np. ten kto uprawia złą politykę ) w odniesieniu do bohaterów narracji wymienionych w pytaniu 3 negatywnie i występujący w tej roli więcej niż raz
199 a/ bohater 1
b/ bohater 2 c/ bohater 3 d/ itd.
10. Jakie cechy charakteryzują termin jeśli jest on oceniany pozytywnie (np: dobrą politykę)?
11. Jakie cechy charakteryzują termin jeśli jest on oceniany negatywnie (np: złą politykę)?
12. Kto jest bohaterem pozytywnym?
13. Kto jest bohaterem negatywnym?
14. Wartościowanie – Czy tekst traktuje termin jako zjawisko pozytywne, negatywne czy neutralne
200 Nadawcy i odbiorcy
Niespodziewaną przeszkodą badawczą okazał się wgląd w profil czytelników poszczególnych tytułów (punkty 1 i 2 narzędzia).
W odróżnieniu od badań telemetrycznych gdzie analizuje się w sposób ciągły przekrój widzów i w czasie rzeczywistym to jakie programy oglądają w danej chwili podstawowym źródłem analizy rynku prasy jest Polskie Badanie Czytelnictwa, które skupia się na wskaźnikach ilościowych dotyczących sprzedanego egzemplarza gazety, a nie na jej odbiorcach. Nasuwa to szereg trudności dla mojego badania.
Po pierwsze badanie czytelników tygodników prowadzone jest przez konsorcjum PBC (Polskie Badanie Czytelnictwa) obejmuje tylko wybrane tytuły (z próby badanej były to Polityka oraz Newsweek), które są gazetami członkami konsorcjum.
Po drugie PBC jest konsorcjum prywatnym Polskiego Związku Wydawców Prasy i jako takie nie udostępnia wyników badań poza zbiorczymi raportami344.
Po trzecie jego główne badane wskaźniki to przeciętne czytelnictwo wydania (będące odpowiednikiem podstawowego miernika zasięgu tytułu, znanego na świecie jako AIR - Average Issue Readership) i czytelnictwo cyklu (wskaźnik szerokiego zasięgu tytułu wskazujący jaki procent w populacji stanowią osoby, które zetknęły się z tym tytułem choćby raz w okresie cyklu sezonowego).
Jedynie dane grup czytelników udostępnianie przez PBC dotyczą 2009 roku i są zbiorcze.
Również żaden z komunikatów CBOS z 2011 nie obejmuje badania czytelnictwa prasy, a badania preferencji politycznych nie traktują czytelnictwa jako wskaźnika.
Co zaskakuje także badania naukowe szczegółowych preferencji politycznych w wyborach 2011 znajdują się w większości przypadków na innym poziomie identyfikacji (partie polityczne, lewica-prawica, a w żadnym przypadku nie preferencje czytelnicze)345.
O ile dane odnośnie nakładu i sprzedaży egzemplarzy w dystrybucji płatnej są ogólnodostępne to informacje szczegółowe na temat profili czytelniczych badanych przeze mnie gazet wymagałyby odrębnego i szeroko zakrojonego ogólnopolskiego badania na reprezentatywnej próbie. Z tego powodu ograniczę się jedynie do przytoczenia powyższych danych ilościowych oraz krótkiego scharakteryzowania badanych tygodników.
344 Raport z badania zrealizowanego na zlecenie Izby Wydawców Prasy opracowany przez Millward Brown „Diagnoza społecznych zachowań czytelniczych w obrębie prasy drukowanej i cyfrowej”
dostępny pod : http://www.pik.org.pl/upload/files/Raport%20RYNEK%2011-02-2014%20(R)%20word%20IWP-1.pdf (dostęp: 20 października 2015)
345 Preferencje Polityczne: Postawy – Identyfikacje – Zachowania; (3) 3/2012; Katowice 2012;