ZAKOŃCZENIE

Praca niniejsza może stać się kolejnym przyczynkiem do historii miejscowości i parafii Krzyżowice. Człowiek potrzebuje historii, aby na trwale w nim zadomowiły się wartości, aby nie przemijały854.

Nie brakowało w historii parafii krzyżowickiej ludzi, którzy w różnych kryzysach nieśli pomoc innym. W pierwszym rozdziale pracy zamieściliśmy historię fundacji ks.

Ignacego Skrzyszowskiego z 1789 roku i historię budowy klasztoru Sióstr Służebniczek w 1911 roku. Z braku powołań do życia zakonnego klasztor został zlikwidowany w 2000 roku, ale budynek został podarowany fundacji bp-a Czesława Domina z Kołobrzegu, gdzie powstał Dom Wspólnoty „Cenacolo” pomagający młodzieży na Śląsku i nie tylko wyjść z narkomanii i innych uzależnień855.

Historia przekonuje nas, że wszystkie ideologie uszczęśliwiające ludzi „na siłę”

kończyły się klęską lub przekształcały się w systemy totalitarne. Dziś w miejsce „dyktatury proletariatu” i „demokracji socjalistycznej” wszedł o wiele potworniejszy system dyktatury medialnej. Tak dalece zawładnął naszym życiem, że wiek XX i XXI nazwany został wiekiem cywilizacji śmierci. Jan Paweł II swój pontyfikat rozpoczął od stwierdzenia, że kryzys człowieka ma swoje ostateczne źródło w radykalnym lekceważeniu Boga, w dążeniu do uwolnienia się z rzeczywistości wiary religijnej a zatem w zredukowaniu własnego sensu tylko do siebie samego856. Dlatego w I pielgrzymce w 1979 roku do Polski z niepokojem Jan Paweł II wołał: „człowieka bowiem nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa”.

Kościół w historii pokazuje nam, że nie jest muzeum, ani archeologią, ale ogrodem, który przeżywa ciągle wiosnę857. Wiosną parafii krzyżowickiej po Wspólnocie „Cenacolo”

jest uruchomienie w 2006 roku Domu Hospicyjnego przez Caritas Archidiecezji katowickiej.

Hospicjum znajduje się w historycznym locum, bo w dawnej szkole Mniejszości Niemieckiej, którą otwarto w 1934 roku i działała do wybuchu II wojny światowej858.

Profesor dr hab. Mieczysław Pater w refleksjach końcowych pracy „Rozważania o sensie dziejów” pisze, że przeszłość jest wspaniałym coraz bogatszym gmachem, z którego wszyscy wychodzą, ale nikt nie powinien do niego wracać. Każdy ma go ubogacić, aby wszyscy, co po nas będą, z ufnością do niego wchodzili byli bogatsi i coraz śmielej szli przed

854 M. Pater, Rozważanie, dz. cyt., s. 157.

855 A. Burda, Czy w ieś zaakceptuje byłych narkomanów. Gość Niedzielny Nr 14 7.04.2002, s.6.

856 M. Pater, Rozważania, dz. cyt., s. 109.

857 Słowa papieża Pawła VI - cytowane często przez kaznodziejów.

858 AAP Krzyżowice. Kronika, s. 81.

siebie. Nasza przeszłość domaga się, aby w nią wejść, ale nie tak jak się wchodzi do muzeum, lecz do świątyni. Dzieła sztuki w świątyni nie pozują i nie są do oglądania. Idźmy do świątyni, aby przeżyć sacrum. W nim jest sens wszystkich ludzkich pokoleń, sens naszego życia, nasz przyszły czas, który będzie, gdy nas już nie będzie859.

Dla bogatej swoimi dziejami miejscowości i parafii Krzyżowice widocznym sacrum jest znów zabytkowy kościół parafialny św. Michała Archanioła z cudownym obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, który 24 września 2011 roku został ukoronowany przez Abp-a Damiana Zimonia a kościół być może zostanie w przyszłości ogłoszony pierwszym sanktuarium maryjnym na ziemi pszczyńskiej.

Założeniem niniejszej pracy było najpierw przybliżenie społecznych i religijnych przemian w XX wieku na ziemi pszczyńskiej w jednej z najstarszych miejscowości i parafii jakimi są Krzyżowice. Przedstawiając przeszłość Krzyżowic, widzieliśmy, że nie było właściwe ani jednego odcinka życia społecznego i religijnego, w którym mieszkańcy i parafianie Krzyżowic nie mieliby swego wkładu i liczącego się dorobku. Była to najpierw działalność polityczna, narodowa i religijna zmierzająca do rozbudzenia wśród Ślązaków polskiej świadomości narodowej i stworzenia struktur administracji państwowej. Po zakończeniu I wojny światowej w 1918 roku na ziemi pszczyńskiej zbiegły się owocnie polskie i religijne dążenia wśród jej mieszkańców do uzyskania niepodległości, które poparte były powstaniami śląskimi i plebiscytem. Narażali się przez to na napady ze strony bojówek niemieckich i nawet utratę życia, a nieraz musieli uchodzić poza granice miejscowości.

Ludność Krzyżowic uczestniczyła w walkach wyborczych: jej dawni mieszkańcy byli obecni w instytucjach ustawodawstwa i administracji państwowej Drugiej Rzeczpospolitej, afirmowali polityczny program chadecji i sanacji. Odpowiedzialność za gospodarczy i kulturalny rozwój Śląska nakazywała im troszczyć się o organizacje oświatowe, gospodarcze i społeczne. Historia nie oszczędziła im kolejnych napięć i trudności, aby zrozumieć wiele drażliwych problemów narodowościowych z tzw. kwestii niemieckiej. Poprzez prace duszpasterską dokonywało się oddziaływanie na ludność Krzyżowic.

Była to nie tylko troska o kościół parafialny, ale także opieka nad potrzebującymi i biednymi w istniejących wówczas stowarzyszeniach, bractwach i sodalicji. Spoglądając w przeszłość i patrząc w przyszłość wskazywaliśmy na potrzebę należnego szacunku dla dokonań minionych pokoleń, które stanęły w szeregach Armii Krajowej podczas II wojny światowej i przyszło im to przypłacić życiem, ginąc w obozach koncentracyjnych i na różnych frontach Europy. W ostatnich rozdziałach pracy przedstawiliśmy historię

859 M. Pater, Rozważania, dz. cyt., s. 227.

miejscowości i parafii Krzyżowice w PRL, ukazując że Ślązacy nigdy nie lekceważyli wartości religijnych w sprawach narodowych i odwoływali się do Boga, do wiary - nie traktując drugorzędnie tych wartości. Wartości religijne sakralizowały zawsze naród i dążenia narodowe były stawiane wtedy najwyżej.

Autor doszukał się w dziejach Krzyżowic pozytywnych przykładów życia jego mieszkańców, którzy nie zatracili nigdy własnej godności i nie poszli na kompromis za cenę wyzbycia się swoich przekonań. Nie można jednak naiwnie twierdzić, iż nic z tamtych czasów ujemnego nie pozostało w świadomości tych ludzi. Skutki laicyzacji i ateizacji w życiu religijnym wiernych dają się zauważyć wtedy, kiedy Kościół cieszy się wolnością. W tych czasach ujawniają się ludzie, którzy ze względu na modę, nowinkarstwo czy nieodpowiedni styl życia wybierają życie bez Boga. Pozostałością po tym będzie problem sumienia czego owoce przyniesie codzienność.

Trudno jest ocenić schyłek XX wieku i dać odpowiedź na stawiane pytania. Końcowy wniosek analizy przemian społeczno-religijnych może więc potwierdzić prawda, że po latach zniewolenia człowieka zawsze były ofiary systemu i jego narzędzia. Zapewne takie ukażą się i w życiu społeczno-religijnym Krzyżowic jutro.

BIBLIOGRAFIA