Jednym z elementów diagnozy i monitoringu zjawiska przemocy w rodzinie jest analiza danych Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach. Zgromadzone dane dotyczą zagadnień takich, jak: ilość interwencji domowych, liczba wypełnionych „Niebieskich Kart” przez funkcjonariuszy, a także charakterystyka sprawców oraz osób doznających przemocy według zmiennych tj.: miejsce zamieszkania, płeć i wiek.
Dane statystyczne przekazane przez Świętokrzyską Policję zostały zestawione na przestrzeni lat 2017-2020, co daje możliwość obserwacji dynamiki zmian w obszarze przemocy w rodzinie oraz analizę trendu wdrażania procedury „Niebieska Karta” w regionie.
Tabela 2. „Niebieska Karta” w Świętokrzyskiej Policji w latach 2017-2019.
Wyszczególnienie Rok 2017 Rok 2018 Rok 2019 Rok 2020
Liczba formularzy wszczynających procedurę 2 958 2 860 3 475 3 398 Liczba formularzy dotyczących kolejnych
przypadków przemocy w rodzinie w trakcie trwania procedury
642 649 712 664
Liczba wypełnionych „Niebieskich Kart” ogółem 3 600 3 509 4 187 4 062 Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
W województwie świętokrzyskim w 2020 roku odnotowano zarówno spadek liczby formularzy wszczynających procedurę jak również spadek liczby formularzy dotyczących kolejnych przypadków przemocy w rodzinie w trakcie trwania procedury. W 2020 roku liczba wypełnionych „Niebieskich Kart” ogółem w regionie była mniejsza o blisko 3% w odniesieniu do 2019 roku, w którym liczba zastosowania procedury „Niebieska Karta” była najwyższa w czteroletnim okresie analizy.
Wykres 4. Osoby dotknięte przemocą w rodzinie w woj. świętokrzyskim na przestrzeni lat 2017-2020.
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
3 154
Rok 2017 Rok 2018 Rok 2019 Rok 2020
13
Wśród odnotowanych osób doznających przemocy w rodzinie w województwie świętokrzyskim w 2020 roku kobiety stanowią 76,5%, mężczyźni 12,4%, a osoby małoletnie 11,1%1.
Rok 2020 był rokiem, w którym nastąpił spadek o 5,1% liczby kobiet dotkniętych przemocą w rodzinie w odniesieniu do 2019 roku, w którym to odnotowano wzrost o 19%
i liczba kobiet dotkniętych tym zjawiskiem była najwyższa z perspektywy ostatnich czterech lat.
W latach 2018-2020 obserwujemy systematyczny wzrost rok do roku liczby mężczyzn dotkniętych przemocą w rodzinie odpowiednio o 1,6% w 2020 roku i 5,9% w 2019 roku.
Liczba dzieci dotkniętych przemocą w czteroletnim okresie analizy spadła o 16,2%
z 604 w 2017 roku osiągając w 2020 roku 506 osób małoletnich znajdujących się w grupie osób dotkniętych przemocą w rodzinie.
Wykres 5. Odsetek osób dotkniętych przemocą w województwie wg miejsca zamieszkania w 2020 roku.
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
Występowania zjawiska przemocy w rodzinie jest ściśle skorelowana ze strukturą zamieszkania ludności w województwie świętokrzyskim. W 2020 roku większość osób, wobec których istnieje podejrzenie, iż zostały dotknięte przemocą zamieszkiwało tereny wiejskie (56%). Odsetek osób doświadczających przemocy domowej zamieszkujących tereny wiejskie uległ zwiększeniu o 2 p.p. w odniesieniu do 2019 roku (54%).
1 Liczba osób dotkniętych przemocą w województwie świętokrzyskim w 2019 roku wynosi 4 568.
miasto 44%
wieś 56%
14
W 2020 roku w województwie świętokrzyskim liczba osób, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą wyniosła 4 568 osób w tym:
• 3 495 osób stanowią kobiety, w tym:
✓ 87% do 65 roku życia – 3 028,
✓ 13% powyżej 65 roku życia – 467,
• 567 osób poszkodowanych stanowią mężczyźni, w tym:
✓ 80% do 65 roku życia – 456,
✓ 20% powyżej 65 roku życia – 111,
• 506 osób stanowią osoby małoletnie, w tym:
✓ 50% dziewcząt – 252,
✓ 50% chłopców – 254.
Wykres 6. Grupy wiekowe dotknięte przemocą w rodzinie w województwie świętokrzyskim na przestrzeni lat 2017-2020.
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
Analiza struktury wiekowej osób doznających przemocy uwidacznia tendencję wzrostową w zakresie skali przemocy odnotowaną w grupie osób starszych tj. powyżej 65 roku życia o oraz w grupie osób małoletnich. W przypadku osób do 65 roku życia odnotowano spadek procentowego udziału wśród osób co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie.
Niepokojący jest wzrost odsetka osób starszych dotkniętych przemocą w rodzinie począwszy od 2018 roku, odnotowano wzrost o 2,8 p.p. z 9,9% do 12,7% w 2020 roku.
13,9%
Odsetek osób co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie Rok 2020 Rok 2019 Rok 2018 Rok 2017
15
Charakterystyka sprawców przemocy w rodzinie
Liczba osób wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie w województwie świętokrzyskim w 2020 roku w odniesieniu do roku poprzedniego była mniejsza o 2,4% i wynosiła 4 101 osób, z których 3 738 to mężczyźni (91,1%), 350 kobiety (8,5%) oraz 13 osób nieletnich (0,3%).
Wykres 7. Odsetek osób podejrzewanych o stosowanie przemocy w rodzinie w województwie w 2020r.
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
W okresie objętym monitoringiem odnotowano wzrost kobiet wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie o 16,3%. Zmniejszyła się liczba mężczyzn podejrzanych o stosowanie przemocy w rodzinie o 3,8% (z 3 887 osób w 2019 roku do 3 738 osób w roku 2020). Wśród osób nieletnich podejrzanych o stosowanie przemocy domowej odnotowano 11 chłopców oraz 2 dziewcząt.
Liczba osób zatrzymanych, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie w 2020 roku wynosiła 496 osób (w tym 485 mężczyzn i 11 kobiet) i była większa o 2,5% w odniesieniu do 2019 roku.
Tabela 3. Osoby wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, będące pod wpływem alkoholu w woj. świętokrzyskim w 2020 roku.
Wyszczególnienie kobiet mężczyzn nieletni razem
Liczba osób, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, będących pod
wpływem alkoholu 92 2 543 1 2 636
Liczba osób doprowadzonych do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych do wytrzeźwienia
40 1 124 0 1 164
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
kobiet; 8,5%
mężczyzn; 91,1%
osób nieletnich;
0,3%
16
W 2020 roku liczba osób, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie będących pod wpływem alkoholu w odniesieniu do 2019 roku, zwiększyła się o 2,2% i wyniosła 2 636 ogółem (w tym: 2 543 mężczyzn, 92 kobiet, 1 osoba nieletnia).
Zmniejszyła się liczba osób doprowadzonych do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych do wytrzeźwienia, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie o 0,7% i wyniosła 1 164 (w tym: 1 124 mężczyzn i 40 kobiet).
Wykres 8. Odsetek sprawców będących pod wpływem alkoholu podejrzewane o stosowanie przemocy w latach 2017-2020 w województwie świętokrzyskim.
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
Problem nadużywania alkoholu bardzo często koreluje z występowaniem przemocy w rodzinie. Na przestrzeni ostatnich lat w województwie świętokrzyskim odsetek sprawców przemocy będących pod wpływem alkoholu stale rośnie i w 2020 roku osiągnął wartość 64,3%.
Wykres 9. Formy przemocy w województwie świętokrzyskim w 2020 roku.
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
62,9% 60,8% 61,4% 64,3%
Rok 2017 Rok 2018 Rok 2019 Rok 2020
Przemoc psychiczna;
60,7%
Przemoc fizyczna;
32,3%
Przemoc seksualna;
0,3%
Przemoc
ekonomiczna; 0,6% Przemoc innego rodzaju; 6,2%
17
W 2020 roku najczęściej występującą formą przemocy w województwie, analogicznie jak w latach ubiegłych, jest: przemoc psychiczna – 60,7% (6 604 przypadków), przemoc fizyczna – 32,3% (3 512), następnie przemoc innego rodzaju – 6,2% (671). Najrzadziej występującą formą przemocy odnotowywaną przez funkcjonariuszy w województwie świętokrzyskim jest przemoc seksualna – 0,3% (30) oraz przemoc ekonomiczna – 0,6% (67).
Wykres 10. Natężenie form przemocy w województwie świętokrzyskim w latach 2017-2020.
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
W latach 2017-2019 w regionie odnotowany został wzrost w każdej z wymienionej form przemocy. W roku 2020 odnotowano spadek praktycznie we wszystkich rodzajach przemocy w rodzinie (fizycznej – o 5,9%, psychicznej –o 5,2%, seksualnej – spadek o 5 przypadków, przemocy innego rodzaju – o 3%). Jedynie w przypadku przemocy ekonomicznej, natężenie tego rodzaju przemocy w 2020 roku wzrosło ponad dwu krotnie.
5 097
3 198
32 20
660 4 853
3 050
28 26
607 7 020
3 704
35 28
692 6604
3512
30 67
671
Przemoc psychiczna Przemoc fizyczna Przemoc seksualna Przemoc ekonomiczna Przemoc innego rodzaju Rok 2017 Rok 2018 Rok 2019 Rok 2020
18