Ćwiczenie nr 71.
Temat: Sprawdzanie związku Lorentza - Lorenza dla roztworów.
LITERATURA:
1. J.L. Kacperski K. Niedźwiedziuk, I Pracownia Fizyczna- wybrane ćwiczenia.
2. R.P. Feynman R.B. Leighton M. Sands, Feynmana wykłady z fizyki, t. 2, cz. 1, cz. 2.
3. A.K. Wróblewski J.A. Zakrzewski Wstęp do fizyki, t. 2. 4. C. Kittel Wstęp do fizyki ciała stałego.
ZAGADNENIA KOLOKWIALNE:
1. Pole elektryczne w dielektrykach. Wektor polaryzacji.
2. Równanie Clausiusa - Mossottiego. Wzór Lorentza-Lorenza. 3. Budowa i zasada działania refraktometru Abbego.
PRZEBIEG ĆWICZENA:
1. Sporządzić 8-10 roztworów cukru w wodzie o stężeniach od 0,5 do 10%. 2. Zmierzyć współczynnik załamania wody destylowanej za pomocą
refraktometru Abbego.
Pomiar wykonać następująco:
-przemyć pryzmat refraktometru eterem lub czterochlorkiem węgla (CCl4).
-za pomocą bagietki umieścić na powierzchni pomiarowej pryzmatu kilka kropel wody tak, aby cała powierzchnia została pokryta cieczą.
Należy robić to ostrożnie, aby nie porysować pryzmatu ! - opuścić pryzmat pomiarowy
- otworzyć okienko oświetlające pryzmat (do oświetlenia można użyć lampki). - obracając pokrętłem z lewej strony refraktometru znaleźć rozgraniczenie
jasnego i ciemnego tła w górnym okienku okularu. Następnie za pomocą pokrętła z prawej strony refraktometru uzyskać ostre, bezbarwne
rozgraniczenie jasnego i ciemnego tła w górnym okienku okularu. Linię rozgraniczenia naprowadzić na punkt przecięcia nici pajęczych
- w dolnym okienku okularu odczytać współczynnik załamania z dokładnością do 1/10 działki (w myśli podzielić ją na 10 części).
- pomiar powtórzyć 3 razy i znaleźć wartość średnią.
3. Posługując się refraktometrem Abbego jak w punkcie 2 zmierzyć
współczynnik załamania światła dla poszczególnych roztworów cukru w wodzie.
4. Wyniki pomiarów umieścić w tabeli:
Lp. Stężenie c (%) Współczynnik załamania n
2 1 3 2 2 n n
Wykreślić zależność ζ(c). Punkty pomiarowe na wykresie umieścić w tzw. prostokątach błędów. Błąd pomiaru stężenia c można określić metodą pochodnej logarytmicznej, a błąd pomiaru ζ – metodą różniczki zupełnej.
5. Znaleźć polaryzowalność α wody:
N n n 2 1 3 2 2
gdzie n jest zmierzonym wcześniej (pkt. 2) współczynnikiem załamania światła dla wody, a N można obliczyć ze wzoru:
M N
N A
gdzie NA jest liczba Avogadro, ρ gęstością, a M masą molową.
Do obliczeń przyjąć: NA= 6,023 . 1023mol –1 M= 18 . 10-3 kg/mol ρ=103 kg/m3.
Błąd pomiaru α można obliczyć metodą różniczki zupełnej. Przyrządy:
refraktometr Abbego, lampa, woda destylowana, cukier, menzurki, waga laboratoryjna, czterochlorek węgla.