R e c e n z je
899
Lou is H. B 1 o m: The Tjasker W indmill. Biblioteca M o lin ologica T.I.M .S. 1975,
21
ss. + 20 ilustr.P u blik ac ja, która ukazała się w H olandii jak o w y d a w n ic tw o pow ielane, po święcona jest urządzeniom opartym na śrubie A rch im ed esa (b y ły w użyciu jeszcze w czasach rzym skich, napędzane ręcznie), służącym podnoszeniu w o d y z poziom u niższego na wyższy. U rządzen ia te, napędzane w iatrak iem , są stosow ane w H o landii. Obecnie istnieje i p racu je jeszcze dziewięć takich urządzeń, stosowanych tu już od X V I w ieku. Ś ru b a umieszczona jest w d rew n ian y m cylindrze z klepek.
P . S. J a r v i s : Stability in W indm ills and the Sunk Post M ill. B ibliotheca M olin o logica T.I.M .S. 1982, 74 ss. + 27 ilustr. + tabele.
A u to r za jm u je się statecznością w iatrak ó w . O m ó w io n e są poszczególne p rzy p ad k i w łaściw ej stabilności urządzeń w zależności od siły w ie jąc ego w iatru .
H u go B r u n n e r , J. K e n n e t h - M a j o r : W ater Raising by A nim al P ow er. R eading 1972, 46 ss. + 16 ilustr.
W zm ian k o w an a książeczka uk azała się n a jp ie rw jako arty k u ł w „Indu strial A rchaeology, the Journal of the H istory of Ind ustry and Tech n ology” (t. 9: 1072 n r 2). Przedstaw iono tu krótko zagadnienie podnoszenia w o d y dzięki sile zw ierzę cej oraz ludzkiej (koła, maneże, kieraty). P u b lik a c ja za w iera w y k a z tego ro d zaju urządzeń, zn ajdujących się n a terenie W ielk iej B rytanii. Jest iah w iele. C iek aw e fotografie i rysunki uzupełniają tekst.
T. L i n d s a y B a k e r : A Fidel Guide to Am erican W indmills. U n iv ersity of O klahom a Press 1985. 528 ss. + 376 ilustr.
Książka za jm u je się w ia tra k am i am erykańskim i, u ż y w an y m i przew ażnie do napędu pom p w odnych. Jest ogólną historią w ia tra k ó w w Stanach Zjednoczonych A m e ry k i Północnej i swego ro d zaju przewodnikiem , w sk az u jący m jak w ie le tych urządzeń jest dotąd czynnych.
B ria n F l i n t : W indm ills of East Anglia. Ipsw ich 1971, 16 ss. 4-13 ilustr. + m a p a , A u tor opisał w ia tra k i w schodniej A n glii, podając jednocześnie ich w y k a z i m apkę miejscowości, w których się znajdują. Pozycja o b e jm u je p ro w in c je: N o r fo lk , Cam bs, Suffolk, Essex. Piękne k o lo row e zdjęcia p rze d sta w iają niektóre
z tych obiektów. H gnryk jQSt
(Z a k o p a n e)
K S I Ą Ż K I W Y D A N E P R Z E Z I N S T Y T U T H IS T O R II P R Z Y R O D O Z N A W S T W A I T E C H N I K I A K A D E M I I N A U K Z S R R W 1985 R. *
K. Marks, F. Engels, W. I. L en in o naukie i tiechnikie. O tw . ried. A . G. Jego- ro w , S. R. M iku lińskij, M. P. M czedłow. M o sk w a Izdatielstw o „ N a u k a ” 1000 ss.
* W zw iązku ze zobow iązaniam i — podjętym i na m iędzyn arodow ym spotkaniu w B erlinie w 1982 r. przez re d ak to ró w naczelnych czasopism z historii nauki i tech n ik i — d ru k u jem y in form ację o publikacjach Instytutu H istorii P rzy ro d o zn a w stw a i Tecthniki
