Janusz Gilas
"Encyclopedia of public international
law", T. I-IV, pod red. Rudolfa
Bernhardta, Amsterdam 1992-2000 :
[recenzja]
Kwartalnik Prawa Publicznego 1/1, 283-284
Recenzje
W konkluzji m ożna rekomendować recenzow aną książkę czytel nikowi polskiem u, zwłaszcza znawcom praw a morza, którzy mogą kon tynuow ać związek duchowy ze znakom itym znawcą zagadnienia zatok w praw ie międzynarodowym.
J a n u s z Gilas*
En c y c l o p e d i a o f Pu b l i c In t e r n a t i o n a l La w, p o d r e d. Ru d o l f a Be r n h a r d t a, Am s t e r d a m, No r t h Ho l l a n d, T. I-I V , 1 9 9 2 - 2 0 0 0 .
W czterech tom ach zaw arto artykuły, często bardzo obszerne z za k resu p raw a międzynarodowego publicznego. Zwraca uw agę poświęce nie specjalnych artykułów ważniejszym tra k ta to m międzynarodowym oraz wyrokom i opiniom doradczym STSM i MTS, a tak że wyrokom innych trybunałów międzynarodowych. W encyklopedii zaw arto także szereg haseł dotyczących praw a międzynarodowego pryw atnego, k tó rych znajomość może okazać się przydatna dla specjalistów praw a m ię dzynarodowego publicznego. Do takich haseł należą n a przykład w to mie II h a sła poświęcone hask im konwencjom p raw a m iędzynarodowe go pryw atnego czy też hasło dotyczące międzynarodowej ochrony w ła sności przemysłowej lub w tomie III dotyczące wspólnych przedsięwzięć, czy też generalnie praw a międzynarodowego pryw atnego lub też wresz cie hasło o uzn an iu i w ykonaniu zagranicznych orzeczeń sadowych i a r bitrażowych.
B rakuje n ato m iast haseł odgraniczających praw o m iędzynarodo we publiczne od p raw a morskiego, ja k centralnego h a sła „prawo m or skie” i funkcjonalnego h a sła „konwencje brukselskie p raw a m orskie go”. J e s t n ato m iast w tom ie I hasło „prawo lotnicze”.
Dobrze udało się w encyklopedii odgraniczyć praw o m iędzynaro dowe publiczne od nau k i stosunków międzynarodowych (hasło „stosunki m iędzynarodowe”). J e śli więc są w encyklopedii h a sła n a te m a t sto su n ków międzynarodowych to tylko wówczas, gdy są one regulow ane przez praw o międzynarodowe.
W encyklopedii zamieszczono tak że h a sła poświęcone w ażnym organizacjom m iędzynarodowym. Wzorowe je s t n a przykład hasło do
* Prof dr hab. Janusz Gilas - profesor w Katedrze Prawa Międzynarodowego, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.
Recenzje
tyczące In s ty tu tu P raw a M iędzynarodowego, założonego w 1873 r. w G andaw ie.
Encyklopedia zam ieszcza h asła, które skonkretyzow ały się ju ż po u k azan iu się tom u je objaśniającego. Tak było z h asłam i „interw en cja h u m a n ita rn a ” i „międzynarodowy sąd k arn y ”. H asła te w ym agają uzupełnienia wobec rozwoju tych instytucji.
Jeśli chodzi o zakres encyklopedii to zwraca uwagę włączenie do niej haseł z międzynarodowego praw a gospodarczego ja k n a przykład „nowy międzynarodowy ład gospodarczy”, czy wielu haseł n a tem at inwestycji zagranicznych, sposobów rozstrzygania sporów inwestycyjnych i kodek sów inwestycyjnych, Międzynarodowej Agencji Gwarancji Inwestycyjnych. W encyklopedii zaw arto tak że h a sła z zakresu stosunków polsko- niem ieckich. Przykładem może być hasło „linia O d ra-N y sa” n ap isan e przez O tto Kim m inicha. W encyklopedii znajduje się tak że hasło „Umo wy poczdam skie w spraw ie Niemiec (1945)” n ap isan e przez Jochena Abr. Frow eina, który odm awia ch arak te ru prawnego umowie poczdam skiej chociaż stw ierdza, że przejściowe tery to rialn e zarządzenia uzgod nione w Poczdamie stały się podstaw ą odłączenia od Niemiec znacz nych części jej poprzedniego terytorium , specjalnie zwłaszcza starych niem ieckich prowincji P ru s W schodnich i Śląska.
Recenzow ana encyklopedia, chociaż dom inują jak o autorzy a rty kułów uczeni niemieccy, je s t przedsięwzięciem autorskim m iędzynaro dowym, gdyż szereg haseł opracowali autorzy wywodzący się z wielu krajów. Dla przykładu hasło „międzynarodowa legislacja” opracował K rzysztof Skubiszewski.
Tylko n ieu stan n e korzystanie z tej encyklopedii świadczyć będzie o jej znaczeniu. Jednakże powiedzieć można, że ośm ioletni cykl wy dawniczy spowodował zdezaktualizow anie niektórych haseł. Być może zatem za pew ien czas potrzebna będzie aktualizacja tej encyklopedii.
Janusz Gilas
E. Ya k p o, T. Bo u m e d r a (r e d.), Li b e r Am i c o r u m J u d g e Mo h a m m e d Be d j a o u i, Kl u w e r Law In t e r n a t i o n a l, Th e
Ha g u e 1999, s s . 790
Recenzowane dzieło stanow i księgę pam iątkow ą dedykowaną sę dziem u Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości Mohammedowi Bedjaoui w siedem dziesiątą rocznicę urodzin. Księgę przygotowało Afry
