Korytarze transportowe w aspekcie powiązań UE i Polska – analiza obciążenia i perspektywy rozwoju Transportation corridors in the context of connections between EU and Poland – analysis of capacities and perspectives

Pełen tekst

(1)PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 76. Transport. 2010. Alina Lipi ska-Sota Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katedra Transportu. KORYTARZE TRANSPORTOWE W ASPEKCIE POWIZA UE I POLSKA – ANALIZA OBCIENIA I PERSPEKTYWY ROZWOJU Rkopis dostarczono, grudzie 2010. Streszczenie: W artykule przedstawiono wyniki analizy przebiegu korytarzy transportowych przez terytorium Polski oraz aktualnego obcienia wybranych elementów infrastruktury transportowej tworzcych midzynarodowe korytarze transportowe. Ponadto przedstawiono syntetyczne wyniki wykonanej prognozy obcienia dróg korytarzy transportowych i portów lotniczych. Sowa kluczowe: Obcienie dróg, prognozy przewozowe, korytarze transportowe. 1. GEOGRAFIA PRZEBIEGU KORYTARZY Sporód ustalonych na II Paneuropejskiej Konferencji Transportowej na Krecie korytarzy transportowych przez terytorium Polski przebiega korytarz nr II, III i VI. Ponadto przez Polsk przebiega korytarz transportowy nr I wraz z odgazieniem IA. Korytarze II i III przebiegaj w ukadzie równolenikowym, na kierunku wschód – zachód, natomiast korytarz VI przebiega w ukadzie poudnikowym, na kierunku pónoc – poudnie. Korytarz paneuropejski nr II czy Europ Zachodni z Rosj i przez Magistral Transsyberyjsk z krajami Azji Wschodniej, a nastpnie drog morsk z Japoni. Podobnie jak i wszystkie paneuropejskie korytarze transportowe, korytarz ten zosta utworzony jako jeden z elementów spójnej infrastruktury transportu. III paneuropejski korytarz transportowy biegnie od Berlina przez Drezno na wschód do przejcia granicznego Gorlitz – Zgorzelec, nastpnie przez Wrocaw, Opole, Gliwice, Katowice, Kraków, Rzeszów, Przemyl na Ukrain do Lwowa i Kijowa. III korytarz to jeden z najbardziej perspektywicznych kierunków rozwoju transportu osi Europa – Azja. Niestety, cigle jest za mao wykorzystany, bowiem zaledwie jeden procent tranzytu z Europy na wschód przejeda t tras [4]. Na kierunku pónoc – poudnie przez Polsk przebiega jedynie VI korytarz transportowy. Zgodnie z obowizujc w UE strategi, wynikajc z zaoe programu.

(2) 94. Anna Lipiska-Sota. TINA, port Gdask ma by jednym z waniejszych ogniw korytarza transportowego nr VI. Korytarz rozpoczyna si w Gdasku i prowadzi przez Warszaw, Katowice,

(3) ilin, Brno, Bratysaw do Wiednia, poprzez Graz, Klagenfurt, Villach, Udine, Triest, Wenecj a do Bolonii. Jego trasa w duym stopniu pokrywa si z przebiegiem prastarego Bursztynowego Szlaku. Uwaa si, e jeden korytarz przebiegajcy w ukadzie poudnikowym przez terytorium Polski jest niewystarczajcy. Dlatego te powstaa inicjatywa utworzenia rodkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego – CETC-ROUTE65. Korytarz ten maj w przyszoci tworzy autostrady, drogi ekspresowe, magistrale kolejowe i transport rzeczny. W skad polskiej czci CETC-ROUTE65 wchodzi droga ekspresowa S3, szlaki kolejowe E-59 i CE-59, zespó portów Szczecin-winoujcie oraz Odra, jako droga wodna E-30 [7]. Elementem skadowym korytarza CETC-ROUTE65 jest „autostrada morska” uzyskana przez poczenie morskie winoujcie – porty poudniowej Szwecji (Ystad, Trelleborg). I transeuropejski korytarz transportowy: Helsinki – Ryga – Kowno – Warszawa, z odgazieniem IA: Ryga – Kaliningrad – Gdask przebiega w pónocno – wschodniej czci naszego kraju. Korytarz ten zosta utworzony w 1994 r. i zapisany w Traktacie Akcesyjnym. Strona polska zostaa zobowizana do opracowania schematu tego korytarza, w tym równie do przygotowania innych wariantów jego przebiegu. Sporód rozpatrywanych wariantów najkorzystniejszy okaza si wariant 42, z tras: Budzisko Suwaki – Raczki – Ek – Szczuczyn – Stawiski – oma – Ostrów Mazowiecka – Wyszków – Radzymin – Warszawa. Bdzie to droga szybkiego ruchu S61 [6]. Zatem ustalono, e przebiegajce w korytarzu drogi ekspresowe S8 i S19 zmieni swoj tras i powstanie nowa droga S61.. 2. ANALIZA OBECNEGO OBCIENIA KORYTARZY TRANSPORTOWYCH PRZEBIEGAJCYCH PRZEZ TERYTORIUM POLSKI 2.1. OBCIENIE DRÓG KOOWYCH W 2005 r. na istniejcej sieci dróg krajowych zosta wykonany Generalny Pomiar Ruchu. Kolejny pomiar ruchu przeprowadzono w 2010 r. Szczegóowe dane z tego pomiaru nie s jeszcze dostpne. W 2005 r. redni dobowy ruch pojazdów na sieci dróg krajowych wynosi 8 224 poj./dob. Obcienie ruchem pojazdów samochodowych nie byo równomierne dla caej sieci. Na drogach midzynarodowych wynosio 13 561 poj./dob, za na innych drogach krajowych – 5 990 poj./dob [9]. Uwzgldniajc podzia dróg na klasy techniczne najwiksze obcienie wystpio na drogach ekspresowych – 18 568 poj./dob. Obcienie autostrad wynosio rednio 17 530 poj./dob, dróg gównych ruchu przyspieszonego – 9 596 poj./dob, a dróg gównych – 4 099 poj./dob [9]. Obcienie lecej w II korytarzu transportowym drogi E-30 (w tym A2) w 2005 r. wynosio 13 439 poj./dob, natomiast obcienie drogi E-40 (w tym A4) przebiegajcej.

(4) Korytarze transportowe w aspekcie powiza UE i Polska – analiza …. 95. w trzecim korytarzu transportowym w 2005 r. byo równe 17 192 poj./dob. W VI paneuropejskim korytarzu transportowym przebiega droga E-75 (w jej cigu autostrada A1). Obcienie midzynarodowej drogi E-75 wynosio 18 365 poj./dob [5]. Analiza szczegóowych danych dotyczcych obcienia poszczególnych odcinków dróg zlokalizowanych w paneuropejskich korytarzach transportowych w tonach pokazuje, e na niektórych odcinkach obcienie przekracza 100 000 ton (odcinki na drodze E-75 Kamiesk – Czstochowa, Czstochowa – Siewierz, Siewierz – Wojkowice).. 2.2. OBCIENIE DRÓG KOLEJOWYCH W 2008 r. PKP PLK S.A. obsugiway 49 przewo ników i zrealizowano 2 486 150 przejazdów w oparciu o Roczny Rozkad Jazdy (2 203 503 trasy), Indywidualny Rozkad Jazdy (139 371 tras) i na podstawie tras katalogowych (143 276 tras) [10]. Ksztatowanie si redniodobowego obcienia linii kolejowych przebiegajcych w korytarzach transportowych pocigami towarowymi w 2008 r. przedstawiono na rys. 1.. Rys. 1. Obcienie sieci PKP PLK S.A. w 2008 r. pocigami towarowymi (poc./dob w obu kierunkach) [10]. Analiza redniodobowego obcienia w tonach w 2009 r. poszczególnych odcinków linii kolejowych pomidzy aglomeracjami pokazaa, e na niektórych odcinkach obcienie przekracza 50 000 ton/dob (Kdzierzyn Ko le – Gliwice abdy – 55 730 ton/dob, Mysowice – Jaworzno Szczakowa – 62 041 ton/dob, Stare Ko le – Turze – 85 088 ton/dob, Owicim – Czechowice Dziedzice – 66 034 ton/dob, Kalety – Tarnowskie Góry – 75 662 ton/dob)..

(5) 96. Anna Lipiska-Sota. 2.3. OBCIENIE DRÓG LOTNICZYCH W II paneuropejskim korytarzu transportowym na terenie Polski zlokalizowane s: Port Lotniczy Warszawa – Okcie, Port Lotniczy Pozna – awica oraz ód – Lublinek. Ilo. odprawionych adunków przez Port Lotniczy Warszawa Okcie do roku 2007 wykazywaa tendencj wzrostow, natomiast w 2008 r. tona obsuonych adunków uleg zmniejszeniu o prawie 14% i wynosi 54 667,0 ton. W Poznaniu awicy w ostatnich latach odnotowano wzrost iloci odprawianych adunków z 2 166,0 ton w 2005 r. do 2 665,0 ton w roku 2008 [8]. W PL ód – Lublinek terminal cargo zosta otwarty we wrzeniu 2009 r. W III korytarzu transportowym na terenie Polski zlokalizowane s nastpujce porty lotnicze: Wrocaw – Strachowice, Katowice – Pyrzowice, Kraków – Balice, Rzeszów – Jasionka. W 2008 r. najwicej adunków odprawiono w porcie lotniczym Katowice Pyrzowice – 12 703,0 ton. Wówczas nastpi wzrost iloci odprawionych adunków w tonach o ponad 63%. Taka tendencja utrzymuje si w Katowicach przez ostatnie kilka lat. Na drugim miejscu znalaz si PL Kraków – Balice, na którym odnotowano spadek iloci adunków odprawionych w 2008 r. (2 428,0 ton), w porównaniu do roku 2007 (3 801,3 ton). Najmniej adunków, bo zaledwie 515,0 ton odprawiono w PL Rzeszów Jasionka [8]. W VI paneuropejskim korytarzu transportowym zlokalizowane s: PL Gdask – Rbiechowo, PL Bydgoszcz – Szwederowo oraz omówione ju PL ód – Lublinek i PL Katowice – Pyrzowice. Z portów lotniczych wystpujcych w tym korytarzu transportowym najwicej operacji cargo wykonuje PL Katowice – Pyrzowice. Na drugim miejscu znajduje si PL Gdask – Rbiechowo z 4 610 tonami odprawionych adunków. W PL Bydgoszcz – Szwederowo odprawiono zaledwie 454 tony adunków. W korytarzu rodkowoeuropejskim CETC funkcjonuj PL Szczecin – Goleniów, w którym w 2008 r. odprawiono 1 113,0 ton adunków oraz PL Zielona Góra – Babimost. Zestawienie iloci adunków odprawionych w 2008 r. w polskich portach lotniczych przedstawiono w tab. 1. Tablica 1 adunki w polskich portach lotniczych w 2008 roku [8] Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12. Nazwa portu lotniczego Warszawa – Okcie Kraków – Balice Katowice – Pyrzowice Gdask – Rbiechowo Wrocaw – Strachowice Pozna – awica Szczecin – Goleniów Rzeszów – Jasionka Bydgoszcz – Szwederowo ód – Lublinek Zielona Góra - Babimost Razem. Masa adunków (t) 54 667 2 428 12 703 4 610 1 100 2 665 1 113 515 454 – Brak danych 80 255.

(6) Korytarze transportowe w aspekcie powiza UE i Polska – analiza …. 97. 3. PERSPEKTYWY ROZWOJU RUCHU W KORYTARZACH TRANSPORTOWYCH 3.1. PERSPEKTYWY ROZWOJU TRANSPORTU DROGOWEGO Przyjmujc zaoenie, e zmiany w PKB bd przebiega pynnie, a w perspektywie 30 lat warto jego wzrostu zbliy si do poziomu 3,5% rocznie, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w 2006 r. przedstawia wska niki wzrostu ruchu dla poszczególnych typów pojazdów samochodowych. Zgodnie z tymi wska nikami przewiduje si duy wzrost ruchu samochodów ciarowych z naczep oraz samochodów osobowych. Naley oczekiwa , e w perspektywie do 2030 r. nastpi stopniowe zmniejszanie dynamiki wzrostu ruchu spowodowane ograniczeniami technicznymi (kongestia) i ekonomicznymi, czyli wzrostem cen paliw, a take w wyniku stosowania rozwiza logistycznych usprawniajcych przepywy adunków w gospodarce [1]. Nie baczc na wymienione ograniczenia, w perspektywie do 2030 r., na niektórych drogach midzynarodowych natenie ruchu przekroczy 20 000, a nawet 30 000 pojazdów na dob, a w zwizku z tym powinny one zosta przebudowane w autostrady. Prognoza obcienia w tonach dla wybranych odcinków dróg paneuropejskich korytarzy transportowych do 2030 r. zostaa przedstawiona w tab. 2. Tablica 2 Prognoza obci

(7) enia wybranych odcinków dróg paneuropejskich korytarzy transportowych do 2030 roku (tony/dob ) (opracowanie wasne na podstawie [3]) Numer korytarza oraz nazwa odcinka I Budzisko – Warszawa II wiecko – Bonie II Bonie – Terespol III Jdrzychowice – Wrocaw III Wrocaw – Katowice III Katowice – Dbica III Dbica – Korczowa. Rodzaj obcienia Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni. 2015 117 659 66 448 86 913 205 567 100 100 146 511 67 404 27 713 44 751 97 462 53 763 72 607 167 131 86 667 119 001 93 922 62 147 76 532 46 031 10 846 29 142. Potok adunków (t) 2020 2025 149 407 183 867 84 697 104 513 110 224 135 523 261 334 321 870 126 959 156 107 186 106 229 084 83 453 100 818 34 226 41 269 55 941 68 063 123 512 151 781 67 942 83 324 92 024 113 096 208 772 253 881 109 320 133 890 149 803 183 203 117 671 143 777 78 000 95 183 95 874 116 833 57 659 70 259 13 730 16 859 36 405 44 272. 2030 218 378 124 360 160 857 382 498 185 296 272 125 118 187 48 313 80 195 180 089 98 725 134 196 299 021 158 488 216 639 169 910 112 383 137 811 82 870 19 992 52 144.

(8) 98. Anna Lipiska-Sota. c.d. tablicy 2. Numer korytarza oraz nazwa odcinka VI Gdask – ód VI ód – Katowice VI Katowice – Cieszyn CETC winoujcie – Nowa Sól – Jakuszyce. Rodzaj obcienia Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni. 2015 75 202 47 563 64 673 196 426 85 505 147 239 86 909 47 290 73 358 74 211 7 510 38 358. Potok adunków (t) 2020 2025 94 837 116 133 59 620 72 685 81 443 99 627 247 818 303 559 107 933 132 259 185 906 227 847 108 403 131 681 59 838 73 452 91 917 112 029 93 368 114 139 9 569 11 804 48 361 59 209. 2030 137 453 85 763 117 832 359 365 156 615 269 839 154 974 87 083 132 158 134 932 14 043 70 069. 3.2. PERSPEKTYWY ROZWOJU TRANSPORTU KOLEJOWEGO W ostatnich latach w kolejowych przewozach adunków zauwaalna jest niewielka tendencja wzrostowa. Rynek przewozów kolejowych stopniowo si otwiera i mona oczekiwa , e w perspektywie do 2030 tendencja wzrostowa w przewozach si utrzyma. Przyczyni si do tego zmiany strukturalne popytu zwizane ze wzrostem zapotrzebowania na przewozy adunków wysokoprzetworzonych, co w konsekwencji spowoduje wzrost przewozów kombinowanych. Poza powyszym naley zaznaczy , e popyt na przewozy jest cile powizany z rozwojem gospodarki. Gówny udzia w przewozach stanowi adunki masowe. W prognozowanym okresie sytuacja niewiele zmieni si i nadal adunki masowe (takie jak np. wgiel przewoony z kopal do elektrowni, elektrociepowni i portów) bd stanowiy o wielkoci przewozów kolejowych. Ponadto realizacja duych inwestycji transportowych spowoduje wzrost przewozów innych adunków masowych, takich jak kruszywa i cement. Naley jednak oczekiwa , e w prognozowanym okresie, mimo wzrostu pracy przewozowej na kolei, udzia transportu kolejowego w rynku przewozów adunków nadal bdzie znacznie mniejszy od udziau transportu drogowego. Prognoza obcienia, w tonach na dob, wybranych odcinków dróg kolejowych paneuropejskich korytarzy transportowych do 2030 r. zostaa przedstawiona w tab. 3..

(9) Korytarze transportowe w aspekcie powiza UE i Polska – analiza …. 99. Tablica 3 Prognoza obci

(10) enia wybranych odcinków dróg kolejowych paneuropejskich korytarzy transportowych do 2030 roku (tony/dob ) (opracowanie wasne na podstawie [2]) Numer korytarza oraz nazwa odcinka I Trakiszki – Warszawa II Kunowice – Swarzdz II Swarzdz – owicz II owicz – uków II owicz – Warszawa II Warszawa – uków II uków – Terespol III Bielawa Dolna / Wgliniec – Wrocaw III Wrocaw – Gliwice III Gliwice – Kraków III Kraków – Rzeszów III Rzeszów – Medyka VI Gdynia – Iawa VI Iawa – Warszawa VI Warszawa – Dbrowa Górnicza VI Dbrowa Górnicza – Zebrzydowice. Rodzaj obcienia Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni. 2015 16 885 1 311 10 010 47 118 23 889 33 603 42 065 15 918 25 882 27 980 11 098 20 868 31 179 13 967 20 694 15 458 5 506 9 176 23 362 1 862 12 845 24 738 4 954 15 600 61 606 19 663 41 568 68 582 36 834 49 184 43 886 23 331 32 787 18 362 1 923 11 735 76 097 11 737 34 166 7 951 4 819 6 158 62 465 13 995 32 658 84 673 19 847 53 224. Potok adunków (t) 2020 2025 17 881 18 797 1 389 1 460 10 601 11 144 49 899 52 454 25 298 26 594 35 586 37 408 44 547 46 828 16 857 17 720 27 409 28 813 29 631 31 149 11 753 12 355 22 100 23 232 33 019 34 710 14 791 15 548 21 915 23 037 16 370 17 208 5 831 6 130 9 717 10 215 24 741 26 008 1 972 2 072 13 604 14 300 26 198 27 539 5 247 5 515 16 521 17 367 65 242 68 582 20 824 21 890 44 021 46 275 72 629 76 348 39 008 41 005 52 086 54 753 46 476 48 856 24 707 25 972 34 721 36 499 19 446 20 441 2 036 2 141 12 428 13 064 80 587 84 714 12 430 13 066 36 182 38 035 8 421 8 852 5 103 5 365 6 522 6 856 66 151 69 539 14 820 15 579 34 585 36 356 89 670 94 261 21 018 22 094 56 365 59 251. 2030 19 659 1 527 11 655 54 859 27 813 39 123 48 975 18 533 30 134 32 577 12 922 24 297 36 301 16 261 24 093 17 997 6 411 10 683 27 200 2 167 14 956 28 802 5 768 18 163 71 726 22 893 48 397 79 848 42 885 57 263 51 095 27 163 38 172 21 379 2 239 13 663 88 597 13 665 39 778 9 258 5 611 7 170 72 727 16 294 38 023 98 583 23 107 61 968.

(11) 100. Anna Lipiska-Sota. c.d. tablicy 3. Numer korytarza oraz nazwa odcinka VI Tczew – Bydgoszcz – Bytom CETC winoujcie – Szczecin – Kostrzyn – Wrocaw CETC Szczecin – Pozna – Wrocaw CETC Wrocaw – Midzylesie / Zawidów. Rodzaj obcienia Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni Potok maksymalny Potok minimalny Potok redni. 2015 83 913 17 718 61 233 80 487 20 095 37 990 48 547 10 498 28 310 28 972 3 405 11 350. Potok adunków (t) 2020 2025 88 865 93 415 18 763 19 724 64 846 68 166 85 236 89 601 21 281 22 371 40 232 42 292 51 412 54 044 11 117 11 687 29 980 31 515 30 681 32 252 3 606 3 791 12 020 12 635. 2030 97 698 20 628 71 292 93 709 23 397 44 231 56 522 12 223 32 960 33 731 3 965 13 215. 3.3. PERSPEKTYWY ROZWOJU TRANSPORTU LOTNICZEGO Przewiduje si, e w perspektywie do 2030 r. transport lotniczy bdzie najdynamiczniej rozwijajc si gazi transportu. Wzrost iloci towarów wysokoprzetworzonych w wymianie midzynarodowej bdzie wymaga coraz bardziej intensywnego wykorzystania transportu lotniczego. Dynamika wzrostu iloci adunków obsuonych w polskich portach lotniczych w latach 2004-2008 wynosia 10,70%. Spadek iloci adunków obsuonych w 2008 r. spowodowany by wzrastajcymi cenami paliwa i kryzysem, którego konsekwencj byo spowolnienie wiatowej gospodarki. Analiza rozwoju transportu lotniczego i jego perspektyw na najblisze dziesiciolecia pozwala stwierdzi , e nadal bdzie istniaa cisa zaleno pomidzy poziomem wzrostu PKB a wzrostem przewozów cargo. Biorc pod uwag coraz szersze wejcie polskiej gospodarki w obszar wysokich technologii i ich znaczenie w ksztatowaniu PKB przyjto, e na pocztku analizowanego okresu wzrost lotniczych przewozów cargo bdzie 3 razy wikszy ni wzrost PKB, a nastpnie bdzie stopniowo ulega zmniejszeniu do poziomu 1,5 krotnoci wzrostu PKB. Stopniowe zmniejszanie si tego wspóczynnika wynika z faktu, e wzrost PKB tylko w czci oddziauje na wzrost popytu na przewozy adunków transportem lotniczym oraz z faktu, e popyt na przewozy cargo bdzie zgaszany gównie w sferze wymiany midzynarodowej, a nie przewozów krajowych. Modernizacja infrastruktury drogowej i kolejowej spowoduje, e w przewozach krajowych transport lotniczy utraci swoj przewag wynikajc z czasu dostawy na rzecz innych gazi transportu. Prognoza zapotrzebowania na obsug adunków w poszczególnych portach lotniczych zostaa przedstawiona w tab. 4..

(12) Korytarze transportowe w aspekcie powiza UE i Polska – analiza …. 101. Tablica 4 Prognoza zapotrzebowania na obsug adunków w poszczególnych portach lotniczych do 2030 r. (w tonach) Lp.. Nazwa portu lotniczego. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12. Warszawa – Okcie Kraków – Balice Katowice – Pyrzowice Gdask – Rbiechowo Wrocaw – Strachowice Pozna – awica Szczecin – Goleniów Rzeszów – Jasionka Bydgoszcz – Szwederowo ód – Lublinek Zielona Góra – Babimost Razem. 2010 58 837 2 640 13 810 5 012 1 100 2 521 1 113 560 494 594 569 87 250. Masa adunków (t) 2015 2020 2025 94 821 159 161 230 569 4 254 7 140 10 344 22 256 37 358 54 119 8 077 13 557 19 640 1 773 2 976 4 311 4 062 6 819 9 878 1 794 3 011 4 362 902 1 515 2 194 795 1 335 1 934 958 1 608 2 329 917 1 540 2 230 140 610 236 020 341 910. 2030 293 088 13 149 68 793 24 965 5 480 12 556 5 545 2 789 2 459 2 960 2 835 434 620. 4. PODSUMOWANIE System logistyczny kraju jest systemem, który ma zagwarantowa skuteczny przepyw surowców, materiaów, wyrobów gotowych pochodzenia krajowego i zagranicznego od miejsc ich pozyskania do ostatecznej konsumpcji. Sprawno jego funkcjonowania uzaleniona jest midzy innymi od sprawnoci dziaania systemu transportowego. Analiza prognoz obcienia sieci dróg krajowych i midzynarodowych pokazaa, e w perspektywie do 2030 r. na drogach midzynarodowych znaczco wzronie natenie ruchu, dlatego te powinny one zosta przebudowane w autostrady. Priorytetowo naley traktowa drogi E-30, E-40, E-75, E-65 i E-67. Niezbdna jest take realizacja projektów obejmujcych wzmocnienie dróg krajowych do nonoci 115 kN/o. Konieczna jest budowa obwodnic miast w cigu dróg krajowych, co pozwoli na zmniejszenie zatoczenia motoryzacyjnego w rejonach duych miast i przyczyni si do poprawy pynnoci ruchu. Szczególn rol w systemie logistycznym kraju odgrywa transport drogowy. W 2008 r. w przewozach krajowych transportem drogowym przewieziono 1 339 473 tys. ton adunków, co stanowio 80,9% przewozów adunków ogóem, a wic sytuowao t ga transportu na pierwszym miejscu. Na drugim miejscu znalaz si transport kolejowy, którym przewieziono 248 860 tys. ton adunków (15% przewozów adunków) [11]. Dotychczasowy wzrost wielkoci przewozów transportem drogowym w wielu przypadkach wynika, jednak, z przejcia adunków od kolei, a tylko w niewielkim stopniu jest spowodowany kreowaniem nowego popytu na transport drogowy. Realizacja inwestycji transportowych w najbliszych latach spowoduje wzrost przewozów adunków masowych, takich jak kruszywa i cement, transportem kolejowym. Mimo wzrostu pracy przewozowej na kolei, udzia transportu kolejowego w rynku przewozów adunków nadal bdzie znacznie mniejszy od udziau transportu drogowego..

(13) 102. Anna Lipiska-Sota. W sektorze lotnictwa cywilnego naley dostosowa polskie porty lotnicze do rosncych potrzeb przewozowych oraz infrastruktur zarzdzania ruchem lotniczym do dynamicznie wzrastajcego ruchu w polskiej przestrzeni powietrznej. Rozbudowa sieci dróg koowych i kolejowych oraz lotnisk zwikszy moliwoci wykorzystania przewagi konkurencyjnej naszego kraju w postaci pooenia geograficznego i stosunkowo duego rynku. Wpynie na popraw wymiany handlowej z krajami Unii Europejskiej, pozostaymi ssiadami Polski, a take z krajami Azji i Dalekiego Wschodu. Artyku jest efektem prac realizowanych w ramach grantu rozwojowego R10 002706/2009 nt. ”Model systemu logistycznego Polski, jako droga do komodalnoci transportu w Unii Europejskiej”. Realizacja projektu zostaa dofinansowana przez Narodowe Centrum Bada i Rozwoju.. Bibliografia 1. Burnewicz J.: Wizja struktury transportu oraz rozwoju sieci transportowych do roku 2033 ze szczególnym uwzgldnieniem docelowej struktury modelowej transportu. Uniwersytet Gdaski, Gdask 2007. 2. Dane Biura Sprzeday Centrali PKP PLK S.A. (e-mail z dnia 23.03.2010). 3. Dane Dziau Inynierii Ruchu TRANSPROJEKT – WARSZAWA (e-mail z dnia 08.02.2010). 4. EURORAPORT 2012 Droga do EURO: http://www.euroraport.pl/content/view/1569/72/ (04.11.2009). 5. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: http://www.gddkia.gov.pl/article/raporty i_analizy/prognozy_i_analizy_ruchu/gpr_2005/article.php/id_item_tree/be14d7067d60cc982836ea7dfbc4cb85/i d_art/a88f6cd081045d307b14c5993bb9ce67 (03.12.2009). 6. Kancelarii Prezesa Rady Ministrów: http://www.kprm.gov.pl/s.php?doc=2017 (17.11.2009). 7. MegaGielda: http://www.megagielda.pl/Aktualnosci/Skomentuj/Samorzady_zapobiegaja_o_poparcie _dla_utworzenia_%C5%9Arodkowoeuropejskiego_Korytarza_Transportowego_16714.html (12.11.2009). 8. Liwiski J.: Dziaalno polskich portów lotniczych w 2005, 2006, 2007, 2008 roku. Urzd Lotnictwa Cywilnego. Orodek Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej, Warszawa 2006, 2007, 2008, 2009. 9. Opoczyski K.: Generalny pomiar ruchu 2005 – synteza wyników. Biuro Projektowo-Badawcze Dróg i Mostów Sp. z o.o. TRANSPROJEKT – WARSZAWA, Warszawa 2006. 10. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Raport roczny 2008. 11. Transport – wyniki dziaalnoci w 2008 r., GUS, Warszawa 2009.. TRANSPORTATION CORRIDORS IN THE CONTEXT OF CONNECTIONS BETWEEN EU AND POLAND – ANALYSIS OF CAPACITIES AND PERSPECTIVES Summary: The paper presents results of the analysis of the transport corridor placement on territory of Poland as well as current loads on selected elements of transport infrastructure setting the international transport corridors. In addition the synthetic results of loading forecasts are made for transport corridors and airports. Keywords: Roads load, traffic forecasts, transport corridors. Recenzent: Marek Grzybowski.

(14)