Andrzej Sąpoliński
"Teksty Deotymy w rzymskim
archiwum o.o.
zmartwychwstańców", Oprac. S.
Piekut, "Pamiętnik Literacki" z.1
(1976) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 19/3 (61), 238
1976
/11/ SZARUGA L e sz e k : " F a ra o n " jako p o w ieść o p a ń stw ie . "T e k sty " 1975 n r 5 s . 8 7 -1 0 3 .
A naliza p ro b lem aty k i " F a ra o n a " z w iązan ej z p o lity k ą i id eo lo g ią sp o łe c z n ą . P r u s pogodził n a sta w ie n ie r e a lis ty c z n e z tem atem h isto ry c z n y m ; w ybór sta ro ż y tn e g o E giptu słu ży naukow ej a n a liz ie w sp ó łc z e sn o śc i - po zw ala u z y sk a ć k onieczny d y sta n s i zachow ać obiektyw izm p o zn aw czy . P o w ieść P r u s a może być u z n an a za jeden z głosów w d y sk u sji nad sensem is tn ie n ia n a ro d u p o lsk ie g o w p r o c e s ie ro zw o ju h is to ry c z n e g o . O drodzenie państw ow e nie je s t k o n ie c z n o śc ią ; w a rto ś c ią o c a la ją c ą n a ró d je s t k u ltu ra n a ro d o w a, ale pod w arunkiem w łą cze n ia je j w rytm p rz e m ia n ogólnoludz k iej c y w iliz a c ji. W końcu sz k ic u sta w ia a u to r te z ę , iż " F a ra o n " je s t n a j d o sk o n a lsz ą p o w ie śc ią p o lsk ieg o pozytyw izm u.
B P /6 1 /8 1 K .D .
/11/ TEK STY DEOTYMY W RZYM SKIM ARCHIWUM O .O . ZMAR TWYCHWSTAŃCÓW. O p ra ć . S . P ie k u t. "P am ię tn ik L ite ra c k i" 1976 z . 1 s . 167-180.
D ziew ięć utw orów o c h a r a k te rz e okolicznościow ym (głów nie w ie rs z y ) , w ybranych p rz e z a u to ra pod kątem w ażk o ści ic h t r e ś c i św iatopoglądow ych, p ió r a Deotymy, zn an ej w la ta c h p ię ć d z ie s ią ty c h "p o e tk i-im p ro w iz a to rk i i li t e r a t k i " . M ie jsce ich o d n a le z ie n ia p o z o sta je w zw iązku ze znajom ością z a w a rtą p rz e z po etk ę z o .o . Z m artw ychw stańcam i (z w ła s z c z a z k s . A. Jełow ickim ) , n ieo ficjaln y m i rz e c z n ik am i sp raw y p o lsk ie j w Rzymie za P iu s a IX , d zia ła c za m i z k rę g u W ielkiej E m ig ra c ji n a r z e c z k o n so lid a c ji p o l sk ich g ru p em ig racy jn y ch w ró ż n y c h k r a ja c h , n p . p o p rz e z w ydawanie p o l sk ich k s ią ż e k .