Wybrane projekty edukacyjne w aktywizacji uczniów na lekcjach podstaw przedsiębiorczości.

305

Edyta Osuch

V Liceum Ogólnokszta³c¹ce w Krakowie Wiktor Osuch

Zak³ad Dydaktyki Geografii Instytut Geografii

Akademia Pedagogiczna w Krakowie

Wybrane projekty edukacyjne w aktywizacji uczniów

na lekcjach podstaw przedsiêbiorczoœci

Jedn¹ z wa¿niejszych form aktywizacji uczniów na lekcjach przedsiêbiorczoœci jest praca nad tworzeniem projektów edukacyjnych. W czasach ogólnej dostêpnoœci komputerów i internetu jest wiele mo¿liwoœci realizacji ciekawych przedsiêwziêæ edukacyjnych o tematyce ekonomicz-nej, bankowej, a tak¿e spo³ecznej. Do realizacji tego typu projektów potrzebny jest najczêœciej odpowiedni sprzêt komputerowy, internet oraz – oczywiœcie – chêci i zaanga¿owanie w tworze-nie czêsto doœæ pracoch³onnych programów. Wiele instytucji naukowych i fundacji chêttworze-nie pomaga nauczycielom w zdobywaniu specjalistycznych materia³ów. Niniejszy artyku³ przedsta-wia kilka projektów edukacyjnych. Prezentuje tak¿e strony internetowe portali edukacyjnych, na których mo¿na znaleŸæ dobre i ciekawe materia³y dydaktyczne.

Projekty, które mo¿na realizowaæ na lekcjach z podstaw przedsiêbiorczoœci, najczêœciej s¹ autorstwa: • fundacji: Fundacji M³odzie¿owej Przedsiêbiorczoœci, Fundacji Bankowej im. Leopolda

Kro-nenberga, Fundacji Centrum Edukacji Obywatelskiej, Fundacji Komandor, Fundacji PZU; • banków: Narodowego Banku Polskiego (NBP portal), Citibanku Handlowego;

• gazet, m.in.: Gazety Wyborczej („Moje finanse – z klasy do kasy”);

• instytucji samorz¹dowych, m.in.: Ma³opolskiego Instytutu Samorz¹du Terytorialnego (kon-kurs „Junior Biznesu”);

• uczelni wy¿szych, m.in.: Akademii Ekonomicznej w Krakowie (Ogólnopolski Konkurs Mened¿erski). Narodowy Bank Polski, Fundacja Bankowa im. L. Kronenberga oraz Fundacja M³odzie¿owej Przedsiêbiorczoœci rozpoczê³y w 2005 r. realizacjê ogólnopolskiego programu edukacji finanso-wej m³odzie¿y „Moje finanse” (http://junior.org.pl). Jest on skierowany do uczniów szkó³ po-nadgimnazjalnych, a jego celem jest pog³êbienie wiedzy z zakresu finansów i bankowoœci oraz pokazanie mo¿liwoœci praktycznego jej wykorzystania.

Sprawne poruszanie siê w œwiecie gospodarki rynkowej wymaga znajomoœci zasad funkcjo-nowania sektora finansowego, szczególnie bankowego, sposobów plafunkcjo-nowania i inwestowania, a tak¿e umiejêtnoœci zarz¹dzania finansami osobistymi. Z badañ wynika, ¿e uczniowie szkó³ ponadgimnazjalnych, wchodz¹c w doros³e ¿ycie, maj¹ zbyt ma³¹ wiedzê na ten temat i brak im umiejêtnoœci wykorzystania jej na u¿ytek w³asny.

Program realizowany w trzech modu³ach w latach 2005–2007. Obejmuje nastêpuj¹ce dzia³y: • „Polubiæ banki” – pieni¹dz, konto bankowe, lokaty, kredyty;

• „Moje inwestycje” – formy oszczêdzania i inwestowania, rynek kapita³owy, akcje, obligacje; • „Inwestycja w przysz³oœci” – system emerytalny, w tym fundusze emerytalne.

306

M³odym ludziom, którzy po ukoñczeniu szko³y rozpoczn¹ doros³e ¿ycie, potrzebne s¹ umiejêt-noœci zarz¹dzania finansami osobistymi oraz lepsze rozumienie zasad rz¹dz¹cych ekonomi¹. Dlate-go program ma ich nauczyæ praktycznych umiejêtnoœci przydatnych w Dlate-gospodarce rynkowej.

Program „Ekonomia w szkole”, którego wspó³organizatorami s¹ Narodowy Bank Polski i Fun-dacja M³odzie¿owej Przedsiêbiorczoœci, jest skierowany do nauczycieli podstaw przedsiêbior-czoœci. Celem programu jest pog³êbienie wiedzy ekonomicznej nauczycieli oraz podniesienie efektywnoœci przekazywania tej wiedzy na zajêciach z podstaw przedsiêbiorczoœci.

Fundacja M³odzie¿owej Przedsiêbiorczoœci przygotowa³a równie¿ projekty dotycz¹ce zarz¹-dzania firm¹. „Zarz¹dzanie firm¹” to program edukacyjny dla uczniów szkó³ ponadgimnazjal-nych. Zajêcia opieraj¹ siê na komputerowej symulacji procesów gospodarczych. W trakcie gry uczniowie przekonuj¹ siê o przydatnoœci, a wrêcz koniecznoœci posiadania wiedzy teoretycznej niezbêdnej do podejmowania trafnych decyzji gospodarczych, prowadz¹cych dru¿ynê do zwy-ciêstwa w symulowanej konkurencji.

„Dzieñ przedsiêbiorczoœci” to program przeznaczony dla uczniów szkó³ ponadgimnazjal-nych, organizowany za poœrednictwem Internetu. Sprzyja on podejmowaniu przez m³odych ludzi trafnych decyzji w planowaniu dalszej drogi edukacyjnej i zawodowej. Uczniowie maj¹ mo¿li-woœæ odbycia kilkugodzinnych praktyk w wybranym miejscu pracy, zweryfikowania swoich wyobra¿eñ o wymarzonym zawodzie, pozyskania informacji o wykszta³ceniu, umiejêtnoœciach i predyspozycjach niezbêdnych do wykonywania danego zawodu.

Program „Byæ przedsiêbiorczym” jest skierowany do uczniów szkó³ ponadgimnazjalnych. Wspiera dzia³ania nauczycieli, wychowawców, pedagogów i doradców zawodowych. Podkreœla rolê etycznego dzia³ania w kontaktach z innymi ludŸmi i uczy odpowiedzialnoœci za postêpowa-nie w³asne i zespo³u. Program „Byæ przedsiêbiorczym” jest realizowany przez Fundacjê M³odzie-¿owej Przedsiêbiorczoœci wspólnie z Fundacj¹ PZU.

Fundacja M³odzie¿owej Przedsiêbiorczoœci wspólnie z Narodowym Bankiem Polskim przygoto-wa³a równie¿ program dla uczniów gimnazjum „Ekonomia na co dzieñ, czyli decyduj o sobie”. Jest to propozycja przygotowania uczniów do aktywnego wchodzenia w ¿ycie gospodarcze, decydowania o sobie, wytyczania w³asnej drogi rozwoju poprzez aktywne wzmacnianie swoich mocnych stron, zainteresowañ, uzdolnieñ, a przez to dostosowania siê do zmieniaj¹cej siê struktury rynku pracy.

Nauczyciele mog¹ korzystaæ z wielu innych programów i projektów przygotowanych przez Fundacjê M³odzie¿owej Przedsiêbiorczoœci. Szczegó³owe informacje znajduj¹ siê na stronie in-ternetowej: http://junior.org.pl.

Na uwagê zas³uguj¹ równie¿ projekty przygotowane przez Fundacjê Centrum Edukacji Oby-watelskiej. W ramach programu „Z edukacj¹ na ty” zosta³y przygotowane dwa projekty: „Zak³a-damy i prowadzimy firmê” i „Z gie³d¹ na ty”. G³ównym celem projektu „Z gie³d¹ na ty” jest przybli¿enie, którymi rz¹dzi siê rynek kapita³owy. Poprzez stworzenie odpowiedniej platformy uczniowie gimnazjów i szkó³ œrednich maj¹ mo¿liwoœæ poznania mechanizmów dzia³ania gie³dy. W trakcie gry inwestuj¹ œrodki pieniê¿ne w papiery wartoœciowe, podejmuj¹ decyzje, których skutki nie zawsze mo¿na przewidzieæ, ale przede wszystkim zdobywaj¹ wiedzê, która w przysz³o-œci pozwoli im wejœæ na prawdziw¹ gie³dê papierów wartoprzysz³o-œciowych. Realizuj¹c drugi z projektów: „Zak³adamy i prowadzimy firmê”, uczniowie mog¹ przekonaæ siê, na czym polega praca przedsiê-biorcy oraz jak funkcjonuje ma³a firma. Dodatkowe informacje o tych programach mo¿na znaleŸæ na stronie: www.ceo.org.pl.

Na uwagê zas³uguje Portal Edukacji Ekonomicznej Narodowego Banku Polskiego. G³ówny-mi adresataG³ówny-mi dzia³añ edukacyjnych NBP s¹ ludzie m³odzi – uczniowie szkó³ ponadpodstawo-wych oraz studenci, a tak¿e ci, którzy z racji wykonywanego zawodu sami przekazuj¹ wiedzê, m.in. nauczyciele. Przy realizacji projektów edukacyjnych NBP wspó³pracuje z wieloma instytu-EDYTA OSUCH, WIKTOR OSUCH

307

cjami i organizacjami. Celem Portalu (www.nbportal.pl) jest przekazywanie i pog³êbianie wiedzy o ekonomii i gospodarce.

Na stronie internetowej NBP mo¿na znaleŸæ wiele ciekawych konkursów realizowanych me-tod¹ projektów. Jeden z nowszych to „Podstawowe pojêcia ekonomiczne”. W 2005 r. du¿ym zainteresowaniem wœród uczniów szkó³ ponadgimnazjalnych cieszy³ siê konkurs na pracê: „Jakie s¹ przyczyny bezrobocia i co mo¿e je skutecznie zmniejszyæ?”. Kolejny, nowy projekt NBP i Fundacji M³odzie¿owej Przedsiêbiorczoœci zwi¹zany jest z uruchomieniem Klubu Przedsiê-biorczych Nauczycieli IMPULS.

Nale¿y zwróciæ uwagê na stronê Fundacji Komandor: www.fundacja.komandor.pl. Mo¿na na niej znaleŸæ ciekawe projekty zajêæ dotycz¹ce: pieni¹dza w gospodarce rynkowej, instytucji finansowych (banków, wymiany handlowej przedsiêbiorstw), sposobów inwestowania i innych, o tematyce realizowanej na lekcjach podstaw przedsiêbiorczoœci.

Przyk³adem instytucji samorz¹dowej aktywizuj¹cej m³odzie¿ jest Ma³opolski Instytut Samorz¹-du Terytorialnego i Administracji (www.mistia.org.pl), który przeprowadzi³ cztery edycje Konkur-su „Junior BizneKonkur-su”. Celem konkurKonkur-su by³a aktywna promocja przedsiêbiorczoœci wœród uczniów szkó³ ponadgimnazjalnych województwa ma³opolskiego, a jego ide¹ – kreowanie aktywnoœci oraz rozwijanie umiejêtnoœci poznawczych i organizacyjnych uczniów. Pracuj¹c w kilkuosobowych gru-pach, tworzyli oni biznesplan w³asnej dzia³alnoœci gospodarczej.

Ogólnopolski Konkurs Mened¿erski realizowany metod¹ projektu przeprowadzany jest obecnie przez Akademiê Ekonomiczn¹ w Krakowie i dotyczy udzia³u w internetowej grze symu-lacyjnej TEES-6. Uczestnicy rozgrywki pe³ni¹ rolê mened¿erów zarz¹dzaj¹cych przedsiêbior-stwami przemys³owymi dzia³aj¹cymi w warunkach silnej konkurencji – oligopolu bez jednostki dominuj¹cej (http://cee.ae.krakow.pl/konkurs/).

W niniejszym artykule przedstawiono tylko wybrane projekty edukacyjne, które mo¿na wykorzy-staæ w nauczaniu podstaw przedsiêbiorczoœci. Wiêkszoœæ z nich jest dobrze znana nauczycielom i wykorzystywana jako alternatywny sposób aktywizacji m³odzie¿y. Aby jednak nasi wychowanko-wie wykazywali zainteresowanie przedmiotem i tym, co siê dzieje w otaczaj¹cym œwychowanko-wiecie, musimy im pomóc i zachêciæ ich do aktywnej nauki, np. z wykorzystaniem projektów edukacyjnym.

Selected Educational Projects on Students Activity

on Basics of Entrepreneurship Lessons

The article presents selected educational projects used by teachers on basics of entrepre-neurship lessons. In the times of various multi-medial techniques, computerization and the Internet, using youth activating projects is necessary. The subject of basics of entrepreneur-ship gives large opportunities of realizations of this kind of undertakings. Nowadays there are many projects, for example created by Youth Foundation of Entrepreneurship, Foundation of The Centre of Civil Education or National Bank of Poland. The most known projects are: “Eco-nomics in School”, “My Finances”, “Firm Management”, Day of Entrepreneurship and so on.

Teachers from secondary schools participate in workshops, gain suitable skills for implemen-ting the youth activaimplemen-ting projects.

This article describes briefly the projects mentioned above, encourage teachers to introdu-cing them into their work. Moreover, the article contains Web site’s addresses where you can find materials and information for teachers on these projects.