Recenzje
581
J. H. S 1 e e d, J. G w i n, K o l b : Johnson's Dictionary, Essayes in the Bio-graphy of a Book. Chicago, The University of Chicago Press, 1®56 s. 256.J. H. iSleed, lingwista z Uniwersytetu; w Chicago, w ramach swych prac nad historią języka angielskiego wydał (przy współpracy J. Gwina i Koliba) in-teresującą książkę o znanym słowniku angielskim dr Johnsona, wydanym po raz pierwszy 200 lat łemiu.
'Samuel Johnson (1709'—rl'784), jeden z najwyibitaiejj szych przedstawicieli historii literatury angielskiej wieku XVIII, wydał swiófj Słownik w rotku 1755, do dziś jednak jest on wzorem podobnych prac leksykograficznych, podaje bo-wiem historię oraz znaczenie każdego wyiraziu angielski ego. Mimo, że Słownik doczekał się wielu wznowień i diużo już o nim pisano, autorzy powyższej pra-cy postanowili raz jeszcze spojrzeć na Słownik z pełnej perspektywy histo-rycznej,. To nowe omówienie Słownika jest tym bardziej ciekawe, że autorzy oparli się nie tylko na licznych wydaniach Słownika, porównując je ze sobą, lecz również na rękopisach Johnsona dotyczących kompozycji Planu Stovmika
(Г747) i innych mało znanych luib zapomnianych dtokpmentacih ч
Wielki wpływ Słoumika na sztukę pisania słowników i innych publikacji podobnych tematycznie, odnosi się nie tyjlko do prac w języku, angielskim, lecz również do innych dzieł, powstających w różnych krajach Europy i Ameryki. ч /
Ta olbrzymia praca, wykonana przez jednego człowieka do dziś budzi po-dziw, a wielki wkład pracy do leksykografii międzynarodowej nie ulega wąt-pliwości, Tak więc książka ta zainteresuje nie tylko miłośników języka angiel-skiego lecz również historyków nauki i literatury.
M. B.-N.
Karol B a j e r, Przemysł włókienniczy na ziemiach polskich od początku XIX w. do 1939 r. Zarys ekonwniczno-historyczny, Łódź 1958>, s. 303, itastr. 17.
Historia techniki polskiej jest dziedziną niemal zupełnie nieznaną i za-niedbaną. To samo dotyczy historii poszczególnych jej gałęzi. Z radością po-witać więc należy nawet pośrednią próbę zapełnienia jednej z luk w tym zakresie. Próbą tą jest praca Karola Bajera wydana przez Łódzkie Towarzy-stwo Naukowe, a dotycząca historii jednej z podstawowych dziedzin naszej gospodarki — włókiennictwa. Chociaż bowiem monografia ta poświęcana jest wyłącznie zagadnieniom ekonomicznym, autor zajmuje siię również systemem produkcyjnym w poszczególnych okresach, narzędziami i metodami piracy. Oczywiście historia polskiego Włókiennictwa wymaga i z pewnością doczeka się dokładniejszego przebadania z punkto widzenia technicznego, na razie jedlnak możemy uważać pracę Baijera za poważny knofc również i w tej dzie-dzinie. W każdym razie napewno może ona stanowić dogodmy punkt wyjścia dla historyka techniki zajmującego się tym problemem.
Praca obejmuje okres 1020—Ü939. Poprzednim dteiejom polskiego włókien-nictwa poświęcono tylko rozdział wstępny. Układ pracy jest chronologiczny.
Recenzje
Przedstawia ona dzieje naszego przemysłu włókienniczego w trzech głów-nych ośrodlkadh: łódzkimi, bielsko-bialskim i białostockim. Styl jest zwięzły, jasny, nie ima niepotrzebnych dłużyzn. Autor ilustruje swoje wywody licz-nymi zestawieniami, tabelami i dalicz-nymi statystyczlicz-nymi. Książka została opa-trzona obszerną bibliografią, indeksami nazwisk i miejscowości oraz sitresz-czeniami w języku rosyjskim i francuskim. Wydaje się, że jedyną lulką jest brak mapy lub mapek, na których można by było zobrazować rozmieszczenie, zagęszczenie d zmiany w przemyśle włókienniczym na obszarze Polski w róż-nych okresach.
B . O.
Douglas A. V i b e r t . The Life of Arthus Stanley Eddington. London, Edinburgh, Paris, Melbourne, Toronto, and New Yorlk, Thomas Nelson and Sons Ltd. 1956. s. 207.
Artur Stanley Eddington C1&82—1944) wieliki uczony, interpretator nowych koncepcji wszechświata zadziwiał ludzi niezwykłością swego umysłu. Edding-ton penetrował niejako taijelminice wszechświata, łącząc ze sobą nowe teorie 0 fizyce gwiazd, mgławic i galaktyki z teoriami kwantów i względności.
Autor w zrecznej fournie narracyjnej kreśli postać Eddingtona w życiu nau-kowym i w życiu prywatnym, wprowadzając czytelnika w lata dzieciństwa 1 młodości oraz w okres dojrzały lata wytężonej pracy uczonego. D. A. Vi-bert omawia również główne teorie naukowe Eddingtona oraz zamieszcza wykaz prac uczonego. Wykaz ten pozwala na zorientowanie się w tematyce i ilości tych prac jak również zawiera dane o miejscu i czasie ich publikacji.
M. B.-N.
Z C Z A S O P I S M
NAJSŁAWNIEJSZE FABRYKI ŚWIATA
Cykl artykułów pod tym tytułem rozpoczyna „Młody Technik", miesięcz-nik popuiarnotechnicznyi, przeznaczony głównie dla młodzieży, Pierwszy arty-kuł (nr .1/1859') poświęcony jest Zakładom Zeissa w Jenie. Zawiera on histo-rię fabryki, zapoczątkowanej w roku 1846 skromnym warsztatem Karola Zeissa. Artykuł uzupełnia fotoreportaż ilustrujący współczesną produkcję.
