Kanie, pow. Pruszków

Jerzy Głosik

Kanie, pow. Pruszków

Informator Archeologiczny : badania 7, 314-315

Z o s a d ą z w ią z a n e j e s t w ie lk ie c m e n ta r z y s k o , p o ło ż o n e o 700 m o d n ie j n a w y s o k im w z n ie s ie n iu n a d J e z io r e m K o s f c w lc k lm . W 1972 r n a tr a f io n o z a p e w n e n a z a c h o d n ią k r a w ę d ź c m e n t a r z y s k a , o d k ry w a ją c

10

g ro b ó w c ia ło p a ln y c h p ew n y ch i

3

p ra w d o p o d o b n e , a z a w i e r a j ą c e o b o k lic z n y c h n a c z y ń / w ty m c e r a m i k i m a lo w a n e j/, r ó w n ie ż im k a o z d ó b b r ą z o w y c h / p r z e p a lo n y c h / o r a z ż e la z n y c h , w ty m n a r a m ie n n i k . G ro b y d a to w a n e s ą w s tę p n ie n a VI - V w , p . n . e . z a w i e r a j ą c f o r m y ty p o w e d la p ó ź n e j fa z y g ru p y b ia ło w ic k ie j. N a

8

ta n o w is k u ty m n a tr a f io n o ró w n ie ż n a j a m ę o d p a d k o w ą i p o z o s t a ł o ś c i p ie c a k o p u łk o w e g o , z w ią z a n y c h z a p e w n e z w c z e ś n ie j tu i s t n i e j ą c ą o s a d ą . N a to m ia s t d r u g a ja m a z d u ż ą I l o ś c ią ż u ż li i c e r a m i k i , p o c h o d z i z p r z e ło m u n . e . Z a w ie r a ł a o n a lic z n e u ła m k i c e r a m i k i , w ty m 1 f r a g m e n ty to c z o n e n a k o le ty p u c e l t y c k ie g o .P r s w d o p o d o b - n ie c h o d z i o j a m ę p r o d u k c y jn ą , z w ią z a n ą z o b r ó b k ą ż e l a z a . P r z e w id z ia n e j e s t k o n ty n u o w a n ie b a d a ń n a ob u s ta n o w is k a c h e o n a jm n ie j p r z e z n a jb l i ż s z e 3 - 4 l a t a . 314 -K A N IE , p o w . P r u s z k ó w P a ń s tw o w e M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e w W a r s z a w ie K o n s e r w a t o r Z ab y tk ó w A rc h e o lo g ic z n y c h w W a r s z a w ie B a d a n ia p r o w a d z ił d r J e r z y G ło s ik . F in a n s o w a ło PM A i W KZ w W a r s z a ­ w ie . O s a d a p ro d u k c y jn a h u t n ic z a , z p r z e ło m u i p o c z ą tk ó w n a s z e j e r y . P r a c e r a t o w n ic z e p o d ję to n a p ła s k im t a r a s i e n a d z a le w ow ym p f a d o li n y ,n i e w i e l ­ k ie j o b e c n ie r z e c z k i Z im n a W oda / z n a n e j p r z e z lu d n o ś ć " M ró w k a " /«

P r z e b a d a n o c z ę ś ć osacty o p o w ie r z c h n i o k o ło 1 , 5 a r a , o d s ła n ia ją c 28 p le c y h u tn ic z y c h ż u żlo w y c h i

1

j a m ę p r o d u k c y jn ą , w k t ó r e j z n a le z io n o p o z o s ta ło ś c i zm ag azy * n o w a n e j / w r e s z t k a c h b r y ł / rudy d a rn io w e j z w a n e j łą k o w ą , p o b r a n e j z o k o lic z n y c h p o d m o k ły c h ł ą k , p r z e z n a c z o n e j do p ry m ity w n e g o w yto p u ż e l a z a . W m ie j s c u p rz y p a d k o ­ w ego o d k r y c ia , s tw ie r d z o n o dw a p o d o b n e o b ie k ty ż u ż lo w e , c z y li ł ą c z n i e p r z e b a d a n o 30 p le c y . P i e c e h u tn ic z e ż u ż lo w e w y s tą p iły n a g łę b o k o ś c i 2 0 -2 5 c m , b e z p o ś r e d n io pod h u m u s e m / d a r n i n ą / , w p i a s z c z y s te j w a r s tw ie p o z b a w io n e j z n a le z is k z ab y tk o w y c h . J e d y n ie w p o b liż u w s p o m h ia n e j ja m y 1 p ie c a n r

6

, z n a le z io n o k ilk a f r a g m e n tó w n a c z y n ia " r z y m s k ie g o " k u ltu r y p r z e w o r s k ie j . W ro z p la n o w a n iu p le c y n a p la n ie / c h a o ty c z n ie /, s tw ie r d z o n o p e w n ą re g u la r n o ś ć * p o le g a ją c ą n a w y s tę p o w a n iu s k u p is k , po t r z y o b ie k ty b lis k o s i e b ie . P r z e c i ę t n a ś r e d n i c a t . z w #k lo c y ż u ż lo w y c h , z a c h o w a n y ch w c a ł o ś c i / ty lk o 4 p ie c e lu b w e f r a g m e n ta c h w y n o s iła o k o ło 0 ,3 5 m .W y s o k o ś ć ż e l o w y c h o b iek tó w w z a le ż n o ś c i o d s ta n u z a c h o w a n ia wahfcła s i ę w g r a n ic a c h

0,5

c m .

315

-P o p r z e b a d a n iu p ie c o w is k a / ja k te ż p o b r a n iu ptrób ż u ż la z k a ż d e g o p ie c a / z a s y p a n o w ykop do e w e n tu a ln e g o p r z y s z ł e g o o d s ło n ię c ia p le c y w c e la c h e k s p o z y ­ c y jn y c h . P r ó b y p r z e k a z a n e z o s ta ły do s p e c ja lis ty c z n y c h o p ra c o w a ń w K ra k o w ie« P r z e p r o w a d z o n e p o s z u k iw a n ia p r z y p o m o c y m a g n e to m e tr u p ro to n o w e g o w y k a z a ły o k o ło

100

p ie c y ż u ż lo w y c h n a ty m s ta n o w isk u « M A RCIN K O W O , p o w . In o w ro c ła w K o n s e r w a t o r Z ab y tk ó w A rc h e o lo g ic z n y c h S ta n o w is k o 1 w B y d g o s z c z y M u z e u m :Lm«J. K a s p r o w ic z a w In o w ro c ła w iu B a d a n ia p r o w a d z iła m g r B a rt> a ra M a c iu k le w lc z - C z a r n e c k a , F in a n s o w a ło P r e z y d iu m P R N w Ino« w ro c ła w iu « D r u g i s e z o n b a d a & ,O s a d n ic tw o n e o li­ ty c z n e k u ltu r y a m f o r k u l is ty c h , k u ltu r y iw le ń e k le j, z p r z e ło m u e p o k : b r ą z u i ż e l a z a z w ią z a n e z k u l­ t u r ą ł u ż y c k ą o r a z z o k r e s u w pływ ów rz y m s k ic h « K o n ty n u o w a n o b a d a n ia z a p o c z ą tk o w a n e w 1 9 7 i r„ . w p ó łn o c n e j o r a z w s c h o d n ie j c z ę ś c i żw iro w n i« P r z e b a d a n o o b s z a r 55 m v o d s ł a n ia j ą c 27 o b ie k tó w o fu n k c ji ja m o s a d n ic z y c h , je d e n o b ie k t m ie s z k a ln y w f o r m ie p ó łz ie rn ia n k Ł , z ło ż o n e j z d w ó ch , p o łą ­ c z o n y c h z e s o b ą o w a ln y ch o b ie k tó w o ś r e d n ic a c h o k o ło 3 m i 3 , 5 m , k t ó r e j w y p e ł- n is k o s ta n o w iła d e m n o - s z a r a , m ie j s c a m i in te n s y w n ie c z a r n a z ie m ia , p r z e s y c o n a w ę­ g ie lk a m i d rz e w n y m i« P o z e w n ę tr z n e j s t r o n i e z a r y s u p< 5łziem ianki z a o b s e rw o w a n o śla d y po s łu p a c h o ś r e d n i c y 1 0 - 3 0 c m . M a t e r i a ł z a b y tk o w y , w o b r ę b ie te g o o b ie k tu je s tt u b o g i, o b o k n ie lic z n y c h ułam ków c e r a m i k i , w y d a to w an e j n a p r z e ł o m o k r e s u h a ls z t a c k i e g o i l a t e ń s k i eg> n a tr a f io n o n a c i ę ż a r e k o d w a r s z ta t u tk a c k ie g o ^ k o ś c i z w i e r z ę c e i p tits ie o r a z r o z c i e r a c z . O b o k o b ie k tó w o s a d n i c z y c h n a o m a w ia n y m s ta n o w is k u , w y e k s p lo ro w a n o

6

gro b ó w sz k ie le to w y c h « W je d n y m z g ro b ó w z a c h o w a ły s i ę k o ś c i s k le p ie n ia c z a s z k i, k t ó r e s t a ­ n o w ią r e s z t k i k o s tn e m a łe g o d z ie c k a . J e d y n e je g o w y p o s a ż e n ie s ta n o w i p i e r ś c io n e k s p i r a ln y , w y k o n an y z d r u tu b r ą z o w e g o . D w a in n e g ro b y z a w ie r a ły po dw a s z k i e l e t y , k tó r y c h c z a s z k i z n a jd o w a ły s i ę po z e w n ę tr z n y c h s t r o n a c h j a m g ro b o w y c h . J e d e n z nich z a w i e r a ł s z c z ą tk i k o s tn e k o b i e t y ,k t ó r e j w ie k w c h w ili ś m i e r c i w a h a ł s i ę w g r a n ic a c h : 2 5 -3 5 l a t o r a z s z k i e l e t o s o b n ik a d o r o s ł e g o , k tó r e g o p ł c i a n i w ie k u w c h w ili ś m i e r c i n ie m o ż n a u s ta lić « S z c z ą tk i k o s tn e w d r u g im g r o b ie , o k r e ś lo n o ja k o p o z o s ta ło ś c i dw u o so b n ik ó w m ę s k ic h , k tó r y c h w ie k w c h w ili ś m ie rć :! w y n o s ił: 3 0 -4 0 l a t je d n e g o o ra z 3 0 -3 5 l a t d r u g ie g o . Z e w z g lęd u n a p odobny u k ła d ja m g ro b o w y c h , n a le ż y p r z y p u s z c z a ć , ź e w s z y s tk ie o d k r y te g ro b y n a s ta n o w is k u 1 w M a rc in k o w i« , p o c h o d z ą z te g o s a m e g o o k r e s u 1 na p o d s ta w ie w y p o s a ż e n ia g ro b u o d k r y te g o w r . u b . w i ą z a ć Je n a le ż y z lu d n o ś c ią k u ltu ry iw ie ń sk le j« B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e«