"Platon i genologia", Eugeniusz Czaplejewicz, "Przegląd Humanistyczny" nr 7

Marian Płachecki

"Platon i genologia", Eugeniusz

Czaplejewicz, "Przegląd

Humanistyczny" nr 7/8 (1977) :

[recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 21/2 (68), 124

/ l / CZA PLEJEW ICZ E u geniu sz: Platon i genologia. "P rz e g lą d Huma­ n istyczn y" 1977 n r 7 / 8 , s . 7 7 - 8 4 .

Wychodząc od szczegółow ej ek sp lik acji rozum ienia wymowy i rozm o­ wy u P laton a, p o d k reśla autor funkcjonalny (a nie strukturalny) c h arak ­ te r kryteriów klasyfikacyjnych stosowanych p rze z filo z o fa. P rz e c iw sta ­ wienie Platońskiego u ję c ia oddziaływ ania słownego jako dialogu stan o­ wisku A ry sto te le sa (oddziaływ anie jednokierunkowe, manipulacyjne) p ro ­ wadzi do postulatu w zbogacenia problem atyki genologicznej o zagadnienia społecznego funkcjonowania lite ra tu ry ; pow stałaby wówczas "genologia oparta na podstaw ach pragm atycznych".

B P /6 8 /5 M . P .

/1/ DĄBROWSKI Stan isław : L ite ratu ra i lite ra c k o ść . Zagadnienia, sp o ry , w nioski. Kraków 1977, W L, s s . 319, zł 5 5

.-Pytaniem głównym tej k siążk i je s t pytanie o statu s słow a w wypowie­ dzi lite ra c k ie j. C z ę ść p ie rw sza ujmuje lite ra tu rę jako "o b sz a r tworów językow ych". W c z ę ś c i d ru g ie j, zatytułowanej "L ite ra tu ra jako o b sz a r tworów tak że-języ k ow y ch ", przeprow adza autor tezę w łasn ą: w szelki ko­ munikat językowy je s t "komunikatem także-językow ym ". Zadaniem wiedzy o lite ra tu rz e winno być zatem "badanie w szelkich możliwych funkcji, są- siedztw i w spółdziałań tworzywa językow ego" w dziele literackim . C zęść tr z e c ia zaw iera rozw ażania o funkcjach słow a w dram acie. P oszczególn e ro zd ziały opatrzył autor aneksam i, w których p rzedstaw ia tezy swe po­ nownie, tym razem w trybie polemiki z klasycznym i, poświadczonymi w trad y cji badaw czej propozycjam i ujmowania analizowanych zagadnień.