584
RecenzjeXVI-wiecznych weneckich m e t o d a c h w y d o b y w a n i a zatopionych okrętów (Alex Keller). I n t e r e s u j ą c y jest k o m u n i k a t L y n w o o d a B r y a n t a , p o d w a ż a j ą c y p r z y j ę t e datowanie p r a s a m o c h o d u Siegfrieda M a r c u s a — zdaniem a u t o r a p o w s t a ł on w 1870 r. Niemniej ciekawy jest a r t y k u l i k polemiczny Michaela Fores'a n a w i ą z u j ą c y do a r t y k u ł u Dereka J. Solla Price'a pt. Czy technika jest historycznie niezależna od nauk ścisłych?
Ten n u m e r , jak i wszystkie poprzednie, z a m y k a j ą recenzje. W nrze 4/1971 omówiono m. in książkę E. Tyrkiela Wykres żelazo, węgiel w rozwoju historycz-nym4, w y d a n ą w serii monografii ZHNiT. A u t o r e m t e j recenzji jest Jerzy P i a s -kowski. Wspomniany L. Bryant, r e c e n z u j ą c książkę Damals als die Pferde Schauten: Die Geschichte der österreichischen Kraftfahrt, zarzuca j e j autorowi, H. Seperowi, n a d m i e r n y patriotyzm a u s t r i a c k i , ponieważ m. in. „umieszcza on pierwszą n a świecie r a f i n e r i ę ropy n a f t o w e j w Galicji w 1858 г., n a rok przed odkryciem ropy w Pensylwanii".
Widać stąd, że nadal jeszcze n a świecie zbyt mało są znane n a w e t n a j p o w a ż n i e j -sze na-sze osiągnięcia w dziejach techniki, co smuci tym b a r d z i e j w jubileuszowym r o k u Ignacego Łukasiewicza. W tej sprawie zresztą wysłaliśmy w r a z z prof. Euge-niuszem Olszewskim wspólny list w y j a ś n i a j ą c y do r e d a k c j i „Technology and Cul-ture".
Bolesław Orłowski
NOWE CZASOPISMO — „ P A M I Ę T N I K A R S T W O P O L S K I E "
W kwietniu 1972 r. ukazał się nr 2 nowego k w a r t a l n i k a „ P a m i ę t n i k a r s t w o Polskie". Otwiera go a r t y k u ł prof. Tadeusza Kotarbińskiego Utrwalać zwiewne ślady, t r a k t u j ą c y o potrzebie i pożytku pisania pamiętników. „Warto dokonywać zapisów wspomnień — czytamy w t y m a r t y k u l e — w t e d y zwłaszcza, kiedy nikt inny, oprócz p a m i ę t a j ą c e g o f a k t miniony, tego f a k t u nie pamięta. Albo kiedy to, co jest przedmiotem wspomnienia, ważne jest, w y r ó ż n i a j ą c o cenne, doniosłe. A t a k że w t e d y , gdy to zdarzenie typowe, znamienne dla środowiska i czasów. Albo w t e -dy, gdy tworzy ogniwo w łańcuchu p r z y c z y n o w y m lub w ciągu genetycznym. Śmiało można powiedzieć, że z p e r s p e k t y w y doniosłości publicznej każdy myślący człowiek ma pośród swoich wspomnień niejedno godne zapisu. Więc nie skąpmy czasu ani wysiłku i z a p i s u j m y treść, własnych wspomnień. Nigdy tego nie bę-dzie dość".
Z tym f r a g m e n t e m wypowiedzi wybitnego filozofa k o r e s p o n d u j e a r t y k u ł Ste-f a n a Kieniewicza Materiały pamiętnikarskie w moim warsztacie badawczym — o t w i e r a j ą c y cykl analogicznych wypowiedzi historyków, które b ę d ą p u b l i k o w a n e w następnych n u m e r a c h pisma.
Główny dział pisma zawiera ponadto m. in. f r a g m e n t nie p u b l i k o w a n y c h wspomnień Ignacego Paderewskiego, wypowiedzi Floriana Znanieckiego i L u d w i -ka Krzywickiego o znaczeniu m a t e r i a ł ó w p a m i ę t n i k a r s k i c h dla b a d a ń socjologicz-nych oraz a r t y k u ł J a c k a Bukowskiego — Wykorzystywanie dokumentów autobio-graficznych w socjologii polskiej.
K w a r t a l n i k p r z y p o m i n a również mało znaną wypowiedź Lenina o znaczeniu p a m i ę t n i k a r s t w a robotniczego, przynosi tekst Marii D ą b r o w s k i e j broniący p a m i ę t
-4 Por. recenzję doc. J. Piaskowskiego tej książki w nr?e 2/1961 „ K w a r t a l n i k a " ; s. 399—400 oraz n o t a t k ę bibliograficzna orof. E. Olszewskiego z wydania radziec-kiego w tymże „ K w a r t a l n i k u " , s. 832—833.
