MIKROBIOLOGICZNE MAPOWANIE SZPITALA
MAPPING HOSPITAL INFECTION ZONES
1 Katedra i Zakład Mikrobiologii
Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu 2 Zachodniopomorskie Centrum Onkologii
w Szczecinie
3 Szpital MSWiA w Szczecinie 4 Szpitalne Centrum Medyczne
w Goleniowie
}MAŁGORZATA FLEISCHER Katedra i Zakład Mikrobiologii, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, ul. Chałubińskiego 4, 50-368 Wrocław, Tel.: 71 784 12 80,
e-mail: malgorzata.fleischer@umed.wroc.pl
Wpłynęło: 02.08.2018 Zaakceptowano: 17.08.2018 DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2018041
STRESZCZENIE: Mapowanie szpitala oparte na analizach wyników badań mikrobiologicznych jest podstawą zarówno do kształtowania szpitalnej polityki antybiotykowej, jak i do wdraża-nia skutecznych programów kontroli zakażeń szpitalnych oraz rozprzestrzewdraża-niawdraża-nia się drobno-ustrojów. Mapy tworzone w celach epidemiologicznych dotyczą oceny częstości występowa-nia MDRO opartej na: utworzeniu listy pacjentów z rzadkimi MDRO, monitorowaniu zmian le-kowrażliwości drobnoustrojów, szacowaniu obciążenia infekcją z udziałem MDRO, szacowaniu narażenia na zakażenie/kolonizację MDRO oraz określeniu nabywania MDRO w trakcie lecze-nia szpitalnego. Mapa mikrobiologiczna dla celów terapeutycznych oparta jest na zbiorczych antybiogramach tworzonych tylko dla gatunków, z których uzyskano co najmniej 30 izolatów z próbek klinicznych.
SŁOWA KLUCZOWE: mapowanie mikrobiologiczne, monitorowanie zakażeń MDRO, wielo-oporne drobnoustroje, zbiorcze antybiogramy
ABSTRACT: Hospital mapping based on the analyses of microbiological test results is of funda-mental value for both shaping the hospital antibiotics policy and implementation of effective nosocomial infection and microorganism transmission control. Maps created for epidemiologi-cal purposes present the assessment of MDRO infection occurrence based on: creating a list of patients with rare MDRO infections, monitoring of microorganism drug-susceptibility changes, estimation of MDRO infection probability, estimation of exposure to infection/colonization by MDROs, as well as determining how is MDRO acquired during hospitalization. The microbiolo-gical map for therapeutic purposes is based on collective antibiograms generated only for tho-se species from which at least 30 isolates from clinical samples were obtained.
KEY WORDS: collective antibiograms microbiological mapping, MDRO infection monitoring, multi-drug resistant organisms
WSTĘP
=DNDĪHQLD]ZLą]DQH]RSLHNą]GURZRWQąFRUD]F]ĊĞFLHMVą Z\ZRá\ZDQH SU]H] V]F]HS\ ZLHOROHNRRSRUQH DQJ PXOWL GUXJUHVLVWDQWRUJDQLVPV±0'52 F]ĊVWRWDNĪHFKDUDN-WHU\]XMąFH VLĊ ]ZLĊNV]RQ\P SRWHQFMDáHP GR UR]SU]HVWU]H-QLDQLD VLĊ ]ZáDV]F]D Z ĞURGRZLVNX V]SLWDOQ\P :LHOROH- NRRSRUQRĞüLVWRWQLHRJUDQLF]DGRVWĊSQHRSFMHWHUDSHXW\F]- QHDEUDNZLHG]\RQDE\WHMRSRUQRĞFLV]F]HSyZRGSRZLH-G]LDOQ\FK]D]DNDĪHQLDSURZDG]L]Z\NOHGRQLHSRZRG]HQLD ]DVWRVRZDQHM WHUDSLL HPSLU\F]QHM 3RGVWDZą RJUDQLF]HQLD
SRZ\ĪV]\FKSUREOHPyZMHVWV]\ENDLZáDĞFLZDLGHQW\¿ND-FMD F]\QQLNyZ HWLRORJLF]Q\FK ]DNDĪHĔ ] RNUHĞOHQLHP LFK OHNRZUDĪOLZRĞFL 8]\VNDQH Z\QLNL VWDQRZLą SRGVWDZĊ GR WZRU]HQLD PDS PLNURELRORJLF]Q\FK ]DUyZQR QD SR]LRPLH JOREDOQ\PNRQW\QHQWDOQ\PUHJLRQDOQ\PMDNLQDSRWU]H-E\ NRQNUHWQHJR V]SLWDOD >±@ 0DSRZDQLH V]SLWDOD RSDU-WH QD DQDOL]DFK Z\QLNyZ EDGDĔ PLNURELRORJLF]Q\FK VWD-QRZL SRGVWDZĊ NV]WDáWRZDQLD V]SLWDOQHM SROLW\NL DQW\ELR-W\NRZHM RUD] ZGUDĪDQLD VNXWHF]Q\FK SURJUDPyZ NRQWUROL ]DNDĪHĔ V]SLWDOQ\FK L UR]SU]HVWU]HQLDQLD VLĊ GUREQRXVWUR-MyZFRZSLVXMHVLĊQLHW\ONRZUDFMRQDOQHSRWU]HE\NDĪGHM
SODFyZNLPHG\F]QHMOHF]WDNĪHMHGQRF]HĞQLHMHVWUHDOL]DFMą Z\PDJDĔRNUHĞORQ\FKSUDZHP>@
2NUHVRZH UDSRUW\ GRW\F]ąFH VSHNWUXP GUREQRXVWURMyZ Z\VWĊSXMąF\FK Z SRV]F]HJyOQ\FK RGG]LDáDFK RUD] LFK OH- NRZUDĪOLZRĞFLSRZLQQ\E\üSU]\JRWRZ\ZDQHSU]H]ODERUD- WRULXPPLNURELRORJLF]QHGODNDĪGHJRSRGPLRWXOHF]QLF]H- JRGODNWyUHJRODERUDWRULXPZ\NRQXMHEDGDQLDPLNURELROR- JLF]QH:FHOXRSW\PDOL]DFMLGLDJQRVW\NLPLNURELRORJLF]- QHMLX]\VNDQLDGDQ\FKQLH]EĊGQ\FKGRPDSRZDQLDRGG]LD-áyZV]SLWDOQ\FKQDOHĪ\ RNUHĞOLüZVND]DQLDGRZ\NRQ\ZDQLDEDGDĔPLNURELR-ORJLF]Q\FKZ]DOHĪQRĞFLRGMHGQRVWNLFKRURERZHMOXE REMDZyZ>@ RNUHĞOLüZVND]DQLDGRZ\NRQ\ZDQLDPLNURELRORJLF]- Q\FKEDGDĔSU]HVLHZRZ\FK]GH¿QLRZDQLHPNLHUXQ- NyZEDGDĔLSDFMHQWyZXNWyU\FKPDMąE\üRQHZ\NR-Q\ZDQHRUD]URG]DMXSRELHUDQHJRPDWHULDáX>@ ZSURZDG]Lü ]DVDG\ RGUyĪQLDQLD EDGDĔ
GLDJQRVW\F]-Q\FK RG SU]HVLHZRZ\FK QD SR]LRPLH ODERUDWRULXP LRGG]LDáX
SURZDG]LüNRQWUROĊSU]HVWU]HJDQLDSRZ\ĪV]\FK]DVDG
MAPOWANIE DLA CELÓW
EPIDEMIOLOGICZNYCH
7HQ DVSHNW PDSRZDQLD PD QD FHOX X]\VNDQLH LQIRUPD-FML R GUREQRXVWURMDFK DODUPRZ\FK FKDUDNWHU\]XMąF\FK VLĊ V]F]HJyOQą RSRUQRĞFLą 0'52 ]MDGOLZRĞFLą L áDWZRĞFLą UR]SU]HVWU]HQLDQLD VLĊ =DOHFDQH MHVW PRQLWRURZDQLH Z\VWĊ-SRZDQLD GUREQRXVWURMyZ WDNLFK MDN Staphylococcus aureus RSRUQ\ QD PHW\F\OLQĊ DQJ PHWKLFLOOLQUHVLVWDQW
Staphylo-coccus
aureus±056$ HQWHURNRNLRSRUQHQDZDQNRP\F\- QĊ DQJYDQFRP\FLQUHVLVWDQWEnterococcus±95( ZLHOROH-NRRSRUQH SDáHF]NL *UDPXMHPQH ]ZáDV]F]D NDUEDSHQHPR-oporne KlebsiellaVSSEnterobacterVSSEscherichia
coliAci- netobacterVSSLPseudomonasVSS RUD]RSRUQHQDZDQNR-P\F\QĊS. aureus8]\VNDQHGDQHVąEDUG]RLVWRWQHZRSUD-FRZDQLX L PRQLWRURZDQLX VNXWHF]QRĞFL SURJUDPyZSURFH- GXURJUDQLF]DMąF\FKZ\VWĊSRZDQLHWDNLFKV]F]HSyZZĞUR- GRZLVNXV]SLWDOQ\P7]Z]áRW\PVWDQGDUGHPMHVWPDSRZD- QLHPRQLWRURZDQLHZ\VWĊSRZDQLD0'52ZHZV]\VWNLFKRG- G]LDáDFKZFDá\PV]SLWDOX±]Z\MąWNLHPRGG]LDáyZUHKDELOL- WDFMLV]SLWDOQ\FKRGG]LDáyZUDWXQNRZ\FKLRGG]LDáyZREVHU- ZDF\MQ\FK GRJRG]LQ 3RQDGWR]DOHFDQHMHVWPRQLWRUR-ZDQLH]DNDĪHĔC. difficileZHZV]\VWNLFKRGG]LDáDFK]Z\MąW-NLHPRGG]LDáyZGODQRZRURGNyZLQLHPRZOąW>@
: PDSRZDQLX RGG]LDáyZ SRZLQQ\ E\ü XZ]JOĊGQLDQH V]F]HS\L]RORZDQH]]DNDĪHĔ&'& DQJ&HQWHUVIRU'LVH-DVH&RQWURODQG3UHYHQWLRQ ]DOHFDDQDOL]ĊZ\QLNyZEDGDĔ PLNURELRORJLF]Q\FKSUyEHNSREUDQ\FKZUDPDFKGLDJQRVW\-NL ]DNDĪHĔ ] Z\áąF]HQLHP EDGDĔ SU]HVLHZRZ\FK >@ 2G-UyĪQLHQLHNRORQL]DFMLRGLQIHNFMLPRĪHE\üQLHNLHG\WUXGQH LZ\PDJDRERNX]\VNDQLDSR]\W\ZQHJRZ\QLNXEDGDQLDPL-NURELRORJLF]QHJRRFHQ\VWDQXNOLQLF]QHJRSDFMHQWD-HGQ\P ] SU]\NáDGyZ WUXGQHM LQWHUSUHWDFML Vą GRGDWQLH Z\QLNL X]\- VNDQH]KRGRZOLDVSLUDWyZWFKDZLF]\FKNWyUHPRJąZVND]\- ZDü]DUyZQRQDNRORQL]DFMĊMDNLQDLQIHNFMĊGUyJRGGHFKR-Z\FKSDFMHQWD]ZáDV]F]DZSU]\SDGNXFKRU\FK]RGG]LDáX LQWHQV\ZQHMWHUDSLL 2,7 SRGáąF]RQ\FKGRUHVSLUDWRUD=GH-F\GRZDQLH SURVWV]D MHVW LQWHUSUHWDFMD Z\QLNX Z SU]\SDGNX PDWHULDáyZWDNLFKMDN NUHZSá\QPy]JRZRUG]HQLRZ\Sá\Q RSáXFQRZ\Sá\QRVLHUG]LRZ\LSá\QRWU]HZQRZ\
: SU]\SDGNX PRQLWRURZDQLD 0'52 UHMHVWURZDQH Vą SLHUZV]H L]RODW\ ZLHOROHNRRSRUQH RG SDFMHQWD Z GDQ\P RNUHVLHREVHUZDFML QSPLHVLąFNZDUWDáSyáURF]H GODGD- QHMORNDOL]DFML RGG]LDáX 5HMHVWUDFMąREMĊWHPRJąE\üWDN-ĪH NROHMQH L]RODW\ V]F]HSyZ ZLHOROHNRRSRUQ\FK GXSOL-NDW\ MHĪHOL SRFKRG]ą RQH ] NUZL OXE PRQLWRURZDQLH GR- W\F]\W\ONRV]F]HSyZL]RORZDQ\FK]NUZL3RQRZQDUHMH-VWUDFMDWHJRVDPHJRV]F]HSXL]RORZDQHJR]NUZL]DOHFDQD MHVWZV\WXDFMLNLHG\]RVWDQLHRQZ\KRGRZDQ\QLHZF]H-ĞQLHMQLĪSR GZyFK W\JRGQLDFKRG SLHUZRWQHML]RODFML>@ 'DWDSREUDQLDSUyENLMHVWXZDĪDQD]DG]LHĔX]\VNDQLDL]R-ODWX ']LHĔ L]RODFML SDWRJHQX SRZLQLHQ E\ü LQWHUSUHWRZD- Q\ZRGQLHVLHQLXGRGQLKRVSLWDOL]DFML:LąĪHVLĊWR]NOD-V\¿NDFMą SRFKRG]HQLD V]F]HSX V]F]HS\ L]RORZDQH ] PD-WHULDáyZ SREUDQ\FK GR JRG]LQ KRVSLWDOL]DFML WUDNWRZD-QHVąMDNRL]RODW\SRFKRG]HQLDSR]DV]SLWDOQHJRQDWRPLDVW SRW\PF]DVLHX]QDZDQ\PĨUyGáHPL]RORZDQ\FKV]F]HSyZ MHVWĞURGRZLVNRV]SLWDOQH&'&VXJHUXMHDE\ZWHMNODV\¿- NDFMLXZ]JOĊGQLDüZV]\VWNLHGQLSRE\WXSDFMHQWDZV]SLWD-OXUyZQLHĪWHSU]HGR¿FMDOQ\PSU]\MĊFLHPQDRGG]LDá QS QD V]SLWDOQ\P RGG]LDOH UDWXQNRZ\P SRQLHZDĪ áąF]\ VLĊ WR]U\]\NLHPQDE\FLD]DNDĪHQLD]ZLą]DQHJR]RSLHNąPH-G\F]Qą>@:SUDNW\FHMHVWWRMHGQDNWUXGQHGRUHDOL]DFML
:UHNRPHQGDFMDFK6+($+,&3$& DQJ6RFLHW\RI+H-DOWKFDUH (SLGHPLRORJ\ RI $PHULFD+H:UHNRPHQGDFMDFK6+($+,&3$& DQJ6RFLHW\RI+H-DOWKFDUH ,QIHFWLRQ &RQWURO 3UDFWLFHV $GYLVRU\ &RPPLWWHH ]DOHFD VLĊ RFHQĊ F]ĊVWRĞFLZ\VWĊSRZDQLD0'52RSDUWąQD
XWZRU]HQLXOLVW\SDFMHQWyZ]0'52
PRQLWRURZDQLX ]PLDQ OHNRZUDĪOLZRĞFL GUREQR-XVWURMyZ V]DFRZDQLXREFLąĪHQLDLQIHNFMą]XG]LDáHP0'52 V]DFRZDQLX QDUDĪHQLD QD ]DNDĪHQLHNRORQL]DFMĊ 0'52 RNUHĞOHQLXQDE\ZDQLD0'52ZF]DVLHOHF]HQLDV]SL-WDOQHJR 7DEHOD
UTWORZENIE LISTY PACJENTÓW Z MDRO
/LVWDSDFMHQWyZ]0'52]DOHFDQDMHVW]ZáDV]F]DZRG-QLHVLHQLXGRU]DGNLFKV]F]HSyZZLHOROHNRRSRUQ\FKWDNLFK MDNQSRSRUQHQDZDQNRP\F\QĊS. aureusOXESDáHF]NL*UDP XMHPQH R QRZ\FK LVWRWQ\FK PHFKDQL]PDFK RSRUQRĞFL 3LHUZV]\ WDNL V]F]HS L]RORZDQ\ RG SDFMHQWD QLH]DOHĪQLH
RG ĨUyGáD L]RODFML EDGDQLH GLDJQRVW\F]QH EDGDQLH SU]H-VLHZRZH VNXWNXMH ZSLVDQLHP FKRUHJR QD OLVWĊ RVyE ]D-NDĪRQ\FKVNRORQL]RZDQ\FK0'52/LVWDSURZDG]RQDMHVW ZVSRVyEFLąJá\ VWDáDDNWXDOL]DFMD LZ\PDJDXZ]JOĊGQLH- QLDLQIRUPDFMLWDNLFKMDN GDQHSR]ZDODMąFHQDLGHQW\¿ND- FMĊSDFMHQWDĨUyGáRL]RODFML SREUDQ\PDWHULDá GDWDX]\-VNDQLD SLHUZV]HJR SR]\W\ZQHJR Z\QLNX ORNDOL]DFMD SD-FMHQWD Z V]SLWDOX RGG]LDá Z PRPHQFLH SREUDQLD SUyE-NL GDWD SU]\MĊFLD RUD] RVWDWQLHJR Z\SLVX ]H V]SLWDOD /L-VWDWZRU]RQDMHVWZFHOXV]\ENLHMLGHQW\¿NDFMLSDFMHQWyZ
]0'52LMDNQDMV]\EV]HJRZSURZDG]HQLD]DVDGL]RODFML NRQWDNWRZHM
MONITOROWANIE ZMIAN LEKOWRAŻLIWOŚCI DROBNOUSTROJÓW
0RQLWRURZDQLH ]PLDQ OHNRZRUDĪOLZRĞFL GUREQRXVWUR- MyZRSDUWHQDW]Z]ELRUF]\FKDQW\ELRJUDPDFKPD]QDF]H- QLHSU]HGHZV]\VWNLPZDNWXDOL]DFML]DOHFHĔGRW\F]ąF\FKWH-UDSLLHPSLU\F]QHM FRRPyZLRQRZGDOV]HMF]ĊĞFLDUW\NXáX Typ monitorowania Wymagane dane mikrobiologiczne Wskaźnik
Lista pacjentów Wyniki badań diagnostycznych (i badań przesie-wowych, jeżeli są dostępne)
Pacjenci z nowo izolowanymi rzadkimi MDRO (nie-zależnie od próbki) w placówce opieki zdrowotnej – bez określenia wskaźników
Wzory lekowrażliwości patogenów Antybiogram – tylko wyniki dla szczepów izolo-wanych z próbek diagnostycznych
Pierwszy izolat od pacjenta (niezależnie od próbki): liczba wrażliwych izolatów/ogólna liczba izolatów (wrażliwych i opornych) – dla każdego oddziału lub placówki opieki zdrowotnej
Ocena obciążenia infekcjami: Szpitalne bakteriemie: częstość występowania,
zapadalność
Wyniki dodatnich posiewów krwi Liczba izolatów MDRO uzyskanych z próbek krwi (pierwszy i kolejne w odstępach co najmniej 14 dni) pacjentów leczonych >3 dni/100 przyjętych pacjen-tów lub 1000 osobodni – dla każdego oddziału lub placówki opieki zdrowotnej
Zakażenia szpitalne: częstość występowania, za-padalność
Tylko wyniki badań diagnostycznych Liczba zakażeń szpitalnych MDRO spełniających kryteria rozpoznania zakażenia/100 przyjętych pa-cjentów lub 1000 osobodni
Zakażenia związane ze stosowanym sprzętem: zapadalność
Tylko wyniki badań diagnostycznych Liczba zakażeń MDRO związanych ze stosowanym sprzętem/1000 sprzętodni
Zakażenia związane z procedurą inwazyjną: zapadalność
Tylko wyniki badań diagnostycznych Liczba zakażeń MDRO związanych z procedurą in-wazyjną/100 procedur
Ocena narażenia na ekspozycję: ogólnie częstość występowania oparta na badaniach diagnostycz-nych (placówki niewykonujące badań przesie-wowych)
Tylko wyniki badań diagnostycznych Liczba pierwszych izolatów MDRO od pacjenta (nieza-leżnie od próbki, nieza(nieza-leżnie od czasu hospitalizacji) oraz liczba pacjentów z historią kolonizacji lub infek-cji/100 przyjętych pacjentów lub 1000 osobodni – dla każdego oddziału lub placówki opieki zdrowotnej Ogólnie częstość występowania oparta na
bada-niach diagnostycznych i przesiewowych
Wyniki badań diagnostycznych i przesiewowych Liczba pierwszych izolatów MDRO od pacjenta (nieza-leżnie od próbki, nieza(nieza-leżnie od czasu hospitalizacji) oraz liczba pacjentów z historią kolonizacji lub infek-cji/100 przyjętych pacjentów lub 1000 osobodni – dla każdego oddziału lub placówki opieki zdrowotnej Częstość występowania MDRO przy przyjęciu,
ocena oparta na badaniach diagnostycznych z lub bez badań przesiewowych
Wyniki badań diagnostycznych z lub bez badań przesiewowych
Liczba pierwszych izolatów MDRO (niezależnie od próbki) od pacjentów leczonych >3 dni oraz licz-ba pacjentów z historią kolonizacji lub infekcji/100 przyjętych pacjentów – dla każdego oddziału lub placówki opieki zdrowotnej
Częstość występowania MDRO, ocena oparta na badaniach punktowych
Wyniki badań diagnostycznych i przesiewowych Liczba izolatów MDRO (niezależnie od próbki)/100 przyjętych pacjentów – dla każdego oddziału lub placówki opieki zdrowotnej
Częstość nabywania MDRO w szpitalu: częstość występowania, zapadalność oparta na badaniach diagnostycznych
Tylko wyniki badań diagnostycznych Pierwsze izolaty MDRO (niezależnie od próbki) od pacjentów leczonych >3 dni z wyłączeniem pacjen-tów z historią kolonizacji lub infekcji/100 przyjętych pacjentów lub 1000 osobodni – dla każdego od-działu lub placówki opieki zdrowotnej Częstość występowania, zapadalność oparta na
badaniach diagnostycznych i przesiewowych
Wyniki badan diagnostycznych i przesiewowych Pierwsze izolaty MDRO (niezależnie od próbki, z włączeniem badań przesiewowych) od pacjentów leczonych >3 dni, z wyłączeniem pacjentów z histo-rią kolonizacji lub infekcji/100 przyjętych pacjentów lub 1000 osobodni – dla każdego oddziału lub pla-cówki opieki zdrowotnej
MHGQDNPRĪHUyZQLHĪVáXĪ\üGRRFHQ\SURJUHVMLZOHNRRSRU- QRĞFLRNUHĞORQ\FKGUREQRXVWURMyZ:W\PGUXJLPSU]\SDG-NX Z FHOX OHSV]HJR XFKZ\FHQLD ]PLDQ ]ELRUF]H DQW\ELR-JUDP\SRZLQQ\E\üNRQVWUXRZDQHF]ĊĞFLHMQSFRNZDUWDá
SZACOWANIE OBCIĄŻENIA INFEKCJĄ Z UDZIAŁEM MDRO
2FHQD REFLąĪHQLD LQIHNFMDPL ] XG]LDáHP 0'52 ]H Z]JOĊGyZSUDNW\F]Q\FK]DOHFDQDMHVWZRSDUFLXRZ\VWĊSR- ZDQLHV]SLWDOQHMEDNWHULHPLLRWHMHWLRORJLL:\EyUWHQZ\- QLNDVWąGĪHSUyENLNUZLVąUXW\QRZRSRELHUDQHGREDGD- QLDPLNURELRORJLF]QHJRZRGSRZLHG]LQDJRUąF]NĊDGRGDW-QLZ\QLNSRVLHZX]EDUG]RZ\VRNLPSUDZGRSRGRELHĔVWZHP ZVND]XMHQDLQIHNFMĊ3RQDGWRZVNDĨQLNZ\VWĊSRZDQLDEDN-WHULHPLLMHVWF]Xá\PPDUNHUHPZSURZDG]DQ\FKSURJUDPyZ LQWHUZHQF\MQ\FK ]DSRELHJDMąF\FK LQIHNFMRP Z\ZRá\ZD- Q\PSU]H]V]F]HS\ZLHOROHNRRSRUQHFRZ\ND]DQRZRĞURG- NDFKRLVWRWQ\PSUREOHPLHQS056$L95(> @%DN-WHULHPLD0'52]RVWDáD]GH¿QLRZDQDMDNRGRGDWQLSRVLHZ NUZL ] L]RODFMą 0'52 ] Z\áąF]HQLHP Z\QLNyZ X]\VND-Q\FKZFLąJXGQLRGSRSU]HGQLHJRHSL]RGXEDNWHULHPLL Z\ZRáDQHJRW\PVDP\PGUREQRXVWURMHP7DNSU]\MĊWHNU\-WHULXPF]DVRZHSR]ZDODRGUyĪQLü]DNDĪHQLHSU]HWUZDáHRG QDZUDFDMąFHJR=JRGQLH]WąGH¿QLFMąSDFMHQWZRNUHVLHRE- VHUZDFMLPRĪHPLHüZLĊFHMQLĪMHGHQHSL]RGEDNWHULHPLLMH- ĞOLF]DVRGRVWDWQLHJRGRGDWQLHJRZ\QLNXSRVLHZXNUZLZ\-QRVLFRQDMPQLHMGQL:UHNRPHQGDFMDFK6+($+,&3$& DQJ6RFLHW\IRU+HDOWKFDUH(SLGHPLRORJ\RI$PHULFD+H-DOWKFDUH ,QIHFWLRQ &RQWURO 3UDFWLFHV $GYLVRU\ &RPPLWWHH ZVND]XMHVLĊQDPRĪOLZRĞüZ\ERUXPRQLWRURZDQLD0'52 ZLQQ\FK]DNDĪHQLDFKQS ]DSDOHQLXSáXFZLQIHNFMDFKWR-ZDU]\V]ąF\FK]DVWRVRZDQLXVSU]ĊWXPHG\F]QHJR QSXG]LDá ZLHORRSRUQ\FK Acinetobacter baumannii Z ]DSDOHQLX SáXF XZHQW\ORZDQ\FKSDFMHQWyZKlebsiella pneumoniaeZ]DND- ĪHQLDFKXNáDGXPRF]RZHJRXSDFMHQWyZ]FHZQLNLHPPR-F]RZ\P D WDNĪH ]DNDĪHQLDFK WRZDU]\V]ąF\FK ]DELHJRP QS056$Z]DNDĪHQLXPLHMVFDRSHURZDQHJRXSDFMHQWyZ SRSRPRVWRZDQLXWĊWQLFZLHĔFRZ\FK
SZACOWANIE NARAŻENIA NA ZAKAŻENIE/KOLONIZACJĘ MDRO 2FHQDQDUDĪHQLDQDVNRORQL]RZDQLHOXE]DNDĪHQLH0'52 ZSODFyZNDFKRSLHNL]GURZRWQHMZNWyU\FKEDGDQLDSU]HVLH-ZRZHQSZNLHUXQNX056$QLHVąZ\NRQ\ZDQH]DOHFDQD MHVWZRSDUFLXRRJyOQąF]ĊVWRĞüZ\VWĊSRZDQLDPHW\F\OLQR- RSRUQHJRJURQNRZFD]áRFLVWHJRRNUHĞORQąQDSRGVWDZLHED-GDĔGLDJQRVW\F]Q\FK1DOHĪ\SDPLĊWDüĪHZWDNLHMV\WXDFML LGHQW\¿NRZDQLSDFMHQFLPRJąVWDQRZLüMHG\QLHÄF]XEHNJyU\ ORGRZHM´ : SODFyZNDFK Z NWyU\FK SURZDG]RQH Vą EDGD- QLDSU]HVLHZRZHRFHQDQDUDĪHQLDRSLHUDVLĊ]DUyZQRQDED-GDQLDFKGLDJQRVW\F]Q\FKMDNLSU]HVLHZRZ\FK'RGDWNRZR SURZDG]HQLHEDGDĔSXQNWRZ\FKPRĪHVWDQRZLüX]XSHáQLHQLH
FLąJáHJRQDG]RUXDLFKZ\QLNLPRJąSRPyFZLGHQW\¿NDFML REV]DUyZRZ\VRNLPHQGHPLF]Q\PZ\VWĊSRZDQLX0'52
OKREŚLENIE NABYWANIA MDRO W CZASIE LECZENIA SZPITALNEGO 2FHQDF]ĊVWRĞFLQDE\ZDQLDV]F]HSyZZLHOROHNRRSRUQ\FK ZZDUXQNDFKV]SLWDOQ\FKSR]ZDODZQDMEDUG]LHMEH]SRĞUHG- QLVSRVyERFHQLüVNXWHF]QRĞüVWRVRZDQ\FKPHWRGSUR¿ODN- W\NL1DE\FLH0'52]ZLą]DQH]RSLHNą]GURZRWQąRGQR-VLVLĊQLHW\ONRGRSU]HQLHVLHQLDGUREQRXVWURMyZQDSDFMHQWD ]HĞURGRZLVNDRGLQQHJRSDFMHQWDOXESHUVRQHOXOHF]WDNĪH GRUR]ZRMXOHNRRSRUQRĞFLXZDUXQNRZDQHMSUHVMąVWRVRZD- Q\FKDQW\ELRW\NyZ:SUDNW\FHQRZHSU]\SDGNLZ\VWąSLH-QLDQS056$OXE95(Vą]Z\NOHZ\QLNLHPWUDQVPLVMLW\FK GUREQRXVWURMyZDSUHVMDDQW\ELRW\NRZD]ZLĊNV]DSUDZGR-SRGRELHĔVWZRWDNLHMWUDQVPLVML:FHOXGRNáDGQHMRFHQ\F]\ GR QDE\FLD V]F]HSyZ ZLHOROHNRRSRUQ\FK GRV]áR Z WUDNFLH SRE\WXZGDQHMSODFyZFHRSLHNL]GURZRWQHMQDOHĪ\Z\ND-]DüĪHSDFMHQWQLHE\á]DNDĪRQ\ EDGDQLDGLDJQRVW\F]QH OXE VNRORQL]RZDQ\ EDGDQLDSU]HVLHZRZH ZSLHUZV]\FKWU]HFK GQLDFKKRVSLWDOL]DFML:SUDNW\FHMHĪHOLQLHE\á\Z\NRQ\- ZDQHWDNLHEDGDQLDDV]F]HS\0'52SRMDZLá\VLĊZSyĨ- QLHMV]\PF]DVLHQDOHĪ\SU]\MąüĪHMHVWWR]DNDĪHQLHNRORQL-]DFMD]ZLą]DQD]RSLHNą]GURZRWQą 7DEHOD :\VWĊSRZDQLH 0'52 SRZLQQR E\ü RFHQLDQH Z RSDU-FLX R ZVNDĨQLNL REOLF]RQH ] XZ]JOĊGQLHQLHP RVRERGQLOLF]-E\SDFMHQWyZZRGG]LDOHZGDQ\PRNUHVLHREVHUZDFML>@ :VNDĨQLNL]DOHFDQHSU]H]6+($+,&3$&]DZDUWRZ7DEHOL :VNDĨQLNLXZ]JOĊGQLRQHSU]H]&'&ZGRNXPHQFLH] URNXWRZVNDĨQLNLGRW\F]ąFHZ\VWĊSRZDQLDV]F]HSyZ0'52
ZVNDĨQLNZ\VWĊSRZDQLD0'52SU]\SU]\MĊFLX±OLF]-ED SDFMHQWyZ ] GDQ\P SDWRJHQHP L]RORZDQ\P GR GQL RG SU]\MĊFLDOLF]ED SU]\MĊW\FK SDFMHQWyZ RJy- áHPî ZVNDĨQLNWHQPRĪHE\üREOLF]DQ\GODFDáH-JRV]SLWDODLGODSRV]F]HJyOQ\FKRGG]LDáyZ ZVNDĨQLNZ\VWĊSRZDQLD0'52ZF]DVLHKRVSLWDOL]D- FML±OLF]EDSDFMHQWyZ]GDQ\PSDWRJHQHPL]RORZD-Q\PSRZ\ĪHMGQLRGSU]\MĊFLDZGDQ\PRGG]LDOH OLF]EDSU]\MĊW\FKSDFMHQWyZZGDQ\PRGG]LDOHî ZVNDĨQLN RJyOQHJR Z\VWĊSRZDQLD 0'52 ± OLF]ED ZV]\VWNLFKSDFMHQWyZ]0'52 QLH]DOHĪQLHRGF]D-VX L]RODFML OLF]ED SU]\MĊW\FK SDFMHQWyZ Z GDQ\P RGG]LDOHî
ZVNDĨQLN Z\VWĊSRZDQLD ZLHORRSRUQ\FK SDáHF]HN
Enterobacteriaceae ] RSRUQRĞFLą QD NDUEDSHQHP\
0'52&5( DQJ FDUEDSHQHPUHVLVWDQW
Enterobac-teriaceae ± &'& ]DOHFD RNUHĞOHQLH F]ĊVWRĞFL
Z\VWĊ-SRZDQLD V]F]HSyZ Z\WZDU]DMąF\FK NDUEDSHQHPD]\ RGVHWHNV]F]HSyZNDUEDSHQHPD]RGRGDWQLFK ±OLF]- ED&5(]GRGDWQLPZ\QLNLHPQDREHFQRĞüNDUEDSH-QHPD]\OLF]ED &5( EDGDQ\FK ZNLHUXQNX ]GROQRĞFL Z\WZDU]DQLDNDUEDSHQHPD]\î
:VNDĨQLNL&5(VąREOLF]DQHRVREQRGODNDĪGHJRJDWXQ-NX KlebsiellaE. coli i Enterobacter MDNUyZQLHĪGODZV]\VW-NLFKJDWXQNyZáąF]QLH :VNDĨQLNL GRW\F]ąFH ]DNDĪHĔ ] XG]LDáHP V]F]HSyZ 0'52VąREOLF]DQHZQDVWĊSXMąF\VSRVyE UyĪQHSRVWDFLNOLQLF]QH]DNDĪHĔ±OLF]ED]DNDĪHĔ+$, ZHGáXJW\SX0'52OLF]EDRVRERGQLî ZVNDĨQLNL Z\VWĊSRZDQLD ]DNDĪHĔ NUZL ] XG]LDáHP 0'52
± OLF]ED ZV]\VWNLFK SDFMHQWyZ ] ]DNDĪHQLHP NUZL ]L]RODFMą0'52!GQLRGSU]\MĊFLDGRRGG]LD-áXOLF]EDSU]\MĊW\FKSDFMHQWyZZGDQ\PRGG]LDOH ZRNUHĞORQ\PRNUHVLHREVHUZDFMLî
± OLF]ED ZV]\VWNLFK SDFMHQWyZ ] ]DNDĪHQLHP NUZL ]L]RODFMą0'52!GQLRGSU]\MĊFLDGRRGG]LDáX OLF]EDRVRERGQLZGDQ\PRGG]LDOHZRNUHĞORQ\P RNUHVLHREVHUZDFMLî
± OLF]ED ZV]\VWNLFK SDFMHQWyZ ] ]DNDĪHQLHP NUZL ]L]RODFMą0'52QLH]DOHĪQLHRGF]DVXKRVSLWDOL]D-FMLZRGG]LDOHOLF]EDSU]\MĊW\FKSDFMHQWyZZGDQ\P RGG]LDOHZRNUHĞORQ\PRNUHVLHREVHUZDFMLî ZVNDĨQLNL Z\VWĊSRZDQLD ]DNDĪHĔ ] XG]LDáHP
Clostri-dium difficile DQJClostriClostri-dium difficileLQIHFWLRQ±&',
± OLF]ED SDFMHQWyZ SU]\MĊW\FK ] SR]DV]SLWDOQ\P &',RJyOQDOLF]EDSU]\MĊW\FKSDFMHQWyZZGDQ\P RGG]LDOHî
± OLF]ED SDFMHQWyZ ] V]SLWDOQ\P &',RJyOQD OLF]ED SU]\MĊW\FKSDFMHQWyZZGDQ\PRGG]LDOHî ± RJyOQD OLF]ED SDFMHQWyZ ] &',RJyOQD OLF]ED
SD-FMHQWyZSU]\MĊW\FKZGDQ\PRGG]LDOHî 3U]\SDGNL]DNDĪHQLDC. difficileUHMHVWURZDQHVąQDSRG- VWDZLHSLHUZV]HJRGRGDWQLHJRZ\QLNXEDGDQLDNDáXELHJXQ-NRZHJR .ROHMQDUHMHVWUDFMDGRGDWQLHJRZ\QLNX PRĪHQD- VWąSLüSRFRQDMPQLHMGQLDFK RGGRGQL±QDZUD- FDMąFH&', OXESRGQLDFK QRZ\SU]\SDGHN&', 3R-]DV]SLWDOQH]DNDĪHQLHRHWLRORJLLC. difficileUR]SR]QDZDQH MHVWZV\WXDFMLNLHG\SDFMHQWQLHE\áOHF]RQ\ZSODFyZFH V]SLWDOQHMZRNUHVLHGQLSU]HGDNWXDOQąGDWąSRELHUDQLD SUyEHNNDáXDSUyENLSREUDQRZRNUHVLHGQLRGSU]\MĊFLD GRV]SLWDOD6]SLWDOQH&',UR]SR]QDZDQHMHVWGRGQLRG SRSU]HGQLHMKRVSLWDOL]DFMLL!GQLRGSU]\MĊFLD>@ 6]F]HJyOQLH ZDĪQD ] SXQNWX ZLG]HQLD HSLGHPLRORJLF]-QHJR MHVW RFHQD F]ĊVWRĞFL Z\VWĊSRZDQLD V]F]HSyZ ZLHOR- OHNRRSRUQ\FKSRGF]DVSU]\MĊFLDGRV]SLWDODLZF]DVLHOH-F]HQLD3LHUZV]\]HZVNDĨQLNyZSR]ZDODRNUHĞOLüU\]\NR ZSURZDG]HQLD RNUHĞORQHJR 0'52 SU]H] SU]\MPRZDQH- JRSDFMHQWDLPRĪHLPSOLNRZDüG]LDáDQLDWDNLHMDNQSED- GDQLDSU]HVLHZRZHLL]RODFMDNRQWDNWRZD'UXJL]HZVNDĨ- QLNyZRNUHĞODQDUDĪHQLHFKRUHJRQDNRORQL]DFMĊOXE]DND-ĪHQLHV]F]HSHP0'52ZF]DVLHKRVSLWDOL]DFMLLSRZLQLHQ E\üSRGVWDZąGRZHU\¿NDFMLSU]HVWU]HJDQLDSURFHGXU]]D- NUHVXV]HURNRSRMĊWHMKLJLHQ\V]SLWDOQHM:V\WXDFMLZ]UR-VWXZVNDĨQLNyZZ\VWĊSRZDQLD0'52]DOHFDQDMHVWZLĊF NRQWURODPHWRGVWRVRZDQ\FKZRJUDQLF]HQLXUR]SU]HVWU]H-QLDQLD VLĊ GUREQRXVWURMyZ WDNLFK MDN SU]HVWU]HJDQLH ]D- VDGGRW\F]ąF\FKKLJLHQ\UąNZáDĞFLZHJRVWRVRZDQLDĞURG- NyZRFKURQ\RVRELVWHM IDUWXFK\UĊNDZLF]NL LZ\NRQ\ZD-QLDEDGDĔSU]HVLHZRZ\FK]JRGQLH]SU]\MĊWąSURFHGXUą>@
MAPOWANIE DLA CELÓW
TERAPEUTYCZNYCH
2NUHĞOHQLH WUHQGyZ OHNRZUDĪOLZRĞFL F]\QQLNyZ HWLROR- JLF]Q\FK]DNDĪHĔMHVWQLH]EĊGQHZFHOXSU]\JRWRZDQLDU]H-WHOQ\FK UHNRPHQGDFML GOD WHUDSLL HPSLU\F]QHM 6]F]HJyOQLH LVWRWQHMHVWWRZRGG]LDáDFKRZ]PRĪRQ\PU\]\NXZ\VWąSLH- QLD]DNDĪHĔQS2,7F]\KHPDWRORJLL>@0RQLWRURZD-QLHOHNRRSRUQRĞFLSROHJDQDV\VWHPDW\F]Q\PJURPDG]HQLX DQDOL]RZDQLXRUD]LQWHUSUHWDFMLX]\VNDQ\FKGDQ\FKLSRZLQ-QRVNXWNRZDüSU]HND]DQLHPLFKGRZLDGRPRĞFLVSHFMDOLVWyZ RFKURQ\]GURZLD8]\VNDQLHRGSRZLHG]LQDQXUWXMąFHS\WD- QLH±MDNąSRWHQFMDOQLHQDMVNXWHF]QLHMV]ąWHUDSLĊPRĪQDZGUR-Ī\üSU]HGRWU]\PDQLHPZ\QLNXEDGDQLDPLNURELRORJLF]QHJR ±MHVWQLH]Z\NOHFHQQąLQIRUPDFMą]GHF\GRZDQLHXSUDZGR-SRGDEQLDMąFąVNXWHF]QRĞü]DVWRVRZDQHMWHUDSLL>@ 0DSDPLNURELRORJLF]QDGODFHOyZWHUDSHXW\F]Q\FKSR-ZLQQD
E\ü SU]\JRWRZ\ZDQD FR QDMPQLHM UD] GR URNX F]Ċ-VWRWOLZRĞü ]DOHĪ\ RG OLF]E\ EDGDĔ PLNURELRORJLF]-Q\FKLOLF]E\L]RODWyZ Z\MąWNRZRPRĪQDSU]HGáXĪ\ü SU]HG]LDáF]DVRZ\DQDOL]\QSWU]\NROHMQHSyáURF]D DOHLVWQLHMHWXU\]\NR]DFLHUDQLDLQDNáDGDQLDWUHQGyZ RSLHUDüVLĊQDZ\QLNDFKEDGDĔX]\VNLZDQ\FK]GLDJQR-VW\NL PLNURELRORJLF]QHM ]DNDĪHĔ Z\QLNL EDGDĔ SU]H-VLHZRZ\FKNRQWUROLĞURGRZLVNDF]\XNLHUXQNRZDQ\FK SURJUDPyZW\SXVXUYHLOODQFHQDOHĪ\Z\áąF]\ü]DQDOL- ]\ Z\QLNLSRZLQQ\E\üZLDU\JRGQHQDFRQLHZąWSOL-ZLHPDZSá\ZOLF]EDLMDNRĞüSRELHUDQ\FKSUyEHN RSLHUDüVLĊQDLGHQW\¿NDFMLV]F]HSyZFRGRJDWXQNX ]DZLHUDü Z\áąF]QLH SLHUZV]\ L]RODW Z\KRGRZDQHJR
GUREQRXVWURMXRGGDQHJRSDFMHQWDZEDGDQ\PRNUHVLH UDSRUWRZDüOHNRZUDĪOLZRĞüV]F]HSyZR]QDF]DQąLLQ-WHUSUHWRZDQąZHGáXJ]DOHFHĔ(8&$67L.UDMRZHJR 2ĞURGND5HIHUHQF\MQHJRGV/HNRZUDĪOLZRĞFL'URE-QRXVWURMyZ .25/' >@ ,QWHJUDOQąF]ĊĞFLąPDS\VąW]ZDQW\ELRJUDP\VNXPXOR- ZDQH ]ELRUF]HW]QSU]HGVWDZLDMąFHOHNRZUDĪOLZRĞüQDDQ- W\ELRW\NL]DNZDOL¿NRZDQHGRZVSyOQHMJUXS\GUREQRXVWUR-MyZ]D]Z\F]DMUDSRUWRZDQHZZDUWRĞFLDFKSURFHQWRZ\FK ZSU]\SDGNXNWyU\FKGRGDWNRZRQDOHĪ\SDPLĊWDüDE\ UDSRUWRZDüMHG\QLHV]F]HS\ZSHáQLZUDĪOLZH RNUHĞODü OHNRZUDĪOLZRĞü GOD SU]\QDMPQLHM
L]ROD-WyZGDQHJRJDWXQNX
SRGDZDüOHNRZUDĪOLZRĞüGODDQW\ELRW\NyZGRVWĊSQ\FK LVWRVRZDQ\FKZOHF]HQLXGDQHMSRVWDFL]DNDĪHQLD
ZRGQLHVLHQLXGRStreptococcus pneumoniaeSRGDZDü OHNRZUDĪOLZRĞü GOD ]DNDĪHĔ LQZD]\MQ\FK L QLHLQZD-]\MQ\FK
Z RGQLHVLHQLX GR Streptococcus VSS JUXS\ viridans W\ONRL]RODW\]]DNDĪHĔLQZD]\MQ\FK ±áąF]QLHV]F]H- S\ZUDĪOLZHLĞUHGQLRZUDĪOLZHQDSHQLF\OLQĊ DPSL-F\OLQĊ ±QDOHĪ\SDPLĊWDüĪH]DNDĪHQLDZ\ZRá\ZDQH SU]H]V]F]HS\ĞUHGQLRZUDĪOLZHPRJąE\üVNXWHF]QLH OHF]RQHZ\VRNLPLGDZNDPLW\FKDQW\ELRW\NyZ RGQRĞQLHS. aureusQDOHĪ\UDSRUWRZDüRGVHWHNZUDĪOL-ZRĞFLGODZV]\VWNLFKL]RODWyZDOH056$WUDNWRZDü MDNRRVREQ\SRG]ELyU Z QLHNWyU\FK V\WXDFMDFK GRSXV]F]DOQH MHVW áąF]HQLH JDWXQNyZ ] WHJR VDPHJR URG]DMX QS Enterobacter VSSJURQNRZFHNRDJXOD]RXMHPQH OXESU]\JRWRZD-QLHDQDOL]\REHMPXMąFHMRNUHVGáXĪV]\QLĪMHGHQURN QLHQDOHĪ\SRGDZDü]ELRUF]RZ\QLNyZGODE. faecalis
i E. faecium
1DOHĪ\ SRGNUHĞOLü ĪH DQDOL]D SRZLQQD E\ü SURZD-G]RQD RVREQR GOD NDĪGHJR RGG]LDáX >±@ -HĪHOL OLF]- EDL]RODWyZ]GDQHJRRGG]LDáXMHVW]E\WPDáDPRĪQDZ\-JHQHURZDü ZVSyOQ\ UDSRUW GOD NLONX RGG]LDáyZ OXE FDáH- JRV]SLWDODDOHMHG\QLHGODL]RODWyZ]]DNDĪHĔSR]DV]SLWDO-Q\FK:\QLNDWR]H]E\WGXĪ\FKUyĪQLFPLĊG]\RGG]LDáDPL
gentamycyna amikacyna amoksycylina z kwasem
klawulanowym
cefuroksym cefotaksym ceftazydym
cefepim piperacylina z tazobaktamem imipenem meropenem cyprofloksacyna fosfomycyna trimetoprim/sulfametoksazol
Enterobacteriacae (42 izolaty ESBL(-)) Enterobacteriacae (69 izolatów, w tym 27 ESBL(+))
100 80 60 40 20 0
Ryc. 1. Lekowrażliwość pałeczek Enterobacteriacae izolowanych z moczu.
gentamycyna amikacyna amoksycylina z kwasem klawulanowym ceftazydym cefepim piperacylina z tazobaktamem imipenem meropenem cyprofloksacyna trimetoprim/sulfametoksazol
E. coli (26 izolatów, z czego 40% ESBL) P. aeruginosa (19 izolatów)
K. pneumoniae (47 izolatów, z czego 90% ESBL)
100 80 60 40 20 0 lewofloksacyna kolistyna tygecyklina
ZOHNRZUDĪOLZRĞFLV]F]HSyZL]RORZDQ\FK]]DNDĪHĔV]SL-WDOQ\FK ,QQą GRVWĊSQą DOWHUQDW\Zą SR]RVWDMH PRĪOLZRĞü Z\JHQHURZDQLDZVSyOQHJRUDSRUWX]VąVLDGXMąF\PV]SLWD-OHPRSRGREQ\PSUR¿OX-HGQDNWDNDPRĪOLZRĞüZ\GDMHVLĊ GRĞüG\VNXV\MQDFKRüE\]HZ]JOĊGXQD52'2
,QWHUSUHWDFMD NOLQLF]QD OHNRZUDĪOLZRĞFL MHVW UyĪQD Z ]D-OHĪQRĞFLRGSRVWDFL]DNDĪHQLD3U]\MPXMHVLĊĪHZSU]\SDGNX ]DUHNRPHQGRZDQLD DQW\ELRW\NX OXE FKHPLRWHUDSHXW\NX GR WHUDSLL HPSLU\F]QHM RGVHWHN V]F]HSyZ ZUDĪOLZ\FK QD GDQ\ OHNQLHSRZLQLHQE\üPQLHMV]\QLĪDGOD]DNDĪHĔZRE-UĊELHXNáDGXPRF]RZHJRQLHPQLHMV]\QLĪ± 'OD2,7 ZSU]\SDGNX+$39$3 DQJKRVSLWDODFTXLUHGSQHXPRQLD YHQWLODWRUDVVRFLDWHG SQHXPRQLD RGVHWHN V]F]HSyZ ZUDĪOL-Z\FKRGQRĞQLH*UDPXMHPQ\FKSDáHF]HNQLHSRZLQLHQE\ü PQLHMV]\QLĪ DMHĪHOL056$VWDQRZLą!L]RODWyZ ]GROQ\FKGUyJRGGHFKRZ\FKGDQHJR2,7QDOHĪ\GRáąF]\ü GRWHUDSLLHPSLU\F]QHMZDQNRP\F\QĊOXEOLQH]ROLG>@ :SUDF\SU]HGVWDZLRQRSU]\NáDGRZHDQDOL]\OHNRZUDĪOL- ZRĞFLLZ\QLNDMąFH]QLFK]DOHFHQLDDQW\ELRW\NRWHUDSLLHP-SLU\F]QHM 1D 5\F SU]HGVWDZLRQR OHNRZUDĪOLZRĞü SDáH- F]HNEnterobacteriaceaeL]RORZDQ\FKRGFKRU\FK]]DNDĪH-QLHP XNáDGX PRF]RZHJR =80 3UyENL PRF]X SRELHUD-QR ! JRG]LQ RG PRPHQWX SU]\MĊFLD SDFMHQWD GR V]SLWD- OD1DSRGVWDZLHZ\QLNyZX]\VNDQ\FKZ]ELRUF]\PDQW\- ELRJUDPLH]ZHU\¿NRZDQRWHUDSLĊHPSLU\F]Qą=80]DOH-FDMąFDPLNDF\QĊ $QDOL]DOHNRZUDĪOLZRĞFLV]F]HSyZL]RORZDQ\FK]NUZL RGSDFMHQWyZZSU]\SDGNX]DNDĪHQLDXRJyOQLRQHJRZW\P JRUąF]NL QHXWURSHQLF]QHM SRVLHZ\ NUZL SREUDQH ! JR-G]LQRGPRPHQWXSU]\MĊFLDSDFMHQWDGRV]SLWDOD ZVND]DáD QDNRQLHF]QRĞü]PLDQZVWRVRZDQ\FKVFKHPDWDFKWHUDSHX- W\F]Q\FK 5\F 1DSRGVWDZLHZ\PLHQLRQHMDQDOL]\Z\- FRIDQR]WHUDSLLHPSLU\F]QHMJRUąF]NLQHXWURSHQLF]QHMSL- SHUDF\OLQĊ]WD]REDNWDPHP:SU]\SDGNXSRGHMU]HQLD]D- NDĪHQLDXRJyOQLRQHJRXSDFMHQWDZVWDQLHVHSW\F]Q\P]DOH-FRQRZGURĪHQLHNDUEDSHQHPX]DPLQRJOLNR]\GHP 3DFMHQWZWUDNFLHKRVSLWDOL]DFMLZSU]\SDGNXZ\VWąSLH- QLD]DNDĪHQLDSRZLQLHQRWU]\PDüHPSLU\F]QąDQW\ELRW\NR-WHUDSLĊ QD SRGVWDZLH VNXPXORZDQHJR DQW\ELRJUDPX ħOH GREUDQH OHF]HQLH Z\ZRáXMH V]F]HJyOQLH SRZDĪQH QDVWĊS- VWZDXNU\W\F]QLHFKRU\FK1DOHĪ\]ZUyFLüXZDJĊĪH]D- VWRVRZDQLHUHNRPHQGRZDQHMWHUDSLLHPSLU\F]QHMQLH]ZDO-QLDOHNDU]DRGSURZDG]HQLDGLDJQRVW\NLPLNURELRORJLF]QHM ]DNDĪHQLDLZHU\¿NDFML]DVWRVRZDQHJROHF]HQLDSRX]\VND-QLXZ\QLNXEDGDQLDPLNURELRORJLF]QHJR :\NRU]\VWDQLH PDSRZDQLD EDNWHULRORJLF]QHJR SR]ZD-OD FHOQLHM GREUDü VNXWHF]Qą DQW\ELRW\NRWHUDSLĊ HPSLU\F]-Qą L ZLHORNURWQLH F]ĊĞFLHM X]\VNDü ZF]HĞQLHMV]ą SRSUDZĊ VWDQXRJyOQHJRSDFMHQWD:\QLNLDQDOL]SRZLQQ\E\ü]UR-]XPLDáH GOD OHNDU]\ L XPRĪOLZLDü Z\FLąJDQLH ZQLRVNyZ 6WZRU]HQLH VFKHPDWyZ DQW\ELRW\NRWHUDSLL HPSLU\F]QHM XáDWZLDSRGHMPRZDQLHGHF\]MLWHUDSHXW\F]Q\FKOHNDU]RZL
SURZDG]ąFHPX D ZSURZDG]RQ\ VFKHPDW SRVWĊSRZDQLD VWDMH VLĊ V]F]HJyOQ\P QDU]ĊG]LHP GOD OHNDU]\ G\ĪXUQ\FK LOHNDU]\UH]\GHQWyZ>@
KONFLIKT INTERESÓW: nie zgłoszono.
PIŚMIENNICTWO
1. World Health Organization. Antimicrobial resistance: global report on surve-illance. World Health Organization (online) 2014; www.who.int/drugresistan-ce/documents/surveillancereport/en
2. European Centre for Disease Prevention and Control. Antimicrobial resistance surveillance in Europe 2016. ECDC (online) 2017; https://ecdc.europa.eu/en/ publications-data/antimicrobial-resistance-surveillance-europe-2016 3. Smith R, Coast J, Millar M, Wilton P, Karcher AM. Interventions against
antimi-crobial resistance: a review of the literature and exploration of modelling cost-effectiveness. The Global Forum for Health Research (online) 2001; http://www. who.int/drugresistance/interventions_against_antimicrobial_resistance.pdf 4. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń
i chorób zakaźnych u ludzi. Dz.U. z 2008 r. Nr 234, poz.1570 z pózn. zm. 5. Hryniewicz W, Ozorowski T, Pawlik K, Stefaniuk E. Wskazania do Wykonywania
Badań Mikrobiologicznych u Pacjentów Hospitalizowanych. 1st edn.
Narodo-wy Instytut Leków, Warszawa, 2015.
6. Fleischer M, Ozorowski T, Pawlik K et al. Zalecenia Prowadzenia Mikrobiolo-gicznych Badań Przesiewowych u Hospitalizowanych Pacjentów. 1st edn.
Na-rodowy Instytut Leków, Warszawa, 2017.
7. Centers for Disease Control and Prevention. Multidrug-resistant organism & Clostridium difficile infection (MDRO/CDI) module. CDC (online) 2018; https://www.cdc.gov/nhsn/PDFs/pscManual/12pscMDRO_CDADcurrent.pdf 8. Cohen AL, Calfee D, Fridkin SK et al. Recommendation for metrics for multi-drug resistant organisms in healthcare settings: SHEA/HICPAC position paper. Infect Control Hosp Epidemiol 2008;29(10):901–913.
9. Shitrit P, Gottesman BS, Katzir M, Kilman A, Ben-Nissan Y, Chowers M. Acti-ve surActi-veillance for methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) de-creases the incidence of MRSA bacteremia. Infect Control Hosp Epidemiol 2006;27(10):1004–1008.
10. Johnstone J, Policarpio ME, Lam F et al. Rates of blood cultures positive for vancomycin-resistant Enterococcus in Ontario: a quasi-experimental study. CMAJ Open 2017;5(2):E273–E280.
11. Zaorska J, Woroń J, Serednicki W et al. Jak stworzyć dobrze funkcjonującą an-tybiotykoterapię empiryczną oddziału intensywnej terapii opartą na mapo-waniu bakteriologicznym? Anest Ratow 2014;8:415–428.
12. Hryniewicz W. Analiza mikrobiologiczna oddziałów szpitalnych – skumulowa-ne daskumulowa-ne na temat antybiotykowrażliwości dla celów empiryczskumulowa-nej terapii zaka-żeń. Narodowy Instytut Leków (online) 2014; https://www.polmicro.edu.pl/ polmicro/docs/monitorowanie_2014_01_20.pdf
13. Hindler JA, Barton M, Erdman SM et al. CLSI M39-A4: Analysis and Presentation of Cumulative Antimicrobial Susceptibility Test Data. Approved Guidelines – Fo-urth Edition. 4th edn. Clinical and Laboratory Standard Institute, Wayne, 2015.
14. Morency-Potvin P, Schwartz DN, Weinstein RA. Antimicrobial stewardship: how the microbiology laboratory can right the ship. Clin Microbiol Rev 2016;30(1):381–407.
15. Hryniewicz W, Kusza K, Ozorowski T et al. Strategia zapobiegania lekooporności w oddziałach intensywnej terapii. Rekomendacje profilaktyki zakażeń w oddzia-łach intensywnej terapii. Narodowy Instytut Leków (online) 2013; http://www. antybiotyki.edu.pl/pdf/Rekomendacje_profilaktyki_zakazen_w_OIT.pdf 16. Kalil AC, Metersky ML, Klompas M et al. Management of adults with
hospi-tal-acquired and ventilator-associated pneumonia: 2016 clinical practice gu-idelines by the Infectious Diseases Society of America and the American Tho-racic Society. Clin Infect Dis 2016;63(5):e61–e111.
17. Torres A, Niederman MS, Chastre J et al. International ERS/ESICM/ESCMID/ALAT guidelines for the management of hospital-acquired pneumonia and ventila-tor-associated pneumonia: guidelines for the management of hospital-acquired pneumonia (HAP)/ventilator-associated pneumonia (VAP) of the European Re-spiratory Society (ERS), European Society of Intensive Care Medicine (ESICM), European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID) and Asociación Latinoamericana del Tórax (ALAT). Eur Respir J 2017;50(3).
