AKADEMIA GÓRNICZO – HUTNICZA
im. Stanisława Staszica w Krakowie
WYDZIAŁ ENERGETYKI I PALIW
KATEDRA CHEMII WĘGLA I NAUK O ŚRODOWISKU
STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ
pt.WPŁYW SORPCJI GAZÓW KOPALNIANYCH METANU I DITLENKU WĘGLA NA ODKSZTAŁCENIA WĘGLI KAMIENNYCH –
– BADANIA NA PRÓBKACH MONOLITYCZNYCH
Katarzyna Czerw
Promotor pracy: dr hab. Katarzyna Zarębska
Celem naukowym pracy było określenie zależności pomiędzy wielkością ekspansji / kontrakcji badanych węgli kamiennych i ilością gazu gromadzonego w ich porowatej strukturze w układach węgiel – metan, węgiel – ditlenek węgla oraz węgiel – mieszanina gazów CO2 i CH4, z uwzględnieniem wpływu stopnia uwęglenia i składu maceralnego materiału badawczego. Przeprowadzono badania kinetyki deponowania gazów kopalnianych, metanu, ditlenku węgla i ich mieszanin, z równoczesnym śledzeniem kinetyki odkształceń liniowych węgla towarzyszących procesom sorpcyjnym, w zakresie podwyższonych ciśnień gazów. Przedmiot badań stanowiły prostopadłościenne próbki dwóch węgli kamiennych, niskouwęglonego i średniouwęglonego. Przeprowadzono porównanie zgodności danych uzyskanych doświadczalnie z szeregiem modeli matematycznych, w tym modeli zależności monotonicznych przedziałami, uwzględniające zmianę charakteru krzywych z rosnącego na malejący. Podjęte działania posłużyły udowodnieniu tezy pracy: „Możliwe jest sformułowanie równania empirycznego o liczbie parametrów nie większej niż trzy, opisującego zależność pomiędzy wielkością odkształceń węgla kamiennego a ilością gazu gromadzonego w jego porowatej strukturze w przypadku układów węgiel – CO2 i węgiel – CH4 oraz węgiel – mieszanina gazów CO2 i CH4”.
AKADEMIA GÓRNICZO – HUTNICZA
im. Stanisława Staszica w Krakowie
WYDZIAŁ ENERGETYKI I PALIW
KATEDRA CHEMII WĘGLA I NAUK O ŚRODOWISKU
STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ (wersja angielska)
pt.EFFECT OF SORPTION OF MINE GASES METHANE AND CARBON DIOXIDE ON SWELLING OF BITUMINOUS COAL – EXPERIMENTS ON MONOLITHIC SAMPLES
Katarzyna Czerw
Promotor pracy: dr hab. Katarzyna Zarębska
The scientific purpose of this study was the determination of the dependence between the range of expansion/contraction of hard coal under investigation and the volume of gas accumulated in its porous structure in the coal – methane, coal – carbon dioxide and coal – gaseous mixture (CO2 and CH4) systems, taking into consideration the coal rank and its maceral composition. There was performed a research into the sorption of mine gases: methane, carbon dioxide and their mixtures on coal at elevated pressure. At the same time, the changes occurring in the sample’s overall dimensions, which accompanied sorption processes, were monitored. Experiments were carried out on cubicoid solid samples of medium and high rank coal. The experimental results were compared with variety of mathematical models, including models which are combination of monotonic functions to mirror the changes in curves course from increasing to decreasing. The thesis statement: “An empirical equation with no more than three parameters can be derived to describe the dependence between coal volumetric strains and the amount of gas accumulated in its structure in the case of coal – methane, coal – carbon dioxide and coal – gaseous mixture of CO2 and CH4 systems” has been proven right in view of obtained results.