Marian Płachecki
"Wmówienia krytyki", Hubert
Orłowski, "Teksty", nr 2 (1972) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 15/46, 250
Rzeoz o Kazimierzu Wyce jako krytyku literackim, "strażni ku ciągłości" polskiej tradycji literackiej. Krąg inspiraoji krytyka przed r. 1939 zakreślają studia o Brzozowskim(program krytyki wiążąoej estetyką z etyką) i o Norwidzie (pod wpływem sytuacji intelektualnej pokolenia 1910 w miądzywojniu). Zain teresowania późniejsze dotyczą konoepoji realizmu nawiązują cego do tradycji prozy dwudziestolecia ("Pogranicze powieś ci"', prozy jako wiodąoego rodzaju literackiego,poezji - zna- ozącej społecznie, choć opartej na wyobraźni ("Rzecz wyo braźni"). Dramatem krytyka staje sią, zdaniem autora,nieciąg łość naszego życia literackiego, uniemożliwiająca rozbudowa nie programu krytycznego w warunkach rzetelnej dyskusji.
BP/46/133 M.P.
(11^ BUBEK Tom asz: D ram at w i e l k i e j k r y t y k i . " T e k s t y " 1972 n r 2 , s . 9 7 - 1 1 2 .
(II' ORŁOWSKI Hubert: Wmówienia krytyki. (W 25 rocznicą wydania "Doktora Paustusa" Tomasza Hanna^. "Teksty" 1972 nr 2, s. 58-74.
Autor omawia fenomen "uprzedzonej recepcji" Mannowskiego "Doktora Paustusa". Na ogół widzi sią w tej powieści - nie dość zresztą zasadnie - alegoryczną interpretaoją faszyzmu jako ma riażu estetyzmu z barbarzyństwem. Autor przedstawia trzy za kresy motywacji decydujących o powszechnym przyjąoiu takiej wykładni: zakres społeczny (oozekiwanie Niemców tuż po dru giej wojnie na historyczną refleksją nad faszyzmem; chąó "u-
szlaohetnienia" praktyk faszyzmu poprzez umieszczenie go w tradycji filozoficznej'; kontekst życia literackiego(wpływ na recepcją poprzedzających powieść wypowiedzi autora,pierwszych publikacji, pierwszych recenzji'; wreszcie biografia intelek tualna T.Manna (autokreacja na pisarza rdzennie niemieokiego, kompleks emigraoji'.
