Edward Ćwiertak,Andrzej Bartczak
Radom. Stanowisko 2
Informator Archeologiczny : badania 13, 183-184
1 8 3 B a d a n ia p r o w a d z iła P o m o r s k a E k s p e d y c ja A r c h e o lo g ic z n a . S p ra w o z d a n ie o p r a c o w a ła m g r M a łg o r z a ta K o w a lc z y k . F in a n s o w a ł U n iw e r s y t e t Ł ó d z k i o r a z U r z ą d W o jew ó d zk i w B y d g o s z c z y , J e d e n a s ty s e z o n b a d a ń . G r o d z is k o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e /Х 1 П w . - s t o lic a k a s z t e l a n i i / . P r a c e b a d a w c z e k o n ty n u o w an o w p ó łn o c n o - z a c h o d n ie j c z ę ś c i g ro d u o r a z w p ó łn o c n e j p a r t i i d z ie d z iń c a . W ykopy o b e jm o w a ły c z ę ś ć o d s ło n ię te go p o p r z e d n io o b ie k tu m ie s z k a ln e g o n r V o r a z f r a g m e n t n a s y p u w a łu o b r o n n e g o .
W a r s tw y w a łu , w t e j c z ę ś c i g r o d u , p o tw ie r d z iły je g o d w u fa z o w o ść w p o s ta c i z a r e j e s t r o w a n y c h dw óch w a r s tw p o ż a ro w y c h - z 1256 r . i p r z e ło m u X III/X IV w. W w a r s tw a c h ty c h z a le g a ły z w ę g lo n e f r a g m e n ty k o n
s t r u k c j i d re w n ia n y c h u m o c n ie ń w a łu , k tó r e o b le p ia n e b y ły g lin ą . Z a le g a ła o n a g r u b ą w a r s tw ą w p o s ta c i r u m o s z u w w e w n ę tr z n e j c z ę ś c i s to k u w a łu . W p o b liż u f r a g m e n tu o b ie k tu m ie s z k a ln e g o , od s t r o n y d z ie d z iń c a , o d k r y to 3 ja m y p ra w d o p o d o b n ie w ę d z a r s k i e . W e w n ą trz n ic h s tw ie r d z o n o w y s tę p o w a n ie k o n s tr u k c ji p le c io n k o w e j o b le p io n e j g lin ą . J a m y z a w ie r a ły k o ś c i r y b ie i z w i e r z ę c e . W ś ró d o d k ry ty c h m a t e r i a ł ó w z a b y tk o w y c h w w a r s tw a c h o b ie k tu m ie s z k a ln e g o o r a z n a s y p u w a łu z n a jd u ją s i ę s i e r p ż e la z n y , p r z ę ś l i ki, s z y d ła , o s e łk i o r a z lic z n e f r a g m e n ty k o ś c i z w ie r z ę c y c h i u ła m k i c e r a m i k i c h a r a k t e r y s t y c z n e d la Ш o k r e s u w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a . P r a c e b ę d ą k o n ty n u o w a n e . R A CLĄ ŹEK , g m . N ie s z a w a p a t r z w o j. w ło c ła w s k ie p ó ź n e ś r e d n io w ie c z e RADOM P . P . P r a c o w n ie K o n s e r w a c ji S ta n o w is k o 2 Z a b y tk ó w P r a c o w n ia A r c h e o lo g ic z n o -K o n s e r w a to r s k a O d d z ia ł w L o d z i t t B a d a n ia p r o w a d z ił m g r E d w a r d C w ie r ta k / a u t o r s p r a w o z d a n ia / p r z y w s p ó łu d z ia le m g r, A n d r z e ja B a r t c z a k a . F in a n s o w a ła W o je w ó d z k a D y r e k c ja R o zb u d o w y M ia s t i O s ie d li W ie js k ic h w R a d o m iu D r u g i s e z o n b a d a ń . W c z e s n o ś r e d n io w ie c z n a o s a d a p r z y g r o d z ie k a s z te la ń s k im / I X - X H w ./ . W la ta c h 6 0 - ty c h n a s ta n o w is k u p ro w a d z o n e b y ły b a d a n ia a r c h e o l o g ic z n e z r a m i e n i a Ш К М P A N p r z e z m g r E w ę K ie r z k o w s k ą - K a lin o w s k ą .
1 8 4 O b e c n e b a d a n ia r o z p o c z ę te w 1978 r , , p r o w a d z o n e s ą w z w ią z k u z b u d o w ą n o w eg o k o le k to r a s a n ita r n e g o p r z e c h o d z ą c e g o p r z e z t e r e n s ta n o w is k a . W 1978 r . p ro w a d z o n o je d y n ie w s tę p n e b a d a n ia r o z p o z n a w c z e . W b r . p r o w a d z o n o b a d a n ia w p a s ie s z e r o k o ś c i 5 m / s z e r o k o ś ć k o l e k t o r a / n a o d c in ku 70 m . P r a c e , w y k o p a lisk o w e m a ją c h a r a k t e r r a to w n ic z y . W b a d a n ia c h te g o r o c z n y c h o g r a n ic z o n o s ię d o w y e k s p lo r o w a n ia n a w /w o d c in k u je d n e j w a r s tw y k u ltu ro w e j / I I I w a r s tw a o s a d n i c z a w g. E . K ie r z k o w s k ie j- K a lin o w - s k i e j / d a to w a n e j n a w ie k X II. M aso w y m a t e r i a ! z a b y tk o w y s ta n o w ią lic z n e f r a g m e n ty n a c z y ń g lin ia n y c h , o r a z d u ż e i l o ś c i k o ś c i z w ie r z ę c y c h . C e c h ą c h a r a k t e r y s t y c z n ą n a b a d a n y m o d c in k u , j e s t lic z n e w y s tę p o w a n ie c z a s z e k k o ń s k ic h / 7 s z t , / le ż ą c y c h lu z e m w w a r s tw ie k u ltu ro w e j o r a z b r a k n a r z ę d z i ż e la z n y c h . L ic z n ie w y s tę p u ją r ó w n ie ż p r z ę ś l i k i z ró ż o w e g o łu p k u w o ły ń s k ie g o , g lin ia n e d y s z e do m ie c h ó w o r a z w y ro b u z k o ś c i i r o g u . W je d n y m z n a ro ż n ik ó w w ykopu n a tr a f io n o n a s iln ie z n is z c z o n y f r a g m e n t d r e w n ia n e j d r o g i, o k o n s tr u k c ji z u ło ż o n y c h p o z io m o b e l e k i d r a n i c u m o c n io n y c h p io n o w o w b ity m i p a la m i. W y n ik i d o ty c h c z a s o w y c h b a d a ń p o tw ie r d z a ją , ż e o s a d n ic tw o m ia ło c h a r a k t e r k ę p o w y , b e z w y r a ź n e g o u k ła d u p r z e s t r z e n n e g o . W ią z a ć t o n a le ż y z d u ż y m n a w ilg o c e n ie m te r e n u o s a d y , p o ło ż o n e j w d o lin ie z a le w o w e j r z e k i M le c z n e j, D la te g o te ż w w a r s t w i e k u ltu r o w e j m o ż n a z a o b s e r w o w a ć p o z o s ta ło ś c i po c z ę s ty c h p o w o d z ia c h . P ra w d o p o d o b n ie w w yn ik u w pływ u ty c h cz y n n ik ó w n ie m o ż n a w w ie lu w y p a d k a c h u c h w y c ić k o n k re tn y c h u k ła d ó w k o n s tr u k c y jn y c h b u d y n ków o m n ie j t r w a ł e j k o n s tr u k c ji. J e d y n ie w dw óch w y p a d k a c h u c h w y co n o w y r a ź n e p o z o s t a ł o ś c i m ie s z k a ln y c h b u dynków o k o n s tr u k c ji w ie ń c o w e j. P i e r w s z a c h a t a o w y m ia r a c h 275 x 275 cm z b u d o w a n a n a z r ą b z b e le k o ś r e d n i c y 2 0 -2 6 c m , p o s ia d a ła p o d ło g ę z d r a n i c o r a z p r z e d s io n e k o p o d o b n e j k o n s tr u k c ji, s z e r o k o ś c i 1 m . Ś c ia n y i n a r o ż n ik i c h a ty w z m o c n io n o p ionow o w b ity m i p a la m i, z a ś p r z e d z a p a d a n ie m s i ę ś c i a n w p o d m o k ły m g r u n c ie z a b e z p ie c z o n o s i ę p o d k ła d a ją c p o d w ie ń c e d r e w n ia n e b e lk i. W b u d y n k u m ię d z y d r a n i c a m i p o d ło g i o d k r y to d u ż e s k u p is k o z i a r n a p r o s a . 15 m d a le j o d s ło n ię to f r a g m e n t d r u g ie j c h a ty z r ę b o w e j. B u d y n e k o w y m ia r a c h 4 m x 4 m w y k o n a n o z b e le k o ś r e d n i c y 2 4 -2 8 c m , Z z a c h o w a n y c h r e lik tó w m o ż n a w n io sk o w a ć , i ż b u d y n e k p o s ia d a ł p r o s to k ą tn y p o d e s t, p r z e d w e j ś c i e m , o w y m ia r a c h 120 x 100 c m zb u d o w an y z d r a n i c . E k s p lo r o w a n ą w b r . w a r s tw ę m o ż n a po w y s tę p u ją c e j c e r a m i c e d a to w a ć w s tę p n ie n a w ie k X II, a n a w e t p o c z ą te k w ie k u X III. B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e .
H A D ZIKOW O S T A R E , g m . C z e r w iń s k P o ls k a A k a d e m i N auk w o j. p ło c k ie I n s ty tu t H i s t o r i i K u ltu ry M a t e r i a l n e j Z a k ła d E p o k i M e ta li w W a r s z a w ie B a d a n ia p r o w a d z iła m g r Iw o n a D ą b ro w s k a w e s p ó ł z e k ip ą M u z e u m N a ro d o w e g o w P r i l e p i e w r a m a c h p o ls k o - ju g o s ło w ia ń s k i e j u m o w y . F i n a n s o w a ł Ш КМ P A N . C z w a rty s e z o n b a d a ń . W c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e / V I - V I I w . / m i e j s c e k u lto w e .