,>r "
R ecenzje 199
(1845— 1910), etnografie, archeologu i historyku, członku trzech k om isji A kadem ii U m iejętności w K rakow ie, oraz notatkę J. N yki o pobycie W incentego P ola w S u detach w 1847 r. (w b ibliotece zam kowej w Cieplicach studiow ał polonica; szło mu o badanie kom paraśtyczne w zakresie etnografii historycznych dzielnic p ia stowskich).
Z. Br.
HISTORIA GOSPODARKI WODNEJ I BUDOWNICTWA WODNEGO W nrze 8—9/1965 „Gospodarki W odnej” ukazał s ię K r ó tk i za ry s h isto rii ro z w o ju gospodarki w o d n ej i bu d o w n ictw a w odn ego na św iecie, napisany przez S. Ihnatow icza. A rtykuł podzielony jest na 4 części, om aw iające kolejno czasy starożytne, średniow ieczne, now ożytn e i n ajnow sze (w iek i X IX —X X ). Ilu stru je go 11 sztychów i rysunków oraz 2 m apki. W ykaz literatury zaw iera 21 pozycji, Wśród nich m aszynopis pracy B. KrzyszkOwskiego H isto ryc zn y ro zw ó j gospodar k i w o d n ej w P olsce od czasów n a jd a w n iejszyc h do p o czą tk ó w X X w ie k u w z a ry sie (1964 r. ) 1.
Oprócz tego S. Ihnatow icz w yzysk ał i in ne dzieła, cytow ane w przypisach, m. in. w spom ina (s. 328) anonim ow e M y śli o sposobach dania bezpieczn ego i w y godnego sp ła w u rzekom p o lsk im i lite w sk im [...J. W arszawa 1767, określając je jako „jedną z najstarszych na św iecie prac p ośw ięconych h ydrologii i regulacji
rzek” 2. *
Odnotowując artykuł „Gospodarki W odnej”, przypom nieć można, że ,w lite raturze naszej prac z zakresu historii gospodarki w odnej i bud ow n ictw a w odnego jest jeszcze n iew iele. Z opracowań pośw ięconych h istorii p ew nych działów hydro- techniki przypom nieć w arto m ało na ogół znany P. Szawerriowskiego Z a ry s h isto ry c zn y ro zw o ju pogłębiarek, ogłoszony w m iesięczniku „Technika Morza i W y brzeża” (nr 10/1950).
Z. Br.
KILKA DANYCH Z HISTORII W YZYSKANIA PŁYWÓW
A rtykulik J. Głodka w nrze 3/1965 „Czasopisma G eograficznego” ( W y k o rz y stan ie p r z y p ły w ó w do p ro d u k cji energii) zaw iera kilka ustępów inform ujących o dawnych m łynach i pompach napędzanych energią p ływ ów m orskich od X I w. Z X V w . pochodzi naw et podręcznik (włoski) budow y takich m łynów . Jednym z pierw szych p rojek tów W yzyskania p ływ ów do napędzania generatorów prądu elektrycznego b ył projekt francuski z 1890 r.
Z. Br.
1 Tenże autor przed kilku la ty zajął się historią prac hydrotechnicznych w ujśćiu W isły; por. artykuł: U jście W isły. H istoria i p r o je k ty ro zb u d o w y . „Technika Morza i W ybrzeża”, nr 5— 6/1948.
2 O dziełku ty m w spom inał „K w artalnik” w nrze 1—2/1965, ss. 143—144. D o dajmy, że jr ż w k ilk anaście lat po M yślach ukazała się, rów nież anonim ow o, druga takaż rozprawka: W yk ła d sposobów do rzek o sp ła w n o ści i h andlów w p ro w a d zen ia . W arszawa 1782. T. Zebrawskiego B ibliografia piśm ien n ictw a polskiego z działu m a te m a ty k i i f iz y k i >[...] (Kraków 1873) Ustala (s. 67), że autorem tej rozpraw ki jest historyk i kartograf ks. Franciszek C zaykow ski (1742— 1820). N atom iast w ed łu g biogram u F. S. Czajkowskiego w P o lsk im słow n iku biograficzn ym (t. 4, 1938, ss. 152—153), napisanego przez K. Buczka, autorem W ykładu b ył Józef W ybicki.
