De strijd tegen de verzouting van ons polderland

.

.

Dr.Ir.

J.

van Veen.

,q

"9.

l.q

_...,.

n kleine hoevëelhe en g zout hetlza.am ziJn voor levende organismen, in grot doserii,g te het spoed 1g schadeliJk, zowel voor m nae als Yoor dieren n planten. oom.1 de t,uinbou 11.j ,t

spoe-dig grote scbad~. ·

De tuinbou

onsulent,lr,J.

eR1emens, m; in 1935 proeven met t.o t n,druiven en all -re f'j.Jne ge s • D r tomaten te

be-gi ~•n et

t

r an 300,óOO on 1200 • Cl p r liter verminderd e roductl et. r Sll• 15.28 ll :35

%.

lUJ begieting van druive raden soortge1iJ e

aehterUitga.n

op. De be

r Riemens

be4iJ!el'de, dat de schade op Voorne t,. o.v. toma.ten

en druive v-oor een

normaal

Jaar {l.931) f •

5-oo.ooo

bedroeg dat et ndc1•e gewa.:n11en mee e• r kend de g-elcap1tal.LB erd so de voor Voorne all.een tot. l.S

á

20

illloen gulden op Kan lopen. {vooroorlo · arde der ul.den} nt voor V•<>orne g l

t,

is 1ll r oE mindere te ook oor ~ei-e streken O•&• D 1nanc1" <Jan .krach,. en chl.oorgehal.te van 300 ms/L is voor o ,ze

t

inders-en bloe tlbed.riJven reed

t

hoos•

,at het chloor in dr1 ter bett" f t het 2 Congr e voor Op nb r Gezo!lt'Jh~idsrege

1nB

in 1891 ot het besl.uit

dat

ee gehalte Y n 300

ms

per lit.er nog

Ju.iat

kan worden toeg tJtaane

Het l"appon V; n de C.ommissi l>:rinkwat.enèorziening eaten de

La.l'lda lt940 "' zegt,- dat ter m

t

een ~l.oorgehal t.e Van meer dan 400 mBfJ. ni t_ eer ge&chik\ is vooi- d:rlflkwa.:ter. He\ drlnkwater-lcid..tngs ed~i3~ te te~dam noemt 250

mtVL

l gréllS• • •

Wat

akke?'bouwge ss n aanga.a\ mag mM'l aannemfffl da.

t

.1500 "

· 1800 mg CJ/1. een

grens

le:, voor veeteel't 1200 mg/t- · Als grens tues,en zoet en brak " t r wordt dus: va.ak 300 Cl/:L a.ang houden.·

Het ioot t r op Voome 11ep i de droge ~o er van 194'1 tot ongev er 10" 00 ms/1 op zodat eelf:e vele koelen stierv-etl,;

Jahter ook

tn de inter van 1948/49 kwamen bier geha.lt~

.n vnot'

van 4600

1!16'1.

ln 'Delfiand s de toestand ·niet v e1 beter. In sle-Cbt r uk slaande

sebi aen

zijn voorts · hou n (

laag

en geheel door zeewater ~even n leb.eren, dat. zelfs een b·oog zottt kanaal. d ra door het e 1la.nd h eft. !!:ntg ja.Ten ge leden

s ook oord-Holland boven he lJ no~ een be-rucht zoutgebied. De goede mogellJkheden va;n het .zoet lJsselm er rden ecll er

a.teeds beter benu1h• zo el. voor No rd•Holland als voor Friesland en rollingen.

LIJNEN VAN :300 mg. CHLOOR PEA LITER

~

--

~--

-

---

--

-l

1908(RAMAE.R) L.W. } ( ) H.W.--- 1938 v. VEEH L.W. ... } 1947 B'J MINIMUM H.W. ... OPPERWATERAFVOEA

J.n t·1g. 1 z1Jn vnol" het geb.i. d der ne enrt ier · lij11e g .tak

" ngevende do 300

ms

Cl/L grenz n biJ de m

.dng .n. 'n l908,i:n. 1938 vcoT.al op e .,a.terwog am de~ utgrens in él 3) Ja-en ver .1.n 1947 la e zoutgre ns b

:i.J

H. :. z.olf s

.:ele d , n i · de bene~ enmond van de Lek en o d Amûr 'bij d~ i!ond

akt de zoet er inlaatsluizan eds ec riviero ~

~Tts

te

vc

la.atsen. 'lot 1893 er.tt..

aas

wat .--;! uit de .;ate

~ .km va.n zoo binnengcla. ten. Tot 92-l

rna ook dit i laat tere oevatte ,zodat de i. la :t. ver,vJ.e.".:tst werd na

1 elaton bi·

te noog chlooraelial ,e

Schieûam-Vm rd

ins

.

tin

a

km van de mond v :rwiJd rd. ) · ook hier ni

t

voldoende zoet · te meer aan ezig.· :Oe •

l9S4 ble

van de

a:rk-ha.venslai , 28 km boven Hoek va Hollan • ood toen d gel.eg nhci t~t

h t maken van E"~en nieuwe inle,at" J.n de droge zomer a.n 1.94?

~on

e ht -r

~.5;-;:::

00; : : - - - ._{- - l} 7 t n mlttg va het o ~o&rg bal.te

z:

IU

ot

~

CL-GEHALTE IN mg/L TE VREE5~UI<. 1947 het ij ter, t ng volge V: D de

200 t - - ---+--100 ~ ê,--E, .S ü 0

AUG. &EPT. OCT.

1

t

;,

l dustrial.lsatie van bet

n v andere in het ijnbeklwn ge

-legen centm (Ka.lim1J nen in de ·lZ S• )

Fig.3 ~ett de chloorgebal.ten

v: n de l,ek te Vr e iJJc in 1947

Z·oa.l di.e aem "en zj.Jn door de

1 dr1nkwa.terl.ei 1ng

van

terda;

· 1 tiJdens de la.ge bovemtvoeren n

de Ri

Jta.

Het max. chloo-rge-bal.-t n

~ 900 - ---·- -- -r. IU ~ (\J I t-éii g

het Lek1 ter bedroeg in 1947

.i

~20

mg

al/L

hetgeen bedenkel.l.fk _

d_

~ 000 -!--- 31 O

ms.

C-1/lr nadert.Daar _er op de

wekel1Jkse rustdag gen o~ ift i

geval. mmde? atval.Zout in het

!lijn-0

z:

~ 1

AU(;. &EPT. OCT. DEC.

. ter wordt gebracht.vertoont de

graf'iek om de '1 dagen een 4a.l •

.1.n oord-Holland e:

tt.

men te

lcampen tege h-et zo.at dat door gro~e sluizen te IJmu.id n oaar binnen

sfrroom~

~ijden8 he~

achtte

•

Het zout.bezwaar an de gTote sch11tsl.nia all.een ia bier ongeveer 100

van 15 t-on por dub le sc-b ti •

De .mogel.iJkheden om aan e Wl"Z1l.t-1ng n ona pol.derla erstand

'biedea,ku.nnen in het kort in d ondereta.anae punten wol'den eam.engeva. t

1. De kQeti

ngt

verk~rten. .Bovet1dien ae zg. zoute sl-uizen

verbeteren

ot ten ele of geheel sluiten, zodat Je 1-en ~ek- n schutzo'fÀ afnemen~

2. OV'e'!'eenk en met bwlrstaten dat ia droge t1Jden en 'b a.ld

ehloor-gebalte va.n be't RiJnwat r,z g 100 mg /L

rûe>t

mag orden overschreden.

OVERZICHT

VAN DE GEM. JAARL!JKSE CHLOORGEHALTEN

•ooo r-1750 r 1500 - --~ ~

.

2'

1 12.!SO -!,

..

!:l <( 1000 -:,: "' "'

g

750 L . ..J :,: . u ' 500, 1000 1 ~ _{E ?so .} !: ~ 500 ~

i

8 250 . ..J :,: u 1

't'"

0 1 !: 1 uJ 500: !:l C ili )il 250 ~ :,: U 0 TIJDENS LW. TE H"'ASSUJIS T0_{JDENS H.W. B!J V'JFSLUIZEN} T'JDENS H.W. B'J DE PARKHAVEN

IN HET WESTLAND(or:,GEIIING NAALDW!.JK-ORANJE&LUlf>}

GEM. JAARL!JKSE AFVOER V/o. BOVENR!JN

5000, -=-TE LOBITH -

-

1--0

- JAARGEMIDDELDE ----GEMID:>ELDEN VAN JUNI-OCTOB.ER

h

t

a1 e Rott rdam n

nent

g al se

iper-,om uit

i j Via chi ~nd .n i.jnla.nd wa.1.el' in

lan J.n te

en.

.e-~ .'.'.lloe ilijkh d

n

:i:w.d en ,ook de rink terleidingen v· n aaasl,u.ie•

Vlaardi gen en Rotterdam te kam.pen.

In 193i:: aohafte Mea. s"'lw.-s zich een

zg. terboo aan o .zoP.t i

ud e aa,a. , tmven de brug te- Sp1jken1s•

e,t bale Vlaa.~inzen 19a in 9-23

geOjwongen d itlk têr an Rott a.m.

.. te. b t-rekkentt rwijl nottc~a.1.11 Zl'Jlf

in 1938 een g€nP-U.l moest · cuwen o

bij L • •

zoet

watèt'

te:

~WJt'ien t>:(Jpompen.

Maa.r i d-rog, tiJèl0n ga,a dit na.u. · e-liJks eer-.

in fi •2 werden d 1.,; • id.dolde lijksc chloorgetsl.ten ~ll'.u. \'·

cr·~c,hil-is•

l

Voor -.e ja.l'en 19~3 t/m

uit dat het ve1•zil-tingsproc a n tle

'ater

niet

arn~embaa~ gestuit

1t 4. in 5.

nen

Jd

n

~er.

e

•

n nieu ~oering ziJl!de a1

Het br ng n van zoet

or te ·vErrkl.e1ne

t r tn d duinen

,.

wordt oog •

k l onder d dul•

RiJ teT oet us 2~ e ~lic ient mogèl 1Jk ge bru1kt &l'den en

het

Z1'Ut. moet zo weinlg mog liJk gelegenh id .gegeven worden ons

lam binnen te driJGen. îteht r .~a.l voor e- ee sta eeuw do-or ae

steeds

z

ard re eise lke .de tuin- n landb uw a.l sine-de -de

duin-. '

terleid:1nge aan b

t

t

·r stellen en ook door de b

V<>lkings-een de 1n d'r ge

ti3den

te gerin

aanvoer van

zoet

ter

door de RiJ h ~ zoutprobl in ons land en e \ie

blijven

wa.arvoo~ aterstaat. l:á> ot er.keî! zal moeten uit,Yoeren in de tmnt

der Z. ider-ze er. en.. l3 halve de· k 1-it.eit van ·het 1Jnwa.t r 1s

k de

ntiteit van roo belallg. Indien oot, de

.1Jn

ten

hoeve- van het. opwekken v.a.n terk?'aoht.e eka.na.lts 'e'l'd zou r•

den

bv

.

door

stuwen

biä ha.tba.usen en IUng-en zon de

1nuaum

.