• Nie Znaleziono Wyników

Profesor dr Józef Burszta (17 IV 1914 - 6 VII 1987)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Profesor dr Józef Burszta (17 IV 1914 - 6 VII 1987)"

Copied!
4
0
0

Pełen tekst

(1)

Szyfer, Anna

Profesor dr Józef Burszta (17 IV 1914

- 6 VII 1987)

Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 3-4, 633-635

(2)

N

E

K

R

O

L

O

G

I

PROFESOR DR JÓZEF BURSZTA

(17 IV 1914 — 6 VII 1987)

P r o f e s o r J ó z e f B u r s z t a z m a r ł n a g l e 6 l i p c a 1 9 8 7 r . B y ł c z y n n y n a u k o ­ w o d o o s t a t n i c h d n i . P o z o s t a ł y u s t a l o n e , a j u ż n i e a k t u a l n e t e r m i n y se ­ m i n a r i ó w m a g i s t e r s k i c h i d o k t o r s k i c h , n i e w y g ł o s z o n e r e f e r a t y , n i e d o ­ k o ń c z o n e p r a c e . . . N a w r z e s i e ń , I n s t y t u t E t n o l o g i i U n i w e r s y t e t u i m . A d a m a M i c k i e w i ­ c z a p r z y g o t o w y w a ł Z j a z d A b s o l w e n t ó w e t n o g r a f i i d l a u c z c z e n i a 5 0 - l e c i a J e g o p r a c y n a u k o w e j . Z j a z d o d b y ł s ię , a l e m ó g ł j u ż u c z c i ć t y l k o J e g o p a m i ę ć . M y , u c z n i o w i e i w s p ó ł p r a c o w n i c y c i ą g l e j e s z c z e n i e m o ż e m y p o g o ­ d z i ć s i ę z J e g o o d e j ś c i e m . Z a b r a k ł o b o w i e m c z ł o w i e k a t a k c z y n n e g o i a k ­ t y w n e g o , że w y d a w a ł s i ę n i e z a s t ą p i o n y . B y ł o p i e k u n e m n a u k o w y m , k s z t a ł t o w a ł w i e l u z n a s j a k o p r a c o w n i k ó w n a u k i . B y ł r ó w n i e ż k o l e g ą i p r z y j a c i e l e m . B y ł m o t o r e m i o p i e k u n e m d z i a ł a ń w i e l u ś r o d o w i s k . D l a w s z y s t k i c h — w i e l k i m a u t o r y t e t e m . A z a w s z e p r z y t y m p e ł e n b y ł ż y ­ c i a , h u m o r u , p a s j i d z i a ł a n i a . P i s z ą c t e s ł o w a d l a k w a r t a l n i k a „ K o m u n i k a t y M a z u r s k o - W a r m i ń s k i e ” , a w i ę c d l a ś r o d o w i s k a o l s z t y ń s k i e g o , s p e c j a l n ą u w a g ę c h c i a ł a b y m z w r ó ­ c i ć n a z w i ą z k i P r o f e s o r a z W a r m i ą i M a z u r a m i . A b y ł y o n e m o c n e i s e r ­ d e c z n e . W c z e ś n i e j s z e z a i n t e r e s o w a n i a h i s t o r i ą i k u l t u r ą l u d o w ą t y c h z i e m z w i ą z a ł y P r o f e s o r a , w p o c z ą t k a c h l a t s z e ś ć d z i e s i ą t y c h , z p o w s t a j ą c y m o l ­ s z t y ń s k i m o ś r o d k i e m n a u k o w y m . G d y w i ę c , w 1 9 6 8 r . , z e S t o w a r z y s z e ­ n i a S p o ł e c z n o - K u l t u r a l n e g o „ P o j e z i e r z e ” w y ł o n i ł s i ę O ś r o d e k B a d a ń N a u k o w y c h i m . W o j c i e c h a K ę t r z y ń s k i e g o , P r o f e s o r z o s t a ł p r e z e s e m R a ­ d y N a u k o w e j i p r z e z 1 4 l a t p a t r o n o w a ł r o z w i j a j ą c e j s i ę o l s z t y ń s k i e j p l a ­ c ó w c e h u m a n i s t y c z n e j o r a z t o w a r z y s t w u n a u k o w e m u o t e j s a m e j n a z ­ w i e . B l i s k i e M u b y ł y w s z y s t k i e d y s c y p l i n y , j a k i e s k u p i a O B N , a w i ę c : h i s t o r i a , s o c j o l o g i a , e t n o g r a f i a , a t a k ż e d e m o g r a f i a i e k o n o m i a . J e g o a u t o ­ r y t e t n a u k o w y w i e l o k r o t n i e u ł a t w i a ł r o z s t r z y g n i ę c i a m e r y t o r y c z n e , p o d ­ w y ż s z a ł r a n g ę p l a c ó w k i . S z c z e g ó l n i e d u ż o z a w d z i ę c z a j ą m u e t n o g r a f o w i e . P r o f e s o r k o n s u l t o w a ł i o c e n i a ł b a d a n i a p r z e m i a n s p o ł e c z n y c h i k u l t u r o ­ w y c h n a W a r m i i i M a z u r a c h , p r a c e d o t y c z ą c e z w y c z a j ó w i o b r z ę d ó w l u d n o ś c i m i e j s c o w e j , e t n o g r a f i i m a ł y c h m i a s t i t p . B y ł t e ż r e d a k t o r e m K o m u n i k a t y M a z u r s k o - W a r m i ń s k i e , 1967, n r 3 - 4 ( 1 7 7 -1 7 6 )

(3)

6 3 4 N e k r o l o g i K u l t u r y lu d o w e j M a z u r ó w i W a r m ia k ó w , p i e r w s z e j e t n o g r a f i c z n e j m o n o ­ g r a f i i t y c h r e g i o n ó w . Z f u n k c j i p r e z e s a p r o f e s o r J ó z e f B u r s z t a z r e z y g ­ n o w a ł w 1 9 8 4 r . n a d a l p o z o s t a j ą c w R a d z i e N a u k o w e j O B N . U r o d z i ł s i ę 17 k w i e t n i a 1 9 1 4 r . w G r o d z i s k u D o l n y m , n a R z e s z o w - s z c z y ż n i e , r o d z i n i e d r o b n y c h r o l n i k ó w . D o g i m n a z j u m u c z ę s z c z a ł w L e ­ ż a j s k u , u t r z y m u j ą c s i ę z k o r e p e t y c j i . S t u d i a u n i w e r s y t e c k i e r o z p o c z ą ł w 1 9 3 4 r . w P o z n a n i u . S t u d i o w a ł s o c j o l o g i ę i n a u k i s p o ł e c z n e . W r . 1 93 7 p r z e n i ó s ł s i ę n a U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i , g d z i e k o n t y n u o w a ł s t u d i a s o c ­ j o l o g i c z n e . W t y m o k r e s i e p r a c o w a ł w P a ń s t w o w y m I n s t y t u c i e K u l t u r y W s i . K s i ą ż k i o w y c h o d ź s t w i e z r o d z i n n e j w s i , k t ó r ą p r z y g o t o w y w a ł , n i e z d ą ż y ł o p u b l i k o w a ć p r z e d w y b u c h e m w o j n y . O k r e s w o j n y i o k u p a c j i s p ę d z i ł p r o f e s o r B u r s z t a w r o d z i n n y m G r o ­ d z i s k u , p r a c u j ą c j a k o f o t o g r a f . W 1 9 4 5 r . w y j e c h a ł z e k i p ą a d m i n i s t r a c y j n ą d o P o z n a n i a , g d z i e p o d ­ j ą ł p r a c ę w ó w c z e s n y m W o j e w ó d z k i m U r z ę d z i e Z i e m s k i m , a n a s t ę p n i e w r e d a k c j i I n s t y t u t u L u d o w e g o . J u ż w r . 1 9 4 5 u z y s k a ł s t o p i e ń m a g i s t r a , a w 1 9 4 7 d o k t o r a t z s o c j o l o g i i , u p r o f e s o r a S z c z u r k i e w i c z a , n a p o d s t a w i e r o z p r a w y Pro ce sy e m ig r a c y jn e na w s i m a ło p o ls k ie j. O d 1 9 4 6 r . p r a c o ­ w a ł n a U n i w e r s y t e c i e P o z n a ń s k i m , p o c z ą t k o w o j a k o a s y s t e n t w Z a k ł a ­ d z i e H i s t o r i i i S o c j o l o g i i W s i , p o d o k t o r a c i e , j a k o a d i u n k t w K a t e d r z e S o c j o l o g i i . W c i ą g u n a s t ę p n y c h , t r u d n y c h , r ó w n i e ż d l a s o c j o l o g i i , l a t J ó ­ z e f B u r s z t a k i l k a k r o t n i e z m i e n i a ł m i e j s c e p r a c y . P r a c o w a ł w K a t e d r z e H i s t o r i i G o s p o d a r c z e j U A M , a n a w e t p r z e z 2 l a t a w K a t e d r z e H i s t o r i i G o s p o d a r c z e j U n i w e r s y t e t u Ł ó d z k i e g o , g d z i e u z y s k a ł d o c e n t u r ę . W r . 1 9 5 6 w r ó c i ł n a U n i w e r s y t e t P o z n a ń s k i , k r ó t k o p r o w a d z ą c Z a k ł a d H i s t o r i i S p o ł e c z n o - G o s p o d a r c z e j . N a j ż y w s z e z a i n t e r e s o w a n i e — k u l t u r ą i ż y c i e m s p o ł e c z n y m w s i — w i ą z a ł o G o j e d n a k z e t n o g r a f i ą . W 1 9 5 7 r . o b j ą ł K a ­ t e d r ę E t n o g r a f i i U A M i p r o w a d z i ł j ą d o e m e r y t u r y , t o z n a c z y d o j e s i e n i 1 9 8 4 r . P r o f e s o r e m n a d z w y c z a j n y m z o s t a ł w 1 9 5 9 r . , a z w y c z a j n y m w 1 9 6 6 r . O d l a t s t u d e n c k i c h , p o o s t a t n i e d n i s w e g o j a k ż e c z y n n e g o ż y c i a , p r o ­ f e s o r J ó z e f B u r s z t a p r z y g o t o w a ł o k o ł o 4 0 0 p u b l i k a c j i , w t y m 8 m o n o ­ g r a f i i k s i ą ż k o w y c h . U m i e j ę t n i e ł ą c z y ł w i d z e n i e h i s t o r y k a , s o c j o l o g a i e t ­ n o g r a f a . G ł ó w n y m n u r t e m j e g o z a i n t e r e s o w a ń , w i d o c z n y m w e w s z y s t ­ k i c h p u b l i k a c j a c h , b y ł a k u l t u r a c h ł o p s k a , j e j g e n e z a , p r z e m i a n y , s t o s u ­ n e k d o i n n y c h k u l t u r , p e r s p e k t y w y . W d w u o s t a t n i c h p r a c a c h (K u l t u r a lu d o w ak u lt u r a n a ro d o w a i C h ło p s k ie ź ró d ła k u l t u r y ) z n a j d u j e m y j a k ­ b y s y n t e z ę J e g o p r z e m y ś l e ń . W i e l e u w a g i p o ś w i ę c i ł t e ż p r o b l e m o m k u l ­ t u r y z i e m z a c h o d n i c h i p ó ł n o c n y c h , s o c j o l o g i i i k u l t u r z e r o d z i n y w i e j ­

(4)

N e k r o l o g i 6 3 5 s k i e j , f o l k l o r o w i i f o l k l o r y z m o w i , w r e s z c i e t e o r e t y c z n y m i m e t o d o l o g i c z ­ n y m p r o b l e m o m e t n o g r a f i i . J e d n y m z w a ż n y c h o d c i n k ó w p r a c y n a u k o ­ w e j P r o f e s o r a b y ł o k i e r o w a n i e ( o d 1 9 6 1 r . r e d a k t o r n a c z e l n y ) e d y c j ą D z ie ł W s z y s tk ic h O s k a r a K o l b e r g a . O d 1 9 6 7 r . b y ł t e ż r e d a k t o r e m c z a s o ­ p i s m a e t n o g r a f i c z n e g o „ L u d ” . Z n a m i e n n e , że z a i n t e r e s o w a n i a n a u k o w e P r o f e s o r a B u r s z t y o d p o w i a ­ d a ł y z a w s z e z a p o t r z e b o w a n i o m s p o ł e c z n y m . T a k b y ł o n p . z p o d j ę t y m i n a z i e m i a c h z a c h o d n i c h b a d a n i a m i e t n o g r a f i c z n y m i . S t a ł y s i ę o n e w z o r ­ c e m w i e l u n a s t ę p n y c h p r a c ( b a d a n i a w k o s z a l i ń s k i m , k s i ą ż k a S ta re i n o ­ w e w k u lt u r z e w s i k o s z a liń s k ie j i i n n e ) . O b s e r w u j ą c o g r o m n e p r z e m i a n y w f o l k l o r z e - p o l s k i m t w o r z y ł n a u k o - - w ą a n a l i z ę t y c h p r o c e s ó w w k o l e j n y c h p u b l i k a c j a c h . B y ł t e ż t w ó r c ą , n a g r u n c i e p o l s k i m , t e r m i n u „ f o l k l o r y z m ” , d o s k o n a l e o d p o w i a d a j ą c e m u s t a ­ n o w i p r z e m i a n f o l k l o r u . P r z e z w i e l e l a t u r z e c z y w i s t n i a ł s w o j e p o s t u l a t y t e o r e t y c z n e j a k o j u r o r l i c z n y c h f e s t i w a l i f o l k l o r y s t y c z n y c h . Z w a ż n y c h d z i a ł a ń o r g a n i z a c y j n o - n a u k o w y c h n a l e ż y w y m i e n i ć p r z e ­ w o d n i c z e n i e w l a t a c h 1 9 7 2 — 1 9 7 4 S e k c j i E t n o g r a f i c z n e j K o m i t e t u N a u k S o c j o l o g i c z n y c h P A N , a o d 1 9 7 5 r . , p o w o ł a n e m u z J e g o i n i c j a t y w y K o ­ m i t e t o w i N a u k E t n o l o g i c z n y c h P A N . N a U n i w e r s y t e c i e P o z n a ń s k i m P r o ­ f e s o r p e ł n i ł f u n k c j e d z i e k a n a W y d z i a ł u H i s t o r y c z n e g o i p r o r e k t o r a . B y ł t e ż c z ł o n k i e m w i e l u r a d n a u k o w y c h . M i a ł l i c z n e k o n t a k t y n a u k o w e za g r a n i c ą . N a l e ż a ł d o R a d y K r a j o w e j M i ę d z y n a r o d o w e j U n i i N a u k A n t r o ­ p o l o g i c z n y c h i E t n o l o g i c z n y c h ( J U A E S ) , M i ę d z y n a r o d o w e g o S t o w a r z y s z e ­ n i a E t n o g r a f i i i F o l k l o r u ( S I E F ) , b y ł c z ł o n k i e m h o n o r o w y m t o w a r z y s t w e t n o g r a f i c z n y c h n a W ę g r z e c h i S ł o w a c j i . W r . 1 9 7 5 P r o f e s o r B u r s z t a o t r z y ­ m a ł c e n i o n ą m i ę d z y n a r o d o w ą n a g r o d ę i m . J . G . H e r d e r a . R ó w n o l e g l e d z i a ł a ł P r o f e s o r w s t o w a r z y s z e n i a c h n a u k o w o - s p o ł e c z n y c h i s p o ł e c z n o - k u l t u r a l n y c h : W i e l k o p o l s k i m T o w a r z y s t w i e P r z y j a c i ó ł N a u k , P o l s k i m T o w a r z y s t w i e L u d o z n a w c z y m , W i e l k o p o l s k i m T o w a r z y s t w i e K u l t u r y , S t o w a r z y s z e n i u T w ó r c ó w L u d o w y c h , O ś r o d k u B a d a ń N a u k o ­ w y c h w O l s z t y n i e , I n s t y t u c i e i m . W . W i t o s a i w i e l u i n n y c h . Z a s w o j ą d z i a ł a l n o ś ć n a u k o w ą i s p o ł e c z n ą P r o f e s o r B u r s z t a o t r z y m a ł K r z y ż e K a w a l e r s k i i K o m a n d o r s k i O r d e r u O d r o d z e n i a P o l s k i i b y ł t e ż o d z n a c z o n y O r d e r e m S z t a n d a r u P r a c y I I K l a s y o r a z w i e l o m a i n n y m i . A n n a S z y fe r

Cytaty

Powiązane dokumenty

1976, z okazji czterdziestolecia pracy naukowej Profesora, ukazał się tom Annales UMCS, sectio G (XXIV, 1977), poświęcony Jego działalności, nie tylko naukowej.. Tam też został

Hubicki W., Wysocka-Lisek J., Wiącek K., Luc E.: Sposób usuwania wapnia i innych pierwiastków dwuwartościowych z koncentratów fosforanowych pierwiastków ziem rzadkich. Hubicki

Badał wówczas florę porostów Polski, publikował dalsze materiały do flory porostów Tatr, opracował studium ekologiczne nad zespołami porostów nadrzewnych okolic Grybowa

Przewodnik do nauki prawa zobowiązań (łącznie z prof. Ohanowiczem), Warszawa 1956, Uniwersytet Warszawski, ss.. Część szczegółowa (łącznie z prof. Ohanowiczem), War­

Thus, capturing composite values + decomposing them in terms of atomic values + operationalizing the atomic values is expected to be an adequate approach for dealing with

Warszawa wydaje się więc miejscem pogłębiającym uczucie samotności i niezrozumienia, światem, w którym przetrwanie jest trudne do tego stopnia, że rodzi

(C ongregatio monialium O.S.B.. Św ierczew skiego 28.. W Polsce sió str prof. D om inici in Polonia)... Z grom adzenie sió str od

Zarzuty podnoszone przez tych badaczów opierały się na tem przypuszczeniu, że jeżeli w jakikolw iek sposób zahamujemy skupiającą światło działalność komórek