Joachim Roman Bar
Zakopny żeńskie w Polsce w 1967 r.
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 11/3-4, 343-357
P ra w o kanoniczne 11 (1968) n r 3-^1
Zakony żeńskie w Polsce w 1967 r.
W stęp
Życie zakonne żeńskie m ożem y u ją ć w dw u zasadniczych g rupach: a) sam o istn e k la szto ry k lau zu ro w e, i b) zgrom adzenia zakonne o ś lu bach pro sty ch . Z akony należą do kanonicznego sta n u doskonałości w K ościele i m uszą się stosow ać do K od ek su p ra w a kanonicznego, p o sia d ają o rg an izację określo n ą w K odeksie i k o n sty tu c ja c h z a tw ie r dzonych d la każdego zakonu przez odpow iednią w ładzę kościelną. Z a kony zatw ierdzone przez Stolicę A post. są na p raw ie p apieskim , a nie p o sia d ające tego z a tw ie rd z en ia są n a p ra w ie diecezjalnym .
S am oistne k la sz to ry k la u zu ro w e są n a p raw ie papieskim , p o sia d a ją specyficzną, m niszą o rganizację, o d d ają się życiu k o n te m p la c y j nem u, czasem też sp e łn ia ją ja k ieś dzieła opostolstw a zew nętrznego w K ościele. Z azw yczaj zakonnice, ja k o m niszki, sk ła d a ją ślu b y u ro czyste, w y jątk o w o śluby proste. O bow iązuje je k la u z u ra papieska, n iek ied y ty lk o k o rz y sta ją z czasow ych dyspens od te j k la u z u ry z pow o du w a ru n k ó w w ja k ich żyją. Chociaż k la sz to ry te m ogą tw o rzy ć fe d e r a c je czyli zw iązki, są je d n a k niezaw isłe od siebie w sw ej o rg an iz a cji w ew n ętrz n ej, przełożona k la sz to ru m niszek je s t w yższą przełożoną Z g rom adzenia zakonne o ślu b ach p ro sty ch p o sia d ają organ izację c e n tra ln ą pod zarządem przełożonej g en e raln e j. O ile są b ard z iej ro z w in ię te i podzielone n a p ro w in cje zakonne, p o sia d ają przełożone p ro - w in cjaln e i gen eraln e, oprócz przełożonych poszczególnych dom ów. Z achow ują k la u z u rę b isk u p ią, o d d a ją się różnym pracom w ew n ą trz lub ze w n ątrz k la sz to ru d la d o b ra K ościoła.
S w ą ascezę o p ie ra ją k la szto ry k la u zu ro w e przew ażn ie n a daw nych w ielkich reg u ła ch , k o rz y sta ją z odpustów i p rzy w ile jó w odpow iednich zakonów m ęskich. N atom iast zgrom adzenia o ślubach p ro sty ch często trz y m a ją się trzeciej reg u ły św. F ran ciszk a, św. D om inika, albo też trz e c ie j reg u ły k a rm e lita ń sk ie j, albo reg u ły św. A ugustyna. N iektóre z nich nie n aw ią zu ją do w ielkich zakonodaw ców , lecz sw ój k ie ru n e k ascetyczny o k re śla ją sobie w k o n sty tu cja ch .
P o d ają c przeg ląd zakonów żeńskich w Polsce w 1967 r. przy taczam ty lk o n ajw a żn iejsz e dane, głów nie ilość p ro fesek i now icjuszek a ta k że dom ów (placów ek). O p arłem się na w łasn y ch b ad a n ia ch i n a m a te ria łach zgrom adzonych w S e k re ta ria c ie P ry m a sa P olski, W ydział S p ra w Z akonnych.
3 4 4 O. J O A C H IM B A R [2]
I. K la szto ry kla u zu ro w e
A) K ie ru n e k b e n e d y k ty ń sk i
1. K on g reg acja P a n ie n B e n ed y k ty n ek w Polsce pod w ezw aniem N iepokalanego Poczęcia N.M.P. (C ongregatio monialium O.S.B. in P o lo n ia sub titu lo Im m a cu la tae C onceptionis B.M.V.), czyli p an n y b e n e d y k t y n k i .
J e s t to żeń sk a gałąź zakonu b enedyktyńskiego, osiedlona w P olsce p rzy n a jm n ie j w X II w. F e d e ra c ja w Polsce, w form ie kongregacji, pow sta ła w 1931 r. N ależą do niej klasztory:
a) S ta n ią tk i, p. B ochnia (opactwo). S ió str profesek 30, no w i- cju szk a 1.
b) Łom ża, ul. D w orna 28 (opactwo). S ió str prof. 29. now. 2.
c) P rzem yśl, pl. K o n sty tu c ji 8 (opactwo). Sióstr prof. 26, now. 3. d) Ż arnow iec, pow. M orski (opactwo). S ió str prof. 29.
e) K rzeszów , pow . K am ien n a G óra (opactwo). Sióstr prof. 39. f) S ierpc, w oj. W arsz. (opactwo). S ió str prof. 19, now. 5. g) Łazy, pow. B ochnia (przeorat). S ió str prof. 8. h) W ołów Ś ląsk i (przeorat). S ió str prof. 8, now. 1. i) D rohiczyn n/B ugiem (przeorat). S ió str prof. 11. R azem sió str prof. 199, now. 12, klaszto ró w 9.
2. B e n ed y k ty n k i od N ieu stające j A doracji Najśw. S a k ra m e n tu (M oniales o rd in is s. B e nedicti ad o ratio n is perpetuae) czyli sio stry s a k r a m e n t k i .
Założycielką je st m. M echtylda K a ta rz y n a de Bar. Do P o lsk i p rz y były w 1687 r. K laszto ry w Polsce tw o rzą obecnie federację, należą do k o n fed e ra cji z siedzibą w e F ra n c ji (P aris V, rue Lhomond).
K laszto ry w Polsce:
a) W arszaw a, R ynek Nowego M iasta 2. S ió str profesek 57, nowie. 1. b) B ardo Śląskie, ul. G łów na 19, pow. Ząbkowice. S ió str prof. 19, now. 1.
c) Siedlce, ul. B em a 4. S ió str prof. 14, now. 1.
d) P ław niow ice, pow. G liw ice. S ió str prof. 18. Klasztor te n nie n a le ży do fed eracji.
R azem sió str prof. 108, now. 3, k la szto ry 4.
3. Z akon sió str m niszek k am ed u łek (M oniales erem itarum ca m a ld u - lensium ), sio stry к a m e d u ł к i.
Zakon k am edułów założył w X I w. św. Rom uald. Obecnie w P olsce je d y n y k la sz to r założony w r. 1949:
Złoczew k. S ieradza, ul. S ierad z k a 3. S ió str profesek 11, now . 1.
В) K ieru n e k au g u stia ń sk i i dominikański
4. Z akon n o rb e rta ń s k i (Ordo p rae m o n strate n sis), czyli p an n y n o r b e r t a n k i .
Z akon założył św. N o rb e rt w X II w. w e F rancji, w Polsce istn ia ły ja k o k la szto ry od X III w. O becnie:
a) K raków , ul. K ościuszki 88. S ió str p ro fesek 38. b) Im bram ow ice, pow. O lkusz. S ió str prof. 20. R azem sió str prof. 58, k la szto ry 2.
5. M niszki zakonu kaznodziejskiego (M oniales ordinis p rae d ica to ru m ) czyli sio stry d o m i n i k a n k i kontem placyjne.
[ 3 ] Z A K O N Y Ż E Ń S K IE W P O L S C E 3 4 5
Ż eń sk a gałąź zak o n u oo. d om inikanów , założonego w X III w. p rzez św. D om inika. W P olsce k la szto ry od 1282 r. O becnie:
a) K rak ó w , ul. M ik o łajsk a 21. S ió str profesek 32.
b) Św. A nna, p. P rz y ró w k. Częstochow y. S ió str p ro f. 30. R azem sió str prof. 62, k la szto ry 2.
6. Z akon N aw iedzenia N ajśw . M aryi P a n n y (Ordo V isitatio n is B.M.V.), czyli sio stry w i z y t k i .
Z ałożyciel św. F ra n cisz ek Salezy, do P o lsk i sprow adzone w X V II w . K laszto ry w Polsce tw o rzą fe d e ra c ję od 1959 r.
a) K rak ó w , ul. K ro w o d e rsk a 16. S ió str prof. 44. b) Jasło, w ojew . Rzeszow skie. S ió str prof. 33, now. 2.
c) W arszaw a, ul. K ra k o w sk ie P rzedm ieście 34. S ió str prof. 41, now . 1. d) S iem ianow ice Ś ląskie, ul. Św ierczew skiego 28. S ió str prof. 32. R azem sió str prof. 150, now. 3, k la szto ry 4.
С) K ie ru n e k fra n ciszk ań sk i
7. Z akon św. K la ry U rb a n iste k (Ordo s. M atris C larae), czyli sio stry k l a r y s k i .
J e s t to II zakon fra n ciszk ań sk i, założony przez św. F ra n c isz k a z A syżu i św. K larę. R egułę za tw ie rd z ił pap. In n o ce n ty IV a później w in n e j form ie pap. U rb a n IV. W Polsce k la szto ry k la ry se k p o w sta w a ły od X III w., trzy m a ły się reg u ły zatw ierd zo n ej przez pap. U rb a n a IV. Z d aw n y ch fu n d a c ji pozostały k laszto ry :
a) K raków , ul. G rodzka 54. S ió str p ro fesek 36, now ie. 3. b) S ta ry Sącz, ul. B an d u rsk ieg o 6. S ió str prof. 39, now . 1. R azem sió str prof. 75, now . 4, k la szto ry 2.
8. M niszki zakonu św. K la ry k ap u c y n k i (M oniales o rdinis s. C la ra e capuccinae), czyli sio stry k a p u c y n k i .
K ap u c y n k i św. K la ry n ależ ą obecnie do II zak o n u fran ciszk ań sk ieg o , w yw odzą się ze zgrom adzenia ss. felicja n ek , podzielonego w 1860 r. na g ru p ę czynną i k o n tem p lacy jn ą. Założył je o. H o n o ra t K oźm iński k apucyn. K la sz to r w P rz asn y sz u p o w sta ł w 1871 r. D ek retem św. K o n greg acji d la S p ra w Z akonnych z 1927 r. o trzy m ały sio stry w P rz a sn y szu urzęd o w ą nazw ę k ap u c y n k i św. K lary .
Obecne k laszto ry :
a) P rzasnysz, ul. H an k i S aw ickiej 40. S ió str prof. 38, now . 1. b) O strów W ielkopolski, ul. A sn y k a 10. K laszto r założony w 1962 r. S ió str prof. 7, now . 3.
R azem sió str prof. 45, now. 4, k la szto ry 2.
9. M niszki F ra n c isz k a n k i N ajśw . S a k ra m e n tu (M oniales fra n ciscales a S anctissim o S acram ento), czyli sio stry f r a n c i s z k a n k i N ajśw . S ak ram e n tu .
Założone w e F ra n c ji w 1854 r., przeszczepione do P o lsk i w 1871 r. przez L u d w ik ę M oraw ską (s. M arię od K rzyża). Początkow o trz y m a ły się re g u ły III zakonu reg u la rn e g o św. F ra n cisz k a z A syżu, je d n a k d e k re te m św. K o n g reg acji d la S p ra w Z akonnych z dn. 29.VI.1912 r. k la szto ry w P olsce zostały zaliczone do I I zakonu św. F ran ciszk a. Z ach o w u ją obecnie re g u łę św. K la ry za tw ie rd z o n ą przez pap. U rb a n a IV i je d n o lite k o n sty tu cje . K laszto ry w Polsce tw o rzą od 1956 r. fe d e ra c ję św. K lary .
K laszto ry :
a) Bydgoszcz, al. 1 M aja 56. S ió str prof. 36, now. 2.
b) K ęty , ul. K ościuszki 6, pow . Ośw ięcim . S ió str prof. 36, now . 2. c) K łodzko, ul. Ł u k asiń sk ieg o 34. S ió str prof. 31.
3 4 6 O. J O A C H IM B A R [ 4 ]
d) Z ąbkow ice Ś ląskie, ul. G ru n w a ld zk a 8. Sióstr prof. 30, now. 2. e) S łupsk, ul. H e n ry k a Pobożnego 7. S ió str prof. 36, now. 2. f) E lbląg, ul. T czew ska 2. S ió str prof. 8.
R azem sió str prof. 177, now. 8, k laszto ró w 6.
10. Z akonnice trzeciego zakonu reg u la rn e g o św. Franciszka (M onia les te rtii o rd in is re g u la ris s. F rancisci), czyli siostry b e r n a r d y n k i .
Do u tw o rze n ia ss. b e rn a rd y n e k ja k o zakonu zorganizowanego w edług p ra w a kanonicznego doszło stopniow o, przez przekształcenie się gru p św ieckich te rc ja re k w e w łaściw e klasztory. Ewolucja ta d a tu je się w P olsce od XV w ieku, a dokonyw ała się pod opieką oo. bern ad y n ó w . W 1959 r. p o w sta ła w Polsce fe d e ra c ja k laszto ró w bernardynek. W szyst k ie k la sz to ry rzą d zą się re g u łą III zakonu regularnego św. F ra n cisz k a zatw ierdzoną w now ej re d a k c ji przez pap. P iu sa X I w 1927 r. oraz ko n - sy tu a c ja m i jedn o lity m i, zatw ierd zo n y m i dla klasztorów w P olsce przez S tolicę A post.
K laszto ry :
a) K rak ó w , ul. P oselska 21. S ió str prof. 33. b) Łowicz, ul. S ienkiew icza 15. S ió str prof. 32. c) W ieluń, ul. K ra k o w sk ie P rzedm . 1. S ió str prof. 23. d) B rzeziny Ł ódzkie, ul. K ościuszki 1. S ió str prof. 13. e) Łódź, ul. R u d z k a 55/57. S ió str prof. 33.
f) Sw. K a ta rz y n a k. K ielc, S ió str prof. 29, now . 2.
g) C hęciny к. K ielc, ul. M ałogoska 11. S ió str prof. 16, now. 1. h) Z akliczyn n/D unajcem . S ió str prof. 23.
R azem sió str prof. 182, now . 3, klaszto ró w 8.
D) K ie ru n e k k a rm e lita ń sk i
11. Z akon sió str k a rm e lita n e k bosych (Ordo carm elitarum d isc alcea ta ru m ) czyli sio stry k a r m e l i t a n k i bose.
Założone w XV I w. przez św. T eresę, ja k o żeńska gałąź zre fo rm o w a nego zakonu k arm e litó w , d o ta rły w n et do Polski. Klasztory p o dlegają p ro w in cja ło w i oo. k arm e litó w bosych, nie tw o rzą federacji.
O becne k la szto ry w Polsce:
a) K raków , ul. K o p ern ik a 44. S ió str p rofesek 2.6, now. 2. b) K raków , ul. Łobzow ska 40. S ióstr prof. 21.
c) Z akopane, ul. K ościelna 8. S ió str prof. 19. d) W arszaw a, ul. W olska 27. S ió str prof. 18, now. 3. e) P oznań, ul. św. W ojciecha 19. S ió str prof. 24, now. 1. f) P rzem y śl, ul. T a ta rs k a 7. S ió str prof. 23, now. 1. g) Łódź, ul. św. T eresy 6. S ió str prof. 17, now. 1. h) W rocław , ul. K arłow icza 1. S ió str prof. 22. i) K alisz, ul. W idok 80. S ió str prof. 16.
j) C zęstochow a, ul. K rólow ej Ja d w ig i 83. S ió str prof. 15, now. 1. к) E lbląg, ul. K a jk i 5. S ió str prof. 6.
1) K ielce — K aw etczyn, ul. Ś ciegiennego 122. Sióstr prof. 12, now . 1. R azem sió str prof. 219, now. 10, k laszto ró w 12.
E) Inne
12. Z akon m niszek św. M arii M agdaleny (Ordo s. Mariae M agdalenae de P o en iten tia), czyli m niszki m a g d a l e n k i .
[5]
Z A K O N Y Ż E Ń S K IE W P O L S C E347
Z akon założony w X III w. w N iem czech, k la szto r w L u b a n iu też pochodzi z X III w.L u b ań Ś ląski, ul. W rocław ska 1. S ió str p ro fe sek 8, now . 2.
R azem k la szto ry k la u zu ro w e należą do 12 zakonów , p o sia d ają sió str prof. 1294, now. 50, k laszto ró w 53.
II. Z g rom adzenia za ko n n e na p raw ie p a p ieskim
A) P o siad ające zarządy g en e raln e w Polsce
1. S io stry k anoniczki D ucha św. de S ax ia (C ongregatio can o n issaru m S. S p iritu s de S axia), czyli sio stry d u c h a c z k i . Z akon klau zu ro w y p o w stały w X II w . w e F ra n c ji, oddający się p rac y sz p ita ln ej, d ziałał w P olsce od 1220 r. Z ostał w Polsce w 1939 r. przek ształco n y n a k o n g re gację o ślu b ach pro sty ch , z o rg an izacją c e n tra ln ą . Z arząd gener.: K r a ków , ul. L otnicza 4. S ió str prof. 142, now. 4, dom ów 16.
2. S io stry a u g u s t i a n k i (C ongregatio so ro ru m s. A u g u stin i in Polonia). P o w stały w K ra k o w ie w 1583 r., były m n iszk am i ale o ślu b ach p ro sty ch , zachow yw ały ogólne k o n sty tu c je w y d an e przez S tolicę A post. d la ss. a u g u stia n e k istn iejący c h w Kościele. D uchow o i litu rg iczn ie są złączone z zakonem oo. au gustianów . D nia 17.11.1964 r. zostały p rz e kształcone ss. a u g u stia n k i w kon g reg ację zak o n n ą o ślu b ach p ro sty ch n a p ra w ie papieskim . Z arząd gen.: K ra k ó w , ul. S k ałeczna 12. S ió str prof. 60, now . 3, dom ów 5.
3. Z grom adzenie p an ien O fiaro w a n ia N. M aryi P a n n y (C ongregatio V irg in u m a P ra e se n ta tio n e B.M.V.) zw an e p r e z e n t k a m i . Założone w K ra k o w ie ja k o zgrom adzenie o ślu b a ch p ro sty ch ok. 1658 r. przez p rz e k szta łc en ie w zgrom adzénie zakonne pobożnej fu n d a c ji dla w ycho- ycania i k sz tałcen ia ubogich dziew cząt, istn iejące j od 1627 r., po-wołanej do życia przez Z ofię Czeską. Z arząd gen.: K ra k ó w , ul. św. J a n a 7. S ió str prof. 105, now. 3, dom ów 11.
4. S io stry św. E lżbiety III Z ak o n u św. F ra n cisz k a w Cieszynie (Soro res a s. E lisa b eth III O rd. s. F ra n cisc i in Cieszyn), czyli sio stry e l ż b i e t a n k i . Z grom adzenie o ślu b a ch p ro sty ch n a p raw ie p ap iesk im pow stało w 1963 r. po p rze k szta łc en iu w zgrom adzenie k la sz to ru k la u z u ro w ego w C ieszynie i jego filii. S io stry św. E lżbiety, ja k o zakon k la u z u row y, trz y m a ją c y się reg u ły III zakonu św. F ra n cisz k a i w zorów życia św. E lżbiety p o w stał w X III w ieku, dla p rac y sz p ita ln ej. W C ieszynie tego ro d za ju k la szto r został założony w X V III w ieku. Z arząd gener.: Cieszyn, ul. A rm ii L ud o w ej 13. S ió str prof. 29, now. 2, d o m y 2.
5. Z grom adzenie sió str m iłosierdzia św. K aro la B orom eusza w M iko łow ie (C ongregatio so ro ru m m iserico rd iae S. C aroli B orrom aei), czyli sio stry b o r o m e u s z k i . Z ałożone w N ancy w 1652 r., p rzy b y ły do N ysy w 1848 r. Ja k o sam odzielne zgrom adzenie w Polsce o trzym ały z a tw ie rd z en ie w 1939 r. Z arząd gener.: M ikołów, ul. O krzei 21. S ió str prof. 671, now . 13, dom ów 60.
6. Z grom adzenie sióstr służebniczek N iepokalanego Poczęcia N.M.P. (C ongregatio so ro ru m an c illa ru m ab Im m a c u la ta C onceptione В. M. V.) czyli sio stry s ł u ż e b n i c z k i pleszew skie. Z ałożył ss. służebniczki w 1850 r. E dm und Bo ja n o w sk i w P odrzeczu k. G ostynia. P odzieliły się później na cz te ry niezależne zgrom adzenia zakonne n a p raw ie p ap ies kim , z dom am i głów nym i w Pleszow ie, S ta re j Wsi, D ębicy i L eśnicy n a Ś lą sk u (lub P orębie). Dom g en e raln y gałęzi p leszew skiej : P leszew
34 8 O. J O A C H IM B A R
[6]
W lkp., ul. M archlew skiego 1. W Polsce sió str prof. 544, now. 16, dom ów 19.
7. Z grom adzenie sió str służebniczek N ajśw . M aryi Panny N iep o k a la nie P oczętej (C ongregatio so ro ru m se rv u la ru m Beatae M ariae V irginis Im m a c u la ta e C onceptae), czyli sio stry s ł u ż e b n i c z k i S tarow iejskie. Z arząd gener.: S ta ra Wieś, pow. Brzozów. W P olsce prow. 4, sió str prof. 1312, now. 16, dom ów 198.
8. Z grom adzenie sió str służebniczek B ogarodzicy Dziewicy N iep o k a la nego P oczęcia (C ongregatio sororum se rv u la ru m Dei G enitricis V irginis Im m a cu la tae C onceptionis in D ębica), czyli sio stry s ł u ż e b n i c z k i dębickie. Z arząd gener.: D ębica, ul. W ielkiego P roletariatu 10. S ió str prof. 551, now . 10, dom ów 94.
9. Z grom adzenie sió str służebniczek N ajśw . M aryi P anny N iep o k a lanego Poczęcia z P o ręb y (C ongregatio sororum ancillarum ab Im m a c u la ta C onceptione B.M.V. d e P orem ba), czyli sio stry s ł u ż e b n i c z k i śląskie. Z arząd gener.: W rocław , ul. C zarnoleska 10. W Polsce prow . 2, sió str prof. 1150, now. 1, dom ów 162.
10. Z grom adzenie sió str fra n ciszk an e k R odziny Maryi (C ongregatio sororum fra n ciscaliu m F am iliae M ariae), czyli R o d z i n a M a r y i lu b m a ria n k i. Założył w P e te rsb u rg u ks. Z ygm unt Feliński w 1857 r. Od 1862 r. działało zgrom adzenie w W arszaw ie. Dzieli się n a p ro w in cje . Z arząd gener.: W arszaw a, ul. Ż elazna 97. W Polsce są 3 prow incje, sió str prof. 1137, now. 26, dom ów 103.
11. Z grom adzenie sió str od Bożej O p a t r z n o ś c i (Congregatio so ro ru m a D ivina P ro v id e n tia ). Z ałożyła zgrom adzenie M arcjanna M a ria A n to n in a M irsk a w 1857 r. w e Lw ow ie. O p arła je na duchowości f r a n ciszkańskiej (III zakon św. F ranciszka), ale m etody pracy n a d dziew czętam i u p ad ły m i p rz e ję ła od zgrom adzenia M atki Bożej M iłosierdzia w L av a l w e F ra n c ji. Z arząd gener.: P rzem yśl, ul. K rasińskiego 41, S ió str prof. 233, now. 11, dom ów 21.
12. C órki N iepokalanego P oczęcia N. M aryi P. (Congregatio so ro ru m q u ae „F iliae Im m a cu la tae C onceptionis B. M ariae V.” n u n c u p a n tu r), zw ane p o p u la rn ie n i e p o k a l a n k a m i . Zgromadzenie zaczęło się organizow ać w R zym ie od 1858 r. Z ałożycielkam i są Jó zefa K a rsk a i M arcelin a D arow ska. Z atw ierd zen ie p ap iesk ie otrzymało ju ż w 1863 r. Z arząd gener.: Szym anów , pow. Sochaczew. S ió str prof. 288, now . 7, dom ów 9.
13. Z grom adzenie sió str d o m i n i k a n e k III zakonu w Polsce (Con gregatio so ro ru m I II o rd in is s. D om inici in Polonia). Założyła zg ro m a dzenie Róża (M aria K olum ba) B iałecka w W ielowsi k. S an d o m ierza w 1861 r. Z arząd gener.: B iała N iżna k. Grybowa, poczta S tróże k. G orlic. S ió str p ro fesek w Polsce 292, now . 5, domów 38. Zgrom , posiada n ad to 2 dom y w USA.
14. Z grom adzenie M a t k i B o ż e j M i ł o s i e r d z i a (In stitu tu m so ro ru m B eatae M a ria e V irginis a M isericordia). Zgromadzenie pow stało w pew nej zależności od zgrom adzenia podobnego założonego w L av a l w e F ra n c ji przez T eresę R ondeau. Z o rganizow ała je Teresa P oto ck a w W arszaw ie w 1862 r. W la tac h 1878— 1922 połączone ze zg ro m ad ze niem w L aval, ro zw ija się sam odzielnie od 1922 r. Zarząd gener.: W a r szaw a, ul. Ż y tn ia 3. S ió str prof. 364, nów . 8, dom ów 15.
15. Z grom adzenie sió str s ł u ż e k N.M.P. Niepokalanej (C ongregatio so ro ru m se rv u la ru m B.M.V. Im m a c u la ta e de Mariówka). Z grom adzenie bezhabitow e, założył o. H o n o rat K oźm iński w 1876 r. Dzieli się n a p ro
17] Z A K O N Y Ż E Ń S K I E W P O L S C E
349
w incje. Z arząd gener.: M ariów ka O poczyńska, poczta Sm ogorzów . W P olsce 3 prow ., sió s tr prof. 966, now. 38, dom ów 123.
16. Z g rom adzenie córek N.M.P. od S iedm iu B oleści (C ongregatio f ilia ru m B. M ariae Virg. a S eptem D oloribus), zw ane s e r a f i t k a m i . Z ałożył о. H o n o rat K oźm iński w Z akroczym iu w 1881 r. D zieli się n a p ro w in cje. Z arząd gener.: K rak ó w , ul. Ł ow iecka 3. Z arząd y prow .: O św ięcim , pi. W olności 8, P rzem yśl, ul. B asztow a 23, P oznań, ul. św. R ocha 13. W Polsce są 3 prow incje, prof. 617, now. 16, dom ów 80.
17. Z grom adzenie sió str fra n ciszk an e k od cierpiących (C ongregatio so ro ru m fra n ciscaliu m ab afflictis), p o p u la rn ie p rz y tu la n k i lu b s i o s t r y c i e r p i ą c y c h . Z g rom adzenie b ezhabitow e, założył o. H onorat K oźm iński w 1882 r. Z arząd gener.: W arszaw a, ul. W ilcza 7. S ió str prof. 256, now. 5, dom ów 9.
18. Z g rom adzenie sió str s ł u g J e z u s a (In stitu tu m an c illaru m Jesu). N azw a potoczna: sługi Jezusa. Z grom adzenie bezhabitow e, zało ży ł o. H o n o rat K oźm iński w 1884 r. Z arząd gener.: W arszaw a, ul. S ew e ry n ó w 8. S ió str prof. 347, now . 7, dom ów 22.
19. Z grom adzenie sió str od św. Józefa III zakonu św. F ra n cisz k a (C ongregatio so ro ru m a s. Joseph I II o rd in is s. F rancisci), ss. j ó z e-
f i t к i. Z grom adzenie założył ks. Z y g m u n t G orazdow ski p rzy w sp ó ł ud ziale A deli S alom ei D anek w 1884 r. Z arząd gener.: T arnów , ul. D zierżyńskiego 32. S ió str prof. 342, now. 3, dom ów 37.
20. Z grom adzenie sió s tr córek N ajczystszego S erca N ajśw . M aryi P a n n y (C ongregatio f ilia ru m P u ris sim i C ordis B. M a ria e V irginis) zw ane s e r c a n k a m i . Zgrom , b ezhabitow e, założył o. H o n o ra t K oźm iński w 1885 r. Z arz. gen.: N ow e M iasto n/P ilicą, p. W olności 6. S ió str prof. 328, now . 14, dom ów 28.
21. Z grom adzenie m ały ch sió str N iepokalanego S erca M aryi I II zakonu św . F ra n c isz k a (In stitu tu m p a rv a ru m so ro ru m Im m a c u la ti C ordis M ariae e T ertio o rd in e s. F ran cisci) zw ane h o n o r a t k a m i , sio stra m i m a ły m i. Z g rom adzenie b ezhabitow e, założył o. H o n o ra t K oźm iński w 1886 r. Z arzą d gener.: C zęstochow a, ul. K la sz to rn a 19. S ió str prof. 206, now. 9, dom ów 17.
22. Z grom adzenie sió str Im ie n ia Jezu s pod o pieką N ajśw . M aryi P a n n y W spom ożycielki W iernych (C ongregatio so ro ru m N om inis Je su , sub p a tro c in io B e atae M ariae V irginis A u x ilii C h ristian o ru m ), zw ane m a ry l- k am i lu b I m i e n i a J e z u s . Z grom adzenie bezhabitow e, założył o. H o n o ra t K oźm iński w 1887 r. Z arząd gener.: W arszaw a 32, ul. S m o le ń sk a 31. S ió str prof. 150, now . 8, dom ów 13.
23. Z grom adzenie córek M aryi N iepokalanej (C ongregatio F ilia ru m M ariae Im m a cu la tae ) zw ane n i e p o k a l a n k a m i . Z grom adzenie bez h ab ito w e, założył o. H o n o ra t K oźm iński w 1891 r. Z arząd gener.: N owe M iasto n/P ilicą, ul. R a w sk a 5. S ió str prof. 179, now. 4, dom ów 18.
24. Z grom adzenie sió s tr p o sługujących ubogim I II zak o n u św. F ra n ciszka (C ongregatio p a u p e rib u s in se rv ie n tiu m te r tii o rd in is s. F rancisci) zw ane p o p u la rn ie a l b e r t y n k a m i . Z ałożył zgrom adzenie b r. A lb e rt A d am C hm ielow ski w 1891 r. w K rak o w ie, d e k re t ere k c y jn y w y d an y w 1926 r. D zieli się n a p ro w in cje. Z arząd gener.: K rak ó w , P rą d n ik C zer w ony, ul. W oronicza 10. S ió str prof. 606, now . 20, prow . 2, dom ów 51. 25. Z grom adzenie sió str służebnic N. S erca P. Je zu sa (C ongregatio se rv u la ru m S a cra tissim i C ordis Jesu) zw an e p o p u la rn ie s e r c a n k a m i . Z ałożył zgrom adzenie w 1894 r. w K ra k o w ie ks. Jó z ef S eb a s tia n P elczar, późniejszy b isk u p przem yski. J e s t podzielone n a p ro w in
-350
O. J O A C H IM B A R [8] c.ie. Z arząd gener.: K raków , ul. G a rn c a rsk a 24. W Polsce p ro w in cje 2, sió str prof. 572, now. 16, dom ów 49.26. Z grom adzenie sió str św. M ichała A rch an io ła (Congregatio so ro ru m S. M ichaelis A rchangeli), czyli m i c h a l i t k i , założył ks. B ro n isław M arkiew icz w M iejscu P iasto w y m k. K ro sn a n/W isłokiem w 1897 r., ale k anonicznej e re k c ji dokonał dopiero b p A natol Nowak w 1928 r. Z arząd gener.: M iejsce P iastow e, pow. K rosno n/Wisłokiem. S ió str prof.
189, now. 2, dom ów 20.
27. Z grom adzenie sió str m i s j o n a r e k ś w. R o d z i n y (C ongrega tio sororum m issio n a ria ru m S. F am iliae). Z ałożyła zgromadzenie B ole sław a M a ria L a m e n t w M ohylew ie w 1905 r. przy pomocy ks. F e lik sa W iercińskiego S J. Po r. 1921 sio stry przeniosły się na te re n Polski. Z arząd gener.: B iałystok, ul. D ąbrow skiego 1. S ió str prof. 273, now. 11, dom ów 32. Z atw ierd zen ie p ap iesk ie uzyskało zgromadzenie w 1967 r.
28. S io stry M ęki P a n a Naszego Je zu sa C hrystusa w P łocku zw ane p a s j o n i s t k a m i (C ongregatio so ro ru m P assionis Domini N o stri Je su C h risti de Plocia). Z grom adzenie założyła w 1919 r. Józefa C h ałacińska w P łocku. Z arząd gener.: Płock, ul. S ienkiew icza 24. Sióstr prof. 280, now. 12, dom ów 34.
29. S io stry k a r m e l i t a n k i D zieciątka Jezus (Congregatio so ro ru m c a rm e lita ru m In fa n tis Jesu). Założył zgrom adzenie w 1921 r. o. A nzelm G ądek p rzy w spółudziale Ja n in y (Teresy od św. Józefa) K iero c iń sk ie j. N ależy do III zakonu k arm e lita ń sk ie g o . Z arząd gener.: Sosnowiec, ul. W iejska 25. S ió str prof. 228, now. 13, dom ów 19.
30. Z grom adzenie sió str m isjo n a re k N ajśw . S erca Jezusowego (C ongre gatio so ro ru m m issionum S acra tissim i C ordis Jesu), czyli siostry m i s j o n a r k i . Z ałożył je ks. Boi. M acew icz w 1927 r., dekret pochw . o trz y m ało w 1931 r. Z arząd gener.: Podzam cze k. K ępna, ul. T eklinow ska 56. S ió str prof. 6, dom y 2.
B) P o siad ające za rząd y g en e raln e za granicą
1. Z grom adzenie sió str św. K a ta rz y n y P. i M. (Congregatio so ro ru m s. C a th a rin a e V. e t M), czyli sio stry k a t a r z y n k i . Pow stało w B ra niew ie w 1571 r., w P olsce obecnie posiada prowincję. Z arząd gener. r Rom a, G ro tta fe rra ta , via P ro v in ciale. Z arząd prow.: B raniew o, uL M oniuszki 7. W Polsce sió str prof. 122, now. 8, domów 25.
2. S io stry m i ł o s i e r d z i a św. W incentego a Paulo (In stitu tu m p u e lla ru m c a rita tis s. V incen tii a Paulo). Założone we Francji, przy b y ły do P o lsk i w 1652 r. Z arzą d gen.: P a ris, ru e du Вас 140. W P olsce 3 prow . Z arządy prow .: W arszaw a, T am k a 35; K raków , W arszawska 8; C hełm no, D o m in ik ań sk a 40. R azem w Polsce sió str prof. 2053, now. 19, dom ów 177.
3. K o n g reg acja szarych sió str św. E lżbiety (Congiegatio so ro ru m ra v a ru m a S. E lisab eth ) p o w sta ła w N ysie w 1842 r. Z gro m ad zen ie należy do III zakonu św. F ra n cisz k a z Asyżu. Nazwa p o p u la rn a : ss. e l ż b i e t a n k i . Dzieli się n a p row incje. W Polsce liczy 6 prow . S ióstr prof. 1969, now. 18, dom ów 239. Z arząd gener.: Roma, via d e ll’O lm ata 9. Zarz. w ik a ria tu gen. w P olsce: W rocław , ul. św. Józefa 1.
4. Z g rom adzenie sió str N ajśw . S erca Jezusow ego (Societas S acra tissim i C ordis Jesu) czyli zgrom adzenie S a c r e C o e u r . Założone w P ary żu w 1800 r., osiedliło się w Polsce w 1843 r. Z arząd gener.: Rom a, via N om en tan a 118. Zarz. prow .: T arn ó w 3, ul. K rakowska 135. W P o lsce sió str prof. 151, now . 12, dom y 4.
[9]
Z A K O N Y Ż E Ń S K IE W P O L S C E351
5. K o n g reg acja sió str m iło sierd zia św. K aro la B orom eusza (Congr. so ro ru m m iserico rd ia e s. C aroli B orrom aei), czyli sio stry b a r o m e - u s z k i z T rzebnicy. W ik aria gener.: T rzebnica, ul. W olności 30, w oj. W rocł. S ió str prof. 446, now. 12, dom ów 39.
6. Z grom adzenie ubogich sió str N ajśw . M aryi P a n n y N iep o k alan ie P oczętej (In stitu tu m p au p e ru m so ro ru m B eatissim ae ac sem p er Im m a - cu lta e V irginis M ariae), czyli s i o s t r y M a r y i . Z ałożone w e W ro cław iu w 1854 r. dzięki in ic ja ty w ie ks. J a n a S ch n eid era. D zieli się n a p row incje. Z arząd gener. poza g ran ic am i P olski, w ik a ria gener.: W ro cław , ul. S zczytnicka 3/5. W Polsce prow . 3, sió str prof. 402, now . 12, dom ów 46.
7. Z grom adzenie sió str św. F e lik sa (C ongregatio so ro ru m s. F elicis a C antalicio I II O rd. s. P. F rancisci), zw ane p o p u la rn ie f e l i c j a n
k a m i . Założone w W arszaw ie w 1855 r. T rzym a się reg u ły I II zakonu reg u la rn e g o św. F ra n cisz k a z A syżu, dzieli się n a prow incje. Z arząd gener.: Rom a, via del C asaletto. Deleg. gener.: K rak ó w , ul. B atorego 16. W Polsce prow . 3, sió str prof. 913, now. 14, dom ów 79.
8. Z grom adzenie sió str fra n c isz k a n e k sz p ita ln y ch (C ongregatio soro ru m III O rdinis s. F ra n cisc i in firm is m in istra n tiu m ), czyli f r a n c i s z k a n k i s z p i t a l n e , osiedlone w O polu w 1856 r., a założone w 1850 r. w W estfalii. Z arząd gener.: M iinster, W estfalia. Z arząd prow .: O łdrzy- chow ice K łodzkie, ul. K ło d zk a 25, w oj. W rocł. W Polsce sió str prof. 388, now . 4, dom ów 33.
9. U r s z u l a n k i U nii R zym skiej (Unio R om ana O rdinis s. U rsulae). Z akon założony w X VI w iek u w e W łoszech. S io stry u rsz u la n k i osiedliły się w P o zn an iu w 1857 r. Zarz. gener.: Rom a, v ia N o m en tan a 236, Italia. Zarz. prow .: W arszaw a, ul. R acław ick a 101. W P olsce sió str prof. 549, now. 13, dom ów 15.
10.· Z grom adzenie sió str św. Ja d w ig i (C ongregatio so ro ru m s. H ed v i- gis), czyli ss. j a d w i ż a n к i. P o w stało w e W rocław iu w 1859 r., trz y m a się reg u ły św. A u gustyna. D zieli się na prow incje. Z arząd gener.: B e r lin — W annsee, D re ilin d e n stra sse 24/26. Zarz. w P olsce: W rocław , ul. S ępa S zarzyńskiego 27/29. N a te re n ie P o lsk i prow . 2, sió str prof. 289, now. 12, dom ów 27.
11. F r a n c i s z k a n k i od p o k u ty i m iłości c h rz eśc ija ń sk iej. Założone w H o la n d ii w 1835 r., osiedły w C hojnicach 1867 r. Z arząd gener.: R om a, T om ba di N erone. Z arząd p ro w in cji p o lsk iej: O rlik, pow . C hoj nice, poczta L u b n ia. W P olsce prof. 138, now . 2, dom ów 12.
12. Z grom adzenie sió str N ajśw . R odziny z N az aretu (C ongregatio so ro ru m S. F am iliae a N azareth), p o p u la rn ie n a z a r e t a n k i , pow stało w R zym ie 1875 r. Z ałożyła je F ra n cisz k a S iedliska. D zieli się n a p ro w in cje. Z arząd gener.: R om a, v ia M achiavelli 18. Z arząd y prow , w P olsce: K raków , W raszaw ska 13; W arszaw a, C zern iak o w sk a 137. W Polsce prow . 2, sió str prof. 449, now. 9, dom ów 14.
13. C órki B o ż e j M i ł o ś c i (C ongregatio filia ru m D ivinae C a rita tis), p ra c u ją n a te re n ie P olski od 1885 r., założone w W iedniu w 1868 r. Zarz. prow .: K ra k ó w , ul. P ędzichów 16. Z arząd gen.: R om a, G ro tta fe r- ra ta . W P olsce sió str prof. 247, now. 15, dom ów 13.
14. Z grom adzenie sió str Z m a rtw y c h w sta n ia P a n a N aszego Je zu sa C h ry stu sa (C ongregatio so ro ru m a R e su rre c tio n e D om ini N o stri Jesu C h risti), czyli sio stry z m a r t w y c h w s t a n k i , założyła C elina B o rzę ck a w R zym ie w 1882 r. K ano n iczn a e re k c ja n a s tą p iła w 1891 r. Dzieli się n a p ro w in cje. Z arząd gener.: Rom a, M arcantonio C olonna 52, Italia. W Polsce deleg. gener." W arszaw a, ul. B ałuckiego 6 i zarząd prow .
3 5 2 O. J O A C H I M B A R [10]
w W arszaw ie i P oznaniu. W Polsce prow . 2, sióstr prof. 414, now . 13, dom ów 23.
15. Z grom adzenie sió s tr służebnic N.M.P. Niepokalanie P oczętej (Con g regatio so ro ru m se rv u la ru m B eatissim ae V irginis Mariae Im m a cu lta ta e),
czyli sio stry s ł u ż e b n i c e . Założone w 1892 r., mają zarząd gener. w Rzym ie. Z arząd prow .: W arszaw a, ul. M iodow a 16. W P olsce sió str prof. 75, now. 3, dom ów 11.
16. Pobożne zjednoczenie o b latek S erca Jezusowego (C ongregatio o b la ta ru m S acri C ordis Jesu), czyli sio stry o b l a t к i S e rc a Je z u so w ego, p ra c u ją w P olsce od 1894 r. Z o stały założont we F ra n c ji ja k o sto - w arz. 1843 r., a ja k o zgrom adzenie zakonne 1874 r. Zarząd prow .: C zęs tochow a, ul. R óżana 12. W P olsce sió str prof. 119, now. 2, dom y 4.
17. S o d a l i c j a św. P io tra К 1 a w e г a d la misji afry k a ń sk ic h (S odalitas S. P e tri C laver). Z grom adzenie założyła Maria T eresa L edó- ch o w sk a w R zym ie w 1894 r. W P olsce zgrom adzenie pracuje od 1894 r. Z arząd gener.: R om a, v ia d e ll’O lm a ta 16. Z arząd w P olsce: K rosno n. W isłokiem , ul. Ł ukasiew icza 18. W P o lsce sióstr prof. 15, now . 3, dom 1.
18. Z akon m niszek św. Bazylego W. czyli siostry ś w. K r z y ż a . Z arząd w P olsce: L ubom ierz Ś ląski, ul. 1 M aja 56. W Polsce sió s tr prof. 21, dom ów 5.
19. U bogie sio stry szkolne De N o tre D am e (Congregatio p au p e ru m so ro ru m sco laru m D om ine N ostrae), czyli sio stry n o t r d a m k i . Z ało żone w 1833 r., w Polsce p ra c u ją od 1904 r. Zarząd gener.: R om a, v ia A ppia N uova 1468. Z arząd prow .: Opole, M ały Rynek 5. W Polsce sió str prof. 326, now. 3, dom ów 17.
20. Z grom adzenie u b o g i c h s i ó s t r N ajśw . Serca P. Je z u sa zo sta ło założone w e W rocław iu 1916 r. O becnie zarząd gener. poza gran icam i P olski. Z arząd w Polsce: W rocław , ul. M a tejk i 1. W Polsce sió str prof. 6, dom 1.
21. Z gro m ad zen ie sió str B o ż e g o S e r c a Jezusa. Zarz. w Polsce: W rocław , ul. K a p itu ln a 4. W Polsce sió s tr prof. 17, now. 1, dom y 2.
22. Z grom adzenie m isy jn e służebniczek D ucha św. (Congregatio m is- sionalis se rv a ru m S p iritu s Sancti), czyli sio stry m i s y j n e . Zgrom , założone w H olandii w 1889 r. Do R aciborza przybyły sio stry w 1921 r. Z arząd gener. w R zym ie. Z arząd prow .: Racibórz, ul. S ta ro w ie jsk a 152. W Polsce sió str prof. 64, now. 9, dom y 4.
23. F r a n c i s z k a n k i m is jo n a rk i M aryi (Congregatio fra n ciscaliu m m issio n a ria ru m M ariae) p rzy b y ły do P o lsk i w 1922 r. Obecnie liczą ok. 12.000 sióstr. Z arząd gen.: Rom a, v ia G iusti 12. Zarząd prow , p o lsk iej: W arszaw a, ul. R acław ick a 14. W P olsce sió str prof. 169, now . 7, dom ów 6.
24. Z grom adzenie córek M aryi W spom ożycielki (Filiae M ariae A u x i- liatricis), czyli sio stry s a l e z j a n k i , są w P olsce od 1922 r., a zostały założone w e W łoszech w 1872 r. Z arz.: gener.: Torino, piazza M aria A u siliatric e 35, Ita lia . Z arz. prow .: Łódź, ul. F ranciszkańska 85. W P o l sce sió s tr prof. 287 now. 12, dom ów 18.
25. Z grom adzenie sió str u r s z u l a n e k N ajśw . Serca Je zu sa K o n a jącego (C ongregatio so ro ru m u rsu lin a ru m a S acro Corde Je su A goni- zantis). Z grom adzenie założyła U rszula Ju lia Ledóchowska, u rszu la n k a z k la sz to ru krakow skiego, k tó r a p rac o w a ła z kilkom a sio stra m i w P e te rs b u rg u od 1907 r. E re k c ja kan o n iczn a zgromadzenia n a s tą p iła w 1923 r. od ra z u n a p raw ie papieskim . Z arząd gener.: R om a, v ia del
[11] Z A K O N Y Ż E Ń S K I E W P O L S C E
353
C a saletto 557, Ita lia . Z arz. w P olsce: P niew y, w oj. Pozn. W Polsce sió str prof. 930, now. 7, dom ów 37.
26. K ong reg acja sió str Boskiego Z baw iciela (Sorores D ivini S a lv a to ris), czyli sio stry s a l w a t o r i a n k i . Założone w 1888 r., p rzy b y ły do P olski w 1929 r. Z arząd gener.: Rom a, V iale M u ra G ianicolensi 67—77, Ita lia . Z arząd prow .: G oczałkow ice Z drój, ul. P szczyńska 13. W Polsce sió str prof. 50, now. 5, dom ów 5.
27. Z grom adzenie sió str m ałych m isjo n a re k M iłosierdzia (C ongrega- zione d elle piccole suore m issio n arie d ella C arita), czyli sio stry o r i o - n i s t k i . Założone w 1915 r. osiedliły się w P olsce w 1933 r. Zarz. gener.: T o rto n a, Ita lia . Z arząd prow .: O tw ock k. W arszaw y, ul. Ś w ie r czew skiego 8. W P olsce sió str prof. 138, now. 2, dom ów 10.
28. Z grom adzenie m isy jn e sió str p a llo ty n e k (C ongregatio m issionis p a llo ttin a ru m ), czyli sio stry p a l l o t y n k i , założone w 1843 r. (gałąź m isy jn a 1895 r.). O siedliły się w P olsce w 1934 r. Z arząd gen.: L im burg, L ahn, N.R.F. Z arząd prow .: G dańsk, ul. M alczew skiego 144. W Polsce sió str prof. 148, now. 9, dom ów 12.
29. Z gro m ad zen ie sió str św. R odziny z B o rd ea u x (C ongregatio so ro ru m a S an c ta F am ilia B u rdigalen.) czyli s i o s t r y ś w. R o d z i n y . P rz y b y ły do Łodzi, w 1934 r., a założone w e F ra n c ji w 1820 r. Zarz. gener.: B o rd ea u x , 57 C hem in des B riques. Z arz. prow .: Łódź, ul. W igury 19. W Polsce prof. 58, now. 4, dom y 2.
30. S io stry u c z e n n i c e Boskiego M istrza, założone w e W łoszech osiedliły się w W arszaw ie w 1935 r. Z arząd w P olsce: C zęstochow a, ul. K ap u c y ń sk a 1. W P olsce sió str prof. 18, dom 1.
31. Z g rom adzenie sió str s ł u ż e b n i c z e k S erca P a n a Je zu sa (Con g reg atio fa m u la ru m S an ctissim i C ordis J e su V iennensium ). Z ałożył je w e F r a n c ji w 1866 r. ks. W ik to r B rau n . W P olsce d zia ła od 1945 r. Z arząd gener.: W ien III, K ein e rg asse 37. Z arząd w P olsce: Opole, ul. M ickiew icza 7. W Polsce sió str prof. 21, dom y 2.
32. A d o r a t k i P rz en a jd ro ż sze j K rw i Jezu so w ej (A d o ratrici del divin Sangue), daw n iej „ In s ty tu t a d o ra to re k P rz en a jd ro ż sze j K rw i”. Z ałożyła zgro m ad zen ie w e W łoszech w 1834 r. bł. M a ria de M attias. D zieli się n a p ro w in cje. Z arząd gener.: R om a, v ia T a u ra s ia 4, Italia. Do P olski zgrom adzenie przeszczepione w 1946 r. Z arząd prow , w P olsce: B ole sław iec, ul. Ś w ierczew skiego 23, D olny Ś ląsk. W Polsce prow . 1, sió str prof. 54 now. 3, dom ów 8.
33. S to w arzyszenie s i ó s t r M a r y i A p o s t o l s t w a K atolickiego ( In s titu tu m saec. so ro ru m M a ria liu m A p o sto latu s C atholici S ch o en stat- tensis). S tow arzyszenie założone w 1926 r., p rzybyło do P oznania w 1946 r. Liczy obecnie ponad 2500 członkiń. W P olsce zarząd prow .: Ś w id er k. W arszaw y, ul. Br. Czecha 7, S ió str p ro f. 35, now . 2, dom y 3.
III. Z g ro m a d zen ia za k o n n e n a p ra w ie d ie ce zja ln y m posiadające za rzą d y generalne w Polsce
1. Z grom adzenie sió str N a r o d z e n i a N.M .P. (Societas sororum N a tiv ita tis B.M.V.). W yw odzi się zgrom adzenie z działalności o. L ea n d ra L en d z ian a k ap u c y n a n a te re n ie L u b lin a w 1870 r. D ek ret ere k cy jn y w y d ał ks. k ard . A. K ak o w sk i w 1926 r. Dom głów ny p ie rw o tn ie w C ho- tom ow ie pod W arszaw ą, od 1945 r. w Łodzi. Z arząd gener.: Łódź, ul. 1 M aja 15. S ió str prof. 45, dom ów 5.
354 O . J O A C H I M B A R [121
2. Z grom adzenie sió str w y n agrodzicielek Najświętszego O blicza I II zak o n u św. F ra n cisz k a z A syżu (C ongregatio sororum ex p iatric u m S a c ra tissim i V ultus I II O rdinis s. F ra n cisc i Assisiensis), zw ane sio stra m i o b l i c z a n k a m i . Z grom adzenie bezhabitow e, założył o. H o n o ra t K oź m iński w 1888 r. Z arząd gener.: W arszaw a, ul. P olna 40. S ió str prof. 109, now . 3, dom ów 11.
3. Z grom adzenie sió str w s p o m o ż y c i e l e k dusz czyśćcow ych (C ongregatio so ro ru m a u x ilia tric u m a n im a ru m in purgatorio). Z g ro m a dzenie bezhabitow e, założył o. H o n o ra t K oźm iński w 1889 r. Z arząd gener.: N owe M iasto n/P ilicą, pl. K ościuszki 11. Sióstr prof. 70 now . 7, dom ów 6.
4. Z grom adzenie sió str „W e s t i а г e к Je z u sa ” (Congregatio „v e stia r ia ru m J e s u ”), Z grom adzenie b ezhabitow e, założył o. H onorat K oźm iński w 1890 r. (ale zgrom , zaczęła organizow ać już ok. r. 1880 Jó zefa K aw ecka). Z arząd gener.: W arszaw a, ul. B rac k a 23 m. 45. S ió str prof. 69, now . 3, dom ów 8.
5. Z grom adzenie sió str D obrego P a ste rz a od Opatrzności (C ongregatio so ro ru m D ivini P asto ris a P ro v id e n tia Divina), p opularnie zw ane p a s t e r k a m i 1, założyła M aria K arło w sk a w Poznaniu w 1894 r. Z arząd gen.: Jabłonow o P om orskie, pow. Brodnica. S ió str prof. 224 now. 17, dom ów 15.
6. Z grom adzenie sió s tr s ł u ż e b n i c N ajśw . Serca Jezusow ego (Con g regatio so ro ru m a n c illa ru m S acra tissim i Cordis Jesu). P o p rz ed n ia n azw a: Z grom adzenie sió str pocieszycielek S erca Jezusowego. Z g ro m a dzenie bezhabitow e, założył o. H o n o ra t K oźm iński w 1894 r. Z arząd gener.: W arszaw a, ul. M iodow a 16. S ió str prof. 76, now. 2, dom ów 7.
7. Z grom adzenie s i ó s t r ś w. J ó z e f a Oblubieńca N.M.P. P o w sta ło w C ebłow ie k. Bełza w 1894 r. Z arząd gener.: Ja szk o w a G órna k. K łodzka. S ió str prof. 37, dom ów 9.
8. S io stry służebnice M atki D obrego P a ste rz a (Ancillae M atris Boni P asto ris), zw ane p a s t e r z a n k a m i . Zgrom adzenie bezhabitow e, zało żył o. H o n o rat K oźm iński w 1895 r. Z arząd gener.: Piaseczno k. W a r szawy, ul. K ościelna 9. S ióstr prof. 68, now . 4, domów 7.
9. Z grom adzenie sió s tr f r a n c i s z k a n e k Maryi N ieu stające j Pom ocy (C ongregatio so ro ru m s. F ra n cisc i a Perpetuo S uccursu). Z ało żyła zgrom adzenie w P riv o z w 1901 r. A nna Bruner, e re k c ja kanon, w 1932 r. W Polsce zgrom adzenie działa od 1928 r. Zarząd gener.: K rz y żanow ice, pow. R acibórz. S ió str prof. 53 now . 1, domów 7.
10. Z grom adzenie sió str „ W s p ó l n e j P r a c y ” od N iepokalanej M aryi (C ongregatio so ro ru m in com m uni laborantium ab Im m a cu la ta V irgine M aria). Z grom adzenie form ow ało się powoli we W łocław ku od 1911 r. dzięki sta ra n io m i p rac y F ra n cisz k i Rakowskiej. O statecznie zorganizow ał je ks. W ojciech O w czarek, bp sufragan w łocław ski, d e k re t e re k cy jn y został w y d an y w 1922 r. Z arząd gener.: Włocławek, ul. Buczka 9. S ió str prof. 278, now. 4, dom ów 25.
11. Z grom adzenie sió str N i e p o k a l a n e g o S e r c a M a r y i (Con gregatio so ro ru m Im m a cu la ti C ordis B eatae M ariae Virginis). O rganizo w an ie zgrom adzenia przechodziło k ilk a faz, początki sięgają do 1911 r. K anoniczna e re k c ja n a s tą p ił w 1952 r. Z arząd gener.: K ietrz, ul. T ra u g u tta 23, w oj. O polskie. S ió str prof. 33, now. 1, domów 5.
1 W c z a sie d r u k u a r t y k u ł u d o w ie d z ia łe m się ,
że
zgrom adzenie w 1967 r. o tr z y m a ło z a tw ie r d z e n ie S to i. A p o s t., je s t w ię c n a p r a w ie papieskim .[13]
Z A K O N Y Ż E Ń S K I E W P O L S C E355
12. Z grom adzenie sió str m i s j o n a r e k św. B e n ed y k ta (C ongregatio so ro ru m m issio n a ria ru m S. B enedicti). Z grom adzenie założyła Ja d w ig a K u lesza w B iałej C erk w i w 1917 r., kan o n iczn a e re k c ja n a s tą p iła w Ł u ck u w 1928 r. Z arząd gener.: K w idzyn, ul. P ia sto w sk a 1. S ió str prof. 149 now. 7, dom ów 12. >.
13. S io stry f r a n c i s z k a n k i s ł u ż e b n i c e K r z y ż a (Sorores fra n ciscales a n c illae C rucis) założyła R óża E lżb ieta Czacka w W arsza w ie w 1918 r., d e k re t erek . w 1922 r. Z arząd gener.: W arszaw a, ul. P iw n a 9/11. S ió str prof. 207, now . 10, dom y 4.
14. Z grom adzenie s ió s tr M a tk i B oskiej L o r e t a ń s k i e j (C ongre gatio so ro ru m B e atae M a ria e V irginis L au re ta n a e ). Z grom adzenie zało żył ks. Ignacy K łopotow ski w W arszaw ie w 1920 r., d e k re t e re k cy jn y w y d ał ks. k a rd . A. K ak o w sk i w 1928 r. Z arząd gener.: W arszaw a, ul. S ierakow skiego 6. S ió str prof. 140, now . 6, dom ów 10.
15. Z grom adzenie sió str służebnic Je zu sa w E u c h a ry stii (C ongregatio s o ro ru m a n c illa ru m J e su in E u ch a ry stia), p o p u la rn ie zw ane sio stry e u c h a r y s t k i . Z g rom adzenie założył w 1923 r. b p Je rz y M atulew icz. Z arząd gener.: W arszaw a, ul. W ileńska 69. W Polsce sió str prof. 61, now . 4, dom ów 7.
16. Z grom adzenie N ajśw . D u s z y C h r y s t u s a P a n a (C ongregatio so ro ru m S an ctissim ae A nim ae D om ini N o stri Je su C h risti) założyła Zofia P a u lin a T ajb e ró w n a w K ra k o w ie w 1923 r., d e k re t erek. w 1949 r. w y d ał ks. k a rd . A dam St. S apieha. Z arząd gener.: K rak ó w , P rą d n ik B iały, ul. G logera 1. S ió str prof. 118, now . 3, dom ów 14.
17. Z g rom adzenie sió str b e n e d y k t y n e k s a m a r y t a n e k k rz y ża C hrystusow ego (C ongregatio so ro ru m b e n e d ic tin a ru m S am a ritan a ru m a C ruce C hristi). Z grom adzenie założyła Ja d w ig a W incenta Ja ro sz ew sk a w W arszaw ie w 1926 r. D ek ret e re k c y jn y w y d ał ks. k a rd . A. K ak o w sk i w 1932 r. Z arząd gener.: N iegów S am a ria, poczta Z abrodzie, pow. W ołom in. S ió str prof. 189, now. 8, dom ów 9.
18. Z gro m ad zen ie „Jed n o ść” pod w ezw aniem św. T eresy od Dz. Jezus (C ongregatio „ U n ita s” sub in v o c atio n e s. T h eresiae ab In fa n te Jesu), czyli sio s try t e r e s к i. Z grom adzenie bezhabitow e, założone w S ie d l cach w 1927 r., o trzy m ało d e k re t erek . w 1954 r. Z arząd gener.: Siedlce, ul. 22 L ipca 4. S ió str prof. 91, now. 3, dom ów 15.
19. Z grom adzenie c ó r e k ś w. F r a n c i s z k a S erafickiego. Z gro m adzenie założył w 1928 r. w S an d o m ierzu ks. A n to n i R ew era. D ek ret e re k c ji k anonicznej w y d ał b p J a n L o re k w 1959 r. Z arząd gener.: S an dom ierz, ul. K ra k o w sk a 14. S ió str prof. 42, now . 2, dom 1.
20. Z grom adzenie sió s tr R odziny B e ta ń sk iej (C ongregatio sororum F am iliae B etanensis), czyli sio stry b e t a n к i, p rz e d te m „T ow arzystw o p rac y b e ta ń s k ie j”, zaczęło się organizow ać w 1930 r. W 1958 r . o trz y m ały b e ta n k i z a tw ie rd z en ie b p a P. K ałw y ja k o stow arzyszenie p ro w a dzące życie w sp ó ln e bez ślubów , w 1966 r. zgodę tegoż b isk u p a n a sk ła dan ie ślubów p ublicznych. Z arząd gener.: K azim ierz D olny, ul. P u ła w sk a 42. S ió str prof. 50, now . 1, dom ów 15.
21. Z grom adzenie sió str d o m i n i k a n e k m i s j o n a r e k Je zu sa i M aryi (C ongregatio so ro ru m d o m in ica n aru m m issio n a ria ru m Je su et M ariae). Z grom adzenie założył o. Ja ce k W oroniecki w 1932 r. w W a r szaw ie. Z arząd gener.: Z ielo n k a k. W arszaw y, ul. S ienkiew icza 27. S ió str prof. 36, now. 1, dom ów 5.
22. Z grom adzenie sió str a n t o n i a n e k od C h ry stu s a K ró la I II zako n u re g u la rn e g o św. F ra n cisz k a z A syżu (C ongregatio so ro ru m a n to n ia - n a ru m a C h risto Rege III o rd in is re g u la ris S. F ra n cisc i A sisiensis).
356
O . J O A C H I M B A R[14]
Z g rom adzenie zaczęły o rganizow ać w 1933 r. n a terenie Łodzi Józefa G alczak, W a le ria B a k a la rsk a i W ład y sław a Bartkow iak. D e k re t e re k cyjny w y d ał b p M. K lepacz w 1959 r. Z arząd gener.: Łódź, ul. M a ria ń ska 3. S ió str prof. 18, now. 4, dom 1.
23. Z grom adzenie sió str op iek i społecznej pod wezwaniem św. A n to niego (C ongregatio so ro ru m s. A nto n ii a succursu sociali), p o p u la rn ie sio stry a n t o n i n k i . Z grom adzenie założyła Innocenta R zadka w 1933 r., d e k re t ere k c y jn y w y d ał w 1946 r. bp T. K u b in a. Z arząd gener.: W ieluń, ul. S zkolna 4. S ió str prof. 60, now . 1, domów 12.
24. K o n g re g ac ja sió str św. T eresy od D zieciątka Jezus (C ongregatio so ro ru m S. T eresiae a Je su In fa n te), p o p u la rn ie t e r e z j a n k i . Z g ro m adzenie założył b p A dolf Szelążek w Ł u ck u w 1936 r. Z arzą d gener.: P io trk ó w K u ja w sk i, ul. 1 M aja 4a. S ió str prof. 74, now. 2, dom ów 8.
25. Z grom adzenie sió str Je z u sa C h ry stu s a Miłosiernego O dk u p iciela (Sorores Je su C h risti M isericordis R edem ptoris), popularnie zw ane sio s tra m i M i ł o s i e r d z i a B o ż e g o . Z grom adzenie zaczęło się o rg a n i zow ać w 1942 r., d e k re t kanonicznej e re k c ji otrzymało w 1955 r. Z arząd gener.: M yślibórz k. Szczecina, ul. B o h a te ró w Warszawy 77. S ió str prof. 17, dom ów 4.
26. S io stry f e l i c j a n k i m i s j o n a r k i , załóż, w 1959 r. P ro f. 20, now . 9, dom y 3.
A) Z estaw ienie zgrom adzeń zakonnych według ilości p ro fesek
IV . Z esta w ien ia a) N a p ra w ie p ap iesk im 1. Liczących 2. 3. 4. 5. 7. 8
.
6 .do 30 prof, zgrom adzeń 8.
31—50 prof, zgrom adzenia 2.
51— 100 prof, zgrom adzeń 5. 101— 150 prof, zgrom adzeń 8. 151—200 prof, zgrom adzenia 4. 201—300 prof, zgrom adzeń 11. 301—500 prof, zgrom adzeń 10. 501— 1000 prof, zgrom adzeń 10.
9. ponad 1000 prof, zgrom adzeń 5.
b) N a p raw ie diecezjalnym 1. U c z ą c y c h do 30 prof, zgrom adzenia 3.
2
.
3. 4. 5.
31—50 prof, zgrom adzeń 6.
51—100 prof, zgrom adzeń 9. 101—150 prof, zg ro m a d ze n ia 4. 151—200 prof, zgrom adzenie 1. ponad 200 prof, zgrom adzenia 3.
[15]
Z A K O N Y Ż E Ń S K I E W P O L S C E 3 57B) Z estaw ie n ie ogólne
R odzaj zakonu ilość
zakonów ilość dom ów ilość prof. ilość now ie Z ak. k o n te m p la cyjne 12 53 1294 50 Zgrom , n a p raw ie pap. m a ją c e zarz. gener. w Polsce 30 1307 12423 303 Z grom , n a p ra w ie pap. m a jąc e zarz. gener. za g ran ic a 33 895 11081 236 Zgrom , n a p raw ie diecez. 26 225 2334 103 R azem 101 2480 27132 692 O. Joa ch im R o m an B a r
