ĆWICZENIE 20
Elektryczność i magnetyzm, Fizyka ciała stałego
WYZNACZENIE e/m Z POMIARÓW
EFEKTU MAGNETRONOWEGO
Opis teoretyczny do ćwiczenia
zamieszczony jest na stronie www.wtc.wat.edu.pl w dziale
DYDAKTYKA – FIZYKA – ĆWICZENIA LABORATORYJNE. Opis układu pomiarowego
W ćwiczeniu efekt magnetronowy jest badany przy wykorzystaniu diody lampowej EY - 51 umieszczonej wewnątrz cewki. Schemat układu pomiarowego przedstawiono na rysunku.
Układ diody i cewki wraz z zasilaczem obwodu żarzenia i obwodu anodowego umieszczony jest na wspólnej płycie. Zasilacz diody wraz z potencjometrem suwakowym R
ĆWICZENIE 20
Elektryczność i magnetyzm, Fizyka ciała stałego Na płycie wyprowadzone są zaciski: do zasilacza cewki – oznaczone literą I , do pomiaru napięcia anodowego – oznaczone literą U , do pomiaru prądu anodowego – oznaczone literą a I .a
Przeprowadzenie pomiarów
1. Zaznajomić się z poszczególnymi elementami układu.
2. Na przyrządach pomiarowych ustawić następujące podzakresy: woltomierz – zakres 30 V,
mikroamperomierz – zakres 750 A, miliamperomierz – zakres 750 mA, potencjometr suwakowy do regulacji napięcia anodowego U w położenie zero.a
3. Połączyć układ według schematu przedstawionego na rysunku.
4. Włączyć zasilacz diody i odczekać około 5 – 10 minut na nagrzanie lampy.
5.Potencjometrem suwakowym R ustawić napięcie anodowe na wybraną wartość U z zakresu 5 – 15 V. a 6. Włączyć zasilacz stabilizowany i zmieniając napięcie zasilające cewkę zmierzyć charakterystykę
) (I f
Ia . Prąd cewki zmieniać w zakresie od 0 do 400 mA co 20 mA. Czynności te powtórzyć dla trzech różnych wartości napięcia anodowego, a wyniki zapisać w tabeli.
7. Uwaga: Przy pomiarze zależności Ia f(I) należy utrzymywać stałą wartość Ua. 8.Oszacować niepewności pomiarowe maksymalne dla Ua, I, Ia.
Opracowanie wyników pomiarów
1. Na podstawie wyników z tabeli pomiarów wykreślić wykresy zależności Ia f(I) dla zmierzonych wartości dla Ua const. Charakterystyki nanieść na trzy oddzielne wykresy (Wykres-1a, Wykres-1b, Wykres-1c).
2. Proste widoczne na wykresie wyznaczyć metodą graficzną. Są one przybliżeniem przebiegu początkowego i końcowego odcinka charakterystyki Ia f(I) i są do siebie równoległe.
3. Określić wielkości Ikr jako rzut punktu przegięcia krzywej Ia f(I) na oś I. Oszacować niepewność
kr
I
z wykresu.
I
ĆWICZENIE 20
Elektryczność i magnetyzm, Fizyka ciała stałego
4. Dla każdej wartości U określić wartość a B według zależności kr B kr βIkr, następnie obliczyć wartość
2 b a 2 kr 2 a r r I β U 8 m e gdzie: 2 1 2 10 ) 02 , 0 38 , 1 ( VsA m to stała wyznaczona empirycznie dla tego stanowiska, ra(0,8000,001)cm, rk (0,0500,001)cm.
5. Czynności według punktów 2 i 3 powtórzyć dla pozostałych wartości U .a
6. Biorąc pod uwagę niepewności maksymalne Ua, , , rk i ra Ikr obliczyć niepewność złożoną względną wielkości m e : 2 2 2 2 2 , 2 2 2 2 3 1 k k a a kr kr a a r c r r r r I I U U m e u
7. Obliczyć niepewność złożoną bezwzględną wielkości m e : m e u m e m e uc c,r
8. Wyznaczyć zgodnie z zależnością m e u k m e
U c niepewność rozszerzoną przyjmując do obliczeń współczynnik rozszerzenia k = 2. Sprawdzić zgodność uzyskanej wartości stałej z wartością tabelaryczną.
9. Wyjaśnić wpływ napięcia U na wyznaczony stosunek a m
e
(wartość i niepewność). Jako końcowy wynik
m e
przyjąć jeden z wyników dla różnych U albo wartość średnią, a wybór uzasadnić.a
Zestawić wyniki, przeanalizować uzyskane rezultaty (także wykresy), wyciągnąć wnioski. Stwierdzić czy cel ćwiczenia:
wyznaczenie stosunku m e , zbadanie zależności m e od napięcia anodowego, został osiągnięty.
ĆWICZENIE 20
Elektryczność i magnetyzm, Fizyka ciała stałego Grupa, zespół …... 3.1 Wartości teoretyczne wielkości wyznaczanych lub określanych: stosunek e/m …...
3.2 Potwierdzić na stanowisku wartości parametrów i ich niepewności! 3.3 Pomiary i uwagi do ich wykonania:
I [mA] niepewność ± 5 mA Ua = …...V niepewność ± 0,25 V Ua = ...V niepewność …... Ua = ...V niepewność …... Ia [ma] niepewność ± 5 mA Ia [ma] niepewność …... Ia [ma] niepewność …... 0 20 40 60 80 100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200 220 240 260 280 300 320 340 360 380 400