G
rono licznie przybyáych goĞci z caáej Pol-ski, kadra i studenci Instytutu Dzienni-karstwa Uniwersytetu Warszawskiego wziĊli udziaá w dorocznej konferencji zorganizowanej w Centrum Informatycznym UW (CIUW). Mo-deratorem pierwszego panelu byá dziekan Wy-dziaáu Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW prof. dr hab. Janusz Adamowski. W tej czĊĞci spotkania, wspólnej dla wszystkich uczestników seminarium, w panelu pt. „PublicznoĞü mediów czy uĪytkownicy mediów? Aspekty spoáeczne, prawne i polityczne zmian w audytoriach me-dialnych”, podjĊto próbĊ zdeÞ niowania wspóá-czesnego odbiorcy mediów.Odpowiedzi na pytanie o to, jaka jest pu-blicznoĞü mediów w epoce cyfrowej, próbowaá znaleĨü ks. dr hab. prof. UKSW Józef Kloch, który zająá siĊ czĊĞcią audytorium publikującą w sieci treĞci religijne. Ten rzadko omawiany temat zostaá zbadany w kontekĞcie aktywnoĞci diecezji i zgromadzeĔ zakonnych w rzeczywi-stoĞci online. PrzeĞledzono strony internetowe i proÞ le na portalach spoáecznoĞciowych oraz towarzyszące im komentarze i wypowiedzi. Z zaskoczeniem odkryto prawidáowoĞü ukazu-jącą najwiĊkszą aktywnoĞü wirtualną w Polsce wschodniej, a nie – jak moĪna by przypuszczaü – w duĪych oĞrodkach caáego kraju.
Interesująca byáa prelekcja prof. dr hab. Be-aty Ociepki (UWr) która przeanalizowaáa po-jĊcie dyplomacji publicznej. Wskazaáa na jego dychotomiczny charakter polegający na tym,
Īe dyplomaci, którzy dotąd dyskretnie dziaáali w kuluarach, dziĞ odsáaniają siĊ miĊdzy inny-mi przez aktywnoĞü na portalach spoáeczno-Ğciowych. Przy okazji wystąpienia prelegentka zwróciáa takĪe uwagĊ na koniecznoĞü weryÞ ka-cji terminologii, w której skáad wchodzą takie pojĊcia, jak audytorium, publicznoĞü, konsu-menci, uĪytkownicy mediów.
Po przerwie tematyka wystąpieĔ dotyczyáa m.in. jednostek posiadających prawo do infor-macji, a takĪe ich reakcji na nowe media w ujĊ-ciu normatywnym. Dr hab. Tadeusz Kononiuk (UW) zaznaczyá na wstĊpie, Īe wedáug prawa prasowego praca dziennikarza jest sáuĪbą pu-bliczną opartą na szacunku do prawdy. Wobec tego spoáeczeĔstwo, które posiada prawo do informacji, moĪe i powinno wymagaü rzetelno-Ğci od przedstawicieli tego zawodu. W czasach, gdy gatunki informacyjne balansują pomiĊdzy dwoma sprzecznymi interesami gospodarki rynkowej i dóbr publicznych, niezwykle istotna w tej profesji jest odpowiedzialnoĞü, poniewaĪ zarówno wolnoĞü jak i jakoĞü prasy są gwaran-tami dobrze funkcjonującej demokracji. Są to podstawowe wartoĞci, jakimi powinna siĊ kie-rowaü publicznoĞü zarówno starych, jak i no-wych mediów.
Ks. dr hab. prof. UKSW Andrzej Adamski zwróciá uwagĊ na nowe cechy charakteryzu-jące spoáeczeĔstwo wraz z rozwojem nowych mediów. DziĞ moĪemy mówiü m.in. o hiper-telewizji, której charakterystyczną cechą jest
Sprawozdanie z VI Ogólnopolskiego Seminarium
Medioznawczego „Publiczno
ĂÊ mediów w epoce
cyfrowej”, Warszawa, 8 kwietnia 2016
mutliscreening, czyli fragmentacja obrazu. Dla tego rodzaju medium, tworzonego przez wielu dla wielu, znamienne jest takĪe przyspieszenie rytmu narracji, dynamicznie zmieniające siĊ sekwencje ujĊü oraz nowa zasada linearnoĞci, w imiĊ której widzowie oglądają telewizjĊ za-wsze, tu i teraz. To takĪe multiplikacja bohate-rów i zdarzeĔ, i wreszcie – to takĪe takie me-dium, które przestaáo mieĞciü siĊ na trzech ekra-nach. Obecnie jest mowa o czwartym, jakim staá siĊ smartfon. Wobec tak kategorycznych zmian, jakie dotknĊáy telewizjĊ, zmieniáa siĊ takĪe pu-blicznoĞü, która coraz czĊĞciej deklaruje, Īe nie ogląda telewizji stacjonarnej, tylko tĊ, która jest dostĊpna na smartfonie, np. dziĊki portalom spoáecznoĞciowym.
Niezwykle interesującym tematem, szcze-gólnie dla máodszej czĊĞci publicznoĞci, okazaá siĊ humor na Facebooku omówiony przez prof. dr hab. Leszka PuákĊ (UWr), który wskazaá, Īe polityka jest gáównym tematem dowcipów. Jego zdaniem infantylizm w sieci wynika nie tyle z anonimowoĞci, co raczej z potrzeby szyb-kiego reagowania na wydarzenia w Īartobliwy sposób. Reß eksja przychodzi po pewnym czasie i nie znajduje upustu na tych samym portalach.
W drugiej poáowie dnia dokonano podziaáu na piĊü sekcji tematycznych. W pierwszej roz-prawiano o prawnych aspektach uĪytkowania mediów. Jednym z prelegentów byá mgr Grze-gorz Furgaá (UW), który skoncentrowaá siĊ na Ğrodowisku prawników i zmianach, jakie doko-naáy siĊ w sposobie odbioru mediów przez tĊ grupĊ. ZauwaĪyá, Īe radcowie prawni i adwo-kaci musieli dostosowaü siĊ do sposobu odbio-ru mediów takĪe przez swoich klientów oraz do ograniczeĔ komunikacyjnych wynikających z ustaw regulujących rynek i wewnĊtrznych przepisów korporacyjnych.
Sekcja, która cieszyáa siĊ najwiĊkszym po-wodzeniem, wnioskując po liczbie sáuchaczy, dotyczyáa publicznoĞci w róĪnych systemach medialnych. Jedną z prelegentek byáa dr Maja ChaciĔska (UG), która opowiedziaáa o skandy-nawskim modelu slow-tv opartym na celebracji
danego wydarzenia zajmującego znaczną czĊĞü czasu antenowego. Dr ChaciĔska za przykáad podaáa norweską telewizjĊ publiczną NRK, która dwa razy do roku przez kilkanaĞcie go-dzin relacjonuje takie wydarzenia jak rejs po Þ ordach, podróĪ najsáynniejszą trasą kolejową, uroczystoĞci z okazji Narodowego Dnia Chóru czy Narodowego Dnia Szydeákowania. Wszyst-kie programy cieszą siĊ ogromnym zaintereso-waniem norweskiej publicznoĞci.
Innym zagranicznym systemem medialnym charakteryzującym siĊ specyÞ czną publiczno-Ğcią są Chiny. Dr Andrzej Sawicki (UW) uczyniá tematem swojego referatu blogosferĊ. To wáaĞnie ta czĊĞü nowych mediów jest jednym z najszyb-ciej rozwijających siĊ w PaĔstwie ĝrodka. Ich wartoĞü rynkowa stale roĞnie, a twórcy dorastają do miana kreatorów opinii. Na przekór istniejącej cenzurze i Þ ltru internetu o znamiennej nazwie „Záota tarcza”, chiĔscy blogerzy robią wiele, aby zarabiaü takĪe na rynkach zachodnich.
Ostatnim referatem w tej sekcji byáo wystą-pienie mgr Anity CegliĔskiej (UW) o portalach informacyjnych z sektora digital born. Mimo Īe na rynku medialnym są krótko, to wygry-wają m.in. w Japonii i Australii z interneto-wymi wydaniami tradycyjnych tytuáów praso-wych. W USA są waĪnym gáosem w dyskusji politycznej, spoáecznej i ekonomicznej. Tego rodzaju portale generują treĞci przyjazne me-diom speáecznoĞciowym, poniewaĪ zawierają wiele materiaáów wideo i są otwarte na inte-rakcjĊ z uĪytkownikami. Szybko odpowiadają na zmieniające siĊ nawyki publicznoĞci, która juĪ nie czyta newsletterów i stron gáównych, ale polega na linkach, aplikacjach i przekiero-waniach z social mediów. Tym samym wymu-szają zmiany w dziaáaniach konkurentów juĪ zadomowionych na rynku. Standardem stają siĊ relacje real-time, artykuáy w formie zestawieĔ czy dedykowane aplikacje.
Wystąpienie mgr Urszuli KuĨnik (UW) i dr. Mateusza Zimnocha (UJ) dotyczyáo stosunko-wo nowego zjawiska, jakim jest Virtual Reality (VR). Prelegenci uporządkowali nadal
128
Maria Ewa Kordalewska tliwą terminologiĊ, omówili problematycznekwestie percepcji związane z tą technologią na przykáadzie realizacji dziennikarskiej Projekt Syria Nonny de la Penny oraz realizacji doku-mentalnej Chernobyl VR Projekt. Na koniec powiedzieli o istotnych prognozach dotycz ą-cych VR, czyli o nowych moĪliwoĞciach robie-nia materiaáów reporterskich, wykorzystywaniu platform gier do tworzenia dziennikarskiego kontentu, zmianie roli dziennikarza, który sta-nie siĊ rejestratorem i scenarzystą wydarzeĔ. W konsekwencji pojawienia siĊ nowej techno-logii i powyĪszych zmian zasadniczo zmieni siĊ takĪe publicznoĞü mediów.
MnogoĞü tematyczna i wieloĞü perspektyw, jakie prezentowali prelegenci VI Ogólnopolskie-go Seminarium MedioznawczeOgólnopolskie-go, skutecznie i wyczerpująco odpowiedziaáy na pytanie o pu-blicznoĞü mediów w epoce cyfrowej. Spotka-nie wywoáaáo liczne dyskusje, postawiáo nowe pytania, doprowadziáo do ciekawych wniosków i wyjaĞniáo wiele kwestii, a takĪe posáuĪyáo za inspiracjĊ do dalszego rozwoju kariery nauko-wej. Byáo okazją do spotkania wielu wybitnych osób, wymiany myĞli i doĞwiadczeĔ. Peána lista prelegentów oraz tematy referatów są dostĊpne na stronie http://konferencjemedioznawcze.pl/ program-osm
