RZECZPOSPOLITA J e d y n a m f e n o lo in n ia

Wydanie południowe — depesze z ostafniei chwili

RZECZPOSPOLITA

J e d y n a m f e n o lo in n ia

Cena

D Z IE N N IK G O SPO D AR CZY Z,1

RoîTï

W A R S Z A W A , C ZW AR TEK , 12 LU TE G O 194? R O K U

N r . 41 (1 2 5 0 )

Ó śtriadczenie marszałka S okołow skiego

ZSRR nie utworzy

Państwa wschód n i ^o-n i ^em i ^eck i ^ego

H -2 (API). — M arszałek Sokołowski zapew nił przy

'*tj'kp<î<k*erny nadal prowadzili a»rnK jedności

obUjemy

po- Niemiec, dlatego -rt,; . —« kongres ludowy. Sta- hiio j 0 nasze w tej sprawie wzmóc

*tń!o..e?z.t’Ze oświadczenie marsz. So

»o

"O'vskilego, który na jednej z na-

szych konferencji oświadczy! ka­

tegorycznie, że ZSRR nie przygoto­

wuje się do utworzenia państwa wschodnio-nicmieckiego i prowadzi w dalszym ciągu politykę jedności Niemiec“.

Tymczasem nadchodzą wiadomo­

ści o dalszych krokach upadabniają cych komitet wykonawczy Rady Go spodarczej w Niemczech zach. do normalnego gabinetu ministrów.

gru ° W n*emieckich, że Z w iązek Radziecki stoi niezm iennie na got ClC ?e^ n°ści Niem iec i wobec tego nie może być m ow y o p rzy-

aniach do stworzenia państwa w schodnio-niem ieckiego.

W1ec^ Viadczenie to złożył wczoraj partii° r,e.1,^1 dr Kuelz, przywódca stefie l l ° era*no''demokratycznei w higfnj Sowieckiej, korespondentowi M e* i e j agencji prasowej ADN.

kich ;Vl^c 0 decyzjach frankfurc- amer ,osi atn ich posunięciach anglo- nich y^ ai^s^^cb w strefach zachod- ca«ny • K'l)elz oświadczył: „Odrzu Z a s a d p ro te s tu je m y ze względów

" adzo CZ-ych Przeciwko akcji pro- Uo , ncj w Bizonii a zmierzającej

^tepii" °r-Zen*a hań^twa zachodnio- czyj ®ckiego. N ik t nie może zaprze czech Ze rozwój wypadków w Niem izenj Zachodnich prowadzi do utwo

*vvai takiego państwa. Będziemy teg0 Zalf wszelką akcję, która do Kart»**?ierza. Tenf kto twierdzi, że sta\vy “ ankfurcka nie stanowi pod ftiygj rozbicia Niemiec ma u- 8ze„ dziecka. Stworzenie Najwyż- iyj^ecr-rrybunału oraz Banku Emi- 3est

5

^°. w Zachodnich Niemczech zr^i Najlepszym dowodem, do czego lrregj Za_ją władze anglosaskie. O- Z ty ^ 1' 6 »tymczasowy“ , jakie łączą kitjj m rz!idem zachodnio-niemiec- wfi - ’ będzie używane tylko do skip;1, Wciągnięcia strefy francu-

do Bizonii.

Tak ; i

Nie k... . w przeszłości tak l obce

We Frankfurcie ogłoszono wczo­

raj, że miasto to będzie siedzibą ..poselstw“ 8 krajów niemieckich w angielskiej i amerykańskiej strefie okupacyjnej. Poselstwa te będą for mowane na; wzór poselstw utrzymy wąnych przez kraje niemieckie w Berlinie za czasów Wilhelma do 1908 r., oraz za czasów Republiki Wejmarskięj do 1933 r. Będą one siedzibą delegatów w nowej „ra ­ dzie krajóW“ przewidzianej w Kar cie frankfurckiej.

(Patrz depesza p. t. „Odpowiedź Grotewohla“ na kartę Bizonii ńa

str. 2-ej).

W hucie „Bobrek“, której ogólny wi dok przedstawia nowe zdjęcie, uru­

chomiono ostatnio jedyną w Polsce fenolownię. Wytwarzany przez nią fenol służy jako środek dezynfekcyjny i przeciwgnilny, mający duże

zastosowanie przy konserwacji drzewa.

O mspólpracę NSZ z Niemcami

Wielki proces polityczny

rozpoczął się w Warszawie

Rejonowy Śąd w Warszawie roz patruje dziś sprawę 6 członków nie­

legalnej organizacji O. P. N. S. Z.

oskarżonych o współpracę z gesta-

N ad cz^m będzie obradcnuać konferencja trzech

Odszkodowania należne ZSRR

maja być wstrzymane przez anglosasów

N O W Y JO RK, 11.2 (BS). — Korespondent londyński „Chicago Sun“ i „P M “ Frederick K u li wypowiada pogląd, żc rozpoczynająca się 19 lutego w L on dyn ie konferencja przedstaw icieli USA, W ie lk ie j B ry ta n ii i F ra n c ji, któ rz y omawiać będą spraw y Niem iec Zachod­

nich, może zadecydować o c a łk o w ity m zawieszeniu odszkodowań dla Z w iązku Radzieckiego z terenu Niem iec zachodnich.

Kuh podkreśla, że dotknęłoby to bezpośrednio równie Polskę, która na mocy uchwał poczdamskich o- trzymuje odszkodowania z części przyznanej Związkowi Radzieckie­

mu.

N onie pogłoski tu Londonie

C rip p s z a m ia s t B e y in a ?

11.2 (BS). W Londynie s'ć Pogłoski — nie bardzo li„ ta

' \v°ści w»ska

Prawdopodobne — o moż ustąpienia Beyina ze stano tiv<;h . 'n‘nistra spraw zagranicz-

°becn!' ‘ ‘elkiej Brytanii. Bevin jest Ser..„',e atakowany przez prasę kon

jżatywną.

"Ola

krytykując ca

« Słf ° ' V Hera10

• ze W ielkiej Brytanii nie u-

« * » 5 nawiązać „poprawnych“

Psa ... lavi' * Frmcją. Wizyta Crip tacie ■ aryż

Nięje

trak|a,wiele niedociągnięć. Teraz Pr0n0n ten ma stać się wzorem dla Ni i g °Wanych traktatów

ci81nuneluxu- Państwa Nja}ne* wrazljwe

krtś|^lu. działalności ministra, pod dalo

icie i f ryzu wykazała, że „w trak iein Wy.lRko - francuskim ist-

wiele

z kra ja te są spe na punkcie poten Czase^ a^resji niemieckiej. Tym beg0 Jednak Bevin nie ma żad SbrawiJ.reŚloneS° programu w tej

^era] j „ ' W konkluzji „Glasgow

*V SVV(. uważa, że Bevin straci! ca ll0v''ituV„autorytet * że wobec tegohien

°wiska.ustąpić z zajmowanego

Powołanie Bevina łącznie z At tlee i Crippsem do Kom isji rządo wej mającej przeprowadzić pertrak tacje ze związkami zawodowymi w sprawie zamrożenia płac uważa dziennik za przygotowywanie dro gi do wycofania Bevina z Foreign Office.

Wieczorny konserwatywny „Eve ¡ ning News" zaprzecza pogłoskom o ustąpieniu Bevina, podkreśla jed nak podobnie jak „Glasgow He­

rald“ zastrzeżenia państw Benelu xu wobec proponowanych przez Bevina traktatów.

PARYŻ, 11.2 (PAP). Dziennik skrajnie prawicowy „A urorę“ po­

daje wiadomość swego korespon­

denta z Londynu o możliwości za­

stąpienia Bevina na stanowisku m inistra spraw zagranicznych Wiel kiej B rytanii przez Stafforda

Crippsa.

Powodem ewentualnej dymisji Bevina miałoby być niepowodzenie jego p o lity k i na Środkowym Wscho dzie oraz trudności w realizacji bloku zachodniego.

Zdaniem Kuha, konferencja nie zadecyduje o natychmiastowym przyłączeniu strefy francuskiej do połączonych już stref anglo - ame rykańskich, lecz omówi jedynie drogi stopniowego połączenia tych stref, Kuh twierdzi, że Londyn i Waszyngton zapropowały Francji porządek dzienny złożony z 7 punk tów. Francji pozostawiono prawo uzupełnienia tego porządku.

Projekt przedstawiony przez An­

glosasów obejmuje następujące zagadnienia:

i

Stosunek Niemiec zachodnich do planu Marshalla.

Kontrola Zagłębia Ruhry.

2 3

6

Ł a fe o u r P a r t y z a n ^ e n o V o ’ o m »

t w s p á ífrn ic ü lîto e m îé w z k o ïîs e r w îiiv s !a m !

»He 112 (BS). — Kola zbli

*aniep0.° . Labour Party wyrażają 5°ienie z powodu wyraźne- 'Va‘ywns° wan:'a si<; koali(.i> konser t ę ^ N -n b e r a ln e j wymierzonej na

*'abollr Parlamentarnym przeciwko te koła Równocześnie niektó Sze zap. uberałne utrzymują, że dal abcji r’e®r>lanie się tego rodzaju ko Ujęcia ° ze. doProwadzić do wchło- W3tystPa rti' lberalnej przez kon-er Nich j°w ' do powrotu tvch ostat- tl’‘ch 1 do powrotu tych ostat- , 18 b mWładzy-

Nręgj, ni odhędą sie wybory w o- Nrze- Njsley koło Glasgow, gdzie kandydatowi Labour Par­

ty staje wspólnie kandydat konser watystów i liberałów Obie partie prawicowe w okręgu Gatesherd po­

stanowiły złączyć swe siły w w al­

ce przeciw Zilliacusowi w najbliż­

szych wyborach generalnych. Koa­

lic ji z konserwatystami przeciwsta wiają się jedynie tak zwani libera­

łowie ortodoksyjni, mający w par­

lamencie 12 miejsc.

Korespondent podkreśla, że gdy­

by w wyborach 1945 r. ci „orto­

doksi“ i konserwatyści utworzyli Wspólny front, Labour Party nie zdobyłaby większości miejsc w par lamcncP

Gwarancje przeciw możliwoś ci napadu niemieckiego.

Przerwanie demontażu za-

*■ kładów niemieckich na rzecz ZSRR (a więc i Polski — B. S.).

£ Uzgodnienie z Be.neluxem po

** Utyki 3 mocarstw w stosunku do Niemiec zachodnich na dłuższy okres.

Stopniowa fuzja 3 stref oku pacyjnych.

Tl Ustalenie granic poszczcgól

• nych prowincji w Niemczech zac-hodnich, w celu usprawnienia działalności administracji.

Marshall oifmawla Polsce o!Sszho^ovyań wo ennych

WASZYNGTON, 11.2 (PAP). — Jak wiadomo, Komisja Kongresowa ogłosiła memorandum, w którym domaga się tn. in. wstrzymania od­

szkodowań wojennych dla krajów zwycięskich. Komisja pragme w ten sposób przyspieszyć odbudowę Nie mieć.

Sekretarz Stanu Marshall, odpo­

w ia d a ją c y zalecenia Kom isji Kon gresowej, w yraził gotowość wsuzy mania odszkodowań dla wschodu.cn sąsiadów Niemiec. Marshall sprze­

ciw ił się równocześnie zawieszeniu demontażu na rzecz państw zachod­

nio-europejskich.

Należy podkreślić: że demontaż, o którym mowa w piśmie Marshalla, dotyczy małej stosunkowo ilości feb' ryk niemieckich, których wartość użytkowa była wielokrotnie kwe­

stionowana.

W kołach politycznych uważa się.

że sprzeciw Marshalla wobec pla­

nu zawieszenia reparacji na rzecz krajów Europy Zachodniej wiąże

się z polityką Dep. Stanu, który nie chce dopuścić do rozdźwięków mię­

dzy państwami zachodnio-europej­

skimi. Przypomina się, że kraje Beneluxu wyraźnie dały do zrozu­

mienia, iż zrewidują swój stosunek wobec bevinowskiego planu „U n ii Zachodniej“ ,-, jeżeli nie otrzymają odszkodowań wojennych.

Sekr. stanu Marshall , zapewnił w swym liście członków Komisji, że plan demontażu . na rzecz krajów zachodnio-europejskich w niczym nie naruszy programu odbudowy Niemiec.

Departament Stanu opublikował równocześnie cyfry, dotyczące de­

montażu fabryk niemieckich. Z cyfr tych wynika, że na 600 zakładów przeznaczonych na demontaż — zde montowano dotąd 20 fabryk.

Amsrylisnie wywożą z?o!a zraliowane przez Niemców

NOWY JORK, 11.2 (PAP). — Ber­

liński korespondent „New York T i­

mes“ donosi, że w najbliższych tygo dniach przewiezionych zostanie z Frankfurtu do Stanów Zjednoczo­

nych i Wielkiej B rytanii 110 ton zrabowanego przez Niemców w cza sie wojny złota. Część transportu w ilości 60 ton złotych monet war­

tości 60 miln. dolarów zostanie zma gazynowana w Bank of EnglandJ zaś reszta w Ameryce.

po, w czasie okupacji, uprawianie szpiegostwa na rzecz obcych mo­

carstw, zbrodnię stanu, likwidowa­

nie działaczy demokratycznych i rabunki.

Ławę oskarżonych zajęli Stani­

sław Kasznica, adwokat, ostatnio główny komendant NSZ, Mieczy­

sław Paszkiewicz handlowiec, I.ech Neiman, prawnik, Stefania Żela­

zowska-Sokołowska, lekarz, Wan­

da Salska.

Sąd po zbadaniu personalii przy­

stąpił do odczytania konkluzji aktu oskarżenia.

Kasznica, członek Komitetu Wy­

konawczego organizacji OP i szef wydziału organizacji komendy głównej NSZ' w czasie okupacji od 1940 roku do chw ili wyzwolenia Polski działał na korzyść Niemców przeciwdziałając akcji sabotażowej, jaką prowadziło społeczeństwo z o- kupantem.

,W porozumieniu z Niemcanń Kąsznica; likw idow ał działaczy de­

mokratycznych przy pomocy zorga nizowanych trójek antykomunistycz nych, które mordowały ną . zasadzie sądów kapturowych. W okresie tym zlikwidowano ponad 100 działaczy demokratycznych.

NSZ w porozumieniu z Niemca­

mi wspólnie z dowództwem t. zw.

„Brygady świętokrzyskiej“ likw ido wały oddziały A rm ii Ludowej.

Kasznica od stycznia 1945 roku brał czynny udział w OP i NSZ ro gahizując komitet polityczny. W sierpniu 1945 roku po wyjeździe komendanta NSZ Boguckiego. Kasz nica zostaje mianowany głównym komendantem tej organizacji oraz szefem wywiadu, któ ry zorganizo­

wał w porozumieniu z ośrodkami zagranicznymi w Londynie

Z ośrodków dyspozycyjnych z Londynu Kasznica otrzymał 30.000 dolarów.

Rozprawa ze względu na wielką ilość materiału dowodowego i usz­

nych świadków notrwa dwa tygo­

dnie. (9*1

• •

w obuwie przed refovmq walutową

MOSKWA, 11.2 (PAP.). — „Izwie- stia“ donoszą o olbrzymim zanlepo kojeniu, wywołanym w Niemczech Zachodnich, przygotowaniami władz anglo-amerykańskich do przeprowa dzenia reformy finansowej. W B i­

zonii panuje ogólna panika. Marek niemieckich nie przyjmuje się na­

wet po kursie czarno-giełdowym.

Paskarze chowają towary, czeka­

jąc na zmianę pieniędzy. Chłopi boją się sprzedawać żywność głodu jącej ludności miast.

„Izwiestia“ ostro, krytykują nie­

dawne ultymatywne oświadczenie generała Clay‘a. który stwierdził, że albo przeprowadzona zostanie ogólno-niemiecka reforma finanso­

wa ńa warunkach amerykańskich, albo też w Bizonii dokonana zosta­

nie jednostronna reforma mone­

tarna.

Zdaniem dziennika fakt, iż Sojusz nicza Rada Kontroli rozpatrywała sprawę reformy finansowej trzykrot nie, przyczym projekt: amerykański omawiany był na rów ni z projek­

tami innych państw, świadczy, ż

ultim atum Clay‘a nie wywołało po . żądanego skutku. Rezultat dysku­

sji — piszą „Izwiestia“ — zależeć będzie wyłącznie od dobrej woli przedstawicieli wszystkich stref.

Rzeczą decydującą przy przeprowa dzeniu powszechnej reformy finan­

sowej w Niemczech jest zachowanie jedności tego kraju i jednolitego systemu monetarnego, udział sa­

mych Niemców w przygotowaniu reformy oraz obrana interesów nie zamożnych warstw ludności. Jeśli te słuszne żądania narodu niemiee kiego zostaną uwzględnione, to re­

forma finansowa przyczyni się do odbudowy jedności Niemiec i ich demokratyzacji.

Nalomms? jednostronno reforma monetarna w Jtfjnej, lub w kilku stretach oznaczałaby, zdaniem „Iz - w iestii“ , przekształcenie międzystre- fowych lin ii demarkacyjnych w gra nice państwowe. Innym i słowy, rów nałaby się niebezpiecznemu pogłę­

bieniu, rozpoczętego przez anglosa­

sów podziału . Niemiec

*żECZP#SB4>LITA ! D Z IE N N IK GOSPODARCZY N r 41. S tr. 2

'P W X -V iH ^clO P V tvL - m m m w M M M ú m m S í

Kto ftaa»sowal hitleryzm

H itle r doszedł do władzy dopie­

ro w 1SS3 roku. Wiadomo jednek, że nie oh był inicjatorem odbudo­

w y imperiolizma niemioekieg*. Wia dómo, ¿o nie musiał en o41 nowa rozpoczynać pracy rozpoczętej t* czasów Bismarcka a przerwanej wskutek klęski w pierwszej w o j­

nie światowej. Im perialiem nie­

miecki zaczął się odbudowywać prawie bezpośrednio po zakończe­

niu wojny.

Podany przez nas za agencją TASS oficjalny komunikat w spra wie opublikowanych przee Depar­

tament Stanu dokumentów doty­

czących stosunków radnieoko-aie mleekleh z okresu 1*4#—1841 r.

stwierdza m. innym i:

Znana jest rolą odegraną w odbudowie gospodarki niemiec­

kiej przez rodziny Dupwnt, Mor gan, Rockefeller, Lament i in ­ ne a mianowicie:

a) amerykański koncern chemicz­

ny Dupont de Nemours oraz

„B ritis h Im perial Chemie«}

Trust“ utrzym ywały ścisłe ken ta kty z „I. G. Farbenindustrle“ , z którym podpisały w 1926 r.

układ kartelowy o podziale ryn ku światowego;

b) przewodniczący zarządu „Bohm and Haas Company“ w Filadel­

f ii był członkiem zarządu tego samego towarzystwa w D arni- stadzie. B yły dyrektor tego kon­

cernu Rudolf M ueller jest czyn­

nym członkiem U n ii Chrześci­

jańsko-Demokratycznej w Bizo- n ii;

c) Sćhmitz, prezes „ I. G. Farben“

oraz członek zarządu „Deutsche Bank", kentrelewał amerykań­

ską firm ą „General Dyootuffs Corporation" ed r. 1831 do 1939;

d) po konferencji monachijskiej

„Am arlcan Standard OU“ ped- e „ t G. Farben" umowę na rnooy której otrzymywała u- dział W zyskach * wydobycia ro 97 naftowej w Stanach Zjed io- ezenyefh a sama chętnie zębo­

w i say wata się do nieelęsportow»

ni« benzyny syntetycznej z Nie­

miec, aby nie podbijać ceny;

e) Federacja Przemysłu B rytyjskie Ęo oraz Niemiecka Grupa Prze­

mysłowa podpisały w r. 1939, t. zn. już po zaborze Czechosło­

wacji umowę o współpracy.

Debrze się eisie, że przypomnla no światu o tym. jak w ielkie za­

sługi mają kewcsrny amerykańskie i angielskie dla gospodarczej roz­

budowy hltieryamu. Spraw» etaje atę tym aktualniej«*». że te same keła, które swoją daiałalnożeią ge- rpedarczą w ybitnie przyczyniły się do wzrostu i wzmocnienia m łlłta - ryzmu HŚemiockiego, A tym samym de wybuchu drugiej wojny świa­

towej, tera« »nowa czynią wszyst­

ko, żeby zachować niemiecki po­

tencjał mUitanie-prseniysłowy. Nie dzieje się i * bes wieasy rządów angielskiego 1 amarykańskiege, ca wdęcej — można śmiałe stwierdzić, i * mady te wzięły otwarcie kurs as odbudową przedwojennych w iel kekapitałistyczBych Niemiec.

W o b e c gróźb i przygotom ań A ra b ó w

Komisja Palestyńska ONZ

dscyduie się na eaetgim a akaię

L O N D Y N , 11,2 (PAP). — Komisja Palestyńska O N Z ma zamiar wystąpić w najbliższych dniach z wnioskiem o stwierdzenie przez Radę Bezpieczeństwa, że pokój w Palestynie został zagrożony przez ostatnie posunięcie państw arabskich, wobec czego należy podjąć odpowiednie kroki

Komisja ma podkreślić również j madzenie ONZ plan podziału Pale- konieczność powołania do życia mię styny ma być urzeczywistniony, daynarodowych Kił zbrojnych o ile Zdaniem obserwatorów, raport wysunięty przoz Generalne Zgro- K o m is ji. Palestyńskiej został sformu

Odpowiedź Grotewohla

k b 9 9 l « s x » n i 8 l i i E i f BERLIN, 11.2 (PAP). Przewodni

czący socjalistycznej p a rtii jedno ści Otto Grotewohi ogłosił w dzień nücu „Neues Deutschland“ obszar

Stan » yjatkcrnip i r G re rjj

Saloniki ostrzeliwane

p r i s s g o T ł s t a j a s s i *

rażu. Poza tym zginęło 3 Greków zaś 9 zostało rannych.

ATENY, 11.2 (API). — W związku z pojawieniem się oddziałów grec­

k ie j a rm ii demokratycznej w rejo­

nie Aten, rząd ateński postanowił LONDYN, 11.2 (PAP.). — Agencja

Reutera donosi z Salonik, że a rty- . leria powstańcza ostrzeliwała w no

! cy na w torek różne punkty miasta.

Na centrum Salonik padło 12 poci-

! sków, z- których jeden wybuchł

przed hotelem, zamieszkałym przez rozciągnąć ustawę o stanie w y ją t- bałkańską komisję ONZ. Jak Się kowym na całe terytorium Grecji, przypuszcza, stanowiska moździe- i Ustawa ta, wydana w l'946 r. u- rzy, z których ostrzeliwano Saloniki prawnia policję do przeprowadzania znajdują się W odległości około 4 re w iz ji w dzień i w nocy. zakazują kilom etrów na północ od miasta. wszelkich manifestacji, zezwala na Jeden żołnierz b rytyjski został za rewidowanie wszelkich pojazdów i b ity a dwóch rannych na »kutok LogitymcWani# paiażorćw.

wybuchu jednego s pocisków w ga-

Pierujsze objam » feryzusti

D a ls z a z n te k a c e n

• hms ^ i f t l d a s h G s u s s f > - a & 3 k l i & .

NOWY JORK, 11.2 (PAP). Po- , pytań», ozy spadek jest pierwszym ważny spadek ceńy" zboża na gieł­

dzie towarowej ty Chicago jest wych. Dyskusja toczy się wokół

PRAGA, 11.2. Korespondent API donosi z Pragi:

Przewodniczący czechosłowackich Ewiązków zawodowych poseł Zapo- teeky, przemawiając w Pradze na zjeździe związku młodzieżowego o- kręgu praskiego, sprecyzował stano wisko URO (Czechosłowackie związ k i zawodowe) wobec nadchodzą­

cych wyborów.

Stwierdził on, że czechosłowac­

kie żtoiążki zawodowe pragną utrzy mać przyjazne stosunki z wszystki-

objawern; nadchodzącego kryzysu, ____ _ .. ______ _ czy też w y riik ł on na skutek po- głównyro tematem d yskusji praso- wstrzymania tendencji in fla cyj- - nych. Zastanawianie się nad tym,

czy obecny spadek cen jest począt­

kiem kryzysu, dowodzi jednak, jak bardzo prasa amerykańska liczy się z tym, że kryzys lada chwila może wybuchnie.

Optymiści liczą się z możliwością kryzysu w drugiej połowie 1848 r.

Zagadnienie cen jest jednak zwią zane w Stanach Zjednoczonych z sytuacją przedwyborczą. Senator T a ft wykorzystał spadek cen zboża dla wytknięcia prezydentowi T ru - manowi niekonsekwencji: W rzeczy samej prezydent Truman domagał

ny a rtykuł p t „Co powinniśmy u- ezynić“ , w którym naśw ietlił naj bardziej palące zagadnienia nie­

mieckie.

Omawiając układ w sprawie B i- zonii, Grotewohi stwierdza, że Bi zonia nie jest niczym innym jak państwem zachodnio - niemieckim, zorganizowanym zresztą nie według niemieckiego punktu widzenia, a pod dyktando amerykańskie. W żadnym wypadku — pisze Grote- Wohl — Niemcy wschodnie nie do łączą się do Bizonii. Powiększyło by to tylko chaos w Niemczech, a co gorsza, pogrążyłoby w tym cha osie również i strefę wschodnią, któ ra nie ponosi żadnej w iny za do konany podział Niemiec.

„Nie chcemy ani Bizonii, ani T ri zonii — pisze Grotehwol, — ale chcemy mieć Niemcy zjednoczone, takie Niemcy, w których uprawia na będzie jednolita, pokojowa, de mokra tyczna polityka.

Grotewohi w następujący sposób

sformułował swe konkShtne żąda- czą do PaJestyny arabskie _ .wnSSsr.. regularne. Zdaniem Paszaszi nie n l* pod adresem jń iw S iw . okupa

cyjnych;

łowany w znacznie bardziej zt^eC^ j wanej formie niż się tego naog spodziewano. Tekst sprawozda został jednomyślnie przyjęty Pr 5 członków komisji.

naruszani® granicy

LONDYN, 11.2 (PAP.). — WedWS inform acji Agencji Żydowskie! z . lestyny, oddział Arabów z Syr . Transjordanii w sile 1-000 1“ . przekroczył granice Palestyny-. D dział ten jest uzbrojony w cię®p j karabiny maszynowe, moździerz działa połowę; posuwa się on runku Mablus, omijając bez w strzału brytyjskie posterunki i 0

zy wojskowe. .j

Agencja Associated Press dono ’ że w Palestynie odbywają się czenia zbrojnych band a ra b s k i ’ przygotowujących się do za a tako nia kom isji palestyskiej ONZ, § przybędzie ona do tego kraju. ,

Przewodniczący Najwyższej R® 3 Arabskiej w Palestynie, Jamal **

seini, oświadczył, że Arabowie . mogą wziąć na siebie odpowiedz ności za bezpieczeństwo komiki1 j lestyńskiej. Jamal Husseini P5®^

znał, że arabscy ochotnicy z PaIl Saje sąsiednich znajdują się już W P stynie, walkę prowadzą jednak według niego — narazie .iea5T3ij Arabowie palestyńscy. Narody skie — dodał Husseini — będą 'y.^

czyć do końca z jakim ikolw iek łami zbrojnymi, które by przy=’a , do Palestyny w celu przymusom realizacji uchwal ONZ. ,{j(

In n y w ybitny działacz ara^5 _J : m inister spraw zagranicznych 1 . j ku, Hamdi Paszaszi, zapowiedz1 ’ S że w najbliższej przyszłości wkf

d o

prowadzi to do starć z o d d z ia ła j brytyjskim i, ponieważ Anglia 1 1) Dokładne określenie rozmiaru | przyjaciółką Arabów".

reparacji wojennych i wysokości \ Zgodnie z doniesieniem „D®U?

S f s s t w is ^ o z w tß k m

wsbsc w SzsLîlîsstewaciü

m i partiam i politycznym i frontu narodowego, nie mniej jednak po­

pierać będą w pierwszym rzędzie te partie, któro w swej praktycznej działalności są obrońcami klas pra­

cujących.

„Zarówno członkowie związków zawodowych, jak i pracująca mło-

dzież czechosłowacka — pow iedział! się k o n tro li cen dla uniemoźliwie- Zapótoclcy — nie są ani nie będą j nia ich zwyżki, z drugiej zaś stro- neutralńym i obserwatorami w

ch w ili ta k decydującej dla Repn b lik i“ .

Nowa Doia Jugosławii

do Sianów Zjednoczonych

BELGRAD, 11.2 (PAP). Jak do nosi agencja Tanjug, rząd jugesłe

•wiański wystosował notę do Sta­

nów Zjedaocsonyeh, »reteatsiąe przeciwko eatnąrKiaBia twudwsy jugosłowiańskiego Banku Narcdo- wogo, zdeponowanych w czaoi* w oj ny w Foderal Bsoerre B&kk w Ne wyra Jer ku.

Neta stwierdza, iż uzależnienie

wydania tych funduszy przez rząd USA od w ypłaty obywatelom am*

rykańskim kompensaty za znacjo- naliaowaną własność w Jugosławii, a is ma precedensu w h is to rii prą wa międzynarodowego. Rząd jugo słowiański domaga się niezwłoczne go oddania do jogo dyspozycji fun duszy B a n iu Narodowego bez żad nych ograniczeń, łub warunków.

L i c z b a z w c S c s D í k é D l a S I s e s ' t m m h

NOWY JORK, 11.2 (API). Liazba zwolonników kandydatury W alizę*»

na proaydeata st»i® wzrasta“ , — oświadczył przewodniczący Naro- dowoge Kom itetu W alki o wybór Waliaca'», Bonson.

Kom uety w a lki e kandydaturę b. wiceprezydenta zostały już utwo rzone w 13 stanach, a wkrótce po wstaną w 14 dalszych.

Kandydaturę Wallace» popiera partia robotnicza w N. Jorku, par tia postępowa stanu Illino is i nie zależna partia postępowa w K a li fo rn ii. Partia ta spodziewa się, że petycję domagającą się umieszczę nia nazwiska Wałlac#‘a na Ustach 'Wyborozych w K a lifo rn ii podpisz*

500 tys osób. Dotąd zebrano już 335 tys. podpisów.

Prasa donosi, że specjalny kon gres narodowy Zw. Zaw. Pracow n ikó w Fabryk Narzędzi Rolniczych,

ny, gdy ceny spadają, Truman w y kazuje zaniepokójenie i zapdwiada Interwencję.

Załamanie cen na amerykańskiej 'giełdzie pieniężnej i towarowej sta­

ło się zjawiskiem ogólnym. Kursy akcji obniżyły się od 1—3 dolarów ód sztuki. Cena pszenicy i pasz obniżyły się poniżej najniższych cen dni ubiegłych. Zniżka objęła owies, olej bawełniany i inne a r­

ty k u ły konsumcyjna.

kosztów okupacji. 2). URalenia spo T#legraph“ , garnizon brytyjski sobu działania i kompetencji ńfe j Palestynie uda się po opuszczeT mieekićh K o m is ji1 Gospodarczych.' j.tego. kra ju , głównie . do- L ib ii,,. 1 e 3) Wyjaśnienie sytuacji w sprawie ! niejące pomieszczenia mieszkał■

dostaw żywności. 4) Przeprowadzę j w T ryp o llta nii i Cyrenaice, żWi® .

nie do końca deaazifikacji. Trvnobs

Zdaniem Grotewohla, ostatnie miesiące wykazały, że zasada współ nego rządzenia bardzo ucierpiała, co jest niekorzystne dla Niemiec.

„A zatem — pisze Grotewohi niech nas kontrolują, ale nam pozwolą rządzić się i samym załatwiać nasze własne sprawy.

Wówczas na czoło naszych życzeń wysuniemy unieważnienie umów bizonalnych i usunięcie granic strefo wych, żeby Niemcy mogli się stać nareszcie jednolitym organizmem gospodarczym, a później i pohtycz nym. Utworzenie rządu centralne go, przygotowanie wyborów do Zgromadzenia Narodowego, a wre szćie opracowanie projektu ogól- nó - niemieckiej konstytucji — oto są najpilniejsze żądania niemieckie na dziś i na przyszłość“ .

cza koszary włoskie w T ryP?Po­

zostaną wykorzystane przez szych żołnierzy brytyjskich z ” a

styny“ . . gai

, Agencja Reutera komunikuje z 1 . I ru, że w łonie obradującej tam 0 fl

— In ie .L ig i Arabskiej panują goraz - niech I we nastroje w związku z gr0^ j e ­

dzeniem różnego rodzaju matcr..‘c}i łów wojskowych przeznaczo^^, dla Palestyny. Na podwórzu chu, w którym mają miejsce 0 lC,

A rty k u ł Grotewohla został przy jęty i)rzez opinię niemiecką, jako odpowiedź na ogłoszoną we Frank furcie Kartę Bizonii.

C8ręs&«rw c tą flc y t

lllanau

LONDYN, 119 (RAP). BrytyjsicT m inister spraw gospodarczych i f i n tn ió w S ir Stafford Cripps oświad czył na konferencji prasowej, że deficyt angielskiego bilansu płatni- caego „osiągnął groźne rozm iary".

M inister Cripps zaznaczył, że je­

żeli w y s iłk i narodu angielskiego, poparte przez spodziewaną pomoc któ ry odbył lię w tych dniach w

Chicago, poparł kandydaturę Wal lace». Związek ton należy do CIO,

Na konferencji w Orlando (je­

den ze stanów Florydy), w której uczestniczyło 93 delegatów wszyst kich okręgów wyborczych utworze no postępową partię ludową, któ ra popiera kandydaturę Wallace».

Konferencje w sprawie wybonu Wallace» odbędą się również wkróit ce w k ilk u stanach południowych.

H a H a cg @ gSassa i a r s ^ l i a WASZYNGTON, 11.2 (PAP). Ko m isja Spraw Zagranicznych Izby Reprezentantów postanowiła W dniu 1Ô b. m. wysłuchać opinii b.

wiceprezydenta Henry Wallace»

w sprawie planu Marshalla- J a k __ ___ _ _____

wiadomo, Wallace jest zdecydowa j ców* San ^ Ferdinando.' Porządek zo- nym przeciwnikiem tego planu. ¡ stał z trudem przywrócony po na-

przy- żywnościowe dla ludności i dśiały surowców dla fabryk będą mueiaiy być zmniejszone.

W roku 1047 Wielka Brytania za­

kupiła za granicą towarów za 2.105 m ilionów funtów szterlingów. W tym samym okresie eksport an­

gielski dał 1,430 milionów.

D eficyt 675 m ilionów funtów —

stwierdzono poważną ilość sanw u dów transportowych załadowanej m. in. lekarstwami i mundur® ^ Przygotowano znaczne ilości ul ^ i plakatów, z których część naa wysłana do A n glii, Francji, W

i Am eryki. tfą

NOWY JORK, 11.2 (PAP)- " pei wczorajszym posiedzeniu Rady. ^ pieczeństwa przedstawiciel Syr1 , kwestionował legalność kom isj1 lestyńskiej ONZ i usiłował dow1 -

było n

amerykańską,, nie przyczynią się do powiedział min. Cripps —■ jest dla poprawy sytuacji, - * tó przydziały gospodarki brytyjskiej groźny.

4 zabitych 20 rannych

Zajścia wa Włoszech

sprowokowane pr^es fafezyslów

RZYM, 11.2 (PAP). — W miejscu wości San Ferdinando w prow incji Apulia doszło do starć wywołanych przez elementy faszystowskie, przy czym zginęły 4 osoby a 20 odniosło rany. Faszyści podpalili miejscowy lokal stowarzyszenia byłych party żantów, co spowodowało gwałtow­

ną róakcję wzburzonych mieszkań-

dejściu większych posiłków policyj nych.

W związku z ty m i prowokacjami włoskich związków zawodowych di V ittorio zażądał w im ieniu zwią­

zków surowej i natychmiastowej ka ry dla odpowiedzialnych za zaj­

ścia faszystów. V ittorio oświadczył, że odpowiedzialność za niezadość- uczynienie tym żądaniom snadnie, na rząd de Gasperi‘ego

że powołanie jej do życia zgodne z prawem.

i t p W J®fG20ŚŚ!ire ao W Jerozolimie doszło wcz2,iai a,nt prawdziwej b itw y między g i Arabami, w toku której , r i Arabów i 1 Źyd, zaś 19 Ara11. %0.

6 Żydów odniosło rany. K 1'-1}111 ,„ j- stałi również 2 żołnierze óry

scy. . n0bU

W Palestynie Środkowej, w Lrści żu lotniska brytyjskiego^ terr° z ^ żydowscy zabili 7 Arabów or ran ili.

O i w i u c i e

f e n i i G i s k c - h l s i p o i t s k * ® ^ PARYŻ, 11.2 (PAP). - 'J " i c»

z poniedziałku na wtorek a1 Q^ . francusko-hiszpańska została jjj- cjałnie otwarta. Granica b y'3 knięta przeszło 2 lata. ,njerH

O godzinie 11 przed P°‘ urniast°

we wtorek opuścił graniczne glJSid, Plendaye pierwszy pociąg ,^ra allli

udając się w kierunku HiszPa

KRONIKA POLITYCZNĄ

PRZYJĘCIA W MSZ Zagr. Modze l ^ „ i i

p. Johann Min. Spraw

przyjął w dn. 10 bm. Posla^- w Warszawie -

Eickhoffa.

Min. .

dniu 10 bm. posła Węgier w szawie p. Géza Révé"

U Pełń. Olszewski Prz '''^ a 1"

Rozszerzamy naszą współpracę

J

N ° L I T Y front polityczny dwóch czy więcej państw nabiera powiedniego ciężaru gatunkowego tylko wówczas, jeżeli znaj- r#l SVVePrzedłużenie we wspólnym froncie gospodarczym i kultu- .. Twierdzenie to jest dziś już właściwie truizmem. Jeżeli '■'•odzi _ o Czechosłowację i Polskę, to doświadczenia pierwszej woj-~ 0^ światowej, lat międzywojennych, drugiej wojny światowej i

,esu powojennego wykazały bez reszty, że interesy naszych s‘w na terenie międzynarodowym są identyczne.

W s p ó łp r.^ gospodarcza na- jiśych Państw — ja k to nieraz m ie ju ż okazję stw ierdzić— roz- się coraz pom yśln iej i w łaś- kie FPzw° i Jei w ykazuje, ja k w ie l liw' • ■ “ »«m ierzone są je j moż-

°sci. Do tego, co pisaliśm y na r n temat ju ż d aw nie j, trzeba te- 2 dodać n ow y sukces. We W ro - Ltawiu

Sło' pow stał ośrodek czecho- w,Wack ie j żeglugi na Odrze, a

r °tce powstaną ekspozytury ośrodka w Szczecinie i Koź- - ’ j^wóch krań cow ych na razie oktach te j żeglugi. Piszemy 'ko raz^e" ’ b ° gdy żegluga czecho Jn n C.^a na Odrze przejdzie po-

^ y s ln ie okres p róbny, z pew ne­

g o nie będziem y ju ż w te d y d iu ­ ka CZekać na rozpoczęcie budow y

^ n a łu Odra— D un aj, co będzie a 0 ka pitalne znaczenie dla J^Woju

EU;r °py.

znaczenie gospodarczego połow y p , bok istniejących ju ż fro n tó w w , 1 Rożnego i gospodarczego po- V, , aje obecnie je d n o lity fro n t fn ltu ra ln

t y Wa;

W uchw ałach w arszaw skich jest k ilk a p u n k tó w zasługujących na szczególną uwagę. Obok d okład ­ nie opracowanego planu w y m ia n y w nauce, szkolnictw ie, muzyce, teatrze, film ie i prasie — w yzna­

czono także w w spółpracy k u lt u ­ ra ln e j odpowiednie m iejsce związ kom zawodowym, organizacjom kobiecym i organizacjom m łodzie­

żowym . Trzeba uważać ten p u n k t za bardzo ważny. Chodzi o to, b y obok w y b itn y c h jednostek, zna­

n ych specjalistów czy w y ró ż n ia ­ jących się tw ó rc ó w — we w spół­

pracy nad w zajem nym zbliżeniem się b ra ły też udział szerokie masy ludności.

D ru g im w ażnym m om entem w określaniu ch arakte ru w spółpra­

cy nad zbliżeniem k u ltu ra ln y m było n ie un ikan ie akcentów p o li­

tycznych, a w łaśnie podkreślanie ich. T a k i akcent ma postanowie­

nie włączenia do w spółpracy w szystkich arganizącji o ch arak­

terze antyfaszystow skim , działa­

jących na terenie obu państw, w szczególności Z w ią zkó w b.. W ięź­

n ió w politycznych. I to jest słuszne.

Przed ro kie m 1939 Polsce i Cze­

chosłow acji tru d n o b yło znaleźć w spólny język. Obecnie obie de­

m okracje ludow e łatw o się poro­

zum iewają.

St. M .

W Komisji Planu Gospodarczego

Pomoc państwa dla rolnictwa

w ro k u 1 9 4 8

r RZECZPOSPOLITA’ I* D Z IE N N IK GOSPODARCZY N r 41. Str, S

Plan produkcji przemysłu chemicznego

na rok 1 Ś 48

Pakti

**aj,

i y polsko-czechosłowacki obr ~rszawie zakończyła właśnie Sz atty odpow iednia kom isja m ie- Q, na> złożona z przedstaw icieli u Państw. O brady k o m is ji to - się oczywiście w ramach 1 o p rz y ja ź n i, w spółpracy i aiemnej pomocy, zawartego Polską i Czechosłowacją

^ arca 1947 r. i w ram ach kon- p acJi o w ym ia nie k u ltu ra ln e j P ia n e j w lip c u ub. r „ — ale

’ y tamte u k ła d y za w ie ra ły za- szan -C2e postanowienia, w W ar- p Vvie opracowano szczegółowy

°§ram ich rea liza cji na r. 1948.

prz 9 • y *»° u c ilw a i warszawskich W ią z y w a ć ja k najw iększe

Zasadniczym ich

St***

Rok 1948 będzie dla przemysłu chemicznego okresem dalszego pod­

noszenia produkcji, szczególnie w podstawowych działach w ytw ór­

czości.

Zamierzeniom produkcyjnym prze mysłu chemicznego w tym okresie odpowiadają przewidziane inwe­

stycje, sięgające 7,5 m iliarda zł, z czego na odbudowę i adaptację zakładów przemysłowych na Zie­

miach Odzyskanych przeznaczono ponad 1,8 m iliarda zł.

W porównaniu z rokiem ubieg­

łym fundusze inwestycyjne w tym przemyśle wzrosły niemal trzykro t­

nie. Na pierwsze miejsce wysuwa się produkcja kwasu siarkowego.

Zostanie ona podniesiona wg. w y­

tycznych rocznego planu produk­

cyjnego o 100 proc. W dziale tym przewidziane jest uruchomienie fa­

b ry k i kwasu siarkowego i super- fosfatu w Szczecinie, fa bryki w Kielcach oraz rozszerzenie produk­

cji fa b ry k i w Gdańsku.

Produkcja saletrzaku, która w r.

1947 wyniosła 70.330 ton, winna wzrosnąć według planu, o 86 proc.

Pod tym względem poważnym o- siągnięciem było przedterminowe uruchomienie dalszego działu pro­

dukcji w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Mościcaeh, dzięki czemu je j produkcja w roku bieżącym podwoi się.

Wytwórczość mydeł wszelkiego rodzaju podniesie się w ramach planu na rok bieżący z 7.054 ton o 178 proc., sody surowej o 37 proc., garbników (dwuchromiany sodu i potasu) o 75 proc., opon samocho­

dowych i motocywlowych o 70 proc., dętek samochodowych i mo­

tocyklowych o 72 proc. oraz chloru surowego o 120 proc., wyrobów la­

kierniczych o 150 proc. i elektrod węglowych o 49 proc.

W jednym z najpoważniejszych działów produkcji masowej, jaką jest produkcja superfosfatu, która w roku ubiegłym osiągnęła 182.976 ton, wytwórczość wzrośnie o dalsze 48 proc.

Na Sejmowej Kom isji Planu Go­

spodarczego poseł Blinowski (PPR) omówił planowane na r. 1948 in ­ westycje w rolnictwie. Państwowy, plan inwestycyjny obejmuje tylko część inwestycji rolniczych; reszta odbywa się poza planem, ze środ­

ków własnych poszczególnych go­

spodarstw.

Ogółem, we wszystkich resor­

tach, inwestycje na cele rolnictwa i związane z jego potrzebami, się­

gają — według obliczeń referenta

— 30 m iliardów zł. wobec 16 m i­

liardów w r. ub.

41,7 proc. ogólnego planu inwe­

stycyjnego Min. Rolnictwa i Min.

Ziem Odzyskanych, wynoszącego łącznie 17,6 m iliardów zł., stanowią nakłady na dalszą likwidację odło­

gów, blisko połowa zaś — to po­

moc państwa dla indywidualnych gospodarstw chłopskich. Z inwesty­

c ji obu tych m inisterstw, 13 m i­

liardów zł. przewidziano dla Ziem Odzyskanych. Ogólne świadczenia państwa na rzecz wsi będą z górą dwukrotnie większe, niż bezpośre­

dnie świadczenia wsi na rzecz pań­

stwa (podatek gruntowy).

W roku bieżącym zagospodaro­

wana będzie większość pozostałych jeszcze odłogów, które zostaną zli­

kwidowane m. in. przy pomocy im ­ portowanych 500 traktorów i 4 tys.

koni.

Pomoc państwa dla gospodarstw osiedleńczych, poparcelacyjnych i zniszczonych, głównie na Ziemiach Odzyskanych, wyniesie w r. b. 3,6 m iliarda zł. na ziarno siewne, za­

kup inwentarza i na rozwój spół­

dzielni osadniczo-parcelacyjnych.

1.168 m iln. zł. pochłonie akcja przebudowy struktury rolnej: dal­

sza parcelacja — przeważnie na Ziemiach Odzyskanych, regulacja, hipotekowanie i komasacja.

Państwowe Nieruchomości Ziem­

skie wykorzystają blisko 70 proc.

wydzielonej dla ich potrzeb sumy 1.890 m iln. zł. — na zakup trakto­

rów, bydła i świń.

Na inwestycje Min. Leśnictwa plan przewiduje 2.852 m iln. zł. Na pierwszy plan wysunięto inwesty­

cje przemysłowe, ze względu na konieczność bardziej racjonalnego wykorzystania drewna użytkowego na potrzeby gospodarstwa naród' wego.

2,3 m iliarda na inw estycje

zna celem nie się naszych n aro- w Przez wzajem ne poznanie i

^ m i e n i e . T y lk o ludzie, k tó rz y Ztlai3 i rozum ieją, mogą po- Sa aczhie współpracow ać — tak

^ °> ja k do jednostek, odnosi się j eni° całych narodów. T y lk o wza- s^r na znajomość może stępić o- e Wrogiej, szowinistycznej pro

^ Sandy, bo przecież nie u w ie rz y - y w zniekształcenia i kłam stw a.

^°brze w iem y, ja k jest is to t-

Kredyty na akcją siewnq

w woj. warszawskim

Min. Rolnictwa przyznało dla woj. warszawskiego na zakup ziar na siewnego kredyt krótkoterm ino­

wy w kwocie 56 m ilj. zł., na zakup nawozów sztucznych — 15 m ilj. zł.

oraz 20 m ilj. kredytu średniotermi­

nowego na orkę.

Poza tym przydzielono również nawozy: azotniaku 4.000 ton, sale­

trzaku 4.500 ton, siarczanu amonu 2.000 ton, superfosfatu 5.200 ton, soli potasowej 6.600 ton.

Min. Aprowizacji przydzieliło 515 ton zboża siewnego, dobrze oczysz­

czonego (315 ton owsa, 150 ton jęcz mienia i 50 ton pszenicy).

d l a p r z e m y s łó w

Po zreferowaniu planu inwesty­

cyjnego dla rolnictw a Sejmowa Ko misja planu gospodarczego rozpa­

trzyła plan inwestycyjny przemy­

słów paliw płynnych, chemicznego, metalowego i mineralnego.

Przemysł paliw płynnych zain­

westuje 2,3 m iliarda zł., wydziela­

jąc największe sumy na w ykryw a­

nie zł£ż naftowych. Przewiduje się wiercenia naftowe na terenie 6 wo­

jewództw oraz dalsze wiercenia po­

szukiwawcze za solami potasowymi w rejonie Kłodawy.

Przemysł chemiczny inwestowa­

ny będzie kosztem 7,5 m iliarda zło­

tych. W bieżącym roku planuje się m. in. budowę 2-ch fabryk sody kaustycznej za 800 m ilionów zło­

tych.

Inwestycje przemysłu nawozów sztucznych obejmą głównie Zakła­

dy Azotowe Chorzów i Mościce o- raz nową fabrykę superfosfatu w Szczecinie.

Znaczne sumy przeznacza się na dalszą budowę zakładów syntetycz­

nych w Dworach koło Oświęcimia, a dalszym ciągiem produkcyjnym tych zakładów będzie nowa fabry-

Nowv wojewoda warszawski

pos. Henryk Kototiziejczyk

Stanowisko wojewody warszaw­

skiego objął dotychczasowy wice­

prezes Zarządu Wojewódzkiego Stronnictwa Ludowego w Warsza­

wie poseł Henryk Kołodziejczyk.

paliw płynnych

ka „R okita“ , która stanie się n aj­

większym tego typu obiektem w Polsce, produkując gazy ziemne, parafinę i olej. Następnym etapem produkcji będą Zakłady „B oruta"

w Zgierzu, nastawione na w ytw a­

rzanie barwników. Projektuje się rozbudowę w ytw ó rn i opon „Sto­

m il“ w Poznaniu.

Inwestycje przemysłu metalowe­

go przekraczają 8,Ą?'m iliarda zł.

Przewiduje się tu m. in. budowę nowej fa bryki łożysk kulkowych.

Dokonujemy dużych wkładów w budowę Zakładów Starachowickich, które rozpoczną produkcję samo­

chodów ciężarowych. Po roku 1950 będziemy produkowali w 4-ch kra ­ jowych fabrykach — 10 tys. samo­

chodów rocznie. ;

Główną pozycją inwestycji prze­

mysłu mineralnego są nakłady na rozbudowę cementowni, dzięki cze­

mu produkcja wzrośnie do 1,7 m i­

liona ton rocznie. Inwestycje w fa­

brykach porcelany, dziś najbardziej dochodowej gałęzi przemysłu m i­

neralnego — zwiększą nasz eks­

port, kierowany obecnie niemal n * cały świat.

Kongres Zw. Zaw. Transportowców

W dniu 15 bm. w sali O.K.Z.Z.

we Wrocławiu rozpocznie obrady Ogólnokrajowy Zjazd Delegatów Zw. Zaw. Transportowców R.P.

W pierwszym dniu Zjazdu po przemówieniach powitalnych i w y­

głoszonym referacie K.C.Z.Z. na­

stąpi wybór Komisji. Drugi dzień obrad przewiduje sprawozdanie z działalności Zarządu Głównego,

Głównej Kom isji Rewizyjnej, Głów nego Sądu Związkowego. Dyskusja nad sprawozdaniami i udzielenia, absolutorium ustępującym w ła­

dzom.

W trzecim dniu porządku obrad znajdują się sprawozdania Komisjlj i wybory nowych Władz Związke-*

wych.

^ 2L_Pótkach „ C z y te ln ik a “

Dwieście lat piękna

a^ lo g - WieJii poezji rosyjskiej“ — w opracowaniu Mieczy­

ka Jastruna i Seweryna Polla- ki0 o

2 Posłoińem Leona Gomolickie- ademstr. I _ X I I i 1 — 488. Na-

„Czytelnika

szj0 ludzi pokolenia, które prze- tyyrjaPrzaz szkołę rosyjską, ostatnie się .^u ictw o „Czytelnika“ staje b°kich°diem w ielkieS radości i głę- pt,20_? Wzruszeń. Dla wszystkich olś*: ta?ycil zaś będzie nielada teirij f I?lerr'- Większość bowiem czy- iosy.,??v. Polskich ma o literaturze Co „ , i Pojęcie równie mgliste,

teorii Einsteina.

łhisicaerzucai^c strony grubego to- zhair, szukamy naszych starych Wię ^ c h z ławy szkolnej. Są pra e*y ^ komplecie. Pominięcie Meja t>r2-u *Puchtina ostatecznie łatwo dzj c°, .> a brak Nadsona wycho- istot, °®ct raczej na dobre. Jedyna 2 pominiętych pozycji — to cjg skorowidzu autorów 63 poży­

cie ?or° nowych nazwisk, które lvietj aele nam mówią, gdyż nasza syisl :a. ° porewolucyjnej poezji ro- razie' ei kończyła się w najlepszym p aę.na Jesieninie, Majakowskim Eternaku. Może jeszcze po wie

lu latach dodaliśmy do tego Swiet- łowa z tytu łu „Grenady“ i Bezy- mieńskiego za jego ..Dnieprostroj“ . Pomijam Błoka, bo należy raczej do literatury przedrewolucyjnej, i Pię Erenburga, którego bodajże n ik t u nas nie podejrzewał o pisa­

nie wierszy.

Słupami granicznymi poezji ro­

syjskiej są, zdaniem wydawców — Pjszkin, Niekrasow i Majakowski.

Twierdzenie pozornie przekonywu­

jące, choć operuje wartościami nie porównalnymi. Z Puszkina bowiem narodziła . się cała poezja rosyjska, nawet w jej najskrajniejszych i naj bardziej wykluczających się wzajem nie postaciach, po Majakowskim — samotnym kolosie — pozostał tylko jego wspaniały dorobek i parę mniej lub bardziej udanych naśla- downictw. Niekrasow w yw arł o- gromny w pływ na t e m a t y k ę późniejszej poezji rosyjskiej — żad nego zaś na i ei f o r m ę . Zresz­

tą jego własna twórczość ^poetycka stała na bardzo niejednolitym po­

ziomie — od arcydzieł takich jak

„Rozmyślania pod podjazdem pała­

cu“ _ aż po wierszowane artyku ­ ły włącznie.

W doborze przekładów z poszczę

gólnych autorów wydawcy musieli liczyć się przede wszystkim z na­

szym dotychczasowym dorobkiem w tej dziedzinie. Szereg drobniej­

szych pozycji przetłumaczyli jed­

nak sami (nie wykluczone, że są tam również nowe pozycje T u w i­

ma). Szkoda, że w skorowidzu tłu ­ macząc nie zaznaczono z jakich lat pochodzą starsze. Na ogół nie w y­

trzymują one porównania z tu w i- mowskimi, choć zdarzają się i tu szlachetne w yją tki. Poza jedyną pozycją mickiewiczowską jeszcze w „W ięźniu“ Syrokomli odnajduje my prawdziwego Puszkina. Nato­

miast tłumaczenie Żeromskiego (z Lermontowa) stanowczo nie nąłeży

do najlepszych.

Tuwim jest w tej dziedzinie nie- prześcignionym wzorem. Rzuca się to w oczy szczególnie tam,, gdzie tuwimowskie tłumaczenia graniczą z przekładami jego „ryw ala w Pusz kinie “ , Leo Bełmonta. Przede wszy stkim w „Eugięniuszu Oneginie“ , którego swego czasu przetłumaczył był Belmont w całości a teraz z kolei robi to samo Tuwim. Albo w wierszach Aleksego K. Tołstoja (nie mieszać z autorem „Piotra 1“ ), gdzie tłumaczenia Tuwima znów przeplecione są z belmontowskimi.

W „Wołdze — Matce“ , ,.Diaku“ , a szczególnie w makabrycznych „W il kach“ Tuwim, chyba przy pomocy jakichś .zabiegów czarnoksiężni- czych, . odtwarza nieprzetłumaczal­

ną wprost rosyjskość wiersza i

osobliwy klim a t utworów autora

„Śmierć Iwana Groźnego“ . (N. b.

w wyborze poezji A. K. Tołstoja brak jego najkapitalniejszych po­

zycji — „Przeciw prądowi“ ).

Okres p r z e d p u s z k i - n o w s k i obejmuje w antolo­

gii dziewięć nazwisk i dziewiętna­

ście wierszy (str. 2—35). Są to cza­

sy orania ugoru — tworzenia się rosyjskiego języka literackiego.

Właśnie nie tylko literatury ale i języka — z początku sztucznego i anemicznego w oderwaniu od mo­

w y ludu, ale stopniowo dążącego do syntezy z nią w pełni osiągnię tej w twórczości Puszkina.

Trudno wprost uwierzyć, że to osobliwe społeczeństwo w ciągu k il kudziesięciu la t X V III wieku prze leciało m ilowym i krokami drogę od pseudoklasycyzmu Łomonosowa — (oda do Elżbiety z r. 1747) do ro­

mantyzmu Żukowskiego, w Pusz­

kinie dogoniło Europę, w Tołstoju i Dostojewskim wstrząsnęło nią. a w twórczości poetów schyłku X IX wieku osiągnęło taką precyzję w ier sza, że olśniewa nas nawet po przez mgłę tłumaczeń.

To też po stokroć nie ma racji Annienski, twierdząc, że z dzieła Piotra nie pozostało nic..,.

„tylko głazy ze zmarzłej pustyni i świadomość om yłki przeklętej“

(„Petersburg“ ) Bo właśnie w mglistej, nostal­

gicznej, trochę cieplarnianej atmo­

sferze Petersburga w ykiełkow ał i

... ....

wspaniale rozwinął się bajeczni«

piękny k w ia t poezji rosyjskiej.

Puszkin zajmuje w antologii 50 str. (36—85). Okres między nim £|

Niekrasowem — 77 str. (86—162)) w tym najwięcej, bo 22 strony Leij montow i 14 Tiutczew. Niekrasow zajął 24 strony (163—166). Najcie-*

kawszy pod względem precyzji) wiersza okres między Niekrasowensl a Majakowskim — 94 str. (187—ą 280), w tym 18 nazwisk z Briuso-*

wem, Blokiem i Jesieninem na czS le. Majakowski — 66 str. (281 —4 346), przy czym większość jego poa matów przytoczono we fragm ent tach. Wreszcie okres po Majaków*

skim obejmuje 80 stron (347—426), w tym 25 pozycji Pasternaka i 8 Sielwińskiego. Pozostałych 18 poe­

tów prezentuje tu po jednym, naj*

wyżej dwa wiersze.

Od śmierci Puszkina (1837) d<S śmierci Majakowskiego (1930) m i*

nęło zaledwie 93 lata — niespełna wiek, w ciągu którego piękno poe­

z ji rosyjskiej przeszło wszystkie stadia, od monumentalnej prostoty puszkinowskiego wiersza aż po wstrząsający krzyk Majakowskiego.

I tu właśnie,, po raz pierwszy, me- lodyjność mowy rosyjskiej okaza*

ła się opornym tworzywem, z któ ­ rego plast.elinową miękkością wal*

czy od początku Majakowski sta­

rając się nadać swemu językowi obcą mu twardość i chropowatość.

Podobnie jak kiedyś — z powodów:

(Dokończenie na str. 4-ei'