Wydanie południowe — depesze z ostafniei chwili
RZECZPOSPOLITA
J e d y n a m f e n o lo in n ia
Cena
D Z IE N N IK G O SPO D AR CZY Z,1
RoîTï
W A R S Z A W A , C ZW AR TEK , 12 LU TE G O 194? R O K UN r . 41 (1 2 5 0 )
Ó śtriadczenie marszałka S okołow skiego
ZSRR nie utworzy
Państwa wschód n i o-n i em i eck i ego
H -2 (API). — M arszałek Sokołowski zapew nił przy
'*tj'kp<î<k*erny nadal prowadzili a»rnK jedności
obUjemy
po- Niemiec, dlatego -rt,; . —« kongres ludowy. Sta- hiio j 0 nasze w tej sprawie wzmóc
*tń!o..e?z.t’Ze oświadczenie marsz. So
»o
"O'vskilego, który na jednej z na-
szych konferencji oświadczy! ka
tegorycznie, że ZSRR nie przygoto
wuje się do utworzenia państwa wschodnio-nicmieckiego i prowadzi w dalszym ciągu politykę jedności Niemiec“.
Tymczasem nadchodzą wiadomo
ści o dalszych krokach upadabniają cych komitet wykonawczy Rady Go spodarczej w Niemczech zach. do normalnego gabinetu ministrów.
gru ° W n*emieckich, że Z w iązek Radziecki stoi niezm iennie na got ClC ?e^ n°ści Niem iec i wobec tego nie może być m ow y o p rzy-
aniach do stworzenia państwa w schodnio-niem ieckiego.
W1ec^ Viadczenie to złożył wczoraj partii° r,e.1,^1 dr Kuelz, przywódca stefie l l ° era*no''demokratycznei w higfnj Sowieckiej, korespondentowi M e* i e j agencji prasowej ADN.
kich ;Vl^c 0 decyzjach frankfurc- amer ,osi atn ich posunięciach anglo- nich y^ ai^s^^cb w strefach zachod- ca«ny • K'l)elz oświadczył: „Odrzu Z a s a d p ro te s tu je m y ze względów
" adzo CZ-ych Przeciwko akcji pro- Uo , ncj w Bizonii a zmierzającej
^tepii" °r-Zen*a hań^twa zachodnio- czyj ®ckiego. N ik t nie może zaprze czech Ze rozwój wypadków w Niem izenj Zachodnich prowadzi do utwo
*vvai takiego państwa. Będziemy teg0 Zalf wszelką akcję, która do Kart»**?ierza. Tenf kto twierdzi, że sta\vy “ ankfurcka nie stanowi pod ftiygj rozbicia Niemiec ma u- 8ze„ dziecka. Stworzenie Najwyż- iyj^ecr-rrybunału oraz Banku Emi- 3est
5
°. w Zachodnich Niemczech zr^i Najlepszym dowodem, do czego lrregj Za_ją władze anglosaskie. O- Z ty ^ 1' 6 »tymczasowy“ , jakie łączą kitjj m rz!idem zachodnio-niemiec- wfi - ’ będzie używane tylko do skip;1, Wciągnięcia strefy francu-do Bizonii.
Tak ; i
Nie k... . w przeszłości tak l obce
We Frankfurcie ogłoszono wczo
raj, że miasto to będzie siedzibą ..poselstw“ 8 krajów niemieckich w angielskiej i amerykańskiej strefie okupacyjnej. Poselstwa te będą for mowane na; wzór poselstw utrzymy wąnych przez kraje niemieckie w Berlinie za czasów Wilhelma do 1908 r., oraz za czasów Republiki Wejmarskięj do 1933 r. Będą one siedzibą delegatów w nowej „ra dzie krajóW“ przewidzianej w Kar cie frankfurckiej.
(Patrz depesza p. t. „Odpowiedź Grotewohla“ na kartę Bizonii ńa
str. 2-ej).
W hucie „Bobrek“, której ogólny wi dok przedstawia nowe zdjęcie, uru
chomiono ostatnio jedyną w Polsce fenolownię. Wytwarzany przez nią fenol służy jako środek dezynfekcyjny i przeciwgnilny, mający duże
zastosowanie przy konserwacji drzewa.
O mspólpracę NSZ z Niemcami
Wielki proces polityczny
rozpoczął się w Warszawie
Rejonowy Śąd w Warszawie roz patruje dziś sprawę 6 członków nie
legalnej organizacji O. P. N. S. Z.
oskarżonych o współpracę z gesta-
N ad cz^m będzie obradcnuać konferencja trzech
Odszkodowania należne ZSRR
maja być wstrzymane przez anglosasów
N O W Y JO RK, 11.2 (BS). — Korespondent londyński „Chicago Sun“ i „P M “ Frederick K u li wypowiada pogląd, żc rozpoczynająca się 19 lutego w L on dyn ie konferencja przedstaw icieli USA, W ie lk ie j B ry ta n ii i F ra n c ji, któ rz y omawiać będą spraw y Niem iec Zachod
nich, może zadecydować o c a łk o w ity m zawieszeniu odszkodowań dla Z w iązku Radzieckiego z terenu Niem iec zachodnich.
Kuh podkreśla, że dotknęłoby to bezpośrednio równie Polskę, która na mocy uchwał poczdamskich o- trzymuje odszkodowania z części przyznanej Związkowi Radzieckie
mu.
N onie pogłoski tu Londonie
C rip p s z a m ia s t B e y in a ?
11.2 (BS). W Londynie s'ć Pogłoski — nie bardzo li„ ta
' \v°ści w»ska
Prawdopodobne — o moż ustąpienia Beyina ze stano tiv<;h . 'n‘nistra spraw zagranicz-
°becn!' ‘ ‘elkiej Brytanii. Bevin jest Ser..„',e atakowany przez prasę kon
jżatywną.
"Ola
krytykując ca
« Słf ° ' V Hera10
• ze W ielkiej Brytanii nie u-
« * » 5 nawiązać „poprawnych“
Psa ... lavi' * Frmcją. Wizyta Crip tacie ■ aryż
Nięje
trak|a,wiele niedociągnięć. Teraz Pr0n0n ten ma stać się wzorem dla Ni i g °Wanych traktatów
ci81nuneluxu- Państwa Nja}ne* wrazljwe
krtś|^lu. działalności ministra, pod dalo
icie i f ryzu wykazała, że „w trak iein Wy.lRko - francuskim ist-
wiele
z kra ja te są spe na punkcie poten Czase^ a^resji niemieckiej. Tym beg0 Jednak Bevin nie ma żad SbrawiJ.reŚloneS° programu w tej
^era] j „ ' W konkluzji „Glasgow
*V SVV(. uważa, że Bevin straci! ca ll0v''ituV„autorytet * że wobec tegohien
°wiska.ustąpić z zajmowanego
Powołanie Bevina łącznie z At tlee i Crippsem do Kom isji rządo wej mającej przeprowadzić pertrak tacje ze związkami zawodowymi w sprawie zamrożenia płac uważa dziennik za przygotowywanie dro gi do wycofania Bevina z Foreign Office.
Wieczorny konserwatywny „Eve ¡ ning News" zaprzecza pogłoskom o ustąpieniu Bevina, podkreśla jed nak podobnie jak „Glasgow He
rald“ zastrzeżenia państw Benelu xu wobec proponowanych przez Bevina traktatów.
PARYŻ, 11.2 (PAP). Dziennik skrajnie prawicowy „A urorę“ po
daje wiadomość swego korespon
denta z Londynu o możliwości za
stąpienia Bevina na stanowisku m inistra spraw zagranicznych Wiel kiej B rytanii przez Stafforda
Crippsa.
Powodem ewentualnej dymisji Bevina miałoby być niepowodzenie jego p o lity k i na Środkowym Wscho dzie oraz trudności w realizacji bloku zachodniego.
Zdaniem Kuha, konferencja nie zadecyduje o natychmiastowym przyłączeniu strefy francuskiej do połączonych już stref anglo - ame rykańskich, lecz omówi jedynie drogi stopniowego połączenia tych stref, Kuh twierdzi, że Londyn i Waszyngton zapropowały Francji porządek dzienny złożony z 7 punk tów. Francji pozostawiono prawo uzupełnienia tego porządku.
Projekt przedstawiony przez An
glosasów obejmuje następujące zagadnienia:
i
Stosunek Niemiec zachodnich do planu Marshalla.Kontrola Zagłębia Ruhry.
2 3
6
Ł a fe o u r P a r t y z a n ^ e n o V o ’ o m »
t w s p á ífrn ic ü lîto e m îé w z k o ïîs e r w îiiv s !a m !
»He 112 (BS). — Kola zbli
*aniep0.° . Labour Party wyrażają 5°ienie z powodu wyraźne- 'Va‘ywns° wan:'a si<; koali(.i> konser t ę ^ N -n b e r a ln e j wymierzonej na
*'abollr Parlamentarnym przeciwko te koła Równocześnie niektó Sze zap. uberałne utrzymują, że dal abcji r’e®r>lanie się tego rodzaju ko Ujęcia ° ze. doProwadzić do wchło- W3tystPa rti' lberalnej przez kon-er Nich j°w ' do powrotu tvch ostat- tl’‘ch 1 do powrotu tych ostat- , 18 b mWładzy-
Nręgj, ni odhędą sie wybory w o- Nrze- Njsley koło Glasgow, gdzie kandydatowi Labour Par
ty staje wspólnie kandydat konser watystów i liberałów Obie partie prawicowe w okręgu Gatesherd po
stanowiły złączyć swe siły w w al
ce przeciw Zilliacusowi w najbliż
szych wyborach generalnych. Koa
lic ji z konserwatystami przeciwsta wiają się jedynie tak zwani libera
łowie ortodoksyjni, mający w par
lamencie 12 miejsc.
Korespondent podkreśla, że gdy
by w wyborach 1945 r. ci „orto
doksi“ i konserwatyści utworzyli Wspólny front, Labour Party nie zdobyłaby większości miejsc w par lamcncP
Gwarancje przeciw możliwoś ci napadu niemieckiego.
Przerwanie demontażu za-
*■ kładów niemieckich na rzecz ZSRR (a więc i Polski — B. S.).
£ Uzgodnienie z Be.neluxem po
** Utyki 3 mocarstw w stosunku do Niemiec zachodnich na dłuższy okres.
Stopniowa fuzja 3 stref oku pacyjnych.
Tl Ustalenie granic poszczcgól
• nych prowincji w Niemczech zac-hodnich, w celu usprawnienia działalności administracji.
Marshall oifmawla Polsce o!Sszho^ovyań wo ennych
WASZYNGTON, 11.2 (PAP). — Jak wiadomo, Komisja Kongresowa ogłosiła memorandum, w którym domaga się tn. in. wstrzymania od
szkodowań wojennych dla krajów zwycięskich. Komisja pragme w ten sposób przyspieszyć odbudowę Nie mieć.
Sekretarz Stanu Marshall, odpo
w ia d a ją c y zalecenia Kom isji Kon gresowej, w yraził gotowość wsuzy mania odszkodowań dla wschodu.cn sąsiadów Niemiec. Marshall sprze
ciw ił się równocześnie zawieszeniu demontażu na rzecz państw zachod
nio-europejskich.
Należy podkreślić: że demontaż, o którym mowa w piśmie Marshalla, dotyczy małej stosunkowo ilości feb' ryk niemieckich, których wartość użytkowa była wielokrotnie kwe
stionowana.
W kołach politycznych uważa się.
że sprzeciw Marshalla wobec pla
nu zawieszenia reparacji na rzecz krajów Europy Zachodniej wiąże
się z polityką Dep. Stanu, który nie chce dopuścić do rozdźwięków mię
dzy państwami zachodnio-europej
skimi. Przypomina się, że kraje Beneluxu wyraźnie dały do zrozu
mienia, iż zrewidują swój stosunek wobec bevinowskiego planu „U n ii Zachodniej“ ,-, jeżeli nie otrzymają odszkodowań wojennych.
Sekr. stanu Marshall , zapewnił w swym liście członków Komisji, że plan demontażu . na rzecz krajów zachodnio-europejskich w niczym nie naruszy programu odbudowy Niemiec.
Departament Stanu opublikował równocześnie cyfry, dotyczące de
montażu fabryk niemieckich. Z cyfr tych wynika, że na 600 zakładów przeznaczonych na demontaż — zde montowano dotąd 20 fabryk.
Amsrylisnie wywożą z?o!a zraliowane przez Niemców
NOWY JORK, 11.2 (PAP). — Ber
liński korespondent „New York T i
mes“ donosi, że w najbliższych tygo dniach przewiezionych zostanie z Frankfurtu do Stanów Zjednoczo
nych i Wielkiej B rytanii 110 ton zrabowanego przez Niemców w cza sie wojny złota. Część transportu w ilości 60 ton złotych monet war
tości 60 miln. dolarów zostanie zma gazynowana w Bank of EnglandJ zaś reszta w Ameryce.
po, w czasie okupacji, uprawianie szpiegostwa na rzecz obcych mo
carstw, zbrodnię stanu, likwidowa
nie działaczy demokratycznych i rabunki.
Ławę oskarżonych zajęli Stani
sław Kasznica, adwokat, ostatnio główny komendant NSZ, Mieczy
sław Paszkiewicz handlowiec, I.ech Neiman, prawnik, Stefania Żela
zowska-Sokołowska, lekarz, Wan
da Salska.
Sąd po zbadaniu personalii przy
stąpił do odczytania konkluzji aktu oskarżenia.
Kasznica, członek Komitetu Wy
konawczego organizacji OP i szef wydziału organizacji komendy głównej NSZ' w czasie okupacji od 1940 roku do chw ili wyzwolenia Polski działał na korzyść Niemców przeciwdziałając akcji sabotażowej, jaką prowadziło społeczeństwo z o- kupantem.
,W porozumieniu z Niemcanń Kąsznica; likw idow ał działaczy de
mokratycznych przy pomocy zorga nizowanych trójek antykomunistycz nych, które mordowały ną . zasadzie sądów kapturowych. W okresie tym zlikwidowano ponad 100 działaczy demokratycznych.
NSZ w porozumieniu z Niemca
mi wspólnie z dowództwem t. zw.
„Brygady świętokrzyskiej“ likw ido wały oddziały A rm ii Ludowej.
Kasznica od stycznia 1945 roku brał czynny udział w OP i NSZ ro gahizując komitet polityczny. W sierpniu 1945 roku po wyjeździe komendanta NSZ Boguckiego. Kasz nica zostaje mianowany głównym komendantem tej organizacji oraz szefem wywiadu, któ ry zorganizo
wał w porozumieniu z ośrodkami zagranicznymi w Londynie
Z ośrodków dyspozycyjnych z Londynu Kasznica otrzymał 30.000 dolarów.
Rozprawa ze względu na wielką ilość materiału dowodowego i usz
nych świadków notrwa dwa tygo
dnie. (9*1
• •
w obuwie przed refovmq walutową
MOSKWA, 11.2 (PAP.). — „Izwie- stia“ donoszą o olbrzymim zanlepo kojeniu, wywołanym w Niemczech Zachodnich, przygotowaniami władz anglo-amerykańskich do przeprowa dzenia reformy finansowej. W B i
zonii panuje ogólna panika. Marek niemieckich nie przyjmuje się na
wet po kursie czarno-giełdowym.
Paskarze chowają towary, czeka
jąc na zmianę pieniędzy. Chłopi boją się sprzedawać żywność głodu jącej ludności miast.
„Izwiestia“ ostro, krytykują nie
dawne ultymatywne oświadczenie generała Clay‘a. który stwierdził, że albo przeprowadzona zostanie ogólno-niemiecka reforma finanso
wa ńa warunkach amerykańskich, albo też w Bizonii dokonana zosta
nie jednostronna reforma mone
tarna.
Zdaniem dziennika fakt, iż Sojusz nicza Rada Kontroli rozpatrywała sprawę reformy finansowej trzykrot nie, przyczym projekt: amerykański omawiany był na rów ni z projek
tami innych państw, świadczy, ż
ultim atum Clay‘a nie wywołało po . żądanego skutku. Rezultat dysku
sji — piszą „Izwiestia“ — zależeć będzie wyłącznie od dobrej woli przedstawicieli wszystkich stref.
Rzeczą decydującą przy przeprowa dzeniu powszechnej reformy finan
sowej w Niemczech jest zachowanie jedności tego kraju i jednolitego systemu monetarnego, udział sa
mych Niemców w przygotowaniu reformy oraz obrana interesów nie zamożnych warstw ludności. Jeśli te słuszne żądania narodu niemiee kiego zostaną uwzględnione, to re
forma finansowa przyczyni się do odbudowy jedności Niemiec i ich demokratyzacji.
Nalomms? jednostronno reforma monetarna w Jtfjnej, lub w kilku stretach oznaczałaby, zdaniem „Iz - w iestii“ , przekształcenie międzystre- fowych lin ii demarkacyjnych w gra nice państwowe. Innym i słowy, rów nałaby się niebezpiecznemu pogłę
bieniu, rozpoczętego przez anglosa
sów podziału . Niemiec
*żECZP#SB4>LITA ! D Z IE N N IK GOSPODARCZY N r 41. S tr. 2
'P W X -V iH ^clO P V tvL - m m m w M M M ú m m S í
Kto ftaa»sowal hitleryzm
H itle r doszedł do władzy dopie
ro w 1SS3 roku. Wiadomo jednek, że nie oh był inicjatorem odbudo
w y imperiolizma niemioekieg*. Wia dómo, ¿o nie musiał en o41 nowa rozpoczynać pracy rozpoczętej t* czasów Bismarcka a przerwanej wskutek klęski w pierwszej w o j
nie światowej. Im perialiem nie
miecki zaczął się odbudowywać prawie bezpośrednio po zakończe
niu wojny.
Podany przez nas za agencją TASS oficjalny komunikat w spra wie opublikowanych przee Depar
tament Stanu dokumentów doty
czących stosunków radnieoko-aie mleekleh z okresu 1*4#—1841 r.
stwierdza m. innym i:
Znana jest rolą odegraną w odbudowie gospodarki niemiec
kiej przez rodziny Dupwnt, Mor gan, Rockefeller, Lament i in ne a mianowicie:
a) amerykański koncern chemicz
ny Dupont de Nemours oraz
„B ritis h Im perial Chemie«}
Trust“ utrzym ywały ścisłe ken ta kty z „I. G. Farbenindustrle“ , z którym podpisały w 1926 r.
układ kartelowy o podziale ryn ku światowego;
b) przewodniczący zarządu „Bohm and Haas Company“ w Filadel
f ii był członkiem zarządu tego samego towarzystwa w D arni- stadzie. B yły dyrektor tego kon
cernu Rudolf M ueller jest czyn
nym członkiem U n ii Chrześci
jańsko-Demokratycznej w Bizo- n ii;
c) Sćhmitz, prezes „ I. G. Farben“
oraz członek zarządu „Deutsche Bank", kentrelewał amerykań
ską firm ą „General Dyootuffs Corporation" ed r. 1831 do 1939;
d) po konferencji monachijskiej
„Am arlcan Standard OU“ ped- e „ t G. Farben" umowę na rnooy której otrzymywała u- dział W zyskach * wydobycia ro 97 naftowej w Stanach Zjed io- ezenyefh a sama chętnie zębo
w i say wata się do nieelęsportow»
ni« benzyny syntetycznej z Nie
miec, aby nie podbijać ceny;
e) Federacja Przemysłu B rytyjskie Ęo oraz Niemiecka Grupa Prze
mysłowa podpisały w r. 1939, t. zn. już po zaborze Czechosło
wacji umowę o współpracy.
Debrze się eisie, że przypomnla no światu o tym. jak w ielkie za
sługi mają kewcsrny amerykańskie i angielskie dla gospodarczej roz
budowy hltieryamu. Spraw» etaje atę tym aktualniej«*». że te same keła, które swoją daiałalnożeią ge- rpedarczą w ybitnie przyczyniły się do wzrostu i wzmocnienia m łlłta - ryzmu HŚemiockiego, A tym samym de wybuchu drugiej wojny świa
towej, tera« »nowa czynią wszyst
ko, żeby zachować niemiecki po
tencjał mUitanie-prseniysłowy. Nie dzieje się i * bes wieasy rządów angielskiego 1 amarykańskiege, ca wdęcej — można śmiałe stwierdzić, i * mady te wzięły otwarcie kurs as odbudową przedwojennych w iel kekapitałistyczBych Niemiec.
W o b e c gróźb i przygotom ań A ra b ó w
Komisja Palestyńska ONZ
dscyduie się na eaetgim a akaię
L O N D Y N , 11,2 (PAP). — Komisja Palestyńska O N Z ma zamiar wystąpić w najbliższych dniach z wnioskiem o stwierdzenie przez Radę Bezpieczeństwa, że pokój w Palestynie został zagrożony przez ostatnie posunięcie państw arabskich, wobec czego należy podjąć odpowiednie kroki
Komisja ma podkreślić również j madzenie ONZ plan podziału Pale- konieczność powołania do życia mię styny ma być urzeczywistniony, daynarodowych Kił zbrojnych o ile Zdaniem obserwatorów, raport wysunięty przoz Generalne Zgro- K o m is ji. Palestyńskiej został sformu
Odpowiedź Grotewohla
k b 9 9 l « s x » n i 8 l i i E i f BERLIN, 11.2 (PAP). Przewodni
czący socjalistycznej p a rtii jedno ści Otto Grotewohi ogłosił w dzień nücu „Neues Deutschland“ obszar
Stan » yjatkcrnip i r G re rjj
Saloniki ostrzeliwane
p r i s s g o T ł s t a j a s s i *
rażu. Poza tym zginęło 3 Greków zaś 9 zostało rannych.
ATENY, 11.2 (API). — W związku z pojawieniem się oddziałów grec
k ie j a rm ii demokratycznej w rejo
nie Aten, rząd ateński postanowił LONDYN, 11.2 (PAP.). — Agencja
Reutera donosi z Salonik, że a rty- . leria powstańcza ostrzeliwała w no
! cy na w torek różne punkty miasta.
Na centrum Salonik padło 12 poci-
! sków, z- których jeden wybuchł
przed hotelem, zamieszkałym przez rozciągnąć ustawę o stanie w y ją t- bałkańską komisję ONZ. Jak Się kowym na całe terytorium Grecji, przypuszcza, stanowiska moździe- i Ustawa ta, wydana w l'946 r. u- rzy, z których ostrzeliwano Saloniki prawnia policję do przeprowadzania znajdują się W odległości około 4 re w iz ji w dzień i w nocy. zakazują kilom etrów na północ od miasta. wszelkich manifestacji, zezwala na Jeden żołnierz b rytyjski został za rewidowanie wszelkich pojazdów i b ity a dwóch rannych na »kutok LogitymcWani# paiażorćw.
wybuchu jednego s pocisków w ga-
Pierujsze objam » feryzusti
D a ls z a z n te k a c e n
• hms ^ i f t l d a s h G s u s s f > - a & 3 k l i & .
NOWY JORK, 11.2 (PAP). Po- , pytań», ozy spadek jest pierwszym ważny spadek ceńy" zboża na gieł
dzie towarowej ty Chicago jest wych. Dyskusja toczy się wokół
PRAGA, 11.2. Korespondent API donosi z Pragi:
Przewodniczący czechosłowackich Ewiązków zawodowych poseł Zapo- teeky, przemawiając w Pradze na zjeździe związku młodzieżowego o- kręgu praskiego, sprecyzował stano wisko URO (Czechosłowackie związ k i zawodowe) wobec nadchodzą
cych wyborów.
Stwierdził on, że czechosłowac
kie żtoiążki zawodowe pragną utrzy mać przyjazne stosunki z wszystki-
objawern; nadchodzącego kryzysu, ____ _ .. ______ _ czy też w y riik ł on na skutek po- głównyro tematem d yskusji praso- wstrzymania tendencji in fla cyj- - nych. Zastanawianie się nad tym,
czy obecny spadek cen jest począt
kiem kryzysu, dowodzi jednak, jak bardzo prasa amerykańska liczy się z tym, że kryzys lada chwila może wybuchnie.
Optymiści liczą się z możliwością kryzysu w drugiej połowie 1848 r.
Zagadnienie cen jest jednak zwią zane w Stanach Zjednoczonych z sytuacją przedwyborczą. Senator T a ft wykorzystał spadek cen zboża dla wytknięcia prezydentowi T ru - manowi niekonsekwencji: W rzeczy samej prezydent Truman domagał
ny a rtykuł p t „Co powinniśmy u- ezynić“ , w którym naśw ietlił naj bardziej palące zagadnienia nie
mieckie.
Omawiając układ w sprawie B i- zonii, Grotewohi stwierdza, że Bi zonia nie jest niczym innym jak państwem zachodnio - niemieckim, zorganizowanym zresztą nie według niemieckiego punktu widzenia, a pod dyktando amerykańskie. W żadnym wypadku — pisze Grote- Wohl — Niemcy wschodnie nie do łączą się do Bizonii. Powiększyło by to tylko chaos w Niemczech, a co gorsza, pogrążyłoby w tym cha osie również i strefę wschodnią, któ ra nie ponosi żadnej w iny za do konany podział Niemiec.
„Nie chcemy ani Bizonii, ani T ri zonii — pisze Grotehwol, — ale chcemy mieć Niemcy zjednoczone, takie Niemcy, w których uprawia na będzie jednolita, pokojowa, de mokra tyczna polityka.
Grotewohi w następujący sposób
sformułował swe konkShtne żąda- czą do PaJestyny arabskie _ .wnSSsr.. regularne. Zdaniem Paszaszi nie n l* pod adresem jń iw S iw . okupa
cyjnych;
łowany w znacznie bardziej zt^eC^ j wanej formie niż się tego naog spodziewano. Tekst sprawozda został jednomyślnie przyjęty Pr 5 członków komisji.
naruszani® granicy
LONDYN, 11.2 (PAP.). — WedWS inform acji Agencji Żydowskie! z . lestyny, oddział Arabów z Syr . Transjordanii w sile 1-000 1“ . przekroczył granice Palestyny-. D dział ten jest uzbrojony w cię®p j karabiny maszynowe, moździerz działa połowę; posuwa się on runku Mablus, omijając bez w strzału brytyjskie posterunki i 0
zy wojskowe. .j
Agencja Associated Press dono ’ że w Palestynie odbywają się czenia zbrojnych band a ra b s k i ’ przygotowujących się do za a tako nia kom isji palestyskiej ONZ, § przybędzie ona do tego kraju. ,
Przewodniczący Najwyższej R® 3 Arabskiej w Palestynie, Jamal **
seini, oświadczył, że Arabowie . mogą wziąć na siebie odpowiedz ności za bezpieczeństwo komiki1 j lestyńskiej. Jamal Husseini P5®^
znał, że arabscy ochotnicy z PaIl Saje sąsiednich znajdują się już W P stynie, walkę prowadzą jednak według niego — narazie .iea5T3ij Arabowie palestyńscy. Narody skie — dodał Husseini — będą 'y.^
czyć do końca z jakim ikolw iek łami zbrojnymi, które by przy=’a , do Palestyny w celu przymusom realizacji uchwal ONZ. ,{j(
In n y w ybitny działacz ara^5 _J : m inister spraw zagranicznych 1 . j ku, Hamdi Paszaszi, zapowiedz1 ’ S że w najbliższej przyszłości wkf
d o
prowadzi to do starć z o d d z ia ła j brytyjskim i, ponieważ Anglia 1 1) Dokładne określenie rozmiaru | przyjaciółką Arabów".
reparacji wojennych i wysokości \ Zgodnie z doniesieniem „D®U?
S f s s t w is ^ o z w tß k m
wsbsc w SzsLîlîsstewaciü
m i partiam i politycznym i frontu narodowego, nie mniej jednak po
pierać będą w pierwszym rzędzie te partie, któro w swej praktycznej działalności są obrońcami klas pra
cujących.
„Zarówno członkowie związków zawodowych, jak i pracująca mło-
dzież czechosłowacka — pow iedział! się k o n tro li cen dla uniemoźliwie- Zapótoclcy — nie są ani nie będą j nia ich zwyżki, z drugiej zaś stro- neutralńym i obserwatorami w
ch w ili ta k decydującej dla Repn b lik i“ .
Nowa Doia Jugosławii
do Sianów Zjednoczonych
BELGRAD, 11.2 (PAP). Jak do nosi agencja Tanjug, rząd jugesłe
•wiański wystosował notę do Sta
nów Zjedaocsonyeh, »reteatsiąe przeciwko eatnąrKiaBia twudwsy jugosłowiańskiego Banku Narcdo- wogo, zdeponowanych w czaoi* w oj ny w Foderal Bsoerre B&kk w Ne wyra Jer ku.
Neta stwierdza, iż uzależnienie
wydania tych funduszy przez rząd USA od w ypłaty obywatelom am*
rykańskim kompensaty za znacjo- naliaowaną własność w Jugosławii, a is ma precedensu w h is to rii prą wa międzynarodowego. Rząd jugo słowiański domaga się niezwłoczne go oddania do jogo dyspozycji fun duszy B a n iu Narodowego bez żad nych ograniczeń, łub warunków.
L i c z b a z w c S c s D í k é D l a S I s e s ' t m m h
NOWY JORK, 11.2 (API). Liazba zwolonników kandydatury W alizę*»
na proaydeata st»i® wzrasta“ , — oświadczył przewodniczący Naro- dowoge Kom itetu W alki o wybór Waliaca'», Bonson.
Kom uety w a lki e kandydaturę b. wiceprezydenta zostały już utwo rzone w 13 stanach, a wkrótce po wstaną w 14 dalszych.
Kandydaturę Wallace» popiera partia robotnicza w N. Jorku, par tia postępowa stanu Illino is i nie zależna partia postępowa w K a li fo rn ii. Partia ta spodziewa się, że petycję domagającą się umieszczę nia nazwiska Wałlac#‘a na Ustach 'Wyborozych w K a lifo rn ii podpisz*
500 tys osób. Dotąd zebrano już 335 tys. podpisów.
Prasa donosi, że specjalny kon gres narodowy Zw. Zaw. Pracow n ikó w Fabryk Narzędzi Rolniczych,
ny, gdy ceny spadają, Truman w y kazuje zaniepokójenie i zapdwiada Interwencję.
Załamanie cen na amerykańskiej 'giełdzie pieniężnej i towarowej sta
ło się zjawiskiem ogólnym. Kursy akcji obniżyły się od 1—3 dolarów ód sztuki. Cena pszenicy i pasz obniżyły się poniżej najniższych cen dni ubiegłych. Zniżka objęła owies, olej bawełniany i inne a r
ty k u ły konsumcyjna.
kosztów okupacji. 2). URalenia spo T#legraph“ , garnizon brytyjski sobu działania i kompetencji ńfe j Palestynie uda się po opuszczeT mieekićh K o m is ji1 Gospodarczych.' j.tego. kra ju , głównie . do- L ib ii,,. 1 e 3) Wyjaśnienie sytuacji w sprawie ! niejące pomieszczenia mieszkał■
dostaw żywności. 4) Przeprowadzę j w T ryp o llta nii i Cyrenaice, żWi® .
nie do końca deaazifikacji. Trvnobs
Zdaniem Grotewohla, ostatnie miesiące wykazały, że zasada współ nego rządzenia bardzo ucierpiała, co jest niekorzystne dla Niemiec.
„A zatem — pisze Grotewohi niech nas kontrolują, ale nam pozwolą rządzić się i samym załatwiać nasze własne sprawy.
Wówczas na czoło naszych życzeń wysuniemy unieważnienie umów bizonalnych i usunięcie granic strefo wych, żeby Niemcy mogli się stać nareszcie jednolitym organizmem gospodarczym, a później i pohtycz nym. Utworzenie rządu centralne go, przygotowanie wyborów do Zgromadzenia Narodowego, a wre szćie opracowanie projektu ogól- nó - niemieckiej konstytucji — oto są najpilniejsze żądania niemieckie na dziś i na przyszłość“ .
cza koszary włoskie w T ryP?Po
zostaną wykorzystane przez szych żołnierzy brytyjskich z ” a
styny“ . . gai
, Agencja Reutera komunikuje z 1 . I ru, że w łonie obradującej tam 0 fl
— In ie .L ig i Arabskiej panują goraz - niech I we nastroje w związku z gr0^ j e
dzeniem różnego rodzaju matcr..‘c}i łów wojskowych przeznaczo^^, dla Palestyny. Na podwórzu chu, w którym mają miejsce 0 lC,
A rty k u ł Grotewohla został przy jęty i)rzez opinię niemiecką, jako odpowiedź na ogłoszoną we Frank furcie Kartę Bizonii.
C8ręs&«rw c tą flc y t
lllanau
LONDYN, 119 (RAP). BrytyjsicT m inister spraw gospodarczych i f i n tn ió w S ir Stafford Cripps oświad czył na konferencji prasowej, że deficyt angielskiego bilansu płatni- caego „osiągnął groźne rozm iary".
M inister Cripps zaznaczył, że je
żeli w y s iłk i narodu angielskiego, poparte przez spodziewaną pomoc któ ry odbył lię w tych dniach w
Chicago, poparł kandydaturę Wal lace». Związek ton należy do CIO,
Na konferencji w Orlando (je
den ze stanów Florydy), w której uczestniczyło 93 delegatów wszyst kich okręgów wyborczych utworze no postępową partię ludową, któ ra popiera kandydaturę Wallace».
Konferencje w sprawie wybonu Wallace» odbędą się również wkróit ce w k ilk u stanach południowych.
H a H a cg @ gSassa i a r s ^ l i a WASZYNGTON, 11.2 (PAP). Ko m isja Spraw Zagranicznych Izby Reprezentantów postanowiła W dniu 1Ô b. m. wysłuchać opinii b.
wiceprezydenta Henry Wallace»
w sprawie planu Marshalla- J a k __ ___ _ _____
wiadomo, Wallace jest zdecydowa j ców* San ^ Ferdinando.' Porządek zo- nym przeciwnikiem tego planu. ¡ stał z trudem przywrócony po na-
przy- żywnościowe dla ludności i dśiały surowców dla fabryk będą mueiaiy być zmniejszone.
W roku 1047 Wielka Brytania za
kupiła za granicą towarów za 2.105 m ilionów funtów szterlingów. W tym samym okresie eksport an
gielski dał 1,430 milionów.
D eficyt 675 m ilionów funtów —
stwierdzono poważną ilość sanw u dów transportowych załadowanej m. in. lekarstwami i mundur® ^ Przygotowano znaczne ilości ul ^ i plakatów, z których część naa wysłana do A n glii, Francji, W
i Am eryki. tfą
NOWY JORK, 11.2 (PAP)- " pei wczorajszym posiedzeniu Rady. ^ pieczeństwa przedstawiciel Syr1 , kwestionował legalność kom isj1 lestyńskiej ONZ i usiłował dow1 -
było n
amerykańską,, nie przyczynią się do powiedział min. Cripps —■ jest dla poprawy sytuacji, - * tó przydziały gospodarki brytyjskiej groźny.
4 zabitych 20 rannych
Zajścia wa Włoszech
sprowokowane pr^es fafezyslów
RZYM, 11.2 (PAP). — W miejscu wości San Ferdinando w prow incji Apulia doszło do starć wywołanych przez elementy faszystowskie, przy czym zginęły 4 osoby a 20 odniosło rany. Faszyści podpalili miejscowy lokal stowarzyszenia byłych party żantów, co spowodowało gwałtow
ną róakcję wzburzonych mieszkań-
dejściu większych posiłków policyj nych.
W związku z ty m i prowokacjami włoskich związków zawodowych di V ittorio zażądał w im ieniu zwią
zków surowej i natychmiastowej ka ry dla odpowiedzialnych za zaj
ścia faszystów. V ittorio oświadczył, że odpowiedzialność za niezadość- uczynienie tym żądaniom snadnie, na rząd de Gasperi‘ego
że powołanie jej do życia zgodne z prawem.
i t p W J®fG20ŚŚ!ire ao W Jerozolimie doszło wcz2,iai a,nt prawdziwej b itw y między g i Arabami, w toku której , r i Arabów i 1 Źyd, zaś 19 Ara11. %0.
6 Żydów odniosło rany. K 1'-1}111 ,„ j- stałi również 2 żołnierze óry
scy. . n0bU
W Palestynie Środkowej, w Lrści żu lotniska brytyjskiego^ terr° z ^ żydowscy zabili 7 Arabów or ran ili.
O i w i u c i e
f e n i i G i s k c - h l s i p o i t s k * ® ^ PARYŻ, 11.2 (PAP). - 'J " i c»
z poniedziałku na wtorek a1 Q^ . francusko-hiszpańska została jjj- cjałnie otwarta. Granica b y'3 knięta przeszło 2 lata. ,njerH
O godzinie 11 przed P°‘ urniast°
we wtorek opuścił graniczne glJSid, Plendaye pierwszy pociąg ,^ra allli
udając się w kierunku HiszPa
KRONIKA POLITYCZNĄ
PRZYJĘCIA W MSZ Zagr. Modze l ^ „ i i
p. Johann Min. Spraw
przyjął w dn. 10 bm. Posla^- w Warszawie -
Eickhoffa.
Min. .
dniu 10 bm. posła Węgier w szawie p. Géza Révé"
U Pełń. Olszewski Prz '''^ a 1"
Rozszerzamy naszą współpracę
J
N ° L I T Y front polityczny dwóch czy więcej państw nabiera powiedniego ciężaru gatunkowego tylko wówczas, jeżeli znaj- r#l SVVePrzedłużenie we wspólnym froncie gospodarczym i kultu- .. Twierdzenie to jest dziś już właściwie truizmem. Jeżeli '■'•odzi _ o Czechosłowację i Polskę, to doświadczenia pierwszej woj-~ 0^ światowej, lat międzywojennych, drugiej wojny światowej i,esu powojennego wykazały bez reszty, że interesy naszych s‘w na terenie międzynarodowym są identyczne.
W s p ó łp r.^ gospodarcza na- jiśych Państw — ja k to nieraz m ie ju ż okazję stw ierdzić— roz- się coraz pom yśln iej i w łaś- kie FPzw° i Jei w ykazuje, ja k w ie l liw' • ■ “ »«m ierzone są je j moż-
°sci. Do tego, co pisaliśm y na r n temat ju ż d aw nie j, trzeba te- 2 dodać n ow y sukces. We W ro - Ltawiu
Sło' pow stał ośrodek czecho- w,Wack ie j żeglugi na Odrze, a
r °tce powstaną ekspozytury ośrodka w Szczecinie i Koź- - ’ j^wóch krań cow ych na razie oktach te j żeglugi. Piszemy 'ko raz^e" ’ b ° gdy żegluga czecho Jn n C.^a na Odrze przejdzie po-
^ y s ln ie okres p róbny, z pew ne
g o nie będziem y ju ż w te d y d iu ka CZekać na rozpoczęcie budow y
^ n a łu Odra— D un aj, co będzie a 0 ka pitalne znaczenie dla J^Woju
EU;r °py.
znaczenie gospodarczego połow y p , bok istniejących ju ż fro n tó w w , 1 Rożnego i gospodarczego po- V, , aje obecnie je d n o lity fro n t fn ltu ra ln
t y Wa;
W uchw ałach w arszaw skich jest k ilk a p u n k tó w zasługujących na szczególną uwagę. Obok d okład nie opracowanego planu w y m ia n y w nauce, szkolnictw ie, muzyce, teatrze, film ie i prasie — w yzna
czono także w w spółpracy k u lt u ra ln e j odpowiednie m iejsce związ kom zawodowym, organizacjom kobiecym i organizacjom m łodzie
żowym . Trzeba uważać ten p u n k t za bardzo ważny. Chodzi o to, b y obok w y b itn y c h jednostek, zna
n ych specjalistów czy w y ró ż n ia jących się tw ó rc ó w — we w spół
pracy nad w zajem nym zbliżeniem się b ra ły też udział szerokie masy ludności.
D ru g im w ażnym m om entem w określaniu ch arakte ru w spółpra
cy nad zbliżeniem k u ltu ra ln y m było n ie un ikan ie akcentów p o li
tycznych, a w łaśnie podkreślanie ich. T a k i akcent ma postanowie
nie włączenia do w spółpracy w szystkich arganizącji o ch arak
terze antyfaszystow skim , działa
jących na terenie obu państw, w szczególności Z w ią zkó w b.. W ięź
n ió w politycznych. I to jest słuszne.
Przed ro kie m 1939 Polsce i Cze
chosłow acji tru d n o b yło znaleźć w spólny język. Obecnie obie de
m okracje ludow e łatw o się poro
zum iewają.
St. M .
W Komisji Planu Gospodarczego
Pomoc państwa dla rolnictwa
w ro k u 1 9 4 8
r RZECZPOSPOLITA’ I* D Z IE N N IK GOSPODARCZY N r 41. Str, S
Plan produkcji przemysłu chemicznego
na rok 1 Ś 48
Pakti
**aj,
i y polsko-czechosłowacki obr ~rszawie zakończyła właśnie Sz atty odpow iednia kom isja m ie- Q, na> złożona z przedstaw icieli u Państw. O brady k o m is ji to - się oczywiście w ramach 1 o p rz y ja ź n i, w spółpracy i aiemnej pomocy, zawartego Polską i Czechosłowacją
^ arca 1947 r. i w ram ach kon- p acJi o w ym ia nie k u ltu ra ln e j P ia n e j w lip c u ub. r „ — ale
’ y tamte u k ła d y za w ie ra ły za- szan -C2e postanowienia, w W ar- p Vvie opracowano szczegółowy
°§ram ich rea liza cji na r. 1948.
prz 9 • y *»° u c ilw a i warszawskich W ią z y w a ć ja k najw iększe
Zasadniczym ich
St***
Rok 1948 będzie dla przemysłu chemicznego okresem dalszego pod
noszenia produkcji, szczególnie w podstawowych działach w ytw ór
czości.
Zamierzeniom produkcyjnym prze mysłu chemicznego w tym okresie odpowiadają przewidziane inwe
stycje, sięgające 7,5 m iliarda zł, z czego na odbudowę i adaptację zakładów przemysłowych na Zie
miach Odzyskanych przeznaczono ponad 1,8 m iliarda zł.
W porównaniu z rokiem ubieg
łym fundusze inwestycyjne w tym przemyśle wzrosły niemal trzykro t
nie. Na pierwsze miejsce wysuwa się produkcja kwasu siarkowego.
Zostanie ona podniesiona wg. w y
tycznych rocznego planu produk
cyjnego o 100 proc. W dziale tym przewidziane jest uruchomienie fa
b ry k i kwasu siarkowego i super- fosfatu w Szczecinie, fa bryki w Kielcach oraz rozszerzenie produk
cji fa b ry k i w Gdańsku.
Produkcja saletrzaku, która w r.
1947 wyniosła 70.330 ton, winna wzrosnąć według planu, o 86 proc.
Pod tym względem poważnym o- siągnięciem było przedterminowe uruchomienie dalszego działu pro
dukcji w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Mościcaeh, dzięki czemu je j produkcja w roku bieżącym podwoi się.
Wytwórczość mydeł wszelkiego rodzaju podniesie się w ramach planu na rok bieżący z 7.054 ton o 178 proc., sody surowej o 37 proc., garbników (dwuchromiany sodu i potasu) o 75 proc., opon samocho
dowych i motocywlowych o 70 proc., dętek samochodowych i mo
tocyklowych o 72 proc. oraz chloru surowego o 120 proc., wyrobów la
kierniczych o 150 proc. i elektrod węglowych o 49 proc.
W jednym z najpoważniejszych działów produkcji masowej, jaką jest produkcja superfosfatu, która w roku ubiegłym osiągnęła 182.976 ton, wytwórczość wzrośnie o dalsze 48 proc.
Na Sejmowej Kom isji Planu Go
spodarczego poseł Blinowski (PPR) omówił planowane na r. 1948 in westycje w rolnictwie. Państwowy, plan inwestycyjny obejmuje tylko część inwestycji rolniczych; reszta odbywa się poza planem, ze środ
ków własnych poszczególnych go
spodarstw.
Ogółem, we wszystkich resor
tach, inwestycje na cele rolnictwa i związane z jego potrzebami, się
gają — według obliczeń referenta
— 30 m iliardów zł. wobec 16 m i
liardów w r. ub.
41,7 proc. ogólnego planu inwe
stycyjnego Min. Rolnictwa i Min.
Ziem Odzyskanych, wynoszącego łącznie 17,6 m iliardów zł., stanowią nakłady na dalszą likwidację odło
gów, blisko połowa zaś — to po
moc państwa dla indywidualnych gospodarstw chłopskich. Z inwesty
c ji obu tych m inisterstw, 13 m i
liardów zł. przewidziano dla Ziem Odzyskanych. Ogólne świadczenia państwa na rzecz wsi będą z górą dwukrotnie większe, niż bezpośre
dnie świadczenia wsi na rzecz pań
stwa (podatek gruntowy).
W roku bieżącym zagospodaro
wana będzie większość pozostałych jeszcze odłogów, które zostaną zli
kwidowane m. in. przy pomocy im portowanych 500 traktorów i 4 tys.
koni.
Pomoc państwa dla gospodarstw osiedleńczych, poparcelacyjnych i zniszczonych, głównie na Ziemiach Odzyskanych, wyniesie w r. b. 3,6 m iliarda zł. na ziarno siewne, za
kup inwentarza i na rozwój spół
dzielni osadniczo-parcelacyjnych.
1.168 m iln. zł. pochłonie akcja przebudowy struktury rolnej: dal
sza parcelacja — przeważnie na Ziemiach Odzyskanych, regulacja, hipotekowanie i komasacja.
Państwowe Nieruchomości Ziem
skie wykorzystają blisko 70 proc.
wydzielonej dla ich potrzeb sumy 1.890 m iln. zł. — na zakup trakto
rów, bydła i świń.
Na inwestycje Min. Leśnictwa plan przewiduje 2.852 m iln. zł. Na pierwszy plan wysunięto inwesty
cje przemysłowe, ze względu na konieczność bardziej racjonalnego wykorzystania drewna użytkowego na potrzeby gospodarstwa naród' wego.
2,3 m iliarda na inw estycje
zna celem nie się naszych n aro- w Przez wzajem ne poznanie i
^ m i e n i e . T y lk o ludzie, k tó rz y Ztlai3 i rozum ieją, mogą po- Sa aczhie współpracow ać — tak
^ °> ja k do jednostek, odnosi się j eni° całych narodów. T y lk o wza- s^r na znajomość może stępić o- e Wrogiej, szowinistycznej pro
^ Sandy, bo przecież nie u w ie rz y - y w zniekształcenia i kłam stw a.
^°brze w iem y, ja k jest is to t-
Kredyty na akcją siewnq
w woj. warszawskim
Min. Rolnictwa przyznało dla woj. warszawskiego na zakup ziar na siewnego kredyt krótkoterm ino
wy w kwocie 56 m ilj. zł., na zakup nawozów sztucznych — 15 m ilj. zł.
oraz 20 m ilj. kredytu średniotermi
nowego na orkę.
Poza tym przydzielono również nawozy: azotniaku 4.000 ton, sale
trzaku 4.500 ton, siarczanu amonu 2.000 ton, superfosfatu 5.200 ton, soli potasowej 6.600 ton.
Min. Aprowizacji przydzieliło 515 ton zboża siewnego, dobrze oczysz
czonego (315 ton owsa, 150 ton jęcz mienia i 50 ton pszenicy).
d l a p r z e m y s łó w
Po zreferowaniu planu inwesty
cyjnego dla rolnictw a Sejmowa Ko misja planu gospodarczego rozpa
trzyła plan inwestycyjny przemy
słów paliw płynnych, chemicznego, metalowego i mineralnego.
Przemysł paliw płynnych zain
westuje 2,3 m iliarda zł., wydziela
jąc największe sumy na w ykryw a
nie zł£ż naftowych. Przewiduje się wiercenia naftowe na terenie 6 wo
jewództw oraz dalsze wiercenia po
szukiwawcze za solami potasowymi w rejonie Kłodawy.
Przemysł chemiczny inwestowa
ny będzie kosztem 7,5 m iliarda zło
tych. W bieżącym roku planuje się m. in. budowę 2-ch fabryk sody kaustycznej za 800 m ilionów zło
tych.
Inwestycje przemysłu nawozów sztucznych obejmą głównie Zakła
dy Azotowe Chorzów i Mościce o- raz nową fabrykę superfosfatu w Szczecinie.
Znaczne sumy przeznacza się na dalszą budowę zakładów syntetycz
nych w Dworach koło Oświęcimia, a dalszym ciągiem produkcyjnym tych zakładów będzie nowa fabry-
Nowv wojewoda warszawski
pos. Henryk Kototiziejczyk
Stanowisko wojewody warszaw
skiego objął dotychczasowy wice
prezes Zarządu Wojewódzkiego Stronnictwa Ludowego w Warsza
wie poseł Henryk Kołodziejczyk.
paliw płynnych
ka „R okita“ , która stanie się n aj
większym tego typu obiektem w Polsce, produkując gazy ziemne, parafinę i olej. Następnym etapem produkcji będą Zakłady „B oruta"
w Zgierzu, nastawione na w ytw a
rzanie barwników. Projektuje się rozbudowę w ytw ó rn i opon „Sto
m il“ w Poznaniu.
Inwestycje przemysłu metalowe
go przekraczają 8,Ą?'m iliarda zł.
Przewiduje się tu m. in. budowę nowej fa bryki łożysk kulkowych.
Dokonujemy dużych wkładów w budowę Zakładów Starachowickich, które rozpoczną produkcję samo
chodów ciężarowych. Po roku 1950 będziemy produkowali w 4-ch kra jowych fabrykach — 10 tys. samo
chodów rocznie. ;
Główną pozycją inwestycji prze
mysłu mineralnego są nakłady na rozbudowę cementowni, dzięki cze
mu produkcja wzrośnie do 1,7 m i
liona ton rocznie. Inwestycje w fa
brykach porcelany, dziś najbardziej dochodowej gałęzi przemysłu m i
neralnego — zwiększą nasz eks
port, kierowany obecnie niemal n * cały świat.
Kongres Zw. Zaw. Transportowców
W dniu 15 bm. w sali O.K.Z.Z.
we Wrocławiu rozpocznie obrady Ogólnokrajowy Zjazd Delegatów Zw. Zaw. Transportowców R.P.
W pierwszym dniu Zjazdu po przemówieniach powitalnych i w y
głoszonym referacie K.C.Z.Z. na
stąpi wybór Komisji. Drugi dzień obrad przewiduje sprawozdanie z działalności Zarządu Głównego,
Głównej Kom isji Rewizyjnej, Głów nego Sądu Związkowego. Dyskusja nad sprawozdaniami i udzielenia, absolutorium ustępującym w ła
dzom.
W trzecim dniu porządku obrad znajdują się sprawozdania Komisjlj i wybory nowych Władz Związke-*
wych.
^ 2L_Pótkach „ C z y te ln ik a “
Dwieście lat piękna
a^ lo g - WieJii poezji rosyjskiej“ — w opracowaniu Mieczy
ka Jastruna i Seweryna Polla- ki0 o
2 Posłoińem Leona Gomolickie- ademstr. I _ X I I i 1 — 488. Na-
„Czytelnika
szj0 ludzi pokolenia, które prze- tyyrjaPrzaz szkołę rosyjską, ostatnie się .^u ictw o „Czytelnika“ staje b°kich°diem w ielkieS radości i głę- pt,20_? Wzruszeń. Dla wszystkich olś*: ta?ycil zaś będzie nielada teirij f I?lerr'- Większość bowiem czy- iosy.,??v. Polskich ma o literaturze Co „ , i Pojęcie równie mgliste,
teorii Einsteina.
łhisicaerzucai^c strony grubego to- zhair, szukamy naszych starych Wię ^ c h z ławy szkolnej. Są pra e*y ^ komplecie. Pominięcie Meja t>r2-u *Puchtina ostatecznie łatwo dzj c°, .> a brak Nadsona wycho- istot, °®ct raczej na dobre. Jedyna 2 pominiętych pozycji — to cjg skorowidzu autorów 63 poży
cie ?or° nowych nazwisk, które lvietj aele nam mówią, gdyż nasza syisl :a. ° porewolucyjnej poezji ro- razie' ei kończyła się w najlepszym p aę.na Jesieninie, Majakowskim Eternaku. Może jeszcze po wie
lu latach dodaliśmy do tego Swiet- łowa z tytu łu „Grenady“ i Bezy- mieńskiego za jego ..Dnieprostroj“ . Pomijam Błoka, bo należy raczej do literatury przedrewolucyjnej, i Pię Erenburga, którego bodajże n ik t u nas nie podejrzewał o pisa
nie wierszy.
Słupami granicznymi poezji ro
syjskiej są, zdaniem wydawców — Pjszkin, Niekrasow i Majakowski.
Twierdzenie pozornie przekonywu
jące, choć operuje wartościami nie porównalnymi. Z Puszkina bowiem narodziła . się cała poezja rosyjska, nawet w jej najskrajniejszych i naj bardziej wykluczających się wzajem nie postaciach, po Majakowskim — samotnym kolosie — pozostał tylko jego wspaniały dorobek i parę mniej lub bardziej udanych naśla- downictw. Niekrasow w yw arł o- gromny w pływ na t e m a t y k ę późniejszej poezji rosyjskiej — żad nego zaś na i ei f o r m ę . Zresz
tą jego własna twórczość ^poetycka stała na bardzo niejednolitym po
ziomie — od arcydzieł takich jak
„Rozmyślania pod podjazdem pała
cu“ _ aż po wierszowane artyku ły włącznie.
W doborze przekładów z poszczę
gólnych autorów wydawcy musieli liczyć się przede wszystkim z na
szym dotychczasowym dorobkiem w tej dziedzinie. Szereg drobniej
szych pozycji przetłumaczyli jed
nak sami (nie wykluczone, że są tam również nowe pozycje T u w i
ma). Szkoda, że w skorowidzu tłu macząc nie zaznaczono z jakich lat pochodzą starsze. Na ogół nie w y
trzymują one porównania z tu w i- mowskimi, choć zdarzają się i tu szlachetne w yją tki. Poza jedyną pozycją mickiewiczowską jeszcze w „W ięźniu“ Syrokomli odnajduje my prawdziwego Puszkina. Nato
miast tłumaczenie Żeromskiego (z Lermontowa) stanowczo nie nąłeży
do najlepszych.
Tuwim jest w tej dziedzinie nie- prześcignionym wzorem. Rzuca się to w oczy szczególnie tam,, gdzie tuwimowskie tłumaczenia graniczą z przekładami jego „ryw ala w Pusz kinie “ , Leo Bełmonta. Przede wszy stkim w „Eugięniuszu Oneginie“ , którego swego czasu przetłumaczył był Belmont w całości a teraz z kolei robi to samo Tuwim. Albo w wierszach Aleksego K. Tołstoja (nie mieszać z autorem „Piotra 1“ ), gdzie tłumaczenia Tuwima znów przeplecione są z belmontowskimi.
W „Wołdze — Matce“ , ,.Diaku“ , a szczególnie w makabrycznych „W il kach“ Tuwim, chyba przy pomocy jakichś .zabiegów czarnoksiężni- czych, . odtwarza nieprzetłumaczal
ną wprost rosyjskość wiersza i
osobliwy klim a t utworów autora
„Śmierć Iwana Groźnego“ . (N. b.
w wyborze poezji A. K. Tołstoja brak jego najkapitalniejszych po
zycji — „Przeciw prądowi“ ).
Okres p r z e d p u s z k i - n o w s k i obejmuje w antolo
gii dziewięć nazwisk i dziewiętna
ście wierszy (str. 2—35). Są to cza
sy orania ugoru — tworzenia się rosyjskiego języka literackiego.
Właśnie nie tylko literatury ale i języka — z początku sztucznego i anemicznego w oderwaniu od mo
w y ludu, ale stopniowo dążącego do syntezy z nią w pełni osiągnię tej w twórczości Puszkina.
Trudno wprost uwierzyć, że to osobliwe społeczeństwo w ciągu k il kudziesięciu la t X V III wieku prze leciało m ilowym i krokami drogę od pseudoklasycyzmu Łomonosowa — (oda do Elżbiety z r. 1747) do ro
mantyzmu Żukowskiego, w Pusz
kinie dogoniło Europę, w Tołstoju i Dostojewskim wstrząsnęło nią. a w twórczości poetów schyłku X IX wieku osiągnęło taką precyzję w ier sza, że olśniewa nas nawet po przez mgłę tłumaczeń.
To też po stokroć nie ma racji Annienski, twierdząc, że z dzieła Piotra nie pozostało nic..,.
„tylko głazy ze zmarzłej pustyni i świadomość om yłki przeklętej“
(„Petersburg“ ) Bo właśnie w mglistej, nostal
gicznej, trochę cieplarnianej atmo
sferze Petersburga w ykiełkow ał i
... ....
wspaniale rozwinął się bajeczni«
piękny k w ia t poezji rosyjskiej.
Puszkin zajmuje w antologii 50 str. (36—85). Okres między nim £|
Niekrasowem — 77 str. (86—162)) w tym najwięcej, bo 22 strony Leij montow i 14 Tiutczew. Niekrasow zajął 24 strony (163—166). Najcie-*
kawszy pod względem precyzji) wiersza okres między Niekrasowensl a Majakowskim — 94 str. (187—ą 280), w tym 18 nazwisk z Briuso-*
wem, Blokiem i Jesieninem na czS le. Majakowski — 66 str. (281 —4 346), przy czym większość jego poa matów przytoczono we fragm ent tach. Wreszcie okres po Majaków*
skim obejmuje 80 stron (347—426), w tym 25 pozycji Pasternaka i 8 Sielwińskiego. Pozostałych 18 poe
tów prezentuje tu po jednym, naj*
wyżej dwa wiersze.
Od śmierci Puszkina (1837) d<S śmierci Majakowskiego (1930) m i*
nęło zaledwie 93 lata — niespełna wiek, w ciągu którego piękno poe
z ji rosyjskiej przeszło wszystkie stadia, od monumentalnej prostoty puszkinowskiego wiersza aż po wstrząsający krzyk Majakowskiego.
I tu właśnie,, po raz pierwszy, me- lodyjność mowy rosyjskiej okaza*
ła się opornym tworzywem, z któ rego plast.elinową miękkością wal*
czy od początku Majakowski sta
rając się nadać swemu językowi obcą mu twardość i chropowatość.
Podobnie jak kiedyś — z powodów:
(Dokończenie na str. 4-ei'
