Temat: „Pan Tadeusz” – dzieło wyjątkowe 1. Pan Tadeusz

Temat: „Pan Tadeusz” – dzieło wyjątkowe

1. Pan Tadeusz jako epos:

 rozbudowany utwór wierszowany (trzynastozgłoskowiec, Epilog – jedenastozgłoskowiec),

 przedstawia dzieje społeczności na tle przełomowego momentu dziejowego (dzieje szlachty, a przełomowym wydarzeniem przemarsz wojsk

napoleońskich na Rosję),

 rozpoczyna się inwokacją – zwrotem do ojczyzny i Matki Boskiej Częstochowskiej i Ostrobramskiej z prośbą o pomoc w tworzeniu dzieła,

 występuje bohater zbiorowy – polska szlachta, zróżnicowana wewnętrznie, ale też momentami wyidealizowana

 osobą mówiącą narrator – przeważnie trzecio osobowy i zdystansowany wobec przedstawianej rzeczywistości,

 charakterystyczny jest realizm szczegółu w opisywaniu rzeczywistości (fotograficzna dokładność w opisie np. serwisu czy grzybów, drzew),

 epizodyczność akcji – opisy przyrody, spór Asesora z Rejentem nie wpływają na główny tok akcji, ale poszerzają tło obyczajowe,

 retardacje – liczne opisy np. przyrody opóźniają właściwą akcję, pogłębiając ciekawość czytelnika,

 występują porównania homeryckie,

 napisany jest podniosłym stylem.

2. Pan Tadeusz jako dzieło synkretyczne:

 Elementy liryczne – np. Inwokacja, Epilog, opis wiosny 1812 roku

 Elementy epickie – np. fabuła, bohaterowie, opisy obyczajów itp.

 Elementy dramatyczne – np. kłótnia w zamku, śmierć Jacka Soplicy

 Elementy różnych gatunków literackich obecne w Panu Tadeuszu:

- poemat opisowy- fragmenty poświęcone pracy na roli, krajobrazom, architekturze czy obyczajom,

- sielanka przepiszcie proszę dalej z drugiego i trzeciego zdjęcia, które wysłałam na grupę

3. Pan Tadeusz jako epopeja narodowa:

 jest swoistą Biblią polskości:

- polskie krajobrazy (dworek szlachecki otoczony zielenią),

- bogactwo i obfitość polskiej przyrody (zboża, lasy, sady, grzyby, zwierzyna), - pradawne obyczaje kultywowane w Soplicowie( gościnność, polowania, grzybobranie itp.),

- tradycyjne polskie potrawy (chłodnik, barszcz, rosół, bigos myśliwski, kawa), - patriotyczne tradycje bohaterów.

 wiernie oddaje charakter narodu polskiego przełomu XVIII i XIX wieku.

4. Soplicowo – centrum polskości:

 mieszkańcy zachowują dawne tradycje i zwyczaje (etykieta, strój, ceremoniał),

 pięknie mówią po polsku (oracje, gawędy),

 zachowują pamięć o historii (portrety, zegar, imię młodego Soplicy, koncert Jankiela),

 kochają miejsce urodzenia i ojczystą przyrodę,

 mimo niesnasek, jednoczą się w obliczu wspólnego wroga,

 są patriotami,

 w dworze w Soplicowie zgromadzili się reprezentanci dawnych urzędów,

 zaręczyny Tadeusza i Zosi pozwalają przypuszczać, że będą kultywować tradycje, że ten świat nie zginie.