neofilolog
CRASOPISMO POLSOINGO TOPARRQSTPA NNOŃILOLOGICRNNGO
NR 41I2
NaucYanieIucYenie Vię jęYXków VpecjaliVWXcYnXcU
poT reTakcją MagTalenX SowX
PoYnań – Lublin 2013
ReTakcja
OATARRQNA OARPIŃSOA-SRAJ (UniwerVXWeW iÜ. ATaÜa MickiewicYaH PoYnań) – reTakWor nacYelnX MAŁGORRATA ŁINLICOA (UniwerVXWeW iÜ. ATaÜa MickiewicYaH PoYnań) – VekreWarY reTakcji
RaTa naukowa
ANNA CINŚLICOA (UniwerVXWeW iÜ. ATaÜa MickiewicYaH PoYnań; TexaV AFM InWernaWional UniverViWX) OARL-MINTNR ŁÜNTING (UniverViWäW MuiVburgH NVVen)
ANNA JAROSRNPSOA (UniwerVXWeW ParVYawVki) JAN MAJNR (UniwerVXWeW ŁóTYki)
OARIMINRA MQCROO (UniwerVXWeW iÜ. ATaÜa MickiewicYaH PoYnań) MIROSŁAP PAPLAO (UniwerVXWeW iÜ. ATaÜa MickiewicYaH PoYnań) TNRNSA SINO-PISOORUŁ (UniwerVXWeW iÜ. ATaÜa MickiewicYaH PoYnań)
MAVIM SINGLNTON (TriniWX CollegeH Mublin) MARRNNA PATORNO (UniverViWé PariV 8 SW MeniV)
HALINA PIMŁA (UniwerVXWeW ŚląVkiH OaWowice)
PNRONIOA PILCRQŃSOA (UniwerVXWeW iÜ. ATaÜa MickiewicYaH PoYnań) ReTakWorYX WemaWXcYni
ORQSTQNAMROŹMRIAŁ-SRNLNST (UniwerVXWeW iÜ. ATaÜa MickiewicYaH PoYnań) – gloWWoTXTakWXka URSRULAPAPROCOA-PIOTROPSOA (OaWolicki UniwerVXWeW LubelVki Jana Pawła II) – jęYXkoYnawVWwo
LNSRNOŁNRNROPSOI (UniwerVXWeW ProcławVki) – WranVlaWorXka
IPONA JANOPSOA (UniwerVXWeW JagiellońVki) – naucYanie jęYXka polVkiego jako obcego ReTakWorYX jęYXkowi
SÉŁASTINNMUCOURTIOUX (UniwerVXWeW ParVYawVki) – jęYXk francuVki MNLANINNLLIS (NaucYXcielVkie OolegiuÜ JęYXków ObcXcUH RabrYe) – jęYXk angielVki
POLŃGANGSCHRAMM (UniwerVXWeW ParVYawVki) – jęYXk nieÜiecki PIOTR ŁAJAO – reTakcja WecUnicYna
JOANNA MUMNO – projekW okłaTki Meklaracja o werVji pierwoWnejJ
werVją pierwoWną każTego nuÜeru cYaVopiVÜa jeVW werVja TrukowanaH ukaYująca Vię nakłaTeÜ PolVkiego TowarYXVWwa NeofilologicYnego
© CopXrigUW bX POLSOIN TOPARRQSTPO NNOŃILOLOGICRNN ISSNJ 1429-2173
ATreV reTakcjiJ OaWarYXna OarpińVka-SYaj
InVWXWuW Ńilologii RoÜańVkiej UAM.
al. NiepoTległości 4H 61-874 PoYnań kaWaVYaj@aÜu.eTu.pl
MałgorYaWa Łielicka (VekreWarY reTakcji) InVWXWuW LingwiVWXki SWoVowanej
ul. 28 CYerwca 1956 rokuI198H 61-485 PoYnań ÜalgorYaWa.bielicka@aÜu.eTu.pl
MrukJ Sowa – Truk na żXcYenieH ul. HrubieVYowVka 6aH 01-209 ParVYawa
SPIS TRNŚCI
PPROPAMRNNINJ MagTalena Sowa 97
ARTQOUŁQ
1. NlżbieWa ManuWa LeViak-ŁielawVka – Rola analiYX poWrYeb i ewaluacji
kurVu w naucYaniu jęYXka VpecjaliVWXcYnego 99 2. Anna CYura – PluriMobil – maWeriałX TXTakWXcYne wVpomagające
mobilność w VYkolnicWwie YawoTowXm 113
3. NTXWa OlejarcYuk – A queVWionnaire conWaining a CALL componenW
for VWuTenWV of NSP – piloW VWuTX reVulWV 127 4. OrXVWXna MroźTYiał-SYeleVWH Liliana SYcYuka-Morna – SWuTenWV’
percepWionV of ConWenW anT Language InWegraWeT Learning aW
VelecWeT WecUnical univerViWieV in PolanT 149 5. HaTrian LankiewicY – NAP anT acaTemic TiVcourVeJ MeTiaWing
elaboraWeT coTe in conWenW learning 169
6. Perona Oról-GieraW – ATekwaWność kVYWałcenia jęYXkowego w SiłacU RbrojnXcU RYecYXpoVpoliWej PolVkiej To realnXcU poWrYeb
ucYącXcU Vię 187
SPIS TRNŚCI P JĘRQOU ANGINLSOIM 203
PPROPAMRNNIN
ŁieżącX nuÜer Neofilologa konWXnuuje WeÜaWXkę roYpocYętą w nuÜerYe pierwVYXÜ. RnalaYło Vię w niÜ VYeść WekVWów poświęconXcU prakWXcYnXÜ aVpekWoÜ kVYWałcenia w YakreVie jęYXków VpecjaliVWXcYnXcU w różnXcU konWek- VWacU eTukacXjnXcUJ w VYkołacU YawoTowXcUH na neofilologiacUH na wXżVYXcU ucYelniacU WecUnicYnXcU i wojVkowXcU. SpecXfika poVYcYególnXcU konWekVWów naucYaniaH jakie prYeTVWawione YoVWałX w wXbranXcU WekVWacUH poYwala Yobra- Yować i uYaVaTnić koniecYność równoległego kVYWałWowania uÜiejęWności jęYX- kowXcU oraY koÜpeWencji YwiąYanXcU Y wXkonXwanieÜ YawoTu. SWąT Weż re- flekVja naT kVYWałcenieÜ Tla poWrYeb YawoTowXcU nie Üoże poÜijać ÜeWoT i WecUnik naucYaniaH jak również ToVWępnXcU narYęTYi TXTakWXcYnXcU.
ReflekVję naT ÜeWoTXcYnXÜi aVpekWaÜi organiYacji kurVu jęYXka Vpe- cjaliVWXcYnego oWwiera ciekawX arWXkuł NlżbieWX LeViak-ŁielawVkiej poświęco- nX roli analiYX poWrYebH narYęTYia nieoTYownego Yarówno w kVYWałWowaniuH jak i ocenianiu koÜpeWencji koÜunikacXjnej.
SYXbkie WeÜpo YÜian w VferYe goVpoTarcYej wXÜuVYa aTekwaWnX rXWÜ YÜian w proceVie kVYWałcenia Tla poWrYeb YawoTowXcUH gTYie Y powoTYenieÜ VWoVuje Vię orXginalne iIlub VprawTYone w śroTowiVku YawoTowXÜ roYwią- Yania poYwalające oViągnąć lepVYe wXniki pracX. Anna CYura oÜawia nowa- WorVkie roYwiąYania projekWu PluriMobil w YakreVie roYwijania Üobilności YawoTowejH a wVpierające równocYeśnie roYwój uÜiejęWności jęYXkowXcU i inWerkulWurowXcU ucYnia VYkołX YawoTowej. R kolei NTXWa OlejarcYuk YaVWa- nawia Vię naT VpoVobaÜi TiagnoYowania poVWawH ocYekiwańH uÜiejęWności i YacUowań ucYnia poprYeY wXkorYXVWanie w proceVie naucYania narYęTYi WecUnologii inforÜacXjnej.
NaucYanie jęYXka obcego w oTnieVieniu To TYiałalności YawoTowej wXÜaga inWegracji Wreści jęYXkowXcU i VpecjaliVWXcYnXcUH kWóre powVYecUnie prYXjęło Vię poT angielVkiÜ WerÜineÜ ConWenW anT Language InWegraWeT Le- arning (CLIL). OrXVWXna MroźTYiał-SYeleVW oraY Liliana SYcYuka-Morna Tokonują ocenX Wego właśnie poTejścia w ocYacU polVkicU VWuTenWów wXbranXcU wXż-
VYXcU VYkół WecUnicYnXcU. HaTrian LankiewicY również poTejÜuje Vię reflekVji naT prYXTaWnością CLILH oTnoVYąc je To kVYWałcenia uÜiejęWności akaTeÜic- kicU prYXVYłXcU naucYXcieli jęYXka obcego.
PreVYcie oVWaWniH ale równie ważnX i inWereVującX WekVW PeronX Oról- GieraW VYcYegółowo opiVuje organiYację kVYWałcenia w YakreVie jęYXków ob- cXcU w polVkiÜ wojVkuH Ywracając uwagę na profil oTbiorców kVYWałceniaH icU poWrYebX oraY wXbór Wreści naucYania.
PVYXVWkie Y WekVWów YebranXcU w niniejVYXÜ nuÜerYe poruVYają iVWoW- ne eleÜenWX kVYWałcenia jęYXkowego Tla poWrYeb YawoTowXcUH oVaTYając je w perVpekWXwie prakWXcYnej iIlub eÜpirXcYnej. MlaWego Weż wnioVkiH jakie Y nicU wXpłXwają okaYują Vię nieYwXkle cenne Wak Tla prakWXki naucYaniaH jak i prYXVYłXcU baTań naukowXcU.
MagTalena Sowa
ElżbieWa DanuWa Lesiak-Bielawska
UniwerVXWeW MuYXcYnX FrXTerXka CUopinaH ParVYawa
ROLA ANALIRQ POTRRNŁ I NPALUACJI OURSU P NAUCRANIU JĘRQOA SPNCJALISTQCRNNGO
TUe role of neeTV analXViV anT courVe evaluaWion in WeacUing Language for Specific PurpoVeV (LSP)
TUe objecWive of WUe preVenW paper iV Wo TiVcuVV pre-courVe neeTV analX- ViV anT poVW-courVe evaluaWionH anT WUeir role in WeacUing Language for Specific PurpoVeV. TUougU WUeVe Wwo keX VWageV Uave TifferenW aiÜV anT perVpecWiveVH WUeX VUoulT noW be WreaWeT aV VeparaWeH linearlX-relaWeT ac- WiviWieV buW raWUer aV overlapping anT inWerTepenTenW pUaVeV of LSP courVe TeVign. TUe repeaWeT neeTV analXViV WUaW iV builW inWo WUe forÜa- Wive evaluaWion proceVV conWribuWeV Wo Üaking WUe reVulWanW LSP courVe Üore reVponVive Wo WUe neeTV of WUe learner group.
OeXworTVJ Language for Specific PurpoVeVH language courVeV for occu- paWional purpoVeVH language courVeV for acaTeÜic purpoVeVH neeTV analXViVH courVe evaluaWion
Słowa klucYoweJ jęYXk obcX To celów VpecjaliVWXcYnXcUH kurVX jęYXkowe To celów YawoTowXcUH kurVX jęYXkowe To celów akaTeÜickicUH analiYa poWrYebH ewaluacja kurVu
1. PVWęp
PocYXnając oT laW 60. ubiegłego VWulecia naucYanie jęYXka VpecjaliVWXcYnego VWa- nowi ważną i inWegralną cYęść TXTakWXki jęYXków obcXcU. RnacYenie YnajoÜości jęYXków obcXcUH a YwłaVYcYa jęYXka angielVkiegoH i koniecYność roYwijania koÜ- peWencji jęYXkowXcU nie WXlko na płaVYcYXźnie ogólnejH ale Wakże i YawoTowejH VWale rośnie i wXnika Y poVYerYającej Vię wVpólnej prYeVWrYeni europejVkiejH naVYej coraY Wo więkVYej w niej Üobilności oraY roVnącej licYbX konWakWów ÜięTYXluTY-
kicU. RÜieniająca Vię nieuVWannie rYecYXwiVWość wXÜaga oTpowieTniego kVYWał- cenia jęYXkowegoH kWóre poWrafi ToVWoVować Vię w każTXÜ określonXÜ prYXpaT- ku To konkreWnXcU poWrYeb YawoTowXcU VwXcU TocelowXcU oTbiorców.
CeleÜ niniejVYego arWXkułu jeVW oÜówienie TwócU ważnXcU eWapów projekWowania kurVu jęYXkowego w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnejJ prYeT-kurVowej analiYX poWrYeb i po-kurVowej ewaluacji. ArWXkuł VkłaTa Vię Y cYWerecU cYęści. P pierwVYej oÜówiono pojęcie TXVkurVu i jęYXka Vpecjali- VWXcYnego oraY cUarakWerXVWXkę VpecjaliVWXcYnXcU kurVów jęYXkowXcU prYe- YnacYonXcU To celów YawoTowXcU i akaTeÜickicU. Oolejne cYęści poświęco- ne Vą WXWułowXÜ kaWegorioÜJ analiYie poWrYeb i ewaluacji kurVów jęYXkowXcU w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej. P poTVuÜowaniu Üożna Ynaleźć wnioVki wXnikające Y prYeTVWawionXcU w arWXkule prYXkłaTówH Yarówno w YakreVie analiYX poWrYeb jak i ewaluacji VpecjaliVWXcYnXcU kurVów jęYXkowXcU.
2. MXVkurV VpecjaliVWXcYnX i jęYXk obcX To celów VpecjaliVWXcYnXcU (JOCS) MXVkurV VpecjaliVWXcYnX VWanowi cYęść TXVkurVu pojÜowanego w VenVie ogól- nXÜ. MXVkurV – cYX Wo w VenVie ogólnXÜ cYX VpecjaliVWXcYnXÜ VWanowi jeT- noVWkę koÜunikacjiH na kWórą VkłaTa Vię VYereg relacji i inWerakcji w niej Ya- cUoTYącXcU. TXÜH co je łącYX jeVW pewna inWencja koÜunikacXjnaH kWórej Vpeł- nienie w akcie koÜunikacji warunkuje jej VkuWecYność.
Pojęcie TXVkurVu YaWeÜ iÜplikuje Ybiór pewnXcU forÜ i eleÜenWów ję- YXkowXcUH oVaTYonXcU w określonej rYecYXwiVWości VpołecYno-kulWurowej Tanego jęYXka oraY wpiVanXcU w konkreWnX konWekVW VXWuacXjnX (MakowVkaH 2001). P TXVkurVie Yawierają Vię WrYX płaVYcYXYnXJ
§ forÜalna (jęYXkowa)H
§ VXWuacXjna (konWekVWowa)H
§ referencXjna (oTnieVienia VpołecYno-kulWurowe).
P TXVkurVie VpecjaliVWXcYnXÜ Vą one wXrażane prYeY VpecXficYne Tla Tanej TYieTYinX eleÜenWXH oTnoVYące Vię To Yarówno To WerÜinologii facUo- wejH jak i konWekVWu VXWuacXjnego koÜunikacji. SkłaTające Vię na TXVkurV Vpe- cjaliVWXcYnX eleÜenWX – cel akWu koÜunikacjiH inWerakcja VpołecYnaH wXÜiana inforÜacji i prYeWwarYanie koÜunikaWu – VWanowią o VpecXfice Tanej TYieTYi- nX wieTYX lub grupX YawoTowej. PXrażone Ya poÜocą WerÜinologii facUowej Wreść i forÜa poYoVWają nieToVWępne Tla oTbiorcXH kWórX nie TXVponuje wieTYą ToWXcYącą Tanej TYieTYinX cYX Weż nie roYuÜie iVWoWX konkreWnego celu koÜu- nikacXjnego (OubicaH 2013).
OYnacYa WoH że jęYXk ogólnX i TXVkurV roYuÜianX w VpoVób ogólnX VWano- wią iVWoWne punkWX oTnieVienia Tla pojęcia TXVkurVu VpecjaliVWXcYnego. Łędąc
eleÜenWeÜ TXVkurVu ogólnegoH TXVkurV VpecjaliVWXcYnX opiera Vię na jęYXku ba- YowXÜH kWórX jeVW nieroYerwalnie YwiąYanX Y konWekVWeÜ VpołecYno-kulWurowXÜ.
Nie będąc warianWeÜ jęYXka poTVWawowegoH jęYXk VpecjaliVWXcYnX – po- Tobnie jak jęYXk baYowX – jeVW VpecXficYnie luTYkiÜ WworeÜH VWworYonXÜ prYeY VpecjaliVWów na poWrYebX koÜunikacji profeVjonalnej w raÜacU określo- nXcU wVpólnoW YawoTowXcU (GrucYaH 2010) (np. pracowników VłużbX YTrowiaH wojVkowejH inżXnierówH bankowcówH ÜuYXków iWT.). OkreślanX jeVW jako jęYXk pracXH jęYXk YawoTowX cYX ergolekW (PickeWWH 1989). SWanowi cYęść naWuralnego VXVWeÜu jęYXkowegoH gTXż – obok iVWniejącXcU w jęYXku ogólnXÜ eleÜenWów jęYXkowXcU – Yawiera Weż ToTaWkową licYbę VXÜboli i regułH uÜożliwiającXcU efekWXwne i kreaWXwne poroYuÜiewanie Vię w VXWuacjacU YawoTowXcU. ŃakW Wen Üa Tość ocYXwiVWe iÜplikacje Tla nabXwania VpecjaliVWXcYnXcU uÜiejęWno- ści jęYXkowXcU. IcU akwiYXcja Üożliwa jeVW bowieÜ WXlko wWeTXH gTX ucYącX Vię YinWernaliYował poTVWawowe uÜiejęWności jęYXkowe (GrucYaH 2010). PśróT cYXnników oTróżniającXcU go oT jęYXka ogólnego wXÜienić należXJ
§ śroTowiVko YawoToweH cYX wVpólnoWaH kWóra Vię niÜ poVługuje;
§ WerÜinologię facUową powiąYaną Y warWościaÜi VeÜanWXcYnXÜi oraY konWekVWeÜ VpecjaliVWXcYnXÜ;
§ Üówione i piVane WekVWX VpecjaliVWXcYne;
§ VWopień forÜalnościH kWórX rYuWuje na ToVWępność WXcU WekVWów Tla oTbiorców nie będącXcU VpecjaliVWaÜi w Tanej TYieTYinie;
§ akWX koÜunikacjiH YTeWerÜinowane prYeY określonX cel (OubicaH 2010).
Ponieważ poTVWawą jęYXka VpecjaliVWXcYnego jeVW jęYXk baYowXH realiYa- cja konkreWnXcU akWów koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej Tokonuje Vię Ya poÜocą koTu jęYXkowegoH uwYglęTniającego WerÜinologię facUowąH Yaś konWekVW VXWu- acXjnXH cYX TXVkurVXwnX TeWerÜinuje poVYcYególne inWerakcje i TYiałania ko- ÜunikacXjne (OubicaH 2010). R perVpekWXwX TXTakWXki jęYXków obcXcUH Vpo- VWrYeżenia We oYnacYająH że naucYanie jęYXka VpecjaliVWXcYnego iÜplikuje nie WXlko i wXłącYnie prYXVwajanie VWoVownej WerÜinologii facUowejH ale i roYwój uÜiejęWności jęYXkowXcU. NaucYanie jęYXka VpecjaliVWXcYnego jako jęYXka ob- cego a naucYanie jęYXka VpecjaliVWXcYnego na poTbuTowie jęYXka ojcYXVWego Wo – Twie Yupełnie oTÜienne kweVWie. PXVWępujące ÜięTYX VpecjaliVWXcYnXÜ jęYXkieÜ ojcYXVWXÜ a VpecjaliVWXcYnXÜ jęYXkieÜ obcXÜ poTobieńVWwa oTnoVYą Vię To poYioÜu lekVXkiH a nie VkłaTniH a więc obejÜują wXVpecjaliYowanX VXV- WeÜ lekVXkalno-VeÜanWXcYnX. Ńunkcjonując jako roTYaj ogniwa ÜięTYX VYcYegó- łaÜi YawoTowXÜi a jęYXkieÜ ogólnXÜH YnajTują Vwe oTYwiercieTlenie w kon- kreWnXcU akWacU koÜunikacji powiąYanXcU Ye VprawaÜi profeVjonalnXÜiH jak i inWerperVonalnXÜi w TanXÜ śroTowiVku YawoTowXÜ (PickeWWH 1989).
OurVX Wak roYuÜianego VpecjaliVWXcYnego jęYXka obcego (ang. Lan- guage for Specific PurpoVeV – LSP) Üożna poTYielić na kurVX jęYXkowe prYe-
YnacYone To celów VWricWe YawoTowXcU (ang. Language for OccupaWional PurpoVeV – LOP) (np. kurV Tla pracującXcU lekarYX) i akaTeÜickicU (Language for AcaTemic PurpoVeV – LAP) (np. kurV Tla VWuTenWów ÜeTXcXnX) (RobinVonH 1991). MoTaWkowo wśróT kurVów jęYXkowXcU prYeYnacYonXcU To celów Ya- woTowXcU i akaTeÜickicU wXoTrębnić Üożna kurVX oTbXwające Vię prYeT roYpocYęcieÜ prYeY ucYącego Vię pracX lub VWuTiówH w Wrakcie wXkonXwania YawoTu lub w Woku VWuTiów i po YTobXciu ToświaTcYenia YawoTowego cYX po ukońcYeniu VWuTiów (RobinVonH 1991). IcU projekWowanie powinno uwYglęT- niać VYereg wYajeÜnie powiąYanXcU eWapówH wśróT kWórXcU analiYa poWrYeb VWanowi faYę wVWępnąH a ewaluacja kurVu – końcową.
3. AnaliYa poWrYeb
3.1. Pojęcie analiYX poWrYeb
Na prYeVWrYeni cYaVuH pocYXnając oT laW 60. XX w.H YnacYnie ewoluowało pojęcie
‘poWrYeb’H a YakreV YnacYeniowX ‘analiYX poWrYeb’ uległ poVYerYeniu. Na pocYąW- kowXcU eWapacU naucYania koÜunikacji VpecjaliVWXcYnejH analiYa poWrYeb roYu- Üiana bXła jako wYglęTnie proVWaH prYeT-kurVowa proceTuraH koncenWrująca Vię głównie na oVYacowaniu Tocelowej VXWuacji koÜunikacXjnej i określeniu na Wej poTVWawie poWrYeb koÜunikacXjnXcU ucYącXcU Vię i VpoVobów icU realiYacji.
RaTanie wVpółcYeśnie roYuÜianej analiYX poWrYeb jeVW YnacYnie barTYiej Yłożo- ne. R jeTnej VWronX TążX ona To poYnania ucYącXcU Vię jako luTYi i użXWkowni- ków jęYXka Tocelowego oraY jako ucYącXcU Vię Wego jęYXka. R Trugiej Yaś jej celeÜ jeVW określenie TocelowXcU VXWuacji koÜunikacXjnXcU i śroTowiVkaH w kWórXÜ planujeÜX YorganiYować kurV w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej.
Te wVWępne analiYX Vłużą opWXÜaliYacji warunków prYXVwajania jęYXka Vpecjali- VWXcYnego i YwiękVYeniu efekWXwności nabXwania określonXcU uÜiejęWności w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej w Tanej grupie. PeTług MuTleX-NvanV i SW. JoUn (2009J 125) na wVpółcYeśnie pojÜowaną analiYę poWrYeb VkłaTa Vię VYereg powiąYanXcU Ye Vobą koÜponenWów. Należą To nicUJ
[1] RawoTowe inforÜacje na WeÜaW ucYącXcUH kWóre ToWXcYą icU obiekWXw- nXcU poWrYeb i powiąYane Vą Y analiYą Tocelowej VXWuacji koÜunikacXjnej w określonXÜ śroTowiVku YawoTowXÜ.
[2] PerVonalne inforÜacje o ucYącXcU VięH kWóre oTYwiercieTlają icU Vubiek- WXwne poWrYebX i obejÜują Wakie cYXnnikiH jak Ü.in. inforÜacje o ÜinionXcU ToświaTcYeniacU powiąYanXcU Y nauką jęYXka obcegoH powoTX uTYiału w kurVieH ocYekiwania oT kurVuH poVWawX wobec jęYXka Tocelowego iWT.
[3] InforÜacjeH wXnikające Y analiYX VXWuacji bieżącejH a więc ToWXcYące akWual- nXcU uÜiejęWności jęYXkowXcU ucYącXcU Vię w YakreVie koÜunikacji YawoTowej.
[4] Łraki jęYXkowe w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej u ucYącXcU VięH Wj.
różnice ÜięTYX wXÜogaÜi koÜunikacXjnXÜi określonXcU VXWuacji YawoTowXcU [1]H a akWualnXÜi uÜiejęWnościaÜi w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej [3].
[5] SubiekWXwne poWrYebX oVób ucYeVWnicYącXcU w kurVie w YakreVie ucYenia Vię jęYXka obcegoH kWóre ToWXcYą WecUnik nieYbęTnXcU w opanowaniu wXÜa- ganXcU Vprawności jęYXkowXcU i jęYXka VpecjaliVWXcYnego.
[6] InforÜacje ToWXcYące koÜunikacji VpecjaliVWXcYnejH kWóre obejÜują wieTYę na WeÜaW YacUowań jęYXkowXcU i Vprawności wXÜaganXcU w TocelowXcU VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU. Są one wXnikieÜ analiYX jęYXkaH analiYX TXVkurVu i gaWunku.
[7] AkWualne ocYekiwania jęYXkowo-koÜunikacXjne oVób ucYeVWnicYącXcU w kurVie uYupełniają analiYę VXWuacji bieżącej [3].
[8] AnaliYa śroTków oTnoVYąca Vię To analiYX śroTowiVkaH w kWórXÜ Üa bXć YorganiYowanX kurV. JeVW Wo ważnX cYXnnikH nieroYerwalnie powiąYanX Y anali- zą poWrYeb. Jego uwYglęTnienie prYX projekWowaniu kurVu jęYXkowego w Ya- kreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej Tla TwócU różnXcU grup narYuca koniecY- ność wYięcia poT uwagę nie WXlko poTobnXcU poWrYeb jęYXkowXcUH ale i pre- ferowanXcU w WXcU grupacU VpoVobów prYXVwajania jęYXkaH oraY warunkówH w kWórXcU Üa oTbXwać Vię naukaH nie Üówiąc o WXÜH gTYie i jak ucYącX Vię w WXcU grupacU będą poVługiwać Vię jęYXkieÜ.
AbX YiluVWrować YÜianę VpojrYenia na YagaTnienie analiYX poWrYebH PeVW (1997) wXkorYXVWuje ÜeWaforę poTróżX. SWwierTYaH że pocYąWkowo analiYa po- WrYeb koncenWrowała Vię głównie na poWrYebacU obiekWXwnXcUH repreYenWują- cXcU TocelowX punkW poTróżX. SWoVownie To WegoH jej YaTanie VprowaTYało Vię To uVWalenia priorXWeWowXcU Vprawności jęYXkowXcU cYX najważniejVYXcU VXWu- acji koÜunikacXjnXcU i WXpowXcU Tla nicU YaTań jęYXkowXcU (np. roYÜowa prYeY WelefonH piVanie proWokołu Yebrania). P naVWępnXcU okreVie To koncepcji analiYX poWrYeb TołącYXłX wXVWępujące u ucYącXcU Vię braki w YakreVie koÜuni- kacji VpecjaliVWXcYnej. OTnoViłX Vię one To różnicX ÜięTYX wXÜogaÜi koÜuni- kacXjnXÜi określonXcU VXWuacji YawoTowXcU a bieżącXÜ poYioÜeÜ biegłości jęYXkowej w Tanej grupie. AnaliYa WXcU braków repreYenWowała pocYąWek po- TróżXH a więc pocYąWek nauki jęYXka obcego To celów VpecjaliVWXcYnXcU. P kolejnXÜ okreVie poWrYebX ucYącXcU Vię uYupełniono o preferowane prYeY nicU VpoVobX prYXVwajania jęYXka obcego oraY WecUniki wVpierające efekWXwnX prYebieg nauki. Ten aVpekW analiYX repreYenWowanX jeVW YTanieÜ PeVWa (1997) prYeY śroTki WranVporWu. MoTana oVWaWnio analiYa śroTkówH Wj. VprYXjającXcU i nieVprYXjającXcU okolicYności wXVWępującXcU w śroTowiVku naucYaniaH oTnoVi Vię To WakicU eleÜenWówH jak kulWura klaVowaH różnice inTXwiTualneH VWXle na- ucYaniaH VWaWuV Yajęć jęYXkowXcU w firÜie iWT. Jej oTpowieTnikieÜ w YaVWoVo-
wanej prYeY PeVWa (1997) ÜeWaforYe jeVW VaÜa poTróż w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej w jęYXku obcXÜ.
P koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej analiYa poWrYeb oTnoVi Vię YaWeÜ To proceVu kVYWałWowania kurVu jęYXkowego. P jego Woku określonX YoVWaje YakreV wieTYX jęYXkowej i Vprawności jęYXkoweH kWóre ucYącX Vię YobowiąYani Vą opanowaćH abX efekWXwnie funkcjonować w śroTowiVku YawoTowXÜ cYX akaTeÜickiÜ. P proce- Vie WXÜ uYXVkujeÜX nie WXlko inforÜacje poÜocne w poTjęciu TecXYji co To Yawar- Wości kurVuH ale i wVkaYanXcU TYiałań TXTakWXcYnXcU (ŁaVWurkÜenH 2010). Ten eWap pracX naT kurVeÜ nie należX jeTnak To całkowicie obiekWXwnXcU proceTur. Po- Tobnie jak w prYXpaTku wielu TYiałań TXTakWXcYnXcUH jego reYulWaWeÜ Vą TecXYje oTYwiercieTlające YainWereVowania naucYXcielaH jegoIjej VXVWeÜ warWości cYX prYe- konania na WeÜaW ucYenia Vię i naucYania jęYXka obcego (HXlanTH 2008).
R uwagi na fakWH że kurVX jęYXkowe w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcY- nej nie roTYą Vię w próżniH poTejście To poWrYeb i VpoVób prYeprowaTYenia wVWępnej analiYX wXÜagań i ocYekiwań Yależą w Tużej ÜierYe oT konkreWnej VXWuacjiH ToVWępnXcU YaVobów luTYkicU i ÜaWeriałów. P VXWuacji planowania kolejnXcU eTXcjiH prYeYnacYonego To celów akaTeÜickicU VpecjaliVWXcYnego kurVu jęYXkowegoH prYeprowaTYenie analiYX poWrYeb Y pewnXÜ wXprYeTYe- nieÜ jeVW jak najbarTYiej uYaVaTnione i cYęVWo VłużX pewnej ÜoTXfikacji kurVu oraY ToVWoVowaniu go To innXcU poWrYeb (HewingV i MuTTleX-NvanVH 1996).
NaWoÜiaVW kurVX Y YakreVu koÜunikacji YawoTowej – będąc prYeYnacYone Tla niewielkiej licYbX ucYącXcU Vię – Vą Y regułX jeTnoraYowe. CYęVWo roYpocYXnają Vię po barTYo króWkiÜ okreVie prYXgoWowań i baYują prYeTe wVYXVWkiÜ na prYeT-kurVowXcU inforÜacjacUH oWrYXÜanXcU oT ucYeVWników (MuTleX-NvanV i SW. JoUnH 2009). P VXWuacjiH gTX nie jeVW Üożliwe uYXVkanie prYeT roYpocYęcieÜ kurVu wXVWarcYającXcU inforÜacji o TocelowXcU VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU WXpowXcU Tla określonego śroTowiVka YawoTowegoH koniecYne wXTaje Vię Yebranie na Wen WeÜaW wVYXVWkicU nieYbęTnXcU VYcYegółów w Wrakcie Wrwania kurVu prYeY YapoYnanie Vię Y uwagaÜi kurVanWów na Wen WeÜaW. P Wakiej VXWu- acji nieoTYowne jeVW również prowaTYenie na bieżąco ewaluacji kurVuH kWóra poYwoli uwYglęTnić nowe wXłaniające Vię aVpekWX koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej oraY ToVWoVować WworYonX kurV To poWrYeb TocelowXcU oTbiorców. PXnikają- ca Y Wakiego poTejścia YÜiana wVWępnego YarXVu kurVu jęYXkowego w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej oYnacYaH że więkVYość VYcYegółów ToWXcYącXcU jego YawarWości jeVW negocjowana wVpólnie i na bieżąco.
3.2. ŹróTła informacji i inVWrumenWX analiYX poWrYeb
RTarYa VięH że YaprojekWowanX kurV jęYXkowX nie Vpełnia VubiekWXwnXcU bądź obiekWXwnXcU poWrYeb koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej określonego śroTowiVka
YawoTowego. Ten VWan rYecYX wXnika ÜięTYX innXÜi Y fakWu poÜinięcia jakie- goś iVWoWnego eleÜenWu wVpółcYeśnie roYuÜianej analiYX poWrYeb. Mla Yilu- VWrowania Wego YjawiVkaH MuTleX-NvanV i SW. JoUn (2009) poTają prYXkłaT reali- Yowanego w połowie laW 80. XX w. wVpólnego projekWu baTawcYegoH w kWórXÜ ucYeVWnicYXłX Twa europejVkie uniwerVXWeWXJ uniwerVXWeW brXWXjVki i UiVYpańVkiH a kWórego celeÜ bXło YaprojekWowanie VpecjaliVWXcYnego kurVu jęYXka angiel- VkiegoH prYeYnacYonego Tla UiVYpańVkicU baTacYXH repreYenWującXcU nauki ści- słe. PrYeprowaTYona wśróT nicU analiYa poWrYeb wXkaYała najwiękVYe YainWere- Vowanie cYXWanieÜ naukowXcU arWXkułów w jęYXku angielVkiÜ. PoTcYaV pierw- VYXcU Yajęć YaprojekWowanego weTług WXcU wXWXcYnXcU 10-goTYinnego kurVu okaYało Vię jeTnakH że Wak naprawTę poWrYebnX jeVW kurV jęYXkowX VkoncenWro- wanX na roYwoju Vprawności piVania w jęYXku angielVkiÜ.
PrYeTVWawionX wXżej prYXkłaT TowoTYiH że projekWując YawoTowX kurV jęYXkowX Üożna uWożVaÜić wXniki analiYX Tocelowej VXWuacji koÜunikacXjnej Y akWualnXÜi ocYekiwaniaÜi jęYXkowo-koÜunikacXjnXÜi ucYeVWnicYącXcU w kurVie. P WXÜ ÜiejVcu warWo również ToTaćH że kurVX jęYXkowe w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej rYaTko bXwają na WXle TługieH abX Vpełnić po- WrYebX i ocYekiwania wVYXVWkicU VwoicU ucYeVWników. IÜplikuje Wo koniecYność Yebrania już na eWapie analiYX poWrYeb i pierwVYego VpoWkania Y ucYeVWnikaÜi kurVu wVYXVWkicU nieYbęTnXcU inforÜacji na WeÜaW icU akWualnXcU ocYekiwańH abX na Wej poTVWawie uVYeregować poT wYglęTeÜ ważności wXpunkWowane YagaTnienia jęYXkowo-koÜunikacXjne i Tokonać VWoVownej Velekcji.
OolejnX prYXkłaT ToWXcYX prYXjęcia błęTnXcU Yałożeń co To obiekWXw- nXcU i VubiekWXwnXcU poWrYeb koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej na eWapie projek- Wowania VpecjaliVWXcYnego kurVu jęYXka obcego. Mowa Wu o kurVie jęYXka angielVkiegoH prYeYnacYonego Tla Üałej grupX pocUoTYącXcU Y AYji wVcUoT- niej iÜigranWów YaWruTnionXcU w kraju anglojęYXcYnXÜ w cUarakWerYe opie- kunów VpołecYnXcU i pracowników ToÜów Vpokojnej VWarości (ŁaVWurkÜenH 2010). Po wVWępnej analiYie poWrYebH wXVWępujące ÜięTYX pacjenWaÜi a nowo YaWruTnionXÜi pracownikaÜi probleÜX koÜunikacXjne YoVWałX YreTukowane prYeY nieVpecjaliVWę To niewłaściwej wXÜowX opiekunów i WruTności powią- YanXcU głównie Ye Vprawnością Üówienia. RaprojekWowanX weTług WXcU wX- WXcYnXcU kurV jęYXkowX nie prYXnióVł jeTnak poprawX koÜunikacji. OpiVująca Wen prYXpaTek ŁaWurkÜen (2010) VWwierTYaH że Topiero ponowna analiYa poWrYeb ÜogłabX prYXcYXnić Vię To uVprawnienia koÜunikacji. P WXÜ celu wVkaYana bXłabX obVerwacja inWerakcji pacjenWów Y nowo YaWruTnionXÜi pracownikaÜiH jak i inWerakcji pacjenWów Y pracownikaÜiH kWórYX Vą roTYiÜX- Üi użXWkownikaÜi jęYXka angielVkiego. JeVW niewXklucYoneH Ye porównanie WXcU inWerakcji poYwoliłobX lepiej YroYuÜieć prYXcYXnX wXVWępującXcU Yabu- rYeń koÜunikacXjnXcU.
MoTaWkowXÜ źróTłeÜ inforÜacji ÜogłXbX bXć VWworYone wcYeVnej VpecjaliVWXcYne kurVX jęYXkowe. Mo WakicU – w WXÜ prYXpaTku – należX VWu- TiuÜ ŁolVUer i SÜalkoVki (2002)H kWórego celeÜ bXło YaprojekWowanie kurVu jęYXkowego prYeYnacYonego Tla YaWruTnionXcU w cUarakWerYe pielęgniarYX iÜigranWów VWuTiującXcU w USA. RaVWoVowana w projekcie baTawcYXÜ anali- Ya poWrYeb wXkorYXVWała inforÜacje uYXVkane oT VaÜXcU ucYeVWników kurVuH ucYelnianego kierownika TYiału naucYania jęYXka angielVkiego jako jęYXka TrugiegoH perVonelu pielęgniarVkiegoH jak i inne roTYaje inforÜacjiH YawarWe w wXwiaTacUH obVerwacjacU i kweVWionariuVYacU. Mogłębna analiYa poWrYeb wXkaYałaH że najWruTniejVYXÜ YaTanieÜ Tla VWuTenWów bXło koÜunikowanie Vię Y pacjenWaÜi i kolegaÜi w śroTowiVku YawoTowXÜJ VWuTenci nie bXli w VWanie YroYuÜieć pacjenWówH a pacjenWoÜ WruTno bXło YroYuÜieć VWuTenWów Y uwagi na icU oTÜiennX akcenWH inWonację oraY nie Tość głośne wXpowieTYi.
ObVerwacja inWerakcji wXkaYałaH że iÜigranci VWuTiującX w USA nie bXli Tość aVerWXwni w konWakWacU Y pacjenWaÜiH co prYejawiało Vię Ü.in. unikanieÜ konWakWu wYrokowego. MoTaWkowXÜ cYXnnikieÜ bXł brak YroYuÜienia warWo- ści kulWurowXcUH oTTYiałującX na inWerakcję Y pacjenWaÜi (Ü.in. brak uÜiejęW- ności prowaTYenia roYÜowX WowarYXVkiej).
OÜówione prYXkłaTX pokaYująH że w analiYie poWrYeb jakość YebranXcU TanXcU YależX w Tużej ÜierYe oT wXkorYXVWanXcU źróTeł inforÜacji (np. (ekV-) pracownicXH (ekV-)VWuTenciH klienciH pracoTawcXH inne baTania ToWXcYące kur- Vów w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej) i YaVWoVowanXcU WecUnik baTaw- cYXcU (kweVWionariuVYeH wXwiaTXH obVerwacje inWerakcjiH analiYa jęYXka VWoVo- wanego w VXWuacjacU TocelowXcUH WeVWX oViągnięćH obVerwacje ucYącXcU Vię wXkonującXcU YaTania oTYwiercieTlające VXWuacje Tocelowe). Mo najcYęściej VWoVowanXcU WecUnik baTawcYXcU należą kweVWionariuVYe i wXwiaTXH VWoVowa- ne cYaVaÜi równocYeśnie. Te właśnie narYęTYia YoVWałX wXkorYXVWane poTcYaV projekWowania kurVu Y YakreVu koÜunikacji VpecjaliVWXcYnejH prYeYnacYonego To celów akaTeÜickicU i aTreVowanego To VWuTiującXcU w 2010 r. na Uniwer- VXWecie MuYXcYnXÜ ŃrXTerXka CUopina prYXVYłXcU inVWruÜenWaliVWów (LeViak- ŁielawVkaH 2012). CeleÜ kurVu bXło ułaWwienie ÜuYXkoÜ poroYuÜiewania Vię w jęYXku angielVkiÜ w WrYecU YawoTowXcU VXWuacjacUJ
· w koÜunikacji na linii TXrXgenW – orkieVWra poTcYaV próbH
· w koÜunikacji poÜięTYX ÜuYXkaÜi poTcYaV prób YeVpołu (np. kwar- WeWuH kwinWeWu)H
· w koÜunikacji naucYXciel inVWruÜenWu – VWuTenW ToVkonalącX grę na konkreWnXÜ inVWruÜencie poTcYaV lekcji.
UYupełnienie ww. WecUnik baTawcYXcU VWanowiła obVerwacja inWerakcji TX- rXgenW – ÜuYXcX poTcYaV prób ucYelnianej orkieVWrXH koÜunikacja ÜuYXków poT- cYaV prób YeVpołuH inWerakcje naucYXciel inVWruÜenWu – ucYeń. Te WecUniki baTaw- cYe poYwoliłX określić reperWuar poWrYeb jęYXkowXcU ÜuYXków ucYeVWnicYącXcU w poTanXcU wXżej VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU. Na icU poTVWawie uVWalonoJ
· prYXTaWność opanowania w ww. VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU WerÜi- nów VpecjaliVWXcYnXcU (np. poTVWawowe eleÜenWX noWacji ÜuYXcYnejH warWości rXWÜicYne nuW i pauYH jeTnoVWki ÜeWrXcYne iWT.);
· YaVWoVowanie w WXcUże VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU określonXcU funkcji jęYXkowXcU (np. prośbaH polecenieH VugeVWia iWT.);
· prYXTaWność wXVYcYególnionXcU WerÜinów VpecjaliVWXcYnXcU i funkcji jęYXkowXcU w roYuÜieniu jęYXka Üówionego i WworYeniu VaÜoTYiel- nXcU wXpowieTYi uVWnXcU w obu VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU.
RaVWoVowanie wXżej wXÜienionXcU WecUnik baTawcYXcU poYwala okre- ślićH jak luTYie oceniają Vwe poWrYebX w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnejH WruTnościH jakicU ToświaTcYają i YnacYenie poVYcYególnXcU Vprawności jęYX- kowXcU w TocelowXcU VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU. AnaliYa poWrYeb poYwala również YbaTać jęYXk wXkorYXVWXwanX w VXWuacjacU YawoTowXcU i koÜpe- Wencje jęYXkowe ucYącXcU Vię w WXÜ YakreVie Ü.in. prYeY porównanie icU Y koÜpeWencjaÜi roTYiÜXcU użXWkowników Tanego jęYXka obcego w Tocelo- wXcU VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU.
RaprojekWowanX prYeY LeViak-ŁielawVką (2012) kurV w YakreVie koÜu- nikacji VpecjaliVWXcYnej wXkorYXVWXwał WecUnologie webowe. NaucYanie jęYX- ków obcXcU prYX wXkorYXVWaniu WecUnologii webowXcU należX To najbarTYiej TXnaÜicYnie roYwijającXcU Vię TYieTYin gloWWoTXTakWXkiH obejÜującXcU VwXÜ YaVięgieÜ różne forÜX YaVWoVowania koÜpuWerów w proceVie TXTakWXcYnXÜ.
WśróT nicU To nieYÜiernie popularnXcU należX forÜuła blenTeT learningH YaVWoVowana prYeY LeViak-ŁielawVką (2012). Jej wXkorYXVWanie w proceVie TXTakWXcYnXÜ Üiało na celu VWworYenie ucYącXÜ Vię opWXÜalnXcU warunków To nauki oraY ucYXnienie jej barTYiej efekWXwną. Takie określanie warunkówH w kWórXcU Üiała oTbXwać Vię naukaH bXło uwarunkowane poWrYebaÜi ucYą- cXcU i icU cecU jako grupX.
PXkorYXVWanie roYwiąYań webowXcU w proceVie TXTakWXcYnXÜ wXTaje Vię Weż wXÜagać uwYglęTnienia – na eWapie analiYX poWrYeb – wXbranXcU i VYcYególnie YnacYącXcU Tla Tanego aVpekWu akwiYXcji jęYXkowej cYXnników inTXwiTualnXcU (cf. LeViak-ŁielawVkaH 2013a). PXniki prYeprowaTYonego prYeY LeViak-ŁielawVką (2013b) ekVperXÜenWu wXTają Vię poWwierTYać YaVaTność Wakiego Yałożenia. PrYeprowaTYonX w grupie 113 VWuTenWów PXTYiału Prawa i ATÜiniVWracji (kierunek – VWoVunki ÜięTYXnaroTowe) na UniwerVXWecie OarTX-
nała SWefana PXVYXńVkiego w ParVYawie ekVperXÜenW baTał wpłXw TwócU oTÜiennXcU proceTur blenTeT learningowXcU na akwiYXcję lekVXki facUowej.
UYXVkane wXniki poYwalają VWwierTYićH że YaVWoVowane oTÜienne TYiałania TXTakWXcYne (Wj. w grupie konWrolnej wXkorYXVWujące WraTXcXjnX WrXb naucYania Y eleÜenWaÜi WecUnologii webowXcUH a w grupie ekVperXÜenWalnej – VaÜo- TYielną pracę na plaWforÜie Y eleÜenWaÜi WraTXcXjnego naucYania) w WXÜ Va- ÜXÜ VWopniu prYXcYXniłX Vię To roYwojowi recepWXwnej akwiYXcji WerÜinologii facUowej. ProTukWXwne prYXVwojenie lekVXki YawoTowej okaYało Vię YnacYnie barTYiej probleÜaWXcYne w prYXpaTku grupX ekVperXÜenWalnej. JeVW niewXklu- cYoneH że VWuTenci w grupie uWrwalającej ÜaWeriał lekVXkalnX prYeY wXkorYXVWa- nie WecUnologii webowXcU nie TXVponowali VWoVownXÜi VWraWegiaÜi akwiYXcji lekVXki i jej opaÜięWXwania i TlaWego uYXVkali VłabVYe niż grupa konWrolna – pracująca poT kierunkieÜ naucYXciela – wXniki na poVW-Weście.
4. Nwaluacja kurVu jęYXkowego prYeYnacYonego To celów VpecjaliVWXcYnXcU Nwaluacja kurVu jęYXkowego w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej powią- Yana jeVW Y proceVeÜ ocenX jego efekWXwności. AbX Üogła Vpełnić Vwą funk- cjęH ewaluacja nie Üoże polegać wXłącYnie na Yebraniu i analiYie TanXcU; jej wXnikieÜ ÜuVYą bXć TYiałania ukierunkowane na wprowaTYenie VWoVownXcU ÜoTXfikacji. (MuTleX-NvanV i SW. JoUnH 2009).
MuTleX-NvanV i SW. JoUn (2009) wXoTrębniają Twa roTYaje ewaluacjiH w Yależności oT WegoH kieTX urucUaÜianX jeVW proceV ewaluacXjnX. Nwaluacja forÜaWXwna ToWXcYX poTejÜowanXcU w Wrakcie Wrwania kurVu TYiałańH kWó- rXcU celeÜ jeVW kVYWałWowanie go na bieżąco. SkłaTa Vię na nią VYereg Üini- ewaluacjiH poTejÜowanXcU w pewnXcU oTVWępacU cYaVowXcU. Nwaluacja konkluYXwna poTejÜowana jeVW po YakońcYeniu kurVu. Ma na celu oVYaco- wanie efekWXwności kurVu YaprojekWowanego Y ÜXślą o określonej grupie TocelowXcU oTbiorców oraY ToVWarcYenie inforÜacji YwroWnXcU Tla kolejnXcU jego eTXcji. R Wego powoTu jeVW VYcYególnie pożXWecYna w prYXpaTku Tłuż- VYXcU kurVów jęYXkowXcU.
P ewaluacji – jak i w analiYie poWrYeb – jakość YebranXcU TanXcU YależX w Tużej ÜierYe oT wXkorYXVWanXcU źróTeł inforÜacji (np. oVobX ucYące VięH icU wVpółpracownicXH koleTYX Ye VWuTiówH TokuÜenWX i ÜaWeriałX źróTłoweH naucYX- cieleH koleTYX) oraY YaVWoVowanXcU WecUnik baTawcYXcU (np. kweVWionariuVYeH liVWX konWrolneH WeVWX oViągnięćH obVerwacje inWerakcji). IcU analiYa poYwala okre- ślić reakcje ucYącXcU Vię na kurV w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnejH icU Vu- biekWXwne oTcYucia wYglęTeÜ kurVu oraY obiekWXwnie YÜierYXć jego efekWXw- ność. PoYXWXwna percepcja VkuWecYności kurVu prYeY ucYącXcU Vię Wo WXlko cYęść
ewaluacji YaprojekWowanego kurVuH wXkorYXVWanXcU w niÜ ÜaWeriałów jęYXko- wXcU i YaVWoVowanXcU proceTur naucYania. ObiekWXwna ocena jęYXkowXcU kur- Vów VpecjaliVWXcYnXcU jeVW barTYiej Yłożona oT ewaluacji kurVów jęYXkowXcU o cUarakWerYe ogólnXÜ. PXÜaga bowieÜ nie WXlko oVYacowania prYXroVWu uÜie- jęWności jęYXkowXcU ucYącXcU Vię poT koniec kurVu Ya poÜocą WeVWów oViągnięćH ale Wakże i ocenX YTobXWXcU uÜiejęWności w świeWle po-kurVowXcU ToświaTcYeń YawoTowXcU i akaTeÜickicU oVób ucYęVYcYającXcU na kurV.
RTanieÜ GilleWa i PraX (2006)H w liWeraWurYe prYeTÜioWu niewiele uwa- gi poświęcono YagaTnieniu ocenXH To jakiego VWopnia kurVX jęYXkowe prYe- YnacYone To celów akaTeÜickicUH nie Üówiąc już o kurVacU YawoTowXcUH Vą prYXTaWne Tla ucYącXcU Vię. P wXTanej poT icU reTakcją publikacji AVVeVVing WUe NffecWiveneVV of NAP ProgrammeV Ynaleźć Üożna arWXkułXH kWórXcU auWo- rYX oÜawiają różne próbX ewaluacji kurVów. Oceniając efekWXwność kurVu YorganiYowanego prYeY UniwerVXWeW w OingVWon i prYeYnacYonego To celów akaTeÜickicU prYeT roYpocYęcieÜ VWuTiówH AWUerWon (2006) analiYuje wXniki pre-WeVWu i poVW-WeVWu oraY po-kurVowe kweVWionariuVYeH w kWórXcU YagranicY- ni VWuTenci proVYeni Vą o wXrażenie VwXcU oTcYuć co To VWopnia oViągnięcia głównXcU celów kurVu. UYupełnienie WXcU narYęTYi ewaluacXjnXcU VWanowi ToTaWkowX kweVWionariuVY wXVłanX VWuTenWoÜ kilka ÜieVięcX po YakońcYeniu kurVuH w kWórXÜ proVYeni Vą o uVWoVunkowanie Vię To WakicU VWwierTYeń jakJ
„UważaÜH że po YakońcYonXÜ kurVie Üogę beY obaw roYpocYąć VWuTia”H
„CYujęH że poraTYę Vobie na VWuTiacU” iWT. Po roYpocYęciu roku akaTeÜickie- goH YagranicYni VWuTenciH Yarówno ciH kWórYX brali uTYiał w kurVie jak i ciH kWó- rYX nie brali w niÜ uTYiałuH proVYeni Vą o wXVYcYególnienie WruTności jęYXko- wXcUH jakicU ToświaTcYają na VWuTiacU. Mane Wej analiYX uYupełniają inforÜa- cje uYXVkane oT ucYelnianXcU kierowników TYiałów naucYania.
Mokonując ewaluacji konkluYXwnej oÜawianego wXżej kurVu Vpecjali- VWXcYnego prYeYnacYonego Tla inVWruÜenWaliVWówH LeViak-ŁielawVka (2012) YaVWoVowała jeTXnie Twa narYęTYiaJ analiYę wXników pre-WeVWu i poVW-WeVWu oraY po-kurVowX kweVWionariuVYH w kWórXÜ VWuTenci bXli proVYeni o wXrażenie opinii na WeÜaW prYXTaWności kurVu w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej oraY efekWXwności wXkorYXVWanXcU TYiałań TXTakWXcYnXcU. UYXVkane wXniki pokaYa- łXH że YaVWoVowanie forÜułX blenTeT learning wXwarło poYXWXwnX wpłXw na proceV prYXVwajania poTVWawowej WerÜinologii ÜuYXcYnej w baTanej grupie.
Po inWerwencji TXTakWXcYnej grupa okaYała Vię YnacYnie barTYiej jeTnoroTna poT wYglęTeÜ uYXVkanXcU wXnikówH oViągając na eWapie poVW-WeVWu wXniki o 30 proc. wXżVYe w VWoVunku To pre-WeVWu. AnaliYa opinii VWuTenWów na WeÜaW Ya- VaTności kurVu i YaVWoVowanej forÜułX inWerwencji TXTakWXcYnej poYwala VWwierTYićH że YTecXTowana więkVYość VWuTenWów wXVoko oceniła prYXTaWność inWerneWowXcU ćwicYeń uWrwalającXcUH wXrażając prYekonanieH że poYbawionX
jakicUkolwiek ogranicYeń cYaVowo-prYeVWrYennXcU ToVWęp To ÜaWeriałów TX- TakWXcYnXcU VprYXja efekWXwnej nauceH ToTającH że Wen roTYaj roYwiąYań TX- TakWXcYnXcU Üa VYcYególne YnacYenie Tla ÜuYXkówH prYXYwXcYajonXcU To Va- ÜoTYielnej pracX. PonaTWoH wVYXVcX VWuTenci bXli YTaniaH że YaVWoVowanie Wa- kiej forÜułX kurVu jeVW w pełni uYaVaTnione w UniwerVXWecie MuYXcYnXÜ ŃrX- TerXka CUopina – Y uwagi na VpecXfikę VWuTiów. PXnikające Y różnXcU powo- Tów nieobecności (np. próba orkieVWrXH uTYiał w konkurVieH wXVWępX YeVpołuH VkłaT orkieVWrXH wXpaTki loVowe) nie powoTują naraVWającXcU YaległościH gTXż prYerabianX poTcYaV kolejnXcU jeTnoVWek lekcXjnXcU ÜaWeriał lekVXkalno- graÜaWXcYnX jeVW ToVWępnX na plaWforÜie. P baTaniu LeViak-ŁielawVka (2012) nie YaVWoVowała jeTnak WeVWu TXVWanVowego cYX kweVWionariuVYa baTającego opinie VWuTenWów jakiś cYaV po YakońcYeniu kurVu.
IVWoWną cYęść ewaluacji efekWXwności kurVu jęYXkowego VWanowi ocena ÜaWeriałów TXTakWXcYnXcUH na kWórą coraY cYęściej Ywraca Vię uwagę w baTa- niacU poświęconXcU różnXÜ aVpekWoÜ koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej. Oceniając jakość wXkorYXVWanXcU poTcYaV jęYXkowego kurVu akaTeÜickiego ÜaWeriałów i icU wpłXw na prYXVwojenie prYeY ucYącXcU Vię konkreWnXcU akWów ÜowX (prośbX) VWoVowanXcU w śroTowiVku akaTeÜickiÜH CranTall i ŁaVWurkÜen (2004) wXkorYXVWują VWworYonX To Wego celu kweVWionariuVYH abX na jego poT- VWawie oVYacować percepcję VWoVowności próśb w określonXcU VXWuacjacU ko- ÜunikacXjnXcU w konWekście akaTeÜickiÜ. PXniki prYeprowaTYonej ewaluacji TowoTYąH że wXkorYXVWane ÜaWeriałX wXwarłX poYXWXwnX wpłXw na Üożliwość YaVWoVowania oTpowieTnicU To VXWuacji próśbH gTXż oTpowieTYi VWuTenWówH kWórYX ucYeVWnicYXli w kurVieH bXłX barTYo Ybliżone To oTpowieTYi roTYiÜXcU użXWkowników jęYXka Tocelowego. Mo poTobnXcU wnioVków TocUoTYi HenrX (2007) oceniając oTTYiałXwanie YaÜieVYcYonXcU ÜaWeriałów TXTakWXcYnXcU w YakreVie koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej prYX wXkorYXVWaniu WecUnologii webo- wXcU. PXniki jego analiYX pokaYują nie WXlko YnacYącX prYXroVW wieTYX w Yakre- Vie analiYowanego gaWunku (liVW ÜoWXwacXjnX)H ale i poYXWXwną ewaluację Ya- VWoVowanXcU TYiałań TXTakWXcYnXcU prYeY VWuTenWów.
5. PoTVumowanie
PrYeTVWawione w arWXkule eWapX pracX naT kurVeÜ w YakreVie koÜunikacji Vpe- cjaliVWXcYnej ToWXcYą proceVu uVWalania YawarWości planowanego kurVuH jego VWronX ÜeWoTXcYnej oraY proceVu ocenX jego efekWXwności. PoÜiÜo oTÜiennie uVWawionXcU celów końcowXcU i punkWów wiTYeniaH wXTaje VięH że We Twie faYX WworYenia kurVu nie VWanowią oTTYielnXcUH linearnie powiąYanXcU cYXnnościH lecY repreYenWują wVpółYależne i cYęVWo YaYębiające Vię Ye Vobą eWapX pracX naT kur-
VeÜH co iÜplikuje icU wVpółwXVWępowanie w Wrakcie projekWowania. RTanieÜ RobinVona (1991)H kilkakroWnie ponawiana – a WXÜ VaÜXÜ i YaVilająca forÜaWXw- ną ewaluację – analiYa poWrYeb Üoże bXćH a naweW i powinna bXćH wbuTowana w proceV projekWowania kurVu. Jak Yauważają GajewVka i Sowa (2010)H WXlko ewo- lucXjne poTejście To analiYX poWrYeb poYwala w pełni oTpowieTYieć na poWrYebX TocelowXcU oTbiorcówH gTXż uÜożliwia uwYglęTnienie nowXcU aVpekWów ko- Üunikacji VpecjaliVWXcYnejH wXłaniającXcU Vię w Wrakcie Wrwania kurVu jęYXkowe- goH jak i inTXwiTualnXcU poWrYeb jego ucYeVWników. PrYeprowaTYenie w Wrakcie kurVu ewaluacji forÜaWXwnej korYXVWającej Y króWkicU kweVWionariuVYXH wXwia- Tów lubIi obVerwacji poYwala YorienWować VięH jak ucYeVWnicX kurVu oceniają jakość ÜaWeriałów i TYiałań TXTakWXcYnXcU oraY określić wXVWępujące w Tanej grupie inTXwiTualne poWrYebX cYX różnice. RaVWoVowanie WXcU narYęTYi uÜożli- wia pełniejVYe ToVWrojenie kurVu To ocYekiwań i poWrYeb kurVanWów.
NwolucXjne poTejście To analiYX poWrYeb poTcYaV projekWowania Vpe- cjaliVWXcYnXcU kurVów jęYXkowXcU poYwala YroYuÜiećH TlacYego ewaluacja konkluYXwna kurVu Y YakreVu koÜunikacji VpecjaliVWXcYnej jeVW YaTanieÜ bar- TYiej YłożonXÜ oT ocenX kurVów o cUarakWerYe ogólnXÜ. P prYeciwieńVWwie To WXcU oVWaWnicUH polega nie WXlko na po-kurVowXÜ oVYacowaniu prYXroVWu uÜiejęWności jęYXkowXcU ucYącXcU VięH ale również na obiekWXwnej i Vubiek- WXwnej ocenie efekWXwności VaÜego kurVu jako całości oraY jego poVYcYegól- nXcU eleÜenWów. Mo Wego celu Vłużą Ü.in. po-kurVowe kweVWionariuVYeH wX- wiaTXH obVerwacjeH cYX WeVWX TXVWanVowe. Na icU poTVWawie ÜożeÜX określić VkuWecYność wXkorYXVWanXcU ÜaWeriałów i TYiałań TXTakWXcYnXcU oraY ToVWo- Vowanie kurVu To poWrYeb i ocYekiwań jego ucYeVWników.
RaTanie urucUaÜianej na bieżąco ewaluacji forÜaWXwnej oraY poTej- Üowanej po YakońcYonXÜ kurVie ewaluacji konkluYXwnej polega na wXkaYaniu Yarówno pluVów jaki i ÜinuVów YaprojekWowanego kurVuH wXkorYXVWanXcU w niÜ ÜaWeriałów cYX YaVWoVowanXcU w Tanej grupie TYiałań TXTakWXcYnXcU. Jak poTVuÜowują Wę kweVWię MuTleX-NvanV i SW. JoUn (2009)H Tobra ewaluacja kon- cenWruje Vię na efekWXwnXcU aVpekWacU kurVu oraY oÜawia jego ÜankaÜenWX.
SWanowi YaWeÜ próbę oTpowieTYi na Twa YaVaTnicYe pXWaniaJ jak i TlacYego.
PieTYa jak TobrYeIźle coś YaTYiałało nie wXTaje Vię – VaÜa w Vobie – wXVWar- cYająca. Mopiero YroYuÜienie TlacYego coś TobrYeIźle YaTYiałało poYwala unik- nąć niepowoTYeń w prYXVYłości oraY oTnieść lub powWórYXć VukceV.
ŁIŁLIOGRAFIA
AWUerWonH Ł. 2006. “Łalancing NeeTVJ How SucceVVful can a Pre-VeVVional CourVe be?”
(w) AVVeVVing WUe NffecWiveneVV of NAP PrograÜÜeV (reT. A. GilleW i L. PraX). Lon- TonJ ŁriWiVU AVVociaWion of LecWurerV in NngliVU for AcaTeÜic PurpoVeVJ 12-23.
ŁaVWurkÜenH H. 2010. Meveloping CourVeV in NngliVU for Specific PurpoVeV. New QorkJ Palgrave MacÜillan.
ŁolVUerH S. i SÜalkoVkiH O. 2002. “ŃroÜ NeeTV AnalXViV Wo CurriculuÜ MevelopÜenWJ MeVigning a CourVe in HealWU-Care CoÜÜunicaWion for IÜÜigranW SWuTenWV in WUe USA”. NngliVU for Specific PurpoVeV Journal 21J 59-79.
CranTallH N. i ŁaVWurkÜenH H. 2004. “NvaluaWing PragÜaWicV ŃocuVeT MaWerialV”. Nng- liVU Language TeacUing Journal 58J 38-49.
MakowVkaH M. 2001. PVXcUolingwiVWXcYne poTVWawX TXTakWXki jęYXków obcXcU. Par- VYawaJ PXT. PPN.
MuTleX-NvanVH T. i Jo SW. JoUnH M. 2009. MevelopÜenWV in NngliVU for Specific PurpoV- eVJ A MulWi-TiVciplinarX ApproacU. CaÜbriTgeJ CaÜbriTge UniverViWX PreVV.
GajewVkaH N. i SowaH M. 2010. „MeWoTologia konVWrukcji kurVu jęYXka obcego Tla poWrYeb YawoTowXcU”. Neofilolog 35J 243-253.
GilleWH A. i PraXH L. 2006. “NAP anT SucceVV” (w) AVVeVVing WUe NffecWiveneVV of NAP PrograÜÜeV (reT. A. GilleW i L. PraX). LonTonJ ŁriWiVU AVVociaWion of LecWurerV in NngliVU for AcaTeÜic PurpoVeVJ 1-11.
GrucYaH S. (2010). „SpecXfika ucYenia jęYXków VpecjaliVWXcYnXcU w świeWle anWropo- cenWrXcYnej Weorii jęYXka”. LingwiVWXka VWoVowana – jęYXki VpecjaliVWXcYne – TXVkurV YawoTowX. ParVYawaJ PXT. OJS UPJ 107-130.
HenrXH A. 2007. “NvaluaWing language learnerV’ reVponVe Wo web-baVeTH TaWa-TrivenH genre WeacUing ÜaWerialV”. NngliVU for Specific PurpoVeVH 26(3)J 462-484.
HewingVH M. i MuTleX-NvanVH T. (reT.) 1996. NvaluaWion anT CourVe MeVign in NAP.
Review of NLTH 6H 1. HeÜel HeÜpVWeaTJ PrenWice Hall MacÜillan in aVVociaWion wiWU WUe ŁriWiVU Council.
HXlanTH O. 2008. “TUe AuWUor ReplieV”. TeacUing NngliVU Wo SpeakerV of OWUer Lan- guageV QuarWerlX 42J 113-4.
OubicaH M. 2010. „NaucYanie i roYwijanie Vprawności koÜunikacXjnXcU w obcojęYXcY- nXÜ TXVkurVie VpecjaliVWXcYnXÜ. PoWrYebXH wXYwaniaH innowacje”. Neofilolog 35J 117-128.
LeViak-ŁielawVkaH N.M. 2012. “TUe IÜpacW of ŁlenTeT Learning on TeacUing NngliVU for VocaWional PurpoVeV”. GloWWoTiTacWica XXXIX.1J 47-56.
LeViak-ŁielawVkaH N.M. 2013a. Różnice inTXwiTualne w proceVie akwiYXcji jęYXka.
OficXna PXTawnicYa ŁośgrafJ ParVYawa.
LeViak-ŁielawVkaH N.M. 2013b. “Nxploring WUe IÜpacW of Two Miffering ŁlenTeT Learn- ing ProceTureV on NSP VocabularX AcquiViWion” (w) N-learning F Lifelong LearningH MonograpUH Sc. NTiWor Nugenia SÜXrnova-TrXbulVka. UniverViWX of SileVia. OaWowice-CieVYXnJ SWuTio NoaJ 267-276 (w Truku).
PickeWWH M. 1989. “TUe Sleeping GianWJ InveVWigaWionV in ŁuVineVV NngliVU”. Language InWernaWional 1.1J 5-11.
RobinVonH P. 1991. NSP ToTaXJ a PracWiWioner’V GuiTe. HeÜel HeÜpVWeaTJ PrenWice Hall InWernaWional.
PeVWH R. 1997. “NeeTV AnalXViVJ SWaWe of WUe ArW” (w) TeacUer NTucaWion for LSP (reT.
R. HowarT i G. Łrown). CleveTonJ MulWilingual MaWWerVJ 68-79.
Anna Czura
UniwerVXWeW ProcławVki
PLURIMOŁIL – MATNRIAŁQ MQMAOTQCRNN PSPOMAGAJĄCN MOŁILNOŚĆ P SROOLNICTPIN RAPOMOPQM
PluriMobil – WeacUing reVourceV VupporWing mobiliWX in VeconTarX vocaWional eTucaWion
MobiliWX in vocaWional eTucaWion anT Wraining (VNT) iV believeT Wo Uave a poViWive iÜpacW on WUe TevelopÜenW of profeVVional VkillVH keX coÜpe- WenceV anT language proficiencX. HoweverH WUere are Üore anT Üore voic- eV inTicaWing WUaW parWicipaWion in ÜobiliWX ÜaX noW auWoÜaWicallX WranVlaWe inWo an in-creaVeT level of inWerculWural anT linguiVWic VkillV. To enUance WUe eTucaWional benefiW of ÜobiliWX prograÜÜeVH WUere iV a neeT Wo Tevelop ÜeaVureV wUicU offer inWerculWural preparaWion anT guiTance. TUe Üain purpoVe of WUiV arWicle iV Wo preVenW WUe objecWiveV anT projecWeT ouW- coÜeV of WUe PluriMobil projecWH wUicU aiÜV Wo creaWe a coUerenW peTa- gogical inVWruÜenW Wo Uelp VeconTarX vocaWional VcUool WeacUerV prepare WUeir learnerV for parWicipaWion in TifferenW WXpeV of learning ÜobiliWX.
OeX worTVJ learning ÜobiliWXH vocaWional VeconTarX eTucaWionH WeacUing reVourceV
Słowa klucYoweJ Üobilność eTukacXjnaH VYkolnicWwo YawoToweH poÜoce TXTakWXcYne
1. PprowaTYenie
P erYe globaliYacji oraY koÜunikacji wVpoÜaganej koÜpuWerowo coraY więk- VYą popularnością cieVYX Vię uTYiał w różnXcU inicjaWXwacU ÜobilnościowXcU WakicU jak wXÜianX VYkolneH wiYXWX VWuTXjneH projekWX eTukacXjne cYX prakWXki YawoTowe. SYkołX i ucYelnie cYęVWo biorą uTYiał w prograÜacU europejVkicUH
Ü.in. eTwinningH CoÜeniuVH SocraWeVH LeonarTo Ta VinciH a Wakże wXÜianacU organiYowanXcU lokalnie na poTVWawie uÜów Twu- lub wieloVWronnXcU.
JeTnXÜ Y TokuÜenWów RaTX Unii NuropejVkiej poTkreślającXcU Yna- cYenie Üobilności eTukacXjnej jeVW Rielona OVięgaJ Promowanie mobilności eTukacXjnej młoTXcU luTYi (2009). MokuÜenW Wen wVkaYujeH iż uTYiał w Üo- bilności Üa poYXWXwnX wpłXw na roYwój oVobiVWX ucYeVWnikówH w VYcYególno- ści na icU koÜpeWencje jęYXkowe oraY uÜiejęWności koÜunikacXjne w VXWu- acjacU ÜięTYXkulWurowXcU. PracoTawcX Toceniają We cecUX w proceVie rekru- WacXjnXÜ i cYęVWo wXkaYują YainWereVowanie koÜpeWencjaÜi YTobXWXÜi prYeY prYXVYłXcU pracowników poTcYaV Üobilności. RgoTnie Y YałożeniaÜi Wego TokuÜenWuH VYeroki ToVWęp To prograÜów ÜobilnościowXcU prYXcYXnia Vię To buTowania VpołecYeńVWw oparWXcU na wieTYX i innowacjiH co beYpośreT- nio prYekłaTa Vię na wYroVW YaWruTnienia w różnXcU VekWoracU goVpoTarki.
RakłaTa VięH że ucYniowie biorącX uTYiał w Üobilności eTukacXjnej cYęściej będą TecXTowali Vię na wXjaYTX YwiąYane Y pracą w Wrakcie Wrwania Vwojej karierX YawoTowej. Mobilność YawoTowa oTgrXwa ważną rolę w roYwijaniu konkurencXjności goVpoTarcYejH gTXż obecnieH ÜiÜo krXYXVu ekonoÜicYnegoH w niekWórXcU krajacU cYęść VWanowiVk pracX jeVW nieobVaTYona Y powoTu braku wXkwalifikowanXcU pracowników (RaTa Unii NuropejVkiej 2009).
Obecna poliWXka europejVka ToWXcYąca eTukacji VWawia nowe wXYwania prYeT VYkolnicWweÜ YawoTowXÜH kWóre oprócY kVYWałcenia w YakreVie Tanej profeVji powinno proÜować Wakże uÜiejęWności jęYXkowe oraY YacUęcać ucYniów To Üobilności. UcYniowie VYkół YawoTowXcU Üogą VkorYXVWać na prYXkłaT Y projekWów prograÜu LeonarTo Ta Vinci (LTV)H kWórX oferuje poTnoVYenie kwalifi- kacji YawoTowXcU poprYeY uTYiał w VYkoleniacUH prakWXkacU i VWażacU YawoTo- wXcU Ya granicą. NaucYXciele i TXrekWorYX VYkół YaangażowanXcU w organiYowa- nie Üobilności w raÜacU prograÜu LTV wVkaYująH iż uTYiał w VWażu lub prakWXce YagranicYnej Üa poYXWXwnX wpłXw na koÜpeWencje prakWXcYne i WeoreWXcYne ucYniów oraY na wXniki egYaÜinów YawoTowXcU (LaVkowVkaH 2012).
ParWo jeTnak YaVWanowić Vię naT wpłXweÜ Üobilności na koÜpeWen- cje poYaYawoTowe. JackVon (2010) wVkaYujeH iż niekWóre oVobX powracające Y Üobilności wXkaYują wXżVYX poYioÜ koÜpeWencji inWerkulWurowejH VWają Vię barTYiej WolerancXjne i oWwarWe na innXcU oraY poVWrYegają właVną WożVaÜość w konWekście globalnXÜ. NależX jeTnak paÜięWaćH iż cYęść ucYeVWników wX- jaYTu ToświaTcYa VYoku kulWurowegoH co cYęVWo VkuWkuje oTrYucenieÜ nowej kulWurX i forÜułowanieÜ negaWXwnXcU opinii na WeÜaW oTwieTYanego kraju oraY jego ÜieVYkańców (ibiT.)
NieYbęTne wXTaje Vię YaWeÜ wVpieranie ucYniów VYkół YawoTowXcU wX- jeżdżającXcU Ya granicę oraY prYXgoWowanie icU To Wego ToświaTcYenia nie WXlko poT wYglęTeÜ YawoTowXÜH ale Wakże jęYXkowXÜ i inWerkulWurowXÜ. Obok wie-
TYX ogólnej ToWXcYącej Tanego obVYaru jęYXkowegoH ucYeVWnicX Üobilności w VYkolnicWwie YawoTowXÜ powinni bXć świaToÜi kulWurX organiYacXjnej i norÜ YacUowania prYXjęWXcU w nowXÜ śroTowiVku VYkolnXÜ lub YawoTowXÜ. P prYXpaTku kVYWałcenia jęYXkowego więkVYX naciVk powinien YoVWać położonX na koÜpeWencje inWerkulWurowąH pragÜaWXcYną i VocjolingwiVWXcYnąH cYXli koÜpe- Wencje Üożliwiające efekWXwną koÜunikację w VXWuacjacU prXwaWnXcU i Yawo- TowXcU. AbX ułaWwić naucYXcieloÜ VYkół YawoTowXcU planowanie kurVów prYX- goWowującXcU ucYniów To ucYeVWnicWwa w ÜobilnościH auWorYX projekWu „Pluri- Mobil – MobiliWX prograÜÜeV for VuVWainable plurilingual anT inWerculWural lear- ning”H realiYowanego jako cYęść prograÜu raÜowego Nauka poprYeY jęYXki (2012-2015) NuropejVkiego CenWruÜ JęYXków NowożXWnXcU w GraYu (RaTa Nu- ropX)H Tążą To VWworYenia YeVWawu ÜaWeriałów TXTakWXcYnXcU wVpierającXcU roYwijanie koÜpeWencji inWerkulWurowejH uÜiejęWności jęYXkowXcU nieYbęTnXcU w coTYiennej koÜunikacji oraY uÜiejęWność ucYenia Vię.
NiniejVYX arWXkuł Üa na celu oÜówienie wXYwań VWojącXcU prYeT wVpół- cYeVnXÜ VYkolnicWweÜ YawoTowXÜ w PolVce i Nuropie oraY roli Üobilności we wVpółcYeVnXÜ VYkolnicWwie. Główna cYęść WekVWu YoVWanie poświęcona prYe- VWawieniu Yałożeń oraY VpoTYiewanXcU efekWów projekWu PluriMobil w oTnie- Vieniu To VYkolnicWwa YawoTowego.
2. PXYwania VYkolnicWwa YawoTowego
ŁernalTo Te QuiroV (2012)H SYefowa MYiału TV. PielojęYXcYności (MXrekcja Gene- ralnaH RaTa TV. NTukacji i OulWurX OoÜiVji NuropejVkiej)H wVkaYujeH iż jeTnXÜ Y najwiękVYXcU probleÜów wVpółcYeVnej NuropX jeVW niewXVWarcYająca licYba wX- kwalifikowanXcU pracowników na rXnku pracX. AbX nie Topuścić To TalVYego pogłębienia Vię Wego probleÜuH Unia NuropejVka wTrożyła VWraWegię roYwoju VpołecYno-goVpoTarcYego Nuropa 2020H kWórej jeTnXÜ Y głównXcU celów jeVW poTnieVienie poYioÜu eTukacji oraY Tążenie To roYwijanie uÜiejęWności i kwali- fikacji YawoTowXcU w Tobie prYeÜian goVpoTarcYXcU. PerfeWWi (2012) YauważaH że Üałe i śreTnie prYeTViębiorVWwaH kWóre wcYeśniej VkupiałX Vię głównie na rXn- kacU lokalnXcUH coraY cYęściej roYVYerYają Vwoją TYiałalność poYa granice kraju. Ta ekVpanVja wXÜaga oT pracoTawców i pracowników ciągłego ToVWoVowXwania Vię To nowXcU warunków i YaVaT funkcjonowania na rXnku. P nowej VXWuacji VpecjaliVWXcYna wieTYa YawoTowa cYęVWo okaYuje Vię niewXVWarcYająca – nie- YbęTne Vą koÜpeWencje ‘Üiękkie’H Wakie jak VaÜoTYielnośćH łaWwość ToVWoVowX- wania Vię To nowXcU warunkówH cYX uÜiejęWność VkuWecYniej koÜunikacji Y kon- WraUenWaÜi o różnXÜ poTłożu kulWurowXÜ. P oblicYu nowXcU wXYwań VYkołX YawoTowe powinnX roYwijać w VwoicU ucYniacU YeVWaw koÜpeWencji VpołecY- nXcUH inWerkulWurowXcU i koÜunikacXjnXcU (również w jęYXkacU obcXcU).
JeTną Y prób poTnieVienia poYioÜu kVYWałcenia YawoTowego bXło prYXjęcie OomunikaWu Y Brugii w Vprawie ściślejVYej europejVkiej wVpółpracX w TYieTYinie kVYWałcenia i VYkolenia YawoTowego (2010). Ten TokuÜenW poT- piVanX prYeY ÜiniVWrów eTukacji 33 pańVWw europejVkicUH OoÜiVję NuropejVka oraY prYeTVWawicieli parWnerów VpołecYnXcU Yawiera TługoWerÜinowe cele VWraWegicYne kVYWałcenia YawoTowego na laWa 2011-2020. OoÜunikaW wVkaYu- je jeTnoYnacYnieH że poTVWawX prograÜowe i prograÜX naucYania w VYkolnic- Wwie YawoTowXÜ powinnX nie WXlko Tążyć To roYwijania koÜpeWencji VWricWe YawoTowXcUH ale Wakże YaTbać o roYwój koÜpeWencji klucYowXcUH WakicU jak uÜiejęWność korYXVWania Y WecUnologii inforÜacXjno-koÜunikacXjnej (TIO) oraY YnajoÜość jęYXków obcXcUH cYXli uÜiejęWności oTgrXwającXcU coraY więkVYe YnacYenie w YTobXwaniu i uWrYXÜaniu pracX.
OoÜunikaW Y Łrugii poTkreśla Wakże YnacYenie Üobilności YawoTowej w roYwoju goVpoTarki europejVkiej. P oblicYu ToVXć niVkiego oTVeWka ucYniów VYkół YawoTowXcU TecXTującXcU Vię na uTYiał w wXjaYTacU YagranicYnXcUH TokuÜenW nawołuje To YnieVienia barier uWruTniającXcU Üobilność w WXÜ obVYarYe eTukacji. Obecnie rXnek pracX jeVW w TużXÜ VWopniu oparWX na Üobil- ności w obrębie właVnego kraju lub poYa jego granice. Główną prYeVYkoTą w wXjaYTacU ucYniów i abVolwenWów VYkół YawoTowXcU okaYuje Vię YbXW niVki poYioÜ koÜpeWencji jęYXkowejH wXnikającX ÜięTYX innXÜi Y nieToVWoVowania kVYWałcenie jęYXkowego w VYkolnicWwie YawoTowXÜ To wXÜagań prYXVYłXcU pracoTawców. RaporW OoÜiVji NuropejVkiej (Nuropean CoÜiVVion 2010) Langu- ageV for JobVJ proviTing mulWilingual communicaWion VkillV for WUe Labour Mar- keW (JęYXki na rYecY YaWruTnieniaJ Yapewnienie wielojęYXcYnXcU umiejęWności komunikacXjnXcU na poWrYebX rXnku pracX) wXkaYałH iż prawie połowa pańVWw cYłonkowVkicU nie oferuje ucYnioÜ Üożliwości ucYenia Vię TwócU jęYXków obcXcU. Co więcejH w VYkolnicWwie YawoTowXÜ Üożliwość eTukacji jęYXkowej jeVW cYęVWo barTYiej ogranicYona niż w VYkołacU ponaTgiÜnaYjalnXcU innego WXpu. JeTnXÜ Y głównXcU wnioVków Wego raporWu jeVW poWrYeba roYwijania w VYkolnicWwie YawoTowXÜ kVYWałcenia jęYXkowego ToVWoVowanego To poWrYeb różnXcU VekWorów goVpoTarki.
CoraY cYęściej VWoVowanXÜ roYwiąYanieÜ Wego probleÜu jeVW wTraża- nie w VYkołacU ukierunkowanej YawoTowo nauki jęYXków (VOLLJ VocaWionallX orienWeT language learning). PoTejście Wo kłaTYie naciVk nie WXlko na roYwija- nie koÜpeWencji jęYXkowXcUH ale Wakże proÜuje nieYbęTne w YTobXwaniu kwalifikacji YawoTowXcU koÜpeWencje klucYoweJ uÜiejęWność korYXVWania Y TIOH roYwiąYXwania probleÜów oraY VkuWecYnej pracX Y YeVpole. Ukierunko- wana YawoTowo nauka jęYXków Üa ToTaWkowo na celu poTnoVYenie świa- ToÜości kulWurowej ucYniów raY prYXgoWowanie icU To uTYiału w VpoWkaniacU ÜięTYXkulWurowXcU (SewellH 2004).
P świeWle wXYwań VWawianXcU VYkolnicWwu YawoToweÜu w Nuropie oraY wXWXcYnXcU WakicU TokuÜenWów jak LanguageV for JobVH OomunikaW Y BrugiiH cYX Rielona kVięgaH Tnia 1 wrYeśnia 2012 roku roYpocYął Vię proceV reforÜowania eTukacji YawoTowej w PolVce. Mo VłabXcU VWron ToWXcUcYaVo- wego VYkolnicWwa YawoTowegoH obejÜującego w PolVce YaVaTnicYe VYkołX YawoTowe oraY WecUnikaH należałX nieaTekwaWność oferWX kVYWałcenia To rXnku pracXH niewXVWarcYającX uTYiał pracoTawców w kVYWałceniu i egYaÜi- nowaniu ucYniówH nieToVWoVowanie opiVu kwalifikacji YawoTów To realiów wVpółcYeVnej goVpoTarki oraY niVka jakość i Üała aWrakcXjność VYkolnicWwa YawoTowego (SławeckiH 2012). Obecna reorganiYacja YoVWała YapocYąWkowa- na UVWawą Y Tnia 19 Vierpnia 2011 r. o YÜianie uVWawX o VXVWeÜie oświaWX oraY niekWórXcU innXcU uVWaw1 oraY wprowaTYenieÜ nowej poTVWawX pro- graÜowej w VYkolnicWwie YawoTowXÜ2. Mo głównXcU celów obecnej reforÜX dążącej To poprawX jakości eTukacji YawoTowej należą ÜięTYX innXÜi ÜoTX- fikacja ÜoTelu kVYWałcenia YawoTowegoH YÜiana prograÜów naucYania oraY ÜoTXfikacja egYaÜinów YewnęWrYnXcU (SawaniewicYH 2012; SławeckiH 2012).
PVpoÜniana wcYeśniej noweliYacja poTVWawX prograÜowej obok określenia TokłaTnXcU celów kVYWałcenia Tla poVYcYególnXcU VpecjaliYacji YawoTowXcUH wXÜienia Wakże efekWX kVYWałcenia wVpólne Tla wVYXVWkicU YawoTów w Yakre- VieH Ü.in. jęYXka obcego ukierunkowanego YawoTowo (JOR)H koÜpeWencji perVonalnXcU i VpołecYnXcUH oraY organiYacji pracX ÜałXcU YeVpołacU (wX- łącYnie w WecUnikacU). OcYekuje VięH iż wprowaTYone YÜianX uelaVWXcYnią kVYWałcenie YawoTowe oraY poYwolą na ToVWoVowanie go To Üożliwości ucYniów i YÜieniającego Vię rXnku pracX (SławeckiH 2012).
NTukacja jęYXkowa w kVYWałceniu YawoTowXÜ realiYuje cele VYcYegó- łowe oraY Wreści wXVYcYególnione w poTVWawie prograÜowej Tla kVYWałcenia ogólnego. RgoTnie Y prograÜeÜ naucYania obowiąYkowe kVYWałcenie jęYX- kowe w WecUnikacU obejÜuje Twa jęYXki obceH a w YaVaTnicYej VYkole Yawo- Towej jeTen jęYXk. MoTaWkowo YakłaTa VięH że w raÜacU uYXVkiwania kwalifi- kacji To wXkonXwania YawoTu ucYniowie ÜuVYą oViągnąć VYereg efekWów kVYWałcenia w YakreVie jęYXka obcego ukierunkowanego YawoTowo (JOR). Po YakońcYeniu eTukacji w YaVaTnicYej VYkole YawoTowej lub WecUnikuÜ ucYeńJ
1) „poVługuje Vię YaVobeÜ śroTków jęYXkowXcU (lekVXkalnXcUH graÜa- WXcYnXcUH orWograficYnXcU oraY foneWXcYnXcU)H uÜożliwiającXcU reali- Yację YaTań YawoTowXcU;
1 UVWawa Y Tnia 19 Vierpnia 2011 r. o YÜianie uVWawX o VXVWeÜie oświaWX oraY niekWó- rXcU innXcU uVWaw (MY. U. Nr 205H poY. 1206).
2 RoYporYąTYenie MiniVWra NTukacji NaroTowej Y Tnia 7 luWego 2012 r. w Vprawie poTVWawX prograÜowej kVYWałcenia w YawoTacU.
2) inWerpreWuje wXpowieTYi ToWXcYące wXkonXwania WXpowXcU cYXnno- ści YawoTowXcU arWXkułowane powoli i wXraźnieH w VWanTarTowej oTÜianie jęYXka;
3) analiYuje i inWerpreWuje króWkie WekVWX piVeÜne ToWXcYące wXkonXwa- nia WXpowXcU cYXnności YawoTowXcU;
4) forÜułuje króWkie i YroYuÜiałe wXpowieTYi oraY WekVWX piVeÜne uÜożliwiające koÜunikowanie Vię w śroTowiVku pracX;
5) korYXVWa Y obcojęYXcYnXcU źróTeł inforÜacji” (RoYporYąTYenie MNN Y Tn. 7.02.2012J 22).
PażnXÜ eleÜenWeÜ reforÜX jeVW Wakże noweliYacja klaVXfikacji Yawo- Tów oraY wprowaTYenie kwalifikacXjnXcU kurVów YawoTowXcUH TYięki kWórXÜ ucYniowie YTobędą barTYiej wVYecUVWronne wXkVYWałcenieH poYwalające na łaWwiejVYe ToVWoVowanie To bieżącXcU poWrYeb rXnkuJ „NlaVWXcYneÜu reagowa- niu VXVWeÜu kVYWałcenia YawoTowego na poWrYebX rXnku pracXH jego oWwarWości na ucYenie Vię prYeY całe żXcie oraY Üobilności eTukacXjnej i YawoTowej ab- VolwenWów Üa Vłużyć wXoTrębnienie kwalifikacji w raÜacU poVYcYególnXcU YawoTów wpiVanXcU To klaVXfikacji YawoTów VYkolnicWwa YawoTowego” (RoY- porYąTYenie MNN Y Tn. 7.02.2012J 4). PowXżVYX fragÜenW poTVWawX progra- Üowej kVYWałcenia w YawoTacU jeTnoYnacYnie wVkaYujeH iż wprowaTYone YÜianX Üają ÜięTYX innXÜi na celu wVpieranie Üobilności eTukacXjnej i Ya- woTowej ucYniów oraY abVolwenWów VYkolnicWwa YawoTowego.
3. CYXm jeVW mobilność eTukacXjna?
Rielona OVięgaJ Promowanie mobilności eTukacXjnej młoTXcU luTYi (RaTa Unii NuropejVkiej 2009) Tefiniuje Üobilność eTukacXjną jako WranVnaroTowe To- świaTcYeniaH kWóre Üają poYXWXwnX wpłXw na roYwój oVobiVWX ucYeVWników w YakreVie uÜiejęWności jęYXkowXcUH inWerkulWurowXcU cYX YawoTowXcU. Pbrew powVYecUnie panującXÜ opinioÜH Wen roTYaj Üobilności nie ogranicYa Vię wX- łącYnie To konWakWów ÜięTYXnaroTowXcUH lecY obejÜuje Wakże wVpółpracę w obrębie Tanego krajuH VYcYególnie w prYXpaTku pańVWw wielojęYXcYnXcU. Po- naTWo cYęVWo TocUoTYi To wVpółpracX ÜięTYXnaroTowej poÜięTYX pańVWwaÜi poVługującXÜi Vię WXÜ VaÜXÜ jęYXkieÜ.
P Yależności oT wXYnacYonXcU celówH Wrwania oraY WXpu konWakWuH YwXcYajowo wXróżnia Vię Twa główne roTYaje Üobilności eTukacXjnejJ Üo- bilność rYecYXwiVWą oraY Üobilność wirWualną. Mobilność rYecYXwiVWa YakłaTa WXÜcYaVowe prYeÜieVYcYanie Vię ÜięTYX różnXÜi śroTowiVkaÜi kulWurowXÜi.
CeleÜ poTróżX Üoże bXć ucYeVWnicWwo w kurVieH VYkoleniuH prakWXce Yawo- Towej lub w projekcie eTukacXjnXÜ obejÜującXÜ parWnerów Y różnXcU kon-
WekVWów eTukacXjnXcU. Mługość i roTYaj Üobilności YależX oT wieku i inTXwi- TualnXcU poWrYeb ucYeVWników. P prYXpaTku VYkół poTVWawowXcU Üobilność jeVW cYęVWo ogranicYona To kilku Tni lub WXgoTniH naWoÜiaVW w VYkołacU śreT- nicU lub wXżVYXcU ucYniowie i VWuTenci Üogą prYebXwać w nowXÜ śroTowi- Vku kilka ÜieVięcX lub naweW VeÜeVWrów. R kolei w VYkolnicWwie YawoTowXÜ głównXÜ celeÜ Üobilności jeVW YaYwXcYaj YrealiYowanie projekWu YwiąYanego WeÜaWXcYnie Y prYXVYłXÜ YawoTeÜ lub oTbXcie prakWXki YawoTowej w prYeT- ViębiorVWwie YagranicYnXÜ.
Mobilność wirWualna w konWekście eTukacXjnXÜ oTnoVi Vię To VXWuacjiH w kWórej naucYXciele iIlub ucYniowie Y inVWXWucji parWnerVkicU konWakWują Vię Ye VobąH pracują naT wVpólnXÜ projekWeÜ lub ucYeVWnicYą we wVpólnXcU Yaję- ciacU Y wXkorYXVWanieÜ TIO. MYięki WakiÜ narYęTYioÜ jak na prYXkłaT SkXpeH blogi inWerneWoweH viTeo konferencje cYX e-learning ucYniowie i VWuTenci Üogą wYiąć uTYiał w YajęciacU lub projekWacU wraY Y rówieśnikaÜi pocUoTYącXÜi Y różnXcU kręgów kulWurowXcU beY koniecYności opuVYcYania ÜiejVca YaÜieVYka- nia. Mobilność wirWualna nie powinna bXć WrakWowana jako gorVYX roTYaj Üo- bilnościH wXÜuVYonX na prYXkłaT brakieÜ cYaVu cYX śroTków finanVowXcU.
OoÜunikacja wirWualna poYwala na roYwijanie konWakWów ÜięTYXnaroTowXcU oraY koÜpeWencji inWerkulWurowXcU i jęYXkowXcU oVoboÜH kWóre Y różnXcU prYXcYXn nie Üogą wYiąć uTYiału w wXjeźTYie YagranicYnXÜ. PonaTWo Üobil- ność wirWualna jeVW cYęVWo wXkorYXVWXwana na różnXcU eWapacU Üobilności rYecYXwiVWej – prYeT wXjaYTeÜ ucYeVWnicX Y parWXcXpującXcU inVWXWucji Üają okaYję YapoYnać VięH wVpólnie prYXgoWować YaTania nieYbęTne To pełnego ucYeVWnicWwa w VpoWkaniuH a Wakże konWXnuować wVpółpracę po powrocie.
RaleWX Üobilności eTukacXjnej preYenWowane prYeY TokuÜenWX unijne są niepoTważalne. NależX jeTnak paÜięWaćH iż nieYależnie oT Vwojej Tługości i forÜX inicjaWXwX Üobilnościowe wXÜagają TokłaTnego planowania oraY Yaangażowania ucYniówH kaTrX VYkolnej oraY wVYelkicU organiYacji YajÜują- cXcU Vię organiYacją wXjaYTu. OlVonH Green i Hill (2005) wVkaYująH iż wiele inVWXWucji TokłaTa wVYelkicU VWarańH abX powiękVYXć licYbę oVób biorącXcU uTYiał w eTukacXjnXcU wXjaYTacU YagranicYnXcUH YapoÜinając jeTnocYeśnie o określeniu i uTokuÜenWowaniu celówH kWóre powinnX YoVWać oViągnięWe. Mla- Wego ważnXÜ eleÜenWeÜ planowania jakiejkolwiek Üobilności ucYniów jeVW wXYnacYenie klarownXcU celów eTukacXjnXcU lub YawoTowXcU oraY określe- nie VpoTYiewanXcU korYXści Y uTYiału w wXjeźTYie YagranicYnXÜ. Co więcejH jak wVkaYuje JackVon (2010)H planowane TYiałania prYXgoWowawcYe nie po- winnX ogranicYać Vię To inWernacjonaliYacjiH cYXli uÜięTYXnaroTowieniaH prYeT wXjaYTeÜ. Pażne jeVW Wakże Yaplanowanie YaTań wVpierającXcU inWe- grację Y nową kulWurą oraY roYwój oVobiVWX i inWerkulWurowX ucYeVWników poTcYaV pobXWu Ya granicą. R kolei po powrocie warWo YacUęcać ucYniów i
VWuTenWów To reflekVji nie WXlko naT korYXściaÜiH ale Weż probleÜaÜi wXnika- jącXÜi Y prYebXWego ToświaTcYenia ÜięTYXnaroTowego.
MuViÜX Wakże paÜięWaćH że oVobX biorące uTYiał w Üobilności Üają różne ToświaTcYenie w wXjaYTacU YagranicYnXcU i innXcU forÜacU konWakWów WranVnaroTowXcU. CUarakWerXYuje je Wakże innX poYioÜ koÜpeWencji inWerkul- WurowejH co Üa oTYwiercieTlenie w poYioÜie icU wieTYX VocjokulWurowejH YróżnicowanXcU poVWawacUH naVWawieniu To konWakWów ÜięTYXkulWurowXcUH cYX wreVYcie uÜiejęWności nawiąYania relacji inWerperVonalnXcU oparWXcU na Wolerancji i wYajeÜnXÜ VYacunku. MlaWego YałożenieH że VaÜ uTYiał w Üobil- ności eTukacXjnej bęTYie Üiał poYXWXwnX wpłXw na roYwój oVobiVWX oraY koÜpeWencję jęYXkową cYX inWerkulWurową ucYeVWnika wXjaYTu wXTaje Vię naTÜiernie opWXÜiVWXcYne (JackVonH 2010).
Łiorąc poT uwagę powXżVYe VWwierTYenia nie ÜożeÜX VpoTYiewać VięH że ucYeń wXjeżdżającX na VWaż lub prakWXkę YawoTową niejako auWoÜaWXcYnie YaakliÜaWXYuje Vię w całkieÜ nowXÜ śroTowiVku i wXciągnie Y wXjaYTu VaÜe poYXWXwne ToświaTcYenia. OoniecYne wXTaje Vię YaWeÜ prYXgoWowanie ucYniów To Üobilności w YakreVie jęYXkowXÜ oraY inWerkulWurowXÜ na wVYXVWkicU eWapacU Üobilności (Ngli CuenaW eW al.H 2011).
4. PluriMobil – narYęTYia wVpierające mobilność
AbX poÜóc naucYXcieloÜ oraY eTukaWoroÜ naucYXcieli w prYXgoWowaniu Vwo- icU ucYniów i VWuTenWów To ÜobilnościH projekW PluriMobil oferuje YeVWaw Üa- Weriałów TXTakWXcYnXcUH kWórXcU głównXÜ celeÜ jeVW wVpieranie całego proce- Vu ÜobilnościH Yarówno wirWualnej jak i rYecYXwiVWej. ProjekW PluriMobil jeVW YgoTnX Y głównXÜi wXWXcYnXÜi prograÜu raÜowego NuropejVkiego CenWruÜ JęYXków NowożXWnXcU Nauka poprYeY jęYXkiH kWórego głównXÜ YaTanieÜ jeVW proÜowanie eTukacji włącYającejH różnojęYXcYnej i inWerkulWurowej. CeleÜ eTukacji różnojęYXcYnej i inWerkulWurowej w raÜacU nauki VYkolnej jeVW uÜożli- wienie ucYnioÜ roYwijania koÜpeWencji jęYXkowXcU oraY inWerkulWurowXcUH kWóre poVYerYą icU UorXYonWX ÜXśloweH prYXgoWują icU To funkcjonowania we wVpółcYeVnXÜ VpołecYeńVWwie oraY roYwiną oWwarWość na inność i różnoroT- ność (Cavalli eW al.H 2009). NTukacja włącYająca YakłaTa wXrównXwanie VYanV eTukacXjnXcU poprYeY Yapewnienie równego ToVWępu To eTukacji wVYXVWkiÜ ucYnioÜH nieYależnie oT pocUoTYeniaH użXwanego jęYXka cYX poYioÜu eTukacji.
PluriMobil realiYuje prYeVłanki eTukacji włącYającej prYeY proÜowanie Üobil- ności eTukacXjnej YwiąYanej nie WXlko Y konWakWaÜi YagranicYnXÜi – prYXgoWo- wane ÜaWeriałX eTukacXjne Üogą Wakże wVpierać VpoWkania ÜięTYXkulWurowe prYeTVWawicieli różnXcU kulWur i ÜniejVYości YaÜieVYkującXcU TanX kraj. InnXÜ
ważnXÜ eleÜenWeÜ włącYającXÜ jeVW aTreVowanie ÜaWeriałów eTukacXjnXcU To ucYniów różnXcU roTYajów VYkółH a Wakże VWuTenWów-prYXVYłXcU naucYXcieli.
ParWo poTkreślićH iż oTrębnXÜ aTreVaWeÜ projekWu PluriMobil jeVW VYkolnicWwo YawoToweH kWóre jeVW cYęVWo poÜijane w baTaniacU i publikacjacU ToWXcYącXcU kVYWałcenia jęYXkowego cYX inWerkulWurowego.
P celu uÜożliwienia ucYnioÜ i VWuTenWoÜ oTnieVienia wXÜiernXcU ko- rYXści Y konWakWów inWerkulWurowXcUH ÜaWeriałX PluriMobil obejÜują wVYXVWkie eWapX ÜobilnościJ prYeT wXjaYTeÜH poTcYaV pobXWu oraY po YakońcYeniu Üo- bilności. TrYXeWapowa VWrukWura Üoże bXć Wakże wXkorYXVWXwana prYX projek- Wowaniu Üobilności wirWualnej Y wXkorYXVWanieÜ narYęTYi TIO. ProTukW końco- wX projekWu bęTYie YawierałJ
- PluriMobil HanTbook Wo Vwego roTYaju poTręcYnik wprowaTYającX użXWkowników To głównXcU Yałożeń projekWuH kłaTącX naciVk na prak- WXcYną preYenWację ÜaWeriałów TXTakWXcYnXcU oraY wTrażanie icU w proceVie Üobilności. PoTręcYnik Yawiera ogólne wprowaTYenie oraY Vekcje poświęcone poVYcYególnXÜ poYioÜoÜ eTukacXjnXÜ – po- cYąwVYX oT VYkołX poTVWawowejH poprYeY giÜnaYjuÜH VYkolnicWwo ponaTgiÜnaYjalneH YawoToweH na kVYWałceniu naucYXcieli końcYąc.
- PluriMobil Quick VWarW guiTe Wo króWka „inVWrukcja obVługi” Tla na- ucYXcieli oraY eTukaWorów naucYXcieliH kWórYX Üają To cYXnienia Y projekWeÜ PluriMobil po raY pierwVYX. Ta połącYona Y preYenWacją ÜulWiÜeTialną kilkuVWronicowa publikacja Yawiera najiVWoWniejVYe in- forÜacje poWrYebne To roYpocYęcia pracX Y ÜaWeriałaÜi PluriMobil.
- PluriMobil LeVVon planV Wo w rYecYXwiVWości YeVWawX VcenariuVYX lek- cji (Tla każTego poYioÜu eTukacXjnego prYXgoWowano oTrębnX Ye- VWaw) wVpierające ucYniów i prYXVYłXcU naucYXcieli w proceVie Üobil- ności. OażTX VcenariuVY Yawiera główne cele lekcjiH wXkaY koÜpeWen- cji TocelowXcUH liVWę źróTełH opiV Vugerowanej proceTurX lekcjiH a Wak- że prYXkłaTX goWowXcU ÜaWeriałówH kWóre Üogą YoVWać Vkopiowane i wXkorYXVWane prYeY naucYXciela na YajęciacU. ProceTura każTego VcenariuVYa Yawiera YeVWaw ćwicYeńH kWóre powinnX YoVWać wXkonane i oÜówione prYeTH w Wrakcie lub po YakońcYeniu Üobilności.
RawarWe w VcenariuVYacU lekcji YaTania ToWXcYące eWapu prYeT Üobilno- ścią Üają na celu prYXjrYenie Vię właVnej kulWurYe i WożVaÜości kulWurowejH ana- liYę właVnXcU poWrYeb jęYXkowXcU i inWerkulWurowXcU oraY wXYnacYenie celów kVYWałcenia YwiąYanXcU Y uTYiałeÜ w Üobilności rYecYXwiVWej lub wirWualnej.
CYęść planów lekcji wprowaTYa eleÜenWX Wreningu VWraWegicYnegoH a Wakże ćwicYenia jęYXkowe kłaTące naciVk na VłownicWwo nacecUowane kulWurowo oraY funkcjonalne użXcie jęYXka w różnXcU VXWuacjacU koÜunikacXjnXcU. Na
