T E K A
Z A M O J S K A
Rocznik 1.
%
Zeszyt 4.
Z A M O Ś Ć 1938
T E K A Z A M O J S K A
KWARTALNIK POŚWIĘCONY ZAGADNIENIOM REGIONALNYM
K O M I T E T R E D A K C Y J N Y :
Przewodniczący: ZYGMUNT KLUKOWSKI, (Szczebrzeszyn). Sekretarz Komitetu i za
stępca przewodniczącego: ZOFIA SOCHAŃSKA. Członkowie: ZYGFRYD KRAUZE, STEFAN POMARANSKI (Lwów), HENRYK ROSIŃSKI, JAN SZCZEPANIEC, ADAM
SZCZERBOWSKI.
Adres Redakcji i Administracji: Zamość, Ratuszowa i. Koło Miłośników Książki.
TEKA Z AMOJ S KA wychodzi raz na kwartał w zeszytach objętości 4 arkusze druku kaidy. 4 zeszyty stanowią jeden rocznik.
W y d a n o z z a s i ł k u F u n d u s z u K u l t u r y N a r o d o w e j .
T R E Ś Ć
zeszytu czwartego rocznika pierwszego:
Str.
B o g d a n H o r o d y s k i . Najstarsza lustracja Z a m o śc ia ...197 Dr A l e k s a n d e r K o s s o w s k i , prof. Uniw. Katolickiego w Lublinie.
Z dziejów zakonu bazylianów w Z a m o ś c iu ...212 Dr J ó z e f S e r u g a , dyr. Zbiorów BibL Branickich w Suchej. Inter dykt
przeciwko czartom rzekomo Tomasza Zamoyskiego z XV II w. . . . 221 W a c ł a w S k u r a t o w i c z . Pierwsza w Polsce całkowita ochrona ptaków
drapieżnych na terenie Ordynacji Zamojskiej ... 225 Z o f i a S o c h a ń s k a . Ludwik M o s t o w s k i... 228 E u g e n i a D o m i n i o w a . U progu wielkiej wojny (wyj. z dziennika
29. VII—g.IX 1 9 1 4 ) ... 240 S t e f a n M i l e r . Z rycerskich szlaków przeszłości B e l i n y ...254 MISCELLANEA
M i c h a ł P ę k a l s k i . Notatka o szkółce parafialnej w Zaklikowie . . . 255 K R O N IK A ... 258
Znak na okładce wykonał R u d o l f M ę k i c k i .
Prenumerata wynosi: rocznie zł 6, półrocznie zł 3.50, zeszyt pojedyóczy zł 2.
W y d a w c a : K O Ł O M I Ł O Ś N I K Ó W K S I Ą Ż K I W Z A M O Ś C I U .
T E K A
Z A M O J S K A
Z A M O Ś Ć 1938
Druk wyk onano uj Drukarni Rady Powiatowej w Zamościu
T E K A Z A M O J S K A
K W A R T A L N IK P O Ś W IĘ C O N Y Z A G A D N IE N IO M R E G IO N A L N Y M
K O M I T E T R E D A K C Y J N Y :
Przewodniczący: Z Y G M U N T K LU K O W SK I (Szczebrzeszyn). Sekretarz Komitetu i za
stępca przewodniczącego: Z O FIA SO C H A Ń SK A . Członkowie: Z Y G F R Y D KRAUZE, S T E F A N P O M A R A N SK I (Lw ów ), H EN R YK R O SIŃSK I, JA N SZ C Z E P A N IE C , AD AM
SZC Z ER B O W SK I.
Adres Redakcji i Administracji: Zam ość, Ratuszowa i. Koło Miłośników Książki.
T E K A Z A M O J S K A wychodzi raz na kwartał w zeszytach objętości 4 arkusze druku każdy. 4 zeszyty stanowią jeden rocznik.
W y d a n o z z a s i ł k u F u n d u s z u K u l t u r y N a r o d o w e j . Znak na okładce wykonał R u d o l f M ę k i c k i .
Prenumerata wynosi: rocznie zł 6, półrocznie zł 3.50, zeszyt pojedynczy zł 2.
W y d a w c a : K O Ł O M I Ł O Ś N I K Ó W K S I Ą Ż K I W Z A M O Ś C I U .
T R E Ś Ć R O C Z N I K A :
Str.
I. A R T Y K U Ł Y
a) h u m a n i s t y k a
Dr C z o ł o w s k i A l e k s a n d e r . Zapom niany fo rty fik a to r Z am ościa 1 53 Dr G u m o w s k i M a r i a n . M edale h etm ana J a n a Z am oyskiego . . 65 M onety z o b lężen ia Z am ościa 1813 r... 29 H o r o d y s k i B o g d a n . «Armata* arsenału zam ojskiego . . . . 129 Ja k m iało powstać O ssolineum w Z a m o ś c i u... 84 N a jstarsza lustracja Z a m o ś c i a... 1 97 Dr K l u k o w s k i Z y g m u n t . D zieje fu n d a c ji szko ln ej im. Z am oyskich
w Zam ościu i S z c z e b r z e s z y n ie... 166
— R u ch narodow y w Z a m o jszc zy tn ie w 1861—1862 (w świetle u rzędow ych źródeł r o s y j s k i c h )... 97 Dr K o s s o w s k i A l e k s a n d e r , prof. Uniw. Katolickiego w Lublinie.
Z dziejów za k o n u bazylia n ó w w Z a m o ś c i u...2 12 Dr K r z y ż a n o w s k i J u l i a n , prof. Uniw. J . Piłsudskiego w W arsza-
uJie. Uczony h o len d erski na hetm a ń skim dw orze . . . 24 D r Ł e m p i c k i S t a n i s ł a w , prof. Uniw. Ja n a Kazimierza w e L w o
wie. N iezn a n e h y m n y o N ajśw . P annie Piotra C ieklińskiego 5
IV
Dr S e r u g a J ó z e f . In terd yk t p rzeciw czartom rzeko m o Tom asza Z am oyskiego z X V I I w... 221 Dr S k u l s k i R y s z a r d . Ks. W alentego W cisłow skiego «Teologia pol
s k a» z 1742 r... 1 58 Dr T a r n a w s k i A l e k s a n d e r . D zieje pow stania dóbr O rdynacji
Z a m o j s k i e j... 78 Dr W i n d a k i e w i c z S t a n i s ł a w , prof. Uniw. Jagiellońskiego w Kra
kowie. T rzy sław ne panegiryki na cześć Zam oyskiego . 2 b) p r e h i s t o r i a
Mgr B e r W i k t o r . W yko p a liska na cm en ta rzysku ciałopalnym k u l
tury łu ży c k ie l w Topornicy w pow. z a m o j s k i m... 39 Mgr W a r t o ł o w s k a Z o f i a . W y ko p a liska we wsi S ą sia d ka w pow.
z a m o j s k i m... 36 c) p r z y r o d a
S k u r a t o w i c z W a c ł a w . P ierw sza w Polsce całkow ita ochrona ptaków d ra p ieżn ych n a terenie O rdynacji Zam ojskiej . ' . 225 d) p a m i ę t n i k i i w s p o m n i e n i a
D o m i n i o w a E u g e n i a . U progu w ielkiej w ojny (wyjątki z dzien
nika 29 .V II-9 .IX 1 9 1 4 ) ...240 ś. p. K o p c i ń s k i E d w a r d ... 1 1 3 Prof. M i l e r S t e f a n . Z p rzeżyć osobistych na tle «aktu b rzeskiego»
w Z a m o ś c i u... 1 1 0 Z rycerskich szla kó w przeszłości B e l i n y...254 D r P o m a r a ń s k i S t e f a n . W spom nienie z p rzed lat dw udziestu 44 R a d e k A n d r z e j . B itw a pod Z w ierzyń cem w 1906 r... 1 74 S o c h a ń s k a Z o f i a . Ludw ik Mostowski ...228
II. M IS C E L L A N E A
Dr D u t k i e w i c z J ó z e f . N o ta tki z ksiąg w ójtow skich Z am ościa w latach 1583~159J ... 5 1 H o r o d y s k i B o g d a n . N otatka o obrazie Zw iastow ania N . M. P. 1 1 4 Z czasów a u s t r i a c k i c h... 1 1 5 P ę k a l s k i M i c h a ł . N otatka o szkó łce parafialnej w Zaklikow ie . 225 Prof. P i e s z k o M i c h a ł . Zam ość w opresji szw ed zkiej 1656 roku . 1 1 7
III. SP R A W O Z D A N IA I O C E N Y
D r H a r t l e b K a z i m i e r z , prof. Uniw. Jan a Kazimierza we Lw ow ie.
P iękna k sią żk a o p ię k n y m człow ieku . . . * ... 55 S o c h a ń s k a Z o f i a . Z a m o jszczyzn a w hołdzie N a czeln em u W o dzow i 184 W yró żn ien ie k sią żk i G em barzew skiego «M uzyk spośród ludu» . . . . 1 89
Dr inż. Z a c h w a t o w i c z J a n . M odel Z am ościa na w ystaw ie w Pa
ryżu w 1 9 3 7... 1 21 D r Z e m b r z u s k i L u d w i k , prof. Uniw. J . Piłsudskiego w W arszaw ie.
N a m arginesie «W sp o m n ień starego lek a rza o czasach pow stania listopadowego (1825—1835)* K azim ierza Łukasie-
w i c z a... 124
IV . K R O N I K A ...60, 126, 189, 258 Skorowidz n a z w i s k ... ... . . . . 263
Skorowidz m i e j s c o w o ś c i ...274
S P I S 1L U S T R A C Y J : Monety bite w oblężeniu Zam ościa 1 8 1 3 r. Szóstak m i e d z i a n y ... 32
Dwuzłotówka srebrna ... 33
S ą c i a s k ... ... 37
P o p i e l n i c a ... 41
Puchar p r z y s t a w k a ... 42
Grzechotka gliniana w kształcie p t a k a ... 43
Pierwsza stronica «Kroniki Powiatu Zam ojskiego* ... 46
Pierwsza stronica «Teki Z a m o j s k i e j * ... 47
Paginy z książki Gem barzewskiego «Muzyk spośród l u d u » ... 58
Medale hetmana Jan a Z a m o y s k ie g o ... 65, 66, 70, 71 Modele Zam ościa na wystaw ie w Paryżu 19 37 ... 1 21 , 12 3 Arm aty arsenału Zam ojskiego: Dar R ygi dla Jan a Z a m o y s k i e g o ...13 1 Napis na arm acie z Rygi . ... 132
Armata z r. 1 6 5 8 ... 13 7 Tarcza herbowa i napis na arm acie z 1658 r... 138
Znak armat Marcina Zam oyskiego ...140
Lustracja z 17 5 5 r... 14 3, 144 Działka z a n i o ł a m i ...145
Pole wylotow e działek S. Ehudin i S. Barahiel ...146
Pole wylotow e działek S. Sealtin i S. G a b r i e l ... 14 7 Karol Pączkowski i Franciszek S a ł e k ... 175
Piotr W rzos ... 17 7 Antoni W a j s z c z u k ... 182
Jó z e f Konopka ... 18 3 Dyplom honorowego obywatelstwa miasta Zam ościa dla Marszałka Polski Edw arda Śmigłego R y d z a ... 188
Braunowski plan Zam ościa (początek XVII wieku), uzupełniony nazwami ulic z lustracji 15 9 1 r... 210
Ludwik M o s t o w s k i ... 232
T E K A Z A M O J S K A
K W A R T A L N I K R E G I O N A L N Y
R o k I (V ) P a źd zie rn ik , L is to p ad , G ru d z ie ń 1938 N r 4.
B O G D A N H O R O D Y S K I (W a rs z a w a )
N A J S T A R S Z A L U S T R A C J A Z A M O Ś C IA .
N a jd a w n ie js z a zn an a d otych czas lu s tra c ja Z a m o ś c ia sp o rzą
d zo n a b y ła w 1666 r . , 1) w sto bez m a ła la t od c h w ili je g o p o w s ta n ia . W ie d z ia n o je d n a k , że m u s ia ła istn ie ć i w cześn iejsza, z r. 1591, z czasu b u d o w y m iasta. W s k a z y w a ła na to n o ta tk a , zn a jd u ją c a się w p a p ie ra c h Ign aceg o L o jo li R y c h te ra , b ib lio te k a rz a S ta n is ła w a Z a m o y s k ie g o w la ta c h 1836 — 1844, a p rz e d te m n a u c zy c ie la ła c in y u) g im n a z ju m w S zczeb rzeszyn ie. W b ra k u in n y c h d an yc h n o ta tk a o w a o trz y m a ła , c a łk o w ic ie n ie s łu s zn ie zresztą, m ia n o lu s tra c ji,2) tym c za s e m n ie je s t o na n a w e t k o p ią lu s tra c ji o ry g in a ln e j.
G ro m a d z ą c m a te r ia ły do d z ie jó w Z am o śc ia, zap isał R y c h te r s w y m n ie z b y t c z y te ln y m i n ie p o rz ą d n y m p is m e m całe ste rty n ie b ie s k a w y c h a rk u s zy k a n c e la ry jn e g o p a p ie ru , n ie zao p a tru ją c an i je d n e j zd o b y te j w ia d o m o ś c i w c y ta t źró d ła , z k tó re g o p o c h o d ziła.
W ś r ó d ta k n a g ro m a d zo n e j m nogości d an ych sam się z a g u b ił zap e
w n e i d zie ła sw ego n ie d o p ro w a d z ił do końca, a cały jeg o tru d , w n o ta ty te w ło ż o n y , b y ł n ie w s p ó łm ie rn ie u jie lk i do d zisiejszej ich m a rto śc i. T o , co z a n o to w a ł R y c h te r o lu s tra c ji z 1591 r. jest ty lk o z w y k ły m p o d s u m o w a n ie m lic z b y d o m ó w , is tn ie ją c y c h w ó w c z a s w Z a m o ś c iu .
N ie tru d n o dojść do w n io s k u , że R y c h te r n ie m ia ł w rę k u lu s tra c ji o ry g in a ln e j. B y łb y n ie w ą tp liw ie a s k in a p liw ie w y k o rz y s ta ł ją b a rd z ie j g ru n to w n ie . N o ta tk a R y c h te ra jes t ty lk o k o p ią tego, co o lu s tra c ji 1591 r. z n a la z ł on w g ru b y m fo lia n c ie , p ra c o w ic ie
!) B. O. Z. rkps 1508.
2) Herbst, Zachwatow icz, Twierdza Zam ość, str. 24; Dutkiewicz, Notatki z ksiąg wójtowskich, «Teka Zam ojska« 19 38, nr 1, str. 53.
198
sp isanym u j 1834 r. p rzez a rc h iw is tę O rd y n a c ji, M ik o ła ja Sttuo- rz y ń s k ie g o .1)
Pan M ik o ła j, k reś lą c h is to ry c zn y o b ra z d ó b r o rd y n a c k ic h , k o rz y s ta ł z o ry g in a łó w , ja k ie m ia ł w o b fito ś c i p od s w o ją o p iek ą.
K ażdy szczegół u zasa d n iał ź ró d ło w o , p o d ając p rzy n im syg n atu rę o d p o w ie d n ic h a r c h iw a lió w . D z ię k i te m u p rac a jeg o , choć p ro w a dzona sposobem raczej k r o n ik a rs k im n iż h is to ry c z n y m , m a ciągle jeszcze, a w o b ec z a g in ię c ia w ie lu d o k u m e n tó w i co ra z w ię ks zą, w arto ść .
W y p is u ją c dan e lic z b o w e na p o d s ta w ie lu s tra c ji z 1591 r., p o d a ł S tw o rzy ń s k i, że z n a jd u je się ona w je d n y m z t. z w . p rzeze ń
« in w e n ta rz ó w Z am o ścia», k tó re w a rc h iw u m o rd y n a c k im zn aczo n e b y ły w ie lk im i lite ra m i a lfa b e tu . In w e n ta r z e te d o s ta rc z y ły S tw o - rz y ń s k ie m u poza ty m w ie lu in n y c h ce n n y ch w ia d o m o ś c i o b u d o w ie m iasta.
N ie s te ty , w ś ró d zg ro m a d zo n y c h w B ib lio te c e O rd y n a c ji Z a m o js k ie j rę k o p iś m ie n n y c h p a m ią te k Z am o śc ia in w e n ta rz y ty c h n ie b y ło . N ie b y ło ich też i gdzie in d z ie j. J e d y n y ich ślad o d n a la zł się w n ie s k a ta lo g o w a n y c h do n ie d a w n a a r c h iw a lia c h B ib lio te k i, w postaci m ałeg o zeszytu, oznaczonego lite rą Ł .2) W s z y s tk o p rze m a w ia ło za ty m , że cenn e te z a b y tk i zag in ę ły .
T y m c za s e m , p rze d k ilk u m ies ią c a m i, A r c h iw u m O rd y n a c ji Z a m o js k ie j, m a ją c e sw ą sie d zib ę w Z w ie rz y ń c u , p rze k a za ło B ib lio tece O rd y n a c ji najstarsze, 16-w ie czn e a k ta g ospodarcze, ja k ie tam jeszcze o d n alezio n o . P o za w ija n e w o b w o lu ty z szarego p a p ie ru , o p a trzo n e n o w y m i s y g n a tu ra m i, n ie w y g lą d a ły te rę k o p is y zb y t in te res u ją co . T y tu ły ich, spisane n a o d d z ie ln y m arku szu , zd ra d zały pospo lito ść ich treści, z w y k łe j e k o n o m s k ie j p is a n in y . P ie r w szy rzu t o ka s tw ie rd z ił, że są to ja k ie ś «reg estry b y d ła w o b o ra c h k lu c z a Z a m o js k ie g o *, ja k ie ś «reg estry u ro d za ju zb óż w s z e la k ic h *, czy w re s z c ie ra c h u n k i p an a Jana P iw k o , p isarza p ro w e n to w e g o . S ło w e m , sp o d ziew ać się m o żn a b y ło w id o k u m a ły c h ć w ia r te k p a
p ie ru , p o k ry ty c h k o lu m n a m i c y fr. Stąd też p o ja w ie n ie się ich w B ib lio te c e m in ę ło bez głębszego w ra że n ia .
N ie k tó r e je d n a k z ty c h rę k o p is ó w , o sw o b o d zo n e z szarzyzn y o b w o lu t, u k a za ły się w szacie p e rg a m in o w y c h o k ła d e k . O k ła d e k
') B. O. Z. rkps 1 8 15 . Opisanie statystyczno - historyczne dóbr Ordynacji Zamojskiej, f. 17 2 v.
ł) B. O. Z. rkps 19 47.
b a rd zo p r y m ity w n y c h , b a rd z o w y n ę d z n ia ły c h , a le noszących na so b ie p ię tn o d a w n e j sw e j p rz y n a le ż n o ś c i do s ta ry c h ksiąg k o ś c ie l
n y c h , z k tó ry c h zo stały p rz e d w ie k a m i w y rw a n e , b y c h ro n ić p rzed zn is zc ze n ie m za p is k i g u m ie n n e.
T a k ie o k ła d k i zaw s ze b ib lio te k a rz a c ie k a w ią , a n uż zn a jd z ie na n ic h n o w e ja k ie ś K a zan ia Ś w ię to k rz y s k ie . W ię c też zaczęło się s u m ie n n e ich o g ląd an ie. N ie d o p ro w a d z iło o no w p r a w d z ie do ża d n y c h re w e la c y j p a le o g ra fic z n y c h , a le stało się p o w o d e m inn eg o o d k ry c ia .
K ażdy zeszyt, je d e n c ie n k i, in n y k ilk a s e t stro n lic zą c y , nosi n a sobie, czasem na w ie rz c h u , czasem na ty ln e j stro n ie o k ła d k i, je d n ą w ie lk ą lite rę , p ię k n ie w 18 za p e w n e w ie k u w y k a lig ra fo w a n ą . K o n fro n ta c ja z rę k o p is e m S tw o rz y ń s k ie g o p o z w o liła u stalić, że oto o d n a la z ły się o w e z a p o m n ia n e « in w e n ta rz e Z a m o ś c ia *, że b ra k w ś ró d n ic h d w u czy trze ch ty lk o , że reszta je s t w k o m p le c ie .
A w ię c gdzieś tu ta j, w ś ró d ty c h n ie p o z o rn y c h k a rt, k r y je się za p e w n e i o w a le g e n d a rn a lu s tra c ja Z am o śc ia, spisana w 1591 r..
S tw o rz y ń s k i z a n o to w a ł, że szukać je j n a le ży w zeszycie, o p a trz o n y m lite r ą Z . Już ją w ię c ła tw o m o żn a b y ło o dn aleźć.
Z p r a w d z iw ą ra d o śc ią o głaszam y d zis ia j je j tekst, k tó ry d la p o zn a n ia d z ie jó w h e tm a ń s k ie g o m ia s ta s ta n o w i p o z y c ję o n ie za p rze c za ln e j w a rto ś c i. Radość ta ty m je s t p ełn iejs za, że w ie ś ć o tej lu s tra c ji id z ie w ś w ia t z m u ró w Z am o śc ia, n a ła m a c h czasopism a, p o w s ta łe g o w c ie n iu w y s m u k łe j w ie ż y c y tego ratusza, k tó ry w 1591 r.
zaczęto n a z a m o js k im ry n k u b u d o w a ć .
In w e n ta r z «Z », dziś w B ib lio te c e O rd y n a c ji Z a m o js k ie j rę k o p is N r 1 9 6 9 /II, nosi d atę «A. D -n i 1591 d ie 17 m a r c ii* , a tytu ł:
R egestr fo lw a r k ó w i w s i d zie d ziczn yc h , o b s za ró w i ró l p u s ty c h Jaśn ie W ie lm o ż n e g o Pana Jana Z a m o y s k ie g o , K a n c le
rza i H e tm a n a K o ro n nego , M a lb o rs k ie g o , K n yszyń skieg o , B eł
skiego, J a w o ro w s k ie g o , M ię d z y rz e c k ie g o etc. etc. Starosty.
U c z y n io n y ro k u Bożego 1591, d n ia 17 m a rc a.
Jest to rę k o p is p a p ie ro w y , b ard zo d o b rze za c h o w a n y , fo rm a tu 16,5 X 21,5 cm , z a w ie ra k a rt 252. P o je d y ń c ze s k ła d k i po 8 k a rt p rzy s zy te są do k a w a łk a p e rg a m in u , tw o rzą c e g o jed n o cze śn ie m ię k k ą o k ła d k ę d o m o w e j, b ard zo p ro w iz o ry c z n e j, ro b o ty . N a o k ła d k ę tę zo stał u ży ty i p o p su ty (o b c ię ty u d o łu ) te s ta m e n t A n d rz e ja z O s s o lin a i D z ik o w a , d a to w a n y w 1522 r. T e k s t testa
m e n tu z a c h o w a ł się dość d o b rze d z ię k i tem u , że p e rg a m im o b ró -
200
eony je s t na z e w n ą trz stro n ą n ie zap is an ą. T r u d n o n a to m ia s t m ó w ić c o k o lw ie k o a u te n ty c zn o ś c i d o k u m e n tu , k tó ry p o z b a w io n y zo stał z a k ła d k i, b ęd ącej z w y k le m ie js c e m p rz y c z e p ia n ia p ieczęci.
D la u s z ty w n ie n ia i n a d a n ia n ie c o lepszego w y g lą d u o p ra w y , d o m o ro s ły in tr o lig a to r z a s ło n ił ta k że i s tro n ę zapisaną, w e w n ę trz n ą , p e rg a m in u d w o m a a rk u s z a m i p a p ie ru . Je d n y m z n ic h je s t list, a d re s o w a n y do Jana P im k o , p isarza p ro w e n to w e g o k lu c z a Z a m o j
skiego, lis t tru d n y do o d c zy ta n ia bez ro z e r w a n ia o k ła d k i.
D r u g i a rk u s z p a p ie ru , to b ru lio n lis tu b ez p od p isu, n ie o b o ję tn y p rz e c ie ż d la h is to ry k a Z am o śc ia, bo, ja k z tre ś c i i m a rg in a l
n y c h w ła s n o rę c z n y c h Jana Z a m o y s k ie g o d o p is k ó w w y n ik a , d y k to w a n y p rzez sam ego k a n c le rza . P rzeznaczo n y b y ł d la ka n c le rs k ie g o sługi, W ę g rz y n a B alogi, k tó ry z w y k le z a ła tw ia ł s w e m u p an u zak u p y w in a .1)
N ie w ie m y , ja k ta m B aloga s p ra w ia ł się d otych czas w s w y c h p od ró żach, a je ź d z ił n a W ę g r y i na w ę g ie rs k ą g ra n ic ę od k ilk u n a stu ju ż lat. T y m ra ze m je d n a k p rz y s ła ł ra p o rt, k tó ry n ie zado- w o ln ił K a n c le rza . T o też o d p o w ie d ź pańska zac zy n a ła się od ta
k ic h słów :
Baloga, o d d an o m i lis t od cieb ie, z k tó re g o m m a ło co z ro z u m ia ł. Ż le b y ta k i lis t pisać z Z a m c h u do Z am o śc ia, a ty z ta k d a le k ie g o k r a ju n ap isałeś ja k iś lis t g łu ch y, bo m i piszesz, żeś k u p ił 14 b ecze k starego w in a , a n ie piszesz m i je ś li d o b re alb o złe i p oczem u .
Pod k o n ie c lis tu , po o m ó w ie n iu s p ra w p ie n ię żn y c h , ta k i jes t ustęp:
P o w ie d a łe ś m i, że cię p ro s ił ja k iś k u p ie c o list, żeby m ó g ł m ie ć w in a sk ład w Z a m o ś c iu . I o w s zem , staraj się z p iln o ś cią, abyś się z n ie m m ó g ł u jrz e ć . P o uu ed z-że m u , że to ode m n ie o trz y m a i będę m u b ard zo rad, b o b y m m ó g ł p rzeze ń ła tw ie j w in a d o b re m ie w a ć i m n ie js ze m k o s zte m .2) A le w ró ć m y do naszego rę k o p is u .
N a w ie rz c h n ie j stro n ie za b ru k a n e j o k ła d k i w id n ie je d uża lite ra Z, n iże j c y fra roczna: 1591, a pod n ią sy g n a tu ra rę k ą 17 w ie k u po staw io na: « T it. N o w y Z am o ść Fas. 13 N r . 2 3 *.
T re ś ć rę k o p is u p rz e d s ta w ia się ja k n astępuje:
*) Por. Tarnawski, Działalność gospodarcza J . Zam oyskiego, 290.
2) Listu tego nie podajem y w całości, gdyż zostanie on umieszczony u j dru
kującym się 4 . tomie Archiw um Ja n a Zam oyskiego. Data listu: Zam ość 29.XII.1588.
k. 1—3 F o lm a rk K o źlero g i, k . 4 —7 m ieś M o k re , k. 7 v . — 10 v.
m ieś Z d a n ó m , k. 11 — 12 m ieś P n ió m . N a k a rc ie 12 v . ta k a n o ta tka:
A n n o D o m in i 1591 d. 18 a p rili. Z p o m ie śc i P. W n u k a 1) m ó jta i osajce Z a m o y s k ie g o . P o m ied zia l, że się to m y m ie rz y ło ro le j ła n ó m trz y d z ie ś c i i c z te ry , k tó ry c h je s t ro zd a n y c h trz y d zieści a n ie ro z d a n y c h c zte ry . N a p rz y m ile ju 2) ta k n ap isan o, że będ ą p ła c ić po m y jś c iu m o l e j s) z każdeg o ła n u D o m in o po g r. 40, a do k o ś c io ła gr. 12.
Z d o m u co m m ie ś c ie — D o m in o p o gr. 6, a do k o ś c io ła gr. 2. Z d o m u n a p rz e d m ie ś c iu — D o m in o po gr. 4, a do k o śc io ła gr. 2.
M o rg ó m , o grod ó m n a p rz y m ile ju n ie m a sz. Pan W n u k m a m s zys tko zg oto m am szy Jego M o ś c i dać z u p e łn ą spram ę.
k. 13 — 45 Miasto Nowe Zamoście, k. 46 — pusta, k. 47 — 52 F o lm a rk H o ris z o m s k i, k. 5 3 —55 m ieś Ja ro słam ie c, k. 5 6 —57 fo lm a rk J a ro słam ie c, k. 5 8 —62 m ieś S tab ró m , k. 62 V .—67 fo lm a r k J a n io m ice , k. 6 8 —72 m ieś K a lin o m ic e , k. 7 3 —75 fo lm a rk S itan ie c, k. 7 6 —82 m ieś S itan ie c, k. 8 3 —86 fo lm a rk S u lim ic k i, k. 8 7 —89 m ieś S u lim ic e , k. 9 0 —91 m ieś M a n a s te r, k. 9 1 —93 m ieś Z a b itó m , k. 9 4 —96 m ieś W is ie n k i, k. g 6 v .— 100 H u szc zka W ie lk a m ieś, k. io o v .— 102 m ieś H u s z c zk a M a ła , k. 103— 104 fo lm a rk m K ras n e m , k. 105—108 m ieś K rasne, k. 109— 110 fo lm a rk W ie rz b k o m ic e , k, 111— 113 m ieś W ie rz b k o m ic e , k. 114—118 fo lm a rk W ie p r z o m e Je zio ro , k. 119— 122 m ieś W ie p r z o m e J e zio ro s tro n a d zie d ziczn a, k. 124— 129 W ie p r z o m e - go J e zio ra d ru g a p o ło m ica, s tro n a K ró lem sk a, k. 130—136 m ieś d z ie d ziczna Rogoźno, k. 137— 138 m ieś Ł o s in iec, k. i3 8 v . —139 m ieś S zary Kąt, k . 140 — pusta, k. 141 — m ieś P ań k ó m k ró le m s k a , k. 142— 144 m ieś T a rn a m a tk a k ró le m s k a , k . 145— 148 W ie r z c h Ra
c h a n ie m ieś k ró le m s k a , k. i4 8 v .— 153 m ieś R zeczyca, k. 153 — m io ska H u b ic z , k. 154— 157 m ieś Z era m c e, k. 158—164 m ieś K a m io n k a , k. 165— 167 m ieś H re b ie n n e , k. 168—170 m ieś L u b yc a, k . 171 — 172 m ieś G ó ra , k. 173— 175 m ieś S ielce, k . 175V.— 176 m ieś P a rc h a c z
*) W nuk W ojciech , rajca m. Sandomierza, został przez Zam oyskiego przyjęty na wójta i «osadźcę» N ow ego Zam ościa w r. 1 5 8 1. (Arch. Ja n a Zam oyskiego t. 2., 4 14 ).
*) Aktem lokacyjnym z dnia 3.IV 1580 Zamoyski uwolnił mieszczan od wszel
kich opłat na przeciąg 2 5 lat. Po tym czasie miała obowiązywać przytoczona taksa czynszów (Arch. J. Zamoyskiego, t. 2. str. 3 9 4)*
3) To znaczy — po ukończeniu wolnego od podatków okresu.
202
k. i7Ó v. — 179 m ieś C h le w c z a n y , k. 180 — 162 m ieś D o m a s zó w , k. 183— 184 m ieś B u tin y , k. 185— 186 inieś D w o rc e , k. 186—188 w ie ś R e k lin ie c , k. i8 8 v . — 190 w ie ś T u s z k ó w , k. 190V.— 192 w ie ś W o lic a fo lw a r k , k. 192 — w ie ś W o lic a , k. 193 — 194 fo liu a rk C h ro n o w s k i, k. 195 — w ie ś C h ro n ó w , k. 196 — 197 w ie ś i fo lw a r k w Z a m c h u , k. 198—200 w ie ś Z a m e c h , k. 2 0 1 —204 w ie ś Ł u k o w a , k. 2 0 5 — pusta, k. 2 0 6 —207 w ie ś Babice, k. 2 0 8 —210 w ie ś Psza Stara, k . 2 i o v .—214 w ie ś W o la Pszańska, k. 2 1 5 —217 fo lw a r k R o żan iec ki, k. 2 1 8 —pusta, k. 2 1 9—221 w ie ś R óżaniec, k. 2 2 2 ^ 2 2 3 W o la R o żan iec ka, k. 2 2 4 —225 fo lw a r k K siężpo lski, k. 226 — 232 w ie ś K siężpo le, k. 233 — pusta, k. 2 3 4 — 236 w ie ś Plossy, k. 2 3 7 — 239 w ie ś K o rc h ó w , k. 2 4 0 — 241 f o lw a r k w Bieszczy, k. 2 4 2—251 w ie ś Bieszcza, k. 2 5 2 —pusta.
C a ły rę k o p is p is an y je s t je d n ą rę k ą , w y ją w s z y d w a m iejsca, dotyczące m ia n o w ic ie w s i K siężpo le (k . 2 2 6 —232) i w s i Bieszcza (k. 2 4 2 - 2 5 1 ).
Ja k z tego p rzeg ląd u tre śc i w id a ć , o m a w ia n y rę k o p is je s t p o d s ta w o w y m zb io re m w ia d o m o ś c i o d o b ra c h Jana Z a m o y s k ie g o , p o s iadanych p rzezeń w 1591 r. R ę ko p is re je s tru je n ie ty lk o ro le i b u d y n k i fo lw a rc z n e , a le też p o d aje w s z y s tk ic h za g ro d n ik ó w , o bo w ią z a n y c h do p ań szc zyźn ia n y ch ro b ó t, w y lic z a ilość d zie ci i in w e n ta rza żyw ego .
In te re s u ją c a nas w tej c h w ili lu s tra c ja Z am o śc ia m ieści się na k a rta c h 13—45. Pisana jes t w ten sposób, że p od ka żd ą p o zy cją zo s ta w io n o o k o ło 2 —3 cm pustego m iejsca, stąd lu s tra c ja z a jm u je aż 33 k a rty .
Z a n im cenn y tek st lu s tra c ji p o zn a m y n iże j w całości, n ie od rzeczy b ęd zie u p rz y to m n ić sobie, że w r. 1591 Zam o ść, a w ó w c z a s N o w y Zam o ść, lic z y ł sobie z a le d w ie je d e n a s ty ro k is tn ie n ia . W ta k k r ó tk im czasie w ła ś c iw e m ias to zy s k a ło 217 d o m ó w , p rze d m ie ś c ie L w o w s k ie m ia ło ic h 32, a L u b e ls k ie 26. P la c ó w n ie z a b u d o w a n y c h b y ło w 1591 r. o g ó łem 26 z a le d w ie . O c z y w iś c ie n ie w s z y s tk ie d o m y b y ły m u ro w a n e . W ię k s z o ś ć n ie w ą tp liw ie z b u d o w a n a b y ła z d rze w a . L u s tra c ja n ie w y k a z u je tego w p ra w d z ie zu p e łn ie d o b itn ie, a le ta k ie o k re ś le n ia ja k «d o m ek », « c h a łu p ka » czy «izd eb ka» m ó w ią sam e za siebie. Z res ztą ta k i stan rze czy s tw ie rd z a ją in n e źró d ła , n a w e t z n ieco p ó źn iejszyc h czasów ').
') por. Białkowski L., Z archiw aliów zamojskich, Zam ość 1929. Odbitka z księ
gi pamiątkowej «Szymon Szym onowicz i jego czasy*.
W ś r ó d m ies zcza n c u d zo zie m c y tw o r z y li dość p o k a źn ą gru pę, liczącą:
19 O rm ia n 12 G re k ó w N ie m c ó w W ę g r ó w W ło c h ó w Ż y d ó w S zko ta
N a jb o g a ts z y m z n ic h b y ł N ie m ie c H a n s B a rte l, w k tó re g o rę k a c h z n a jd o w a ło się 1591 r. 7 d o m ó w i 3 p lace, w tej lic z b ie 4 d o m y i p la c w R y n k u 1). M ia ł B a rte l ta k że w ła s n y b ro w a r i s ło d o w n ię . In s ty tu c y j ty c h b y ło zre sztą w Z a m o ś c iu aż 7. R ze m io s ło re p re z e n t o w a ło w Z am o ściu:
s ze w c ó w 11 s u k ie n n ik ó w 2
k u ś n ie rz y IX m a la rz y 2
tka czy 9 z ło tn ik ó w 2
k r a w c ó w 8 b e d n a rzy 2
rz e ź n ik ó w 7 c z a p n ik 1
p ie k a rz y 7 s te lm a c h 1
ślusarzy 5 s z k la rz 1
k o w a li 5 k o tla rz 1
m u ra rz y 5 to k a rz 1
c ie śli 4 g ra b a rz 1
k u c h a rz y 4 p ostrzyg acz 1
sto la rzy 3 r y m a rz 1
p iw o w a r ó w 3 c y r u lik 1
p rz e k u p n ió w 3 g arn ca rz 1
w s z y s tk ie dan e z n a jd u ją się A ° 15 9 1 d. 18 Marca
uj p o n iższej lu s tra c ji.
N a ulicy Szewskiej od zamku ku Miasto Noiue Zam oście Świętego
Tom asza.2)
Obejrzenie D om ów zbudowanych i go- spodarzów w nich mieszkających, także placów jeszcze niezabudowanych do
dnia dzisiejszego. Naprzód
wschodu słońca idąc 1. Dom W a c ła w a szew ca
2. Dom Ja n a Lubelskiego 3. Dom Paw ła Kulie
4. Dom G regra Kothkowskiego 5. Dom Marcina Thkacza przekupnia
1) Tenże Bartel dzierżawił także m łyny w Zam ościu i Żdanow ie. (Tarnawski, Działalność gosp., 2 17 ), a w 158 9 r. sprzedał dom w Rynku Solnym M ikołajowi Uhrowieckiem u (Białkowski, o. c., 6).
2) D alej przekreślono słowa: «Rynek W ielki», a dopisano inną ręką uw agę:
«nie tak regestr pokazał P. W nukow ».
2 0 4
6. Dom Tomasza z Bełza
7. Dom Stanisława Opałki z Turobina 8. Dom Matisa Pączka
9. Dom Jakuba szew ca z Sienna
Przez Przecznicę przeszedszy 10. Dom Matisa Cziepluszki szew ca 1 1 . Dom W acław a szew ca z Turobina 12 . Dom Iwana bednarza z Rachań 13 . Dom Mikołaja Cziechlicza sw ie cz1) 14. Dom Tomka szewca
15. Domek
16. Domek Matisa Sticherowicza 17 . Domek W aw rzyń ca Isztoka 18. Domek Jan a Barwierza ślepego 19. Domek Jakub Czieslia przekupień
Przez Przecznicę 20. Domek Sczesnego flisa 2 1. Domek Stanisława piekarczyka 22. Plac
23. Domek W ojciecha kucharza
N a ulicy Chełmskfej od zamku na wschód słońca idąc
1. Dom Marcina Mithki olendra
2. Dom Kopanskiey w d ow y 3. Dom W alentego szew ca z Chełma 4. Chałupka Tomkowska, teraz Urban
Hayduk 5. Dom Ivinskiego 6. Dom Stanisława tkacza 7. Dom Bartosza tkacza
W Rynku Solnym z północy 1. Dom Ja n a Piczkowskiego 2. Dom Bilikowicza
Przez Przecznicę
3. Dom Stanisława tkacza 4. Dom Kurilla ze Zdanowa
N a temże Rynku pod wschód słońca 5. Dom karczmarza z Płoskiego 6. Dom Iwana z Babin 7. Dom Pana Uhrowieczkiego2) 8. Dom Pana Uhrowieczkiego
N a ulicy Hrodelskiej s północy 1. Dom Kniazia z Płoskiego 2. Dom Marcina z Potilicza 3. Dom Pastuszyński
4. Dom Ja n a Idzyka w zastawie u Hanusbartlia3)
5. Dom Stanisława Piekarza Mazorka 6. Dom Zbaraskiego krawca, przedal
Matiaszowi krawcowia)
7. Domek Dom araczkiego Przez Przecznicę 8. Dom Christopha Zorka 9. Domek Ja n a sługi miejskiego 10. Domek Sczęsnego piekarza 11 . Domek Ja n a piekarza 12 . Domek Klimczuka murarza
Na tejże ulicy pod południe 13 . Tomasza krawca
14. Domek Jan a Bredki
15 . Dom ek Stanisława Borakowicza kuśnierza
16. Domek Ja n a krawca
17 . Domek Ja n a sługi Leithwójtow- skiego
18. Domek Sobka Byczka piekarza 19. Domek Christopha cieśle
N a ulicy Hrubieszowskiej 1. Dom ek Franka z Ostrowa 2. Domek Stanisława Kruszyny 3. Dom Lorinsza kuśnierza z Opatowa 4. Dom syna tegoż kuśnierza w tyle
tego domu
a) Ten dopisek inną ręką.
*) swiecz = szewc.
2) Mikołaj Uhrowiecki, rotmistrz królewski, towarzyszył Zamoyskiemu w wy
prawie inflanckiej, był świadkiem na dokumencie lokacyjnym Zamościa. Jeden z wymienionych tu domów należał przedtem do Hansa Bartla (por. wyżej str. 2 0 3,przyp. 1).
3) nazwisko Hans Bartel w rękopisie pisane rozmaicie.
Tam że przez Przecznicę 4- Dom L iso w e y w d o w y 5- D om ek Matisa rzeźnika z Opatowa 5- Ja n kowal O patowczyk 6. D om ek Sczybora Skum ow 6. Dom Matisa sukiennika 7. D om ek Jęd rzeja Mazora 7- Dom W aw rzyń ca tokarza 8. D om ek Ja n a kuśnierza N a tejże ulicu od wschodu do zachodu
9- Dom ek Ja n a z Suchodola słońca idąc
10.
1 1 .
D om ek W o jciech a Przybyła
Dom ek Michała z Poznania 8.
9-
Dom Jó zefa stolarza Dom W acław a szewca Przeciw temu przez ulicę ku w a 10. Dom Malchera niemca łow i dan plac Ormianinowi 1 1 . Dom kow ala z Hruszowa Na ulicy Ormiańskiej pod północy od 12. Dom Jędrzeja kucharza
Rynku ku wschodu słońca idąc 1 3- Dom W ojciech a stolarza 1. Dom Łukasza Ormianina Kafian-
czanina
14. Dom Józefa Goscziczkiego Przeciw tej ulicy D worzec p. T o - 2. Dom ek Ja cu b a kramarza pornickiego, *) podle cmentarza
3* Dom ek W artansa Ormianina ormiańskiego.
4- Dom złotnika Ormianina Tam że przez Przecznicę
Na ulicy Bełskiej pod północy z Rynku idąc
5- Dom Stanisław a Kiwka 1. Plac pusty w tyle domu Gosicz-
6. Dom Ormianina Chaczadura kiego
7- Dom ek Ja n a krawca 2. Dom Am brożego kucharza
8. D om ek Ormianina Jan a 3- Dom Jaczka piekarza 9- Plac pusty dan Jaku bo w i z Łucka 4* Dom Andruszka Rusina
10. Plac Ormianina Grzegorza zrąb 5- Dom Oleszka z W ieprzow ego J e
1 1 . Dom C erkw ie ormiańskiej ziora
12 . Dom ek ormiański Charszora Mu- 6. Dom Matisa postrzygacza
ratowicza 7. Dom Sw ieykow skiego
*3- D om ek Ormianina Chondera
N a tejże ulicy pod południe Tam że pod południe ze wschodu 8. Dom Andrisa stolarza
słońca ku Rynku idąc 9- Dom Andrzeja krawca
14. X. Łukasz ormiański 10. Dom Bartosza kuśnierza
1 5- Plac tegoż X. Łukasza ormiańskie 1 1 . Dom Constantego kuśnierza
go, zbudował 12 . Dom Ja n a piekarza
16. Dom ek Stanisław a bednarza *3- Dom Simona Cziołka z Halinowie l7- Dom ek Ja n a kuśnierza 14. Dom W alentego piekarza
18. D om ek Tomka Demka 1 5* Dom Szotha Hanusa
19. Jad am a murarza 16. Dom Hanusa rimarza Niemcza
20. Plac Stefana Ormianina 1 7- Dom Balczera Szretera Na ulicu Lw ow skiej z zachodu ku 18. Dom Tom asza murarza
1.
wschodu słońca idąc Dom Zygm unta Sw ieykow skiego
19.
20.
Dom Stanisława złotnika Dom Herthmana niemczą 2. Dom G regra Miecznika N a ulicy Tiszowieckiej od Rynku 3- Dom B ylin ow y ślusarki w d o w y ku Bronie idąc
*) Topornicki Mikołaj — podstarości zamechski.
20Ó
1. Dom Olszowskiego 2 3- Dom Matisa Pieprzyka z W ie ru
2. Dom Jan a Czarnego szowa
3* Dom Ja n a Rzeźnika 24. Dom Błaszka murarza
Tam że przez Przecznicę 2 5- Dom ek Banacha rzeźnika
4- Dom Andrisa ślusarza Na ulicy Młyńskiej od Rinku
5- Dom Matisa tkacza ku M łynowi idąc
6. Dom Marcina tkacza 1. Dom Mikołaja Szabelnika
7- Domek W ojciech a ślusarza 2. Dom W o ycie ch a Skorki 8. Dom Gregra piw ow ara garwoliń- 3- Dom Iwana soliarza
skiego 4- Dom M atwieja sklarza
9- Dom Stanisława cieśle 5. Dom Sam uella
10. Dom Christopha Czestopyanego 6. Dom Matisa W stępnia N a ulicy Rachańskiej od Brony 7* Dom W incentego przekupnia
ku rynkowi idąc Na tejże ulicy pod północy od Młyna
1. Dom Bogusławskiego ku Rinkowi idąc
2. Dom Jakuba Chmieliowskiego 8. Domek W aw rzyń ca szew ca 3- Dom W aw rzyńcza grabarza 9- Dom M atwieja Litwina 4- Dom ek W asielia z Rachań 10. Dom Matisa Pączka 5-
6.
Plac Marcina tkacza
Plac Matisa tkacza, już tam izdeb Na ulicy Szczebrzeskiej pod południe ka jest
Domek G regra albo Jędrzeja ślu
1. Dom ek Nurzyński Generał
- 2. Domek Mucha
sarza 3- Dom Andrzeja Mithki
Tam że przez Przecznicę Na ulicy Turobińskiej od Rynku 8. Dom Matisa Kotuchny cieśle 1. Dom Błażeja Zychow icza 9- Dom Jakuba kuśnierza 2. Dom G reczyna co kupił u Procza
10. Dom Iwaszka kuśnierza 3- Dom malarza co Hanusową mu
rarkę pojął N a tejże ulicy pod południe od Rinku
ku Bronie idąc 4* Dom Andrzejka z W oliączej
1 1 . Dom Steczka dzieci są N a ulicy Grodzkiej
12 . Dom Szawki kuśnierza 1. Plac w tyle P. W nuka 1 3- Dom Kurilla z Szepina 2. Dom Aptekarza Michała !) . 14. Dom W aw rzyńca szewca 3* Dom Christopha malarza 15. Domek Stanisława czapnika 4- Dom Ferensa krawca W ęgrzyna 16.
17 .
Dom Ja n a murarza
Dom Piotra rzeźnika N a ulicy Lubelskiej od Rynku idąc 1. Dom Hanusa cirulika
Tam że przez Przecznicę 2. Dom Hanusa zamesnika 18. Dom Tim ka z Sitańcza 3- Domek Christopha Greczyna 19. Dom Stanisława stelmacha 4- Plac pusty. P. B łażej Z ychow icz a)
20. Domek Proczow ulica poty k u sta y n ik )
2 1. Domek Ja cu b a Skorki 5* Domek Christopha złotnika
22. Artim rzeźnik 6. Dom P. Doctorów. od za m ku c)
a). *>), ©) dopiski inną ręką
*) Z w ał się prawdopodobnie Czarnołuski (B. O. Z. rkps 1 8 1 5 f. 172).
7. Plac u j tyle malarza
8. W iązanie w tyle Ferensa iegosz W Rynku W ielkim N a pierzei pod wschód słońca 1. Dom niezawarty Ormianina Mu
rata Kurem owicza ze L w o w a 2. Dom tesz niezawarty Tobyasza
Ormianina
3. Dom Tobyaszow ej Ormianki w dow y
4. Dom Am urata Ormianina Jacu bo - wicza
Na tejże pierzei przez ulicę Lw ow ską 5. Dom Hanusbartlia
6. Dom tegosz Hanusbarthla 7. Dom tegosz Hanusbartlia 8. Plac tegosz Hanusbarthla N a pierzei pod południe 1. Plac
2. Plac
3. Dom M anuellego M asapety Greka 4. Plac Franczyska W łocha
N a tejże pierzei przez ulicę 5. Dom gdzie począł m urować B er
nard budowniczy *) 6. Plac. J ę d r z e ie k G r e ka) 7. Plac
8. Plac
N a pierzei pod zachód słońca 1. Dom Jrzego G reczyna Lagudy 2. Dom Philipa Greczyna 3. Dom Bernata Gam bili Greka 4. Dom W o yciech a W nuka
Tam że na tejże pierzei przez ulicę Groczką
5. Dom Bernata Budowniczego W łoch a
6. Dom Ja cu b a Janiszow skiego 7. Dom Murata Kierkora Ormianina.
8. Dom Greczyna Charaziecza N a pierzei pod północy 1. Dom dzieci Rochow ey
2. Dom Leoniego Greka
3. Dom, co Grek kupił u Korzeniow
skiego
4. Plac ku ratuszowi 5. Ratus zaczęty m urować
N a tejże pierzei przez ulicę ku R yn
kow i Solnem u 6. Dom Hanusbarthlia od s y c z ą 2) 7. Dom Zachariasza szew ca Ormia
nina
8. Dom Bartosza O rm ianina
9. Dom A l e k x a n d r a O r m i a n i n a z Łucka
10. Dom Ja n a Migerdicza Ormianina W Rynku W odnem na pierzei pod
wschód słońca 1. Dom M yslikowskiego
2. Dom H acza Rusina 3. Dom W oyta Kalinowskiego 4. Dom Ja n a Piwka
N a pierzei pod południe 1. Dom nieboszki Krzyskowey, J a
strzębska kupiła
2. Dom Stanisława rzeźnika 3. Dom dzieci Słupskiego 4. Dom Łukasza ślusarza
N a pierzei pod zachód słońca 1. Dom Thom asza Budzińskiego
2. Dom G aw ła ze Zdanowa 3. Dom Mikołaya na Sobkowym 4. Dom P. H anusowey w d ow y
A ° D NI 15 9 1 d. 18 Marcii O sada na Przedmieściu Lwowskiem
w Zam ościu. A naprzód N a tey stronie gdzie kościół Lacki
Św iętego Krzyża
a) inną ręką
!) Bernardo Morandi — architekt włoski, twórca planu Zamościa 2) sycenia piwa.