M O N I T O R
Na Rok Pańflri 1780.
N u m : L X X V .
Dnia 2 7 W rześnia.
Signum eft veri amici, qu<e vcra fu nt noth ęccuitare, i f fi difpliccrt pojfint,
T acitu t,
O
Dmieniłbyś zdanie f'TTo ’ » mądry T a c y c ie , wzglądem Przy*
iaciol, gdybyś teraźnieyfzego wie*
ku zoitawai przy życiu; poniew aż c h n c znaieść pew nego, i nieinte- reiTowąuego P rzyiaoieU , potrze*
baby puyść przykładem D yogenefa F ilozofa wśrzod południa z zapa*
Joną pochodnią C złeka fzukaią*
ceg o .
K adziłźebyś m i, abym takie
mu, prawdziwych, ihayłkrytfżych mi ił ii
1
zwierzać m /śli, kto:y. pod poar/W k l fzczerey przyiaźm, nie*m -
- g o * ;, . % e 9 9 »
godziw ą w fercu fwoim tai nie
nawiść?
Przy równał ktoś Przyiaciela do w ynalezionego Skarbu, Q
Thefau
-rùmrinvènit
,qui amicum invenit
) a ztąd nié inna wynika konfekwen- cya, nad tę, źe iako rzecz przytru- dna, i rzadka, Skarb znaleść, tak ifta te cz n e g o Przyiaciela.Roftrząśnieniy bowiem iftotne przyiaźni obowiązki! Człowiek nią zafzczycaiący fię, i drugiemu Oświadczaiący, obligowany ieft bydz mu w umartwieniu pocie
chą, uczęftnikiem radości, chętnie znoiić dla niego przykrości, gd yż cierpieć dla przyiaciela, ieft to fw ą chwałę, laurem w ieńczyć nie
śmiertelności. W potrzebie by dź niu pomocą, żeby fię dawne zy- sciło A xiom a, źe u hoynego P rzy
iaciela, nietylko ferce, ale i worek powinien bydź otw arty, co albo
rzad-
4 % 7 0 0 №
rzadko, albo nigdy niezw ykło fi£, praktykować.
4 Gdyby tak prawdziwa, iak ba- ieczna ziścić fię m ogła hiftorya, o niejakim M omufie, tw ierdzą
cym za iftotną prawdę, iakoby, dawnieyfzych wieków ludzie, m ie
li mieć do Serc fwoich okienką przez które m ogłied en u drugie
go widzieć fzczerą lub obłudny ku fobie miłość. Na ten czaą + każdy upewniony o fzczerey mi
łości, niefprawiedliwieby czy n ił, gdyby prawdziwe m iał fw oią przed Przyiacielem ukrywać
czynności. !
Nad tem i zaś ftowy zainyśleć mł fię przychodzi, difplicere pos-*
fin t co przez nie Autor chciał ro- ‘ zum ieć. Ją bym fą d ził,źe na ten czas podobać by fię nie mógł, gdyby P rzy iaciel Przy iaciela nieprzy ftoy- ne m iał krytykować akcye, wła-
jfnych
*
W 7 °* &
fnych zaś zwićrzaiąc mu fi § zd ró
żności, niefpodziewałby m tlę żeby m u miały bydź okazy ą do urazy, i nieukontentuwania.
Mamy iedirik przykłady, źe i 1 daw n Cyfzych wieków znaydow a- li’fi“ ludzie, obowiązki liateczney prźyiazni ( wyżey wyrażone ) zSchowuiący, iako to: Krok D a
wida z Jonatą, Alexandra wielkie-*
go z Kfęftyonem Piladefa z Ore- Iieni, i wielu innych.
fik ie fkąpt l nafza Polfka w pra
w dziw ych Pr^yiaciol, nieulłanney ftateczney przyiaźni dających ku (obie dowody, z przykładeni i zachęceniem dla pofłronnych na
w et w Europie Narodow.
Nic mi przeto więcey niezofta-
ie
iak t y k o uprafzać uniżenie W . M. Pana Mci Panie Monitor który iako w niezliczone P r z y jaciół obfituieiz grom ady ( tak« & 7 0 2 ^
abyś z łafki Swoiey raczył iedpych u w ltateczney utw ierdzać przy
jaźni, drugich do nięy zachęcać, a za tak użyteczną dla wfpoł Oby watelow pod iętą faty gę, ty m więcey Serc dla liebie p o m n o i, ż y fz , pełnych miłości i Szacunku, \ zi ktoremi i Ja partykularnie^
ośw iadczaiąc mu h ę , ieftem zt...
uszanowaniem. , ,
W . M. Pana ... .. .r i , Kayniżlzym flugą
<dV.- ■ Przyiaeięlłki. v*
\ ' . • ’ ■■ :
H a t a z Koch a wina.
P R Z E Z Z M Y S Ł Y Z L E S T R Z E Z Ó E t t N A T W I Ę C E r N I E S Z C Z Ę Ś C I A *
C Z Ł E K O D N O S I.
D
U f r o ! i u ż e m c i m ó w i ł , ż e f if tai z d r a d y T a m g d z i e u c h o , l u b o k o r o f k o f z l w | za k ła d a .R z e c z y , k t ó r e p r z e z b r a m y z m y f l o w t w o i c h
U c h o d z ą .. iii '. . «,;
przy-
7°3
p r z y p t f f z c z o n e d o m yśli c z s f l o k r o ć c i fzkodzg, A n i tię o p r z e ć m o ż e ich liczbie, i m o c y S e r c e ' b e z b r o n n a ż a d n e v n ie m a i^ c p o m o c y . C o z a g h i p f t w o t o w ie d z ie ć c o o d e i ę w i d z i a n e R o d z i c h c iw o ś ć , i w f e r c u z o f l a w u i e rane?
D a r m o o f lta r ż a g w i a z d y , d a r m o z ł o ś ć F o r t u n e ,
T e n , k t ó r y n a fwg g ł o w ę f a m k u ie p i o r u n y / R o f k o l z ieli n ie p r z y i a c i e l , k t ó r y w a l c z ą c Z o k i e m
P o d c h l e b n y m z w y k ł d o ferca z a k r a d a ć fig k r o k i e m ,
Y m i ł y m o t w o r z y w f z y ie f o b ie t a r a n e m G o ś c i e m w c h o d z i , a p o t y m z o l la i e t y r a n e m ? P i ę k n o ś ć , k t ó r a fię n u l e d o t w y c h o c z u w k r a d a
J c fi n a w z o r św ia tła , p i o r u n p o k t ó r y m w y -
L e d w o c o w o c z a c h b ły ś n i e iey p r o m y c z e k z ł o t y
W r a z w p a d a ig d o pie rfi z a r a ź l i w e g r o t y . A l u b o z d a Hę n i e m i e ć ż a d n e g o o r ę ż a P r z e c i e ż n a r o z u m biie, a i ć r c e z w y c i ę ż a : A c h f l u l ź n i e n a n a t u r ę u i k a r ż a ć fię m a m y Z e m o r z u z g o r f k a lilly c h u c z y n i w fzy t a m y Ż a d n y c h n ie p o ł o ż y ł a m u r ó w , ni g r a n i c y B y t r u d n i e y f z y d o ferca b y ł w f ł ę p o d z r z e n ic y / N a z b y t reft ł a t w y p r z e w ó z , i d r o g a f z e r o k a T a kt,or§ r z e c z y w e h o d z g d o lerca o d o k a : A l e n i e n i n i e y p r z e z d r u g5 b r a m ę t o i e f l u f z y
W e y -
^ 7°4
W e y ś c i e W e l n e d o n a l z e y r o l k o f z m i e w * d u f z y .
T a m n ib y na d o l i n a c h , f p o f o b n y c h d o z d r a d y Z a f a d z a n i e p r z y j a c i e l b r o ń , i I k r y f e i a d y . B r o ń fię poty m iak m o ż e f / , z a r z u c a y m u t a m y J u ż e s p r z e g r a ł , g d y w e f z ł a z d r a d l i w a w t e
b r a m y
S y r e n a , k to rg in n i z o w ig g ło s n ie w i e ś c i, K t ó r a t y m b a r z i e y f z k o d z i , i m f i g b a r z ie y pie
ści .
G ło s t e n f k o r o d o u f z u n i e o f l r o ż n y c h w p ł y w a
C h o ć b y n n y m o c n i e y f z e g o f c r c a w r a z doby*
w a . , ::
P o t ę ż n i e y On f z t u r m u i e l u b o z d a fię m ił y , N i ż tyfigee tr ę b , k t ó r e J e n c h o z b u r z y ły , Y d a fię te n n ie p rz y ja c ie l c a le n ie b y ć t w a r d y B a rz ie y n i ż b o i a ź n i g o d z i e n n a ł z e y w z g a r d y L e c z w t y m f ir a f z n y , w t y m b a r d z o w ie l e d o - k a z u i e
Z e nafz g b r o n i g w ł a f n g n a nas n a f tę p o je . W i e m ż e f a m a n a t u r a r o f k o f z u r o d z i ł a K t ó r g b y n a l z e tr o fk i w t y m ż y c iu f lo d z iła , W i e m , ż e o n a n i e z a w f z e f z k o d z g e a n a m b y w a ,
Z w ł a f z c z s g d y iey n a d o b r e d o b r y cz łe k z a ż y w a .
J a k o t r u c i z n a , k t ó r a c z a s e m z d r o w i u f z k o d z i, C z a s e m dobrze zażyta lu d ziom zdrow ie rQ>
dzi. L ec i
% 7 ° 5 #
L e c z k t o / o d n iey d r z e d z z m y fi y p o t r a f i ł ta k k i e d y ,
Z e b y prze z n ie nie w p u ś c ił w ferce ia k ie y bie*
dy?
K t o k ie dy n a M a r s o w y m bez t r u d u d a ł p olu?
K t o kie dy r a n g o d n i p 3 . a nie u c z u ł bólu?
P i c r w e y n a p t a l k u m o r f l c im b u y n e weydzift z b o ż e ,
P i e r w e y w o n n e z a k w i t n ą na o p o c e r o ż e N i ż ż e b y w p a d ł f z y ' w f e r c e r d l k o f z l u d z i o m m i ł a
M n i e y f o r e m n e y w u m y ś l e ż ą d z y n i e zrodzi*
ła . ' f ■. - . ' •
N i e c h t e d y Jsażdy z m y f l o w T w y c h b r a m y u z b r o i
N i e ć h p iln o ś ć , b a i a ź ń , b a c z n o ś ć t a m n a war*
cie d o i :
$>ame n ie b a , k t ó r e cie ia k o w i e f z , ń i e z d r a d z ę , B y ś te b r a u i y n a pie cz y m i a ł a , t o b i ś ra d z ą . W i g k f z y c h t o b ie d o t e g o p o b u d e k ftie trz e b a . D o ś ć t e y i e d u e y , ż c t a k ch c ę , i e ć t a k ż y c z ę
n i e b a , ’ ‘
: v o