Z
CAŁEGO KRAJU
Pistolet Glock mod. 17
Budowa i identyfikacja grupowaBIBLIOGRAFIA
SUMMARY
54
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 211The article presents the continuing examination of the fibrę samples se- cured from the Stettin 'Griffits Sar- cophagus’ (part I was P.K. no 204). The purpose of the examinations was to determine the types of fabric found among the secured debris.
Jednocześnie wykonane badania składu pierwiastkowego tychże frag mentów oraz włókien porównawczych pobranych z niebarwionej tkaniny je dwabnej „Milanówek" wykazały podo bieństwo ich składów pierwiastkowych (ryc. 10 i 11). Powyższe ustalenia mo gą świadczyć za tezą, że badane skra wki tkanin wykonane były z jedwabiu naturalnego. Całokształt badań prze prowadzonych w Centralnym Labora torium Kryminalistycznym Komendy Głównej Policji pozwala na stwierdze nie, że odnalezione w pęku włókien skrawki tkaniny były wykonane z je dwabiu naturalnego.
Renata Grabowska Czesław Woźny Renata Włodarczyk Marek Miron
Po sukcesach pierwszej generacji „cudownych dziewiątek" „CZ-75", SIG, serii P-220, Beretty 92 i S/W 459 w drugiej połowie lat siedemdziesiątych na rynkach światowych zaczęły się po jawiać nowe. Każda wytwórnia stawia ła sobie za cel wyprodukowanie włas nej broni tej klasy. Na początku lat osiemdziesiątych do produkcji wszedł austriacki pistolet GLOCK (ryc. 1).
GLOCK jest bronią o konstrukcji bardzo oryginalnej, kompozytowej. Jego szkielet wykonany jest ze spe cjalnego tworzywa sztucznego, a za mek ze stali. Plastykowy magazynek mieści w zależności od wersji od 17 do 32nabojówkal.9x19 mmwz. Parabel lum (Luger) - GLOCK mod. 17, 17L, 18, 19. Glocki produkowane są także w innych kalibrach, np. kal. 10 mm AUTO mod. 20 lub kal. 40 S/W mod. 23. Glocki zrobiły wielką karierę w Sta nach Zjednoczonych, gdzie urucho miono ich wytwórnię w Smyrna w Sta nie Georgia.
Moda na Glocki dotarła także do Polski. Są w nie wyposażone Brygady Antyterrorystyczne Policji, ochrony banków, a także posiadają je grupy przestępcze (po włamaniu do hurtowni broni w Krajkowie k/Wrocławia ubie
głego roku, gdzie zaginęło kilkadzie siąt egzemplarzy).
Budowa i zasada działania pistoletu
Działanie pistoletu oparte jest na zasadzie wykorzystania energii krót kiego odrzutu lufy, z ryglowaniem roz wiązanym podobnie jak w P 220 lub MAG-95 (produkcji polskiej). Ryglo wanie zamka odbywa się przez
prze-Ryc. 1. Pistolet „Glock" mod. 17
Fig. 1. Glock 17 Pistol
1. Zagadnienia konserwacji zabytkowych tkanin i skóry. Wydawnictwo Ośrodka Dokumentacji Zabytków, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Materiały z konferencji w Lodzi 30.09.-1.10.1963 r. pod reda kcją K. Malinowskiego, Zarząd Muzeów
i Ochrony Zabytków, Warszawa 1964, s. 20-58.
2. Consen/ation of Metals, International Restorer Seminar, Veszprem, Hungary, 1-10 July 1989.
3. Sibley, L.R. Jakes K.A.: Survival of
protein fibers in archaeological con- texts, Science and Archaeology, no 26 (1984) p.p. 17-27.
koszenie lufy w płaszczyźnie piono wej. Ruch tylnego końca lufy w płaszczyźnie pionowej wynika ze współdziałania ukośnego występu brody (ryc. 2a,b - 2, 8). Rolę rygli lufy pełni pogrubiona komora nabojowa, uformowana w prostopadłościan (18), wchodzący w okno wyrzutowe łusek, wycięte w zamku (12).
Glock jest pistoletem bezkurkowym, ma modny obecnie mechanizm DAO (double action only - tj. strzelający tylko z napinanej iglicy). Mechanizm uderzeniowy składa się z iglicy (16) i napinającej ją sprężyny uderzeniowej. Napinanie iglicy odbywa się w dwóch etapach. Częściowe napinanie sprę żyny odbywa się przy każdym przeła dowaniu broni, to jest przy każdym ruchu zamka w tylne, a następnie w przednie położenie. Pełne napięcie
Z
CAŁEGO
KRAJU
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 211
55
oraz zwolnienie iglicy następuje pod czas ściągania spustu (5).
Taki układ mechanizmu spustowe go, wzorowany na austriackim pistole cie „ROTH" wz. 07, wraz z wewnętrzną blokadą iglicy, jak w P-38 pozwoliły zrezygnować z zewnętrznych bezpie czników (z wyjątkiem bezpiecznika spustu, umieszczonego wjęzyku spu stowym), gdyż do oddania strzału ko nieczne jest całkowite ściągnięcie spustu. Strzelać można tylko z samo- napinania, co daje klasę pistoletu „SA" - „safe-action" (pistolet bezpieczny w działaniu).
Lufa pistoletu nie jest bruzdowana, lecz ma sześcioforemny przekrój poli gonalny (ryc. 3). Przekrój poprzeczny
Ryc. 3. Przekrój poprzeczny lu/y poligonalnej Fig. 3. Cross-section of a poligonal barrel
włączają i wyłączają się automatycz nie, gdy tylko strzelec zdejmuje palec ze spustu.
W celu oddania strzału należy, po wprowadzeniu naboju do komory na bojowej (ruch zamka do tyłu wywoła nego siłą ręki Strzelca), nacisnąć na język spustowy. Po naciśnięciu na ję zyk spustowy, bezpiecznik spustu zo- staje wyłączony i wraz z nim przesu wany jest do tyłu. Po przebiegu drogi ok. 10 mm, w czasie której występ szyny spustowej (19) wyłącza prze dnią blokadę iglicy (15), szyna spusto wa napotyka na występ iglicy (16) i rozpoczyna się drugi etap napinania iglicy. Drugi etap trwa do czasu samo- wyzębienia się zaczepu iglicy na dro dze 12,5 mm. Samowyzębienie się za czepu może nastąpić wtedy, kiedy zo stanie wyłączona tylna blokada iglicy, tzn. gdy język spustowy razem z szyną spustową wykona drogę do tyłu równą 22,5 mm. Iglica po samowyzębieniu pod wpływem własnej sprężyny prze suwa się do przodu i nakłuwa spłonkę naboju. Spłonka zapala ładunek pro chowy. Podczas spalania się ładunku prochowego w lufie powstają gazy prochowe, które ciśnieniem swym wy rzucają pocisk z przewodu lufy. Jedno cześnie lufa wraz z zamkiem pod dzia-lufy poligonalnej ma zarys wieloboku
zbudowanego z 6 łuków o dużym pro mieniu krzywizny. Gwint poligonalny (tzw. wielokątowy) spełnia w lufie ku lowej taką samą rolę jak gwint o zary sie prostokątnym, tzn. służy do nada nia pociskowi ruchu obrotowego. Od mienność od gwintu tradycyjnego po lega głównie na tym, że pocisk jest prowadzony w lufie nie przez stosun kowo wąskie pola, ale uformowane śrubowo-łukowe lub płaskie pasy. Na płaszczu części prowadzącej wystrze lonego pocisku pozostają z tego po wodu nie ślady wcięć pól, lecz szersze spłaszczone pręgi. Gwint taki opraco wał w latach pięćdziesiątych ubiegłe go wieku Joseph sir Whitwort (1803- 1887).
Pistolet GLOCK ma trzy bezpieczni ki tworzące wspólny system bezpiecz nego działania. Są to:
-zewnętrzny bezpiecznik spustowy (5),
- wewnętrzny bezpiecznik prze dniej części iglicy (15),
- wewnętrzny bezpiecznik tylnej części iglicy (20).
Razem uniemożliwiają odpalenie naboju do momentu, dopóki spust nie zostanie całkowicie ściągnięty. W tra kcie ściągania spustu bezpieczniki
Ryc. 2a. Pistolet rozłożony: 1 - zamek, 2 <- lufa, 3 - żerdź i sprężyna powrotna zamka, 4 - szkielet, 5 - język spustowy' z bezpiecznikiem, 6 - zatrzask zamka, 7 - maga zynek, 8 - broda (płytka ryglująca), 9 - wśłizg nabojowy, 10 - przerywacz, 11 -wy rzutnik
Fig. 2a. Disassembled pislol: 1 - lock, 2 - barrel ,3 - guide and recoil spring ofa lock, 4 -fraine, 5 - trigger gnard post, 6 - lock latch, 7 - niagazine, S - intcrlocking piąte, 9 - cartridge slide, 10 - breaker, 11 - ejector
Ryc. 2b. Pistolet rozłożony: 12 - okienko wyrzutowe i ryglujące zamka, 13 - podajnik, 14 - wyciąg łusek, 15 - przednia blokada iglicy, 16 - zaczep iglicy, 17 -płytka zamka, 18-komora nabojowa-prostopadłościan ryglujący, 19-szyna spustowa, 20 - blok sterujący
Fig. 2b. Disassenibled pislol: 12- ejector window, 13- feed mechanism, 14 - extraclor, 15 - front stop of firing pin, 16 - trigger stop, 17 - lock slide, 18 - cartridge chaniber-interlocking cubicoid, 19 - trigger lever, 20 - drwing bar
Z
CAŁEGO
KRAJU
Dane taktyczno-techniczne GLOCK 17 GLOCK 19PROBLEMY KRYMINALISTYKI 211
56
a
1
Ryc. 5. Czółko trzona zamkowego pistoletu a - grot igliczny, b - pazur wyciągu, c - wyrzutnik
Tig. 5. Front of the brcacJi błock: a - firing pin, b - crtraclor, c - ejector
laniem gazów prochowych na dno łu ski przesuwa się do tyłu. Wskutek wzajemnego oddziaływania brody lufy
Identyfikacjagrupowa na podstawie odstrzelonych łusek
Na łusce odstrzelonego naboju wy stępują ślady powstałe w trakcie strza łu na skutek współdziałania części składowych broni i prężności gazów prochowych. Dla potrzeb identyfikacji grupowej dla tego typu pistoletu naj większą wartość przedstawiają ślady czółka trzona zamkowego, wzajemne usytuowanie kątowe śladów wy rzutni ka i pazura wyciągu (ryc. 5, 6). Dla ułatwienia opisu posłużono się ukła dem godzin na tarczy zegarowej. Ze względu na fakt, że łuska jest bryłą obrotową i nie można ustalić na niej płaszczyzny odniesienia, dlatego pod czas omawiania ułożenia ww. śladów Ryc. 4. Lufa pistoletu za
ryglowana w okienku wyrzutowym zamka Fig. 4. Pistol barrel iriter- locked in ejcctor window
kie występuje podczas prawidłowego strzału.
Ślad grota iglicznego znajdujesięw centralnej części spłonki (ryc. 6a) w
kształcieprostokątao wym. 0,7 x 2,8
mm,skierowany dłuższym bokiem na
godz.12-6 i głębokościokoło 0,5mm.
Wgłębienie tworzy obrys bryły ostro
słupa ściętego (łódeczkowato). Na śladzie grota iglicznego najczęściej
występujeześlizg na godz. 12.Ponad to wokół wgłębienia od grota igliczne
go występuje wybrzuszenie odwzo rowujące prostokątny kształt kanału iglicznegoo wym. 1,5 x 3 mm.
Pazur Wyciągu (ryc. 5-b), którego
szerokość wynosi4,9 mm, pozostawia
swój śladpo prawejstronie, we wtoku łuski na kryzie - godz. 3 (ryc. 6-b). Wyrzutnik umiejscowiony z lewejstro
nyszkieletu (ryc. 5-c)ma w przekroju
kształtprostokątny o wym. 1,5 x 1mm,
ajego powierzchnia czołowa ułożona
jest prostopadle doosi pistoletu. Jego
ślad (ryc. 6-c) znajduje się między krawędzią łuski i krawędzią spłonki na
godz. 7. Kąt między śladami pazura
wyciągui wyrzutnika wynosi ok. 120°. Czółko trzona zamkowego pokryte
jestułożonymirównolegle pionowymi
rysami, powstałymi w procesie produ
kcji.Rysy te odwzorowują się nałusce
równolegle do osi godz. 12-6, dobrze sąwidoczne na powierzchni spłonki. kaliber nabój długość całkowita wysokość szerokość dł. linii celowniczej długość lufy
masa pistoletu bez magazynka masa pistoletu z nabojami* pojemność magazynka (szt.) prędkość początkowa pocisku* energia początkowa pocisku siła spustu
swobodny ruch spustu droga napinania iglicy skok gwintu lufy kierunek skręcania profil przewodu lufy
9 mm Parabellum 174 mm 124 mm 30 mm 152 mm 102 mm ,595g________ 838 g 15/17 360 m/s 500 J________ 2.5 kg 10 mm 12.5 mm 250 mm prawoskrętny poligonalny 6-foremny (heksagonalny)
h
i bloku ryglującego, następuje obniże nie się tylnego końca lufy i rozryglowa- nie broni. Lufa zatrzymuje się, zamek wyciąga łuskę i ściska sprężynę po wrotną. Po zetknięciu się z wyrzutni- kiem, łuska zostaje wyrzucona przez okno zamka na zewnątrz pistoletu. Po dojściu do skrajnego położenia pod działaniem sprężyny powrotnej, za mek zaczyna przesuwać się do przodu dosyłając do komory nabojowej kolej ny nabój. Podczas tego ruchu zostaje
wstępnie napięta sprężyna iglicy. Na- przyjmuje się takie położenie łuski, ja- stępnie zamek, działając na lufę, po
woduje uniesienie się jej tylnego koń
ca i tym samym zaryglowanie pistoletu (ryc. 4). Pistolet gotowy jest do nastę pnego strzału. 9 mm wz. Parabellum 185 mm 136 mm 30 mm 165 mm 114 mm 620 g________ 888 g 17/19 360 m/s 500 J________ 2.5 kg 10 mm 12.5 mm 250 mm prawoskrętny poligonalny 6-foremny (heksagonalny)
* dane zależą od rodzaju używanej amunicji i pojemnościmagazynka
w produkowany byl .Glock* mod 19 z bruzdowanym przewodem lufy (gwinto zarysie prostokątnym, prawoskrętnym, S-polowym o szerokości pola od 1,62±1,65 mm)
Z CAŁEGO
KRAJU
Jerzy Klein SUMMARY Wnioski 57 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 211Na wystrzelonych pociskach dla po trzeb identyfikacji grupowej najwię kszą wartość przedstawiają: liczba pól oraz kierunek i kąt skrętu gwintu. Po cisk wystrzelony z Glocka mod. 17 (19) ma charakterystyczny profil prze kroju poprzecznego, odwzorowujący poligonalny gwint przewodu lufy. Na podstawie przeprowadzonych pomia rów szerokości śladów pól, znajdują cych się na pociskach wystrzelonych z badanego pistoletu, ustalono, że średnia wartość tego parametru (po-Identyfikacja grupowa
na podstawie wystrzelonych pocisków
Przedstawione wyniki badań śla dów znajdujących się na łuskach i po ciskach pochodzących od naboi pisto letowych kal. 9 mm wz. Parabellum
(Luger) odstrzelonych z pistoletu „GLOCK" mod. 17 (19) kal. 9 mm po zwalają na przeprowadzenie identyfi kacji grupowej, tzn. na ustalenie, że naboje te zostały odstrzelone z pisto letu powyższego systemu. W przypad ku badania łusek najbardziej chara kterystyczny jest ślad uderzenia grota iglicznego, cechujący się prostokąt nym kształtem, odwzorowujący bryłę ostrosłupa ściętego o podstawie pro stokąta o wym. 0,7 x 2,8 mm z osią długą ustawioną na godz. 12-6. Ponadto na denku łuski występuje charakterystyczny ślad czółka trzona zamkowego cechujący się podłużny mi, równolegle ułożonymi rysami do prostokątnego śladu uderzenia grota iglicznego. Pocisk charakteryzuje się tym, że na części wiodącej nie wystę pują ślady bruzd przewodu lufy, gdyż przewód lufy gwintowany jest poligo nalnie. Na płaszczu pocisku widocz nych jest sześć szerokich prawoskręt- nych pręg ułożonych w stosunku do osi pocisku pod kątem 6°17' - szero kość pręg mierzonych po cięciwie oko ło 4,5 mm.
The article presents the way in which the Austrian Glock 17 pistol is con- structed, how it operates and what its technical features are. With this type of firearm, group Identification is madę possible on the basis of spent cartridge cases and discharged pro- jectiles.
Ryc. 6. Teoretyczne i praktyczne rozmieszczenie śladów na dnie łuski odstrzelonej z pistoletu Glock mod. 17 kal. 9 mm PARA: a - ślad grota iglicznego, b - ślad pazura wyciągu, c - ślad wyrzutnika
Fig. 6. Theoreticaland practical location of traces on the cart ridge bose shotfroni Glock 17pistol 9 mm PARA: a - tracę
of firing pin, b - tracę of exlractor claw, c - tracę of cjector
miar po cięciwie) wynosi ok. 4,5 mm (ryc. 7). Kąt skrętu gwintu obliczono na podstawie skoku gwintu (250 mm) i
średnicy przewodu lufy mierzonej po polach (8,8 mm), a także dokonano pomiaru tego parametru na kątomie rzu optycznym. Ustalono, że wartość kąta otrzymanego z obliczeń pokrywa się ze średnią wartością kąta z pomia rów, tj. 6°17'.
Ryc. 7. Ślad pola gwinto
wanego poligonalnie przewodu lufy, znajdu jący się na pocisku wy
strzelonym z pistoletu „Glock" mod. 17 kal. 9 Fig. 7. hnpression of poligonally rifled barrel borę on the project ile dis
charged front Glock 17 cal.