Spis tr eści
Postępowanie administracyjne
i sądowoadministracyjne
Przejdź do produktu na www.ksiegarnia.beck.pl
Wydanie 2.
Spis treści
Przedmowa ... V Wykaz skrótów ... XXI Wykaz literatury ... XXVII
Część I. Istota i rozwój postępowania administracyjnego ... 1
Część II. Postępowanie administracyjne ogólne – Kodeks postępowania administracyjnego ... 7
Rozdział I. Przepisy ogólne ... 7
§ 1. Zakres obowiązywania ... 7
§ 2. Zasady ogólne postępowania administracyjnego ... 13
I. Informacje ogólne ... 13
II. Zasada praworządności ... 14
III. Zasada prawdy obiektywnej ... 16
IV. Zasada uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli ... 17
V. Zasada współdziałania ... 18
VI. Zasada rozstrzygania wątpliwości interpretacyjnych ... 18
VII. Zasada pogłębiania zaufania ... 19
VIII. Zasada informowania ... 21
IX. Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu ... 22
X. Zasada przekonywania ... 24
XI. Zasada szybkości i prostoty postępowania ... 25
XII. Zasada polubownego rozstrzygania kwestii spornych ... 26
XIII. Zasada pisemności ... 27
XIV. Zasada oceny działalności urzędów ... 28
XV. Zasada dwuinstancyjności ... 29
XVI. Zasada trwałości decyzji administracyjnej ... 30
XVII. Zasada sądowej kontroli decyzji administracyjnej ... 31
XVIII. Zasada prawomocności decyzji administracyjnej ... 32
§ 3. Organy wyższego stopnia i organy naczelne ... 32
§ 4. Właściwość organu administracji publicznej ... 35
I. Właściwość ustawowa ... 35
II. Określenie właściwości rzeczowej ... 36
VIII Spis treści
III. Określenie właściwości miejscowej ... 37
IV. Spory o właściwość ... 41
V. Skutki prawne wystąpienia sporu o właściwość ... 42
VI. Spory kompetencyjne ... 43
§ 5. Wyłączenie pracownika oraz organu ... 43
I. Uwagi ogólne ... 43
II. Wyłączenie pracownika organu administracji publicznej ... 45
III. Wyłączenie członka organu kolegialnego ... 47
IV. Wyłączenie organu administracji publicznej ... 48
V. Podsumowanie ... 49
§ 6. Strona ... 50
I. Struktura podmiotowa ogólnego postępowania administracyjnego ... 50
1. Zasada uczestnictwa ... 50
2. Podmioty i uczestnicy postępowania ... 51
II. Legitymacja formalna i materialna w ogólnym postępowaniu administracyjnym ... 54
1. Strona postępowania ... 55
2. Organizacja społeczna ... 61
III. Zdolność podmiotowa w ogólnym postępowaniu administracyjnym ... 65
IV. Zdolność procesowa i postulacyjna w ogólnym postępowaniu administracyjnym ... 67
1. Zdolność procesowa ... 67
2. Zdolność postulacyjna ... 68
3. Pełnomocnictwo ... 70
§ 7. Załatwianie spraw ... 73
§ 8. Doręczenia ... 80
I. Wprowadzenie ... 80
II. Doręczenia elektroniczne ... 81
III. Doręczenie hybrydowe ... 84
IV. Zasada bezpośredniości doręczeń ... 86
V. Obowiązek informowania o każdoczesnej zmianie adresu mającej miejsce w postępowaniu administracyjnym ... 87
VI. Doręczenie właściwe osobie fizycznej ... 87
VII. Doręczenie zastępcze osobie fizycznej z art. 43 KPA ... 88
VIII. Doręczenie zastępcze osobie fizycznej z art. 44 KPA ... 90
IX. Doręczenie pism w postępowaniu administracyjnym adresatom niebędącym osobami fizycznymi – charakterystyka ... 92
X. Potwierdzenie doręczenia ... 93
XI. Odmowa przyjęcia pisma przez adresata ... 94
XII. Doręczenie pism kierowanych do osób nieznanych z miejsca pobytu, dla których sąd nie wyznaczył przedstawiciela ... 95
XIII. Doręczenie przez obwieszczenie ... 96
XIV. Wielość stron ... 97
IX Spis treści
§ 9. Wezwania ... 97
I. Wprowadzenie ... 97
II. Zasada nieuciążliwości wezwań ... 98
III. Terytorialne ograniczenie obowiązku osobistego stawienia się na wezwanie organu ... 99
IV. Instytucja pomocy prawnej ... 99
V. Elementy wezwania ... 100
VI. Wezwania pilne ... 102
VII. Zwrot kosztów ... 103
§ 10. Terminy ... 104
I. Rodzaje terminów (terminy materialne i proceduralne) ... 104
1. Zagadnienia wstępne ... 104
2. Terminy proceduralne ... 105
3. Kryteria podziału terminów ... 106
4. Kwestie szczegółowe ... 108
II. Początek biegu terminu ... 108
III. Koniec terminu – sposób normatywnego oznaczenia ... 109
IV. Koniec terminu a dzień ustawowo wolny od pracy ... 109
V. Sposób obliczania terminów ... 110
VI. Ustawowe warunki zachowania terminu ... 111
VII. Instytucja przywrócenia terminu ... 111
VIII. Przesłanki umożliwiające przywrócenie terminu ... 112
IX. Organ właściwy do przywrócenia terminu. Forma przywrócenia terminu ... 116
X. Wpływ regulacji specjalnych podejmowanych w 2020 r. (w trakcie stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii) na bieg terminów w postępowaniu administracyjnym ... 117
Rozdział II. Postępowanie ... 121
§ 11. Wszczęcie postępowania ... 121
I. Postępowanie wszczynane na żądanie strony lub z urzędu ... 121
II. Forma wszczęcia postępowania a możliwość wydania aktu administracyjnego związanego z tym zdarzeniem ... 123
III. Wszczęcie postępowania z urzędu ze względu na szczególnie ważny interes strony (art. 61 § 2 KPA) ... 123
IV. Data wszczęcia postępowania ... 126
V. Inne zagadnienia ... 128
1. Data wszczęcia postępowania a termin załatwienia sprawy ... 128
2. Konieczność zawiadomienia wszystkich stron o wszczęciu postępowania ... 128
VI. Dodatkowa regulacja instytucji wszczęcia postępowania ... 129
VII. Podanie w KPA ... 132
1. Rodzaje pism noszących miano podania ... 132
2. Dopuszczalne środki wnoszenia podań ... 133
X Spis treści
3. Zróżnicowanie skutków nieprawidłowo wniesionego podania ... 135
4. Pojęcie pozostawienia podania bez rozpoznania ... 137
5. Brak właściwości organu i forma załatwienia podania ... 137
6. Podanie dotyczące kilku spraw administracyjnych ... 138
§ 12. Metryki, protokoły, adnotacje ... 139
I. Uwagi wstępne ... 139
II. Metryka sprawy ... 139
III. Protokoły i adnotacje ... 140
§ 13. Udostępnianie akt ... 143
I. Zasada jawności wewnętrznej postępowania administracyjnego .. 143
II. Zakres prawa wglądu strony do akt sprawy ... 145
III. Udostępnianie akt w formie elektronicznej ... 146
IV. Ograniczenia w udostępnianiu akt sprawy stronie ... 146
V. Prawo wglądu w akta sprawy a RODO ... 147
§ 14. Dowody ... 148
I. Cel postępowania dowodowego w KPA ... 148
II. Środki dowodowe ... 151
1. Dokumenty ... 151
1.1. Dokumenty urzędowe ... 151
1.2. Dokumenty prywatne ... 153
1.3. Odpisy i wyciągi z dokumentów ... 154
2. Zeznania świadków ... 155
2.1. Niemożność bycia świadkiem ... 155
2.2. Prawo odmowy składania zeznań w charakterze świadka ... 156
2.3. Prawo odmowy odpowiedzi na pytania ... 156
2.4. Sankcje za niestawiennictwo i bezzasadną odmowę złożenia zeznań/odpowiedzi na pytanie ... 157
3. Opinie biegłych ... 157
4. Oględziny ... 159
5. Przesłuchanie strony ... 159
6. Oświadczenie strony ... 160
III. Obowiązki i uprawnienia organu administracji w postępowaniu dowodowym ... 160
1. Obowiązki organu administracji w postępowaniu dowodowym .. 160
2. Uprawnienia organu administracji ... 161
IV. Udział strony w postępowaniu dowodowym ... 161
V. Uchybienia w postępowaniu dowodowym ... 163
§ 15. Rozprawa ... 163
§ 16. Mediacja w postępowaniu administracyjnym ... 168
I. Uwagi ogólne ... 168
II. Cel i charakter mediacji ... 169
III. Podmioty uczestniczące w mediacji ... 170
IV. Przeprowadzenie mediacji ... 171
V. Wynagrodzenie za prowadzenie mediacji ... 173
XI Spis treści
§ 17. Zawieszenie postępowania ... 173
§ 18. Decyzja administracyjna ... 179
I. Istota decyzji administracyjnej ... 179
1. Pojęcie decyzji administracyjnej ... 179
2. Nazwa aktu a charakter (treść) aktu administracyjnego ... 180
3. Rozstrzygnięcie sprawy co do istoty ... 181
4. Podstawy rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej ... 181
5. Rozstrzygnięcie sprawy co do istoty a jej zakończenie w instancji ... 183
6. Decyzje kolegialnych organów administracji publicznej ... 183
7. Decyzje częściowe i całkowite ... 183
8. Domniemanie załatwiania sprawy w formie decyzji ... 184
II. Współdziałanie organów administracji publicznej w ramach wydawania decyzji ... 184
1. Współdziałanie organów administracji publicznej a przestrzeganie właściwości ... 184
2. Współdziałanie organów administracji publicznej – instytucja prawa materialnego a instytucja prawa proceduralnego ... 185
3. Istota postępowania głównego a postępowania opiniującego ... 185
4. Charakter zajęcia stanowiska przez organ współdziałający ... 186
5. Termin do zajęcia stanowiska przez organ współdziałający. Skutki przekroczenia terminu ... 186
6. Forma stanowiska organu – możliwość jego wzruszenia ... 187
7. Istota posiedzenia w trybie współdziałania ... 187
8. Zwołanie posiedzenia w trybie współdziałania ... 187
9. Skutki prowadzenia posiedzenia w trybie współdziałania ... 187
III. Umorzenie postępowania ... 188
1. Zagadnienia ogólne ... 188
2. Umorzenie obligatoryjne ... 189
3. Umorzenie fakultatywne ... 190
4. Forma umorzenia i odmowy umorzenia postępowania administracyjnego ... 192
5. Skutki umorzenia postępowania administracyjnego ... 192
IV. Składniki decyzji administracyjnej ... 192
1. Podstawowe składniki decyzji administracyjnej ... 192
1.1. Oznaczenie organu administracji publicznej ... 192
1.2. Data wydania decyzji administracyjnej ... 193
1.3. Oznaczenie strony lub stron postępowania ... 194
1.4. Podstawa prawna decyzji administracyjnej ... 196
1.5. Rozstrzygnięcie ... 198
1.6. Uzasadnienie decyzji administracyjnej ... 199
A. Zagadnienia ogólne ... 199
B. Uzasadnienie faktyczne ... 201
C. Uzasadnienie prawne ... 202
D. Uzasadnienie decyzji uznaniowej ... 202
XII Spis treści
1.7. Pouczenie ... 203
1.8. Podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego ... 204
1.9. Możliwość odstąpienia od uzasadnienia decyzji ... 205
2. Składniki dodatkowe decyzji administracyjnej ... 206
2.1. Zagadnienia ogólne ... 206
2.2. Termin, warunek, zlecenie ... 207
2.3. Inne składniki ... 207
2.4. Decyzje wydawane przez kolegialne organy administracji publicznej ... 208
2.5. Kompletność decyzji administracyjnej ... 209
V. Rygor natychmiastowej wykonalności ... 210
1. Zagadnienia ogólne ... 210
2. Niezbędność nadania rygoru natychmiastowej wykonalności .. 211
3. Przesłanki nadania rygoru natychmiastowej wykonalności ... 211
4. Forma nadania rygoru natychmiastowej wykonalności ... 212
VI. Doręczenie decyzji ... 214
1. Doręczenie decyzji administracyjnej jako realizacja zasady pisemności ... 214
2. Wydanie a doręczenie decyzji administracyjnej ... 215
3. Doręczenie na piśmie a ogłoszenie ustne ... 215
4. Skutki doręczenia decyzji administracyjnej ... 216
5. Związanie organu administracji publicznej doręczaną decyzją administracyjną ... 216
6. Uzewnętrznienie decyzji a związanie decyzją administracyjną ... 217
7. Doręczanie decyzji administracyjnej a możliwość jej zmiany ... 217
VII. Wadliwość decyzji ... 218
1. Wady istotne a wady nieistotne decyzji administracyjnej ... 219
2. Tryb rektyfikacji ... 219
3. Sposób rozstrzygnięcia organu administracji publicznej ... 220
4. Sprostowanie decyzji ... 222
5. Legitymacja do uruchomienia trybu rektyfikacji ... 223
§ 19. Ugoda administracyjna ... 223
I. Uwagi ogólne ... 223
II. Warunki zawarcia ugody administracyjnej ... 224
III. Czynności zmierzające do zawarcia ugody i jej skutki ... 225
IV. Zatwierdzenie i odmowa zatwierdzenia ugody administracyjnej ... 227
V. Uzupełnienie ... 228
§ 20. Milczące załatwienie sprawy ... 229
I. Milczenie administracji ... 229
II. Przepis prawa materialnego jako podstawa milczącego załatwienia sprawy ... 232
III. Formy milczącego załatwienia sprawy w KPA ... 232
IV. Termin milczącego załatwienia sprawy ... 234
XIII Spis treści
V. Postępowanie w sprawie, która może zostać załatwiona milcząco ... 236
VI. Weryfikacja sprawy załatwionej milcząco ... 237
VII. Możliwość zastosowania przepisów KPA dotyczących milczącego załatwiania spraw ... 238
VIII. Milczące załatwienie sprawy a obowiązki informacyjne dotyczące przetwarzania danych osobowych ... 240
§ 21. Postanowienia ... 240
I. Zagadnienia wprowadzające ... 240
II. Postanowienie jako akt administracyjny ... 241
III. Podmiot, przedmiot i treść rozstrzygnięcia – założenia ogólne ... 241
IV. Klasyfikacja postanowień administracyjnych ... 242
V. Składniki postanowienia administracyjnego ... 244
1. Zagadnienia ogólne ... 244
2. Oznaczenie organu administracji publicznej ... 244
3. Data wydania postanowienia ... 244
4. Adresat postanowienia ... 245
5. Podstawa prawna ... 245
6. Rozstrzygnięcie ... 245
7. Pouczenie ... 246
8. Uzasadnienie ... 246
9. Podpis ... 247
10. Składniki dodatkowe ... 247
VI. Decyzja a postanowienie ... 247
§ 22. Odwołania ... 248
I. Uwagi ogólne ... 248
II. Charakter odwołania ... 249
III. Warunki wniesienia odwołania ... 251
IV. Czynności organu wydającego decyzję w I instancji ... 253
V. Postępowanie organu odwoławczego ... 254
§ 23. Zażalenia ... 257
§ 24. Wznowienie postępowania ... 258
I. Istota wznowienia postępowania ... 258
II. Akty administracyjne poddane wznowieniu postępowania ... 259
III. Przesłanki wznowienia postępowania ... 260
1. Przesłanki pozytywne ... 260
2. Przesłanki negatywne ... 261
IV. Wszczęcie trybu postępowania wznowieniowego ... 263
1. Inicjatywa wznowienia postępowania ... 263
2. Organ właściwy do wznowienia postępowania ... 263
3. Termin ... 264
4. Forma wszczęcia postępowania w sprawie wznowienia postępowania ... 264
V. Podstawowe aspekty proceduralne ... 265
1. Data wszczęcia postępowania ... 265
XIV Spis treści
2. Przepisy stosowane w postępowaniu podjętym w trybie
wznowieniowym ... 265
3. Ograniczenia w uchyleniu decyzji w trybie wznowieniowym ... 266
VI. Rodzaje decyzji administracyjnych kończących postępowanie w sprawie wznowienia postępowania ... 266
VII. Suspensywność trybu wznowieniowego ... 267
VIII. Konsekwencje decyzji wydanej w trybie wznowieniowym ... 268
IX. Decyzja wznowieniowa jako decyzja wydana w I instancji ... 268
§ 25. Stwierdzenie nieważności decyzji ... 268
I. Zagadnienia wstępne ... 268
II. Akty administracyjne poddane instytucji stwierdzenia nieważności decyzji ... 269
III. Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji ... 270
1. Przesłanki pozytywne ... 270
2. Przesłanki negatywne ... 270
IV. Wszczęcie trybu stwierdzenia nieważności decyzji ... 271
1. Inicjatywa do podjęcia postępowania w trybie nadzwyczajnym .. 271
2. Organ właściwy ... 271
3. Forma wszczęcia postępowania ... 272
V. Podstawowe aspekty proceduralne ... 272
1. Data wszczęcia postępowania ... 272
2. Etapy postępowania ... 273
VI. Suspensywność instytucji ... 273
VII. Rodzaje decyzji administracyjnych kończących postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ... 274
VIII. Konsekwencje decyzji wydanej w trybie nieważnościowym ... 275
IX. Decyzja w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jako decyzja wydana w I instancji ... 275
§ 26. Zmiana lub uchylenie ostatecznej decyzji administracyjnej ... 275
§ 27. Wygaśnięcie decyzji administracyjnej ... 277
I. Istota instytucji ... 277
II. Przesłanki wygaśnięcia decyzji jako szczególna przesłanka jej wygaśnięcia ... 278
III. Bezprzedmiotowość decyzji ... 278
IV. Organ właściwy do stwierdzenia wygaśnięcia decyzji ... 280
§ 28. Postępowanie uproszczone ... 281
I. Założenia postępowania uproszczonego ... 281
II. Uproszczenia przedmiotowe ... 282
III. Uproszczenia podmiotowe ... 284
IV. Uproszczenia funkcjonalne ... 286
XV Spis treści
Rozdział III. Przepisy szczególne w sprawach ubezpieczeń społecznych .... 290
Rozdział IV. Udział prokuratora ... 292
Rozdział V. Administracyjne kary pieniężne ... 295
§ 29. Zakres regulacji ... 295
I. Założenia wstępne. Definicja administracyjnej kary pieniężnej .... 295
II. Reguły kolizyjne w zakresie nakładania administracyjnych kar pieniężnych ... 296
III. Zasada zastosowania przepisu względniejszego dla strony ... 297
IV. Przesłanki nakładania administracyjnej kary pieniężnej ... 299
V. Kryterium „siły wyższej” ... 302
VI. Przypadki warunkujące odstąpienie od nałożenia kary ... 303
VII. Przedawnienie ukarania ... 304
VIII. Zaległa administracyjna kara pieniężna ... 307
IX. Przerwanie biegu terminu przedawnienia oraz udzielanie ulg w realizacji kary ... 307
Rozdział VI. Wydawanie zaświadczeń ... 309
Rozdział VII. Rozpatrywanie skarg i wniosków ... 315
§ 30. Prawo petycji ... 315
§ 31. Aspekt podmiotowy skarg i wniosków ... 317
§ 32. Zakres przedmiotowy skarg i wniosków ... 318
§ 33. Postępowanie w sprawie skarg i wniosków ... 319
I. Postępowanie w sprawie skargi ... 320
II. Postępowanie w sprawie wniosku ... 322
Rozdział VIII. Opłaty i koszty postępowania ... 323
§ 34. Należności w ogólnym postępowaniu administracyjnym ... 323
I. Opłaty ... 323
II. Koszty postępowania ... 326
III. Inne należności ... 327
§ 35. Ponoszenie opłat, kosztów i innych należności ... 328
Część III. Postępowanie podatkowe ... 333
Rozdział I. Uwagi ogólne ... 333
Rozdział II. Organy podatkowe ... 336
Rozdział III. Strony w postępowaniu podatkowym ... 338
Rozdział IV. Przeprowadzenie postępowania ... 341
Rozdział V. Uwagi końcowe ... 346
XVI Spis treści
Część IV. Szczególne postępowania administracyjne ... 347
Rozdział I. Postępowania prowadzone przed Prezesem UOKiK ... 347
§ 1. Procedury hybrydowe ... 347
§ 2. Zasada inkwizycyjności postępowań ... 353
§ 3. Postępowanie wyjaśniające ... 354
§ 4. Postępowanie antymonopolowe w sprawach praktyk ograniczających konkurencję ... 357
§ 5. Postępowanie antymonopolowe w sprawach koncentracji ... 361
§ 6. Postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów ... 363
§ 7. Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone ... 365
§ 8. Postępowanie w sprawach nakładania kar pieniężnych ... 367
Rozdział II. Postępowania prowadzone przed organami regulacyjnymi ... 370
Część V. Postępowanie egzekucyjne ... 375
Rozdział I. Uwagi wstępne ... 375
Rozdział II. Przedmiot egzekucji ... 377
Rozdział III. Podmioty postępowania egzekucyjnego ... 380
Rozdział IV. Zasady ogólne postępowania egzekucyjnego i jego przebieg ... 385
Rozdział V. Środki egzekucyjne ... 389
Rozdział VI. Środki prawne ... 391
Część VI. Ustrój sądów administracyjnych ... 395
Rozdział I. Uwagi ogólne ... 395
Rozdział II. Wojewódzkie sądy administracyjne ... 397
Rozdział III. Naczelny Sąd Administracyjny ... 399
Część VII. Postępowanie przed sądami administracyjnymi ... 401
Rozdział I. Przepisy wstępne ... 401
§ 1. Przepisy ogólne ... 401
§ 2. Właściwość wojewódzkich sądów administracyjnych ... 404
§ 3. Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego ... 407
§ 4. Skład sądu ... 409
§ 5. Wyłączenie sędziego ... 410
I. Uwagi ogólne ... 410
II. Wyłączenie sędziego z mocy prawa ... 411
III. Wyłączenie sędziego na żądanie lub na wniosek strony ... 412
XVII Spis treści
Rozdział II. Strony ... 414
§ 6. Zdolność sądowa i procesowa ... 414
§ 7. Strony i uczestnicy postępowania ... 417
§ 8. Pełnomocnicy ... 419
Rozdział III. Postępowanie przed wojewódzkim sądem administracyjnym ... 423
§ 9. Pisma w postępowaniu sądowym ... 423
§ 10. Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego ... 425
I. Zasada ogólna skargowości ... 425
II. Legitymacja skargowa ... 426
III. Procedura wnoszenia skargi do sądu administracyjnego ... 427
1. Wyczerpanie środków zaskarżenia ... 427
2. Termin ... 428
3. Formalizm skargi do WSA ... 429
3.1. Skarga w formie elektronicznej ... 431
4. Pośredni tryb wnoszenia skargi do sądu administracyjnego ... 433
4.1. Instytucja samokontroli (autokontroli) ... 433
4.2. Weryfikacja właściwości sądu administracyjnego ... 434
5. Wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu lub czynności ... 434
6. Odrzucenie skargi przez WSA ... 437
7. Cofnięcie skargi ... 439
§ 11. Wniosek o wszczęcie postępowania przed WSA ... 440
§ 12. Sprzeciw od decyzji ... 441
I. Uwagi ogólne ... 441
II. Przedmiot sprzeciwu ... 442
III. Wymogi formalne sprzeciwu ... 443
IV. Tryb wniesienia sprzeciwu i postępowanie ze sprzeciwu ... 444
V. Zakres rozstrzygania przez sąd w sprawie zainicjowanej sprzeciwem ... 445
§ 13. Doręczenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym ... 447
I. Zasada oficjalności doręczeń w postępowaniu sądowoadmi- nistracyjnym ... 447
II. Przedmiot doręczeń ... 448
III. Stosowanie przepisów dotyczących doręczeń w postępowaniu cywilnym ... 448
IV. Potwierdzenie doręczenia ... 448
V. Doręczanie pism pomiędzy fachowymi pełnomocnikami ... 449
VI. Doręczenie pism adresatowi bezpośrednio w sekretariacie sądu .. 449
VII. Doręczenie właściwe ... 449
VIII. Ograniczenie uciążliwości doręczeń ... 451
IX. Obowiązek zawiadamiania sądu o każdej zmianie miejsca swojego zamieszkania, adresu do doręczeń lub siedziby ... 451
X. Doręczenia pism żołnierzom zasadniczej służby wojskowej oraz osobom pozbawionym wolności ... 452
XVIII Spis treści
XI. Doręczenie zastępcze adresatowi – osobie fizycznej ... 452
XII. Doręczenie zastępcze osobie fizycznej i adresatowi, który nie jest osobą fizyczną ... 454
XIII. Odmowa przyjęcia pisma ... 455
XIV. Doręczenia przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej – uwagi wprowadzające ... 456
XV. Doręczenia przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej – doręczenie właściwe ... 457
XVI. Doręczenia przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej – doręczenie zastępcze ... 458
XVII. Doręczenia pism adresowanych do strony, której miejsce pobytu nie jest znane ... 458
§ 14. Terminy w postępowaniu sądowoadministracyjnym ... 459
I. Obliczanie terminów procesowych w postępowaniu sądowoadministracyjnym ... 459
II. Zachowanie terminu ... 460
III. Zmiana długości terminów sądowych ... 461
IV. Uchybienie terminu ... 461
V. Przywrócenie uchybionego terminu ... 462
§ 15. Posiedzenia sądowe ... 464
§ 16. Postępowanie mediacyjne ... 474
I. Uwagi ogólne ... 474
II. Charakter postępowania mediacyjnego ... 474
III. Mediator ... 475
IV. Przeprowadzenie mediacji ... 475
V. Wynagrodzenie mediatora ... 476
VI. Skarga na akt wydany na podstawie ustaleń z postępowania mediacyjnego ... 476
§ 17. Tryb uproszczony ... 477
§ 18. Zawieszenie i podjęcie postępowania ... 478
§ 19. Orzeczenia sądowe ... 481
§ 20. Prawomocność orzeczeń ... 488
Rozdział IV. Środki odwoławcze ... 490
§ 21. Skarga kasacyjna ... 490
I. Podstawy i legitymacja skargowa ... 490
II. Podstawy skargi kasacyjnej ... 492
III. Cechy formalne skargi i jej odrzucenie ... 494
IV. Orzeczenia sądu ... 494
§ 22. Zażalenie ... 496
§ 23. Wpływ regulacji specjalnych z 2020 r. na bieg terminów w postępowaniu sądowoadministracyjnym (postępowaniu przed NSA) ... 497
XIX Spis treści
Rozdział V. Koszty postępowania ... 499
§ 24. Koszty w postępowaniu przed sądami administracyjnymi ... 499
I. Koszty sądowe ... 500
1. Wpis ... 501
2. Opłata kancelaryjna ... 503
3. Wydatki ... 504
4. Zwolnienie od kosztów sądowych ... 504
5. Prawo pomocy ... 507
II. Koszty działania pełnomocnika ... 513
III. Koszty działania strony (uczestnika postępowania) ... 516
§ 25. Ponoszenie kosztów postępowania przed sądami administracyjnymi ... 517
I. Uiszczanie kosztów sądowych ... 517
II. Zwrot kosztów podróży oraz utraconego zarobku lub dochodu .... 522
III. Odpowiedzialność za koszty postępowania (zasady i orzekanie) .. 523
1. Zasada samodzielnego ponoszenia przez strony (uczestników) kosztów postępowania ... 523
2. Zasada rezultatu ... 524
3. Zasada miarkowania (stosunkowego rozdzielenia) kosztów postępowania ... 526
4. Zasada słuszności ... 526
5. Zasada zawinienia ... 527
6. Orzekanie o kosztach postępowania ... 528
Rozdział VI. Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego ... 531
§ 26. Uchwały abstrakcyjne i uchwały konkretne – wprowadzenie ... 531
§ 27. Uchwały abstrakcyjne ... 532
§ 28. Uchwały konkretne ... 534
§ 29. Forma prawna wystąpienia o podjęcie uchwały ... 535
§ 30. Udział prokuratora ... 535
§ 31. Kworum ... 536
§ 32. Odmowa podjęcia uchwały ... 536
§ 33. Uzasadnienie uchwały ... 536
§ 34. Ponowna uchwała ... 537
Rozdział VII. Wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego ... 539
§ 35. Uwagi wprowadzające ... 539
§ 36. Przebieg postępowania sądu w zakresie wznowienia postępowania ... 542
Rozdział VIII. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia ... 546
§ 37. Uwagi wprowadzające ... 546
§ 38. Dopuszczalność skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia ... 547
XX Spis treści
§ 39. Postępowanie ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia ... 548
Rozdział IX. Wykonywanie orzeczeń sądowych ... 551
Rozdział X. Postępowanie w razie zaginięcia lub zniszczenia akt ... 555
§ 40. Uwagi wprowadzające ... 555
§ 41. Właściwość sądu ... 555
§ 42. Wszczęcie postępowania ... 556
§ 43. Przebieg postępowania ... 556
Rozdział XI. Przepisy z zakresu postępowania w obrocie zagranicznym ... 559
§ 44. Uwagi wprowadzające ... 559
§ 45. Doręczanie pism sądowych podmiotom unijnym ... 560
§ 46. Pełnomocnik do doręczeń ... 560
Część VIII. Postępowanie administracyjne w Unii Europejskiej ... 563
Rozdział I. Wprowadzenie ... 563
Rozdział II. Przepisy traktatowe ... 566
Rozdział III. Karta Praw Podstawowych ... 567
Rozdział IV. Regulacje sektorowe ... 569
Rozdział V. Europejski Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej ... 572
Rozdział VI. Działania mające na celu stworzenie Kodeksu postępowania administracyjnego Unii Europejskiej ... 574
Rozdział VII. Działania Rady Europy w obszarze postępowania administracyjnego ... 576
Część IX. Transformacja administracji w e-administrację ... 577
Rozdział I. Wprowadzenie ... 577
Rozdział II. Pojęcie e-administracji ... 579
Rozdział III. Od społeczeństwa informacyjnego do społeczeństwa cyfrowego ... 581
Rozdział IV. Nowe technologie w administracji publicznej ... 584
Indeks rzeczowy ... 587
