ROK CZTERDZIESTY PIĄTY ZESZYT DRUGI
RUCH PRAWNICZY
EKONOMICZNY
i SOCJOLOGICZNY
ORGAN
UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA
I AKADEMII EKONOMICZNEJ
W POZNANIU
KWARTAŁ DRUGI
WARSZAWA—POZNAŃ 1983
KOMITET REDAKCYJNY Prof. dr Alfred O h a n o w i c z
Honorowy Przewodniczący Komitetu Redakcyjnego R e d a k t o r z y
Andrzej Kwilecki (zast. redaktora naczelnego), Anna Michalska (se kretarz redakcji), Zbigniew Radwański (redaktor naczelny), Stanisław
Wierzchosławski C z ł o n k o w i e
Wiesław Daszkiewicz, Zygmunt Dulczewski, Bohdan Gruchman, Wiktor Jaśkiewicz, Stanisław Kowalski, Adam Łopatka, Władysław Markie wicz, Teresa Rabska, Klemens Ratajczak, Stanisław Smoliński, Jacek Trojanek, Janusz Wierzbicki, Wacław Wilczyński, Marek Ziółkowski
Tłumaczenia na język angielski: Jarosław Myjak
Adres Redakcji
ul. Czerwonej Armii 90, 60-809 Poznań, Coll. Iuridicum UAM pokój 6, tel. 69-92-51, w. 290
Printed in Poland
PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE — ODDZIAŁ W POZNANIU Wydanie pierwsze. Nakład 1045+115 egz. Ark. wyd. 25,25. Ark. druk. 20,5. Papier druk, sat. V kl. 70 g, 70X100. Oddano do składania w marcu 1983 r. Podpisano do druku i druk ukończono w sierpniu 1983 r. Zana. nr 1881/218 E-4/484. Cena zł 120, — DRUKARNIA UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU
SPIS TREŚCI
I. ARTYKUŁY
Roman B u d z i n o w s k i (UAM Poznań), Indywidualne gospodarstwa rolne
w ustroju społeczno-gospodarczym PRL (rozważania na tle art. 131 k.c.) . 1 Wiktor P a w l a k (UAM Poznań), Obowiązek rolniczego wykorzystywania
określonych gruntów rolnych w PRL 21
Tomasz K w i e c i ń s k i (UAM Poznań), Zakres odpowiedzialności PZU
z ustawowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej rolników . . 41 Marian K ę p i ń s k i (UAM Poznań), Orzeczenia stwierdzające obowiązek zło
żenia oświadczenia woli w obrocie nieruchomościami (art. 64 k.c, 1047 k.p.c.) 59 Klemens R a t a j c z a k (AE Poznań), Efektywność produkcyjno-ekonomiczna
gospodarstw rolnych 75
Klemens M a t u l e w i c z (AE Poznań), Kształtowanie się efektywności i struk
tury nakładów w rolnictwie polskim w latach 1960 - 1981 . . . . 9 3 Bogumiła W o j c i e c h o w s k a - R a t a j c z a k (AR Poznań), Ekonomiczne
przesłanki rozwoju usług produkcyjnych dla rolnictwa . . 109 Michał T r z ę s o w s k i (AR Poznań), Kooperacja produkcyjna w rolnictwie
w latach 1970-1979 125
Stefan O c h o c i ń s k i (AE Poznań), Spółdzielczość kredytowa typu rolniczego
w reformie systemu bankowego z roku 1982 139
Kamila W i l c z y ń s k a (AR Poznań), Infrastruktura wsi i rolnictwa. Próba
definicji 157
Jerzy B a b i a k (UAM Poznań), Przemiany ekonomicznej struktury rolnic
twa w krajach Europy Zachodniej 167
Krzysztof K w a ś n i e w s k i (UAM Poznań), Problematyka socjologiczna związków indywidualnej gospodarki chłopskiej z rolnictwem uspołecz
nionym . 1 8 1
Ewa B o g a l s k a - C z a j k o w s k a (UŚl Katowice), Postawy pracowników PGR wobec polityki rolnej PRL na tle postaw innych grup mieszkańców
wsi wielkopolskiej 189
Kazimierz S t u k i n (UAM Poznań), Bariery społeczne występujące między pracownikami PGR a rolnikami indywidualnymi . . . 203 Czesława M a r s z a ł e k (AR Poznań), Niektóre uwarunkowania społeczne
działalności racjonalizatorskiej i wynalazczej pracowników państwowych
gospodarstw rolnych 225
Renata S u c h o c k a (AR Poznań), Zmiany strukturalne wsi przyszłości w opi
niach studentów 237
Stanisław Z a k r z e w s k i (UAM Poznań), Wpływ polityki społecznej na zmia
IV Spis treści
II. P R Z E G L Ą D PIŚMIENNICTWA 1. Recenzje
B. W. Mach, W. Wesołowski, Ruchliwość a teoria struktury społecznej (rec.
Marek Ż y r o m s k i ) 265 W, Pisarek, T. Goban-Klas, Aktywność, preferencje i świadomość kulturalna
społeczeństwa polskiego (rec. Janusz M a j e w s k i ) 268
H. Ciepła, Prawne skutki uregulowania własności gospodarstw rolnych (rec,
Roman B u d z i n o w s k i ) 270 M. Halamska, Napięcia w funkcjonowaniu systemu produkcji rolniczej. Stu
dium n a przykładzie gminy (rec. Wojciech Lucjan Janik) . . . . 272 T, Pajor, Odpowiedziahiość dłużnika za niewykonanie zobowiązania (rec. Ja
cek N a p i e r a ł a ) . . . 276 Komunistyczne ideały a kształtowanie osobowości studenta, red. E. A. Jakuba
(rec. Janina S t a n k i e w i c z , Jerzy W a l k o w i a k ) . . . 279 Tendencje rozwoju konsumpcji. Postulaty i uwarunkowania, red. M. Pohorille
(rec. Czesław B y w a l e c ) 282 R. Domański, Teoretyczne podstawy geografii ekonomicznej (rec. Zbigniew
Z i o ł o ) . , . . . 285 R. Grupiński, Opis statystyczny w badaniach prawoznawczych (rec. Jan
S z e j a ) 287 J. Berry, Lobbying for the People. The Political Behavior of Public Interest
Group (rec. Andrzej R e d e l b a c h ) 290
A. S. Timoszenko, Mieżdunarodnoje sotrudniczestwo po ochranie
okrużajusz-ezej sriedy w sistiemie OON (rec. Wojciech R a d e c k i ) . . . . 293 W. I. Kapitonow, SEV: mieżdunarodnaja proizwodstwiennaja infrastruktura
(rec. Marek R a t a j c z a k ) 295 M. Heim, Planification et décentralisation (rec. Roman S o w i ń s k i ) . . 297
Setting National Priorities. The 1983 Budget, red. J. A. Pechmań (rec. Andrzej Ś w i ą t k o w s k i ) . . . . 300 E. Topliss, B. Gould, A charter for the disabled (rec. Anna M a j e w s k a ) 302
2. Noty recenzyjne
W. D. Zorkin, Pozitiwistskaja tieorija prawa w Rossiji (Mariusz P i o t r o w
s k i ) 306 J. R. Pennock, Democratic Political Theory (Andrzej R e d e l b a c h ) . . 307
J. Gillespie, S. Lazarus, American Government. Comparing Political Experien
ces (Andrzej R e d e l b a c h ) 308
M. Morishima, Why lias Japan succeeded? Western Technology and the Ja panese Ethos (Anna Michalska) 309
International Encyclopédie oj Population, red. J. A. Ross (Stanisław W i e r z
-c h o s ł a w s k i ) 310
III. SPRAWOZDANIA I INFORMACJE
Seminarium polsko-radzieckie poświęcone ekonomice regionu i planowaniu regionalnemu (Roman K i e d r o w s k i , Jan P o l o w c z y k ) . . . 311 Ogólnopolska Konferencja Demograficzna — Współczesna Rodzina Polska.
Przeobrażenia, uwarunkowania i kierunki rozwoju (Alicja S z u m a n ) . 313 Międzynarodowe Sympozjum Socjologów (Jan W ł o d a r e k ) . . . . 317 Kolokwium habilitacyjne doktora Andrzeja Kocha (Tomasz S o k o ł o w s k i ) 319
CONTENTS
I. ARTICLES
Roman B u d z i n o w s k i (UAM Poznań), Individual farms in the socio-eco
nomic system of Poland (a study on sec. 131 of the Polish Civil Code) . 1 Wiktor P a w l a k (UAM Poznań), A duty of agricultural utilization of spe
cified cultivable lands i n the Polish People's Republic . . . . 2 1 Tomasz K w i e c i ń s k i (UAM Poznań), Scope of liability of the national in
surance office i n a statutory farmers' liability insurance . . . . 4 1 Marian K ę p i ń s k i (UAM Poznań), Judicial decision as means of legal en
forcement of declaration of will in transfer of land property transactions 59 Klemens R a t a j c z a k (AE Poznań), Productive and economic effectiveness
of farms 75
Klemens M a t u l e w i c z (AE Poznań), Trends in effectiveness and structure
of expenditures in the Polish agriculture of 1960 -1981 . . . . 93 Bogumiła W o j c i e c h o w s k a - R a t a j c z a k (AR Poznań), Economic foun
dations of the developement of productive services for agriculture . . 109 Michał T r z ę s o w s k i (AR Poznań), Simple cooperation in agriculture in
the years of 1970 -1979 125
Stefan O c h o c i ń s k i (AE Poznań), Credit cooperatives of the agricultural
type in the reform of banking system of 1982 139
Kamila W i l c z y ń s k a (AR Poznań), Infrastructure of the country and agri
culture. An attempt at definition 157
Jerzy B a b i a k (UAM Poznań), Transformations of the economic structure
of agriculture in the Western European states 167
Krzysztof K w a ś n i e w s k i (UAM Poznań), The sociological problems of
links of individual peasant farming with socialized agriculture . . 181 Ewa B o g a l s k a - C z a j k o w s k a (UŚl Katowice), Attitudes of state farm
workers towards the agrarian policies in Poland as against the attitudes
of other groups of the Wielkopolska region country dwellers . . 189 Kazimierz S t u k i n (UAM Poznań), Social barriers observed between wor
kers of State farms and individual farmers 203
Czesława M a r s z a ł e k (AR Poznań), Some aspects of the social conditioning
of inventive and efficiency increasing activities of State farm workers 225 Renata S u c h o c k a (AR Poznań), Structural transformations of future vil
lage in students' opinions 237
Stanisław Z a k r z e w s k i (UAM Poznań), The effect of social policies on
changes in a consciousness of country dwellers 255
II. SURVEY OF LITERATURE 265 SB. NOTES AND INFORMATION 311
СОДЕРЖАНИЕ
I. СТАТЬИ Роман Б у д з и н о в с к и (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Едино личные крестьянские хозяйства в общественно-экономическом Стропе ПНР (рассуждения на фоне статьи 131 гл.) Виктор П а в л я к (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Обязанность сельскохозяйственного использования определённых земель в ПНР Томаш К в е ц и н ь с к и (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Сфера ответственности Государственного Управления Социального Страхования, вы текающего из предусмотренного законом страхования крестьян от граждан ской ответственности Марьян К е м п и н ь е к и (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Решение подтверждающее обязанность подачи волеизъявления при обороте недви-жимостями . . . . Клэмэнс Р а т а й ч а к (Экономическая академия в Познани), Производственно--экономическая эффективность земледельческих хозяйств Клэмэнс М а т у л е в и ч (Экономическая академия в Познани), Формирование эффективности и структуры издержек в польском сельском хозяйстве в 1960 --1981 гг Богумила В о й ц e х о в с к а - Р а т а й ч а к (Сельскохозяйственн ая академия в По знани), Экономические предпосылки развития производственных услуг для сельского хозяйства Михал Т ш е н с о в с к и (Сельскохозяйственная академия в Познани), Проихвод-ственная кооперация в сельском хозяйстве в 1970 -1979 гг Стефан О х о ц и н ь е к и (Экономическая академия в Познани), Кредитная ко операция сельскохозяйственного типа в реформе банковской системы от 1982 г Камиля В и л ь ч ы н ь с к а (Сельскохозяйственная академия в Познани), Инфра структура деревни и сельского хозяйства. Попытка определения . Ежи Б а б я к (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Изменения эконо мической структуры сельского хозяйства в странах Западной Европы . Кшыштоф К в а с ь н е в с к и (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Со циологическая проблематика связей единоличного крестьянского хозяйства с обобществлённым сельским хозяйством . Эва Б о г а л ь с к а - Ч а й к о в с к а (Оилезский Университет в Катовице), Отно шение работников госхозов к сельскохозяйственной политике ПНР на фоне отношения других групп жителей великопольской деревни . . . . Казлмеж С т у к и н (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Общественные барьеры выступающие между работниками госхозов и крестьянами-едино личниками Чеслава М а р ш а л е к Сельскохозяйственная академия в Познани), Некоторые общественные аспекты рационализаторской и изобретательской деятельности работников госхозов 1 21 41 59 75 93 109 125 139 157 167 181 189 203 225Spis treści VII Рэната С у х о ц к а (Сельскохозяйственная академия в Познани), Структурные изменения деревни будущего в о мнении студентов . . . . 237 Станислав Закшеовски (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Влияние общественной политики на изменения в сознании жителей деревни . . . 255 II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ I I b ОТЧЕТЫ И СООБЩЕНИЯ . . . . 265 311