Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska dla powiatu
świdnickiego na lata 2009-2012
Gminy naleŜące do powiatu świdnickiego:
Gmina Miasto Świdnik Gmina Mełgiew
Gmina Piaski
Gmina Rybczewice Gmina Trawniki
Świdnik, 2009 rok
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie
Prognoza projektu Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego na lata 2009-2012 został opracowany na zlecenie Starostwa Powiatowego
w Świdniku przez firmę Eko Usługi K.B. Katarzyna Bojankowska, ul. Chmielna 2a/6, 20 – 079 Lublin tel. 081 – 534 26 62
www.eumaak.pl, e-mail:biuro@eumaak.pl
AUTORZY OPRACOWANIA:
Katarzyna Bojankowska Maria Wójcik
Firma Eko Usługi K. B. składa podziękowania za współpracę wszystkim, którzy pomogli w uzyskaniu informacji niezbędnych do wykonania projektu
Programu oraz Prognozy
S P I S T R E Ś C I
1. Wprowadzenie ... 5
1.1. Akty prawne... 5
1.2. Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu Prognozy... 6
2. Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami ... 7
2.1. Informacje o powiązaniach z innymi dokumentami ... 7
2.2. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia projektu Programu Ochrony Środowiska oraz sposoby w jakich te cele i inne problemy środowiska uwzględniono podczas opracowywania dokumentu ... 8
2.2.1. Cele Polityki Ekologicznej Państwa ... 8
2.2.2. Strategia Rozwoju Kraju... 8
2.2.3. Programy operacyjne w ramach „Narodowych Funduszy Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 – 2013” ... 9
2.3. Cele priorytetowe dla powiatu świdnickiego ... 9
2.4. Zadania zaplanowane przez gminy... 12
3. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany jego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu... 15
3.1. Budowa geologiczna i morfologiczna ... 15
3.2. Jakość gleb ... 17
3.3. Jakość wód ... 17
3.4. Jakość powietrza atmosferycznego... 18
3.5. Jakość klimatu akustycznego ... 19
3.6. Obszary chronione ... 21
3.7. Zabytki ... 23
3.8. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu ... 23
4. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego ... 24
5. Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe, chwilowe oraz pozytywne
i negatywne ... 25
5.1. Edukacja ekologiczna ... 25
5.2. Gospodarka wodno – ściekowa ... 26
5.3. Ochrona powietrza ... 27
5.4. Rozwój turystyki i rekreacji ... 29
5.5. Ochrona siedlisk i gatunków ... 29
5.6. Ochrona przeciwpowodziowa ... 30
5.7. Gospodarka odpadami ... 31
5.8. Działania sektora gospodarczego - zmniejszenie zuŜycia wody, energii i surowców oraz zapobieganie powaŜnym awariom... 31
6. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko ... 33
7. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych... 35
8. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania... 36
9. Informacje o moŜliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko.... 37
10. Streszczenie w języku niespecjalistycznym ... 37
1. Wprowadzenie
Program Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego powstał jako realizacja ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.), która w dziale 3, art. 17 wprowadza obowiązek opracowywania programów na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym.
Podstawą prawną dla sporządzenia Prognozy oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego jest art. 46 ust. 2 ustawy o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r.
(Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.). Artykuł ten nakłada na organy administracji opracowujące projekty polityk, strategii, planów lub programów obowiązek przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Niniejsza Prognoza zawiera wszystkie elementy wymienione w artykule 51 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r., Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.).
1.1. Akty prawne
1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150, z późn. zm.),
2. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r., Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.),
3. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach (Tekst jednolity z 2007 r., Nr 39, poz. 251, z późn. zm.),
4. Uchwała Rady Ministrów Nr 233 z 29 grudnia 2006 roku w sprawie
„Krajowego planu gospodarki odpadami 2010” (M. P. z 2006 r., Nr 90, poz. 946),
5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r., Nr 120, poz. 826),
6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008),
7. Rozporządzenie Ministra Środowiskaz dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2008 r. Nr 47, poz. 281),
8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 roku w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U.
z dnia 4 października 2002 r.).
1.2. Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu Prognozy
Prognozowanie jest naukowym sposobem przewidywania, w jakim kierunku będą zmierzały cele obrane do realizacji.
Przy prognozowaniu wykorzystano informacje dotyczące czynników i ich wpływu na środowisko. Celem prognozy badawczej jest identyfikacja przyszłych zdarzeń i ich wpływ na środowisko.
Opracowanie prognozy było zadaniem wieloetapowym, dzielącym się na:
Etap definiowania problemu prognostycznego:
- określenie celów wynikających z Programu Ochrony Środowiska, - spójności z programami wyŜszego szczebla,
- określenie przewidzianego oddziaływania załoŜonych celów na elementy środowiska,
Etap zebrania danych, Etap analizy danych.
„Prognoza…” wspomaga dąŜenie powiatu świdnickiego do sukcesywnego ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko.
2. Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami
Celem projektu Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego jest spełnienie obowiązku wynikającego z zapisów artykułu 17 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Szczegółowe cele projektu Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego opisano w kolejnych podrozdziałach.
2.1. Informacje o powiązaniach z innymi dokumentami
Projekt Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego na lata 2009 -2012 jest powiązany z następującymi dokumentami:
- II Polityka Ekologiczna Państwa,
- Program Ochrony Środowiska dla województwa lubelskiego na lata 2008-2011 z perspektywą do roku 2015,
- Plan Gospodarki Odpadami dla województwa lubelskiego 2011, - Program Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego 2003,
- Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego,
- Strategia rozwoju powiatu świdnickiego na lata 2007- 2020,
- Projekt Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu świdnickiego na lata 2009-2020,
- Programy ochrony środowiska dla poszczególnych gmin powiatu, - Plany gospodarki odpadami dla poszczególnych gmin powiatu.
2.2. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia projektu Programu Ochrony Środowiska oraz sposoby w jakich te cele i inne problemy środowiska uwzględniono podczas opracowywania dokumentu
Projekt Programu Ochrony Środowiska jest zgodny z:
- Polityką ekologiczną Państwa na lata 2007–2010 z uwzględnieniem perspektyw na lata 2011 - 2014,
- Strategią Rozwoju Kraju,
- Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia 2007-2013.
Ww. dokumenty uwzględniają zobowiązania międzynarodowe związane z wdraŜaniem dyrektyw Unii Europejskiej. Są takŜe zgodne ze wspólnotowymi dokumentami programowymi.
2.2.1. Cele Polityki Ekologicznej Państwa
Głównymi celami Polityki Ekologicznej Państwa są:
- poprawa jakości Ŝycia i bezpieczeństwa ekologicznego, - zrównowaŜone wykorzystanie materiałów, wody i energii, - ochrona dziedzictwa przyrodniczego,
- włączenie celów z zakresu ochrony środowiska we wszystkie dokumenty strategiczne,
- doskonalenie struktur zarządzania środowiskiem, - kształtowanie proekologicznych postaw społecznych.
2.2.2. Strategia Rozwoju Kraju
Strategia Rozwoju Kraju stanowi podstawę dla skutecznego wykorzystania przez Polskę środków rozwojowych krajowych i unijnych na realizację celów społeczno – gospodarczych.
Priorytetowym celem Strategii jest podniesienie poziomu i jakości Ŝycia mieszkańców poprzez:
- zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności gospodarki,
- poprawę infrastruktury technicznej i społecznej, zwiększenie zatrudnienia oraz poprawę warunków zatrudnienia,
- budowę zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa, - rozwój regionalny oraz podniesienie spójności terytorialnej.
2.2.3. Programy operacyjne w ramach „Narodowych Funduszy Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 – 2013”
Programy operacyjne w ramach „Narodowych Funduszy Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 – 2013” są realizowane poprzez Programy Operacyjne (PO) oraz poprzez Regionalne Programy Operacyjne (RPO).
2.3. Cele priorytetowe dla powiatu świdnickiego
Cele zawarte w projekcie Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego są spójne z Programem Ochrony Środowiska województwa lubelskiego na lata 2008-2011 z perspektywą do roku 2015, zgodnie z którym celem strategicznym polityki ekologicznej województwa jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego oraz harmonizacja rozwoju gospodarczego i społecznego z ochroną walorów środowiska.
Analizując cele województwa lubelskiego oraz potrzeby powiatu świdnickiego wyznaczono cele dla powiatu świdnickiego, którymi są:
Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody:
- ochrona istniejących obszarów i obiektów prawnie chronionych,
- wzmocnienie systemu obszarów chronionych poprzez tworzenie nowych obszarów,
- ochrona walorów i zasobów przyrodniczych poza obszarami prawnie chronionymi,
- ochrona obszarów wodno-błotnych (torfowiska, mokradła, bagna),
- odtworzenie zniszczonych ekosystemów i siedlisk, odbudowa zagroŜonych gatunków roślin i zwierząt,
- zwiększenie lesistości,
- zwiększenie powierzchni lasów ochronnych w obrębie lasów prywatnych, - ochrona gleb o najlepszej przydatności rolniczej,
- racjonalne korzystanie z zasobów kopalin.
ZrównowaŜone wykorzystanie materiałów, wody i energii:
- zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii,
- prowadzenie działań energooszczędnych w mieszkalnictwie i budownictwie poprzez stosowanie energooszczędnych materiałów budowlanych oraz wykonywanie termomodernizacji, szczególnie w obiektach uŜyteczności publicznej,
- wdraŜanie programów efektywnego wykorzystania wody w przemyśle, w tym zamkniętych jej obiegów,
- ochrona przed powodzią i suszą.
Dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego:
Jakość wód
- uporządkowanie gospodarki ściekowej zgodnie z Krajowym Programem Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK),
- budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenach, gdzie z przyczyn technicznych bądź ekonomicznych nie jest uzasadniona budowa kanalizacji
- uporządkowanie gospodarki wodami opadowymi poprzez budowę, rozbudowę i modernizację kanalizacji deszczowej oraz urządzeń podczyszczających, na terenie miast
- aktywizacja gmin, które nie wykazują zaangaŜowania w rozwiązywanie problemów gospodarki wodno-ściekowej na swoim terenie,
- ochrona wód powierzchniowych i podziemnych.
Jakość powietrza atmosferycznego
- redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza, w tym emisji gazów cieplarnianych ze wszystkich sektorów gospodarki, a zwłaszcza z zakładów energetycznego spalania paliw (poprzez modernizacje istniejących technologii i wprowadzanie nowych, nowoczesnych urządzeń), a takŜe z indywidualnego ogrzewania mieszkań (poprzez korzystanie z ekologicznych nośników energii i podłączanie obiektów do scentralizowanych źródeł ciepła),
- ograniczanie emisji ze środków transportu poprzez modernizacje taboru, wykorzystywanie paliwa gazowego w miejsce oleju napędowego i benzyny oraz zwiększanie płynności ruchu samochodowego.
Gospodarka odpadami
- rozwój systemów zorganizowanego odbierania i zbierania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych, w tym segregacji odpadów,
- edukacja ekologiczna mieszkańców.
Oddziaływanie hałasu
- zmniejszenie negatywnego oddziaływania hałasu na zdrowie człowieka i środowisko.
Oddziaływanie pól elektromagnetycznych - monitoring pól elektromagnetycznych,
- edukacja ekologiczna nt. rzeczywistej skali zagroŜenia emisją pól.
Doskonalenie systemu zarządzania ochroną środowiska:
- prowadzenie edukacji na rzecz zrównowaŜonego rozwoju, dotyczącej wszystkich elementów środowiska oraz promocja przyjaznych środowisku postaw konsumenckich,
- wspieranie podmiotów gospodarczych wdraŜających/posiadających systemy zarządzania środowiskowego,
- zapewnienie integracji celów ochrony środowiska ze strategiami rozwoju róŜnych sektorów gospodarczych,
- uwzględnianie aspektów ekologicznych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
- intensyfikacja współpracy ponadregionalnej i międzynarodowej w zakresie ochrony środowiska.
PowyŜsze priorytety ekologiczne są wyznacznikiem zarówno dla strategii ochrony środowiska, jak i konkretnych przedsięwzięć zmierzających do dalszej poprawy jakości środowiska i zachowania cennych zasobów przyrody.
2.4. Zadania zaplanowane przez gminy
Przedsięwzięcia zaplanowane przez powiat świdnicki oraz poszczególne gminy powiatu moŜna podzielić na następujące zadania:
- edukacja ekologiczna,
- gospodarka wodno – ściekowa, - ochrona powietrza,
- rozwój turystyki i rekreacja, - gospodarka odpadami.
Zadania z zakresu gospodarki odpadami i ich wpływ na środowisko opisane są szczegółowo w projekcie Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu świdnickiego na lata 2009-2012 oraz w Prognozie oddziaływania dla tego projektu.
W tabeli 1 przedstawiono szczegółowo poszczególne przedsięwzięcia.
Tabela 1 Zadania zaplanowane przez gminy
Edukacja ekologiczna Lokalizacja
przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia
Powiat świdnicki
Przewodnik rowerowy, konkursy i imprezy o charakterze ekologicznym organizowane przez szkoły i ośrodki szkolno-wychowawcze, czasopisma, publikacje o charakterze ekologicznym, szkolenia
ekologiczne pracowników starostwa Mełgiew Organizacja akcji sprzątania świata
Rybczewice Konkurs „Na najładniejszy ogród przydomowy i obejście w gospodarstwie rolnym”
Gospodarka wodno-ściekowa Zaopatrzenie w wodę
Lokalizacja przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia Miasto Świdnik Budowa na terenie gminy ok. 4 km
sieci wodociągowych Mełgiew Mełgiew, Dominów
Budowa wodociągu ok. 0,5 km.
Sporządzenie dokumentacji projektowej (etap I) Siedliszczki, Nowiny, Piaski
Wielkie, Brzezince, Józefów Majdan Kozic Górnych, Majdan
Kozic Dolnych, Majdanek Kozicki
Borowszczyzna
Budowa sieci o długości:
22,65 km
18,00 km
3,20 km Piaski
Majdan Kozic Dolnych Budowa nowego ujęcia wody
Rybczewice
Wodociąg Podizdebno Zygmuntów
Izdebno
Budowa stacji wodociągowej, sieci i przyłączy
Budowa sieci i przyłączy (etap II) Remont sieci i przyłączy
Trawniki Teren gminy
Budowa połączeń do sieci wodociągowej: 0,70 km - Trawniki – Pełczyn; 1,15 km Trawniki - Biskupice Odbiór ścieków
Lokalizacja przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia
Miasto Świdnik
ul. Piasecka ul. Kosocińskiego Al. Lotników Polskich
ul. Sosnowa ul. Drewniana
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej:
1,2 km 1,0 km 1,0 km 0,6 km 1,8 km
Mełgiew Mełgiew, Dominów Sporządzenie dokumentacji projektowej (I etap) Giełczew i Brzeziczki
Piaski
Budowa sieci kanalizacji o długości:
5,44 km 1,40 km
Piaski Modernizacja oczyszczalni ścieków typu „Multiblok” o wydajności 1 000 m3/d, zmniejszenie wydajności do 300 m3/d, mające na celu poprawę oczyszczania ścieków. W ramach przebudowy obiektu planuje
się równieŜ uruchomienie instalacji do odwadniania osadów ściekowych
Zygmuntów, Izdebno
Budowa sieci i przyłączy (etap II) Remont sieci i przyłączy Rybczewice
Teren gminy Dofinansowanie do budowy przydomowych oczyszczani ścieków Trawniki i Trawniki Kolonia Budowa 44,73 km sieci oraz 749
sztuk przyłączy Trawniki
Trawniki Kolonia
Budowa oczyszczalni ścieków komunalnych o przepustowości
300 m3/dobę Ochrona powietrza
Usprawnianie połączeń komunikacyjnych
Lokalizacja przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia Powiat Świdnicki Powiat Świdnicki Inwestycje drogowe wg. Tabeli 14
Programu Ochrony Środowiska ul. Hryniewicza odcinek od
kościoła NMPMK do Al. NSZZ Solidarności, ul. Cisowa, ul. Cedrowa, ul. Cyrysowa
Budowa sieci ulic wraz z infrastrukturą towarzyszącą (kanalizacja deszczowa, sanitarna,
oświetlenie) w obszarze osiedla Brzeziny
ul Cicha Budowa ulicy
ul. Jaworowa, ul. Grabowa, ul. Klonowa, ul. Prusa, ul. Traugutta, ul. Pola, ul. Szklarniana, ul. Ogrodowa,
ul. Mała, ul. Miodowa
Budowa ulic wraz z infrastrukturą towarzyszącą
Miasto Świdnik
ul. Krańcowa Budowa ulicy wraz z siecią kanalizacji deszczowej i oświetleniem
ul. Ratajczaka Budowa od ul. Stachonia do ul. Klonowej
ul. Leśna, ul. Orzechowa, ul. Parkowa, ul. RóŜana, ul. Przy Lesie, ul. Gajowa
Budowa ulic wraz z infrastrukturą towarzyszącą (kanalizacja deszczowa,
sanitarna, oświetlenie) ul. Krańcowa, ul. Rumiankowa Budowa zjazdu z ulic
ul. Czecha Dokończenie budowy
ul. Wojska Polskiego
Dokumentacja projektowa budowy ul. Wojska Polskiego od ul. Traugutta
do granicy lasu ul. Spadochroniarzy
Budowa ulicy wraz z infrastrukturą towarzyszącą od ul. Ratajczaka do
Al. Lotników Polskich ul. Wiejska, ul. Barwna,
ul. Widokowa, ul. Sosnowa, ul. Rubinowa
Budowa sieci ulic w obszarze osiedla Brzeziny-Kalina wraz z infrastrukturą
towarzyszącą w latach 2012-2016 ul. Gospodarcza
Dokumentacja projektowa budowy ulicy wraz z infrastrukturą
towarzyszącą ul. Wyspiańskiego Przebudowa ulicy wraz
z infrastrukturą towarzyszącą ul. Kochanowskiego,
ul. Tuwima, ul. Konopnickiej Przebudowa ulic Miasto Świdnik
ul. Okulickiego Przebudowa ulicy wraz z parkingami i infrastrukturą towarzyszącą Mełgiew Przebudowa ok. 13 km dróg na terenie gminy
Janówek (obręb Bystrzejowice
A Ukaz) Budowa drogi o długości 0,63 km Piaski Piaski Wielkie, Piaski Górne,
Józefów, Brzezicze, Siedliszczki, Wola Piasecka
Modernizacja dróg na odcinku o długości 15 km
Rybczewice Budowa i remonty dróg gminnych
Trawniki
Trawniki Kolonia, Biskupice – Siedliszczki, StróŜa Kolonia – Cyganka, Trawniki, Ewopole, Biskupice – Połczyn, Oleśniki -
do granic gminy
Budowa dróg na odcinku o długości 0,611 km
Termomodernizacje Lokalizacja
przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia
Powiat Świdnicki Termomodernizacja obiektów jednostek organizacyjnych powiatu, słuŜb, placówek oświatowych
Miasto Świdnik Modernizacja kina, przedszkoli, Urzędu Miasta, Gimnazjum nr 1.
Budownictwo wielorodzinne: Spółdzielnie Mieszkaniowe, P.K. Pegimek Piaski Docieplenie ścian i dachu w budynku Ośrodka Zdrowia
Trawniki Docieplenie ścian i dachu, wymiana okien i dachu w budynku Urzędu Gminy
Usuwanie wyrobów zawierających azbest Lokalizacja
przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia
Powiat Świdnicki Opracowanie Programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla powiatu świdnickiego oraz dofinansowywanie usuwania azbestu Mełgiew Dofinansowywani usuwania wyrobów azbestowych
Piaski Opracowanie Programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla gminy oraz dofinansowywanie usuwania azbestu
Rybczewice Dofinansowania do usuwania wyrobów zawierających azbest Trawniki Dofinansowanie do usuwania pokryć dachowych zawierających azbest
Rozwój turystyki Lokalizacja
przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia
Powiat Świdnicki Oznakowanie turystyczne
Rybczewice Budowa ścieŜek rowerowych, punktów widokowych Ochrona siedlisk i gatunków
Lokalizacja
przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia
Miasto Świdnik
Czynna ochrona kolonii susła perełkowanego, coroczne sporządzanie raportu z inwentaryzacji stanu populacji susła oraz opis siedliska
i prognoza rozwoju kolonii Ochrona przeciwpowodziowa
Lokalizacja
przedsięwzięcia Charakterystyka przedsięwzięcia
Rybczewice Dofinansowanie i budowa zbiornika małej retencji
3. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany jego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu
3.1. Budowa geologiczna i morfologiczna
Za wyjątkiem niewielkiej, północnej części gminy Mełgiew całość powiatu znajduje się poza zasięgiem zlodowacenia Odry.
Na obszarze powiatu przewaŜają utwory mastrychtu (kreda górna):
wapienie, kreda pisząca z krzemieniami, opoki, margle, wkładki piaskowców i gezy. W części zachodniej powiatu występują głównie utwory paleocenu (kenozoik): gezy, wapienie, opoki, piaski i piaskowce glaukonitowe, margle, mułki i iły. Poza tymi utworami w budowie geologicznej powiatu występują:
soliflukcyjno-deluwialne gliny, piaski i gliny z rumoszami, piaski i Ŝwiry sandrowe, piaski i mułki kemów, gliny zwałowe i ich zwietrzeliny, a takŜe piaski i Ŝwiry lodowcowe.
W okolicach rzek i ich dawnych koryt występują przewaŜnie: piaski, Ŝwiry, Ŝwiry rzeczne, mady rzeczne oraz torfy i namuły i mułki rzeczne.
Północna część powiatu znajdowała się w zasięgu zlodowacenia Odry.
Występują tu plejstoceńskie gliny zwałowe, ich zwietrzeliny oraz piaski i Ŝwiry lodowcowe. Miejscami w powiecie występują lessy oraz oligoceńskie piaski, lokalnie z bursztynem, mułki, iły i węgiel brunatny, głównie w południowej i centralnej części powiatu.
W zachodniej części powiatu, tj. południowej część gminy Trawniki oraz na południowo-zachodnim krańcu gminy Piaski, występują polodowcowe formy rzeźby terenu - kemy.
Zgodnie z podziałem fizyczno-geograficznym J. Kondrackiego teren powiatu świdnickiego połoŜony jest w trzech mezoregionach:
- PłaskowyŜ Świdnicki (343.16) – makroregion WyŜyna Lubelska (343.1), podprowincja WyŜyna Lubelsko-Lwowska (343),
- Wyniosłość Giełczewska (343.17) – makroregion WyŜyna Lubelska (343.1), podprowincja WyŜyna Lubelsko-Lwowska (343),
- ObniŜenie Dorohuskie (845.31) – makroregion Polesie Wołyńskie (845.3), podprowincja Polesie (845).
Większa część powiatu połoŜona jest na PłaskowyŜu Świdnickim, znajdują się tu gminy: Świdnik, Mełgiew, a takŜe północna część gminy Piaski i zachodnia część gminy Trawniki. Gmina Rybczewice oraz południowa część gminy Piaski połoŜone są na Wyniosłości Giełczewskiej, natomiast wschodnia część gminy Trawniki naleŜy do ObniŜenia Dorohuskiego.
PłaskowyŜ Świdnicki jest dość płaską równiną pozbawioną pokrywy lessowej i ścinającą margliste warstwy górnokredowe. Powierzchnia pochylona jest na ogół ku północy. Na południu bez wyraźnej granicy przechodzi w Wyniosłość Giełczewską będącą najwyŜszą, środkową częścią WyŜyny Lubelskiej. Głęboko w spękanych warstwach kredowych zalegają wody gruntowe.
Równinne ObniŜenie Dorohuskie wykazuje cechy zarówno poleskie jak i wyŜynne. Ma charakter lekko wklęsłej kotliny, nachylonej ku dolinie Wieprza. ObniŜenie tworzą głównie wapienno-margliste warstwy górnokredowe, na których zalegają niezbyt duŜej miąŜszości piaski
plejstoceńskie. Krasowienie utworów lessowych doprowadziło do powstania licznych zagłębień bezodpływowych wypełnionych głównie torfem. Miejscami występują wydmy.
3.2. Jakość gleb
Ogólnie na terenach powiatu przewaŜają obszary wykorzystywane rolniczo, o glebach kategorii I–III (kompleks pszenny bardzo dobry – kompleks pszenny wadliwy). Większość z nich to grunty orne, na których przewaŜają uprawy pszenicy, jęczmienia i roślin okopowych. Lesistość powiatu jest niska i wynosi ok. 11 %.
Brak jest danych szczegółowych pozwalających na rzetelne określenie jakość gleb powiatu świdnickiego. W raporcie o stanie środowiska województwa lubelskiego za rok 2008 nie przedstawiono wyników badań jakości gleb z terenu powiatu świdnickiego.
Z danych zawartych w Programie Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego wykonanym w 2003 roku wynika, Ŝe znaczna część gleb powiatu ma odczyn kwaśny i bardzo kwaśny – poniŜej pH 5,5. Stwierdzono, Ŝe udział tych gleb moŜe sięgać nawet 40-60 %. Udział gleb o nisko i bardzo nisko przyswajalnym potasie, fosforze i magnezie kształtuje się na podobnym poziomie (40-60%).
3.3. Jakość wód
Teren powiatu połoŜony jest w dorzeczu Wisły, w zlewni rzeki Wieprz.
Głównym ciekiem powiatu jest rzeka Giełczew. Przepływa przez gminy Rybczewice, Piaski i Trawniki, gdzie uchodzi do rzeki Wieprz. Poza Giełczwią i Wieprzem przez teren gminy Trawniki płynie rzeka Młynówka oraz Kanał Wieprz-Krzna. W gminie Piaski swoje źródła ma rzeka Stoki płynąca następnie przez teren gminy Małgiew i w niedalekiej odległości od granic powiatu uchodzi do Wieprza. Poza wymienionymi powyŜej innymi większymi ciekami na terenie powiatu są: Radomirka (gm. Rybczewice, dopływ Giełczwi), Sierotka (źródła i całość cieku na terenie gm. Piaski, dopływ Giełczwi), Graniczny Rów (całość cieku na terenie gm. Mełgiew, dopływ rzeki
Stoki), Sławka (gm. Mełgiew, dopływ rzeki Stoki), Marianka, Młynówka oraz Rów Mokry (gm. Trawniki, dopływ Wieprza).
W Raporcie o stanie środowiska województwa lubelskiego za 2008 rok nie przedstawiono wyników pomiarów jakości wód powierzchniowych z terenu powiatu świdnickiego.
Badania stanu jakości wód na terenie powiatu prowadzone były przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) w 2007 roku, w ramach monitoringu środowiska na Rowie Mokrym w miejscowości Dorohucza (gm. Trawniki).
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych wody w omawianym punkcie pomiarowym zakwalifikowano do klasy IV - wody niezadowalającej jakości.
Wyniki badania parametrów przedstawiają się następująco:
- Barwa - 37,5 mg Pt/dm³,
- ChZT Mn - 13,66 mg O2/dm³, - ChZT Cr - 40,7 mg O2/dm³,
- OWO - 14,38 mg C/dm³, - tlen rozpuszczony - 7,15 mg O2/dm³, - chlorofil „a” - 6,36 µ/l.
Teren powiatu świdnickiego znajduje się na obszarze dwóch jednolitych części wód podziemnych: JCWPd 87 i JCWPd 127, które na analizowanym obszarze w całości leŜą w obrębie górnokredowego zbiornika Niecka Lubelska. Obie części charakteryzują się nadwyŜką zasobów wód podziemnych, w odniesieniu do wartości poboru. Na obszarach omawianych obszarach JCWPd nie występują zanieczyszczenia wód podziemnych. Wody podziemne powiatu wymagają jedynie prostego uzdatniania.
3.4. Jakość powietrza atmosferycznego
StęŜenie zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym na terenie gmin jest związane ze stopniem koncentracji i wielkością źródeł emisji, warunkami rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń oraz ich napływem pochodzącym spoza obszaru powiatu.
Znaczącym źródłem zanieczyszczeń powietrza na terenie powiatu jest transport, którego oddziaływanie skupia się głównie przy trasach komunikacyjnych oraz w rejonie miasta Świdnik. Do podstawowych zanieczyszczeń emitowanych przez środki transportu zalicza się tlenki azotu, tlenek węgla, węglowodory oraz ołów. Ograniczenie tego typu uciąŜliwości jest trudne, głównie ze względu na liczbę pojazdów oraz istniejące układy komunikacyjne.
W latach 2002 - 2007 prowadzone były przez WIOŚ badania stęŜeń zanieczyszczeń powietrza. Na terenie powiatu znajdował tylko jeden punkt pomiarowy (przy ulicy Wojska Polskiego, w Świdniku). W Raporcie o stanie środowiska województwa lubelskiego za rok 2008 nie przedstawiono wyników badań jakości powietrza na terenie powiatu świdnickiego. Jednocześnie cały teren powiatu świdnickiego został przez WIOŚ zaliczony do strefy A, gdzie poziom stęŜeń nie przekracza wartości dopuszczalnych określonych rozporządzeniem Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu.
3.5. Jakość klimatu akustycznego
Hałas jako energetyczne zanieczyszczenie środowiska w znacznym stopniu kształtuje warunki bytowe ludzi. Stan zagroŜenia hałasem zarówno w środowisku naturalnym, jak i na terenach zurbanizowanych systematycznie wzrasta, co związane jest z postępującym rozwojem oraz urbanizacją. Lokalizacja ciągów komunikacyjnych, obiektów przemysłowych i usługowych w stosunku do terenów mieszkaniowych, rekreacyjnych i chronionych determinuje jakość Ŝycia i wypoczynku.
Aktem prawnym aktualnie normującym dopuszczalne poziomy hałasu jest rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, które określa dopuszczalne poziomy hałasu dla terenów chronionych z akustycznego punktu widzenia.
Klimat akustyczny obszaru powiatu jest kształtowany głównie przez hałas komunikacyjny, w mniejszym stopniu przez hałas przemysłowy.
Dla oceny klimatu akustycznego Państwowy Zakład Higieny opracował skalę subiektywnej uciąŜliwości zewnętrznych hałasów komunikacyjnych,
zgodnie z którą hałas drogowy przy elewacji budynku mieszkalnego o poziomie równowaŜnym większym niŜ 70 dB oddziaływujący stale ma ujemny wpływ na samopoczucie i zdrowie ludzkie.
Badania hałasu komunikacyjnego na terenie województwa lubelskiego prowadzone są przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) w Lublinie zgodnie z wojewódzkim programem monitoringu środowiska.
W raporcie za 2008 rok nie przedstawiono wyników pomiarów hałasu na terenie powiatu świdnickiego. W 2007 roku z obszaru powiatu badaniem hałasu drogowego objęto drogę krajową nr 12 oraz nr 17. Ich wyniki wykazały, Ŝe wartości natęŜenia poziomów hałasu w linii zabudowy, przy głównych ciągach komunikacyjnych stanowią stałe zagroŜenie dla zdrowia ludzi oraz negatywnie oddziałuje na ich samopoczucie.
Przez teren powiatu przebiegają bardzo obciąŜone trasy tj. droga krajowa nr 12 oraz 17 prowadzące do przejść granicznych z Ukrainą.
Szczególne natęŜenie ruchu występuje na odcinku Lublin-Piaski.
Teren miasta Świdnik oddalony jest od dróg krajowych, co wyklucza ich oddziaływanie na warunki klimatu akustycznego tego obszaru. Układ planistyczny miasta minimalizuje oddziaływanie strefy przemysłowej poprzez skupienie jej w jednej (północnej) części miasta.
Klimat akustyczny w sąsiedztwie obiektów przemysłowych jest oceniany na etapie ich planowania i na etapie eksploatacji poprzez monitoring stały stanowiący obowiązek właścicieli danego zakładu.
Nowe inwestycje z zakresu rozwoju infrastruktury drogowej oraz usług i przemysłu stanowiące potencjalne zagroŜenie powinny być realizowane w oparciu o analizę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Analiza pozwala na oszacowanie skutków eksploatacji przedsięwzięć, przez co umoŜliwia zabezpieczenie środowiska przed nadmiernym hałasem.
Skuteczne obniŜenie wpływu hałasu na środowisko powinno nastąpić na etapie projektowania obszarów mieszkaniowych, tras komunikacyjnych, obiektów usługowych, przemysłowych, maszyn i środków transportu.
Właściwie zaprojektowane inwestycje, uwzględniające dalszy rozwój danego obszaru tworzą optymalne warunki bytowania i czynią region bardziej atrakcyjnym dla mieszkańców oraz inwestorów.
3.6. Obszary chronione
Spośród obszarów Natura 2000, na terenie powiatu występuje Specjalny Obszar Ochrony (SOO) „Świdnik” (kod PLH 060021). PołoŜony jest on w północnej części gminy Świdnik. Powołany został w celu ochrony kolonii susła perełkowanego Sphernophilus suslicus, który jako gatunek ginący wpisany jest do Czerwonej Księgi Zwierząt. Obszar zajmuje powierzchnie 122,83 ha, z której 96 % to trawiasta płyta lotniska.
ZagroŜeniem dla obszaru jest zmiana uŜytkowania terenu oraz zaprzestanie koszenia trawiastej płyty lotniska.
W powiecie znajduje się jeden rezerwat przyrody „Wierzchowiska”. Jest to obszar o powierzchni 24,52 ha połoŜony w północno-zachodniej części gminy Piaski, na wschodnim skraju lasu. Rezerwat powołany został w celu zachowania starego, naturalnego drzewostanu dębowego i lipowego.
W powiecie znajdują się dwa parki krajobrazowe. W części południowej jest to Krzczonowski Park Krajobrazowy (KPK), który występuje na terenie gminy Rybczewice natomiast w części wschodniej Nadwieprzański Park Krajobrazowy (NPK). Tereny KPK są urozmaicone, występuje tu krajobraz wyŜynny, z przewagą pól uprawnych, urozmaiceniem są doliny o stromych zboczach, ostańce denudacyjne oraz wąwozy lessowe, z porastającymi je murawami kserotermicznymi, będącymi często siedliskiem rzadkich gatunków roślin. Otulina KPK graniczy od zachodu z Czerniejowskim OChK.
W KPK występują: olsy, łęgi, lasy dębowo - grabowe z domieszką buka, dąbrowy świetliste, bory mieszane, zarośla, murawy kserotermiczne, torfowiska niskie, łąki trzęślicowe, zespoły roślinności wodnej i ruderalnej, a takŜe segetalnej.
Na terenie powiatu znajduje się fragment południowej części Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego, znacznie róŜniący się od części północnej. Pomimo swego dolinnego charakteru, odznacza się wyraźnym zróŜnicowaniem typów krajobrazu. Rzeźbę tego terenu tworzą równiny akumulacyjne pochodzenia rzecznego i jeziornego urozmaicone zespołami wydm. W krajobrazie roślinnym parku dominują lasy, stanowiące ponad 40 % jego powierzchni, oraz łąki i pastwiska. Inne proporcje występują
w otulinie NPK, gdzie lasy zajmują niespełna 3 % powierzchni, a dominują grunty orne oraz łąki i pastwiska, stosunkowo duŜo teŜ jest sadów. W parku i jego otulinie moŜna spotkać szereg rzadkich gatunków roślin. Rośliny wodne to m. in.: salwinia pływająca, rzęsa garbata, grąŜel Ŝółty, grzybienie białe; rośliny łąkowe: kosaciec syberyjski, czosnek kątowy, storczyk szerokolistny, kserotermiczne: miłek wiosenny, zawilec wielkokwiatowy, macierzanka Marschalla czy oŜanka właściwa i leśne: paprotka zwyczajna i lilia złotogłów.
W granicach gminy Mełgiew znajduje się ok. 100 ha powierzchni stanowiącej północno-zachodnią część Czerniejowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (CzOChK).
Obszar odznacza się krajobrazem wyŜynnym o duŜych walorach botanicznych. Bogata flora roślin naczyniowych reprezentowana jest przez około 1000 gatunków. NajwyŜsze walory florystyczne i faunistyczne ma obszar rezerwatu „Wierzchowiska”.
Występujące na terenie powiatu pomniki przyrody to głównie pojedyncze drzewa. Łącznie w powiecie jest 16 pomników przyrody, z których najokazalszym wydaje się grupa 9 lip drobnolistnych o obwodzie pnia od 300 do 570 cm w parku w miejscowości Krzesimów (gm. Mełgiew).
Fragment doliny Giełczwi i Sierotki, w okolicach miejscowości Piaski- Brzeziczki (gm. Piaski), uznany został jako uŜytek ekologiczny. Teren ten jest róŜnorodny zarówno pod względem krajobrazowym jak i florystycznym.
Obszar ma charakter łąkowo-torfowiskowy i stanowi ostoję ptaków wodnych i wodno-błotnych. Powierzchnia uŜytku to ok. 250 ha. Kolejny uŜytek ekologiczny znajduje się w gminie Trawniki. Jest to wąwóz odchodzący w kierunku północnym od rzeki Giełczew.
Na terenie powiatu, wzdłuŜ rzek występują korytarze ekologiczne.
Największym, pełniącym funkcję korytarza międzyregionalnego jest dolina Wieprza (gm. Trawniki). Zapewnia on łączność pomiędzy obszarami chronionymi połoŜonymi w zlewni Wieprza, a doliną Wisły. Obszar ma charakter mozaiki polno-łąkowej i jest chroniony poprzez zapisy Planu zagospodarowania przestrzennego gminy Trawniki (np. ochrona przed zainwestowaniem, zakaz zmiany stosunków wodnych).
WzdłuŜ dolin rzek Giełczew i Sierotka przebiega regionalny korytarz ekologiczny łączący Krzczonowski i Nadwieprzański Park Krajobrazowy.
Tereny te to łąki, pastwiska i torfowiska o duŜej róŜnorodności florystycznej, a jednocześnie ostoja ptaków wodnych i wodno-błotnych. Dolina rzeki Giełczew pomiędzy Biskupicami, a Pełczynem stanowi jednocześnie zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Meandry Giełczwi”.
3.7. Zabytki
Na terenie powiatu świdnickiego znajduje się wiele obiektów cennych kulturowo. Są to zarówno obiekty świeckie jak i sakralne. Niektóre z nich są w dalszym ciągu uŜytkowane zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem. Część zabytkowych obiektów została zaadaptowana na uŜytkowanie inne niŜ pierwotnie. Wiele zabytkowych obiektów jest zaniedbana, a ich stan techniczny się pogarsza. Najczęściej opieką konserwatorską otaczane są pałace, dwory i dworki bądź całe zespoły obiektów, niekiedy z parkami, a z obiektów sakralnych kościoły, cmentarze i dzwonnice.
3.8. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu
Planowane do realizacji zadania zarówno przez jednostki samorządu terytorialnego jak i prywatne podmioty gospodarcze, w skali powiatu nie będą miały znaczącego zasięgu.
Brak realizacji zaplanowanych zadań nie będzie miał negatywnego wpływu na budowę geologiczną oraz morfologię.
Brak realizacji zadań zaplanowanych w projekcie Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego moŜe przyczynić się do:
- pogorszenia jakości wód powierzchniowych i podziemnych, - spadku jakości gleb,
- zwiększenia oddziaływania na klimat akustyczny, - pogorszenia bezpieczeństwa na drogach,
- zwiększenia zuŜycia paliw grzewczych,
- zwiększenie niskiej emisji zanieczyszczeń do powietrza, - obniŜenia świadomości ekologicznej społeczeństwa,
- osłabienia tempa rozwoju gospodarczego powiatu świdnickiego.
Zaniechanie realizacji planowanych przedsięwzięć moŜe w konsekwencji wpływać ujemnie zarówno na komponenty środowiska, jak i na komfort oraz warunki Ŝycia mieszkańców powiatu.
W kontekście przedsięwzięcia polegającego na budowie portu lotniczego brak jego realizacji spowoduje niewykorzystanie szansy rozwojowej nie tylko dla powiatu świdnickiego ale dla całego regionu lubelskiego. Będzie równieŜ znaczącą przyczyną wzrostu zatrudnienia.
Pod część z planowanych przedsięwzięć zarezerwowane zostały tereny, które w przypadku ich niezrealizowania nie mogą być wykorzystywanie w innym celu.
4. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego
Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego:
- niski poziom zorganizowanego odbioru i oczyszczania ścieków komunalnych oraz brak kontroli nad stanem technicznym indywidualnych zbiorników bezodpływowych i sposobem postępowania z gromadzonymi ściekami,
- emisja niska z ogrzewania indywidualnego, zwłaszcza ze spalania odpadów w domowych, nieprzystosowanych do tego celu paleniskach, - zły stan nawierzchni dróg na terenie powiatu powodujący zwiększone
zuŜycie paliw, a tym samym podniesioną emisję zanieczyszczeń do atmosfery,
- zanieczyszczanie powietrza ze strony niewielkich zakładów, przedsiębiorstw i podmiotów gospodarczych, które są przyczyną niezewidencjonowanej emisji do środowiska,
- wydobycie surowców mineralnych powodujące pośrednio obniŜenie zwierciadła wód gruntowych, a tym samym wzrost podatności gleb na erozję zarówno wietrzną jak i wodną,
- niekontrolowany rozwój turystyki i róŜnych form rekreacji (często sprzecznych z prawem) np.: jazda quadami, croosami, wyścigi, itp., w miejscach do tego nie przeznaczonych, a często podlegających ochronie,
- długie procedury realizacji zaplanowanych inwestycji w Programie Ochrony Środowiska,
- wysokie nakłady inwestycyjne na realizacje zaplanowanych przedsięwzięć.
5. Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe, chwilowe oraz pozytywne i negatywne
Nie przewiduje się znaczących ujemnych oddziaływań wynikających z realizacji zadań wskazanych w projekcie Programu Ochrony Środowiska dla powiatu świdnickiego na lata 2009-2012.
Prognozowane, pozostałe oddziaływania wynikające z realizacji poszczególnych zadań opisano w poniŜszych podrozdziałach.
Realizacja części zadań wskazanych do realizacji w projekcie Programu... przed uzyskaniem decyzji zezwalającej na realizację przedsięwzięcia wymagała będzie przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Wszelkie ewentualne oddziaływania oraz konieczne ograniczenia bądź kompensacje przyrodnicze powinny zostać ustalone na etapie projektu i wydawania zgody na realizację danego przedsięwzięcia. Pozwoli to na eliminację bądź minimalizację ewentualnych negatywnych oddziaływań planowanych przedsięwzięć.
5.1. Edukacja ekologiczna
Edukacja ekologiczna ma na celu podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców naleŜących do wszystkich grup wiekowych.
Odpowiednio dobrana oferta działań edukacyjnych spowoduje poprawę stanu wiedzy mieszkańców na temat ochrony przyrody, wpłynie korzystnie na poprawę bezpieczeństwa ekologicznego oraz pośrednio na jakość wszystkich elementów środowiska.
Działania z zakresu edukacji ekologicznej będą miały pozytywne skutki w perspektywie zarówno krótko- jak i długoterminowej.
5.2. Gospodarka wodno – ściekowa
Realizacja zadań polegała będzie głównie na rozbudowie sieci zaopatrzenia w wodę, a takŜe na budowie i modernizacji ujęć wody.
W ramach działań związanych z gospodarką ściekową planowane są:
rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej oraz modernizacje i budowy oczyszczalni ścieków.
Zadania te przyczynią się do poprawy warunków Ŝycia mieszkańców, przeciwdziałały będą ewentualnym zagroŜeniom wystąpienia skaŜenia ujęć wody, wystąpienia emisji zanieczyszczeń głównie do gleb oraz wód powierzchniowych i podziemnych. Ponadto realizacja tych działań przyczyni się do podniesienia atrakcyjności regionu.
Tabela 2 Wpływ przedsięwzięć w zakresie gospodarki wodno – ściekowej na środowisko Element środowiska
przyrodniczego/kulturowego Opis oddziaływania
BioróŜnorodność Przedsięwzięcia nie będą znacząco oddziaływać na bioróŜnorodność.
Ludzie
Oddziaływanie przedsięwzięcia na ludzi będzie pozytywne poprzez zapewnienie właściwej jakości wody oraz systemu
odbioru i oczyszczania ścieków Zwierzęta
Realizacja przedsięwzięć wpłynie pozytywnie głównie na zwierzęta wodne ze względu na poprawę jakości oczyszczonych ścieków komunalnych i wód opadowych Rośliny Krótkoterminowe oddziaływanie na rośliny wystąpi
jedynie na etapie realizacji przedsięwzięć.
Woda
Przedsięwzięcia będą pozytywne oddziaływać poprzez rozbudowę sieci kanalizacyjnej oraz budowę i rozbudowę
oczyszczalni ścieków.
Powietrze Nie przewiduje się znaczących oddziaływań omawianych zadań na stan jakości powietrza atmosferycznego.
Powierzchna ziemi Nie przewiduje się znaczących oddziaływań na powierzchnię ziemi.
Krajobraz
Nie przewiduje się znaczących oddziaływań na krajobraz, ewentualne oddziaływania nie będą miały istotnego
znaczenia w skali powiatu.
Klimat Przedsięwzięcia nie będą oddziaływać na klimat.
Element środowiska
przyrodniczego/kulturowego Opis oddziaływania
Zasoby naturalne
Realizacja i eksploatacja sieci wodociągowej wpłynie na zmniejszenie strat wody i energii oraz kontrolowane
korzystanie z zasobów wód.
Zasoby naturalne
Budowa kanalizacji i oczyszczalni ścieków wpłynie pozytywnie na jakość wód powierzchniowych
i podziemnych.
Zabytki i dobra materialne
Nie przewiduje się znaczących oddziaływań na zabytki.
Racjonalna gospodarka wodno – ściekowa wpłynie pozytywnie na dobra materialne, a rozwój sieci wodociągowej i kanalizacyjnej poprawi warunki sanitarne
mieszkanców powiatu.
5.3. Ochrona powietrza
W ramach działań z zakresu ochrony powietrza atmosferycznego realizowane będą zadania polegające głównie na:
- usprawnianiu połączeń komunikacyjnych (budowa i modernizacje dróg), - termomodernizacji budynków,
- usuwaniu wyrobów zawierających azbest.
Poprawa stanu infrastruktury drogowej przyczyni się do zwiększenia płynności ruchu pojazdów, co powoduje zmniejszenie ilości zuŜywanych paliw oraz zmniejszenie emisji z pojazdów. Działania te polegały będą głównie na modernizacji dróg istniejących, w związku z czym nie wystąpi fragmentacja przestrzeni przyrodniczej, ani zaburzenia harmonii istniejącego krajobrazu.
Oddziaływanie planowanych przedsięwzięć będzie miało charakter głównie długoterminowy, pozytywny.
Termomodernizacja budynków polegająca głównie na docieplaniu ich ścian i stropów oraz wymianie stolarki okiennej przyczyni się do zmniejszenia zuŜycia paliw grzewczych, a tym samym do redukcji emisji zanieczyszczeń powstających podczas spalania paliw.
Zgodnie z Krajowym programem usuwania azbestu do końca 2032 roku naleŜy usunąć wyroby zawierające azbest. W ramach dąŜenia do realizacji tego celu, opracowane zostaną programy usuwania azbestu dla powiatu świdnickiego oraz dla gminy Piaski. Opracowanie tych dokumentów pomoŜe w identyfikacji problemu wyrobów azbestowych na danym obszarze, przedstawi właściwy sposób postępowania z nimi, a takŜe przybliŜy
moŜliwości pozyskania środków finansowych na działania związane z usuwaniem azbestu. Wpływ opracowania programów usuwania azbestu ocenia się jako pozytywny dla środowiska.
Usuwanie wyrobów zawierających azbest zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz w sposób zapewniający ochroną środowiska nie będzie miało negatywnego wpływu na stan jakości środowiska oraz na ludzi.
W perspektywie długoterminowej usunięcie wyrobów azbestowych ze środowiska ocienia się jako pozytywnie wpływające na stan jakości powietrza atmosferycznego oraz zdrowie ludzkie.
Tabela 3 Wpływ przedsięwzięć w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego Element środowiska
przyrodniczego/kulturowego Opis oddziaływania
BioróŜnorodność Realizacja omawianych przedsięwzięć nie będzie miała znaczącego wpływu na bioróŜnorodność
Ludzie
Oddziaływanie na mieszkańców powiatu będzie pozytywne ze względu na poprawę sprawności i bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz zmniejszenie
zuŜycia energii grzewczej.
Zwierzęta Nie przewiduje się znaczących oddziaływań realizacji omawianych zadań na zwierzęta.
Rośliny Nie przewiduje się znaczących oddziaływań realizacji omawianych zadań na rośliny.
Woda Nie przewiduje się znaczących oddziaływań realizacji omawianych zadań na wodę.
Powietrze
Omawiane działania ukierunkowane są na poprawę jakości powietrza. Przewiduje się, Ŝe ich realizacja będzie oddziaływać pozytywnie i długoterminowo na
omawiany element środowiska.
Powierzchna ziemi
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi wystąpi w przypadku budowy drogi nowym śladem lub
poszerzenia drogi.
Krajobraz
Planowane przedsięwzięcia nie wpłyną znacząco na krajobraz. Ewentualne oddziaływania na ten element środowiska mogą wystąpić w związku z budową dróg
nowym śladem.
Klimat
Ograniczenie emisji do powietrza poprzez realizację załoŜonych działań pośrednio wpłynie pozytywnie na klimat poprzez zmniejszenie emisji do powietrza gazów
cieplarnianych oraz zanieczyszczeń, a takŜe zmniejszenie zuŜycie węgla i gazu w kotłowniach.
Zasoby naturalne
Omawiane działania poprzez zmniejszenie zuŜycia paliw samochodowych oraz materiałów stosowanych do
ogrzewania wpłyną pozytywnie na stan zasobów surowców naturalnych.
Zabytki i dobra materialne Nie przewiduje się znaczących oddziaływań realizacji omawianych zadań na zabytki.
5.4. Rozwój turystyki i rekreacji
Rozwój turystyki i rekreacji nie będzie miał znaczącego wpływu na środowisko przyrodnicze. WaŜnym aspektem jest, aby w związku z poprawą warunków rozwoju i turystyki zapewniać równieŜ miejsca do gromadzenia odpadów komunalnych, a takŜe prowadzić edukację ekologiczną odnośnie prawidłowego zachowania się na szlakach turystycznych.
Oznakowanie tras turystycznych wpłynie korzystnie na warunki wypoczynku mieszkańców i turystów.
Budowa ścieŜek rowerowych moŜe wpłynąć pośrednio na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza, w tym hałasu, stworzy takŜe warunki do aktywnego wypoczynku, a tym samym moŜliwość poprawy stanu zdrowia jej uŜytkowników – głównie mieszkańców powiatu.
5.5. Ochrona siedlisk i gatunków
W ramach tego działania gmina Miasto Świdnik wraz z właścicielem terenu na którym znajduje się kolonia susła perełkowanego podjęła działania zmierzające do określenia stanu siedliska oraz liczebności i stanu populacji, a takŜe opracowania raportu z ww. działań. W dokumencie będzie zawarta równieŜ prognoza rozwoju kolonii. Kierunek, rodzaj i zakres działań ochronnych zaleŜał będzie od wyników przeprowadzonej inwentaryzacji oraz oceny stanu kolonii. Ewentualnie podjęte działania będą miały na celu ochronę kolonii susła. Ocenia się, Ŝe działanie będzie miało pozytywny wpływ na bioróŜnorodność.
Wszelkie działania planowane w projekcie Programu Ochrony Środowiska dokumencie mają na celu ochronę środowiska dlatego teŜ ich realizacja będzie miała pozytywny wpływ zarówno na gatunki roślin i zwierząt, jak równieŜ obszary chronione, w tym Natura 2000.
Opis potencjalnych oddziaływań na poszczególne formy ochrony przyrody, w tym na obszar ochrony Natura 2000, a takŜe na siedliska i gatunki chronione przedstawiono w tabeli 4.
Tabela 4 Wpływ poszczególnych rodzajów przedsięwzięć na poszczególne formy ochrony przyrody, a takŜe na siedliska i gatunki chronione.
Rodzaj
przedsięwzięcia Opis oddziaływania
Edukacja ekologiczna
Prowadzenie działań edukacyjnych będzie miało jedynie pozytywny wpływ, zarówno na ochronę poszczególnych gatunków, w tym
równieŜ chronionych jak i na obszary objęte ochroną.
Gospodarka wodno – ściekowa
Działania z zakresu rozbudowy infrastruktury wodno- ściekowej będą miały pozytywny wpływ zarówno na obszary chronione jak i poszczególne gatunki i ich siedliska. Zwiększenie skanalizowania powiatu przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczenia wody i gleby
będących podstawowymi siedliskami gatunków i roślin i zwierząt.
Szczególne znaczenie ma to na terenach ochronnych Głównych Zbiorników Wód Podziemnych.
Ochrona powietrza
Działania z zakresu ochrony atmosfery przyczynią się do poprawy czystości powietrza, a tym samym do polepszenia warunków bytowania roślin i zwierząt. Budowa i remonty dróg wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, podczas której
powinny zostać określone rozwiązania chroniące zwierzęta i ułatwiające ich migrację przez drogę.
Działania z zakresu ochrony powietrza mają duŜe znaczenie dla Ŝywotności pomników przyrody.
Rozwój turystyki i rekreacji
Tworzenie odpowiednich tras rowerowych oraz wykonanie oznaczeń istniejących szlaków turystycznych ureguluje ruch turystyczny, co wpłynie pozytywnie na obszary chronione oraz siedliska gatunków
roślin i zwierząt.
Ochrona przeciwpowodziowa
Realizacja tego zadania zaplanowana została poza obszarami chronionymi w związku z czym nie przewiduje się oddziaływań realizacji omawianych zadań na gatunki oraz obszary chronione.
Gospodarka odpadami
Instalacje do odzysku odpadów realizowane będą poza obszarami chronionymi. W związku z czym nie przewiduje się wystąpienia negatywnych oddziaływań związanych z realizacja zadań w tym zakresie. Temat został szerzej opisany w prognozie oddziaływania
Planu Gospodarki Odpadami.
Działania sektora gospodarczego
Działania sektora gospodarczego mają na celu głównie zmniejszenie zuŜycia wody, energii i surowców, co pośrednio poprawiało będzie
stan zasobów środowiska.
Szczegółowa ocena tych działań przeprowadzona na etapie realizacji przedsięwzięć, podczas przeprowadzani oceny oddziaływania na
środowisko przyczyni się do wyeliminowania negatywnych oddziaływań bądź wskazania rozwiązań chroniących środowisko.
Główne zakłady przemysłowe w powiecie świdnickim znajdują się poza obszarami objętymi ochroną zgodnie z ustawą o ochronie
przyrody.
5.6. Ochrona przeciwpowodziowa
Planowana budowa zbiornika na rzece Wieprz będzie miała m. in.
zadanie ochrony przed powodzią okolicznych terenów. Budowa zbiornika będzie oddziaływać na środowisko w fazie realizacji zmieniając dotychczasowe warunki wodne oraz w fazie eksploatacji zabezpieczając przed
wystąpieniem powodzi. Prace związane z powstawaniem zbiornika przyczynią się do zmian w krajobrazie. Skala i zakres oddziaływań czasu realizacji są niewspółmierne do pozytywnych skutków jakie wynikną z zabezpieczenia przeciwpowodziowego.
5.7. Gospodarka odpadami
Zadania z zakresu rozwoju i poprawy skuteczności systemu gospodarki odpadami oraz ich potencjalne oddziaływanie na środowisko, opisane zostały w Prognozie oddziaływania na środowisko projektu Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu świdnickiego na lata 2009-2012.
5.8. Działania sektora gospodarczego - zmniejszenie zuŜycia wody, energii i surowców oraz zapobieganie powaŜnym awariom
Modernizacje prowadzone w prywatnych zakładach ukierunkowane są głównie na zyski ekonomiczne. W związku z tym polegają one w znacznej mierze na modernizacji technologii w kierunku ograniczenia kosztów funkcjonowanie, a tym samym zmniejszenia zuŜycia surowców, wody i energii. W związku z odpłatnością usługi odbioru odpadów, firmy dąŜą równieŜ do minimalizacji ich wytwarzania. Zmiana stosowanych technologii na nowocześniejsze wiąŜe się często z wycofaniem przestarzałych linii czy maszyn, jak równieŜ ze zmianą stosowanych substancji. Działania te mają równieŜ wpływ na minimalizację ryzyka wystąpienia powaŜnej awarii. Ocenia się, Ŝe takie kierunki zmian będą miały pozytywny wpływ dla bezpieczeństwa ekologicznego, minimalizacji emisji oraz poprawy warunków pracy.
W przypadku planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę naleŜy przeprowadzić ocenę oddziaływania na środowisko. Pozwoli to wykazać ewentualne oddziaływania oraz sposób ich eliminacji, ograniczenia bądź kompensacji.
Na terenie zakładu „PZL-Świdnik” S. A. Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego planowane są zadania mające na celu poprawę ekonomii oraz technologii zakładu, które jednocześnie oddziaływały będą na
środowisko, np.: wprowadzenie rozwiązań zapewniających poprawę energooszczędności, zastosowanie technologii obiegu zamkniętego, co przyczynia się do odzysku wody, zmniejszenie ilości powstających odpadów poprzez modernizacje technologii, eliminowanie stasowania substancji szkodliwych, itp.
Zakład Obróbki Plastycznej Sp. z o. o., w ramach modernizacji technologii planuje wprowadzenie nagrzewania indukcyjnego materiałów do kucia, co spowoduje ograniczenie zuŜycia energii oraz oleju opałowego, a takŜe zmniejszy emisję zanieczyszczeń do atmosfery.
Efektem pośrednim planowanego do uruchomienia, w Świdniku na terenie Zakładu Utrzymania Ruchu Sp. z o. o., punktu przetwarzania zuŜytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego będzie pośrednio prawidłowe zagospodarowanie odpadów elektrycznych i elektronicznych oraz ochrona powierzchni ziemi.
Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piaskach rozwaŜa budowę biogazowni przetwarzającej gaz powstający w procesie produkcyjnym na energię elektryczną, która moŜe zostać wykorzystana na potrzeby zakładu.
Działanie to spowoduje ograniczenie zuŜycia energii ze źródeł konwencjonalnych. Ponadto w zakładzie planowana jest modernizacja technologii w kierunku zawracania wody, co zmniejszy jej zuŜycie.
Opisane działania skutkowały będą przede wszystkim poprawą bezpieczeństwa w zakładach, w tym bezpieczeństwa higieny pracy i sanitarnego. Szczegóły potencjalnego oddziaływania tego przedsięwzięcia przedstawione zostały w Prognozie oddziaływania na środowisko projektu Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu świdnickiego na lata 2009-2012.
Efektem planowanych zmian będzie ograniczenie zuŜycia wody, energii, paliw i surowców, a takŜe minimalizacja produkcji odpadów i ścieków.
W perspektywie długoterminowej działania te przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa ekologicznego w okolicach zakładów.
Planowana budowa oraz eksploatacja Portu Lotniczego Lublin S. A.
częściowo obejmuje teren powiatu świdnickiego. Na chwilę obecną trudno jest ocenić wpływ związany z tym przedsięwzięciem. Rzetelnie przeprowadzona ocena jego oddziaływania na środowisko, jaka powinna
