W gabinecie rzeczownikowych osobliwości
Materiał zawiera 7 ilustracji (fotografii, obrazów, rysunków), 9 ćwiczeń, w tym 6 interaktywnych.
W gabinecie rzeczownikowych osobliwości
Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj rzeczowniki odmienne i nieodmienne.
gil, menu, mango, dno, kiwi, toffi, dar, osioł, lód, safari, taxi, biodro, krowa, kakao, lew, fiat, kakadu, pomidor, staw, bikini, słowo, igloo, ye , boa
Rzeczowniki nieodmienne
Rzeczowniki odmienne
Ćwiczenie 2
Z wybranymi nieodmiennymi rzeczownikami z poprzedniego ćwiczenia ułóż trzy zdania. Zapisz je tutaj lub w zeszycie.
Uzupełnij
Ciekawostka
Nieodmienna jest między innymi nazwa zwierzęcia – okapi, pochodząca z języka afrykańskiego plemienia Mbuba.
Pomimo że ssak ten ma pręgi przypominające futro zebry, jest najbliżej spokrewniony z żyrafą. Przez wieki (aż do 1901, kiedy został odkryty przez Europejczyków) znany był tylko wśród lokalnej ludności zamieszkującej dżungle w dorzeczu Konga.
Inne nieodmienne nazwy egzotycznych zwierząt to:
Kakadu
www.viajar24h.com, licencja: CC BY 2.0
Gnu
Chris Eason, licencja: CC BY 2.0
Emu
Diliff, licencja: CC BY-SA 3.0
Boa
licencja: CC BY-SA 4.0
Okapi
Eric Kilby, licencja: CC BY-SA 2.0
Kiwi
licencja: CC BY 2.0
Ćwiczenie 3
Uzupełnij zdania odpowiednimi formami wyrazów: przyjaciel, imię, sędzia, brat, zwierzę. W zdaniach wyrazy występują w podanej kolejności. Każdy z podanych wyrazów występuje dwa razy. Jeśli masz wątpliwości, skorzystaj ze słownika poprawnej polszczyzny.
W gronie ... miło spędzam czas.
Nie lubię rozstawać się z moimi ...
Nie chcę zmieniać swojego ...
Mamy takie same ...
Skazany usłyszał głos ...
Mój tato został ... sądu rejonowego w Warszawie.
Przyszedłem na plac zabaw z moimi ...
Kupiłam kolejkę swojemu ...
W schronisku nie przyjmują dzisiaj żadnych ...
Niestety, nie mam żadnego ... w domu.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4
Odmień przez przypadki wyraz „gimnazjum” w liczbie pojedynczej i mnogiej. Jeśli masz wątpliwości, skorzystaj ze słownika poprawnej polszczyzny.
Przypadek Liczba pojedyncza Liczba mnoga
M. gimnazjum gimnazja
D.
C.
B.
N.
Mc.
W.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
Podaj trzy inne rzeczowniki zakończone na -um.
Co możesz powiedzieć o odmianie takich rzeczowników? Zapisz w zeszycie zasadę.
Ćwiczenie 6
Odgadnij słowa i wpisz odpowiednie formy. W razie wątpliwości skorzystaj ze słownika poprawnej polszczyzny.
Pytanie Forma M. lp. Forma M. lm. Forma D. lm.
rdzenny mieszkaniec Afryki wyznawca Chrystusa
człowiek dotknięty klęską powodzi
członek zakonu założonego przez św. Franciszka
mieszkaniec Opola
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7
Tutaj lub w zeszycie ułóż zdania, w których użyjesz rzeczowników z poprzedniego ćwiczenia. Określ przypadek tych rzeczowników.
Uzupełnij
Ćwiczenie 8
Wpisz odpowiednią formę podanych rzeczowników. Sprawdź w słowniku poprawnej polszczyzny, kiedy mówimy oka, a kiedy oczy; kiedy ucha, a kiedy uszy.
Oka/Oczy ... zaszły mi łzami.
W rosole pływały już oka/oczy ... tłuszczu.
Strach ma wielkie oka/oczy ...
W sieci są za duże oka/oczy ...
Wzięłam garnek za oba ucha/uszy ...
Lubię mój kubek z uchami/uszami ...
Pociągnął go za ucha/uszy ...
Jadł, aż mu się ucha/uszy trzęsły ...
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 9
Niektóre rzeczowniki nie odmieniają się przez liczby – mają bowiem tylko liczbę pojedynczą lub tylko liczbę mnogą.
Przyjrzyj się podanym rzeczownikom i przyporządkuj je do odpowiednich grup.
prasa, listowie, skrzypce, sanki, imieniny, młodość, zawiść, drzwi, pokora, trojaczki, młodzież, szacunek, perfumy, oświadczyny
Rzeczowniki występujące tylko w liczbie pojedynczej
Rzeczowniki występujące tylko w liczbie mnogiej