POLSKA ORGANIZACYA NARODOWA.
P r z e ż y w a m y czasy straszliw e, ale z arazem w ielkie i p rz e w ro te m s t o s u n k ó w p olitycznych b rz e m ie n n e . N a r ó d po lsk i zn alazł się w w irze w y p a d k ó w , ro z s trzy g ający ch o je g o przyszłości. Na ziem i naszej to czą się b o je olbrzym ie. W a ż ą się losy P olski.
H u r a g a n w o jn y rwie i zm ia ta d o ty c h c z a s o w e w ią z a n ia n a s z e g o n ie w o ln ic z e g o b y tu . C o k o lw ie k będzie, ja k ie k o lw ie k b ę d ą w yniki tych z a p a s ó w — je d n o je s t p e w n e m : d o d a w n e g o zasto ju ju ż nie w rócim y, ściele się p rz e d n a m i n o w a przyszłość.
W takiej chwili d ziejow ej m u s i m y z d o b y ć się n a c z y n p o l s k i , m u s i m y z aśw iad czy ć o sw e m praw ie do życia, o swej w o l i ż y c i a . D o w ie ść m u sim y , ż e ś m y n a r o d e m je d n y m i wielkim , nie zaś p rz y c z e p k ą do trzech m o carstw , ż e ś m y nic nie uronili ze sk a rb u id eałó w n a ro d o w y c h , że dziś — w ś ró d tej n ieb y w ałej burzy dziejow ej — p r a g n i e m y i p o s ta n o w iliś m y z w y tę ż e n ie m w sz y stk ic h sił p ra c o w a ć dla swej w olności i n iep o d leg ło ści.
J e d n a m yśl p o w in n a o ży w iać n as w sz y stk ic h — w je d n o o g n is k o zestrzelić się p o w in n y w sz y stk ie nasze zam ierzenia.
B i e r n o ś ć p o ś r ó d tych g ig a n ty c z n y c h z a p a s ó w ś w iad czy łab y , ż e ś m y d o p o k ie ro w a n ia sw ą sp ra w ą n ie zdolni, że z d a je m y się na w olę losu, że każdy, kto n a ziemi naszej p a n u je lub chce pan o w ać, m o ż e z nam i czynić, co m u j ć g o in te re s d y k tu je.
O d d a n i e s i ę M o s k w i e , p o p ie r a n ie m o sk ie w sk ie j spraw y, p o k ła d a n ie jak ic h k o lw ie k n adziei w m o skiew skich u m iz g a c h — o z n a c z a ło b y s a m o b ó js tw o p olityczne, z d ra d ę i g r z e b a n ie s p ra w y polskiej.
P o m i ę d z y n a m i a M o s k w ą m o rz e krwi. W o ła ją d o n as niezliczone m o g iły po w stań cze, w oła krew p o m o r d o w a n y c h , 'w o ł a p a m ię ć m o s k ie w s k ie g o b a rb a rz y ń s tw a , m o s k ie w s k ie g o w ia ro ło m s tw a , m o sk iew sk ich kajd an , k tó re na ciele i d u c h u N a r o d u ta k stra sz n e z o s ta w iły ślady. W o ła cała n asza h is to ry a p o ro z b io ro w a , p ełn a walk z n a je z d n ik ie m , k tó ry o p a n o w a ł n a jw ię k s z ą część P o ls k i i stale rządzi n a m i sy s te m e m g w a łtu i ra b u n k u , woła d o ś w ia d c z e n ie w iek o w e, k tó re zaw sze w sk azy w ało , że p o je d n a n ie P olski z M o s k w ą je st niem o żliw e, że za u le g ło ś ć M o sk al płaci tylko sro ż sz e m i p rz e śla d o w a n iam i.
Bez w y ja rz m ie n ia z a b o ru ro sy jsk ie g o n ie m a s z dla n as m o w y o w o ln e m życiu. N a to m ia s t u w o ln ie n ie P olski o d m o s k ie w s k ie g o ja rz m a , to p o c z ą te k i p o d w a lin a p a ń s tw o w e g o b y tu P olski.
Z w y c ię stw o R o sy i b y ł o b y k lę sk ą P o lsk i.
N ie p o łączen ie ziem polskich, ja k to obiecuje Cyniczny m a n ife st W ie lk ie g o Księcia M ikołaja, lecz n o w e ro z s z a rp a n ie P o ls k i b y ło b y sk u tk ie m zw y c ię stw a Rosyi n a d A ustryą, a p r z e d e w s z y s tk ie m p a d ła b y ofiarą G a - l i c y a W s c h o d n i a , która s ta ła b y się p a s tw ą b e z w z g lę d n ej rusyfikacyi, b y ła b y stra c o n a dla k u ltu r y polskiej.
A zarazem zw ycięstw o to o z n a c z a ło b y u trw a le n ie d e s p o t y z m u carsk ieg o , try u m f c z a rn o se ciń s tw a w polityce w e w n ę trz n e j, w z m o ż o n y n a p ó r n a P o ls k ę prześladow czej zgrai s ł u g carskich.
J ę z y k polski b y łb y t ę p io n y w życiu p u b lic z n e m na rzecz rosy jsk ieg o , w i a r a b y ła b y k o p c iu sz k ie m w o b e c p a n o s z ą c e g o się p raw o sław ia, a s a m o r z ą d e m b y ła b y dzika s a m o w o la biurokracyi.
S tra sz ą n a s n ie k tó rz y P r u s a k i e m . 1 w łaśnie ci n ajg o rzej p o m s t u j ą n a N iem có w , którzy z n o s z ą cier
pliwie w sz y stk ie b e z e c e ń s tw a s ie p a c z ó w rosyjskich i m a rz ą o z g o d n e m p ożyciu z R o sy ą p o d k n u te m c a r s k i m ! J u ż to w skazuje, że n iechęć d o N ie m c ó w je st tu ty lk o p re te k ste m d o k o rz e n ia się w o b e c n a ja z d u rosyjskiego.
N ie z a m y k a m y b y n a jm n ie j oczu na p o ło ż e n ie P o la k ó w w zab o rze pru sk im . Ale w ła śn ie dzisiejsza s y tu a c y a p o lity c z n a — w rogi s to s u n e k N ie m ie c do R osyi — je st j e d y n ą s p o s o b n o ś c ią , przy której m o że n a s tą p ić zm ia n a p olityki pruskiej w o b e c P o la k ó w . P r z e d e w s z y s tk ie m zaś p a m ię ta ć należy, że w o jn a ze s tro n y Rosyi w y m ie rz o n a je st g łó w n ie przeciw k o Austryi i że nie z a b ó r pruski, lecz K ró le stw o p olskie oraz G alicya są o śro d k ie m naszej siły p a ń stw o tw ó rczej.
P o lity k a n a s z a m usi z całą silą i z całą b e z w z g lę d n o ś c ią iść p r z e c i w k o M o s k w i e . W klęsce M o sk w y m o żliw o ść n a s z e g o tryum fu, je d y n ie na g ru zach p a n o w a n ia m o s k ie w s k ie g o w P o lsce b u d o w a ć m o ż e m y g m a c h n a s z e g o o d r o d z e n ia i w y z w o le n ia n a ro d o w e g o .
Ale n ie d o ś ć życzyć sobie i oczekiw ać klęski M o sk w y . O s w o ją sp ra w ę s a m i w alczyć m u sim y . Na żadnej obcej sile b e z w z g lę d n ie p o le g a ć nie m o ż e m y . N ik o m u w y słu g iw a ć się nie chcem y, n a w e t t y m p a ń s t w o m , które, w alcząc z R osyą, sp raw ie naszej korzyść przynieść m o g ą . M u s im y sam i stać się c z y n n i k i e m w y d arzeń dziejow ych. M u s im y z siebie w y d o b y ć siłę, m o g ą c ą zaw aży ć n a szali w y p a d k ó w . M u s im y z a ró w n o w N a ro d z ie p o lsk im , ja k w opinii l u d ó w i r z ą d ó w ro z b u d z ić św ia d o m o ś ć , że przeciw M o sk w ie p ro w a d z im y w alkę jak o Polacy, dążący d o w o ln o śc i i s a m o is tn o ś c i n a ro d o w e j, jak o N a ró d , p ra g n ą c y c z y n e m w yw alczyć s o b ie miejsce w ś ró d w o ln y ch ludów .
Im w ięk sza b ę d z ie n asza z w a rto ść w d ą ż e n iu do u p r a g n io n y c h celów, im silniejsza ś w ia d o m o ś ć z a d a ń n a ro d o w o -p o lity c z n y c h , im en e rg ic z n iejsz y czyn — te m więcej korzyści z d o b ę d z ie m y , te m w iększe b ę d ą gwa- ra n c y e lepszej przyszłości.
L e g i o n y p o l s k i e , w o js k o polskie, o rę ż n y hufiec s p ra w y polskiej — świadczą, że w ś r ó d p o w s z e c h n e g o szczęku broni, w ś ró d z a p a s ó w tytanicznych, nie c h c e m y być b ezb ro n n i. N a s z a l ę w y p a d k ó w c h c e m y r z u c i ć p o l s k i c z y n z b r o j n y . •
J u ż po lsk i miecz j a s n ą b ły sk aw icą ro zd arł ciem ności, w k tó ry c h b y liśm y p o g rą ż e n i, w io d ą c ży w o t b e z silnych, p o k o r n y c h n iew olników .
O b o k w o jsk a u s try ack ich i niem ieckich, id ących na M o sk w ę, s p o łe c z e ń s tw o po lsk ie p o sta w iło swój zastęp z b ro jn y , z je g o myśli, z je g o woli poczęty, je g o czuciem czujący, z je g o męki i je g o p r a g n ie ń b io rą c y n a tc h n ie n ie i czerp iący e n tu z y a z m b ojow y.
Ale o b o k te g o z a s tę p u b o jo w e g o k o n ie c z n ą je s t o rg a n iz a c y a cyw ilna, k tó ra b y służyła p o trz e b o m w o jn y z n a ja z d e m m o s k ie w s k im , a zarazem , ile m o żn o ści, o rg a n iz o w a ła życie p u b lic z n e p o lsk ie w m iejscow ościach, o c z y szczo n y ch o d w ro g a.
J e s t to pilna i n ie o d z o w n a po trzeb a. Nie ch c e m y b y ć lu ź n ą g r o m a d ą , m e m a ją c ą w ład zy n a d w ła sn e m życiem . C h c e m y , ile m o ż n o śc i, ju ż dziś i s to p n io w o , ale k o n s e k w e n tn ie , tw o rzy ć z n a r o d u p o ls k ie g o w tej dzielnicy s p o łe c z e ń s tw o p olityczne, u m ie ją c e sa m o s o b ą rządzić.
Z tej m yśli i z tej naglącej p o trz e b y z ro d ziła się P o l s k a O r g a n i z a c y a N a r o d o w a , której ro z w i
nięcie się i ro z p o sta rc ie po całym kraju je st je d n e m z n a jp iln ie jsz y c h zadań.
P o ls k a O rg a n iz a c y a N a r o d o w a nie o z n acza d o d a n i a n o w e g o stro n n ic tw a d o już istniejących. P o ls k a O r g a nizacy a N a r o d o w a nie je st s tro n n ic tw e m . J e s t o n a p rz e d sta w ic iels tw em n ie p o d le g ło ś c io w e j fnyśli polskiej w z a b o rz e ro sy jsk im , w y k ła d n ik ie m p o lity c z n y m cz y n ó w w y zw o le ń c z y ch n a r o d u po lsk ieg o , zw ró c o n y c h przeciw ko M oskw ie, p io n ie re m s a m o r z ą d n e g o życia p u b lic z n e g o w za b o rz e rosyjskim .
N a c z e ln y K o m ite t N a r o d o w y s k ład a się z przedstaw icieli s tro n n ic tw p o lsk ich w Galicyi i d z ia ła n ie m sw em o g a r n i a Galicyę. K ró le stw o P o ls k ie nie m o że p o z o sta ć bez w ł a s n e g o o śro d k a m yśli i czynu w y z w o le ń c z e g o , m u s i już dziś i w coraz szerszym zakresie tw o rzy ć o r g a n y w ła s n e g o życia, w y m ie rz o n e przeciw ko p a n o w a n iu m o s k ie w s k ie m u .
W sz y stk ie s tro n n ic tw a , w ro g ie n a ja z d o w i ro s y jsk ie m u , w sz y stk ie g r u p y sp o łeczn e, o ż y w io n e m y s ią w y z w o lenia n a r o d o w e g o , w szy scy ludzie d o b rej woli — sk u p ić się p o w in n i k o ło P o l s k i e j O r g a n i z a c y i N a
r o d o w e j . . .
N a ro d z ie p o l s k i ! K rw aw iłeś się nieraz w m ęc z e ń sk im b o ju z p r z e m o ż n y m w ro g ie m . D łu g a b y ła i cie m n a straszliw a n o c Tw ej niewoli. Ale g o r s z e o d m ąk, g o rs z e o d klęsk, p o n ie s io n y c h w walce, by ły te chwile, kied y p rz y zw y czajałeś się d o niewoli, kied y nie świeciła ci g w ia z d a nadziei, kied y n a k a z y w a n o Ci re z y g n a c y ę i w d r o żenie się d o o b ro ży . R o z k ła d p o lity c z n y czek ałb y Cię n a tej d ro d z e — zan ik św ia d o m o śc i, żeś N a ro d e m , k tó ry w w ielkich chw ilach m a w ielkie i sw oje z a d a n ia d o spełnienia.
D z iś czas ż y w o ta dla ludzi silnych, rw ących kajdany.
Z p o c h o d n i ą m y śli w yzw oleńczej, ze s z ta n d a re m walki z n a ja z d e m ro sy jsk im , w im ię o rg a n iz o w a n ia p o litycznej, s a m o d z ie ln e j siły n a r o d u p o lsk ie g o — p rz y s tę p u je m y do pracy i w z y w a m y w szystkich, ab y skupili się p o d tem i g o d ła m i, w im ię w y z w o le n ia P o l s k i !
