Rozmieszczenie i zróżnicowanie ludności na świecie

(1)

Geografia dla maturzysty. Część 2

Sprawdzian wiadomości i umiejętności. Część II

Autor: Maria Kucharska

W związku z tym, że nie udało nam się napisać pracy klasowej z działu Demografia proszę wypełnić karty pracy i przesłać je na adres: ilonasondej@onet.pl do 22kwietnia 2020 roku

Część II

Rozmieszczenie i zróżnicowanie ludności na świecie

Grupa A

Imię i nazwisko: ... klasa………

Zadanie 1 (0–1 pkt.)

Wybierz zdanie, które nie wyjaśnia wpływu termicznej bariery osadniczej na rozmieszczenie ludności.

a) Organizm ludzki największą sprawność osiąga w tzw. komforcie termicznym, czyli w temperaturze 16–25^°C, dlatego najwięcej ludzi zamieszkuje umiarkowaną i podzwrotnikową strefę klimatyczną.

b) Termiczna bariera osadnicza spowodowała wyłączenie z terenów ekumeny obszarów wysokogórskich.

c) Średnia roczna temperatura powietrza powyżej 25^°C jest przyczyną bardzo małej gęstości zaludnienia w zwrotnikowej strefie klimatycznej.

d) Dłuższe przebywanie człowieka w ujemnych temperaturach powoduje przechłodzenie organizmu i zwolnienie oddechu, dlatego obszary okołobiegunowe pozbawione są stałego osadnictwa.

Zdanie: ...

Z wymienionych obszarów bezludnych lub o bardzo małej gęstości zaludnienia wybierz cztery rejony osadnictwa ograniczanego przez barierę wodną.

Półwysep Arabski, środkowa część Australii, środkowe Andy, Wyżyna Mongolska, Wyżyna Środkowo-Sybe- ryjska, Wielka Kotlina.

1. ... 3. ...

2. ... 4. ...

W zestawieniach wymieniono czynniki sprzyjające powstawaniu stałych osiedli ludzkich pogrupowane według pewnych kryteriów. W każdym zestawieniu podkreśl czynnik niespełniający kryterium podpo- rządkowania.

a) Delty i doliny rzek, parowanie przewyższające roczną sumę opadów, równinne ukształtowanie powierzchni, żyzne czarnoziemy.

b) Dostępność komunikacyjna, duża wysokość nad poziomem morza, strefy zurbanizowane, występo- wanie surowców mineralnych.

Na mapie numerami oznaczono obszary o charakterystycznej gęstości zaludnienia. Podaj numery, którymi oznaczono rejony o:

a) dużej koncentracji ludności uwarunkowanej głównie występowaniem żyznych gleb aluwialnych;

Nr: ..., ..., ..., ....

(2)

Nr: ..., ..., ..., ....

Oznacz literą P zdania zawierające informacje prawdziwe, a literą F zdania z informacjami fałszywymi.

a) Największe skupiska ludności występują na nizinach. ...

b) Około 60% ludności świata mieszka w Azji. ...

c) Wschodnie wybrzeża Ameryki Południowej i Afryki są najgęściej zaludnionymi wybrzeżami na świecie. ...

d) Największa gęstość zaludnienia wnętrza kontynentu występuje w Azji. ...

Wybierz obszar o dużej koncentracji ludności, któremu odpowiada zamieszczony niżej opis.

Bardzo duże skupisko ludności. Mieszka tu ponad 20% ogółu ludności świata. Czynnikiem sprzyjającym koncentracji są tutaj głównie żyzne gleby aluwialne oraz nizinność terenu w dolinach wielkich rzek.

a) Azja Południowa b) Europa Zachodnia

c) Obszar nad Wielkimi Jeziorami d) Wschodnie wybrzeże Brazylii

Obszar: ...

W tabeli podano gęstość zaludnienia na poszczególnych kontynentach w latach 1980–2011.

Podaj literę, którą oznaczono Europę.

(3)

Gęstość zaludnienia na wybranych kontynentach

Kontynent Gęstość zaludnienia (osób/km²)

1980 1990 2000 2011

A 16 21 27 34

B 83 102 118 132

C 30 31 32 32

D 3 3 4 4

Źródło: Świat w liczbach z różnych lat.

Europa: ...

Na podstawie rysunku oznacz literą P zdania zawierające informacje prawdziwe, a literą F zdania z informacjami fałszywymi.

a) Wraz z rozwojem gospodarczym zatrudnienie w przemyśle systematycznie wzrasta. ...

b) W państwach o średnim poziomie rozwoju gospodarczego spada zatrudnienie w rolnictwie przy równoczesnym wzroście zatrudnienia w usługach. ...

c) W państwach wysoko rozwiniętych najwięcej osób zatrudnionych jest w przemyśle. ...

d) Na przedprzemysłowym etapie rozwoju liczba osób pracujących w przemyśle może wynosić nawet 30% ogółu zatrudnionych. ...

Na podstawie analizy danych statystycznych wybierz:

a) państwo znajdujące się na przemysłowym etapie rozwoju ...

b) państwo znajdujące się na poprzemysłowym etapie rozwoju ...

(4)

Zmiany struktury zatrudnienia ludności zawodowo czynnej (w %)

Państwo Lata Rolnictwo Przemysł Usługi

A 2000

2010

6,2 3,9

24,4 25,8

69,4 70,0

B 2000

2010

50,0 39,6

22,5 27,5

27,5 33,0

C 2000

2010

83,2 82,0

2,0 2,8

10,8 12,0 Źródło: Rocznik Statystyki Międzynarodowej 2012, GUS, Warszawa 2012.

Z wymienionych przyczyn bezrobocia wybierz cztery charakterystyczne dla krajów słabo rozwiniętych gospodarczo.

a) Szybki wzrost zasobów siły roboczej.

b) Wysokie koszty pracy.

c) Niski poziom kwalifikacji ludności.

d) Automatyzacja i robotyzacja produkcji.

e) Brak nakładów na nowe inwestycje.

f) Przenoszenie firm do innych państw.

g) Wzrost wydajności pracy.

h) Zastój lub bardzo powolny wzrost gospodarczy.

Przyczyny bezrobocia: 1. ..., 2. ..., 3. ..., 4. .... Zadanie 11 (0–3 pkt.)

Na podstawie opisu rozpoznaj rodzaj bezrobocia.

a) Wynika z ograniczenia zatrudnienia na skutek zmniejszającego się popytu na określoną grupę towa- rów lub usług.

Bezrobocie ...

b) Jest spowodowane wprowadzaniem postępu technologicznego w przemyśle i usługach.

Bezrobocie ...

c) Jest konsekwencją zmiany cech gospodarki – ograniczania znaczenia pewnych dziedzin działalności.

Bezrobocie ...

d) Dla osób pozostających bez pracy trwa dłużej niż jeden rok.

Bezrobocie ...

Każdej z antropologicznych odmian ludności przyporządkuj właściwych im przedstawicieli.

a) Europejska 1. Koreańczycy, Inuici (Eskimosi) b) Afrykańska 2. Arabowie, Szkoci

c) Azjatycka 3. Metysi, Zambosi 4. Pigmeje, Buszmeni a) ..., b) ..., c) ....

(5)

Wybierz język, który nie należy do romańskiej grupy językowej.

a) francuski b) hiszpański c) rumuński d) włoski

Język: ...

Z wymienionych krajów wybierz cztery, w których obowiązuje więcej niż jeden język urzędowy.

Belgia, Brazylia, Finlandia, Kanada, Pakistan, Republika Południowej Afryki, Szwecja

1. ... 3. ...

2. ... 4. ...

Na mapie numerami oznaczono obszary występowania poszczególnych religii. Podaj numery, którymi oznaczono dominację:

a) wyznawców islamu: ...

b) katolików (dwa regiony): ..., ...

c) wyznawców hinduizmu: ...

Zadanie 16 (0–1pkt.)

Na podstawie opisu rozpoznaj religię.

Najważniejszy dla tej religii jest związek człowieka z Bogiem, a miejscem, gdzie realizuje się pobożność wyznawców, jest życie rodzinne i praca. Ważnymi wartościami są uczciwość w pracy i dążenie do pomnażania dóbr, co stało się podwaliną sukcesu ekonomicznego wyznawców.

(6)

a) Katolicyzm b) Islam c) Buddyzm d) Protestantyzm

Religia: ...

Obok każdego obszaru wpisz nazwę kręgu kulturowego charakterystycznego dla społeczeństw zamiesz- kujących ten region.

a) Ameryka Południowa ...

b) Północna Afryka ...

c) Chiny ...

d) Europa Zachodnia ...

Z wymienionych określeń wybierz cechy charakterystyczne dla europejskiego kręgu kulturowego.

a) Niezależność i poszanowanie godności jednostki.

b) Konieczność przestrzegania norm współżycia społecznego.

c) Tolerancja dla osób przestrzegających innych wzorców kulturowych.

d) Poczucie odpowiedzialności za rodzinę.

e) Równouprawnienie kobiet.

f) Przedkładanie celów wspólnych nad własne.

g) Umiar, dyscyplina i gotowość do ciężkiej pracy.

h) Konsumpcyjny styl życia.

Europejski krąg kulturowy: 1. ..., 2. ..., 3. ..., 4. ....