Głos Lubawski : polsko-katolicka gazeta bezpartyjna na powiat lubawski i okolice 1937.07.17, R. 4, nr 82

C e n a n u m e ru 10 g ro sz y .

Rok IV. |

Miasto

lipca 1937 r

M M Ogłoszinia: z a o g ło s z e n ie o d w ie rs z a 1 m m . n a s tr. 6 -łam . 1 5 g r.

na rtr. 2-łam. 50 g r., o g ło s z e n ia d ro b n e sło w o 2 0 g r.

Za ogłoszenia re d a k c ja n ie o d p o w ia d a.

Telefon Nr. 66. K o n to c ze k o w e P . K . O . N r. 1 4 5 2 6 6 . Częlonkaipl drukarni B . M lło sze w sk ieg o w N o w e m m ie ście n . D rw . P r z e d p ła ta : m ie s ię c z n a w y n o s i 8 0 g ro szy z d o rę c z e n ie m 1 z io ty . ,

k w a rta ln a w y n o s i 2 ,4 0 z ł. z d o ręc z en iem 8 ,0 0 zŁ W w p a d k a c h n ie p rze w id z ia n y c h s p o w o d o w a n y c h s iłą w jis z ą (p re e - szk O T w z a k ła d z ie , z ło ż en ia p ra cy i t.p .) a b o n e n t n ie m a p ra w a ż ą d a­

n ia n ie d c s ta rc z o n y c h n u m e ró w lu b o d s z k o d o w a n ia .

POLSKO - KATOLICKA GAZETA BEZPARTYJNA NA POWIAT LUBAWSKI I OKOLICE

W y c h o d z i trz y ra z y ty g o d n io w o : we wtorek, czwMrtek i so b o tę .

Nr.

82

Sprawa wawelska ostatecznie załatwiona.

Groby królewskie pozostaną

przybytkiem narodowej chwały

W A R S Z A W A . W d n iu w c z o ra js zy m P a n P re z y d e n t R z p lite j p rz y ją ł p . m in is tra s p ra w z a g ra n ic z n y c h , B e c k a , n a a u d ie n c ji, p o k tó re j w y d a n y z o s ta ł n a s tę p u ją c y k o m u n ik a -t:

K s. a rc y b isk u p k ra k o w sk i z w ró c ił s ię z a p o ś re d n ic tw e m k s. n u n c ju sz a a p o s to ls k ie g o d o P a n a P re z y d e n ta R z p lite j z lis te m n a s tę p u ją c e j tr e ś c i:

„ D o sto jn y P a n ie P re z y d e n c ie!

W z w ią z k u z o d p o w ie d z ią P a n a P re z y ­ d e n ta d o c z ło n k ó w k a p itu ły k a te d ra ln e j k ra ­ k o w sk ie j, k tó rz y w d n iu 8 b m . w rę cz y li m ó j lis t, p ra g n ę s p re c y z o w a ć m ą m y ś l o d n o ś n ie is to tn e g o p u n k tu te g o ż lis tu . P rz e d k ła d a ją c P a n u P re z y d e n to w i m o je m o ty w y p rz e n ie s ie ­ n ia z w ło k śp . M a rs z a łk a J ó z e fa P iłs u d s k ie g o n ie m ia łe m i m ie ć n ie m o g łe m in ten c ji o b ra ­ ż e n ia w c z e m k o lw ie k a n i D o s to jn e j O so b y , a n i G o d n o ś c i P a n a P re z y d e n ta , ta k z u w a g i n a J e g o w y s o k i u rz ą d , ja k o G ło w y P a ń s tw a , ja k d la u c z u ć , k tó re ż y w ię w z g lę d e m J e g o O s o b y . S k o ro s ta ło s ię fa k te m p u b lic z n y m , ż e to m o je s ta n o w is k o b y ło tłu m a c z o n e ja k o o b ra z a o s o b y i a u to ry te tu P a n a P re z y d e n ta o ra z d o w ie d z ia w sz y się , ż e P a n P re tz y d e rrt c z u je s ię d o tk n ię ty m , b o le ję n a d ty m i ja k o b is k u p i o b y w a te l p o c z u w a m s ię d o o b o w ią z­

k u o ś w ia d c z e n ia i z a p e w n ie n ia D o s to jn e g o

Walka z religią.

W ie lk ie w s trz ą s y , ja k ie p rz e c h o d z i n ie u ­ s ta n n ie s o w ie c k a R o s ja , n ie m o g ły s iłą rz e c z y n ie m ie ć c h o ć p o ś re d n ie g o w p ły w u n a ż y c ie re lig ijn e lu d n o ś ci. C h a ra k te ry s ty c z n y m z ja w i­

s k ie m je s t, ż e w m ia rę , ja k p o w ię k s z a się cśh ao s i ro z k ła d c z e rw o n e j R o s ji, ty m s iln ie jsz y m tę t­

n e m b ije ż y c ie re lig ijn e . O p ie ra ją c s ię n a g ło s a c h p ra s y s o w ie c k ie j, m o ż n a s tw ie rd z ić , iż n ie m a m o w y o z u p e łn y m z n is z cz e n iu n a s tro ­ jó w re lig ijn y c h w ś ró d lu d n o ś c i i w y tę p ie n iu je j p rz y w ią z a n ia d o w ia ry . R e lig ia , z w a n a p rz e z tw ó rc ó w S o w ietó w „ o p iu m n a ro d ó w " , o k a z a ła s ię w w a lc e , ja k ą w y d a ła je j p a rtia k o m u n i­

s ty c z n a , s tro n ą s iln ie js z ą . P o m im o u c is k u , p rz e ś la d o w a ń , d e n u n c ja c y j, k a r, n a g ró d z a w y ­ rz e c z e n ie s ię re lig iś, lu d ro s y js k i n ie s tra c ił p rz y w ią z a n ia d o k o ś c io ła , d o re lig ii. T o też, gdy d z isia j z p e rs p e k ty w y n ie m a l ż e 1 9 -letn ie j p a trz y m y n a p rz e ś la d o w a n ie K o ś c io ła w R o sji s o w ie c k ie j, ty m m o c n iej u w y p u k la ją się tru d ­ n o ś c i, n a ja k ie n a p o tk a ła p a rtia k o m u n is ty c z n a i w o ju ją c e b e z b o ż n ic tw o , ro z p o rz ą d z a ją c e p o ­ tę ż n ą m a c h in ą a d m in is tra c y jn ą i w s z y s tk im i ś ro d k a m i, u m o ż liw ia ją c y m i — z d a s ię — z d u ­ s z e n ie i z n is zc z e n ie n a s tro jó w re lig ijn y c h w śró d m a s.

A k c ja b e z b o ż n ik ó w s o w ie c k ic h , p o m im o w y d a tn y c h s u b w e n c y j i g b rliw e j p o m o c y , o k a ­ z y w an e j p rz e z k o m isa ria ty o ś w ia ty i s p ra w w e ­ w n ę trz n y c h , n ie w y d a ła s p o d z ie w a n y c h re z u l­

ta tó w S w ie rd z a ją to m . in . ,,Iz w ie s tia “ , p is z ą c o k o n ie c z n o ś c i w z m o c n ie n ia b e z b o ż n ic z ej p ro ­ p a g a n d y w S o w ie ta c h . P rz e d p a ru la ty n a te re n ie R o s ji s o w ie tk ie j is tn ia ło p rz e s z ło p ię ć m ilio n ó w c z ło n k ó w t.z w . b e z b o ż n ik ó w , d z iś je s t ic h n ie s p e łn a 2 m ilio n y . S k u tk ie m b ra k u in i­

c ja ty w y o k rę g o w e ra d y b e z b o ż n ik ó w tra c ą c z ło n k ó w , w 1 6 k ra ja c h i „ w o ln y c h * * re p u b li­

k a c h s o w ie c k ic h (m . in . S y b e ria i D a le k i W s c h ó d ), o rg a n iz a c je is tn ie ją s z c z ą tk o w o . P o ­ w a ż n y m c io se m d la a k c ji a n ty re lig ijn e j b y ło z u p e łn e n ie z a in te re so w a n ie , ja k ie o k a z a ły o r­

g a n iz a c je k o m so m o lsk ie , k tó re c h o ć w m y śl u c h w a ł z ja z d u , p o d ję ły s ię „ w y ja ś n ia ć m ło d z ie ­ ż y s z k o d liw o ś ć p rz e s ą d ó w re lig ijn y c h ", to je d ­ n a k « 1 e u m ia ły n ic z ro b ić w ty m k ie ru n k u . D la b ra k u z a in te re s o w a n ia w ś ró d lu d n o ś c i z a m k n ię-

P a n a P re z y d e n ta o m y m n a le ż n y m i n ie ­ z m ie n n y m o d d a n iu .

R a c z y D o s to jn y P a n P r e ^ d e n t p rz y jąć w y ra z y g łę b o k ie j c z c i i w y s o k ie g o p o w a ż an ia .

A d a m S a p ie h a , b p . W K ra k o w ie , d n ia 1 1 lip c a 1 9 3 7 r .“

N a le ż y z a z n a c z y ć , ż e ju ż p o p rz e d n io k s . a rc y b isk u p k ra k o w s k i s tw ie rd z ił, iż g ro b y k ró ­ le w s k ie i w ie lk ic h m ę żó w p o ls k ic h s p o c z y w a ­ ją c y c h w p o d z ie m ia c h k a te d ry w a w e ls k ie j, u w a ż a n e b y ły „ z a w s z e n ie ty lk o z a s a n c tu a riu m k o ś c ie ln e , a le z a ra z e m z a p rz y b y te k n a ro d o w e j c h w a ły“ i o ś w ia d c z y ł, iż „ tru m n y k ró ló w , z ło ­ ż o n e n a s ta łe i d e fin ity w n ie w g ro b a c h k ró ­ le w sk ic h , ja k i tru m n a ś. p . M a rs z a łk a J ó z e fa P iłs u d s k ie g o n ie b ę d ą z m ie n io n e c o d o m ie jsc a . G d y b y z a te m k ie d y ś z a s z ła a b s o lu tn a i w y ­ ją tk o w a p o trz e b a z m ia n y , m o g ła b y n a s tą p ić p o p o ro z u m ie n iu s ię k s . m e tro p o lity k ra k o w s k ie g o z P a n e m P re z y d e n te m R P .“

W ty c h w a ru n k a c h P a n P re z y d e n t R z p litej p rz y ją ł d o w ia d o m o ś c i o ś w ia d c z e n ie k s . m e tro ­ p o lity k ra k o w sk ie g o z ło ż o n e P a n u P re z y d e n to ­ w i p rs e z p . m in , s p ra w z a g ra n ic z n y c h B e c k a n a s p e c ja ln e j a u d ien c ji w* J u ra c ie .

W o b e c p o w y ż s z y c h fa k tó w rz ą d u w a iź a z a o s ta te c z n ie z a ła tw io n ą .

to ró w n ie ż 5 m u z eó w b e z b o ż n ic z y c h i z a w ie ­ sz o n o c h w ilo w o w y k ła d y w c e n tra ln y m in s ty ­ tu c ie p ro p a g a n d y b e z b o ż n ic z e j, k tó ry c h d a w n iej s łu c h a ło 3 0 0 0 s tu d en tó w — p rz y s z ły c h a g ita to ­ ró w i p rz o d o w n ik ó w . P rz e c ię tn ie o b y w a te l s o w ie c k i — p is z e „ Iz w ie s tia " — z a m a ło , b o d w a ra z y n a ro k s ły s z y o a k c ji b e z b o ż n ic z e j:

w o k re s ie B o ż e g o N a ro d ź , i n a W ie lk a n o c . M o s k ie w s k a „ P ra w d a " b ia d a n a d u p a d k ie m a k c ji b e z b o ż n ic z e j. Z a jm u ją c s ię ro z s trz ą s a n ie m p ro b le m a tó w a k c ji a n ty re lig ijn e j d o c h o d z i o n a w n io sk u , ż e z w ią z e k b e z b o ż n ik ó w „ z a m ia st ito - s o w a ć m ą d rą i c e lo w ą ro b o tę " , n ie p o trz e b n ie u c ie k a s ię d o p o m o c y w ła d z a d m in is tra c y jn y c h , d ą ż ą c d o z a m y k a n ia d o m ó w m o d litw y , c z y z w a ln ia n ia z p ra c y lu d z i w ie rz ą c y c h . M e to d y te n ie p ro w a d z ą d o n ic z e g o , a lb o w ie m d u c h o ­ w ie ń s tw o w s z y stk ic h re lig ii ro z w ija n ie sły c h a n ie c e lo w ą — z d a n iem g a z e ty — p ra c ę , p o le g a ją c ą n a z w ró c e n iu u w a g i p rz e d e w s z y stk im n a m ło d e p o k o le n ie . „ P ra w d a " tw ie rd z i, ż e d z is iaj ju ż n a w e t m ło d zie ż k o m s o m o lsk a s ta je s ię w ie rz ą c ą i o d b y w a p ra k ty k i re lig ijn e . J a k o p rz y k ła d o n a s tro ja c h w ś ró d m ło d e g o p o k o le n ia k o m u n i­

s ty c z n e g o p ism o p o d a je fa k t, ż e p rz e w o d n ic z ą c y k o łc h o z u „ K ra s n o je A k u ło w o " , S m irn o w , z o s ta ł w s ty c z n iu rb . w y b ra n y p rz e w o d n ic z ą c y ra d y c e rk ie w n e j.

F a k te m je s t, ż e lu d n o ś ć S o w ie tó w w a lc z y o p ra w o s w o b o d y s w e g o s u m ien ia . N ig d y te ż w p o p rz e d n ic h la ta c h n ie św ięc o n o ta fe u ro ­ c z y ś cie W ie lk a n o c y , c o w r o k u b ie ż ą c y m . W M o s k w ie i L e n in g ra d z ie , n ie m ó w ią c ju ż o m n ie js z y c h m ia sta c h i w s ia th , w id z ia ło się b a rd z o d u ż o w ie rn y c h w c e rk w ia c h ta k sa m o , ja k i w iele k o b ie t, s p ie sz ą c y c h z z a p a lo n y m i ś w ie c a m i i p a s c h a m i n a u ro c z y s te ś w ię c e n ie ja d ła .

W k o łc h o z a c h , z w ła s z c z a n a z a c h o d z ie i w p o łu d n io w y c h c z ę ś c ia c h , c h ło p i n ie p ra c o ­ w a li z u p e łn ie p rz e z c z a s ś w ią t W ie lk a n o c y , a w k ilk u k o łc h o z a c h o k rę g u S m o le ń sk ie g o d o s z ło d o k rw a w y c h s ta rć p o m ię d z y k o łc h o ź ­ n ik a m i i c z ło n k a m i k o m s o m o ls k ic h „ b ry g a d s z tu rm o w y c h1*, p rz y b y ły c h z m ia s ta d la z a c h ę ­ c e n ia lu d n o ś c i d o p ra c y p o m im o d n i ś w ią te c z­

n y c h . N ie p o m o g ły w e z w a n ia i o rk ie s try p rz y ­ g ry w a ją c e d o p ra c y i s to ły z a sta w io n e ja d łe m , K o łc h o ź n ic y n ie w y s z li d o p ra c y , Z ty c h

w s z y s tk ic h fa k tó w , p o d a w a n y c h p rz e z p ra s ę s o w ie c k ą , ja s n o w y n ik a , ż e lu d n o ś ć R o sji n ie u g ię ła się w c ią g u 1 9 -le tn ie g o o k re s u p rz e d ż ą d a n ia m i i re p re s ja m i p a rtii k o m u n is ty c z n e j, p ra g n ą c e j z n is z c z y ć c a łk o w ic ie w ia rę i p rz y y w ią z a n ie d o re lig ii. W ła d z e s o w ie c k ie z e sw ej s tro n y s ta ra ją s ię w s z e lk im i s p o s o b a m i u le p ­ s z y ć s w ą a k c ję p ro p a g a n d o w ą . Z d a ją c s o b ie s p ra w ę z b e z s e n so w n o ś c i ro z m a ity c h p o m y s łó w w o ju ją c e g o b e z b o ż n ic tw a i m a ją c w c h w ili o b e c n e j d o ro z p o rz ą d z e n ia , ja k o k o z ła o fia rn e­

g o , ro z m a ity c h „ w ro g ó w o jc z y z n y “ , tro c k istó w n a ic h p le c y p rz e rz u c a ją w o b e c m a s lu d n o ś c i c o g łu p s z e p o m y s ły .

T a k p o s tę p u je m . in . p is m o „ Z a k o m u n i- s tic z e sk o je p ro s w ie s z c z e n ie“ , o p is u ją c is to tn ie n ie p ra w d o p o d o b n ie n a iw n y s y s te m „ z w a lcz a n ia re lig < i“ n a w s i. S p o s ó b te n p o le g a ł n a z o s ta­

w ia n iu o d ło g ie m p ó l z ie m i i u m ie sz c z a n ia k o ło n ic h ta b lic z e k z n a p is e m „ g rz ą d k i B o ż e “ . C h o ­ d z iło o w y k a z a n ie w o b e c lu d n o ś c i w ie jsk ie j, ż e c u d a B o s k ie w o g ó le n ie is tn ie ją , a z ie m ia z o ­ s ta w io n a o d ło g ie m b e z p ra c y n ie m o ż e d a ć ż a d n y c h p lo n ó w . E k s p e ry m e n t te n n ie c te ł p o ­ ż ą d a n y c h re z u lta tó w , g d y ż lu d n o ś ć w ie js k a , z a m ia s t p rz e k o n a ć s ię d o h a s e ł b e z b o ż n ik ó w , z c o ra z to w ię k s z ą n ie c h ę c ią o d n o s i s ię d o w ła d z k o m u n is ty c z n y c h , z w a lc z a ją c y c h re lig ię . P rz e rz u c a n ie o d p o w ie d z ia ln o ś c i n a rz e k o m y c h

„ w ro g ó w n a ro d u " n ie z m ie n i je d n a k n ic z y m s y tu a c ji, a n i rz e c z y w is to ś c i, m ó w ią c e j ja sn o , iż k o m u n iz m n ie z d o ła ł w y rw a ć re lig ii z d u s z y lu d u ro s y js k ie g o , ta k g o rą c o w o s ta tn ic h c z a ­ s a c h w a lc z ą c e g o o s w ą w iarę .

Nowy kurator szkolny i skład osobowy kuratorium pomorskiego Kuratorem pomorskiego nowowskrzeszonego

okręgu szkolnego został p. dr. Ryniewicz.

N o w y k u ra to r b y ł sw e g o c z a s u p ie rw sz y m d y re k to re m p o lsk im p a ń s tw o w e g o g im n az ju m w C h e łm n ie , n a s łę p n ie w iz y ta to re m w o k rę g u s z k o ln y m p o m o rs k im , k u ra to re m w Ł o d z i i W il­

n ie . W to k u 1 9 2 8 p rz e n ie s io n y z o s ta ł n a e m e ry tu rę , a o b e c n ie p o n o w n ie p o w o ła n y d o s łu ż b y c z y n n e j.

N a c z e ln ik ie m w y d z ia łu s z k ó ł ś re d n ic h w k u ra to riu m z o s ta je b y d g o s z c z a n in , b . d y r. g im ­ n a z ju m w B y to m iu , o s ta tn io w iz y ta to r k u ra to ­ riu m p o z n a ń s k ie g o p . F lo ria n K o z a n e c k i, n a ­ c z e ln ik ie m w y d z ia łu s z k o ln ic tw a p o w s z e c h n e g o

— in s p e k to r s z k o ln y n a m . P o z n a ń d r. S p e r- c z y ń s k i. N a s ta n o w isk o n a c z e ln ik a w y d z ia łu o g ó ln e g o m a b y ć p o w o ła n y p . B ło ń s k i, n a c z e l­

n ik k u ra to riu m w B rz e ś c iu n a d B u g ie m . W y ­ d z ia ł o s o b o w y o b e jm ie ra d c a M in is te rs tw a O ś w ia ty p . M a rs z a łe k .

Z P o z n a n ia p rz e jd ą p ra w d o p o d o b n ie d o T o ru n ia n a s ta n o w isk o w iz y ta to ia s z k o ln ic tw a ś re d n ie g o w iz y ta to r p . C w ik o w sk i z P o a n a n ia i ta k ie s a m e s ta n o w is k o o b e jm ie d y r. g im n a z ­ ju m im . K o p e rn ik a w T o ru n iu p . M o e s e , n a s ta n o w is k a z a ś w iz y ta to ró w s z k o ln ic tw a p o ­ w s z e c h n e g o p rz e jd ą w iz y ta to r d r. W ilk o s z e w - s k i z P o z n a n ia i in s p e k to r S o w iń s k i z C h o jn ic . W iz y ta to re m s z k o ln ic tw a z a w o d o w e g o z o s ta ć m a w iz y ta to r in ż . S z o p iń s k i z P o z n a n ia .

Z k u ra to riu m p o z n a ń s k ie g o d o p o m o rs k ie ­ g o p rz e jd z ie d o 3 0 u rz ę d n ik ó w . S z e re g u rz ę d n i­

k ó w z in n y c h k u ra to rió w , k tó rz y p ra c o w a li d a w n ie j w k u ra to riu m p o m o rs k im , p o w ró c i n a d a w n e s ta n o w is k a d o T o ru n ia .

Pielgrzymka 60 niewidomych do Częstochowy.

W śrro d ę p rz y b y ła d o C z ę s to c h o w y n a J a s ­ n ą G ó rę c z w a rta d o ro c z n a p ie lg rz y m k a n ie w i­

d o m y c h z W a rs z a w y , z o rg a n iz o w a n a p rz e z Z je d n o c z e n ie P ra c o w n ik ó w N ie w id o m y c h .

P ie lg rz y m k a , ja k c o ro k u , s z ła p ie sz o z s a m e j W a rs za w y . L ic z y o n a 3 0 0 o só b , w ty m 6 0 n ie w id o m y c h . O g o d z . 1 0 -e j w y ru s z y ła o n a z k s. T . Z im iń s k im n a c z e le i p rz e w o d n ik ie m p . T . B a ltu sia k ie m z k o ś c io ła św . Z y g m u n ta w p ro c e s jo n a ln y m p o c h o d z ie n a J a s n ą G ó rę .

G Ł O S L U B A W S K I ^2=:==^_{r ^}=zzz±:

J a p o n ia o d rz u c a p o ś re d n ic tw o i sięga po nowe prowincje chińskie

M irn o , ż e w a lk i p o d P e k in e m tr w a ją a m a r­

s z a łe k C z a n g -K a i-S z ic k o g ło s ił m o b iliz a c ję p o ­ w s z e c h n ą , z o b u w a lę z ą c y c h s tro n c z y n io n e s ą w y s iłk i r o z w ią z a n ia k o n flik tu n a d ro d z e p o k o ­ jo w e j.

D o w ó d z tw o 2 9 a rm ii c h iń s k ie j p o d P e k in e m z a p ro p o n o w a ło ja p o ń s k im w ła d z o m w o js k o w y m n a s tę p u ją c e w a ru n k i p o ro z u m ie n ia : w o js k a c h iń s k ie n ie b ę d ą s ta c jo n o w a n e w L in -K o u - C z a u i L u n g -W a n g -M a u , p o rz ą d e k u tr z y m y w a ­ n y b ę d z ie ta m p rz e z s p e c ja ln y c h u rz ę d n ik ó w b e z p ie c z e ń s tw a . C h in y z g a d z a ją s ię n a fo r­

m a ln e p rz e p ro w a d z e n ie z e s tr o n y 2 9 -te j a rm ii c h iń s k ie j d o c h o d z e n ia i n a u k a ra n ie w in n y c h

® a o s ta tn ie in c y d e n ty . Z g a d z a ją s ię te ź n a u d z ie le n ie g w a ra n c ji p rz e c iw ic h p o w tó rz e n iu i n a ro z w ią z a n ie o rg a n iz a c ji a n ty -ja p o ń s k ic h , w te j lic z b ie n ie b ie s k ic h k o s z u l i k o m u n istó w .

O fe rta ta n ie z a d o w o liła p o d o b n o s tro n y ja p o ń s k ie j. Ż ą d a n ia J a p o n ii id ą o w ie le d a le j.

D o m a g a s ie o n a a u to n o m ii p ię c iu p ro w in c y j w p ó łn o c n y c h C h in a c h , a m ia n o w ic ie : H o p e i, C z a h a ru , S u a n u , S c a n tu n g u i S z a n s i.

N a d z ie je n a p o k o jo w e z a ła tw ie n ie z a ta rg u s ą je d n a k z n ik o m e . J a p o n ia w d a ls z y m c ią g u w y s y ła w o js k a , s z y k u ją c s ię d o ro z p ra w y .

Ewakuacja cudzoziemców.

W e d łu g n a d e s z ły c h w ia d o m o śc i, rz ą d c h iń ­ s k i, n ie m o g ą c z a p e w n ić c u d z o z ie m c o m , z a ­ m ie sz k a ły m w P e k in ie , n a le ż y te j o p ie k i i o c h ro n y , z w ró c ił s ię d o k o n s u la tó w i d y p lo ­ m a tó w z a g ra n ic z n y c h z p ro ś b ą , a b y n a k ła n ia li s w o ic h ro d a k ó w d o o p u s z c z e n ia P e k in u .

E w a k u a c ja z o s ta n ie p o d ję ta d ro g ą p o w ie trz ­ n ą w o b e c w s trz y m a n ia ru c h u n a k o le ja c h .

P rz e d s ta w ic ie le d y p lo m a ty c z n i i k o n s u la rn i z e s w e j s tro n y w e z w a li s w y o h o b y w a te li, p rz e ­ b y w a ją c y c h p o z a o b rę b e m w ie lk ie g o m u ru , a b y b e z z w ło c z n ie p rz e n ie ś li s ię d o ś ró d m ie ś c ia P e k in u .

Atak lotniczy.

A g e n c ja R e u te ra d o n o si z e ź ró d e ł c h iń s k ic h , ż e 5 J a p o m s k ic h s a m o lo tó w b o m b a rd o w a ło o d ­ d z ia ły c h iń s k ie w o k o lic y m ie js c . N a u -N a u .

J e s t to p ie rw s z y a ta k lo tn ic z y o d c h w ili ro z p o c z ę c ia w a lk w C h in a c h .

Nie chcą pośrednictwa.

M ię d z y W ie lk ą B ry ta n ią a S ta n a m i Z je d n o ­ c z o n y m i o d b y w a ją s ię z a ró w n o w L o n d y n ie ja k i W a s z y n g to n ie ro z m o w y , w k tó ry c h b io rą ró w n ie ż u d z ia ł p rz e d s ta w ic ie le d y p lo m a c ji J a ­ p o n ii i C h in A n g lia i S ta n y Z je d n o c z o n e z a m ie ­ r z a ją ja k o b y n a p o d s ta w ie u k ła d u w a s z y n g to ń ­ s k ie g o z 1 9 2 2 r. w y s tą p ić z p ro p o z y c ją p o ś r e ­ d n ic z e n ia m ię d z y p o w a ś n io n y m i k ra ja m i.

P rz e d s ta w ic ie l J a p o ń s k ie g o m in is te r s tw a s p r a w z a g r a n ic z n y c h z a p y ta n y , c z y J a p o n ia w ie rz y w s k u te c z n o ś ć p o ś re d n ic tw a W . B r y ta ­ n ii i S t. Z je d n o c z o n y c h w k o n flik c ie o ś w ia d ­ c z y ł, iż rz ą d je g o u w a ż a te g o ro d z a ju p o ś re ­ d n ic tw o z a n ie p o ż ą d a n e .

W y k lę ty z o s ta n ie k a ż d y A ra b , który godzi się na podział Palestyny.

Wielki mufti organizuje bojkot towarów angielskich.

1 5 0 d u c h o w n y c h m u z u łm a ń s k ic h z ło ż y ło w s p ó ln ą d e k la r a c ję w s p ra w ie p o d z ia łu P a le s ­ ty n y .

O ś w ia d c z e n ie p o d k re ś la , ż e k a ż d y w y z n a w ­ c a P ro ro k a , k tó r y w y ra z i z g o d ę n a r a p o r t k o ­ m isji k ró le w sk ie j, z o s ta n ie w y k lę ty , a n a c a łą je g o ro d z in ę b ę d z ie n a ło ż o n a e k s k o ­ m u n ik a .

P r o k la m a c ja ta je s t d z ie łe m w ie lk ie g o m u ftie g o , k tó ry w y s tą p ił te rn s a m e m p rz e c iw k o e m iro w i T ra n s jo rd a n ji, A b d u lla c h o w i. J a k w ia ­ d o m o , e m ir T ra n s jo rd a n ji p o z o sta je w p o ro z u ­ m ie n iu z rz ą d e m a n g ie ls k im i d ą ż y d o o b ję c ia w ła d z y n a d a r a b s k ą c z ę ś c ią P a le s ty n y .

W ie lk i m u fti p r z y g o to w u je s ię d o w y ja z d u d o G e n e w y , s k ą d u d a s ię d o L o n d y n u , a n a ­ s tę p n ie d o in n y c h s to lic e u r o p e js k ic h , n m . in . d o R z y m u C e le m w iz y ty m u ftie g o u M u s so li- n ie g o b ę d z ie z o rg a n iz o w a n ie b o jk o tu A n g lii, k tó r y o b e jm ie o b a o b s z a ry o d m o rz a Ś ró d z ie m ­ n e g o , a ż d o In d ii.

K a ż d y k u p ie c m u z u łm a ń s k i, k tó r y b y h a n ­ d lo w a ł to w a ra m i a n g ie lsk im i z o s ta n ie w y k lę ty .

Cały personal radjostaeji kijowskiej aresztowany

Z W ia d n ła d o n o s z ą : C a ły p e rs o n a l ra d jo s ta c ji k ijo w s k ie j z o s ta ł — w e d le d o n ie sie ń z M o s k w y

—• a r e s z to w a n y i o d d a n y p o d s ą d z p o w o d u s a b o ta ż u p rz e z u p r a w ia n ie p ro p a g a n d y p rz e - c iw k o m u n is ty ó z n e j.

P rz e s tę p s tw o fu n k c jo n a rju s z ó w ra d ja k ijo ­ w s k ie g o p o le g a ło n a te rn , ż e k ie d y w M o s k w ie w y k o n y w a n e b y ły e g z e k u c je n a ro z m a ity c h o s o b is to ś c ia c h s o w ie c k ic h , tra n s m ito w a ło ra d jo k ijo w s k ie m a rs z a ż a ło b n e g o . F a k t ta k i z d a rz y ł s ię w s ie r p n iu u b . ro k u p o r o z s tr z e la n iu Z in o - w ie w a i w s ty c z n iu ro k u b ie ż , p o p ro c e s ie P ia ta k o w a , a o s ta tn io p o ro z s trz e la n iu T u c h a - c z e w s k ie g o i in n y c h g e n e ra łó w .

W ito s ro z m a w ia z a g e n te m b o ls z e w ic k im .

Przemyt ludzi i bibuły wywrotowej przez granicę

S e n s a c y jn e re w e la c je o d z ia ła ln o ś c i K o - m in te r n u w E u ro p ie Ś ro d k o w e j, m . in . i w P o l­

s c e , p rz y n o s i w o s ta tn im n u m e rz e z n a n y f r a n ­ c u s k i ty g o d n ik „ J e s u is p a r to u t“ .

T y g o d n ik p a r y s k i p o tw ie rd z a p rz e d e w s z y ­ s tk im z sn a n y ju ż f a k t, ż e P ra g a C z e s k a s ta n o w i g łó w n ą c e n tra lę d la d z ia ła ln o ś c i K o m in te rn u w E u ro p ie . Z a w d z ię c z a ją c d o b ry m s to s u n k o m C z e c h o s ło w a c ji z Z .S .R .R . c e n tra la ta m o ż e s w o b o d n ie d z ia ła ć .

J e j z a k re s d z ia ła n ia o b e jm u je N ie m c y , A u ­ s tr ię , C z e c h o s ło w a c ję , k ra je b a łk a ń s k ie , a n a ­ w e t c z ę śc io w o S z w a jc a rię o ra z A lz a c ję i L o ­ ta r y n g ię .

G łó w n ą ro lę w o rg a n iz a c ji p ra s k ie g o b iu ra K o m in te frn u o d g ry w a m a jo r a rm ii c z e c h o s ło ­ w a c k ie j, k td fry z a z w y c z a j m ie s z k a w B rn ie . P o z o s ta je o n w b lis k ic h s to s u n k a c h z a tta c h e w o jsk o w y m a m b a s a d y s o w ie c k ie j w P ra d z e i n ie ty lk o p ro w a d z i o ż y w io n ą p ro p a g a n d ę k o - m u n is ty o z n ą , a le , ja k tw ie r d z ą w k o ła c h d o b rz e p o in fo rm o w a n y c h , u p ra w ia p o p ro s tu a k c ję s z p ie g o w s k ą . J e g o a ik c ja je s t ta k z rę c z n a , ż e n ie m o ż n a g o b y ło d o tą d a re s z to w a ć .

N ie z w y k le s e n s a c y jn ie b rz m ią re w e la c je d o ty c z ą c e a k c ji K o m in te rn u w 7 P o ls c e . „ J e s u is p a r to u t“ tw ie rd z i, ż e w P ra d z e p rz e b y w a je d e n z n a jw y b itn ie js z y c h a g e n tó w K o m in te rn u n a P o ls k ę , n ie ja k i G ra b o w sk i, k tó r y n a w ią z a ł o s ­ ta tn io s to s u n k i z W ito s e m , p rz e b y w a ją c y m , ja k w ia d o m o , ró w n ie ż w P ra d z e .

G ra b o w s k i — (tw ie rd z i d a le j ty g o d n ik p a ­ r y s k i) — p ra g n ie p o z y s k a ć W ito s a d la u tw o ­ rz e n ia „ fro n tu lu d o w e g o " w P o lsc e .

W ro z m o w a c h G ra b o w s k ie g o z W ito s e m m ia ły b y ć rz e k o m o o m a w ia n e w s z c z e g ó ln o ś c i s p ra w y n ie le g a ln y c h p rz e jść p rz e z g r a n ic ę p o l­

s k ą . T y g o d n ik p a r y s k i tw ie rd z i, ż e o s o b y p ra g n ą c e p rz e jś ć p ra e z g r a n ic e w s p o só b n ie ­ le g a ln y , p o s łu g u ją s ię le g ity m a c ją tu ry s ty c z n ą ta tr z a ń s k ą , u p r a w ia ją c ą d o p rz e k ro c z e n ia g r a ­ n ic y b e z p a s z p o rtu . Z a le tą ty c h le g ity m a c ji je s t to , ż e u p ra w n ia ją d o p rz e k ro c z e n ia g r a n i­

c y w k a ż d y m d o w o ln y m p u n k c ie , p o d c z a s g d y p o s ia d a c z e p a s z p o rtó w ’ m o g ą p rz e jś ć g ra n ic ę je d y n it ta m g d k ie is tn ie ją p o s te ru n k i g ra n ic z n e . W z im ie le g ity m a c je tu r y s ty c z n e s łu ż ą n a r c ia ­ rz o m , w le c ie — a lp is to m . K o m in te rn p o ls k i b a c z n ie o b s e rw u je g ra n ic ę , a b y a g e n c i p r z e k r a ­ c z a ją c y g ra n ic ę m o g li u n ik n ą ć s p o tk a n ia z c e l­

n ik a m i.

T y g o d n ik p a ry s k i o m a w ia ta k ż e p rz e m y t lite ra tu r y W y w ro to w e j p rz e z g ra n ic ę p o ls k o - n ie m ie c k ą , tw ie rd z ą c ż e o d b y w a s ię o » z a p o ­ m o c ą s a m o c h o d u , p rz y c z y m n ie le g a ln e m a ­ te r ia ły u k r y te s ą w o p o n a c h s a m o c h o d o w y c h .

Rekrutacja 600 robotn. do kopalni belgijskich.

W d n ia c h 1 7 i 1 9 lip c a b r. o d b ę d z ie s ię w G n ie ź n ie r e k r u ta c ja ro b o tn ik ó w p o ls k ic h d o k o p a ln i b e lg ijs k ic h .

G n ie z n o w y z n a c z o n e z o s ta ło ja k o p u n k t r e k r u ta c y jn y ró w n ie ż d la B y d g o sz c z y , o ra z p o w ia tó w m o g ile ń s k ie g o , in o w ro c ła w s k ie g o , c z a rn k o w s k ie g o i b y d g o s k ie g o , a o g ó łe m z a ­ k o n tra k to w a n y c h z o s ta n ie 6 0 0 ro b o tn ik ó w w y ­ k w a lifik o w a n y c h i n ie w y k w a lifik o w a n y c h , k tó ­ rz y p ra c o w a li ju ż w k o p a ln ia c h , n ie p rz e k ro ­ c z y li 4 0 la t ż y c ia , o d b y li s łu ż b ę w o js k o w ą i n ie s ą z a a n g a ż o w a n i w o rg a n iz a c ja c h w y w ro to w y c h .

P o s z c z e g ó ło w y m b a d a n iu le k a rsk im i z a ­ o p a trz e n iu w d o k u m e n ty , w Ty ja d ą k a n d y d a c i w p ie rw s z y c h d n ia c h s ie rp n ia d o B e lg ii.

Z Gdańska można wywieźć 300 guldenów.

S e n a t g d a ń s k i w y d a ł ro z p o rz ą d z e n ie p o d ­ w y ż s z a ją c e k w o tę d o z w o lo n ą s ta ły m m ie s z k a ń ­ c o m G d a ń s k a d o w y w ie z ie n ia d o N ie m ie c , w z g lę d n ie d o P o ls k i z 2 0 0 n a 3 0 0 g u ld e n ó w m ie s ię c z n ie .

S e n a t g d a ń s k i w k o m u n ik a c ie p ra s o w y m w y r a ż a p rz e k o n a n ie , ż e to u ła tw ie n ie p rz y c z y n i s ię d o z w ię k sz e n ia ru c h u tu ry s ty c z n e g o .

Cały świat muzułmański przeciw podziałowi Palestyny.

Jerozolima. I r a k p o d e jm u je w ie lk ą a k c ję p rz e c iw k o p ro je k to w i p o d z ia łu P a le s ty n y i w y ­ s tą p ić m a z a ró w n o w G e n e w ie , ja k b e z p o ś re d n io n a rz e c z m a k s y m a ln y c h p o s tu la tó w a rą b s k ic h .

P re m ie r I r a k u o ś w ia d c z y ł, ż e p ro je k t p o ­ d z ia łu P a le s ty n y w y w o ła ł w ie lk ie o b u rz e n ie w c a ły m ś w ie c ie m u z u łm a ń sk im . W y b itn y c z ło ­ n e k n a jw y ż s z e j ra d y a ra b s k ie j A b d u l N a d i w y ­ s ta rto w a ł w c E o ra j s a m o lo te m z J e ro z o lim y d o B a g d a d u , g d z ie p o ro z m o w ie z m in is tra m i Ira k u m a u s ta lić w y ty c z n e d a ls z e j ta k ty k i, p o c z y m u d a s ię d o G e n e w y , d o k ą d p rz y b ę d z ie ró w n ie ż w ie lk i m u fti J e ro z o lim y .

P. Prezydent Rzplitej w Gdyni zwiedził motorowiec „Batory"

W ś ro d ę o g . 1 0 .3 0 ra n o P a n P r e z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j p r z y b y ł n a p o k ła d z ie O R P

„ C z a jk a " z J u r a ty d o G d y n i c e le m z w ie d z e n ia s to ją c ę g o w p o rc ie m o to ro w c a „ B a to ry " .

W ra z z P a n e m P r e z y d e n te m n a p o k ła d z ie O R P „ C z a jk i p r z y b y ła d o G d y n i p a n i M a ria M o ś c ic k a , p . m in istro w a B o b k o w s k a , k a p e la n z a m k o w y k g . p r a ła t H u m p o la , o ra z a d iu ta n t P . P re z y d e n ta k p t. K ry ń s k i.

O k rę t p r z y b y ł d o n a d b r z e ż a p o rto w e g o . N a s tę p n ie P . P re z y d e n t p rz e s z e d ł p rz e z d w o rz e c m o rs k i n a s ta te k „ B a to r y " , n a k tó r e ­ g o p o k ła d z ie z o s ta ł p o w ita n y p rz e z w ła d z e li­

n ii G d y n ia — A m e ry k a w o s o b a c h p re z e s a r a ­ d y n a d z o rc z e j S z u s k ie g o , d y re k to ró w L e s z c z y ń ­ s k ie g o i J a c y n ik a o ra z k a p ita n a s ta tk u B o r­

k o w s k ie g o i o fic e ró w s ta tk u .

P a n P r e z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j o p ro w a d z a ­ n y p rz e z k p t. B o rk o w sk ie g o z w ie d z ił c a ły s ta ­ te k i z ło ż y ł sw ró j p o d p is w 7 k s ię d z e p a m ią ­ tk o w e j.

N a s tę p n ie P a n P re z y d e n t p rz e s z e d ł d o s a li re c e p c y jn e j d w o rc a m o rs k ie g o , g d z ie w p is a ł s ię 1 d o k s ię g i p a m ią tk o w e j p o rtu g d y ń s k ie g o .

P o k ró tk ie j p rz e ja ż d ż c e s a m o c h o d e m p o G d y n i, P a n P r e z y d e n t w ra z z to w a rz y s z ą c y m i m u o s o b a m i, ż e g n a n y p rz e z p rz e d s ta w ic ie li w ła tfz , o d je c h a ł n a O R P „ C z a jk a " d o J u r a ty .

Wydalenie uciążliwych cudzoziemców.

N a z a rz ą d z e n ie w ła d z w y d a le n i z o s ta li z g ra n ic P a ń s tw a , ja k o u c ią ż liw i c u d z io z ie m c y , o b y w a te le n ie m ie c c y : F le m in g z D z ia łd o w a i p a s to r D o s t z B u rk a ia , P a s to r D o s t b y ł d z ia ­ ła c z e m n ie m ie c k ic h o rg a n iz a c ji n a c jo n a lis ty c z ­ n y c h w B u rk a c ie i p ro w a d z ił ta jn ą s z k o łę n ie ­ m ie c k ą .

Komuniści wepchnęli w skrajną nędzę 120 mil.

chłopów w Sowietach.

W o g ło s z o n y c h n ie d a w n o p rz e z w y b itn e g o fra n c u s k ie g o p u b lic y s tę , R o la n d a D o rg e lle sa , w ra ż e n ia c h z p o b y tu w S o w ie ta c h z n a jd u je m y c e n n e s p o s trz e ż e n ia o lo s ie 1 2 0 -m iljo n o w e j r z e ­ s z y c h ło p sk ie j w ty m k r a ju , k tó r y s ta ć s ię m ia ł rz e k o m o „ ra je m c h ło p ó w i ro b o tn ik ó w " .

O to , c o p is z e fra n c u s k i p u b lic y s ta :

W p ro w a d z a ją c o b o k m ło ta s ś e rp , ja k o g o ­ d ło p a ń s tw o w e — tw ó rc y u s tro ju k o m u n is ty c z ­ n e g o w R o s ji e b e ie li m a s y c h ło p s k ie z w ią z a ć z b o lsz e w iz m e m . Z a ró w n o L e n in , ja k i S ta i n k ła d li n a c isk n a k o n ie c z n o ść u tr ^ ik n ia n o w e ­ g o u a tro ju w o p a rc iu o m a s y c h ło p s k ie , k tó r e w k ra ja c h o p rz e w a d z e p ro d u k c ji ro ln ic z e j s ą c z y n n ik ie m d e c y d u ją c y m d la k a ż d e g o u s tro ju .

W d ą ż e n iu te rn k o m u n iz m c z ę s to o d s tę p o ­ w a ł o d s w y c h d o k try n a ln y c h z a s a d .

D o rg e lle s , n a p o d s ta w ie g ru n to w n y c h o b - s e rw a c y j, d o c h o d z i d o w n io s k u , ż e k o m u n iz m n ie z d o ła ł m im o to , p o z y s k a ć w s i. N a w e t w y ­ c h o w a n e ju ż c a łk o w ic ie w s z k o ła c h k o m u n is­

ty c z n y c h m ło d e p o k o le n ie w ie js k ie je s t w o l­

b rz y m ie j s w e j m a s ie w ro g o n a s ta w io n e w o b e c k o m u n iz m u . C h y b io n e e k s p e r y m e n ty s o w ie c k ie z g o s p o d a rk ą k o le k ty w n ą n a w s i o tw o rz y ły o c z y m a s ie c h ło p s k ie j n a m e b e r p ie c z e ń s tw o u s tro ju k o m u n isty c z n e g o .

K o łc h o z y s o w ie c k ie , n a v .e t n a ż y z n y c h z ie ­ m ia c h U k ra in y , w y k a z u ją m n ie js z e z b io ry z h e k ta r a , n iż n a jlic h s z e g r u n ta w 7e F ra n c ji.

G łó d i n ę d z a s ta ły s ię u d z ia łe m 1 2 0 -m iljo ­ n o w e j rz e s z y c h ło p s k ie j w S o w ie ta c h .

W ciągu 61 godzin z Moskwy do Kalifornii nad biegunem północnym.

D o n o s z ą z N o w e g o J o r k u : L e t n ic y s o w ie c c y w y lą d o w a li w c z o ra j o g o d z . 1 5 -e j c z a s u z a c h o d n io -e u ro p e js k ie g o n a łą c e w o d ­ le g ło śc i 5 k m . n a z a c h ó d o d m . S a n J a c in to w K a lifo rn ii p o łu d n io w e j, p o ło ż o n e j o 1 4 4 k m n a w s c h ó d o d L o s A n g e le s . U sta lili o n i n o w y re k o rd ś w ia to w y d łu g o ś c i lo tu w lin ii p ro s te j, p rz e b y w a ją c 1 0 .8 0 0 k m w c ią g u 6 1 g o d z in . L o tn ic y c z u ją s ię d o b rz e .

J a k d a ls z e in fo rm a c je w s k a z u ją , lo tn ic y s o w ie c ­ c y p rz e b y li o k o ło 1 0 .8 6 0 k m w c ią g u 6 1 g o d z in . D o ty c h c z a so w y re k o rd n a le ż a ł d o F ra n c u z ó w B o d o s i R o s s i i w y n o s ił 9 .1 0 4 ,7 k m . O b e c n y w ię c r e k o r d lo tn ik ó w s o w ie c k ic h p o b ił d a w n y o p rz e s z ło 1 .7 0 0 k m .

N a d S a n F ra n o is c o s a m o lo t s o w ie c k i „ A n t 2 5 " p rz e le c ia ł, n ie lą d u ją c . G d y w c ią g u k iL k u d a ls z y c h g o d z in n ie n a d c h o d z iły ż a d n e o n im w ia d o m o ś c i, z a c z ą ł p rz e ja w ia ć s ię p e w ie n n ie p o k ó j, ta k d a le c e , ż e k o n s u l s o w ie c k i w S a n F ra n c is c o n a w e t n ie z w ło c z n ie o d le c ia ł d o m ie j­

s c o w o ś c i B a k e rs H e ld , p o ło ż o n e j w r o d le g ło ś c i 4 5 0 k m o d S a n F ra n c is c o w n a d z ie i, ż e ta m s p o tk a s ię z lo tn ik a m i s o w ie c k im i. S y tu a c ja k o m p lik o w a ła S ię z p o w o d u g ę s te j m g ły , k tó ra o g a rn ę ła c a łą K a lifo rn ię . O b a w y p o w ię k s z y ł fa k t, ż e o g o d z . 8 ,4 0 je d n a z a m e ry k a ń s k ic h s ta c y j ra d io w y c h z a c z ę ła p rz y jm o w a ć d e p e s z ę o d lo tn ik ó w , a le o d b ió r z o s ta ł n a g le p rz e rw a ­ n y i n ie u d a ło s ię g o p o n o w n ie n a w ią z a ć .