Podział rzeczy quoad usum
mgr Małgorzata Dziwoki
Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i
korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
Art. 206 KC – przepis dyspozytywny
Współwłaściciele mogą w umowie ustalić także inny sposób korzystania z rzeczy wspólnej, w szczególności mogą dokonać podziału rzeczy wspólnej do używania, tj.
wyodrębnić określone jej części do wyłącznego korzystania przez
poszczególnych współwłaścicieli (podział quoad usum).
Umowa quoad usum
Podział do korzystania (quoad usum) nie oznacza zniesienia współwłasności
Wydzielone części nie muszą ściśle odpowiadać wielkości udziałów współwłaścicieli;
Umowa powinna zostać zawarta przez ogół właścicieli jako że ingeruje w ustawowy sposób korzystania z rzeczy;
Jeżeli współwłaściciele określą prawo do korzystania z
wydzielonej części rzeczy przez współwłaściciela w sposób wyłączny (quoad usum), domniemywa się, że temu
współwłaścicielowi przypadają pożytki i dochody z rzeczy
również w sposób niepodzielny. Analogicznie współwłaściciel, który dokonał nakładów koniecznych na nieruchomość będącą przedmiotem współwłasności, nie może żądać zwrotu wartości tych nakładów, odpowiadających udziałowi pozostałych
współwłaścicieli w całości nieruchomości, jeżeli w drodze podziału quoad usum nie korzystają oni z tej części
nieruchomości, na którą zostały te nakłady dokonane.
Umowa o podział rzeczy wspólnej do korzystania nie wymaga formy szczególnej, może być zawarta nawet w sposób dorozumiany.
UWAGA!
Art. 16 UKWiH
1. W wypadkach przewidzianych w przepisach ustawowych w księdze wieczystej, poza prawami rzeczowymi, mogą być ujawnione prawa osobiste i roszczenia.
2. W szczególności mogą być ujawniane:
pkt 3 roszczenie wynikające z określenia zarządu lub sposobu korzystania z nieruchomości przez współwłaścicieli lub wieczystych użytkowników;
Art. 31 UKWiH
1. Wpis może być dokonany na podstawie dokumentu z podpisem
notarialnie poświadczonym, jeżeli przepisy szczególne nie przewidują innej formy dokumentu (forma ad intabulationem).
Umowa quoad usum
Sąd dokonuje podziału rzeczy wspólnej quoad usum w
postępowaniu nieprocesowym (na podstawie art. 199 zd.
2 i art. 201 zd. 2 KC).
Gdy wykonywanie posiadania wspólnej rzeczy wymaga
współdziałania wszystkich zainteresowanych, z wnioskiem do sądu o podział quoad usum może wystąpić, tak jak z wnioskiem dotyczącym czynności zwykłego zarządu, każdy ze współwłaścicieli (art. 201 zd. 2 KC).
Natomiast w innych przypadkach wniosek do sądu o podział quoad usum powinien być złożony, tak jak wniosek
dotyczący czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu, przez współwłaścicieli, których udziały wynoszą co najmniej połowę (art. 199 zd. 2 KC).
Sądowy podział quoad
usum
W postanowieniu o podziale rzeczy quoad usum sąd określa części, które mają przypaść do
wyłącznego korzystania poszczególnym
współwłaścicielom oraz nakazuje wydać te części poszczególnym współwłaścicielom.
