ZEZWOLENIE NA POBYT
STAŁY
Zezwolenie na pobyt stały art. 195 u.o.c
Zezwolenia na pobyt stały udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli
jest dzieckiem cudzoziemca, który to ma w Polsce zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE i jest pod jego opieką rodzicielską, i który:
a). urodził się już po tym, jak jego rodzic otrzymał w Polsce zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub
b). urodził się w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy posiadanego przez jego rodzica,
jest dzieckiem obywatela polskiego i pozostaje pod jego opieką rodzicielską,
Zgodnie z art. 34 ust. 1 Konstytucji obywatelstwo polskie nabywa się przez urodzenie, jeżeli rodzice/jedne z
rodziców posiada/ją obywatelstwo polskie. Zgodnie natomiast z art. 34 ust. 2 Konstytucji RP, utrata obywatelstwa polskiego może nastąpić tylko przez zrzeczenie się go. Wobec czego powyższa przesłanka ma zastosowanie, gdy rodzic cudzoziemca, posiadający władzę rodzicielską, zrzekł się w jego imieniu obywatelstwa polskiego.
jest osobą polskiego pochodzenia i zamierza osiedlić się w Polsce na stałe
czyli deklaruje narodowość polską i co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków albo oboje pradziadków było polskiej narodowości oraz wykazuje swój związek z polskością poprzez pielęgnowanie polskiej mowy i tradycji bądź posiadała w przeszłości polskie obywatelstwo. [WSA w wyroku z 10.05.2017 r., IV SA/Wa 200/17] Stwierdzenie czy powyższa przesłanka ma zastosowanie ustala wojewoda podczas przesłuchania wnioskującego w charakterze strony.
Zezwolenie na pobyt stały art. 195 u.o.c
pozostaje w uznawanym przez prawo polskie związku małżeńskim zawartym z
obywatelem Polski przez co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku o zezwolenie na pobyt stały i bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku mieszkał w Polsce nieprzerwanie przez co najmniej 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy wydanego na podstawie małżeństwa z obywatelem Polski lub na podstawie uzyskania statusu uchodźcy, ochrony
uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych,
jest ofiarą handlu ludźmi i:
a). mieszkał w Polsce bezpośrednio przed złożeniem wniosku przez okres nie krótszy niż 1 rok na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy wydawanego cudzoziemcom będącym ofiarami handlu ludźmi,
b). współpracował z organami ścigania w postępowania karnym;
c). ma uzasadnione obawy przed powrotem do państwa pochodzenia, potwierdzone przez prokuratora prowadzącego postępowania w sprawie,
Udzielono mu w Polsce azylu,
Zezwolenie na pobyt stały art. 195 u.o.c
bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały mieszkał w Polsce nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 5 lat na podstawie statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych,
bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały mieszkał w Polsce
nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 10 lat na podstawie zgody na pobyt tolerowany udzielonej w przypadku:
a). jeżeli zobowiązanie do powrotu cudzoziemca może nastąpić jedynie do państwa, w którym:
-zagrożone byłoby prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego lub
-cudzoziemiec mógłby zostać poddany torturom albo nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu, lub -cudzoziemiec mógłby być zmuszony do pracy, lub
-cudzoziemiec mógłby być pozbawiony prawa do rzetelnego procesu sądowego albo być ukarany bez podstawy prawnej
b). zobowiązanie do powrotu cudzoziemca może nastąpić jedynie do państwa, do którego wydanie go jest niedopuszczalne na podstawie orzeczenia sądu albo z uwagi na rozstrzygnięcie Ministra Sprawiedliwości o odmowie wydania cudzoziemca
Posiada ważną Kartę Polaka i zamierza osiedlić się w Polsce
Nieprzerwany pobyt cudzoziemca
Pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowiący podstawę do udzielenia zezwolenia na pobyt stały uznaje się za nieprzerwany, jeżeli:
żadna z przerw w nim nie była dłuższa niż 6 miesięcy i wszystkie przerwy nie
przekroczyły łącznie 10 miesięcy w okresach stanowiących podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały,
chyba że przerwa była spowodowana:
1) wykonywaniem przez cudzoziemca obowiązków zawodowych lub świadczeniem przez niego pracy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub 2) towarzyszeniem cudzoziemcowi, o którym mowa w pkt 1, przez jego małżonka lub
małoletnie dziecko, lub
3) szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności cudzoziemca poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i trwała nie dłużej niż 6 miesięcy, lub
4) wyjazdem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach, przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni.
Karta Polaka- dokument potwierdzającym
przynależność cudzoziemca do narodu polskiego.
Karta Polaka może być wydana osobie, która w dniu złożenia wniosku posiada obywatelstwo jednego z państw dawnego ZSRR lub posiada status bezpaństwowca w jednym z tych krajów i spełnia dodatkowe warunki określone w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka
Posiadanie Karty Polaka związane jest jednak z pewnymi uprawnieniami; jej posiadacz może np:
• bez opłat otrzymać wizę krajową uprawniającą do wielokrotnego przekraczania granicy polskiej;
• bez opłat złożyć wniosek o nadanie obywatelstwa przez Prezydenta RP w polskim konsulacie;
• korzystać z pomocy Konsula, w ramach jego kompetencji, w sytuacji zagrożenia życia lub bezpieczeństwa;
• podejmować na terenie Polski legalną pracę bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę;
• prowadzić w Polsce działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy;
• w Polsce korzystać z bezpłatnego systemu oświaty na poziomie podstawowym, średnim i wyższym na takich samych zasadach jak obywatele polscy, a zarazem ubiegać się o stypendia i pomoc na naukę przeznaczone dla cudzoziemców uczących się i studiujących w Polsce;
• w stanach nagłych korzystać w Polsce z bezpłatnej opieki zdrowotnej na takich samych zasadach jak obywatele polscy;
• polskiego lub z budżetu samorządów gmin w Polsce przeznaczone na wspieranie Polaków za granicą;
• bez opłat złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały;
Karta Polaka może być wydana osobie, która w dniu złożenia wniosku posiada obywatelstwo jednego z państw dawnego ZSRR lub posiada status bezpaństwowca w jednym z tych krajów i spełnia łącznie następujące warunki:
a. wykazuje swój związek z polskością poprzez przynajmniej podstawową znajomość języka polskiego, który uważa za język
ojczysty, oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycji i obyczajów;
b. w obecności konsula lub wojewody, albo wyznaczonego przez niego pracownika, złoży pisemną deklarację przynależności do narodu polskiego;
c. wykaże, że co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków jest lub było narodowości polskiej, lub posiadało obywatelstwo polskie, albo przedstawi zaświadczenie upoważnionej organizacji polskiej w kraju zamieszkania potwierdzające aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej przez okres co najmniej ostatnich 3 lat;
d. złoży oświadczenie, że ona lub jej wstępni nie repatriowali się lub nie zostali repatriowani z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, na podstawie umów repatriacyjnych zawartych w latach 1944-1957 przez Rzeczpospolitą Polską albo Polską Rzeczpospolitą Ludową z Białoruską Socjalistyczną Republiką
Radziecką, Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Litewską Socjalistyczną Republiką Radziecką i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich do jednego z państw będących stroną tych umów.
Wniosek o zezwolenie na pobyt stały
Cudzoziemiec składa wniosek osobiście, nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.
Przy składaniu wniosku cudzoziemiec ma obowiązek złożyć odciski linii papilarnych.
W przypadku cudzoziemca będącego osobą małoletnią wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jedno z rodziców lub jeden
z ustanowionych przez sąd opiekunów.
Przy składaniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały cudzoziemcowi będącemu osobą małoletnią, która do dnia złożenia wniosku ukończyła 6. rok życia, jest wymagana jego obecność.
Zezwolenie na pobyt stały udzielane jest na czas nieoznaczony.
Zezwolenie na pobyt stały wygasa z mocy prawa z dniem uzyskania przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE albo nabycia przez cudzoziemca obywatelstwa polskiego.
Pierwsza karta pobytu wydawana jest z urzędu przez wojewodę, który udzielił cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały na okres 10 lat od dnia jej wydania. Przed upływem okresu ważności należy
uzyskać kolejną kartę pobytu. Ponadto w niektórych przypadkach powstaje obowiązek wymiany posiadanej karty pobytu (np. zmiana danych, zmiana wizerunku, uszkodzenie).
Organ właściwy, terminy.
Wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca
Odwołanie od decyzji wojewody podjętej w pierwszej instancji przez wojewodę lub złożenie zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania- do Szefa Urzędu ds.
Cudzoziemców
Postępowanie w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały powinno zakończyć się nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia jego wszczęcia, a postępowanie odwoławcze - w ciągu 2 miesięcy od dnia otrzymania odwołania.
Jeżeli wniosek o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały został złożony w czasie jego legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, wojewoda umieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały;
Pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały stanie się ostateczna.
Dodatkowe dokumenty składane wraz z wnioskiem
w przypadku nieletniego będącego dzieckiem cudzoziemca, posiadającego zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE w Polsce, pozostającego pod jego władzą rodzicielską i urodzonego po udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE:
- odpis aktu urodzenia;
- kopię decyzji o udzieleniu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub karty pobytu przedstawiciela ustawowego;
w przypadku dziecka obywatela polskiego pozostającego pod jego władzą rodzicielską:
- odpis aktu urodzenia;
- kopię dowodu osobistego przedstawiciela ustawowego;
w przypadku posiadania polskiego pochodzenia:
- oryginały dokumentów potwierdzających posiadanie polskiego pochodzenia przez jednego z rodziców, dziadków lub dwojga pradziadków;
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo z osobą posiadającą polskie pochodzenie (w przypadku przedkładania do akt sprawy kserokopii dokumentów potwierdzających posiadanie polskiego
pochodzenia ww. dokumenty powinny być opatrzone klauzulą apostille);
Dodatkowe dokumenty składane wraz z wnioskiem
w przypadku pozostawania w związku małżeńskim z obywatelem polskim:
- aktualny odpis aktu małżeństwa (wystawiony nie wcześniej niż 3 miesiące przed złożeniem wniosku);
- kserokopię dowodu osobistego małżonka;
- w przypadku posiadania wspólnych dzieci – odpisy aktów urodzenia;
- zaświadczenie o wywiązywaniu się z zobowiązań podatkowych wobec Skarbu Państwa;
Organ, który prowadzi postępowanie, ustala, czy związek małżeński został zawarty lub istnieje w celu obejścia przepisów określających zasady i warunki wjazdu/pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. (czy się znają, czy wspólnie zamieszkują, czy posługują się jeżykiem zrozumiałym dla obojga, czy jedno z nich nie przyjęło korzyści majątkowej) w przypadku ofiary handlu ludźmi:
- dokumenty potwierdzające współpracę z organami ścigania w postępowaniu karnym w sprawie o przestępstwo handlu ludźmi oraz uzasadnione obawy przed powrotem do państwa pochodzenia, potwierdzone przez prokuratora prowadzącego postępowanie karne;
w przypadku przebywania bezpośrednio przed złożeniem wniosku nieprzerwanie w Polsce przez okres nie krótszy niż 5 lat na podstawie statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych:
- dokumenty potwierdzające wymagany pięcioletni, nieprzerwany pobyt w Polsce;
Dodatkowe dokumenty składane wraz z wnioskiem
w przypadku przebywania bezpośrednio przed złożeniem wniosku
nieprzerwanie w Polsce przez okres nie krótszy niż 10 lat na podstawie zgody na pobyt tolerowany:
- dokumenty potwierdzające wymagany dziesięcioletni, nieprzerwany pobyt w Polsce;
w przypadku udzielenia azylu w Polsce:
- dokument potwierdzający udzielenie azylu;
w przypadku gdy posiadania ważnej Karty Polaka:
- kserokopia ważnej Karty Polaka wraz z oryginałem do wglądu.
Zasięgnięcie informacji
Przed wydaniem decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały wojewoda zasięga informacji, czy wjazd na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej i pobyt na tym terytorium stanowią zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony
bezpieczeństwa i porządku publicznego
Wniosek o udzielenie informacji składa się co do zasady od komendanta
SG, komendanta Policji, Szefa ABW
Zezwolenie na pobyt stały a praca
Cudzoziemiec, który posiada zezwolenie na pobyt stały uprawniony jest
do wykonywania pracy na terytorium Polski bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę.
W karcie pobytu, wydanej w związku z udzieleniem cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały zamieszczana jest adnotacja ,,dostęp do rynku pracy”.
Zezwolenie na pobyt stały w Polsce nie uprawnia cudzoziemca do podjęcia pracy w innym kraju strefy Schengen.
Na podstawie zezwolenia na pobyt stały w Polsce cudzoziemiec ma prawo wyjechać do innych krajów strefy Schengen do 90 dni w okresie 180 dni tylko i wyłącznie w celu turystycznym. Aby móc wyjechać do innego kraju strefy Schengen, oprócz ważnej karty pobytu należy również posiadać ważny paszport zagraniczny oraz
ubezpieczenie, które pokrywa koszty leczenia w danym kraju strefy Schengen.
Odmowa wszczęcia postępowania w
sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt stały
Odmawia się wszczęcia postępowania, gdy w dniu złożenia wniosku o udzielenie tego zezwolenia:
1) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
a) nielegalnie lub
b) na podstawie wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium wydanej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe, lub,
c) na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu, lub d) na podstawie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, lub
jest zatrzymany, umieszczony w strzeżonym ośrodku lub w areszcie dla cudzoziemców lub stosuje się wobec niego środek zapobiegawczy w postaci zakazu opuszczania kraju, lub
odbywa karę pozbawienia wolności lub jest tymczasowo aresztowany, lub
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po tym, jak został zobowiązany do powrotu i nie upłynął jeszcze termin dobrowolnego powrotu określony w decyzji w tej sprawie, także w przypadku przedłużenia tego terminu, lub
jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w przypadku odmowy udzielenia lub cofnięcia zezwolenia pobytowego, bądź w przypadku odmowy udzielania lub cofnięcia ochrony międzynarodowej, lub
przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Poza opisanymi wyżej przypadkami cudzoziemcowi odmawia się wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt stały, gdy przy składaniu wniosku o udzielenie mu tego zezwolenia albo w dodatkowym wyznaczonym przez wojewodę terminie, nie złożył odcisków linii papilarnych w celu wydania karty pobytu.
Odmowa udzielenia zezwolenia na pobyt stały
Cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zezwolenia na pobyt stały, jeżeli:
nie spełnia on wymogów udzielenia zezwolenia na pobyt stały, lub
obowiązuje wpis jego danych do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany, lub
jego dane znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu, lub
wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, lub
wymaga tego interes Rzeczypospolitej Polskiej, lub
podstawą ubiegania się o zezwolenie jest zawarcie przez niego związku małżeńskiego z obywatelem polskim, a związek małżeński został zawarty lub istnieje w celu obejścia przepisów określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego, lub
w postępowaniu w sprawie udzielenia mu tego zezwolenia:
a) złożył on wniosek o udzielenie zezwolenia zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje lub dołączył do niego dokumenty zawierające takie dane lub informacje, lub
b) zeznał on nieprawdę lub zataił prawdę albo podrobił lub przerobił dokument w celu użycia go jako autentycznego lub takiego dokumentu używał jako autentycznego, lub
zalega z uiszczeniem podatków, z wyjątkiem przypadków gdy uzyskał on przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu, lub
nie zwrócił kosztów związanych z wydaniem i wykonaniem decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, które zostały pokryte z budżetu państwa.
Cofnięcie zezwolenia na pobyt stały
Cudzoziemcowi cofa się zezwolenie na pobyt stały, jeżeli:
wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub
wymaga tego interes Rzeczypospolitej Polskiej, lub
w postępowaniu w sprawie udzielenia mu tego zezwolenia:
złożył on wniosek o udzielenie zezwolenia zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje lub dołączył do niego dokumenty zawierające takie dane lub informacje, lub
zeznał on nieprawdę lub zataił prawdę albo podrobił lub przerobił dokument w celu użycia go jako autentycznego lub takiego dokumentu używał jako autentycznego, lub
został skazany prawomocnym wyrokiem w Rzeczypospolitej Polskiej za przestępstwo umyślne na karę co najmniej 3 lat pozbawienia wolności, lub
opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 6 lat.
Zezwolenie na pobyt stały, którego podstawą było pozostawanie w związku małżeńskim z obywatelem polskim, można cofnąć, jeżeli cudzoziemiec rozwiódł się w ciągu 2 lat od dnia, w którym udzielono mu zezwolenia na pobyt stały.
Uwaga: Zezwolenie na pobyt stały udzielone cudzoziemcowi polskiego pochodzenia zamierzającemu osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe cofa się w przypadkach, o których mowa w punkcie 1, 3 lub 5;
Zezwolenie na pobyt stały udzielone cudzoziemcowi posiadającemu azyl cofa się w przypadku pozbawienia go azylu w Rzeczypospolitej Polskiej.
Obowiązek opuszczenia Polski po odmowie, umorzeniu albo cofnięciu zezwolenia na pobyt stały
Cudzoziemiec jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o odmowie udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały, decyzja o umorzeniu
postępowania w ww. sprawie lub decyzja o cofnięciu posiadanego
przez niego zezwolenia stała się ostateczna, a w przypadku wydania decyzji przez organ wyższego stopnia, od dnia, w którym decyzja ostateczna została cudzoziemcowi doręczona, chyba
że uprawniony jest on do dalszego pobytu na terytorium Polski na innej
podstawie.
Liczba osób, które w latach 2007-2018 złożyły wniosek o zezwolenie na osiedlenie się lub pobyt stały.
stan na dzień 1.03.2018
OBYWATELSTWO 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 SUMA UKRAINA 2059 1725 1 534 1898 2 008 2 248 1 980 4 645 8 772 7 602 10 871 1 682 47024
BIAŁORUŚ 728 708 712 670 731 799 758 1425 1691 2326 5 372 1 043 16963
ROSJA 277 278 168 189 272 301 259 513 457 396 682 110 3902
WIETNAM 142 177 125 109 83 64 55 412 236 197 236 36 1872
ARMENIA 100 134 119 143 92 86 91 116 77 71 86 20 1135
POZOSTAŁE 682 868 867 1 027 1 152 1 248 1 259 1 445 1 362 1 056 1 477 306 12443 OGÓŁEM: 3988 3890 3525 4 036 4 338 4 746 4 402 8 556 12 595 11 648 18 724 3 197 83 645
Liczba osób, którym wojewodowie w latach 2007 - 2018 udzielili zezwolenia na osiedlenie się lub pobyt stały
stan na dzień 1.03.2018
OBYWATELSTWO 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 SUMA UKRAINA 1609 1685 1 280 1566 1 690 1 642 1 694 3 484 6 714 5 920 7 869 1 216 36369
BIAŁORUŚ 567 640 638 630 627 692 629 1147 1388 1628 3 835 691 13112
ROSJA 224 255 146 151 234 204 204 394 349 327 451 97 3036
WIETNAM 125 162 121 103 79 52 54 338 206 196 180 32 1648
ARMENIA 91 116 88 117 84 79 70 93 65 50 55 12 920
POZOSTAŁE 508 767 663 796 1 019 1 030 1 009 1 204 1 134 938 917 199 9985
OGÓŁEM: 3124 3625 2936 3 363 3 733 3 699 3 660 6 660 9 856 9 059 13 307 2 247 65 269
ZEZWOLENIE NA POBYT REZYDENTA
DŁUGOTERMINOWEGO UE
Dyrektywa Rady 2003/109/WE
Przepisy ustawy o cudzoziemcach w zakresie regulującym zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE są efektem implementacji dyrektywy Rady 2003/109/WE
Dyrektywa 2003/109/WE określiła warunki przyznawania i cofania statusu rezydenta
długoterminowego udzielanego przez państwo członkowskie obywatelom państw trzecich legalnie zamieszkującym na jego terytorium, jak również prawa związane z tym statusem, a także warunki zamieszkania w państwach członkowskich innych niż to, które przyznało status rezydenta długoterminowego dla obywateli państw trzecich korzystających z tego statusu.
W piśmiennictwie, wskazując na znaczenie dyrektywy 2003/109/WE, polegające na przyznaniu obywatelom państw trzecich w szerokim zakresie pewności zamieszkania, równego traktowania i swobody przemieszczania się, zwraca się przy tym uwagę na powinność interpretowania
wszystkich dwuznaczności na korzyść rezydenta długoterminowego i jego rodziny
Koncepcja statusu rezydenta długoterminowego UE jest konsekwencją utworzenia obywatelstwa Unii Europejskiej.
Osoby nieuprawnione
Wydawanie zezwoleń na pobyt rezydenta długoterminowego UE nie dotyczy:
a. obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej,
b. państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – c. stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Norwegia, Islandia,
Lichtenstein) lub
d. Konfederacji Szwajcarskiej oraz ich rodzin.
*Przypomnienie! Uzyskanie statusu rezydenta długoterminowego UE w jednym z
krajów członkowskich Unii Europejskiej stanowi podstawę do udzielenia cudzoziemcowi
zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium Polski.
Informacje podstawowe
Organ właściwy do wydania zezwolenia- wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.
Odwołanie od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez wojewodę- do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców.
Wydawane na wniosek złożony najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu.
Karta pobytu wydana cudzoziemcowi, który uzyskał zezwolenie na pobyt rezydenta
długoterminowego UE jest ważna pięć lat- obowiązek wymiany. Cudzoziemiec obowiązany jest odebrać kartę pobytu osobiście.
Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE wygasa z mocy prawa z dniem nabycia obywatelstwa polskiego.
Cudzoziemiec posiadający zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE może w Polsce pracować oraz prowadzić działalność gospodarczą na równych zasadach z
obywatelami polskimi.
W konsekwencji status cudzoziemca-rezydenta długoterminowego UE różni się od statusu obywatela wyłącznie brakiem uprawnień politycznych.
Komu i na jaki okres?
Cudzoziemcowi, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej legalnie i nieprzerwanie co najmniej przez 5 lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie tego zezwolenia i spełnia łącznie następujące warunki:
1. posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu;
2. posiada ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3. posiada potwierdzoną znajomość języka polskiego.
Zezwolenie to udzielane jest na czas nieoznaczony.
Decyzja związana
„Posiada dochód” ; „znajomość języka polskiego”
O ile osiągany dochód jest wyższy od dochód uprawniający do świadczeń
pieniężnych z pomocy społecznej określonych w w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2018 r. poz. 1508 i 1693 ), w odniesieniu do cudzoziemca oraz każdego członka rodziny pozostającego na jego utrzymaniu.
Znajomość języka polskiego, potwierdzana się jednym z dokumentów:
1) certyfikat znajomości języka polskiego, wydawany przez Państwową Komisję do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego – co najmniej B1.
2) świadectwem ukończenia w Rzeczypospolitej Polskiej szkoły lub uczelni z wykładowym językiem polskim;
3) świadectwem ukończenia szkoły lub uczelni z wykładowym językiem polskim za granicą,
Wymogu znajomości języka polskiego nie stosuje się do małoletniego cudzoziemca, który do dnia złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE nie ukończył 16. roku życia.
Do pięcioletniego okresu pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zalicza się:
Łączny okres legalnego pobytu na terytorium Unii Europejskiej- co najmniej przez 5 lat na podstawie wydanego przez państwo członkowskie Unii Europejskiej dokumentu pobytowego z
adnotacją „Niebieska Karta UE” (Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji), w tym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - co
najmniej przez 2 lata bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu
wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji;
cały okres pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w toku postępowania w sprawie nadania statusu uchodźcy, jeżeli przekroczył on 18 miesięcy;
połowę okresu pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
na podstawie wizy wydanej w celu studiów lub szkolenia zawodowego, lub
na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach lub w celu szkolenia zawodowego, lub
w toku postępowania w sprawie nadania statusu uchodźcy.
Do pięcioletniego okresu, o którym mowa powyżej nie zalicza się pobytu
cudzoziemca:
1. będącego pracownikiem delegowanym przez usługodawcę w celu transgranicznego świadczenia usług lub będącego usługodawcą świadczącym usługi transgraniczne;
2. przebywającego na terytorium Polski na podstawie wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium wydanej w celu, przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe, lub;
3. w okresie jego nauki na terytorium Polski (poza okresem wskazanym na poprzednim slajdzie czyli okresy nauki w przedszkolu, szkole podstawowej i ponadpodstawowej);
4. który został zobowiązany do powrotu i nie upłynął jeszcze termin dobrowolnego powrotu określony w decyzji w tej sprawie, także w przypadku przedłużenia tego terminu;
5. który jest obowiązany opuścić terytorium Polski w przypadku odmowy udzielenia lub cofnięcia zezwolenia pobytowego, bądź w przypadku odmowy udzielania lub cofnięcia ochrony międzynarodowej, lub
6. będącego członkiem misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego państwa obcego lub inną osobą zrównaną z nimi na podstawie ustaw, umów międzynarodowych lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych;
7. na podstawie zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz
przedsiębiorstwa lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu korzystania z mobilności długoterminowej lub zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu;
8. w toku postępowania w sprawie nadania mu statusu uchodźcy, w jeśli postępowanie to zakończyło się odmową nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej;
9. na podstawie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego.
Pobyt cudzoziemca na terytorium RP uważa się za nieprzerwany
jeżeli żadna z przerw w nim:
nie była dłuższa niż 6 miesięcy i wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy w 5-letnim okresie w przypadku pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
nie była dłuższa niż 12 miesięcy i wszystkie przerwy nie
przekroczyły łącznie 18 miesięcy w przypadku pobytu na terytorium
innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej cudzoziemca
posiadającego zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania
pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
Pobyt będzie uznany za nieprzerwany
mimo, że przerwa była dłuższa niż wskazane okresy o ile była spowodowana:
wykonywaniem obowiązków zawodowych lub świadczeniem pracy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
towarzyszeniem cudzoziemcowi, wykonującemu obowiązki zawodowe lub
świadczącemu pracę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przez jego małżonka lub małoletnie dziecko;
szczególną sytuacją osobistą wymagająca obecności cudzoziemca poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i trwała nie dłużej niż 6 miesięcy;
wyjazdem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach, przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni.
Odmowa wszczęcia postępowania o udzielenia zezwolenia na pobyt rezydenta
długoterminowego UE
Przebywa w Polsce:
- bez dokumentów uprawniających go do pobytu lub
- na podstawie wizy Schengen upoważniającej go tylko do wjazdu i pobytu w Polsce, która była wydana ze względów humanitarnych;
- w celu odbycia studiów lub szkolenia zawodowego,
- w związku z zamiarem podjęcia lub kontynuacji nauki w Polsce,
- w związku z uzyskaniem zgody na pobyt ze względów humanitarnych, zgody na pobyt tolerowany, azylu lub ochrony czasowej,
- na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu w Polsce;
- na podstawie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego,
jest pracownikiem delegowanym w celu transgranicznego świadczenia usług lub usługodawcą świadczącym usługi transgraniczne (usługa transgraniczna oznacza, że usługodawca posiadający przedsiębiorstwo założone w jednym państwie członkowskim, może tymczasowo świadczyć usługę w innym kraju UE),
jest w strzeżonym ośrodku lub w areszcie dla cudzoziemców lub obowiązuje go zakaz opuszczania kraju,
odbywa karę pozbawienia wolności lub jest tymczasowo aresztowany,
został zobowiązany do powrotu i nie upłynął jeszcze termin dobrowolnego powrotu określony w decyzji w tej sprawie, także w przypadku przedłużenia tego terminu,
przebywa poza granicami Polski;
nie złożył odcisków linii papilarnych w celu wydania karty pobytu.
Cofnięcie zezwolenia
Przesłanki:
zyskanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE nastąpiło w sposób niezgodny z prawem;
cudzoziemiec stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego,
cudzoziemiec opuścił Polskę na okres przekraczający 6 lat,
cudzoziemiec opuścił terytorium Unii Europejskiej na okres następujących kolejno po sobie:
a). 12 miesięcy,
b). 24 miesięcy, jeżeli posiadał zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie
wymagającym wysokich kwalifikacji lub jest członkiem rodziny cudzoziemca, który takie zezwolenie posiadał,
cudzoziemiec uzyskał na terytorium innego państwa UE zezwolenie na pobyt rezydenta
długoterminowego UE, obowiązek informacyjny: wojewoda informuje właściwy organ innego państwa obszaru Schengen, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, o udzieleniu cudzoziemcowi
zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE.
cudzoziemiec został pozbawiony statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej na podstawie przepisów prawa, jeżeli zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE zostało udzielone w związku z pobytem w Polsce na podstawie statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej.
Wygaśnięcie zezwolenia z mocy prawa
Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE wygasa z mocy
prawa z dniem nabycia obywatelstwa polskiego.
Ochrona cudzoziemców
STATUS UCHODŹCY, AZYL
Konwencja dotycząca statusu uchodźców
Przyjęcie podstawowych wiążących międzynarodowych rozwiązań prawnych w zakresie ochrony uchodźców poprzedziły działania o instytucjonalnym wymiarze – powołanie w 1950 r. Wysokiego
Komisarza Narodów Zjednoczonych do Spraw Uchodźców (UNHCR).
Konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzona w Genewie dnia 28 lipca 1951 r., i Protokół dotyczący statusu uchodźców,
sporządzony w Nowym Jorku dnia 31 stycznia 1967 r.
Wiążące normy prawnomiędzynarodowe o powszechnym
charakterze zostały przyjęte wyłącznie w przypadku statusu
uchodźcy.
Treść Konwencji
Konwencja Genewska zawiera trzy główne rodzaje postanowień:
1)
definicję uchodźcy oraz przesłanki wyłączenia ze statusu uchodźcy oraz ustania statusu uchodźcy (tzw. sekcja definicyjna, art. 1);
2)
postanowienia określające sytuację prawną uchodźców – ich prawa i obowiązki w kraju udzielającym schronienia oraz standardy traktowania (art. 2−34) oraz
3)
inne postanowienia o charakterze wykonawczym, przejściowym i końcowym (art. 35−46).
Konwencja nie zawiera norm określających zasady proceduralne rządzące
postępowaniem w sprawie o nadanie statusu uchodźcy, pozostawiając ustalenie
rodzaju i przebiegu postępowania kompetencji umawiających się państw.
Definicja terminu „uchodźca”
Zgodnie z art. 1 A pkt 2 Konwencji Genewskiej termin „uchodźca” stosuje się do osoby, która „w rezultacie zdarzeń, jakie nastąpiły przed dniem 1 stycznia 1951 r., oraz na skutek uzasadnionej obawy przed
prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem, i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa, albo która nie ma żadnego obywatelstwa i znajdując się, na skutek podobnych zdarzeń, poza państwem swojego dawnego stałego zamieszkania nie może lub nie chce z powodu tych obaw powrócić do tego państwa”. O
prócz ograniczeń czasowych, Konwencja przewiduje w art. 1 B także ograniczenia geograficzne. Przepis ten daje państwom – stronom umowy możliwość ograniczenia ich zobowiązań wynikających z Konwencji do osób, które zostały uchodźcami wskutek wydarzeń mających miejsce w Europie.
Protokół Nowojorski jest umową międzynarodową niezależną, choć integralnie związaną z Konwencją Genewską. Artykuł I ust. 2 tego aktu zmodyfikował definicję „uchodźcy” w ten sposób, że wyłączył wyrażenia: „na skutek zdarzeń, które nastąpiły przed dniem 1 stycznia 1951 r.” i „na skutek podobnych zdarzeń” z
definicji zawartej w art. 1 A pkt 2 Konwencji Genewskiej, rozszerzając tym samym zakres jej stosowania.
Interpretacje definicji
Interpretacja definicji uchodźcy różni się w zależności od kontynentu i regionu, a spowodowane to jest panującą tam sytuacją polityczną, przesłankami historycznymi, kulturowymi, etnicznymi etc. W ramach systemów regionalnych przyjmuje się własne rozwiązania lub dokonuje modyfikacji definicji uchodźcy zawartej w Konwencji Genewskiej gdyż nie odpowiada ona specyfice zjawiska uchodźstwa w danym regionie
Brak specjalnego organu sądowego lub quasi-sądowego uprawnionego
do dokonywania wiążącej wykładni Konwencji Genewskiej.
Zasada ogólne wynikające z Konwencji Genewskiej
Z Konwencji Genewskiej wynika:
1. zasada non-refoulement, zakazującą wydalania i odsyłania do granicy terytoriów, gdzie życiu lub wolności uchodźcy zagrażałoby niebezpieczeństwo ze względu na jego rasę, religię, obywatelstwo, przynależność do określonej grupy społecznej lub przekonania polityczne (art. 32 i 33);
2. obowiązek uchodźcy respektowania prawa w państwie przyjmującym (art. 2);
3. Zakaz dyskryminacji uchodźców przy stosowaniu postanowień konwencyjnych ze względu na ich rasę, religię lub państwo pochodzenia (art. 3).
Zdecydowana większość norm zawartych w Konwencji nie ma charakteru norm
samowykonalnych i wymaga wydania ustaw w celu realizacji zaciągniętych zobowiązań.
Adresatem norm zawartych w Konwencji jest państwo, które zobowiązane jest w prawodawstwie wewnętrznym określić prawa uchodźców, przy zachowaniu standardów określonych w umowie.
Inne umowy międzynarodowe
Konwencja Genewska nie jest jedyną umową międzynarodową, w której wyrażono zasadę non-refoulement.
Inne umowy o uniwersalnym zasięgu, które statuują ją w sposób bezpośredni lub
pośredni, to Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych(1966 r.), Konwencja o prawach dziecka (1989 r.), Konwencja w sprawie zakazu
stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania (1984 r.).
Rada Europy: Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i
Podstawowych Wolności- nie wyrażono tek zasady wprosi, została wyinterpretowana z art. 3: „ nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu
traktowaniu albo karaniu”
Zasada non-refoulement nie ma charakteru bezwzględnego! stwarzanie
zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa lub społeczeństwa tego państwa uchyla zakaz.
Prawo UE- w zakresie ochrony cudzoziemców
Unia zapewnia swoim obywatelom przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości bez granic wewnętrznych, w której zagwarantowana jest swoboda przepływu osób, w powiązaniu z właściwymi środkami w odniesieniu do kontroli granic zewnętrznych, azylu, imigracji, jak
również zapobiegania i zwalczania przestępczości. (Art. 3 ust. 2 TUE)
Unia zapewnia brak kontroli osób na granicach wewnętrznych i rozwija wspólną politykę w dziedzinie azylu, imigracji i kontroli granic
zewnętrznych, opartą na solidarności między Państwami Członkowskimi
i sprawiedliwą wobec obywateli państw trzecich. Do celów niniejszego
tytułu, bezpaństwowcy są traktowani jak obywatele państw trzecich
(Art. 67 ust. 2 TFUE)
Prawo UE- w zakresie ochrony cudzoziemców
Unia rozwija wspólną politykę w dziedzinie azylu, ochrony uzupełniającej i tymczasowej ochrony, mającą na celu przyznanie
odpowiedniego statusu każdemu obywatelowi państwa trzeciego wymagającemu międzynarodowej ochrony oraz mającą na celu zapewnienie przestrzegania zasady non–refoulement. Polityka ta musi być zgodna z Konwencją Genewską z dnia 28 lipca 1951 roku i Protokołem z dnia 31 stycznia 1967 roku dotyczącymi statusu uchodźców, jak również z innymi odpowiednimi traktatami.
Do celów ustępu 1 Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, przyjmują środki dotyczące wspólnego europejskiego systemu azylowego obejmującego:
1. jednolity status azylu dla obywateli państw trzecich, obowiązujący w całej Unii;
2. jednolity status ochrony uzupełniającej dla obywateli państw trzecich, którzy nie uzyskawszy azylu europejskiego, wymagają międzynarodowej ochrony;
3. wspólny system tymczasowej ochrony wysiedleńców, na wypadek masowego napływu;
4. wspólne procedury przyznawania i pozbawiania jednolitego statusu azylu lub ochrony uzupełniającej;
5. kryteria i mechanizmy ustalania Państwa Członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrywanie wniosku o udzielenie azylu lub ochrony uzupełniającej;
6. normy dotyczące warunków przyjmowania osób ubiegających się o azyl lub o ochronę uzupełniającą;
7. partnerstwo i współpracę z państwami trzecimi w celu zarządzania przepływami osób ubiegających się o azyl lub o ochronę uzupełniającą lub tymczasową.
W przypadku gdy jedno lub więcej Państw Członkowskich znajdzie się w nadzwyczajnej sytuacji charakteryzującej się nagłym napływem obywateli państw trzecich, Rada, na wniosek Komisji, może przyjąć środki tymczasowe na korzyść zainteresowanego Państwa lub Państw Członkowskich. Rada stanowi po konsultacji z Parlamentem Europejskim.
Prawo Unii Europejskiej – Karta Praw Podstawowych
Gwarantuje się prawo do azylu z poszanowaniem zasad Konwencji genewskiej z 28 lipca 1951 roku i Protokołu z 31 stycznia 1967 roku dotyczących statusu
uchodźców oraz zgodnie z Traktatem o Unii Europejskiej i Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Art. 18)
1. Wydalenia zbiorowe są zakazane.
2. Nikt nie może być usunięty z terytorium państwa, wydalony lub wydany w drodze ekstradycji do państwa, w którym istnieje poważne ryzyko, iż może być poddany
karze śmierci, torturom lub innemu nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu.(Art. 19)
Prawo do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu (Art. 47) Porównaj Art. 13 EKPC
Minimalny poziom ochrony zapewniony przez KPP (Art. 52)
AZYL
Najstarsza forma ochrony znana prawu wewnętrznemu państw – azyl (prawo azylu) – tradycyjnie traktowana była (i jest nadal) jako prawo państwa, wynikające z jego suwerenności terytorialnej, stąd jedynymi wiążącymi organy państwowe zasadami są te wyrażone w przepisach prawa wewnętrznego.
Azyl terytorialny i Azyl dyplomatyczny
Azyl polega na udzieleniu schronienia (tzn. prawa wjazdu i osiedlenia się) cudzoziemcowi ściganemu w kraju ojczystym lub w państwie trzecim za popełnienie przestępstwa politycznego lub z innych powodów politycznych.
Udzielenie azylu wiąże się więc z odmową wydania (ekstradycji) cudzoziemca. Jeżeli umowy
międzynarodowe wiążące państwo nie stanowią inaczej, udzielenie azylu należy do jego kompetencji własnej.
Żadne państwo nie może domagać się wydania swego obywatela, który otrzymał w innym państwie azyl.
Zgodnie z art. 56 ust.1 Konstytucji RP z 1997 r. cudzoziemcy mogą korzystać z prawa azylu w
Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w ustawie (z dnia 13 czerwca 2003r. O udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej)
Azyl w prawie międzynarodowym
Deklaracja w sprawie azylu terytorialnego uchwalona przez
Zgromadzenie Ogólne ONZ w1967 r. stanowi, że udzielenie azylu jest aktem pokojowym i humanitarnym.
Azyl udzielony przez państwo powinien być respektowany przez inne państwa.
Prawo azylu nie przysługuje osobom winnym zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennych oraz zbrodni przeciwko pokojowi.
Od azylu terytorialnego należy odróżnić azyl dyplomatyczny, który nie jest instytucją powszechnego prawa międzynarodowego. Podstawę prawną tego azylu stanowią prawo zwyczajowe i umowy
międzynarodowe.
Azyl dyplomatyczny
Azyl dyplomatyczny może być udzielany w pomieszczeniach misji dyplomatycznej, na pokładzie okrętu wojennego i samolotu wojskowego oraz w bazach wojennych.
Tego rodzaju azyl jest traktowany jako prawo państwa i to od oceny państwa, do którego skierowana jest prośba o azyl, zależy ostateczna decyzja w sprawie przyznania lub
odmowy azylu.
O azyl dyplomatyczny mogą ubiegać się osoby ścigane ze względów politycznych oraz przestępcy polityczni.
Azyl dyplomatyczny powinien być udzielony wyłącznie w tzw. sytuacjach niecierpiących zwłok, np. gdy jednostka jest ścigana przez tłum, nad którym władze utraciły kontrolę, bądź też przez same władze, i grozi jej utrata życia lub wolności z powodu politycznego prześladowania, a w inny sposób nie można jej zapewnić bezpieczeństwa.
Praktyczną konsekwencją przyznanie azylu dyplomatycznego jest wyjęcie osoby – korzystającej z tegoż rodzaju ochrony – spod jurysdykcji państwa pobytu.
KAZUS
Jing jest obywatelem Japonii. Przebywa w Polsce od 8 lat, skończył studia 5-letnie z wykładowym językiem angielskim. W okresie studiów przebywał w Polsce na podstawie wizy wydanej w celu kształcenia się a następnie na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu odbycia studiów wyższych. Od 3 lat pracuje w oddziale międzynarodowej korporacji z siedzibą w Krakowie na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Jing jest dobrze sytuowany, dzięki czemu mógł sobie pozwolić na intensywny kurs języka polskiego. W firmie zaproponowano mu awans na kierownicze stanowisko w Hamburg, Jing przyjął propozycję wobec czego opuścił teren RP, w dniu 13 kwietnia 2019r. minie już szósty rok jego pracy na ternie Niemiec, Jing nie zamierza wracać do Polski.
