LISTOPAD 2011
Za rozwiązanie wszystkich zadań
można otrzymać łącznie 50 punktów.
PESEL ZDAJĄCEGO
Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy
KOD ZDAJĄCEGO
ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM
GEOGRAFIA
POZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy: 120 minut Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy ar kusz eg za mi na cyj ny za wie ra 14 stron (za da - nia 1–29) oraz barwną mapę. Ewen tu al ny brak zgłoś prze wod - ni czą ce mu ze spo łu nad zo ru ją ce go eg za min.
2. Od po wie dzi za pisz w miej scu na to prze zna czo nym przy każ - dym za da niu.
3. Pisz czy tel nie. Uży waj dłu go pi su/pió ra tyl ko z czar nym tu szem/
atra men tem.
4. Nie uży waj ko rek to ra, a błęd ne za pi sy wy raź nie prze kreśl.
5. Pa mię taj, że za pi sy w brud no pi sie nie pod le ga ją oce nie.
6. Pod czas eg za mi nu mo żesz ko rzy stać z li nij ki, lupy i kalkulatora.
Ży czy my po wo dze nia!
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Do roz wią za nia za dań od 1 do 8 wy ko rzy staj barw ną ma pę Ta trzań skie go Par ku Na ro do we go.
Za da nie 1. (1 pkt)
Ob licz wy so kość, któ rą na le ży po ko nać, aby wjechać ko lej ką li no wą z Kuź nic do sta cji na My śle nic kich Tur niach.
Wy so kość dol nej sta cji ko lej ki li no wej w Kuź ni cach: ...
Wy so kość sta cji na My śle nic kich Tur niach: ...
Ob li cze nia:
Od po wiedź: ...
Za da nie 2. (2 pkt)
Od szu kaj na ma pie opi sa ne obiek ty geo gra ficz ne i za pisz ich na zwy w od po wied nich miej scach w ta be li.
Za da nie 3. (1 pkt)
Za znacz po praw ną od po wiedź.
Aby naj szyb ciej dojść z przystanku PKS w Kuź ni cach na No sal, mu sisz iść szla ka mi:
A. żół tym i czer wo nym B. żół tym i zie lo nym C. nie bie skim i zie lo nym D. żół tym i czar nym
E. czer wo nym, zie lo nym i czar nym
Lp. Opis obiektu Nazwa obiektu
1. największa skocznia narciarska znajdująca się na granicy Tatrzańskiego Parku Narodowego
2. dzielnica Zakopanego, w której znajduje się
„Witkiewiczówka”
3. przełęcz między szczytami Goryczkowa Czuba i Pośredni
Wierch Goryczkowy
4. nazwa drogi prowadzącej ze schroniska GOPR na Polanie
Kalatówki do stacji kolei linowej w Kuźnicach
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 4. (2 pkt)
Po rów naj wy mie nio ne ele men ty śro do wi ska geo gra ficz ne go wy stę pu ją ce w po lach D1 i D6.
Za da nie 5. (1 pkt)
Za pro po nuj zwie dza nie trzech obiek tów tu ry stycz nych, któ re po zwo lą tu ry ście po znać twór czość pol skich ar ty stów. Po daj na zwy tych obiek tów.
1. ...
2. ...
3. ...
Za da nie 6. (2 pkt)
Po daj dwie przy czy ny bra ku ro ślin no ści na naj wyż szych szczy tach Tatr.
1. ...
...
2. ...
...
Za da nie 7. (2 pkt)
Po daj dwa nie bez pie czeń stwa, któ re mo gą spo tkać tu ry stów ko rzy sta ją cych zi mą z nar to strad i tras zjaz - do wych oraz szla ków tu ry stycz nych.
1. ...
2. ...
Za da nie 8. (2 pkt)
Napisz obok każdego zdania, czy jest prawdziwe czy fałszywe. Użyj słów: Prawda lub Fałsz.
a) Naj czę ściej wy stę pu ją cy mi w Ta trach je zio ra mi są je zio ra del to we. ...
b) Biały Potok płynie w kierunku południowym. ...
c) Po to ki ta trzań skie ma ją bar dzo ma ły spa dek wód. ...
d) Z Ka spro we go Wier chu moż na zje chać na nar tach do Do li ny Go rycz ko wej. ...
Element środowiska geograficznego D1 D6
Sieć dróg Zabudowa
Obiekty turystyczne pochodzenia antropogenicznego
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 9. (2 pkt)
Na podstawie za łą czo nej siat ki kar to gra ficz nej wy ko naj po le ce nia.
a) Za znacz punkt X o współ rzęd nych 15°N, 160°E.
b) W punk cie X jest go dzi na 14.00 cza su sło necz ne go. Ob licz, któ ra go dzi na czasu słonecznego jest w punk cie Y o współ rzęd nych 10°S, 170°E.
Ob li cze nia:
Od po wiedź: ...
Za da nie 10. (2 pkt)
Na pod sta wie za miesz czo ne go dia gra mu kli ma tycz ne go wy spy Va len tia (Ir lan dia) wy ko naj po le ce nia.
a) Ob licz am pli tu dę rocz ną tem pe ra tu ry na wy spie.
Ob li cze nia:
b) Określ, czy na Valentii występuje termiczna zima.
Uzasadnij odpowiedź.
...
...
...
...
20° 160°
10°
0°
10°
20°
170° 180° 170°
0 150 100 50
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 200 250
0 5 10 15 20 25
opady (mm) temperatura
(°C) Valentia (Irlandia)
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 11. (1 pkt)
Za znacz na pod sta wie kli ma to gra mu z za da nia 10, do któ rej stre fy kli ma tycz nej i ty pu kli ma tu na le ży kli mat Va len tii.
A. rów ni ko wy wy bit nie wil got ny B. rów ni ko wy wy bit nie su chy C. umiar ko wa ny cie pły mor ski D. umiar ko wa ny cie pły kon ty nen tal ny E. pod zwrot ni ko wy mor ski
Za da nie 12. (2 pkt)
Na ilu stra cjach przed sta wio no wy bra ne ty py wy brze ży mor skich.
a) Za pisz, któ ra ilu stra cja przed sta wia wy brze że mierzejowe.
...
b) Wskaż róż ni cę mię dzy wy brze ża mi ozna czo ny mi li te ra mi D i E.
...
...
Za da nie 13. (1 pkt)
W grud niu 2004 ro ku wy brze że In do ne zji zo sta ło znisz czo ne przez po tęż ne tsu na mi.
Po daj przy czy nę, któ ra do pro wa dzi ła do po wsta nia te go zja wi ska.
...
50 km
50 0
depresja 0 100 300 500 1000 m n.p.m.
A B C
D E F
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 14. (2 pkt)
Fo to gra fia przed sta wia osuwisko.
a) Po daj za leż ność mię dzy rzeź bą te re nu a czę sto - ścią wy stę po wa nia osuwisk.
...
...
...
...
b) Po daj dwa skut ki osuwisk dla go spo dar ki i ży cia czło wie ka.
1. ...
...
...
2. ...
...
...
Za da nie 15. (2 pkt)
Na pod sta wie za miesz czo ne go tek stu wykonaj polecenia.
W cią gu naj bliż sze go pół wie cza licz ba lud no ści w kra jach uprze my sło wio nych zwięk szy się naj wy żej o 4%
(w Eu ro pie wręcz zma le je), na to miast w bied nych, nie roz wi nię tych kra jach zwięk szy się śred nio o 58%
(w Afry ce aż o 120%). Sta ty stycz ny ob raz każ dej set ki no wych miesz kań ców pla ne ty mo że być ta ki: 51 to bę dą ko bie ty, 70 – przed sta wi cie le ras in nych niż bia ła, 70 – nie chrze ści ja nie, 70 – mo że nie na uczyć się czy tać i pi sać, 50 – bę dzie chro nicz nie nie do ży wio nych, a tyl ko 1 zdo bę dzie po nad śred nie wy kształ ce nie.
Źró dło: http://ar chi wum.po li ty ka.pl/art/lu zniej -na -pla ne cie,374363.html.
a) Po rów naj dy na mi kę wzro stu licz by lud no ści eu ro pe idal nej i ne gro idal nej.
...
...
...
b) Wskaż za leż ność mię dzy wzro stem licz by lud no ści w kra jach sła bo roz wi nię tych a gło dem na świe cie.
...
...
...
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 16. (1 pkt)
Wy mień trzy czyn ni ki, od któ rych za le ży po ziom wy kształ ce nia lud no ści świata.
1. ...
2. ...
3. ...
Za da nie 17. (2 pkt)
Uza sad nij, że sta łe osad nic two ludz kie w in te rio rze An tark ty dy nie jest moż li we. Po daj dwa ar gu men ty.
1. ...
...
2. ...
...
Za da nie 18. (1 pkt)
Po rów naj na pod sta wie za łą czo ne go wy kre su dy na mi kę wzro stu licz by lud no ści miej skiej w trzy dzie sto - le ciu po prze dza ją cym rok 2010 i trzy dzie sto le ciu pro gno zo wa nym po 2010 ro ku. Za pisz wnio sek.
...
...
...
Za da nie 19. (1 pkt)
Po daj trzy przy rod ni czo -eko lo gicz ne na stęp stwa du żej ku mu la cji lud no ści w me ga mia stach.
1. ...
2. ...
0 20 40 60 80
10 30 50 70 90 100
%
*wartość prognozowana
Odsetek ludności mieszkającej w miastach
2040 64,7%*
2030 59,7%*
2020 54,9%*
2010 50,6%
2000 46,6%
1990 43,0%
1980 39,1%
1970 36,0%
1960 32,9%
1950 29,1%
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 20. (2 pkt)
Uzu peł nij ta be lę. Wpisz w od po wied nie ko lum ny na zwy tylko tych miej sco wo ści, w któ rych ist nie ją da ne elek trow nie.
Wło cła wek, Ostro łę ka, Tu rek, Ko zie ni ce, Roż nów, Dol na Od ra, Po ła niec, So li na, Ko nin, Beł cha tów
Za da nie 21. (2 pkt)
Na pod sta wie za łą czo nych map i wła snej wie dzy wy ko naj po le ce nia.
a) Wpisz literę, którą jest oznaczona mapa przedstawiająca rozmieszczenie upraw buraków cukrowych.
...
b) Podaj dwa czynniki wpływające na rozmieszczenie upraw buraków cukrowych w Polsce.
1. ...
...
2. ...
...
Elektrownie
opalane węglem brunatnym wodne
A B C
A
B
C
U
Z Z ö Z H L V D ] L Q K F ] U H L Z R
SG]LDïZRJöOQHM 8
12%
9 6 3 0
100 km 0
Z Z ö Z H L V D ] L Q K F ] U H L Z R
SG]LDïZRJöOQHM 8
36%
20 12 4
100 km 0
4%
3 2 1 0
100 km 0
Z ö Z H L V D ] L Q K F ] U H L Z R
SG]LDïZRJöOQHM
8
U
Z U
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 22. (3 pkt)
Na pod sta wie ilu stra cji przed sta wia ją cych stan bu do wy dróg w dwóch wo je wódz twach w Pol sce wy ko - naj po le ce nia.
Źródło: http://www.gddkia.gov.pl.
a) Po rów naj gę stość użyt ko wa nych i pla no wa nych au to strad oraz dróg eks pre so wych w obu wo je wódz - twach.
...
...
b) Po daj dwa czyn ni ki wpły wa ją ce na zróż ni co wa nie gę sto ści dróg w tych wo je wódz twach.
1. ...
2. ...
c) Podaj dwa przykłady wpływu rozwoju sieci dróg i autostrad na rozwój województwa podkarpackiego.
Możesz uwzględnić zarówno wpływ korzystny, jak i niekorzystny.
1. ...
...
autostrady i drogi ekspresowe w użytkowaniu autostrady i drogi ekspresowe w realizacji
autostrady i drogi ekspresowe w przetargu autostrady i drogi ekspresowe w przygotowaniu
RZESZÓW KATO
KATO KATO KATOWICEWICEWICEWICEWICEWICE KATOWICE
0 50 km
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 23. (2 pkt)
Mapa przedstawia poziom wyżywienia ludności świata.
a) Zapisz, który z kontynentów jest najbardziej zróżnicowany ze względu na poziom wyżywienia ludności.
...
b) System żywieniowy oprócz wskazania liczby kalorii obejmuje jeszcze spożycie białka na dobę.
Określ, który ze wskaźników spożycia białka na dobę jest charakterystyczny dla krajów o wysokim stopniu rozwoju społeczno-gospodarczego. Zaznacz poprawną odpowiedź.
A. ponad 80 g na dobę B. 60–80 g na dobę C. poniżej 50 g na dobę
Za da nie 24. (1 pkt)
Podaj trzy społeczno-ekonomiczne przyczyny głodu na świecie.
1. ...
...
2. ...
...
3. ...
...
poniżej 2000 2000–2400 2400–2800 2800–3200 powyżej 3200 kcal/1 mieszk.
brak danych
0 2000 km
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 25. (2 pkt)
Na podstawie fotografii wykonaj polecenia.
a) Podkreśl obszar, który został przedstawiony na fotografii.
A. Himalaje
B. Wielki Kanion Kolorado C. lodowiec szelfowy Rossa D. przełom Dunajca
b) Wymień trzy walory turystyczne obszaru przedstawionego na fotografii.
1. ...
...
2. ...
...
3. ...
...
Za da nie 26. (2 pkt)
Podaj po jednym przykładzie globalizacji:
a) w rozwoju firm (przedsiębiorstw)
...
...
b) w kulturze
...
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 27. (2 pkt)
Wykres przedstawia stan zdrowotny lasów w 28 krajach europejskich. Klasa 0 jest klasą lasów zdrowych, klasa 4 – silnie uszkodzonych.
Źródło: http://www.gios.gov.pl/monlas/rok09/raport09_r11.html.
a) Oceń stan zdrowotny lasów Polski w porównaniu ze stanem lasów u południowych i zachodnich sąsiadów naszego kraju. Uzasadnij swoją ocenę.
...
...
...
b) Zapisz nazwę kraju o najbardziej uszkodzonym drzewostanie i kraju o najmniej uszkodzonym drzewostanie.
Najbardziej uszkodzony drzewostan: ...
Najmniej uszkodzony drzewostan: ...
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100%
klasa 0 klasa 1 klasy 2–4
Czechy Cypr Włochy Słowenia Francja Słowacja Niemcy Chorwacja Mołdawia Bułgaria Norwegia Belgia Rumunia Turcja Węgry Szwajcaria Hiszpania POLSKA Litwa Szwecja Łotwa Irlandia Finlandia Białoruś Estonia Ukraina Andora Dania
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Za da nie 28. (2 pkt)
Przyporządkuj każdemu parkowi narodowemu w Polsce po jednym chronionym w nim elemencie.
a) Biebrzański Park Narodowy ...
b) Bieszczadzki Park Narodowy ...
c) Woliński Park Narodowy ...
d) Ojcowski Park Narodowy ...
1. połoniny 2. formy krasowe 3. klify nadmorskie
4. obszar bagien i mokradeł 5. gołoborza
Za da nie 29. (2 pkt)
Uzupełnij schemat przyczyn i skutków powstawania dziury ozonowej.
A. Cząsteczki freonu niszczą warstwę ozonową.
B. Warstwa ozonowa zmniejsza swoją grubość.
C. Zwiększa się częstość występowania raka skóry u ludzi.
D. Freony są emitowane do atmosfery.
E. Produkowane są towary zawierające freony.
F. Większa ilość promieniowania ultrafioletowego przedostaje się do powierzchni Ziemi.
