• Nie Znaleziono Wyników

AR KUSZ PRÓB NEJ MA TU RYZOPE RO NEMHI STO RIA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "AR KUSZ PRÓB NEJ MA TU RYZOPE RO NEMHI STO RIA"

Copied!
20
0
0

Pełen tekst

(1)

Miejsce na identyfikacj´ szko∏y

LISTOPAD ROK 2008

AR KUSZ PRÓB NEJ MA TU RY Z OPE RO NEM

HI STO RIA

PO ZIOM POD STA WO WY Czas pra cy 120 mi nut In struk cja dla zda jà ce go

1. Sprawdê, czy ar kusz eg za mi na cyj ny za wie ra 20 stro n (za - da nia 1–30). Ewen tu al ny brak zg∏oÊ prze wod ni czà ce mu ze spo ∏u nad zo ru jà ce go eg za min.

2. Roz wià za nia za daƒ za mieÊç w miej scu na to prze zna czo -

nym.

3. Pisz czy tel nie. U˝y waj d∏u go pi su/pió ra tyl ko z czar nym

tu szem/atra men tem.

4. Nie u˝y waj ko rek to ra, a b∏´d ne za pi sy wy raê nie prze kreÊl.

5. Pa mi´ taj, ˝e za pi sy w brud no pi sie nie pod le ga jà oce nie.

˚y czy my po wo dze nia!

Za rozwiàzanie wszystkich zadaƒ

mo˝na otrzymaç

∏àcznie 100 punktów.

Wpisuje zdajàcy przed rozpocz´ciem pracy

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(2)
(3)

Za da nie 1. (3 pkt)

Pod fo to gra fia mi wpisz na zwy sta ro ˝yt nych cy wi li za cji, z któ ry mi sà zwià za ne za pre zen to wa ne za - byt ki.

Za da nie 2. (3 pkt)

Do opi sów w ta be li do pisz na zwy urz´d ników z cza sów sta ro ˝yt ne go Rzy mu.

a) ... b) ...

c) ...

a) Ni˝ szy urz´d nik w sta ro ˝yt nym Rzy mie, któ ry nio sàc p´ ki ró zeg z za tkni´ - tym w nich to po rem, po prze dza∏ pre to ra, kon su la lub dyk ta to ra.

b) W sta ro ˝yt nym Rzy mie re pre zen to wa li in te re sy ple be ju szy, mie li pra wo we ta wo bec po sta no wieƒ se na tu.

c) Urz´d nik po sia da jà cy nie ogra ni czo nà w∏a dz´ cy wil nà i woj sko wà. Spra - wo wa∏ funk cj´ przez 6 mie si´ cy.

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(4)

Za da nie 3. (6 pkt)

Prze ana li zuj tekst êró d∏o wy i wy ko naj po le ce nia.

Tych he lo tów, któ rzy we d∏ug w∏a sne go mnie ma nia od zna czy li si´ na woj nie, we zwa li do zg∏o sze - nia si´. Za po wie dzie li, ˝e da dzà im wol noÊç. W rze czy wi sto Êci mia ∏a to byç pró ba: sà dzi li bo wiem,

˝e ci he lo ci, któ rzy naj bar dziej pra gnà wol no Êci, pierw si tak ˝e oÊmie là si´ zbun to waç prze ciw La - ce de moƒ czy kom. Wy bra no z nich oko ∏o dwóch ty si´ cy; z wieƒ ca mi na g∏o wie ob cho dzi li oni Êwià - ty nie ja ko ci, któ rzy ma jà byç wy zwo le ni; nie d∏u go po tem znik n´ li i nikt nie wie dzia∏, co si´ z ni mi sta ∏o.

Tu ki dy des, Woj na pe lo po ne ska, t∏um. K. Ku ma niec ki, War sza wa 1988.

a) Wy ja Ênij, kim by li he lo ci.

. . . . . . b) Po daj na zwy dwóch in nych warstw funk cjo nu jà cych w opi sy wa nym spo ∏e czeƒ stwie.

. . .

c) Wy ja Ênij, ja ki wp∏yw na or ga ni za cj´ ˝y cia spo ∏ecz ne go w paƒ stwie opi sa nym w êró dle mia ∏o ist - nie nie gru py he lo tów.

. . . . . . . . . . . . . . .

Za da nie 4. (3 pkt)

Do opi sa nych w ta be li wy da rzeƒ do bierz po jed nej oso bie z po da nej pod ta be là li sty.

Li kurg, So lon, Han ni bal, Scy pion Afry kaƒ ski, Odo aker, Teo do ryk

Za da nie 5. (5 pkt)

Prze ana li zuj fo to gra fi´, a na st´p nie, po si∏ ku jàc si´ wie dzà po za êró d∏o wà, wy ko naj po le ce nia.

a) Po daj na zw´ sty lu ar chi tek to nicz ne go, w któ rym zbu do wa no uka za nà na zdj´ ciu Êwià ty ni´.

. . . a) Reforma ustrojowa Aten

b) Zwyci´stwo w bitwie po Kannami

c) Odes∏anie insygniów cesarskich do Konstantynopola

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(5)

b) Ele men tom ar chi tek to nicz nym ozna czo nym na fo to gra fii cy fra mi rzym ski mi przy po rzàd kuj w∏a - Êci we na zwy z po ni˝ szej li sty, wpi su jàc po jed nej w od po wied nie ru bry ki ta be li.

iko no stas, we stwerk, ˝y gacz, fryz, kru˝ ga nek, bi fo rium, wim per ga, ap sy da, ro ze ta

I

II III

IV

I.

II.

III.

IV.

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(6)

Za da nie 6. (4 pkt)

Do przed sta wio nych w ta be li opi sów za j´ç rze mieÊl ni ków do pisz na zwy rze mios∏.

Za da nie 7. (2 pkt)

Po da ne w ta be li wy da rze nia z pol skie go Êre dnio wie cza upo rzàd kuj chro no lo gicz nie, wska zu jàc to, któ re by ∏o pierw sze, i to, któ re by ∏o ostat nie. Przy pierw szym wpisz cy fr´ 1, przy ostat nim cy fr´ 6.

Po zo sta ∏ych nie ozna czaj.

Za da nie 8. (3 pkt)

Prze ana li zuj da ne sta ty stycz ne z dia gra mu uka zu jà ce go sza cun ko we zmia ny za lud nie nia nie któ rych kra jów eu ro pej skich w Êre dnio wie czu, a na st´p nie wy ko naj po le ce nia.

a) Po daj na zw´ paƒ stwa, w któ rym mi´ dzy XI a XV w. naj bar dziej wzro s∏a g´ stoÊç za lud nie nia.

. . . a) Wytwarzanie kó∏ do wozów

b) Wytwarzanie zbrój, kolczug, szyszaków c) Wyprawianie skór

d) Wytwarzanie instrumentów strunowych

a) Bitwa pod P∏owcami b) Koronacja Przemys∏a II

c) Pierwsza unia personalna Polski i W´gier d) Pokój w Budziszynie

e) Unia w Krewie

f) Rzeê gdaƒszczan dokonana przez Krzy˝aków

Lata

LudnoÊç

Polska Kraje w∏oskie Francja Niemcy Anglia Moskwa

w mln na

1 km2 w mln na

1 km2 w mln na

1 km2 w mln na

1 km2 w mln na

1 km2 w mln na 1 km2

1000 1,25 5 7 24 9 17 5,4 10 2,5 8 8,5 2

1350 2,0 8 8 28 15 28 8,5 16 3,3 11 12 2

1500 3,4 13 11 38 15,5 29 10,8 20 5 16 15,1 3

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(7)

b) Po daj na zw´ kra ju naj rza dziej za lud nio ne go ok. 1350 r.

. . . c) Po daj na zw´ kra ju ma jà ce go naj wi´ cej lud no Êci pod ko niec XV w.

. . .

Za da nie 9. (6 pkt)

Prze ana li zuj frag ment Êre dnio wiecz nej kro ni ki, a na st´p nie, po si∏ ku jàc si´ wie dzà po za êro d∏o wà, wy - ko naj po le ce nia.

[...] Do tych czas jed nak w ta kich po grà ˝o ny by∏ b∏´ dach po gaƒ stwa, ˝e we dle swe go zwy cza ju sied miu ˝on za ˝y wa∏. W koƒ cu za ˝à da∏ w ma∏ ˝eƒ stwo jed nej bar dzo do brej chrze Êci jan ki z Czech, imie niem Dà brów ka. Lecz ona od mó wi ∏a po Êlu bie nia go, je Êli nie za rzu ci owe go zdro˝ ne go oby - cza ju i nie przy rzek nie zo staç chrze Êci ja ni nem. Gdy zaÊ on [na to] przy sta∏, ˝e po rzu ci ów zwy czaj po gaƒ ski i przyj mie sa kra men ta wia ry chrze Êci jaƒ skiej, pa ni owa przy by ∏a […] z wiel kim or sza - kiem […], ale nie pier wej po dzie li ∏a z nim ∏o ˝e ma∏ ˝eƒ skie, a˝ po wo li a nie pil nie za zna ja mia jàc si´

z oby cza jem chrze Êci jaƒ skim i pra wa mi ko Êciel ny mi, wy rzek∏ si´ b∏´ dów po gaƒ stwa i prze szed∏

na ∏o no mat ki – Ko Êcio ∏a.

a) Po daj na zw´ kra ju, któ re go dzie je opi sa no w êró dle, i imi´ g∏ów nej po sta ci wy st´ pu jà cej w tek - Êcie.

. . . b) Wy ja Ênij, ja ka by ∏a zda niem kro ni ka rza przy czy na przy j´ cia chrztu przez w∏ad c´. Oceƒ, czy kro - ni karz mia∏ ra cj´. Uza sad nij swo je zda nie, po da jàc dwa ar gu men ty.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(8)

Za da nie 10. (2 pkt)

Prze ana li zuj êró d∏a iko no gra ficz ne, a na st´p nie przy dwóch fo to gra fiach uka zu jà cych za byt ki w sty - lu go tyc kim po staw zna ki X.

Za da nie 11. (4 pkt)

Do ni ˝ej wy mie nio nych nazw dy na stii do pisz po jed nej na zwie paƒ stwa, w któ rym da na dy na stia pa - no wa ∏a w Êre dnio wie czu.

a) Lu dol fin go wie . . . b) Ka pe tyn go wie . . . c) Ru ry ko wi cze . . . d) Ar pa dzi . . .

a)

c) d)

b)

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(9)

Za da nie 12. (4 pkt)

Prze ana li zuj tekst êró d∏o wy, a na st´p nie, po si∏ ku jàc si´ wie dzà po za êró d∏o wà, wy ko naj po le ce nia.

W tym cza sie, gdy król [...] by∏ wi´ zio ny w An glii [...] wiel kie sza leƒ stwo ogar n´ ∏o ch∏o pów [...]. Gdy ze bra li si´, ru szy li bez ˝ad nej ra dy i bez ˝ad nej bro ni, je ˝e li nie li czyç pa ∏ek oku tych i no ˝y [...]. Wdar li si´ do dwo ru, za bi li ry ce rza, je go ˝o n´ i dzie ci ma ∏e i du ˝e, po czym spa li li dwór. Tak czy ni li w wie lu zam kach i osa dach. A po mno ˝y li si´ tak bar dzo, ˝e by ∏o ich pra wie szeÊç ty si´ cy [...]. Gdy pa no wie z Be au va isis, z Cor bie, z Ver men do is i z ziem, gdzie ci pod li lu - dzie prze by wa li i czy ni li te nie go dzi wo Êci i sza leƒ stwa, uj rze li, ˝e ich do my sà znisz czo ne, a przy - ja cie le za bi ci, zwró ci li si´ o po moc do swych przy ja ció∏ z Ha inaut, Flan drii i Bra ban cji. Ze bra - li si´ wszy scy pa no wie z kra ju wraz z we zwa ny mi cu dzo ziem ca mi i po cz´ li mor do waç bez wa ha nia owych pod ∏ych ch∏o pów [...] bez li to Êci i bez par do nu [...] a tak si´ ju˝ oni roz mno ˝y li,

˝e gdy by zgro ma dzo no ich ra zem by ∏o by wi´ cej ni˝ sto ty si´ cy lu dzi [...]. A gdy py ta no ich, dla - cze go oni to czy ni li, od po wia da li, ˝e [...] sà dzi li, ˝e w ten spo sób zdo ∏a jà wy biç w pieƒ wszyst kà szlach t´ i mo˝ nych te go Êwia ta.

Cyt. za: W. Kor ta, Sy tu acja wsi feu dal nej do XV w. Tek sty êró d∏o we do na uki hi sto rii w szko le, nr 7, War sza wa 1959.

a) Po daj na zw´ kra ju, w któ rym dzia ∏y si´ opi sy wa ne w tek Êcie wy da rze nia, oraz na zw´, ja kà okre - Êla si´ te wy pad ki.

. . . b) Wy ja Ênij, jak za koƒ czy ∏y si´ wy da rze nia opi sa ne w tek Êcie.

. . . . . . c) Po daj na zw´ zbroj ne go kon flik tu mi´ dzy na ro do we go to czà ce go si´ w wy mie nio nym przez cie bie w punk cie a) paƒ stwie i w cza sie opi sa nych przez êró d∏o zajÊç.

. . .

Za da nie 13. (4 pkt)

Po daj po dwa po do bieƒ stwa i dwie ró˝ ni ce mi´ dzy wy zna niem lu te raƒ skim i kal wiƒ skim.

Po do bieƒ stwa:

. . . . . . Ró˝ ni ce:

. . . . . .

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(10)

Za da nie 14. (4 pkt)

Roz po znaj praw dzi we i fa∏ szy we stwier dze nia do ty czà ce re wo lu cji we wcze sno no wo ˝yt nej An glii i wpisz od po wied nio przy ka˝ dym ze stwier dzeƒ praw da lub fa∏sz.

Za da nie 15. (3 pkt)

Prze ana li zuj ma p´, a na st´p nie wpisz do ta be li na zwi ska od kryw ców, któ rych tra sy wy praw ozna czo - no li te ra mi.

a) Independenci nie uznawali autorytetu KoÊcio∏a anglikaƒskiego lecz uznawali autorytet KoÊcio∏a prezbiteriaƒskiego.

b) D∏ugi Parlament zwo∏ano po raz pierwszy w 1640 r.

c) Zwolenników króla w okresie wojny domowej nazywano okràg∏og∏owymi.

d) Oliver Cromwell sprawowa∏ godnoÊç Lorda Protektora do 1653 r.

A.

B.

C.

A. 1534–1535

C. 1497-1498

B. 1519-1522

Lizbona

Mozambik Zanzibar

Malinda Ormuz Tenochtitlan

(Meksyk)

Panama Quito

Lima Cuzco

Goa Kalikat Bristol

Plymouth

Madagaskar Mauritius W i r g i n i a

San Salvador

Pe ru

Cejlon

Jawa Borneo Kuba

Santiago Haiti

Sumatra Fi l

i p in

y Nowa Gw

inea Grenlandia

Nowa Funlandia P ∏ w.

L a b r a d o r

S a h a r a

Przyl.

Dobrej Nadziei

Ziemia Ognista

G w i ne a

Patagonia La Plata Zat.

O C E A N

I N D Y J S K I C O

A E N T A L

YCTNA

KI O

C E

A N

S P

O K

O JN

Y

O

CEANS

P O K

O J

N Y

I N D I E

CH I NY

E TI O P IA

A F R Y K A E U R O P A

A Z J A

A M E R Y K A P D .

A U S T R A L I A A M E R Y K A

P N .

0 2000 km

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(11)

Za da nie 16. (5 pkt)

Prze ana li zuj dia gra my sta ty stycz ne, a na st´p nie, po si∏ ku jàc si´ wie dzà po za êró d∏o wà, wy ko naj po le - ce nia.

Struk tu ra spo ∏ecz na i na ro do wo Êcio wa Rzecz po spo li tej Oboj ga Na ro dów w XVI w.

a) Od czy taj z dia gra mu i na pisz, któ ra gru pa spo ∏ecz na by ∏a naj licz niej re pre zen to wa na w Rzecz po - spo li tej. Opisz jej udzia∏ w spra wo wa niu w∏a dzy i wy ja Ênij przy czy ny te go sta nu.

. . . . . . . . . . . . b) Od czy taj z dia gra mu, któ ra z gru p et nicz nych (nie li czàc Po la ków) by ∏a naj licz niej re pre zen to wa - na w Rzecz po spo li tej Oboj ga Na ro dów. Wy ja Ênij, ja kie wy da rze nia z hi sto rii zde cy do wa ∏y o ta kim sta nie.

. . . . . . . . .

Za da nie 17. (5 pkt)

Prze ana li zuj frag ment opra co wa nia na uko we go, a na st´p nie, po si∏ ku jàc si´ wie dzà po za êró d∏o wà, wy ko naj po le ce nia.

O re for mach woj sko wych Gu sta wa II Adol fa

Przede wszyst kim udo sko na lo no i roz sze rzo no sys tem po bo ru do pie cho ty. [...] Po bo ro wi po dle - ga li, z nie wiel ki mi wy jàt ka mi, wszy scy m´˝ czyê ni [sta nu miesz czaƒ skie go i ch∏op skie go] w wie - ku 18–40 lat, po dzie le ni na dzie siàt ki. Pod cza s po bo ru ka˝ da dzie siàt ka mu sia ∏a do star czyç do woj -

10% szlachta 20% mieszczanie

0,5% duchowieƒstwo 69,5% ch∏opi

40% Polacy

20% Rusini 13% Litwini

13% Niemcy 5% ˚ydzi

9% inni

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(12)

wa jà cej co raz wi´k szà ro l´ na po lach bi tew ca ∏ej Eu ro py. Jej wa lo ry obron ne znacz nie zwi´k szy ∏o za sto so wa nie umoc nieƒ po lo wych [...].

Dzi´ ki re for mom Gu sta wa Adol fa ar mia [...] uzy ska ∏a opty mal nà ru chli woÊç, wiel kà si ∏´ ognia oraz po t´˝ nà moc prze ∏a mu jà cà, co zjed na ∏o jej nie ba wem opi ni´ naj lep szej si ∏y zbroj nej w Eu ro pie.

L. Pod ho rec ki, Ra pier i kon cerz, War sza wa 1985.

a) Po daj na zw´ kra ju, któ re go ar mi´ przed sta wio no w tek Êcie, oraz wiek, w któ rym prze pro wa dzo no opi sa ne re for my. . .

b) Wy ja Ênij w∏a sny mi s∏o wa mi, na czym po le ga ∏y re for my woj sko we Gu sta wa II Adol fa.

. . . . . . . . . . . . . . . c) Po daj na zwy dwóch kon flik tów zbroj nych, w któ rych wzi´ ∏a udzia∏ zre for mo wa na ar mia (w wie - ku, w któ rym prze pro wa dzo no re for my).

. . . . . .

Za da nie 18. (3 pkt)

Prze ana li zuj tekst êró d∏o wy, a na st´p nie, po si∏ ku jàc si´ wie dzà po za êró d∏o wà wy ko naj po le ce nia.

Te sta ment po li tycz ny Fry de ry ka II

W ta kim paƒ stwie jak [mo je] jest rze czà ko niecz nà, aby w∏ad ca [...] oso bi Êcie wy ko ny wa∏ rzà dy w spra wach we wn´trz nych paƒ stwa, o wie le jesz cze bar dziej jest nie zb´d ne, aby kie ro wa∏ oso bi Êcie po li ty kà, za wie ra∏ alian se, któ re uwa ˝a za od po wied nie [...]. Fi nan se, rzà dy we wn´trz ne, po li ty ka i spra wy woj sko we sà tak Êci Êle ze so bà zwià za ne, ˝e nie spo sób zaj mo waç si´ jed nà z tych dzie - dzin ob cho dzàc si´ bez in nych. [...] Do bry rzàd wi nien opie raç si´ na sys te mie tak do brze zbu do - wa nym jak sys tem fi lo zo ficz ny; wszyst kie Êrod ki mu szà byç do k∏ad nie roz wa ˝o ne, fi nan se, po li ty ka woj sko zmie rzaç win ny do jed ne go ce lu, ja kim jest wzmoc nie nie paƒ stwa i po wi´k sze nie je go po t´ - gi. [...] Pa nu jà cy jest pierw szym s∏u gà paƒ stwa; jest do brze op∏a co ny za to, by pod trzy my wa∏ god - noÊç swe go sta no wi ska; ˝à da si´ jed nak od nie go, aby pra co wa∏ sku tecz nie dla paƒ stwa i przy naj - mniej za sad ni czym spra wom po Êwi´ ca∏ swà uwa g´.

Cyt. za: T. Ma resz, K. Jusz czyk, Hi sto ria w tek stach êró d∏o wych, t. 2, Rze szów 1996.

a) Po daj na zw´ paƒ stwa i wiek, w któ rym po wsta∏ cy to wa ny tekst êró d∏o wy.

. . .

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(13)

b) Spo Êród po ni˝ szych pod kreÊl na zw´ te go sys te mu ustro jo we go, któ ry opi sa ny jest w tek Êcie êró - d∏o wym.

– mo nar chia pa try mo nial na – mo nar chia sta no wa – ab so lu tyzm

– ab so lu tyzm oÊwie co ny – re pu bli ka

Za da nie 19. (2 pkt)

Prze ana li zuj przed sta wio ny ni ˝ej herb, a na st´p nie po daj na - zw´ paƒ stwa, któ re go go d∏o sta no wi∏, oraz rocz nà da t´ utwo - rze nia te go paƒ stwa.

. . . . . .

Za da nie 20. (2 pkt)

Upo rzàd kuj chro no lo gicz nie wy da rze nia z dzie jów walk o nie pod le g∏oÊç Pol ski umiesz czo ne w ta - be li, wpi su jàc przy naj wcze Êniej szym cy fr´ 1, przy naj póê niej szym cy fr´ 5. Po zo sta ∏ych wy da rzeƒ nie ozna czaj.

a) Powstanie listopadowe b) Powstanie koÊciuszkowskie c) Rabacja galicyjska

d) Powstanie krakowskie

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(14)

Za da nie 21. (1 pkt)

Do za pre zen to wa nej ni ˝ej ma py do bierz w∏a Êci wy pod pis z li sty umiesz czo nej pod ma pà i pod kreÊl go.

– Rzecz po spo li ta po I roz bio rze – Rzecz po spo li ta po II roz bio rze – Ksi´ stwo War szaw skie

– Kró le stwo Pol skie

– Wiel kie Ksi´ stwo Po znaƒ skie

Za da nie 22. (4 pkt)

W ta be li wy mie nio no pa ry paƒstw, któ re w XIX w. ry wa li zo wa ∏y ze so bà o wp∏y wy po li tycz ne i go spo dar cze w ró˝ nych re jo nach Êwia ta. Do ka˝ dej z ru bryk do bierz i wpisz w∏a Êci wy re jon ry - wa li za cji.

Ko rea, Afga ni stan, Ma ro ko, Su dan

Kraków Poznaƒ

Kalisz

Âwidnica

Bydgoszcz

Warszawa Siedlce

Lublin Radom

P∏ock

¸om˝a

Wilno

Gdaƒsk

Królewiec

województwo kaliskie

województwo mazowieckie

województwo p∏ockie

województwo augustowskie

województwo lubelskie województwo

krakowskie

województwo podlaskie

województwo sandomierskie

100 km 0

a) Wielka Brytania–Rosja b) Francja–Niemcy c) Rosja–Japonia

d) Wielka Brytania–Francja

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(15)

Za da nie 23. (4 pkt)

Prze ana li zuj wy kre sy sta ty stycz ne, a na st´p nie, po si∏ ku jàc si´ wie dzà po za êró d∏o wà, wy ko naj po le - ce nia.

a) Po daj na zwy dwóch paƒstw, któ re od no to wa ∏y naj szyb szy wzrost po zio mu wy do by cia w´ gla i pro - duk cji sta li.

. . . b) Wy ja Ênij, dla cze go do sz∏o w tych dwóch paƒ stwach do gwa∏ tow ne go wzro stu pro duk cji sta li.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1870 1880 1990 1910 300

200

100

0 Wydobycie w´gla

Wielka Brytania Niemcy

Francja Rosja mln ton

1870 1880 1990 1910 15

10

5

0 Produkcja stali mln ton

Wielka Brytania Niemcy

Francja Rosja

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(16)

Za da nie 24. (4 pkt)

Re pro duk cjom dzie∏ sztu ki przy po rzàd kuj na zwy wy pi sa nych ni ˝ej nur tów ar ty stycz nych, wpi su jàc je w wy krop ko wa nia pod ilu stra cja mi.

sur re alizm, ku bizm, re alizm, im pre sjo nizm, da da izm, kon struk ty wizm, eks pre sjo nizm, so cre alizm

Za da nie 25. (5 pkt)

Prze ana li zuj frag ment opra co wa nia po pu lar no nau ko we go, a na st´p nie, po si∏ ku jàc si´ wie dzà po za - êró d∏o wà, wy ko naj po le ce nia.

Go spo dar cze pla ny Eu ge niu sza Kwiat kow skie go

Pierw szy z tych pla nów – opra co wa ny przy wspó∏ udzia le mar sza∏ ka Ry dza -Âmi g∏e go i mi ni stra spraw woj sko wych – gen. Ka sprzyc kie go – za k∏a da∏ sze Êcio let nià (1937/38 – 1943/44) roz bu do w´ pol skich si∏

zbroj nych. Dru gi – by∏ pro gra mem in we sty cyj nym rzà du pol skie go na okres: 1 lip ca 1936–30 czerw - ca 1940 i prze wi dy wa∏ wy dat ko wa nie na ak ty wi za cj´ okr´ gów za co fa nych oraz wzmoc nie nie obron no - Êci paƒ stwa kwo ty – po czàt ko wo 1,8 a od stycz nia 1937 – 2,4 mld z∏o tych. Po nie wa˝ nie ba wem oka za -

∏o si´, ˝e dru gi z tych pla nów zo sta nie ukoƒ czo ny przed ter mi nem (sta ∏o si´ to rze czy wi Êcie ju˝

b) ...

a) ...

d) ...

c) ...

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(17)

w mar cu 1939), w dniu 2 grud nia 1938 Kwiat kow ski przed sta wi∏ sej mo wi ol brzy mi, pi´t na sto let ni plan in we sty cyj ny na okres: 1 kwiet nia 1939–31 mar ca 1954. Plan ten po dzie lo ny zo sta∏ na pi´ç eta pów trzy let nich. W la tach 1939–1942 mia ∏a si´ do ko naç roz bu do wa prze my s∏u zbro je nio we go, w la tach 1942–1945 – po wi nien na stà piç roz wój sie ci ko mu ni ka cyj nej, w la tach 1945–1948 – po pra wa po -

∏o ˝e nia wsi, w la tach 1948–1951 – ogól na urba ni za cja i in du stria li za cja kra ju, po ∏à czo na z po lo - ni za cjà struk tu ry miast pol skich, w la tach 1951–1954 – osta tecz ne za tar cie ró˝ nic mi´ dzy Pol skà A i Pol skà B.

L. Ma li now ski, Po li ty cy Dru giej Rze czy po spo li tej 1918–1939, cz. 1, To ruƒ -War sza wa 1995.

a) Wy ja Ênij, ja kà ro l´ w pla nach go spo dar czych Eu ge niu sza Kwiat kow skie go od gry wa ∏a ar mia.

. . . . . . . . .

b) Przed staw ró˝ ni ce mi´ dzy Pol skà A a Pol skà B.

. . . . . . . . . . . . c) Oceƒ, jak obec nie wy glà da po rów na nie Pol ski A i Pol ski B. Uza sad nij swo je zda nie.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Za da nie 26. (2 pkt)

Upo rzàd kuj chro no lo gicz nie wy da rze nia kam pa nii wrze Ênio wej 1939 r., przy naj wcze Êniej szym wsta wia jàc licz b´ 1, zaÊ przy naj póê niej szym licz b´ 5. Po zo sta ∏ych wy da rzeƒ nie ozna czaj.

a) Kapitulacja Helu

b) Zakoƒczenie bitwy pod Kockiem c) Zakoƒczenie bitwy nad Bzurà

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(18)

Za da nie 27. (3 pkt)

Spo Êród stwier dzeƒ z ta be li do ty czà cych lo sów Po la ków w cza sie II woj ny Êwia to wej roz po znaj stwier dze nia praw dzi we i fa∏ szy we, wpi su jàc przy nich od po wied nio praw da lub fa∏sz.

Za da nie 28. (1 pkt)

WÊród wy mie nio nych ni ˝ej pol skich for ma cji z okre su II woj ny Êwia to wej pod kreÊl t´, któ ra mia ∏a naj sil niej sze zwiàz ki z po li tycz nà le wi cà.

a) Na ro do we Si ∏y Zbroj ne b) Zwià zek Wal ki Zbroj nej c) S∏u˝ ba Zwy ci´ stwu Pol ski d) Ar mia Kra jo wa

e) Ar mia Lu do wa

f) Or ga ni za cja Woj sko wa Zwià zek Jasz czur czy

Za da nie 29. (1 pkt)

Pod kreÊl po praw nie chro no lo gicz nie u∏o ˝o ny ciàg przy wód ców ko mu ni stycz nych w PRL.

a) Go mu∏ ka–Bie rut–Gie rek–Ja ru zel ski b) Bie rut–Go mu∏ ka–Gie rek–Ja ru zel ski c) Bie rut–Gie rek–Go mu∏ ka–Ja ru zel ski d) Go mu∏ ka–Bie rut–Ja ru zel ski–Gie rek

Za da nie 30. (2 pkt)

Prze ana li zuj tekst êró d∏o wy, a na st´p nie po daj na zw´ paƒ stwa, któ re go dzie jów on do ty czy. Swo imi s∏o wa mi opisz zmia ny, ja kie wpro wa dzi li w swo im kra ju Czer wo ni Khme rzy.

O re ˝i mie Czer wo nych Khme rów

W stycz niu 1976 ro ku Czer wo ni Khme rzy za bra li si´ osta tecz nie do za sto so wa nia w prak ty ce swo jej teo rii. [...] Co zna czy ∏o: pra cuj i nie la men tuj, nie zwa ˝aj na prze szko dy, zgódê si´ ko paç zie -

a) Mordu na tysiàcach Polaków pogrzebanych w Katyniu dokonali hitlerowcy z SS.

b) Akcja Specjalna AB przeprowadzona przez Niemców w Krakowie mia∏a na celu likwidacj´ tamtejszych ˚ydów.

c) Akcj´ paszportyzacji przeprowadzono wobec Polaków zamieszkujàcych Generalne Gubernatorstwo.

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(19)

mi´ po 18 i 20 go dzin na do b´, i to co dzien nie, jedz tyl ko kle ik ry ˝o wy. [...] Zro bi li z nas przy mu - so wych ro bot ni ków, a my pro du ko wa li Êmy co raz mniej i mniej, wy czer pa ni or kà. Chcie li oczy Êciç kraj z za gra nicz nych, ob cych wp∏y wów, za tem bu rzy li Êwià ty nie Bud dy, bo bud dyzm przy szed∏ z In - dii. Mia sta dla nich by ∏y zbyt za chod nie, wi´c wy rzu ci li nas z nich. […] W∏a snoÊç pry wat na zo sta -

∏a znie sio na. [...] Po za ka za niu re li gii, […] chcie li tak ˝e zli kwi do waç ro dzi n´. Dzie ci mia ∏y opu Êciç ro dzi ców. Star cy swych sy nów i cór ki. […]

Ro dzi ny nisz czo no, dzie ci gdzieÊ po wy sy ∏a no, by wy cho wy wa ∏y si´ ra zem. Nie by ∏o ju˝ miast, tar - gów, skle pów, re stau ra cji, ka wiar ni, li nii au to bu so wych, sa mo cho dów pry wat nych, ro we rów, szkó∏, ksià ˝ek, dzien ni ków i cza so pism. Nie by ∏o pie ni´ dzy, ze gar ków, wa ka cji i Êwiàt.

H. Ngor, […] ody se ja, War sza wa 1989.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(20)

BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

Cytaty

Powiązane dokumenty

6 Wyjątkiem była wersja Unixa zwana BSD (Berkeley Software Distribution). Z czasem powstało wiele wersji BSD przygotowanych przez różne grupy hakerów. Te systemy

[…] Gdy więc two ja Kró lew ska Mość, je steś Za ko nu te go nadaw cą, upo sa ży cie lem i do bro czyń cą, […] prze to uda je my się do Ma je sta tu twe go z proś bą,

Na pod sta wie da nych de mo gra ficz nych i wła snej wie dzy roz strzy gnij, któ re stwier dzenia za miesz czo ne w ta be li po ni żej da nych sta ty stycz nych są praw dzi we, a

Na fo to gra fiach przed sta wio no okna cha rak te ry stycz ne dla ró˝ nych sty lów ar chi tek to nicz nych.. A wte dy, je Êli sà do wo i do wod nie nie win no Êci swej do wie

Ana li zu jàc po da ne frag men ty Fa ra ona Bo le s∏a wa Pru sa oraz Szew ców Sta ni s∏a wa Igna ce go Wit kie wi cza, przed staw i po rów naj kre acje bo ha te

obszar Wielkiego Ksi´stwa Litewskiego wspólne ziemie Polski i Litwy (polsko-litewskie) wspólne ziemie lenne.. ziemie w∏àczone

Do strzegł zło żo ność pro ce su, pod jął pró bę po wią za nia aspek tów po li tycz nych z go spo dar czy mi, kul tu ro wy mi i ide olo gicz ny mi, od no to wu jąc kon tekst

Huczà petardy, Êcielà si´ gazy Na robotników sypià si´ razy Padajà dzieci, starcy, kobiety Janek WiÊniewski pad∏. Jeden zraniony,