Nr
zad. Model odpowiedzi Pkt Kryterium
przyznawania punktów
1
W kolejności:
Niemiecka Republika Demokratyczna Łabą, Północnego
Rudawy Śnieżka
Polski, Słowacji, Ukrainy (w dowolnej kolejności) Lwowie
Kamieniec Podolski, Chocim (w dowolnej kolejności)
Prypeć
Kowna, Wiślanego
0-5
za uzupełnienia
14 ………..…. 5 pkt 13-12 ………...……4 pkt 11-10 ………….…. 3 pkt 9-8 ……….. 2 pkt 7-6 …………..…… 1 pkt 5-0 ……….. 0 pkt
2 rynny jeziorne, wzniesienia morenowe
1 za podkreślenie dwóch form …….……….. 1 pkt 3
Krajobraz młodoglacjalny – Pojezierze Meklemburskie, Pojezierze Żmudzkie Krajobraz staroglacjalny – Nizina Podlaska, Nizina Śląska
2
po 1 pkt. za poprawne wypełnienie każdej z komórek tabeli
4
W kolejności: kemy, ozy, stożki sandrowe (lub sandry)
2
za wpisanie trzech form
…….…………...… 2 pkt za wpisanie dwóch form
….………... 1 pkt
5 A
1 – Olandia 2 – Sarema 3 – Rugia
4 – W-y Alandzkie B
A – Płw. Kanin B – Płw. Gydański
C – W. Rewolucji Październikowej / Z. Północna D – W. Wrangla
4
za rozpoznanie obiektów 8 ………... 4 pkt 7-6 ……….. 3 pkt 5-4 ……….. 2 pkt 3-2 ……….. 1 pkt 1-0 ……….. 0 pkt
6
A. subdukcja, rys. nr 2
B. Np. występowanie zjawisk wulkanicznych (wulkanizm, działalność wulkaniczna)
2
za nazwanie procesu i wskazanie rysunku 1 pkt za podanie konsekwencji
………...…. 1 pkt
7
A. Uznajemy wybór jednego z miejsc:
– Kaukaz / północne przedpole Kaukazu / Nizina Nadkaspijska / okolice Władywostoku, Rosja – G. Krymskie (Krym), Ukraina
Uzasadnienie, np. lepiej oświetlona półkula południowa, największa wysokość górowania Słońca na półkuli południowej.
B. Ziemia Franciszka Józefa, Rosja
Uzasadnienie, np. lepiej oświetlona półkula północna, na północ od koła podbiegunowego północnego dzień polarny.
Uznajemy również odp.: Ziemia Północna, wyspy M. Arktycznego.
4
za podanie nazwy państwa i krainy o
najdłuższym/najkrótszym dniu wraz
z uzasadnieniem .... 2 pkt za podanie nazwy
państwa i krainy o
najdłuższym/najkrótszym dniu bez uzasadnienia .……….. 1 pkt
8
Np.
180oE– 20oE + 180oW – 170oW = 170o
Uznajemy również wynik obliczeń na podstawie odczytu z granicą błędu do 5°.
Konsekwencje:
- różnica czasu między wschodnim a zachodnim krańcem Rosji lub zmiana czasu
- różny czas wschodu i zachodu oraz górowania Słońca
- zróżnicowanie kontynentalizmu klimatu - różne typy klimatów w obrębie danej strefy klimatycznej
2
za poprawne obliczenie rozciągłości
równoleżnikowej 1 pkt za wymienienie dwóch konsekwencji ….… 1 pkt
9
Np.
(180oE– 80oE) + (180oW– 170oW) = 100o + 10o
= 110o
1o – 4 min., 15o – 1 godz.
110o × 4 = 440 min = 7 godz. 20 min 6.30 – 7.20 = 23.10 (poprzedniego dnia) Na południku 80oE jest godz. 23.10
Uznajemy również wynik obliczeń na podstawie odczytu z granicą błędu do 2°.
2
za obliczenie czasu na południku 80o E … 2 pkt za obliczenie różnicy czasu ………. 1 pkt
10
M. Północne - Wezera - Niemcy Wełtawa - Czechy M. Czarne - Boh - Ukraina Wag - Słowacja
M. Bałtyckie - Wilia - Litwa, Białoruś Niemen - Litwa, Białoruś
3
za uzupełnienia
10 ………. 3 pkt 9-8 ………...……... 2 pkt 7-6 …………...…... 1 pkt 5-0 ……….. 0 pkt
11 A
Białoruś - Dzierżyńska Góra
Litwa - Góra Auksztocka (Wysoka) Rosja - Elbrus
Ukraina - Howerla B
Góra Auksztocka (Wysoka), Dzierżyńska Góra C
Howerla - Czarnohora, Karpaty Wschodnie, Beskidy Wschodnie (uznajemy: Karpaty, Beskidy) Elbrus - Kaukaz
4
za wypełnione cztery wiersze …….……. 2 pkt za wypełnione dwa, trzy wiersze …….……. 1 pkt
za podanie nazw dwóch wzniesień ………... 1 pkt za podanie nazw dwóch pasm ………... 1 pkt
12
Wołgograd 45oE
15o – 1 godzina, 2 godziny – 30o 1o – 4 min, 20o: 4 = 5o
45oE – 35o = 10oE 59o54’ = 90o – h + 23o27’
h = 90o – 59o54’ + 23o27’ =53o32’
szerokość geogr. 53o32’N, długość geogr. 10oE B. Hamburg
Uznajemy również odpowiedź, jeśli uczeń przyjmie wartość deklinacji 23o26’ lub 23,5o.
3
za wyznaczenie długości geograficznej ……. 1 pkt
za wyznaczenie
szerokości geograficznej
……… 1 pkt za podanie litery i nazwy miasta ……… 1 pkt
13
B, A, C, D
morze litorynowe 2
za chronologiczne
uporządkowanie …. 1 pkt za określenie fazy
rozwoju morza …... 1 pkt 14
A – Mały Bełt B – Wielki Bełt C – Sund
2
za rozpoznanie cieśnin trzech ………. 2 pkt dwóch ……… 1 pkt 15 A, D
1 za wskazanie odpowiedzi
………...……. 1 pkt 16
W kolejności: Słowacja, Rosja, Niemcy
2
za rozpoznanie państw trzech ……….…… 2 pkt dwóch ………. 1 pkt
17
W kolejności: Doniecko-Naddnieprzański, Zagłębie Ruhry, Moskiewski
2
za przyporządkowanie okręgów
trzech ………...….. 2 pkt dwóch ………. 1 pkt 18
Okręg Doniecko-Naddnieprzański - E Okręg Moskiewski - H
Zagłębie Ruhry - A
2
za wskazanie okręgów trzech ………. 2 pkt dwóch ……… 1 pkt
19
Marsylia - V Nantes - III Odessa - VI
Sankt Petersburg - VII
2
za wskazanie portów czterech …………. 2 pkt trzech ………. 1 pkt
20
A - k B - a C - k
1
za poprawne oznaczenie zespołów miejskich
……… 1 pkt
21
A – Praga, Czechy B – Lwów, Ukraina C – Poczdam, Niemcy D – Moskwa, Rosja E – Bratysława, Słowacja
4
za uzupełnienie wierszy 5 ………. 4 pkt 4 ………. 3 pkt 3 ………...……….. 2 pkt 2 ………... 1 pkt 1-0 ……….. 0 pkt 22
Moskiewski – korzyści aglomeracji, rynek zbytu, siła robocza, zasoby wodne, infrastruktura
techniczna
Uralski – baza surowcowa, baza energetyczna
2
za wypełnienie każdego wiersza ……….….. 1 pkt
23
E – C – B – A – D
1
za poprawny ciąg
……… 1 pkt
24
A, np.
- koszty wydobycia węgla są wysokie (przestarzałe technologie, trudne warunki zalegania)
- węgiel utracił konkurencyjność na wielu rynkach zagranicznych w porównaniu z innymi surowcami energetycznymi
B, np.
- zmniejszenie degradacji środowiska związanego z wydobyciem i wykorzystaniem węgla,
- rozwój sektora usług
2
za podanie uzasadnienia
………..….. 1 pkt
za wymienienie
konsekwencji pozytywnej
….………... 1 pkt
25 Np.
- wieczna zmarzlina – budowa dróg i kolei jest bardzo utrudniona; zabagnienie terenu
i przesunięcia gruntu
- mała gęstość zaludnienia ze względu na trudne warunki naturalne
- trudności z utrzymaniem przejezdności zimą.
1
za dwa argumenty 1 pkt
26 D
1 wskazanie poprawnej odpowiedzi ………. 1 pkt 27
W kolejności
F, P, F, F, F 2
Za poprawną ocenę zdań 5 ………. 2 pkt 3-4 ……….………. 1 pkt
28 Np.
- krótki okres wegetacyjny - krótki czas trwania lata
- długi czas zalegania pokrywy śnieżnej - niska średnia temperatura roczna - nieurodzajne gleby bielicowe - zabagnienie
3
Za argumenty
5 ………. 3 pkt 4 ………. 2 pkt 3 ………. 1 pkt 2-0 ………..… 0 pkt
29 Rejon Kaukazu - Czeczeni
Rejon Uralu - Tatarzy 1 Za poprawną odpowiedź
………..…….. 1 pkt 30 A– Słowacja, B – Ukraina, C – Rosja
1 za przyporządkowanie trzech państw ……. 1 pkt 31
C A B
1
za przyporządkowanie trzech państw ……. 1 pkt
32
Najwyższy – Litwa
Najniższy – Ukraina 1
za wskazanie dwóch państw ...………… 1 pkt
33
Czechy i Słowacja – C, F Białoruś i Litwa – C, D
2
za przyporządkowanie cech wspólnych dla każdej pary państw
………... po 1 pkt 34
Depopulacja – spadek liczby ludności na skutek
ujemnego przyrostu naturalnego oraz emigracji. 1
za nazwanie procesu i wyjaśnienie ……. 1 pkt
35
A – Karpacki – Polska, Słowacja, Ukraina, Węgry, Rumunia
B – Nysa – Polska, Czechy, Niemcy
C – Bałtyk – Polska, Rosja, Litwa, Szwecja, Dania (uznajemy odpowiedź, jeśli uczeń oprócz podanych państw wymieni Łotwę)
3
za poprawnie wypełniony wiersz ……..…. po 1 pkt
36 C
1 Za poprawną odpowiedź
……….... 1 pkt Liczba punktów 75. Tytuł laureata otrzymuje uczeń, który uzyskał 60 punktów.