Dzisiejszy numer zawiera 4 strony Cena pojedynczego egzemplarza 15 groszy
♦ ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
E
7,42 7,40 7,38 Ś ro d a P rz em ie n ien ie P a ń sk ie
C z w a rte k K a je ta n a w y zn . P ią te k C y rja k a
D ziś w sch ó d sło ń ca 4,28 zach ó d J U V ° « » 4>30 » r °Ju t- » .» 4,31 „
szaniu.
Wąbrzeźno, czwartek 7 sierpnia 1930 r.
Ogłoszenia
Zamm. (7 łam.)ogłosa. pobiera10 gr, za»ię reklamy od wierszaaa str.34am. wwiadomościach potocsnych 30 gr na pierw- azej łtr. 50gr. Rabata udziela łio przy częłtem ogła- ___1_. Głos Wąbrzeski** wychodzi trzyrazy tygodn.i ta w poniedziałek,środęi piętek. Skrzynka poczto wa 23. Redakcja i admiaiatracja ul. Mickiewicza H Telefon 80, Kontaciekowa P. K. Ó. Poznań 204,252,
Nr. 91 Rok X
Nowym szlakiem
ku wyzwoleniu ziem polskich.
Społeczeństwo polskie budzi się do walki o Wariuję, Mazury i Powiśle.
M in ion a n ied aw n o ro czn ica 1 0 -lecia p rz e g ra n e
g o p le b isc y tu n a W arm ji, M a z u rac h i P o w iślu , o b ch o d zo n a d em o n stracy jn ie jak P o lsk a d łu g a i sz e
ro k a, — u jaw n iła p o cieszający fak t, że sp o łe c z eń stw o n asze o trz ąsn ę ło się n a re sz cie z k ilk a la t trw ają c e g o u śp ien ia i z o b o ję tn ie n ia w o b ec d o n io słeg o p ro b lem u ziem n iew y zw o lo n y ch i w zg o d n y m fro n cie sta n ę ło d o w a lk i o p o le p sz en ie b y tu n a szy ch p rz e śla d o w a n y c h b ra c i za k o rd o n em p ru sk im .
'P rzed ew szy stk iem z ra d o śc ią zan o to w ać n ależy fak t, iż n a te re n ie P o m o rza i Z iem i N ad n o teck iej ro zw ija się co raz w ięcej p o w sta ła w r. 1927 w ie lk a o rg an izacja p . t. „Z rzeszen ie R o d ak ó w z W arm ji, M azu r i Z iem i M a lb o rsk ie j‘s, k tó ra zajm u je się n ie- ty lk o lo sem zn ajd u jący ch się n a te ren ie P o lsk i u - ch o d źcó w z b , te ren ó w p leb iscy to w y ch , ale w p ierw szy m rzęd zie sta ra się p o m ag ać ro d ak o m , o d d zielo n y m k o rd o n em g ran iczn y m , n ie ść im w e
d łu g sił i m o żn o ści k a g a n e k o św ia ty p o lsk iej r w a l
czy ć o n a leż n e im p ra w a n aro d o w e.
D o o rg an izacji tej, o p ró cz o lb rzy m iej ilo ści sa
m y ch u ch o d źcó w i ro d a k ó w z b . te ren ó w p le b isc y
to w y ch , n a leż y d łu g i szereg b . d ziałaczy p le b isc y to w ych , D u szą „ Z rz e sz e n ia " je st re d , N o w ak o w sk i w B y d g o szczy , k tó ry w esp ó ł z d zieln y m se k reta rzem g en , p . S o w ą w T o ru n iu sp ra w ie w arm ijsk o - m azu rsk iej o d d aje d ziś w y b itn e u słu g i.
D o n ajw y b itn iejszy ch d ziałaczy w arm ijsko -m a- zu rsk ich n a P o m o rzu n ależy też i re d . Ł y d k o w G ru d ziąd zu , b , k ie ro w n ik p ra so w y M . K o m itetu P leb. w O lszty n ie i re d a k to r n aczelny „ G a z ety O b.
sz ty ń sk ie j“ , k tó re g o w sz e ch stro n n a i o w o cn a d z ia
łaln o ść n a rzecz ziem n iezw y zw o lo n y ćh zasłu g u je lia w y so k ie u zn an ie.
M ając ty lu o fiarn y ch p raco w n ikó w , „ Z rz e sz e
n ie R o d ak ó w z W arm ji, M azu r i Z iem i M alb o r*
sk ie j‘‘ (P o w iśle^ o b jaw ia co raz to w ięk szą ru c h li
w o ść. L iczb a C zło n k ó w p o w ażn ie ro śn ie, u rz ą d z a n e b y w ają ró żn e p o ż y te c z n e im p rezy , w ład ze zaś zn ajd u ją c o ra z to w ię k sz e zro zu m ien ie d la słu sz n y ch p o trz e b ty c h ro d a k ó w n aszy ch , k tó ry c h p rz e
m o c p ru sk a w y g n ała z ziem i o jczy stej z a k o rd o n em .
D zięk i w ięc in icjaty w ie i stara n io m „ Z rz e sz e
n ia", k tó re g o w y siłk i p o p a rł w p ełn i Z w iązek 0 - b ro n y K reso w Z ach o d n ich , o d b y ły się z o k azji 10- elcia p le b isc y tu n a W arm ji i M azu rach w e w sz y st
k ic h m ia sta c h P o m o rza i Z iem i N ad n o teck iej im p o n u jące m an ifestacje n a ro d o w e n a rz e cz te ren ó w n iew y zw o lo n y ch z u d ziałem ty sięczn y ch tłu m ó w ,
D o n ajw sp an ialszy ch jed n ak o b ch o d ó w teg o ro d zaju zaliczy ć n ależy W ie lk ą M an ifestację N aro d o w ą w G ru d ziąd zu , k tó ra d o T e a tru M iejsk ieg o śc ią g n ęła o lb rzy m ie, n ig d y n ie w id zian e rz e sz e p u b liczn o ści. P o k ró tk ic h p rz e m ó w ie n ia c h k ilk u d z ia
ła cz y p lebiscy to w y ch , w ielk i, p ło m ien n y re fe ra t w y g ło sił n ie stru d z o n y o rg a n iza to r całej u ro c z y sto ści red . Ł y d k o , sk re śla ją c p rz y c z y n y p rzeg ran eg o p rz e d 10 la ty p leb iscy tu . K ied y m ó w ca p o d n ió sł h asło , że n ie istn ieje d la n as ż a d n a sp ra w a „ k o ry ta rza ", n a to m ia st zaw sze o tw a rtą b ęd zie k w e stja W arm ji i M azu r, p rzy n ajm n iej d o czasu w y zw o le
n ia ty ch ziem p o lsk ich — o zw ały się h u rag an o w e b ra w a i z a p a ł ty sięczn y ch tłu m ó w n ie m iał g ran ic.
N a tej M an ifestacji N aro d o w ej w T e a trz e M iej
sk im , ja k ró w n ież i n a w ielk im w iecu m a n ife sta
cy jn y m 13 lip ca n a R y n k u , u ch w alo n o szereg rezo - lu cy j, p o tęp iają cy c h sfałszo w an y p rz e z N iem có w p le b isc y t i d o m ag ający ch się o d rz ą d u w y d a tn ie j
szej o p iek i n ad b raćm i n aszy m i ziem n iew y zw o -
Uroczystości polskie w
C H IC A G O , 5. 8. W sąsied ztw ie C h icag o o d b y ła się u ro czy sto ść n azw an ia lasó w p o d P alo s H ills
„lasam i P u łask ieg o " o raz w m uro w an ie w sk a łę ta b licy p a m ią tk o w ej k u czci g e n e ra ła b ry g ad y , K a
zim ierza P u łask ieg o . N a u ro czy sto ści p rz e m a w ia ł k o n su l g en eraln y , d r. K . S zczep ań sk i, k tó ry u w y d a tn ił zn aczen ie teg o p ięk neg o o b ch o d u w łaśn ie w o k o licy C h icag o , g d zie n ajsiln iej sp la ta się ży cie p o lsk ie z am ery k arisk iem . P rzem aw iali ró w n ież p rz e d sta w icie le w ład z cy w iln y ch i arm ji S tan ó w Z jed n , N a zak o ń czen ie p u b liczn o ść o d śp iew ała p o l
sk i h y m n n aro d o w y .
„Gdyby Polacy byli mądrzy"
„O b ersch l, K u rie r" d ru k u je k o resp o n d en cję p e w n e g o’ra d c y k a n to n a ln e g o ze S zw ajcarji, k tó ry b aw ił ja k iś czas w P o lsce i p o czyn ił p o ró w n an ia n a te m a t sto su n k ó w w S zw ajcarii i P o lsce, S p o strze ż e n ia te n ie w y trzy m u ją k ry ty k i, ale jak o p ró b a d o b reg o h u m o ru zasłu g u ją n a w zm iank ę.
O tóż g o ć sz w ajc a rsk i zau w aża, iż F ra n c u z i S z w a jca rsc y 'n ie n azy w ają N iem có w szw ajcarsk ich
„b o szam i", an i te ż N iem cy szw ajc. n ie u w ażają w sp ó ło b y w a te li fran cu sk ich za m n iejszo ść. W e w szy stk ich k a n to n a c h S zw ajcarji trz y języ k i n a ro d o w e u zn an e są za p ań stw o w e.
W szy stk ie p o sta n o w ie n ia w ład z i u rzęd ó w o- g łaszan e są w 3 języ k ach , A w P o lsc e ? G d y b y
Sekciarstwo w Polsce.
W ed ług d an y ch u rzęd o w y ch, t, zw , „P o lski K o śció ł N aro d o w y " liczy w całej P o lsce 15 g m in (p a- rafij), św iąty ń m a 15, d u ch ow n y ch 15, w y zn aw có w rzek o in o 15— 16 ty s,, co w y d aje się cy frą p rz e sa
d zo n ą, „B ad acze P ism a" m ają 2 3 g m in y w y zn an io w e, 12 św iąty ń , 10 d u ch o w n y ch i 2 5 0 0 w y zn aw có w . E w an g elicy C h rześcijan ie — B a p ty śc i liczą w c a lem p a ń stw ie 125 g m in w y zn an io w y ch (w tem n a
Powódź w Japonji.
O k o ło 2 0 .0 0 0 d o m ó w p o d w o d ą.
L O N D Y N , 5, 8, W p ó łn o cn ej Ja p o n ji p rz e sz ły u lew n e d eszcze, w sk u te k k tó ry c h rz e k i w y stąp iły z b rzeg ó w i z a la ły w ielk ie p rz e strz en ie , 'L iczb ę zab u d o w ań zn iszczo n ych p rz e z p o w ó d ź, o b liczają n a 1 0 ty sięcy . O k o ło 5 0 lu d zi u to n ęło ,
W IE D E Ń , 5, 8. W ed łu g d o n iesień z T o k io , p o k a ta stro fa ln y c h tajfu n ach , k tó re n aw ied ziły całe p ó łn o cn e w y b rzeże Jap o n ji, n a stą p iły o b ecn ie n ie
b y w ałe p o w od zie, ro zm iarem sw o im p rzew y ższa- jące w szy stk ie d o ty ch czaso w e k a tastro fa ln e p o w o
d zie o sta tn ic h k ilk u la t.
W ed łu g p ro w izo ry czn y ch o b liczeń , p rzeszło 50 csó b p o n io sło śm ierć w sk u te k z a w a le n ia się d o -
lo n y ch , W ten sp o só b to sta re m iasto k re so w e G ru d ziąd z u jaw n iło p o n o w n ie tra d y c ję sw o ją w k ie ru n k u d ą ż e n ia d o o sta te c zn e g o w y zw o len ia ziem p o lsk ich z a k o rd o n em k ru sk im .
W p o d o b n y sp o só b 1 0 -lecie p le b isc y tu w P ru sach W sch o d n ich o b ch o d ziły p ra w ie w szy stk ie m ia sta p o lsk ie. G łó w n a je d n ak d e m o n strac ja n aro d o w a z o k azji te j b o lesn ej ro czn icy o d b y ła się stara n ie m w sp o m n ian eg o „ Z rz e sz e n ia " w D ziałd o w ie, n a ty m jed y n y m sk ra w k u ziem i m azu rsk iej, k tó ry m o cą tra k ta tu p o zo stał p rz y P o lsce, O d b y ły się tam p o ch o d y , ak ad em je, d e m o n stra c ja n a R y n k u , a w sz y stk o p rz y u d ziale n iep rzeliczo n y ch tłu m ó w i d e
Stanach Zjednoczonych.
N azn aczo n y n a n ied zielę, 10 sierp n ia, o b ch ó d 5 0 -lecia Z w iązk u N aro d o w eg o P isk ieg o z a p o w ia d a się w sp an iale. G łó w n a ak ad em ja o d b ęd zie się w jed n ej z n ajw ięk szy ch sal w C h icag o , k tó ra p o m ieści k ilk a ty sięcy o só b . W ieczo rem w h o te lu L a S alle p rzy jęcie n a 1.200 o só b . U ro czy sto ści ju b ileu szo w e o d b y w ać się b ę d ą w e w sp an iały ch o- śro d k a c h p o lsk ich w A m ery ce, k o lejn o p rz e z cały m iesiąc sierp ień i w rzesień .
U ch w ałą R ad y P o w iato w ej zm ien io n o d o ty c h czaso w ą n azw ę la sk u „C ald w ell W o o d s" w o k o licy N iles k o ło C h icag o n a „las im , J, F . S m u lsk ieg o ".
P o lacy b y li m ąd rzy , n ie p o d k re śla lib y ta k g w ał
to w n ie p o lsk iej w y łączn o ści języ k ow ej, a p o zo sta- w liby sw o b o d ę języ k o w ą d la m n iejszo ści b ia ło ru sk iej, u k raiń sk iej i n iem ieck iej, In n em i sło w y , n a w zó r sw eg o trzy języczneg o k raju , ra d c a S zw ajcarji d o ra d z a P o lak o m „zreo rg an izo w an ie" P o lsk i w d u ch u p a ń stw a cztero języ k o w eg o . Z b y teczn e jest p o d k re śla ć, że p iem a żad nej an alog ji m ięd zy n a- ro d o w em p ań stw em p o lsk iem a zw iązk iem w o ln y ch k a n to n ó w sz w a jc arsk ich i że te m en to rsk ie u w ag i i „p rzy jacielsk ie ra d y " szw ajcarsk ieg o g o ścia, jak o ab so lu tn ie zb y teczn e, z o sta ły sk ie ro w a n e p o d zły m ad resem .
W o łyn iu 55), św iąty ń 75, n a W o ły n iu 55), d u ch o w n y ch 130 (68), w y zn aw có w <19— 2 0 ty sięcy (n a W o ły n iu 6 ty s,), S ztun d y ści: w calem p a ń stw ie g m in w y zn an io w y ch 82 (n a W o łyn iu 50), św iąty ń 65 (20), d u ch o w n y ch 122 (120), w y zn aw có w 12— 13 ty s, (11 — 12 ty s.).
Ja k sły ch ać, se k c ia rstw o ro zw ija się g łó w nie n a W o ły n iu .
m ó w , k tó re p o d m y te z o sta ły n ap ły w ającem i co raz to n o w em i m asam i w o d y , lu b te ż w sk u te k o su n ię cia się ziem i w n ie k tó ry c h m iejsco w o ściach ,
T o r k o lejo w y n a w y sp ie H o n d o z o sta ł w w ielu m iejscach p o d m y ty , co u n iem o żliw ia zu p ełn ie k o m u n ik ację, W O sak a 10,000 d o m ó w sto i p o d w o d ą, w T o k io 4 ,0 0 0 , a w T o tto ri o k o ło trz e ch ty sięcy .
W ielk a część teg o ro czny ch zb io ró w z o sta ła zn iszczo n a. P o zio m w o d y n a rz e c e T o n e w p o b liżu T o k io w zró sł w sto su n k o w o k ró tk im czasie o 514 m etra. L iczn e m iejsco w o ści w o k o licy T o k io zo sta ły ew ak u o w an e, p o n iew a ż istn ieje o b aw a d a l
szeg o p o d n o szen ia się p o zio m u w o d y .
le g a tó w z całej P o lsk i, R o d acy z b . te ren ó w p le
b iscy to w y ch p rzez u sta sw eg o p re z e sa re d , N o w a
k o w sk ieg o zło ży li u ro c z y ste ślu b o w an ie, że z a ró w n o o n i, ja k i ich b ra c ia za k o rd o n em p o w szy stk ie czasy , m im o słu p ó w g ran iczn y ch , n a leż e ć b ę d ą d o P o lsk i.
I jeżeli te w sz y stk ie u ro czy sto ści n ie b y ły ty lk o p rzem ijający m o b jaw em , jeżeli p o sło w ach n a stą p ią g ran ito w e czy n y , to p o w ied zieć b ęd zie m o żn a, że n a stąp iła n o w a e ra , p ro w a d z ą c a d o p rzy szłeg o zjed n o czen ia w szy stk ich ziem p o lsk ich p o d sk rz y d łam i O rła B iałeg o .
S t. K .
■■■— S tr . 2 „ G Ł O S W Ą B R Z E S K I " N r . 9 1 — —
KRÓTKIE WIADOMOŚCI ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
* ) W e F r a n c ji s tr a jk u je 1 5 0 ,0 0 0 r o b o tn ik ó w n a tle ś w ia d c z e ń s o c ja ln y c h ,
* ) P o d c z a s z d e r z e n ia s a m o c h o d ó w , g e n e r a ł D r e s z e r z o s ta ł r a n n y w g ło w ę ,
* ) N a d Z d o łb u n o w e m p r z e la ty w a ł s a m o lo t s o w ie c k i.
* ) O s ta tn ie j n ie d z ie li w L o n d y n ie z a b ity c h z o s ta ło 1 8 lu d z i w s k u te k b ija ty k ,
* ) N a d w y b r z e ż e m m o rz a K a s p ijs k ie g o z a n o to w a n o s iln e tr z ę s ie n ie z ie m i, 5 0 0 o s ó b z o s ta ło z a b i
ty c h , a 4 0 0 ra n n y c h ,
* ) K o ło m ia s te c z k a Z a o s tro w ic z e , s o w ie c k a s tr a ż g r a n ic z n a p o r w a ła s ie r ż a n ta K O P , C z a r n e c k ie g o , N a in te r w e n c ję w ła d z p o ls k ic h z o s ta ł s ie r ż a n t z w ró c o n y ,
* ) P o d c z a s z ja z d u le g jo n is tó w w R a d o m iu , p r z e d s ta w ic ie le Z w . s tr z e le c k ie g o w F in la n d ji w r ę c z ą M a rs z . P iłs u d s k ie m u o r d e r n a jw y ż s z e g o s to p n ia ,
* ) W S ta s z e w ie o d b y ła s ię e k s h u m a c ja z w ło k 4 0 0 ż o łn ie rz y , k tó r z y z m a rli w r o k u 1 5 -ty m n a ja k ą ś e p id e m ję ,
* ) J u tr o , w c z w a r te k , p r z y b y w a ją d o G d y n i P o la c y z A m e ry k i,
Wiilonoitl z Polsii I ze Świata.
— Z a b ił s ię , g o n ią c z a k o te m . N ie ja k i M a k s y m ilja n B e i- s e rt, z a m ie s z k a ły P o z n a n iu p r z y u lic y ś w , J ó z e fa 3 , z a b a w ia ł s ię , g o n ią c z a k o te m i u s iło w a ł w s p ią ć s ię p o m u rz e n a b a lk o n , p r z y c z e m u p a d ł n a c h o d n ik . O k a le c z e n ie b y ło ta k c ię ż k ie , ż e B e is e r t z m a r ł k ilk a g o d z in p o w y p a d k u ,
— Z n o w u s p ło n ę ła n ie o m a l c a ła w ie ś . W O k u n ie w ie p o d W a rs z a w ą w y b u c h ł g ro ź n y p o ż a r . S p ło n ę ły d o s z c z ę tn ie 3 4 d o m y m ie s z k a ln e o ra z 7 0 o b ó r i s to d ó ł z te g o r o c z n e m i z b io ra m i, a n a d to c z ę ś ć in w e n ta rz a ż y w e g o . S tr a ty w y n o s z ą 5 0 0 ty s ię c y z ło ty c h . P r z y c z y n a p o ż a r u d o ty c h c z a s n ie u s ta lo n a .
— Ś m ie r te ln y w y p a d e k s tu d e n ta w g ó ra c h . W z e s z ły p d ą te k s tu d e n t u n iw e r s y te tu J a g ie llo ń s k ie g o w K ra k o w ie S ta n is ła w K u p c z y k , o d b y w a ją c y w y c ie c z k ę w T a tr y , s p a d ł p o s tro n ie c z e c h o s ło w a c k ie j w 5 0 - m e tr o w ą p r z e p a ś ć , z a b i
ja ją c s ię n a m ie js c u .
— P ie r w s z y k o ś c ió ł s ta lo w y . M ia s to E s s e n w N a d r e n ji b u d u je k o ś c ió ł e w a n g e lic k i w e d łu g p la n u p r o fe s o ra B a rtn in - g a . B u d o w a ta s k ła d a s ię w y łą c z n ie z e s ta li, m ie d z i i s z k ła . W te m s a m e m m ie ś c ie z n a jd u je s ię ju ż k o ś c ió ł w e d łu g p r o je k tu te g o ż p r o f e s o r a b u d o w y ż e la z n e j o d a c h u z m ie d z i.
— N o w y s p o s ó b m o r d o w a n ia lu d u w R o s ji. B o ls z e w ic y z m ie n ili o s ta tn io s p o s ó b tr a c e n ia p r z e s tę p c ó w p o lity c z n y c h . M ia n o w ic ie m o rd u ją o n i s k a z a ń c ó w d łu g ą , c ie n k ą s z p ilk ą s ta lo w ą , w b itą d o m ó z g u , d o ta k z w a n e j trz e c ie j k o m o ry . S z p ilk a ż a d n y c h ś la d ó w n ie p o z o s ta w ia , a p o w b ic iu n a s tę p u je n a ty c h m ia s to w a ś m ie rć , b e z ż a d n y c h o z n a k z e w n ę tr z n y c h .
— W R o s ji k r a d n ą lo k o m o ty w y . N a k o le ja c h s o w ie c k ic h p a n u ją w ie lk ie n ie p o r z ą d k i. W c ią g u o s ta tn ie g o ty g o d n ia lip c a z a n o to w a n o 1 5 5 8 w y p a d k ó w w y c o f a n ia p a ro w o z ó w w s k u te k z e p s u c ia . „ Z g in ę ły " n a w e t d w ie lo k o m o ty w y , k tó r y c h w ła d z e s o w ie c k ie n ie m o g ą o d n a le ź ć .
— S te r o w ie c a n g ie ls k i p r z e le c ia ł A tla n ty k . S te ro w ie c a n g ie ls k i R . 1 0 0 , k tó ry w d n iu 2 9 lip c a o g o d z in ie 3 ,4 5 w y r u s z y ł z A n g lji d o A m e ry k i p ó łn o c n e j, p r z y b y ł d o M o n tr e a lu w p ią te k , d n ia 1 b m . o g o d z in ie 1 7 ,5 5 (w e d łu g c z a s u ś ro d - k o w o -e u r o p e js k ie g o ) . N a p o k ła d z ie s te ro w c a z n a jd u ją s ię 4 4 o s o b y ,
— 2 0 d z ie c i ż y w c e m p o g rz e b a n y c h , W m ie js c o w o ś c i S a in - th e le s (A n g lja ) o b s u n ę ła s ię g ó ra p ia s c z y s ta . Z 6 0 d z ie c i, b a w ią c y c h s ię p o d g ó rą , 2 0 z o s ta ło z a s y p a n y c h , p r z y c z e m tr o je z n ic h z m a rło , a 9 o d n io s ło r a n y .
— T u r k ie s ta n n a w ie d z iła p o w ó d ź . P o w ó d ź w T u rk ie s ta n ie s o w ie c k im p r z y b r a ła o g ro m n e ro z m ia ry . W m ie js c o w o ś c i K ip c z a k r z e k a D a rja p r z e rw a ła ta m ę i z a to p iła 5 w io s e k . W o k rę g u K e n g e liń s k im w o d a z n is z c z y ła 3 0 0 g o s p o d a r s tw . W C z in b a p o w ó d ź z b u rz y ła k o m u n ę ro ln ą , p r z y c z e m c a ły in w e n ta rz ż y w y z g in ą ł. S ą lic z n e o fia ry w lu d z ia c h .
— O lb rz y m ia p o ła ć In d y j p o d w o d ą . W s k u te k w y le w u r z e k i in d y js k ie j H in d u z a la n y c h z o s ta ło z g ó rą 1 0 0 m ie js c o w o ś c i. Z p o w o d u w y le w u u c ie rp ia ło o k o ło 3 0 0 .0 0 0 o s ó b . O b s z a r 1 5 0 m iljo n ó w m e tr ó w k w a d ra to w y c h je s t c a łk o w ic ie z a la n y . U c ie r p ia ły p o w a ż n ie z b io ry . W ie le ty s ię c y b y d ła u to n ę ło . B a n d y ra b u s ió w g r a b ią o p u s z c z o n e s ie d z ib y .
— O k r ę t w p ło m ie n ia c h . N a o k r ę c ie „ P r e ~ y d e n t H a r ri
s o n " , w p o r c ie a m e ry k a ń s k im Y e rs e y , w y b u c h ł p o ż a r, N a o k r ę c ie z n a jd o w a ło s ię 2 0 0 ty s ię c y litr ó w f a r b i o le ju . Z a ło g a (1 2 0 o s ó b ) o ra z 8 0 p a s a ż e r ó w o p u ś c iło o k r ę t. K ilk a o d d z ia łó w s tra ż y o g n io w e j z w ie lk im tru d e m u m ie js c o w iły p o ż a r. S ą 3 o fia ry lu d z k ie .
— P a p u g a s p ło s z y ła b a n d y tę i u r a to w a ła ż y c ie k o b ie c ie . R z a d k i w y p a d e k o c a le n ia ż y c ia c z ło w ie k o w i p r z e z p a p u g ę w y d a rz y ł s ię w H a m b u rg u . D o m ie s z k a n ia p e w n e j w d o w y , k tó r a m ia ła p o k ó j d o w y n a ję c ia , z g ło s ił s ię r z e k o m y lo k a to r i w to k u ro z m o w y p o c z ą ł ją n a g le d u s ić , p r a g n ą c z a m o rd o w a ć i o b e d r z e ć z p ie n ię d z y . G d y k o b ie ta p a d ła b e z p r z y to m n o ś c i n a z ie m ię , n a g le z d r u g ie g o p o k o ju ro z le g ł s ię g ło s . Z ło c z y ń c a p r z e r a z ił s ię i r z u c ił s ię d o u c ie c z k i.
P r z y p u s z c z a ł w id o c z n ie , ż e w p r z y le g ły m p o k o ju z n a jd o w a ł s ię k to ś . W r z e c z y w is to ś c i b y ła to p a p u g a , k tó r a , s ły s z ą c s z a rp a n ie s ię i ję k i, p r z e m ó w iła n ie s p o d z ie w a n ie , p ło s z ą c b a n d y tę .
— 4 0 g o d z in p o d w o d ą . — D o p o rtu w S p e z ji p o w ró c iły z p o d r ó ż y o c e a n ic z n e j w ło s k ie ło d z ie p o d w o d n e : „ M ille lire ‘ i „ T o ti” . Ł o d z ie o d b y ły p o d r ó ż d łu g o ś c i 7 0 0 0 m il m o rs k ic h ,
Sąd nie uwierzył oskarżeniom umierającego.
T a r g ó w e k , p r z e d m ie ś c ie W a r s z a w y , n a jd łu ż e j z p o ś r ó d w s z y s tk ic h — u tr z y m a ł d a w n ą n a z w ę n ie b e z p ie c z n e g o p rz e d m ie ś c ia ,
'T a m n ie je d n o k r o tn ie w c ią g u je d n e j n o c y w y b u c h a p o k ilk a k r w a w y c h a w a n tu r, n ie r z a d k o k o ń c z ą c y c h s ię ś m ie rc ią .
T a k b y ło i d n ia 1 4 w rz e ś n ia u b , r. N a T a rg ó w k u
h
d n iu ty m r o z e g r a ły s ię d w ie b ó jk i, m a ją c e p e w ie n z w ią z e k z s o b ą .
N o c y te j — n a tle a n ta g o n iz m ó w p a r ty jn y c h — w y n ik ła a w a n tu r a m ię d z y d w ie m a g ru p a m i m ło d y c h lu d z i. W c z a s ie te j b ó jk i p o tu r b o w a n o m ie s z k a ń c ó w T a r g ó w k a : S ta n is ła w a Z ie liń s k ie g o i je g o ż o n ę , W c z a s ie tr w a n ia b ó jk i Z ie liń s k a z d o ła ła w y s ła ć je d n e g o z to w a r z y s z y p o p o m o c . W e z w a n ie d o u d z ie le n ia p o m o c y o tr z y m a ł n ie ja k i H e n r y k M a ta - liń s k i. Z m o b iliz o w a w s z y g ru p ę k o le g ó w , w y s k o c z y ł n a u lic ę , le c z ju ż n ie z a s ta ł ś la d u p o a w a n tu r z e .
M im o to o d s ie c z d o d o m ó w s ię n ie ro z e s z ła , le c z z a c z ę ła p o s z u k iw a n ia s p r a w c ó w a w a n tu ry w c ie m n y c h z a u łk a c h T a rg ó w k a .
P r z y z b ie g u u lic k s , Z ie m o w ita i P o n ie w s k ie j ..m ś c ic ie le ' n a tk n ę li s ię n a d ru g ą a w a n tu r ę , w k tó re j b r a ło u d z ia ł k ilk u d o m n ie m a n y c h s p ra w c ó w n a p a d u n a Z ie liń s k ic h .
N a w id o k b iją c e j s ię g ru p y m ę ż c z y z n M a ta liń - s k i w y c ią g n ą ł r e w o lw e r i k r z y k n ą ł:
— R o z e jś ć s ię , b o b ę d ę s tr z e la ł!
N a to w e z w a n ie je d e n z b iją c y c h s ię , z n a n y n a T a r g ó w k u a w a n tu r n ik K a z im ie r z M a d e j, p r z y s k o
p rz y c z e m k a ż d a z n ic h p r z e p ły n ę ła p o d w o d ą o k o ło 1 3 0 g o d z in . Ł ó d ź p o d w o d n a „ M ille lire " p r z e b y ła p o n a d to b e z p r z e r w y n a d n ie o c e a n u , n a g łę b o k o ś c i o k o ło trz y d z ie s ta m e tr ó w , w p o b liż u u jś c ia r z e k i G a m b ja , w A fr y c e z a c h o d n ie j, 4 0 g o d z in w c e la c h n a u k o w y c h . Z n a jd u ją c y s ię w ło d z i u c z e n i d o k o n a li s z e r e g u c ie k a w y c h z d ję ć fo to g ra fic z n y c h i film o w y c h , d a ją c y c h n o w e p o ję c ia o b u d o w ie d n a m o r
s k ie g o ,
D Z IE S IĘ C IO L E C IE D N I K R W I I C H W A Ł Y , 6 sierp n ia .
F ro n t p o łu d n io w o -w sch o d n i. O d d z ia ły u k r a iń s k ie p r z e p r o w a d z a ją k o n tr a k c ję z lin ji S try p y , 2 4 - la n a s z a b r y g a d a , -m a ją c n a ty ła c h k a w a le r ję n ie p r z y ja c ie ls k ą , w y c o fa ła s ię w re jo n J e z ie rn e j, n a z a c h ó d o d T a r n o p o la , 1 8 -ta d y w iz ja p ie c h o ty z o s ta ła z lu z o w a n a p r z e z o d d z ia ły 6 -te j d y w iz ji i o d tr a n s p o r to w a n a n a o d c in e k p ó łn o c n y ,
W 3 -e j a rm ji w a lk i n a lin ji B u g u ,
F ro n t p ó łn o cn o -w sch o d n i. W g ru p ie p o le s k ie j w a lk i n a B u g u i n a z a c h ó d o d B u g u , N a o d c in k u 2 2 -g o p u łk u p ie c h o ty k ilk a k o m p a n ij n ie p r z y ja c ie l
s k ic h p r z e s z ło n a n a s z ą s tro n ę , m o ty w u ją c te n s w ó j k r o k b r a k ie m c h le b a i p rz e m ę c z e n ie m .
4 - ta a r m ja : P o z a c ię ty c h w a lk a c h o d d z ia ły 1 4 -e j d y w iz ji p ie c h o ty o p u ś c iły J a n ó w . W re jo n ie S o k o ło w a c ię ż k ie w a lk i.
N a p ó łn o c n e rn s k r z y d le 1 -e j a rm ji o d d z ia ły n a s z e z m u s z o n e z o s ta ły d o o p u s z c z e n ia O s tr o łę k i, w y c o fu ją c s ię w k ie ru n k u n a R ó ż a n i M a k ó w ,
W d n iu 6 s ie r p n ia z a p a d ła d e c y z ja N a c z e ln e g o W o d z a d o s to c z e n ia w a ln e j b o tw y n a d W is łą , R o z k a z N a c z e ln e g o W o d z a z 6 s ie r p n ia z a r z ą d z a p r z e g r u p o w a n ie d o b itw y o ra z z a w ie r a p la n te j b itw y .
C U D P O D N E A P O L E M .
N e a p o l, 6 . 8 . D z ie n n ik i d o n o sz ą , ż e w m ia s te c z k u L ic ig n a n o , w p o b liż u N e a p o lu , s ta tu a M a t
k i B o s k ie j R ó ż a ń c o w e j o d k ilk u d n i p o k r y w a s ię p o te m , a z o c z u s p ły w a ją r z ę s is te łz y .
S p is a n y w te j s p r a w ie p r o to k ó ł z o s ta ł p o d p i
s a n y p r z e z s e k r e ta r z a p o lity c z n e g o p a r tji fa s z y s to w s k ie j, p o d o f ic e r a ż a n d a r m e r ji o ra z m ie js c o w e g o le k a r z a , N e a p o lta ń s k a k u r ja b is k u p ia w y s y ła d o L ic ig n a n o s w e g o p r z e d s ta w ic ie la .
K o ś c ió ł p a ra fja ln y , w k tó r y m p r z y b o c z n y m o ł
ta r z u z n a jd u je s ię s ta tu a , o b le g a n y je s t p r z e z o k o lic z n ą lu d n o ś ć , p r a g n ą c ą s ię p o m o d lić .
A N T Y R E L IG IJ N E Z A B A W Y K O M U N IS T Ó W N A U L IC A C H M O S K W Y .
J a k z a k o ń c zy ła się 1 6 -ta k o n feren cja ro sy jsk iej p a rtji k o m u n isty czn ej?
Z a k o ń c z e n ie 1 6 -te j k o n f e r e n c ji ro s y js k ie j p a r
tji k o m u n is ty c z n e j z n a la z ło s w ó j w y r a z w p o m p a ty c z n ie u rz ą d z o n e j p u b lic z n e j „ u r o c z y s to ś c i" lu d o w e j. G łó w n e u lic e M o s k w y i K re m l b y ły ilu m in o w a n e , a n a p la c a c h i w p a r k a c h z o rg a n iz o w a n o z a b a w y lu d o w e , w k tó r y c h m ie s z k a ń c y s to lic y m u - s ie li u c z e s tn ic z y ć . P u n k te m k u lm in a c y jn y m ty c h im p re z b y ły w p r o w a d z o n e ju ż p r z e z k o m u n is tó w d o w s z y s tk ic h m ia s t ro s y js k ic h p o c h o d y k a r n a w a ło w e , k tó r y c h z a d a n ie m je s t m , in , w y s z y d z a n ie re - lig ji i u r z ą d z e ń k o ś c ie ln y c h , T y m ra z e m z w y b r z e ż a K r e m lu p u s z c z o n o n a r z e k ę p rz e s z ło s to ło d z i, o z d o b io n y c h la ta r n ia m i p a p ie ro w e m i; n a k a ż d e j z n ic h z n a jd o w a ły s ię k a r y k a tu r y ik o n y a lb o fig u ry
c z y ł d o M a ta liń s k ie g o , ro z c h y lił m a r y n a r k ę , w y s ta w ił n a p r z ó d o b n a ż o n ą p ie r ś i k r z y k n ą ł:
— S tr z e la j!
I p a d ły tr z y s tr z a ły ,
M a d e j c o fn ą ł s ię o k ilk a k r o k ó w i z ję k ie m r u n ą ł n a b r u k u lic y , z a le w a ją c s ię k rw ią .
K u la p r z e s z y ła m u k la tk ę p ie r s io w ą w o k o lic y s e r c a .
P rz e n ie s io n o g o d o p o b lis k ie g o m ie s z k a n ia W ła d y s ła w y S z y m a ń s k ie j, s k ą d n a s tę p n ie P o g o to w ie p r z e w io z ło ra n n e g o d o s z p ita la P r z e m ie n ie n ia P a ń s k ie g o , T a m M a d e j, n ie o d z y s k a w s z y p rz y to m n o ś c i, z m a rł.
N a m ie js c u b ó jk i p o z o s ta ła ty lk o k a łu ż a k rw i.
Ś w ia d k o w ie k r w a w e j s c e n y z e z n a li, ż e M a d e j n a c h w ilę p r z e d ś m ie r c ią m ia ł p o w ie d z ie ć :
„ Z a b ił m n ie H e n ie k " , B y ły to je g o o s ta tn ie s ło w a ,
H e n r y k M a ta liń s k i s ta n ą ł p r z e d s ą d e m o k r ę g o w y m , o s k a r ż o n y o d o k o n a n ie z a b ó js tw a . D o w in y n ie p r z y z n a ł s ię .
S ą d o k rę g o w y , o p ie r a ją c s ię n a z e z n a n ia c h ś w ia d k ó w , u z n a ł M a ta liń s k ie g o w in n y m z a b ó js tw a i s k a z a ł g o n a 4 la ta c ię ż k ie g o w ię z ie n ia .
W c z o ra j s p r a w a ta z n a la z ła s ię n a w o k a n d z ie s ą d u a p e la c y jn e g o , k tó r y , u w z g lę d n ia ją c w y w o d y o b ro ń c y , a d w o k a ta S o p o tk o w s k ie g o , iż w y ro k u n ie m o ż n a o p ie ra ć n a te rn , c o p o w ie d z ia ł M a d e j w s ta n ie m a ja c z e n ia p r z e d ś m ie rc ią , o s k a rż o n e g o u - w o ln ił o d w in y i k a r y .
ja k ie g o ś ś w ię te g o lu b ś w ię te j. K a r y k a tu r y te p r z e d s ta w ia ły ś w ię ty c h i d u c h o w ie ń s tw o w b e z w s ty d n y c h p o z a c h , c e le m z d y s k r e d y to w a n ia w ia r y c h r z e ś c ija ń s k ie j w o c z a c h lu d n o ś c i. S z c z e g ó ln ie w y r ó ż n ia ła s ię łó d ź , k tó r a d ź w ig a ła w ie lk ą k a r y k a tu rę P a p ie ż a , T ę to łó d ź n a ś r o d k u r z e k i w y s a d z o n o w p o w ie tr z e , a z g ło ś n ik ó w K r e m la p a d a ły n a tłu m w o ła n ia : „ T o je s t n a s z a o d p o w ie d ź P a p ie ż o w i, k tó r y c h c e z n is z c z y ć p r o le ta r ja c k ie p a ń s tw o s o w ie c k ie ,.,"
„ U ro c z y s to ś c i" lu d o w e z a k o ń c z y ły s ię d e fila d ą b e z b o ż n ik ó w , k tó r z y s ta li p r z e d w s z y s tk ie m i ś w ią ty n ia m i i ś p ie w a li s p ro ś n e p io s e n k i. O d d z ia ły ic h p r z e c ią g a ły p r z e z u lic e M o s k w y p r z e z c a łą n o c a ż d o b ia łe g o ś w itu .
K R W A W A Z E M S T A N A S A L I S Ą D O W E J .
Z N o w e g o J o r k u d o n o s z ą : P o d c z a s r o z p ra w y s ą d o w e j w , L o s A n g e lo S i/W o b e c p r z e p e łn io n e j p u b lic z n o ś c ią w id o w n i z a s trz e lił p e w ie n z n a n y ta m h a n d la r z p a r c e l b u d o w la n y c h n a j
z a m o ż n ie js z e g o w L o s A n g e lo s b a n k ie r a , a d a w n e g o d y re k to r a u r z ę d u p o c z to w e g o .
U ję ty s p r a w c a z e z n a ł, ż e c z y n u te g o d o k o n a ł z z e m s ty , p o n ie w a ż b a n k ie r z r u jn o w a ł g o p o d c z a s o s ta tn ie j d e ru ty g ie łd o w e j.
Z A B A W N A P R Z Y G O D
aT
sĄ D O W E G O Z Ł O D Z IE J A . J e d e n z m a d ry c k ic h s ę d z ió w ś le d c z y c h , k tó r e m u p o w ie rz o n o o p r a c o w a n ie p r o c e s u p r z e c iw k o f a łs z e rz o m b ile tó w B a n k u h is z p a ń s k ie g o , o p ie w a ją c y c h n a 1 0 0 0 p e s e ta s , p r z e c h o w y w a ł w s w o je m b iu r k u , ja k o d o w ó d rz e c z o w y , 5 ta k ic h b a n k n o tó w .
K a n c e lis ta s ę d z ie g o , k tó r e m u p o c h o d z e n ie ty c h p ie n ię d z y b y ło n ie z n a n e , p r z y w ła s z c z y ł s o b ie je d e n b a n k n o t i z a p r o s ił lic z n y c h p r z y ja c ió ł d o r e s ta u ra c ji n a ś n ia d a n ie , d la u c z c z e n ia s w y c h im ie n in .
G d y d o s z ło d o p o k r y c ia r a c h u n k u , k e ln e r , n ie m a ją c r e s z ty z w y s o k ie j w a rto ś c i b a n k n o tu , p o s ła ł p o s łu g a c z a d o p o b lis k ie g o b a n k u , b y z m ie n ił m u p ie n ią d z e n a d r o b n e . K a s je r je d n a k r o z p o z n a ł n a ty c h m ia s t b a n k n o t ja k o fa łs z y w y i w k o n s e k w e n c ji c a łe u c z tu ją c e to w a rz y s tw o z n a la z ło s ię w a re s z c ie .
W Ł O D Z I P R Z E Z A T L A N T Y K Z Ż O N Ą I 3 D Z IE C I.
N O W Y J O R K , 5 , 8 , P o 8 0 d n ia c h p o d r ó ż y n a m o rz u z a w ita ł d z iś d o p o r tu n o w o jo rs k ie g o d u ń s k i k a p ita n K n u t A n d e r s e n .
A n d e rs e n o d b y ł tę p o d ró ż w ło d z i, d łu g o ś c i 7 5 s tó p , w r a z z ż o n ą i tro jg ie m d z ie c i.
8 0 d n i s p ę d z iła r o d z in a n a m o rz u , o d b y w a ją c d ro g ę z K a p s z ta d tu , p r z e z w y s p ę ś w . H e le n y , B a r- b a d o n d o N o w e g o J o r k u ,
U J Ę C IE B A N D Y T Y .
■ T C Z E W , 5 , 8 , W ty c h d n ia c h u ję to tu n ie ja k ie g o S ta n is ła w a T r a c z y k a , o s ta tn ią z a m ie s z k a łe g o k o ło Ś liw iń , k tó r y p r z e d d w o m a ty g o d n ia m i d o k o n a ł n a p a d u r a b u n k o w e g o n a s ta ru s z k a o w c z a r z a P re y s - s a w p o b lis k im C z a flin ie ,, W r ę c e r a b u s ia w p a d ło w ó w c z a s 1 6 0 z ł. g o tó w k i. P o d o k o n a n y m r a b u n k u T r a c z y k z b ie g ł d o G d a ń s k a , le c z w u b ie g ły p ią te k w r ó c ił i p o k r ó tk im p o ś c ig u s a m o c h o d e m z o s ta ł u ję ty .
N A Z J A Z D L E G J O N O W Y .
W A R S Z A W A , 6 . 8 , N a z ja z d le g jo n is tó w d o R a d o m ia p o z a p r e m je r e m S ła w k ie m i m a rs z , P ił
s u d s k im w y je ż d ż a ją : m in is tro w ie P r y s to r , M a tu
s z e w s k i, K w ia tk o w s k i, C a r i S ta n ie w ic z
N r . 9 1 „ G Ł O S W Ą B R Z E S K I " S t r . 3 VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
Z z a g ra n ic y z a p o w ie d z ia ła p rz y ja z d d e le g a c ja Z w ią z k u L e g jo n is tó w n a W ę g rz e c h z p . F e r d y n a n d e m M ik lo ss y n a c z e le .
N a s ? p o r a d n i k
O D S E T K I N I E S Ą P O D A T K A M I .
K ilk a o rg a n iz a c y j g o s p o d a rc z y c h z w ró c iło s ię d o m in iste rs tw a s k a r b u z m e m o rja łe m w s p ra w ie o b o w ią z u ją c e j p r a k ty k i w y m ia ro w e j, w e d łu g k tó re j o d s e tk i z a z w ło k ę z ty tu łu z a le g ło ś c i p o d a tk u d o c h o d o w e g o , m a ją tk o w e g o itd . d o lic z a n e s ą d o d o c h o d u , p o d le g a ją c e g o o p o d a tk o w a n iu .
O rg a n iz a c je g o s p o d a rc z e w s k a z u ją n o k o n ie c z n o ś ć z m ia n y te g o s y s te m u , g d y ż w s p o m n ia n e w y - d a rtk i n ie s ą p o d a tk ie m , le c z n a le ż n o ś c ią s p e c ja ln ą z a n ie u n is z c z o n y w te rm in ie p o d a te k .
J a k t o c z y s ię p o s t ę p o w a n ie k a r n e w w y p a d k u z m ia n y a d r e s u p r z e z o s k a r ż o n e g o ?
W e ź m y p rz y k ła d . O s k a rż o n y o k ra d z ie ż s ta w ia s ię o s o b iś c ie n a ro z p ra w ę w 1 -y m te rm in ie . S ą d s p ra w ę o d ra c z a w o b e c n ie s ta w ie n n ic tw a ś w ia d k ó w . W 2 -g im te rm in ie o s k a rż o n y n ie s ta w ia s ię w o b e c n ie d o rę c z e n ia m u w e z w a n ia n a s k u te k w y p ro w a d z k i. W ty m w y p a d k u , m im o n ie o b e c n o ś c i o s k a rż o n e g o n a ro z p ra w ie , s ą d m o ż e u z n a ć w e z w a n ie z a d o rę c z o n e , s p ra w ę ro z p o c z ą ć i w y d a ć w y ro k (a rt. 2 0 3 k . p . k .). P rz e p is te n u z a s a d n ia s ię ty m , iż o s k a rż o n y o b o w ią z a n y je s t p o w ia d o m ić s ą d o ja k ie jk o lw ie k z m ia n ie s w e g o a d re s u .
K R O N I K A K O Ś C I E L N A . W I Z Y T A C J E P A S T E R S K I E .
S T R Ż E Ż C I E S I Ę !
Przynoszę wam pozdrowienia...
Z Ł O D Z I E J K A W C Z A P C E S T U D E N C K I E J O K R A D A N A I W N Y C H . W ą b r z e ź n o , 6 s ie rp n ia 1 9 3 0 r.
— D z ie ń d o b ry p a n i K o e p k e ! — M a m d o b rą w ia d o m o ś ć d la n ie j, p o z d ro w ie n ia o d s io s try X , p rz e b y w a ją c e j w N ie m c z e c h .
P . K o e p k e O ty lja , z a m ie s z k a ła p rz y u lic y P o m o rs k ie j, u s ły s z a w s z y ta k ą ra d o s n ą n o w in ę , p rz y ję ła g o ś c ia n a d z w y c z a j s e rd e c z n ie , p ro s z ą c , o ro z g o s z c z e n ie s ię .
G o ś c in n o ś ć p . K o e p k e w s to s u n k u d o p rz y b y łe j o k a z a ła s ię n a d z w y c z a jn a , g d y ż g o ś ć Ire n a T u s z y ń s k a , ja k o p o w ia d a ła — p o z o s ta ła u ro z ra d o w a n e j k o b ie c in y n a n o c .
R a n o u p rz e jm a g o s p o d y n i o d p ro w a d z iła s w e g o g o ś c ia a ż d o d rz w i, d z ię k u ją c z a ła s k a w e „ p o z d ro - • w ie n ia " , k tó r e o k a z a ły s ię w k ró tc e w y m y słe m s p ry tn e j z ło d z ie jk i.
Z a d o b re o d p ła c a ją s ię z łe m — je s t to ju ż z n a n e n ie o d d z iś .
K ilk a g o d z in p o o d e jś c iu g o ś c ia g o s p o d y n i, p . K o e p k e z a jrz a ła d o s z a fy i s tw ie rd z iła , ż e s k ra d z io n e z o s ta ły je j ró ż n e rz e c z y .
S k r a d ła je „ u s łu ź n a “ I r e n a T u s z y ń s k a .
P o w ia d o m io n a o ty m w y p a d k u p o lic ja w s z c z ę -
ła d o c h o d z e n ia , s tw ie rd z a ją c , ż e z ło d z ie jk ą tą je s t A n ie la T u s z y ń s k a , m a ją c a s w y c h ro d z ic ó w w P łu ż n ic y , D o ro d z ic ó w je d n a k n ie c h o d z i ju ż p o d o b n o o d 8 -m iu la t, g d y ż p r a c o w a ła ja k o s łu ż ą c a w T o ru n iu u p e w n y c h p a ń s tw a , k tó ry c h n a s tę p n ie o - k ra d ła .
K ra d z ie ż , s k o ro z o s ta ła je j u d o w o d n io n a , u c ie - k ła , w a łę s a ją c s ię p o w s ia c h 5 i o k ra d a ją c lu d z i.
T u s z y ń sk a , p o s w y m „ w y stę p ie * * w W ą b rz e ź n ie , u d a ła s ię d o N ie d ź w ie d z ia d o p e w n y c h lu d z i, p ro s z ą c ic h w im ie n iu k re w n y c h z P łu ż n ic y o m ió d . L u d z ie m u s ie li je d n a k o w o ż c o ś p o d e jrz e w a ć i w y g n a li d z ie w c z y n ę -z ło d z ie jk ę .
Z ło d z ie jk a u b ra n a je s t w s iw y p ła s z c z , n o s i c z a p k ę s z k o ły h a n d lo w e j, w a rk o c z e s p u s z c z o n e n a p le c a c h ; w ło sy s ą s z tu c z n e , p rz y p ra w ia n e .
K to b y w id z ia ł z ło d z ie jk ę , w in ie n o d d a ć ją w rę c e n a jb liż s z e g o P o s te ru n k u P o lic ji, lu b z a trz y m a ć ją i P o lic ję u w ia d o m ić .
M ie s z k a ń c ó w n a s z e g o p o w ia tu o s trz e g a m y p rz e d ła tw o w ie rn o ś c ią — n ie w ie rz c ie b y le k o
m u ! (O ) । ■
N A Z E G A R Z E P R Z E S T Ę P S T W .
P r z e s t ę p c z o ś ć s i ę z m n i e j s z a .
S P R A W N O Ś Ć N A S Z E J P O L I C J I . - G R A N A T O W E M U N D U R Y - P O L I C J A N C I - P R A C U J Ą I N T E N S Y W N I E .
W e rz e ś n iu i p a ź d z ie rn ik u r. b . w iz y to w a ć b ę d z ie J . E . K s . B isk u p S ta n isła w W o jc ie c h n a s tę p u ją c e d e k a n a ty i p a ra f je :
1 . D e k a n a t c h e łm iń s k i: w e w rz e ś n iu : 6 S a rn o w o , 7 W a b c z , 8 — 9 L is e w o , 1 0 C z y s te , 1 1 K ije w o , 1 2 S ta ro g ró d , 1 3 — 1 5 C h e łm n o .
2 . D e k a n a t tc z e w s k i: w e w rz e ś n iu : 2 0 M iło b ą d z i D a lw in , 2 1 G o d z is z e w o i O b o z in , 2 2 L u b is z e w o , 2 3 — 2 5 T c z e w , 2 6 G o rz ę d z ie j, 2 7 S u b k o w y , 2 8 B a j
k o w y , 2 9 P e lp lin .
3 . D e k a n a t s ta ro g a rd z k i: w p a ź d z ie rn ik u : 8 S k a r s z e w y , 9 K rą g , (1 0 K o k o s z k o w y , 1 1 — 1 2 S t. K is z e w a , 1 3 P iń c z y n , 1 4 Z b le w o , 1 5 L u b ic h o w o , 1 6 C z a r- n y la s, 1 7 P ą c z e w o , 1 8 B o b o w o , 1 9 D ą b ró w k a , 2 0 S u m in , 2 1 — 2 3 S ta ro g a rd , 2 4 J a b ło w o , 2 5 K lo - n ó w k a .
D O W S Z Y S T K I C H P P . P R E Z E S Ó W I Z A R Z Ą D Ó W T O W A R Z Y S T W , B R A C T W , C E C H Ó W
I O R G A N I Z A C Y J .
W m y ś l z a rz ą d z e n ia J . E . K s . B isk u p a d r. O k o n ie w s k ie g o d z ie ń 1 5 s ie rp n ia ja k o 1 0 -ta ro c z n ic a u w o ln ie n ia P o ls k i o d n a w a ły b o ls z e w ic k ie j p a m ię tn y m „ C u d e m W isły * * m a s ię o b c h o d z ić u ro - c z y s te m n a b o ż e ń s tw e m o ra z a k a d e m ją .
C e le m o m ó w ie n ia p ro g ra m u te g o o b c h o d u p r o s z ę n in ie jsz e m W P P . o p rz y b y c ie n a z e b ra n ie w c z w a rte k , d n ia 7 s ie rp n ia b . r, o g o d z . 2 0 -te j d o w ik a rjó w k i,
K s . p ro b . J a n Z a k ry ś .
KRONIKA SPO RTO W A .
Z A W O D Y O M I S T R Z O S T W O K L A S Y C .
W d a ls z y m c ią g u ro z g ry w e k o m istrz o s tw o g ru p o w e k l. C o d b ę d ą s ię w n ie d z ie lę , d n ia 1 0 s ie rp n ia b r. n a p la c u L u k s u s o w y m o g o d z . 5 p o p o ł. z a w o d y p o m ię d z y
K . S . „ U -— T c z e w
a tu te js z ą „ P o m o rz a n k ą " , „ P o m o rz a n k a "
s p o tk a s ię z n ó w z p o w a ż n y m p rz e c iw n ik ie m i je s t n a d z ie ja , ź e ty m ra z e m , p o w z m o c n ie n iu s w e j d ru ż y n y , a m b itn ą i o f ia r
n ą g rą w y n ie s ie z z a w o d ó w d la s ie b ie 2 p u n k ty . Z a w o d y o d b ę d ą s ię b e z w z g lę d u n a p o g o d ę .
WIADOMOŚCI POTOCZNt.
Wąbrzeźno, d n ia , 6 s ie r p n ia 1 9 3 0 r.
— E r r a t a . W
n a g łó w k u p o p rz e d n ie g o n u m e ru z a k ra d ł
s i ęb łą d , m ia ło b y ć :
„ w t o r e k 5 s ie r p n ia " ( -)Z n o w u d e s z c z .
O d s a m e g o ra n a p a d a d e s z c z . Z a c h m u rz e n ie i s k ło n n o ś ć o p a d ó w je s t w c a łe j P o ls c e . (-)
— R o c z n ic a .
D z iś, w ś ro d ę m ija s z e s n a ś c ie la t o d w y ru s z e n ia d o b o ju L e g jo n ó w
M a r s z a łk a P iłs u d s k ie g o . (-J— E c h a p r z e n ie s ie n ia p . d r . P r ą d z y ń s k ie g o . W u b ie g ły p o n ie d z ia łe k p rz e d p o łu d n ie m w s a li p . S z y m a ń s k ie g o o d b y ło s ię p o s ie d z e n ie S e jm ik u P o w ia to w e g o o ra z W y d z ia łu p o d p rz e w o d n ic tw e m p ie rw sz e g o d e p u to w a n e g o p o w ia tu p . W r z e s iń s k ie g o . P o s ie d z e n ie to ro z p a try w a ło p rz e n ie s ie n ie d o ty c h c z a s o w e g o s ta ro s ty p . d r . E . P r ą d z y ń s k ie g o d o K o lb u s z o w e j , Z e b ra n i z a p ro s te s to w a li p rz e c iw te m u , u c h w a la ją c o d p o w ie d n ią re z o lu c ję , k tó r ą y r ę c z ą p . M in is tro w i d e le g a c i S e jm ik u p p .: D e re - o e c k i, B a lc e rs k i i T y lo c h . U c h w a lo n o n ie u rz ą d z ić p . S t a r o ś c ie P r ą d z y ń s k ie m u ż a d n e g o p o ż e g n a n ia , c z e k a ją c n a o d p o w ie d n ią o d p o w ie d ź , ja k ą o tr z y m a d e le g a c ja w W a rs z a w ie . R e z o lu c ja b o w ie m , p ró c z p r o te s tu p rz e n ie s ie n ia p . d r. P rą d z y ń s k ie g o ,
W ą b r z e ź n o , 6 s ie rp n ia 3 0 r.
S ta ty s ty k i, p ro w a d z o n e n a c a ły m o b s z a rz e k r a ju w y k a z u ją , ż e p rz e s tę p c z o ś ć m ia s t z m n ie js z a ć s ię p o w ię k s z a s ię , z w ła s z c z a n a te r e n a c h w s c h o d n ic h R z e c z y p o sp o lite j n o tu je s ię c o ra z w ię k sz e i z a s tr a s z a ją c e n ie ra z p rz e s tę p s tw a .
N a to m ia s t n a z a c h o d n ic h p o ła c ia c h k ra ju p r z e s tę p c z o ść , ja k w y n ik a z e s ta ty s ty k , z n a c z n ie s ię
o b n iż y ła . •; x i -
W m ie ś c ie n a s z e m s ta ty s ty k a p rz e s tę p c z o śc i z a m ie s ią c lip ie c w y k a z u je :
K ra d z ie ż z la só w — 1 w y p a d e k ; u s z k o d z e n ia c ie le s n e 3 w y p a d k i; k ra d z ie ż y z a n o to w a n o 1 8 , z ty c h n a ty c h m ia s t w y k ry to 1 5 -c ie ; p o ż a ró w p rz y -
p ro s i R z ą d o p o z o sta w ie n ie g o n a s ta n o w isk u s ta ro s ty p o w . w ą b rz e s k ie g o d la d o b ra P a ń s tw a i o g ó łu s p o łe c z e ń s tw a .
G d y b y d e le g a c i o trz y m a li n ie p rz y c h y ln ą o d p o w ie d ź , w te n c z a s o d b ę d z ie s ię p o ż e g n a n ie p . d r.
P rą d z y ń sk ie g o . W ty m c e lu w y b ra n o k o m is ję ,, w s k ła d k tó re j w c h o d z ą p p .: B a lc e rs k i, J e z ie rs k i, M a k o w sk i i W rz e s iń s k i, k tó r a to k o m is ja z a jm ie s ię o r g a n iz a c ją s p e c ja ln e g o z e b ra n ia . (x )
— P o w ia t o w y K o m e n d a n t P o lic j i p . P o d k o m i s a rz B in ia ś , w ró c ił z u rlo p u w y p o c z y n k o w e g o i o b ją ł u rz ę d o w a n ie . (-)
— I n s p e k c j a .
D e le g a t Z a rz ą d u O b w o d o w e g o F u n d u s z u B e z ro b o c ia w r T o ru n iu p .
Z a w is z ap rz y b y ł d o n a s z e g o m ia s ta , g d z ie p rz e p ro w a d z a k o n tro lę n a le ż n y c h w k ła d e k z a p ra c o w n ik ó w fiz y c z n y c h (ro b o tn ik ó w ), (-)
— J a k ą b ę d z ie m y m ie li p o g o d ę w s ie r p n iu . — A s tro lo g o w ie p rz e p o w ia d a ją , ż e m ie s ią c s ie rp ie ń
b ę d z ie d o s y ć p o g o d n y i c ie p ły , a le b u rz liw y . W d ru g ie j p o ło w ie z a jd ą c h ło d n e d n i i d o k u c z a ć n a m b ę d ą w ię k sz e o p a d y . P ie rw s z a d e k a d a m a b y ć p o g o d n a , p e łn a z a b u rz e ń a tm o s fe ry c z n y c h , P rz e jś c io - w o m a b y ć c h ło d n ie j. W d n ia c h o d 1 1 d o 2 0 s ie rp n ia ró w n ie ż b ę d z ie p o g o d n ie i b u rz liw ie . W ię k s z y c h o p a d ó w i o c h ło d z e n ia n a le ż y s ię s p o d z ie w a ć o k o ło 1 5 -g o . P o c z ą te k trz e c ie j d e k a d y b ę d z ie c ie p ły , p o te m p o g o d a s to p n io w o s ię p o g o rs z y . B ę d z ie n a w e t b a rd z o c h ło d n o i m g lis to .
— Z s t r z e la n ia B r a c t w a S t r z e le c k ie g o .
P o d c z a s o s ta tn ie g o s trz e la n ia B ra c tw a S trz e le c k ie g o z d o b y li n a g ro d y :
T a r c z p r e m j o w a '(p ły tk o w a ): I
n a g r. b r a t R o g o w s k i — 2 0 p k t., II n a g r. b r a t S w o b o d z iń s k i — 1 9 p k t., III n a g r. b r a t G ó ra ls k i — 1 9 p k t.
T a r c z p r e m jo w a :
I n a g r. b r a t R o g o w sk i — 5 1 p ., II n a g r.
b r a t L a n g e — 5 1 p ., III n a g r. b r a t G ó ra ls k i — 5 0 p k t.
— N a d z w y c z a j n e p o s ie d z e n ie R a d y M ie j s k ie j, z w o ła n e n a u b ie g ły p o n ie d z ia łe k w s p ra w ie e le k tro w n i, n ie o d b y ło s ię z p o w o d u n ie o d p o w ie d n ie j ilo śc i ra d n y c h , p o trz e b n y c h d o p ra w o m o c n y c h u c h w a ł. (x )
— K o n s u l H o z a k o w s k i u le g ł w y p a d k o w i s a m o c h o d o w e m u . W
u b ie g ły p o n ie d z ia łe k k o n s u l fra n c u s k i w T o ru n iu p
H o z a k o w s k iu le g ł w y p a d k o w i n a s z o s ie p o d W ie lk o łą k ą S a m o c h ó d s p o rto w y m a rk i „ C h ry s le r" , k ie ro w a n y p rz e z s a m e g o p . K o n s u la , w p a d ł n a d rz e w o , p o c z e m s to c z y ł s ię d o ro w u , n is z c z ą c z u p e łn ie p o d w o z ie . P a s a ż e ro w ie w y s z li z te j k a ta s tr o fy b e z ja k ic h k o lw ie k o b ra ż e ń . (-)
— N ie c h c ia ła iś ć d o „ V a t e r la n d u “ . Id a H in z , p rz y b y w s z y z N ie m ie c z a p a s z p o rte m d o O s tro w a , n ie c h c ia ła te ry to rju m P o ls k i o p u ś c ić , m im o , ż e c z a s p rz e p is a n y w p a s z p o rc ie , d a w n o u p ły n ą ł.
p a d k o w y c h z a n o to w a n o 1 w y p a d e k ; ż e b ra c tw o 1 , z a k łó c e n ie s p o k o ju p u b lic z n e g o 4 , P rz e k ro c z e n ia s a n ita rn e 4 w y p a d k i; p rz e k ro c z e n ia h a n d le w o -a d - m in is tra c y jn e 3 w y p a d k i; o p ils tw o z a n o to w a n o 4 ra z y . R ó ż n y c h d o n ie s ie ń s p o rz ą d z o n o 8 4 .
W s to s u n k u d o m ie s ią c a c z e rw c a p rz e s tę p c z o ś ć
■v lip c u z m n ie js z y ła s ię o p e łn e 5 0 p ro c e n t.
Z a w d z ię c z a ć to n a le ż y P o lic ji, k tó ra , p ra c u ją c in te n s y w n ie , w y k ry w a w k ró tk im c z a s ie w s z y s tk ie p ra w ie k ra d z ie ż e , c o z ło d z ie jo m u tru d n ia ic h „ b e z k a rn e " w y k o n y w a n ie n ie c n e g o p ro c e d e ru .
P o s te ru n k o w y m P . P , n a le ż y s ię p e łn e u z n a n ie z a ta k p e łn ą p o ś w ię c e n ia s łu ż b ę d la d o b ra o g ó łu .
1 I (x ). ;
N ie z b y t s p ie s z ą c ą s ię p . H in z o d s ta w io n o p rz y m u s o w o d o g ra n ic y . (x ).
— P ó ł c e n t n a r a p ie r z a s k ra d z io n o p e w n e j k o b ie c in ie w J a ra n to w ic a c h . D o c h o d z e n ie w to k u .
~ Z a le k k o m y ś ln e z a r ę c z e n ie w m ie j s c e p r z y s ię g i. J ó z e f S ta s iń sk i, la t 6 4 , p o ś re d n ik , z a m , w W ą b rz e ź n ie , z ło ż y ł w p ro c e s ie c y w iln y m z a r ę c z e n ie w m ie js c e p rz y się g i, ż e p o z w a n y w ty m p r o c e s ie W rz e sz c z y ń s k i je s t o b y w a te le m n ie m ie c k im i m a z a m ia r u c ie c d o N ie m ie c .
P o n ie w a ż z a rę c z e n ie to o k a z a ło s ię n ie p ra w d z i- w e m , S ta s iń s k i z a s ia d ł n a ła w ie o s k a rż o n y c h . S ę d z ia 4 b m . u z n a ł o s k a rż o n e g o w in n y m , i z a to z a s ą d z ił g o n a je d e n m ie s ią c w ię z ie n ia i 5 z ł, o p ła t s ą d o w y c h .
— B a c z n o ś ć p r z e d o s z u s t a m i. O d p e w n e g o c z a s u p o ja w ia ją s ię w P o z n a ń s k ie m i n a P o m o rz u fa łs z y w e 1 0 0 -z ło to w e b a n k n o ty , fa łs z e rz a m i k tó ry c h s ą ż y d z i: 3 1 -le tn i L ip ę S a m u e l, v e l S c h w a rtz - w a ld , v e l K a n a fa s ; d a le j 3 5 -le tn i Z ig m in tz S to lz e n - 'b e rg i T u c h Iz ra e l H u s c h . T y c h p ię c iu ż y d ó w o b
je ż d ż a ró ż n e m ie js c o w o ś c i, p u s z c z a ją c w o b ie g s fa łs z o w a n e p rz e z s ie b ie b a n k n o ty . N a le ż y p rz e to m ie ć s ię n a b a c z n o ś c i, a w ra z ie p o ja w ie n ia s ię k tó re g o z n ic h , z a trz y m a ć i o d d a ć w rę c e p o lic ji, k tó ^ a ic h p o s z u k u je .
— M ie s ię c z n y t a r g n a b y d ło i k o n ie , b io rą c p o d u w a g ę ż n iw a , b y ł d o ś ć lic z n y . S p ę d z o n o o g ó łe m : 3 6 9 k o n i, 8 ź re b a k ó w , 2 3 1 k ró w , 3 o w c e i 3 k o z y . Z a k o n ie p ła c o n o o d 2 0 0 d o 1 1 0 0 z ło ty c h , z a k r o w y 1 8 0— 5 0 0 z ło ty c h . Z e w z g lę d u n a b r a k g o tó w k i m a ło d o k o n a n o tra n z a k c y j. (x )
— C z y j e k u r c z a k i? N a P o s te ru n k u P o lic ji P a ń s tw o w e j w W ą b rz e ź n ie z n a jd u je s ię 1 4 k u rc z a k ó w , k tó r e o d e b ra n e z o s ta ły z ło d z ie jo m . (x )
— Z b ie r a jc ie o p a d łe o w o c e .
O w o c ę , k tó ry c h c z a s e m w ie le o p a d a z d rz e w a p rz e d w c z e śn ie , trz e b a c ią g le z b ie ra ć , g d y ż te s ą w s z y s tk ie p ra w ie ro b a c z y w e , a ro b a c z k i w y ła ż ą z n ic h p ó ź n ie j, c h o w a ją s ię w z ie m ię , a p o p e w n y m c z a s ie z a m ie n ia ją s ię w p o c z w a rk i. N a z im ę p o c z w a rk i z a s y p ia ją , a n a w io s n ę p rz e m ie n ia ją s ię d o p ie ro w ć m y , s k ła d a ją n o w e ja jk a w z a w ią z k a c h o w o c ó w -i p ro w a d z ą d a ls z y try b ż y c ia — w ilo ś c i z n a c z n ie w ię k s z e j; p a s o rz y ty te p rz y c z y n ia ją s ię d o o s ła b ie n ia c a łe g o d rz e w a .
O w o c e , k tó re s ą d ro b n e , k w a ś n e i c ie rp k ie , n ie n a d a ją
s ię d o je d z e n ia , a le m o ż n a je k r a ja ć i p o d d a w a ć d o s u c h e j
p a s z y b y d łu , k tó r ą z n a k o m ic ie z ja d a . T e o w o c e , k tó r e o p a
d a ją p rz e d s a m e m d o jrz e n ie m , m o ż n a s u s z y ć w p ie c u , a lb o
w y ra b ia ć z n ic h w in a , m a rm o la d y itp , J e d n a k n a le ż y p a m ię -
ta ć o ty c h ro b a c z y w y c h o d p a d k a c h , b y n ie le ż a ły w s a d z ie
n a z ie m i c z y tra w ie .
= = Str. 4 „G ŁO S W Ą BR ZESK I" N r. 91
— Czyja zguba? VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA N a Posterunku Pol. Państw,, ul. W olności, znajduje się czerw ona jaczka dzie
cięca. Praw ow ity w łaściciel m oże odebrać ją na Posterunku. (x).
— Płużnica. (W ykryta kradzież), W m aju b. r.
skradziono piekarzow i p. Bokocie row er, stojący na podw órzu. Energiczne dochodzenia, w szczęte przez tutejszy Posterunek P. P., ujawniły w tych dniach złodzieja, którym okazał się K azim ierz K ,, bez stałego m iejsca zam ieszkania. R ow er za
m ienił u Franciszka Bojary w W ieldządzu, a ten sprzedał do pow iatu Rypińskiego. Złodzieja przytrzym ano, a paserów podano do ukarania. (x).
— Urlop rozpoczął kom endant Posterunku p.
Ludw ikow ski, zastępuje go p. M ałolepszy,
Jg—S—!—.1. —.il—i.. .
HGFEDCBA
R U C H T O W A R Z Y S T W .
— Baczność M łodzież M ęska! Plenarne zebranie Stow.
K at. M łodzieży M ęskiej odbędzie się w środę, dnia 6-go b.
m . o godz. 8-ej w iecz. w sali w ikarjów ki. Z pow odu bardzo w ażnych spraw przybycie w szystkich pożądane. Zarząd.
— Baczność! Lekcje śpiewu Tow. Śpiew u M łodzieży Żeń
skiej „Św. Cecylji" w W ąbrzeźnie odbyw ają się nadal w e w torki i czw artki o godz. 7,30 w ieczorem w salce w ikar
jówki. Zarząd.
— Zebranie Stow . Pań M il. św . W ine, a Paulo odbędzie się w czw artek 7-go bm . o godz. 5-tej na sali m agistratu.
W ażne spraw y na porządku obrad, w ięc przybycie w szyst
kich Pań .czynnych konieczne. Zarząd,
— B ractwo Strzeleckie. W alne zebranie B ractw a Strze
leckiego z niżej podanym program em odbędzie się w sobo
tę, dnia 9 bm . o godz. 8 w iecz. w „Strzelnicy". W razie nie- dcstatecznej ilości członków nastąpi po pół godzinnej przer
w ie następne w alne zebranie, którego uchw ały stają się prawom ocne. Program : 1) Zagajenie. 2) W ybór całego za
rządu (prócz prezesa). 3) Zm iana statutu. 4) Spraw a loterji.
5) W olne głosy i zam knięcie. Zarząd.
Drak 1 nakład: „G łos W ąbrzeski11 B. Szczuka — W ąbrzatofe.
R edaktor odpowiedzialny: A lfons Szcznka — W ębrzd® ®.
Za dział ogłoszeń redakcja nie bierze odpow iedzialno^
'.■IŁ !""■___ U — "11. 1
