Dzisiejszy numer zawiera 4 strony Cena nojedyńczeęo egzemplarza 15 groszy BA
n • Z* ogłosz. pobiera »ię ed wieraza
* Ofif ZC-jiia, • mm. (7 łam.) 10 gr, za reklamy na łtr. 3-łam. w wiadomoiciach potocznych 30 gr na pierw- ezei łtr. 50 gr. Rabatu udziela tie przy częttem ogła
szaniu. „Głot Wąbrzaaki“ wychodzi trzy razy tygodn.
i to w poniedziałek, irodę i piątek. Skrzynka poczto
wa 23. Redakcja i adminiatracja ul. Mickiewicza M Telefon 80. Konto czekowe P. K. O. Pozna* 204,252, wekaped. miesięcznie 1,50 zł z od-
rrzedpiata
przez pocztę 20 grQPONMLKJIHGFEDCBA
Środa H aliny
Czw artek Julji i H eleny Piątek D ezyderjusza
D ziś w schód słońca 3,58 zachód Jutro „ „ 3,57 Pojut. „
„ 3,56 noszeniemWąbrzeźno, czwartek 22 maja 1930 r.
więcej. W wypadkach nieprzewidzianych, przy wstrzy
manie przedsiębiorstwa, złożeniu pracy, przerwaniu ko- snunikaeji, otrzymujący nie ma prawa tądr.c pozatermi-
n
7,55 7,57 7,58
Nr. 59 Rok X
Ku pamięci wiekopomnej encykliki.
W rocznicę ogłoszenia encykliki papieskiej „Rerum Novarum“ .
yfj drugiej połow ie ubiegłego stulecia, w skutek pogarszającego się coraz bardziej stanu m aterjal- nego klas pracujących, nie m ających nigdzie opar
cia, — robotnicy coraz liczniej, w brew w rodzonem u poczuciu m iłości Boga i O jczyzny, w stępow ać za
częli do szeregów socjalistycznych.
To skłoniło O jca św , Leona X III, zw anego Pa
pieżem Robotników, że w dniu 15 m aja 1891 r.
ogłosił odezw ę, t, zw , encyklikę ,,R erum N ovarum“
(rzeczy now e) o ludzie pracującym ,
Leon X III był bow iem nietylko w ielkim Papie
żem , ale zarazem genjalnym m yślicielem i św ietnym obserw atorem zjaw isk społecznych. O bserw ując i rozum iejąc istotę now oczesnych zatargów św iata pracy z klasą kapitalistów , przeczuł upadek m oral
ny ludu pracującego, a tern sam em groźbę katastro
fy społecznej, o ile nie w niesie się do tych stosun
ków w artościow ego czynnika etyki chrześcijańskiej.
Zdając sobie dokładnie spraw ę z faktu, że no
w oczesne organizm y narodow e nie w yży ją bez m a
sow ej produkcji m aszynow ej, żć w ielki przem ysł jest niezbędnym w arunkiem ich istnienia — Leon X III spostrzegł całą doniosłą rolę now oczesnej kla
sy robotniczej, któr^ stanowi filar dzisiejszego gm achu gospodarczego'narodów , filar, którego m o
ralna w artość zadecyduje o trw ałości danego spo
łeczeństwa.
To też encyklika ,,R erum N ovarum ", oparta tyl
ko na etyce chrześcijańskiej i praw ach przyrodzo
nych człow ieka, bez cienia klerykalizm u, w skazała św iatu, w jaki sposób w inny być urządzone stosun
ki w państw ach, jeżeli zapanow ać m a w nich do
brobyt,
,,Papież R obotników " napiętnow ał krzyw dę, w y
rządzoną im przez kapitalistów , potępił socjalizm jako antychrześcijański system i jako ruch zagra
żający spokojowi pow szechnem u, w szystkie w ar
stw y w ezw ał do zgody i porozum ienia na gruncie religji katolickiej, w końcu nakreślił obraz społe
czeństwa, w którem nie pow inno być ani w yzyski
w anych, ani też w yzyskiw aczy,
I to w łaśnie zrozum ienie tajem nicy now oczes
nych stosunków społecznych w encyklice Papieża- socjologa zaw arte, stanow i sekret jej dzisiejszej św ieżości i aktualnej w artości także i d’a chw ili obecnej. D latego też encyklika „R erum N ovarum "
od lat blisko 40-tu jest podstaw ą, pobudką i hasłem ruchu społecznego, opartego na chrzęścijanizm ie.
D zisiaj, kiedy R osja bolszew icka pokazała jas
no, jak w ygląda zapow iedziane długo przedtem
„socjalistyczne państw o przyszłości", kiedy w Eu
ropie rosną prądy zrozum ienia w artości religji, — w iekopom na encyklika nabiera specjalnego znacze
nia, jak i głęboka m yśl w ielkiego papieża Leona X III-go.
N a przyszły rok o tym czasie przypadnie czter
dziesta rocznica tej w iekopom nej encykliki „R e
rum N ovarum ", I niewątpliw ie lud pracujący odda genjalnem u „Papieżow i R obotników " specjalną cześć, co będzie zarazem pouczającem przypom nie
niem dla św iata w ielkich Jego idei.
L. Ł.
Przed zwołaniem Sejmu
Klub Narodowy przeciwko Marszałkowi Piłsudskiemu.
W A R SZA W A , 20. 5. Teł, w ł.
W sytuacji politycznej w zw iązku z upływ ają
cym za trzy dni term inem konstytucyjnym zw oła
nia nadzw yczajnej sesji sejm ow ej nie nastąpiła ża
dna zm iana. Jak już donosiliśm y, P, Prezydent po naradzie z M arszałkiem Piłsudskim i prem jerem Sławkiem postanow ił Sejm zw ołać w czw artek e- w entualnie w piątek.
Zwołanie Sejmu i Senatu na dzień 23 maja.
WARSZAWA. Pan Prezydent Rzeczypospoli tej zwołał Sejm i Senat na sesję nadzwyczajną na dzień 23 bm.
WARSZAWA, 21. 5. (Tel. wł.) P. Prezydent Rzplitej podpisał wczoraj następujący dekret:
Zarządzenie P. Prezydenta Rzplitej w sprawie zwołania Sejmu na sesję nadzwyczajną. Na podsta-
Pogrzeb śp. biskupa śląskiego Lisieckiego odbył się w Katowicach.
Katowice, 19 m aja.
W dniu dzisiejszym o godz, 9 rano rozpoczął się pogrzeb ś, p. ks, biskupa dr. A rkadjusza Lisiec
kiego,
N a nabożeństwie Pana Prezydenta R zplitej re- prezentotw ał w ojew oda śląski dr. G rażyński. W oj
sko reprezentow ał dow ódca O , K. 5 gen. dyw izji Stanisław W róblew ski, Wśród duchowieństwa znaj
dowali się ks. biskupi Kubina i Okoniewski, biskup sufragan Tom czak, przedstaw iciele kapituł z całej Polski, oraz księża z djecezji śląskiej.
Po uroczystem nabożeństw ie, w czasie którego chór katedralny pod batutą ks, prof, G aydy odśpie-
Przyjaźń polsko-czechosłowacka na Kongresie Eucharystycznym w Kartaginie
Pielgrzym ka polska na K ongres Eucharystyczny w K artaginie odbyw ała w spólną podróż z N eapolu oraz z K artaginy z pielgrzym ką czecho-słow acką pod przewodnictwem opata i senatora Zaw orala z Pragi.
W spólna podróż przyczyniła się do w iększego jeszcze zacieśnienia stosunków pom iędzy dw iem a bratniem i pielgrzym kam i oraz do w ym iany serdecz
nych uczuć,
W drodze pow rotnej częstym i gośćnT. pielgrzym ki czecho-słow ackiej byli JJ. EE. Księża Biskupi
Klęska powodzi w województwie stanislawowskiem.
Setki domów zagrożonych.
K lęska pow odzi na terenie w ojew ództw a stani
sławow skiego przybrała w ielkie rozm iary.
W ładze adm inistracyjne w ydałv szereg zarzą
dzeń, organizujących akcję ratunkow ą. W pow iecie kołom yjskim w ezw ano pom ocy w ojska.
W pow iecie kołom yj skim stan w ody na Prucie podniósł się o 3,85 m . ponad stan norm alny, W ko
łom yj skiem ew akuow ano 3 dom y, w O pszenicy 15, w gm inie Sobów zalana została rafiner ja nafty o- raz dw a dom y, w K niaźdw orze ew akuow ano 19 do
m ów a 91 jest zagrożonych, w W ierbiążu zagrożo
nych jest 200 dom ów , w pow iecie kossow skim stan w ody na C zerem oszu w yższy jest o 2,85 m , ponad norm alny.
D roga do Żabiego zalana.
N iezw ykłą sensację w kołach politycznych w y
w ołała w iadom ość o tajnych naradach K lubu N a
rodow ego z „C entrolew em ", K lub N arodow y zapro
ponow ał podobno „C entrolew ow i" w yrażenie votum nieufności nietylko rządow i prem jera Sław ka, lecz indyw idualnie M arszałkow i Piłsudskiem u. „C entro
lew " na razie nie pow ziął w tej spraw ie ostatecznej decyzji.
wie art, 25 Konstytucji zwołuję Sejm do miasta stoi. Warszawy na sesję nadzwyczajną od dnia 23 maja 1930 r.
Warszawa, dnia 20 maja 1930 r.
Prezydent Rzplitej ( — ) I. Mościcki.
Prezes Rady Ministrów: ( — ) Sławek.
< — :—
w ał m szę żałobną przy w spółudziale artystów ope
ry katowickiej, ks, biskup K ubina w ygłosił podnio
słe kazanie w języku polskim i niem ieckim , poczem ks. biskup Okoniewski odpraw ił w raz z duchow ień
stw em m odły przy trum nie, a o godz 11,45 ks. bis
kup O koniew ski odprow adził w asyście duchow ień
stw a zw łoki do kaplicy kościelnej.
Za trum ną postępow ała rodzina, jakoteź p w o
jew oda dr. G rażyński i gen, W róblewski. W śród śpiew u „Salve R egina" złożono trum nę do grobow ca w kaplicy kościelnej, a orkiestra w ojskow a odegra
ła m arsza żałobnego Chopina.
Przeździecki i Okoniewski. G łęboki znaw ca spraw unijnych K s. B iskup D r. H, Przeździecki m iał spo
sobność do zapoznania katolików czechosłow ackich, interesujących się bardzo tern zagadnieniem , z roz
w ojem idei i prac około zjednoczenia K ościołów w Polsce Z drugiej strony częstym gościem piel
grzym ki polskiej był opat Zaw oral, Przy pożegna
niu bardzo serdecznem nastąpiła w ym iana obraz
ków pam iątkow ych.
---o---
Mosty zniszczone.
W C zerem oszu utonęły dw a konie z pow ozem . K om unikacja m iędzy K ossow em i Śniatynem przer
w ana, Rów nież przerw ana kom unikacja K ossów—
Żabie,
W Pistyniu zalany został budynek posterunku policji i 16 dom ów, W pow iecie nadw órniariskim stan w ody na Prucie jest w yższy o 2 m etry ponad norm alny, na B ystrzycy o 2,80 m , W pow iecie śnia- tyńskim stan w ody na Prucie w yższy o 2,20 m . nad norm alny, na C zerem oszu o 1,30 m .
Ew akuow ano w pow iecie śniatyńskim 85 do
m ów , w czem w sam em Załuczu 50, W pow iecie
stanisławow skim poziom w ody na B ystrzycy nad-
w óm iańskiej podniósł się do 3 m , ponad norm alny.
Str. 2 „GŁOS WĄBRZESKI44 ■■ — - :.; r^sssss Nr. 59 =
Zainteresowanie poźyezką budowlaną na prowineji. SRQPONMLKJIHGFEDCBA
Z a in te re s o w a n ie n o w o e m ito w a n ą p re m jo w ą p o ż y c z k ą b u d o w la n ą n a p ro w in c ji je s t b a rd z o d u ż e . Z e w s z y stk ic h s tro n o trz y m u je m y w ia d o m o ś c i o z a in te re s o w a n iu się ty m n o w y m p a p ie re m p a ń s tw o w y m p rz e z s fe ry g ie łd o w e i fin a n s o w e c a łe g o k ra ju , S ą d z ą c z te g o ro z g ło s u , ja k i o s ią g n ę ła n o w a p o ż y c z k a je s z c z e p rz e d ro z p o c z ę c ie m s u b s k ry p c ji, b ę d z ie o n a w e d łu g w s z e lk ie g o p ra w d o p o d o b ie ń s tw a p o k ry ta w c ią g u k ilk u d n i z d u ż ą n a d w y ż k ą .
S iłą a tra k c y jn ą , p rz y c ią g a ją c ą ju ż d z iś s z e ro k ie w a rs tw y s p o łe c z e ń s tw a , s ą n ie b y w a łe m o ż liw o ś c i w y g ra n e j, ja k ie p o ż y c z k a ta d a je w u s ta lo n y m p la n ie lo s o w a n ia p re m ij. R ó w n ie ż n is k a c e n a o b lig a -
Ujawienie osmtv w cukrowii cheioiiffiskiej.
Aresztowanie dyrektora i chemika.
T O R U 1 Q , W z w ią z k u z u ja w n ie n ie m n a d u ż y ć w d o s ta w a c h n a w o z ó w s z tu c z n y c h z n a k a z u w ła d z p ro k u ra to rs k ic h a re s z to w a n o d z iś d r. L a n g e g o , d y re k to ra c u k ro w n i w C h e łm ż y , o ra z in ż . c h e m ji B u - s c h a p o d z a rz u te m o s z u k a ń c z y c h m a n ip u la c y j p rz y d o s ta rc z a n iu s a le try c h ilijsk ie j p la n ta to ro m b u ra k ó w c u k ro w y c h . J a k s ię d o w ia d u je m y , s z k o d y , k tó re z te g o p o w o d u p o n ie śli in te re s o w a n i ro ln ic y , s ię g a ją s e te k ty s ię c y z ło ty c h . O s z u s tw o to u p ra w ia n e b y ło o d s z e re g u la t a p o le g a ło n a te rn , ż e d o s a le try c h ilijsk ie j d o s y p y w a n o o k o ło 3 0 d o 4 0 p ro c .
535 mililonów zlotyeh rocznie
wynosi ogólna suma komornego w calem państwie.
W A R S Z A W A , 2 0 . 5 . M in is te rs tw o R o b ó t P u b lic z n y c h ro z e s ła ło d o w s z y stk ic h m ia st, lic z ą c y c h p o n a d 2 5 ty s ię c y m ie s z k a ń c ó w , k w e stjo n a rju sz , d o ty c z ą c y w y s o k o ś c i c z y n sz ó w m ie s z k a n io w y c h . K w e s tjo n a rju s z te n p o s łu ż y d la o b lic z en ia d o k ła d n e g o
Kredyty dla rzemiosła
w Banku Gospodarstwa Krajowego.
W A R S Z A W A . N ie b a w e m u ru c h o m io n e m a ją b y ć w B a n k u G o s p o d a rs tw a K ra jo w e g o z n a c z n e k re d y ty d la rz e m io s ła . Z g o d n ie z d e c y z ją p re z e s a b a n k u g e n . G ó re c k ie g o n a tę ż e n ie k re d y to w e d la rz e m io s ła w ro k u b ie ż ą c y m m a b y ć d o p ro w a d z o n e d o p o z io m u z ro k u 1 9 2 8 . W r, 1 9 2 8 rz e m io s ło o - trz y m a ło ja k w ia d o m o z B . G , K , 1 3 m iljo n ó w z ło ty c h k re d y tu .
22 podpaleń w kwietniu.
P O W IA T W Ą B R Z E S K I N A P IE R W S Z E M M IE J S C U .
IV ub. miesiącu zgłoszono 64 pożarów.
W u b ie g ły m m ie s ią c u z g ło s z o n o w P o m o rs k ie m S to w a rz y s z e n iu U b e z p ie c z e ń w T o ru n iu 6 4 p o ż a ró w , w te j lic z b ie trz y w y p a d k i p o ż a ru z g ło s z o n o w s a m y m T o ru n iu . W p o w ie c ie to ru ń sk im ró w n ie ż z g ło s z o n o 3 p o ż a ry . Największą ilość pożarów
z g ło sz o n o w u b . m ie s ią c u w p o w ie c ie w ą b rz e sk im
(7), w p o w ie c ie lu b a w s k im (6 ), w p o w ie c ie b ro d n ic k im (7 ), w p o w ie c ie tu c h o lsk im (4 ), w p o w . c h o jn ic k im (9 ), w p o w , g n ie w sk im (3 ), w p o w . k a r
tu s k im (3 ) itd .
O g ó ln a s u m a s z k ó d w y rz ą d z o n y c h w y n o si 2 8 7 ,6 9 7 z ł. P rz y c z y n ą p o ż a ró w b y ło w 23 wypad kach p o d p a le n ie , w 1 1 n ie o s tro ż n o ść , w 3 is k ry , w 6 s a m o z a p a le n ie , w 1 3 w y p a d k a c h d e fe k t k o m in a . W d w ó c h w y p a d k a c h p o ż a r s p o w o d o w an y z o s ta ł p rz e z d z ie c i.
Ulgi podatkowa dla rzemiosła.
W ty c h d n ia c h M in iste rstw o S k a rb u , z a p o d p i
s e m w ic e m , G ro d y ń s k ie g o ro z e sła ło d o Iz b S k a rb o w y c h k ilk a o k ó ln ik ó w , w p ro w a d z a ją c y c h p o w a ż n e u lg i p o d a tk o w e d la rz e m ie śln ik ó w .
O k ó ln ik i te b ę d ą p o d a n e d o w ia d o m o ś ci u rz ę d ó w s k a rb o w y c h . O k ó ln ik p ie rw sz y d o ty c z y ś w ia d e c tw p rz e m y s ło w y c h rz e m ie śln ic z y c h . D a w n e z a rz ą d z e n ia m in iste rstw a z w a ln ia ły rz e m ie ś ln ik ó w p ro w a d z ą c y c h z a k ła d y s w e i z a ję c ia b e z p o m o c y , w z g lę d n ie p rz y p o m o c y je d n eg o c z ło n k a ro d z in y , a lb o je d n e g o n a je m n e g o p ra c o w n ik a o d s k ła d a n ia z e z n a ń i o p ła c a n ia p o d a tk u p rz e m y s ło w e g o o d o b ro tu , N a to m ia s t rz e m ie ś ln ic y i rę k o d z ie ln ic y ta c y b y li z m u s z a n i d o w y k u p ie n ia ś w ia d e c tw a p rz e m y s ło w e g o V III k a te g o rji.
O b e c n ie m in iste rs tw o w y ja ś n ia , ż e n a le ż y się p rz y s to s o w a ć d o o rz e c z e n ia S . N . i ż e rz e m ie śln ic y w y m ie n io n e j k a te g o rji z w o ln ien i s ą ró w n ie ż o d o - b o w ią z k u w y k u p ie n ia ś w ia d e c tw a p rz e m y sło w e g o . O ile je d n a k k to k o lw ie k z ta k ic h rz e m ie ś ln ik ó w s p rz e d a j e s w o je w y ro b y w o d d z ie ln y m lo k a lu h a n d lo w y m , to ta fu n k c ja w y m a g a ś w ia d e c tw a s p e c ja l
n e g o .
c y j p rz y c z y n ia s ię d o z a c h ę ty k u p ie n ia te j p o ż y c z k i p rz e z s z e ro k ie k o ła lu d n o ś c i. S fe ry g ie łd o w e z a ś o b lic z a ją n a s z y b k ą z w y ż k ę k u rs u ty c h o b lig a cy j p o w p ro w a d z e n iu ic h n a g ie łd y . D o o d d z ia łó w b a n k ó w i u rz ę d ó w p o c z to w y c h n a p ro w in c ji n a p ły w a ją z e w s z ą d z a p y ta n ia o s z c z e g ó ły e m isji te j p o ż y c z k i ja k ró w n ie ż o te rm in s u b s k ry p c ji. D la te g o te ż p o d a j e m y , ż e s u b sk ry p c ja o d b y w a ć s ię b ę d z ie o d d n , 2 -g o d o 1 6 -g o c z e rw c a r, b , w e w s z y s tk ic h o d d z ia ła c h b a n k ó w , b io rą c y c h u d z ia ł w S y n d y k a c ie G w a ra n c y jn y m o ra z w e w s z y s tk ic h u rz ę d a c h p o c z to w o - te le g ra fic z n y c h n a te re n ie c a łe g o p a ń stw a .
p ia sk u i w te n s p o s ó b s p rz e d a w a n o p la n ta to ro m b u ra k ó w c u k ro w y c h fa łs z y w y n a w ó z s z tu c z n y ja k o p e łn o w a rto ś c io w y , R o ln ic y ju ż o d k ilk u la t s k a r
ż y li się n a z łe u ro d z a je b u ra k ó w c u k ro w y c h n a P o m o rz u i w s ą sie d n ic h p o w ia ta c h w o je w ó d z tw a w a r
s z a w s k ie g o , n ie p o d e jrz e w a ją c p rz y c z y n te g o z ja w isk a . O b e c n ie d o p ie ro w y s z ło n a ja w , ż e p o w o d e m z ły c h u ro d z a jó w b u ra k ó w c u k ro w y c h b y ł fa ł
s z o w a n y n a w ó z s z tu c z n y , w k tó ry z a le ż n i fin a n s o w o o d c u k ro w n i w C h e łm ż y p ro d u c e n c i m u s ie li z a o p a try w a ć s ię w te j w ła ś n ie c u k ro w n i.
e fe k tu p o d w y ż k i k o m o rn e g o n a rz e c z fu n d u s z u m ie sz k a n io w e g o .
N a p o d s ta w ie p o sia d a n y c h m a te r ja łó w o k re ślo n o , iż o g ó ln a s u m a k o m o rn e g o p ła c o n e g o w c a łe m p a ń s tw ie , w y rio si 5 3 5 m iljo n ó w z ło ty c h ro c zn ie .
P o z a te m w y d a n y z o s ta ł o k ó ln ik w s p ra w ie rz e m io s ła s p o ż y w c z e g o . D o ty c h c z a s p ie k a rz e , w ę d li- n ia rz e , m a sa rz e i rz e ź n ic y p ła c ili s ta w k ę 2 -p ro c e n - to w ą o d o b ro tu . M in is te rstw o z a z n a c z a , ż e n a le ż y o b lic z a ć w ty c h w y p a d k a c h p o d a te k w e d łu g z n iż o n e j s ta w k i, m ia n o w ic ie 1 p ro c ., p rz y c z e m o b o ję tn e je s t, c z y d a n y rz e m ie ś ln ik b ra n ż y s p o ż y w c z e j s p rz e d a j e sw ó j w y ró b sa m , ja k o d e ta lista , c z y te ż z a p o ś re d n ic tw e m in n y c h s k le p ó w , n a le ż ą c y c h d o o só b trz ec ic h .
R o z e s ła n y te ż z o s ta ł o k ó ln ik d o w ła d z lo k a l
n y c h s k a rb o w y c h w s p ra w ie p o w o ły w a n ia rz e c z o z n a w c ó w d o s p ra w p o d a tk u o b ro to w e g o z p o śró d k a n d y d a tó w z g ło s z o n y c h p rz e z Iz b y R z e m ie ś ln ic z e . D o ty c h c z a s rz e m ie śln ic y b y li z u p e łn ie p o m ija n i.
O k ó ln ik m in iste rs tw a p o le c a z a p ra sz a ć w m ia rę p o trz e b y rz e c z o z n a w c ó w — rz e m ie śln ik ó w .
Bunt więźniów w Rawiczu.
Dzięki energji straży więziennej bunt wczas stłumiono.
P O Z N A Ń . J e d n o z p is m d o n o si z R a w icz a , ż e W ta m te j s z e m w ię z ien iu k a rn e m w y b u c h ł w n ie d z ie lę b u n t i trw a ł je s z c z e p rz e z d z ie ń w c z o ra js z y . P o w o d e m z a b u rz e ń m ia ło b y ć p o d o b n o w y k ry c ie p la n u u c ie c z k i w ię k s z e j lic z b y w ięź n ió w , k tó rz y w y b ili ju ż w ię k s z y o tw ó r w ś c ia n ie w ię z ie n ia i z a o p a trz y li się w s z ta b y ż e la z n e , k tó re m i m ie li o b e z w ła d n ić s łu ż b ę . W ó w c z a s s p o strz e ż o n o p rz y g o to w a n ia d o u c ie c z k i i u n ie m o ż liw io n o ją , a le ró w n o c z e ś n ie w y w o ła ło to b u n t w ś ró d w ięź n ió w . N a m ie j
s c e w y p a d k u p rz y b y ł z L e s zn a p ro k u ra to r s ą d u o - k rę g o w e g o c e le m p rz e p ro w a d z e n ia d o c h o d z e ń .
Cudowne uratowanie
królewicza jugosłowiańskiego
B IA Ł O G R Ó D , D o n o sz ą tu o w y p a d k u , ja k i się z d a rz y ł w ro d z in ie k ró le w s k ie j i k tó ry o m a ło c o n ie p o c ią g n ą ł z a s o b ą ś m ie rc i s y n k a k ró la A le k s a n d ra ,
M ia n o w ic ie n a b a lk o n ie p a ła c u le tn ie g o b a w iła s ię k ró lo w a z d z ie ćm i, p rz y c z e m m a ły T o m is ła w , d z ie c k o z n a tu ry b a rd z o ż y w e , w s p ią ł się n a p o rę c z i s p a d l. Z a jś c ie to o b s e rw o w ał ż o łn ie rz s to ją c y n a w a rc ie , n a d b ie g ł i p o c h w y c ił le cą c e g o c h ło p a k a w ra m io n a . M a ły T o m is ła w w y s z e d ł b e z s z w a n k u .
U ra d o w a n y k ró l n a ty c h m ia s t z w o ln ił ż o łn ie rz a z d a lsz e j s łu ż b y w o js k o w e j, d a ł m u n a g ro d ę w w y s o k o ś c i 3 0 ty s ię c y d in a ró w (1 5 ty s . z ło ty c h ) i w y z n a c z y ł m u d o ż y w o tn ią p e n sję .
Tylko do 25 maja.
przyjmują listowi przedpłatę „Głorv Wąbrze- skiego “ na czerwiec. Spiesz się zatem z zamó
wieniem.
0 potrzebie reogranizacji systemu podatkowego.
K w e stja p o d a tk o w a w P o lsce w y m a g a ja k n a jry ch lej d ro b ia zg o w e j re w iz ji p rz e z c z y n n ik i p ra w o d a w c z e i rz ą d z ą ce . D ziś ta sp raw a w sk u tek je j w ad liw eg o u stro ju s ta ła się n a j
c ię ż sz ą p la g ą sp o łe cz eń stw a. W m ia rę o b n iż a n ia się z d o ln o śc i p ła tn icz y c h n a ro d u p o d n o si się w y so k o ść p o d a tk ó w , to p rze c ie ż d a je się z a o b se rw o w a ć ju ż o d 2 -c h la t, a to je st n a jk ary g c d n ie jszy m b łęd e m g o sp o d a rk i p a ń stw o w e j, n ie z g o d n e z z asa d ą e k o n o m ji i w o g ó le z lo g ik ą . S p o łe c ze ń stw o p o lsk ie jest c ierp liw e i o fia rn e — p o św ię ca ło ż y c ie i k re w d la o jc z y zn y , p o św ię c i i m ien ie , in n a rz e c z, c z y p rz e c ią g n ięc ie te j s tru n y n ie z e m śc i się n a n a sz ej g o sp o d a rc e i o b y w a te l, a ra cz e j n a ró d z a sw ą c n o tę o fia rn o śc i n ie b ę d z ie n a g ro d z o n y c h ło s tą n ę d z y ,
A le ć n ie o w y so k o śc i p o d a tk u jak o ta k ie g o c h c ie lib y śm y tu ro zw aż ać , lec z o sp o so b ie jeg o w y m ie rz a n ia . T u w łaśn ie tk w i n a jw ię k sz e z ło , tu sp o ty k a m y się z h o re n d a ln e m i z ja
w isk a m i. S p o só b w y m ie rz an ia p o d a tk u z am ien ił te n św ięty o b o w iąz ek o b y w a tela w z g lę d em p a ń s tw a w c ięż k i h a rac z n iew o ln icz y . W e ź m y n p . p o d a tek d o c h o d o w y ; P rze p is a rt.
5 8 -g o u sta w y o p o d a tk u d o c h o d o w y m z r. 1 9 2 5 z aw ie ra p o sta n o w ien ie , ż e w raz ie w ątp liw o śc i co d o d o k ład n o ści i p raw d ziw o śc i z ez n ań p ła tn ik a o d o c h o d z ie o rg an w y m ie
rza jąc y p o d a te k ż ąd a w y ja śn ie ń ja k ró w n ie ż p rz ed ło ż e n ia k sią g ra c h u n k o w y c h i g o sp o d a rc zy c h , z a ś p rze p is a rt. 6 3 u stę p 1 -sz y te j sa m ej u sta w y z a w ie ra z a s trz eż e n ie, ż e p o d staw a o b lic z an ia d o c h o d u d la w y m ia ru p o d a tk u d o c h o d o w e g o n ie m o ż e b y ć p rz y ję ta o d m ie n n ie c d z ło ż o n e g o z e z n a n ia p o d a tn ik a , je że li p rz ed te m n ie d a n o m u sp o so b n o ści d o u d z ielen ia w y jaśn ie ń w ła d z y w y m ie rza jąc e j p o d a te k . P ię k n ie , z u p e łn ie lo g icz n ie — n ie sa m o w o la o rg an u w y m iaro w e g o , a słu szn o ść w y p ły w ają ca z d o w o d ó w i z e zn a ń p o d a tn ik a o k re śla w y so k o ść p o d a tk u . J e d n a k ż e co d a le j m ó w i p raw o d aw stw o - N a jw y ż sz y T ry b u n a ł A d m . o rz e k ł (o rz e c z e n ie z 1. III. 1 9 2 9 r. L . R . 3 5 2 8/2 7), ż e sa m o w e zw a n ie d o p rz ed ło ż en ia k siąg g o sp o d a rc z y ch w m y śl a rt. 5 8 w sp o m n ia n ej u staw y n ie c zy n i z a d o ść w y m a g an io m a rt. 6 3 u stę p 1, t. j. n ie stan o w i w y jaśn ie n ia p o d a tn ik a i nie stanowi prze
szkody do przyjęcia obliczenia dochodu odmiennie od zło
żonego zeznania. N a p o d sta w ie w ię c c z e g o , n a m iło ść B o sk ą , w y m ierza się w y so k o ść p o d a tk u d o c h o d o w eg o ? P o z o sta w ia się to w sze ch w ied z ąc em u i n ie o m y ln e m u o rg a n o w i w y m iaro w e m u , k tó ry w m y śl p o w y ższ eg o o rze cz en ia le p ie j w ie ile p o d a tn ik m a d o c h o d u n iż o n sa m . C ie k aw e sk ą d o r
g a n te n b ierze d a n e , b o ć z ez n an ie p o d atn ik a , je g o k się g i ra c h u n k o w e i d o w o d y s ą n ie m ia ro d ajn e — p o z o sta je ty lk o p o w ietrz e i w ła sn e w id zim isię , A z ja k ie jże ra cji p o d a tn ik je s t k a ra n y jeż eli n ie z ło ż y w p rz e p isa n y m te rm in ie sw e g o n ic n iez n ac zą ce g o z e zn a n ia ? C z y n ie je st to a n o m a lja ? K o m isja w y m iaro w a n ie je st p rze c ie ż n ie o m y ln ą , b o ć s k ła d a się z lu d zi, w ię c też p o p e łn ia b łę d y św ia d o m ie, c z y n ie św ia d o m ie , a le p o p e łn ia, a o fia ra m i ty ch p o m y łe k są n a jcz ę śc ie j jak n aju cz ciw si p o d a tn ic y .
W e źm y p o d a te k o b ro to w y : W ty ch d n iac h p rz y p a d k o w o sły sz a łe m b iad a n ia m iesz k ań c a w si K sią ż k i. Z a jm u je się o n p o śred n ic tw em sp rz ed a ż y n a rz ę d zi ro ln ic z y c h . C a łe je g o p rze d się b io rstw o p o le g a n a tem , ż e z n a laz łsz y n a b y w cę n a ja k ie ś n a rzę d z ie ro ln ic ze , z aw ia d am ia s k ła d n ik a w B y d g o sz cz y i te n w y sy ła n a rzę d z ie d a n e m u re fle k ta n to w li, a p o śre d n ik o w i p ła ci p ro w izję. T a k iĄ p ro w iz ji z a c ały 1 9 2 9 ro k o trz y m a ł c o ś k o ło 2 5 0 z ł. (n ie w ię c ej). T e m u to p o ś re d n ik o w i w y m ierzo n o p o d a te k o b ro to w y , a z a p o d sta w ę p rz y ję to su m ę o b ro tu 1 5 0 0 zł, (? ? ?) W id ziałem jak ó w n ie sz cz ę śliw y p o śred n ik , w ie lk ie c zy n iąc y o b ro ty , g ło w ił się w ra z z są sia d am i n a d z n alez ie n ie m tu p o d sta w y d o w y m iaru p o d a tk u o b ro to w e g o . W k o ń c u p rzy sz li d o w n io sk u , ż e p e w n ie d late g o m u si z ap ła cić p o d a te k o b ro to w y , ż e p o ś re d n i
c z y ł p rz y sp rz ed a ż y je d n e g o k ie ra tu i je d n ej sie c zk a m i, k tó re ja k n a je g o n ie szc z ęśc ie, a b y p rz ed s ta w ia ły ja k ą ś w a r
to ść , m u sz ą się o b ra ca ć (au ten ty c zn e ).
T a k ie i ty m p o d o b n e k w ia tk i p o d a tk o w e są d z iś n a p o rz ąd k u d z ie n n y m . A p rz e cie ż n ic ta k n ie ro zg o ry cz a i n ie d e p raw u je o b y w a tela , ja k n iesłu sz n y i n ie sp ra w ie d liw y w y m ia r p o d atk u .
C zy ż n ie p o trz e b n a je st ja k n a jw cz eśn iejsza reo rg a n i
z a c ja sy ite m u p o d a tk o w e g o ?
M . K o rn ac k i,
UROCZYSTOŚĆ W STÓW. MŁODZ, ŻEŃSKIEJ.
„Święto Druchen".
W d n iu 2 5 m aja w o s ta tn ią n ie d z ielę m iesiąc a „ M a rji"
p rz y p a d a n a jw ięk sz a u ro c z y sto ść S to w arzy sz en ia „ Ś w ię to D ru h e n " . J e s t to u ro c z y sto ść w c z a sie k tó re j ra z n a ro k u jaw n ia się n a z ew n ą trz d ź iała ln o ść S to w a rz y sze n ia . P rz e z w y słu ch a n ie M sz y św ., p rz y s tą p ie n ie d o S to łu P a ń jk ie g o d a - je m y o b raz n a szy c h n a jg o rę tsz y c h u c z u ć relig ijn y c h , a p rz ez o d n o w ien ie p rz y rz e c z eń c z eść , ja k ą m a m y d la K ró lo w e j K o ro n y P o lsk ie j, a n a sze j sz c z eg ó ln e j P a tro n k i.
W ty m te ż o k re s ie p ro sim y se rd e cz n ie z a w sz e d la n a s o fia rn e O b y w a te lstw o o p o p a rcie m o ra ln e i fin a n so w e . N ie c h o d z i tu o rz e cz y w ie lk ie, c za sy d z isie jsze są d la w s zy s t
k ich c ięż k ie, ro z ch o d z i się o d ro b n y , a le se rd ec z n y i s z c z e
ry d a te k n a ro z w ó j n a sze g o S to w a rzy sz e n ia .
S p raw ie słu ż!
Czyś pozyskał choć jednego członka dla
L. 0. P. P.
Nr. 59 „GŁOS WĄBRZESKI" = Str. 3 Ill PONMLKJIHGFEDCBA
d'n
Olezwa Towarzystwa (zytelai LnUcwei w WąhrzeźniE-
W niedzielę, 18 maja, obchodzono w PoznaniuPONMLKJIHGFEDCBA 50-lecie istnienia Towarzystwa Czytelni Ludowych
T. C. L.
Jakie zasługi wykazało Towarzystwo to za cza
sów zaborczych na ziemi poznańskiej, pomorskiej i śląskiej, o tern piszą dzienniki stołeczne i wiedzą : dobrze ci, którzy w Towarzystwie tern czerpali po-
L krzepienie ducha polskiego i którzy sami czynnie
* tego ducha u rodaków naszych podtrzymywali.
tej chlubnej pracy oświatowej Towarzystwa Czyi. Lud. miał swoje górne chwile i powiat wą
brzeski, który w swoim czasie mógł się poszczycić kilkoma bibljotekami wiejskiemi oraz pokaźną, bo przeszło 1.600 tomów liczącą bibljoteką i czytelnią w mieście Wąbrzeźnie.
Niestety, w ostatnich czasach sprawa ta uległa zastojowi, z którego jednak musimy się obudzić i wejść na nowe tory.
Reorganizację T. C. L. w Wąbrzeźnie rozpoczę
liśmy z dniem 15 maja r. b. od umieszczenia bibljo- teki ponownie w dawnej sali w szkole żeńskiej przy ulicy Wolności. Otwarcie jej jednak i oddanie do użytku publiczności odbędzie się dopiero po upo
rządkowaniu i skompletowaniu z końcem maja, w dniu, w którym odbędzie się równocześnie ogólne zebranie członków T. C. L. z udziałem przedstawi
ciela Zarządu Głównego z Grudziądza, o czem o- sobno zawiadomimy.
Wierzymy, że w zebraniu tern weźmie udział całe społeczeństwo miasta i powiatu, kto tylko zaj
muje się sprawą oświaty i kultury narodowej, kto rozumie jej wartość i kto w tym kierunku już pra
cował lub pracuje.
Wznawiając działalność bibljoteki T. C. L., po
stanawiamy tym razem dać jej już takie podstawy, aby stała się trwałą placówką oświatowo-kultural- ną dla miasta i powiatu, aby ją można w najbliż
szej przyszłości rozszerzyć na publiczną czytelnię i przez umieszczenie radja zamienić na przybytek nietylko pożytecznej pracy, ale i miłej rozrywki u-
■ myślowej dla szerokich mas pracowników umysło
wych i fizycznych. Jeśli ponadto powiedzie się nam zamiar zorganizowania przy bibljotece akcji od
czytowej, będziemy mogli z uczuciem zadowolenia powiedzieć, że spełniamy godnie nasz społeczno- narodowy obowiązek względem siebie i swoich naj
bliższych.
Pracy organizacyjnej i kierownictwa bibljote
ką do ogólnego zebrania i nowych wyborów całego Zarządu podjął się Inspektor Szkolny p. Matusz
kiewicz, który tą drogą zwraca się do wszystkich, komu dzisiejsza odezwa przemawia do serca i prze
konania. z gorącą prośbą:
1) O zwrot książek, które są własnością bibljo
teki, a które poznać można po pieczątce T. C. L., 2) O ofiarowanie dla bibljoteki książek wła
snych, zwłaszcza nowych, które po przeczytaniu le
żą w domu bezużytecznie a w bibljotece mogą słu
żyć wielu spragnionym wiedzy i przyjemności czy
telnikom i spełnić właściwe swe zadanie.
Książek zniszczonych i zdekompletowanych nie przyjmuje się.
3) O ofiarowanie dla czytelni świeżych nume
rów tygodników,i pism ilustrowanych, oraz popu
larno - naukowych lub dawniejszych roczników, przyczem zaznacza się, że dzienników lub pism o jakiemkolwiek zabarwieniu politycznem nie przyj
muje się.
4) O dobrowolne ofiary pieniężne na odświeże
nie i powiększenie bibljoteki nowszemi wydawnic
twami.
5) O zaofiarowanie swej współpracy i projek
tów ze strony wszystkich osób, które się czemkol- wiek do ożywienia ruchu w bibljotece, w czytelni, lub w sekcji odczytowej przyczynić mogą.
Ponadto ze strony Zarządu gorąco apelujemy do dawnych członków i nowych sympatyków, aby wszyscy zgłaszali swe przystąpienie do T. C. L.
i wpłacali składki za rok 1930 (do dawniejszych nie mamy pretensji) oraz aby zachęcali do tego ' wszystkich swoich znajomych. Zamiary nasze speł
nimy tylko wtedy, gdy do współpracy staniemy a przynajmniej z datkami pospieszymy wszyscy.
Zgłoszenia i ofiary w książkach, pismach i go
tówce, oraz składki członkowskie do Ogólnego ze
brania przyjmuje się każdego dnia do godziny 13-ej w Inspektoracie Szkolnym przy ul. Dąbrowskiego,
" oraz w środy i piątki od godziny 16 do 18-tej (od 4—6 po poi.) w bibljotece przy ul. Wolności w szkole żeńskiej.
ZA DOTYCHCZASOWY ZARZĄD:
Przewodniczący: Leon Schwarz, Burmistrz.
Kierownik Sekretarjatu i bibljoteki:
W. Matuszkiewicz, Inspektor Szkolny.
i
Z VII. Tygodnia L. 0. P. P-
W d n iu w c z o r a js z y m w g o d z in a c h p o p o łu d n io w y c h d z ię k i s ta ra n io m k o m is a r z a V I I, ty g o d n ia L . O . P , P . p o r , K u lis z e w sk ie g o , p r z y b y ła z T o r u n ia d o W ą b rz e ź n a c z o łó w k a L . O , P , P .
O g o d z . 1 6 -te j w s a li k in a „ S ło ń c e ” p r z y b y ły z c z o łó w k ą w o je w ó d z k i in s tr u k to r L , O , P , P , p . k p t A b r a m o w ic z w y g ło s ił d o lic z n ie z g r o m a d z o n e j p u b lic z n o ś c i, o r a z s ta rs z e j m ło d z ie ż y s z k o ln e j, o d c z y t o r o z w o ju h is to r y c z n y m b o jo w y c h ś r o d k ó w c h e m ic z n y c h , a n a s tę p n ie s k u tk a c h w a lk i c h e m ic z n e j w w o jn ie ś w ia to w e j, w r e s z c ie z a p o w ia d a ją c e j s ię g r o ź n ie p r z y s z łe j w o jn ie g a z o w e j; w k o ń c u n a w o ły w a ł s p o łe c z e ń s tw o d o w s p ó ln e j a k c ji p r z e z u - d z ia ł w p r a c a c h L ig i O b r o n y P o w ie tr z n e j i P r z e c iw g a z o w e j, k tó r a m a n a c e lu ty lk o o b r o n ę s p o łe c z e ń s tw a p r z e d e w e n tu a lu e m i a ta k a m i g a z o w e m i, o r a z r o z w ó j c y w iln e g o lo tn ic tw a .
O d c z y t p r e le g e n ta z e b r a n i p r z y ję li h u c z n e m i o - k la s k a m i. P o o d c z y c ie d e m o n s tr o w a n o s p e c ja ln ie p r z y w ie z io n y p r z e z c z o łó w k ę f ilm p r o p a g a n d o w y w 4 c z ę ś c ia c h p o d ty tu łe m „ O b r o n a p r z e c iw g a z o w a o ś r o d k ó w p r z e m y s ło w y c h i f a b r y c z n y c h ” . C ie k a w ą a k c ję w f ilm ie c b e c n i ś le d z ili z w ie lk ie m z a in te r e s o w a n ie m .
O g o d z , 1 8 -te j p o w tó r z o n y z o s ta ł o d c z y t i film r ó w n ie ż w s a li k in a „ S ło ń c e ” d la s z k o ły d o k s z ta ł
c a ją c e j, k tó r a w lic z b ie 4 0 0 s łu c h a c z ó w o b o jg a p łc i w r a z z n a u c z y c ie ls tw e m p r z y b y ła a b y p r z e k o n a ć s ię o d o n io s ło ś c i a k c ji L . O . P , P , s p e c ja ln ie d la r z e s z p r a c u ją c y c h .
T y d z ie ń V I I , L , O . P , P . k o ń c z y s ię w d n iu 2 5 m a ja a w ię c n ie z w le k a j i z a p is z s ię n a c z ło n k a
Odezwa.
Ogólny ciężki kryzys gospodarczy przyczynia się do wzrostu bezrobocia. Pomimo lego, że minę
ła zima, większa część robotników me może zna
leźć pracy. Z powodu tego zakrada się coraz więk
sza nędza u bezrobotnych. Czuję się dlatego zo
bowiązany wnieść do Szan. Obywatelstwa gorącą prośbę o składanie ofiar na rzecz niesienia pomocy bezrobotnym.
Wszyscy o tern wiemy, że głód jest lichym do
radcą Chociaż trudności gospodarcze dają się we znaki wszystkim sferom społeczeństwa, to jedna
kowoż nie można się uchylić od niesienia pomocy tym, którzy faktycznie zaczynają już cierpieć głód.
Ofiary przyjmują administracje: „Głosu Wą
brzeskiego", „Gazety Wąbrzeskiej" i „Allg. Nachr.
fiir Pomm".
Wąbrzeźno, dnia 21 maja 1930 r.
S C H W A R Z , B U R M I S T R Z
WIADOMOŚCI POTOCZNE.
W^brzeź»3Q 9 d n ia , 2 1 m a ja 1 9 3 0 r .
— JUŻ TERAZ. J u ż o d d z iś p r z y jm u ją lis to n o s z e p r z e d p ła tę n a „ G ło s W ą b r z e s k i” . W o b e c w a ż n y c h w y d a r z e ń p o lity c z n y c h , m a ją c y c h d o n io s łe z n a c z e n ie n a d a ls z ą p r z y s z ło ś ć , w in ie n k a ż d y o b y w a te l g a z e tę n a s z ą a b o n o w a ć , a b y b y ć z a w s z e d o k ła d n ie p o in fo r m o w a n y m o w s z y s tk ie m i to n ie je d n o s tr o n n ie a le k r y ty c z n ie , g d y ż n a le ż y m y d o o b o z u , k tó r y d o w s z e lk ic h p o c z y n a ń o d n o s i s ię ta m , g d z ie z a c h o d z i p o tr z e b a z r o z w a ż n ą k r y ty k ą i w s k a z a n ia m i d o le p s z e j d r o g i p o s tę p o w a n ia .
— Uroczyste przyjęcie kandydatów. W u b . n ie d z ie lę o d b y ło s ię u r o c z y s te p r z y ję c ie 1 1 - tu k a n d y d a tó w d o S o d a lic ji M a r ja ń s k ie j p r z y Ł u t. g im n a z ju m . U r o c z y s to ś ć o d n y ła s ię p o d c z a s M s z y ś w , o g o d z , 8 ,3 0 ( g im n a z ja ln a ) . K a n d y d a tó w p r z y ją ł M o d e r a to r S o d a lic ji k s , p r o f . B r e j s k i.
P o p o łu d n iu te g o d n ia u r z ą d z iła tu t, S o d a lic ja M a rja ń s k a z k s , p r o f , B r e j s k im n a c z e le w y c ie c z k ę d o la s u W ro ń sk ie g o , g d z ie z o s ta ła p r z y ję ta s ta r o p o ls k ą g o ś c in n o ś c ią u p p , J ó z e fo s tw a S z u lc ó w , W ie c z o r e m w s z y s c y p e łn i w r a ż e ń u d a li s ię d o s w y c h d o m ó w ,
— Jeszcze kilka miejsc wolnych na kursie go
spodarstwa domowego. A z a te m d z ie w c z ę ta , z w ła s z c z a z e „ S to w a r z y s z e ń M ło d z ie ż y ” n a m y ś lc ie s ię i p o d ą ż c ie n a b r a ć ta m w ia d o m o ś c i w a m p o tr z e b n y c h .
O p ła ta m ie s ię c z n a w y n o s i 2 0 ,— z ł., w p is o w e 5 ,— z ł. Z g ło s z e n ia p r z y jm u je s ię w d o m u p . F e n - s k ie j, u l. W o ln o ś c i 6 6 ,
— Kradzież kur. W n o c y z w to r k u n a ś r o d ę s k r a d z io n o g o s p o d a r z o w i p , T o m a k o w i J a n o w i, w y b u d o w a n ie p o d g łó w n y d w o r z e c , 4 k u r y . D o c h o d z e n ia w to k u ,
— S z k o ła p o w s z e c h n a m ę s k a p rz y jm u je c h ło p c ó w d o z a p is u , u ro d z o n y c h w 1 9 2 3 r o k u d o d n ia 2 4 m a ja w łą c z n ie , o d g o d z . 8 — 9 ra n o . N a le ż y p rz e d ło ż y ć ś w ia d e c tw o c h rz tu , m e tr y k ę u ro d z e n ia , ś w ia d e c tw o I i II s z c z e p ie n ia o s p y .
— Pieszo naokoło świata w y b r a ł s ię w ś la d z a p , K ik u ls k im , c z ło n e k K . S , „ P o m o r z a n k i” p , I g n a c y R y c z k o w s k i, z a m ie s z k a ły w W ą b r z e ź n ie , P o d r ó ż tę o d b y w a ć b ę d z ie o n w s p ó ln ie z p . K ik u ls k im , z k tó ry m s p o tk a s ię n a g r a n ic y b u łg a r s k o - g r e c k ie j, a d o k tó r e g o to m ie js c a u d a je s ię k o le ją , a b y s ię z n im p o łą c z y ć . P o s z c z ę ś liw y m p o w ro c ie d o W ą b r z e ź n a p , R y c z k o w s k i z a m ie r z a d o k o ń c z y ć p o d r ó ż
s w ą , u d a ją c s ię p ie s z o d o m ie js c a w k tó r e m s p o tk a s ię z p , K ik u ls k im ,
— Podziękowanie. Z a b e z p ła tn e d o s ta r c z e n ie u c z e s tn ik o m V I I , T y g o d n ia L . O , P , P . s a li p o d c z a s o d c z y tó w i w y ś w ie tla n ia f ilm u p r o p a g a n d o w e g o L ig i O b r o n y P o w ie tr z n e j i P r z e c iw g a z o w e j w y r a ż a m n a te j d r o d z e w ła ś c ic ie lo w i h o te lu „ P o d B ia ły m O r łe m “ w W ą b rz e ź n ie p . F r a n c is z k o w i S z y m a ń s k ie m u w im ie n iu P o w ia to w e g o K o m ite tu L , O , P , P , p o d z ię k o w a n ie .
K o m is a rz V I I. T y g o d n ia L . O , P P , (— ) K u łis z e w s k i, p o r u c z n ik ,
— Pierwszą wiosenną zabawę ogrodową u r z ą d z a K lu b S p o r to w y ,,P o m o r z a n k a “ w n ie d z ie lę , d n ia 1 c z e rw c a b r , w o g r o d z ie p . T w a r d o w s k ie g o , U r o z m a ic e n ia ja k ie p r z y g o to w u je K o m ite t ś c ią g n ą n ie w ą tp liw ie w s z y s tk ic h m ie s z k a ń c ó w m ia s ta n a s z e g o n a tę p ie rw s z ą z a b a w ę ,
Z p o w ia tu .
— U CIĄŻ. (Podziękowanie). N iż e j p o d p is a n y s k ła d a s e r d e c z n e B ó g z a p ła ć R a d z ie g m in n e j U - c ią ż , o r a z w s z y s tk im p p , g o s p o d a r z o m z U c ią ż a , ż e r a c z y li p r z y jś ć m i z d o r a ź n ą p o m o c ą w ta k w ie l- k ie m n ie s z c z ę ś c iu , ja k ie m n ie s p o tk a ło p r z e z s p a le n ie s ię c a łe g o m o je g o d o b y tk u , n ie c h ty m w s z y s t
k im P a n B ó g s to k r o tn ie w y n a g ro d z i z a ic h o f ia ry . P o n ie w a ż in a c z e j w y w d z ię c z y ć s ię n ie m o g ę , ja k ty lk o n a te j d r o d z e , s k ła d a m je s z c z e r a z s e r
d e c z n e „ B ó g z a p ła ć * ’. J a n K u ć m a ,
— PÓLKO. (Bójka na tle mieszkaniowem).
D n ia 1 7 m a ja b . r, n a tle m ie s z k a n io w e m p o w s ta ła b ó jk a ta k , ż e o d s łó w p r z y s z ło d o c z y n ó w m ię d z y w ła ś c ic ie le m K o c h a n k ie m A n d r z e je m a lo k a to r e m M u s z y ń s k im M a rja n e m i te g o ż r o d z in ą . M u s z y ń s c y n ie c h ę tn ie z a jm u ją c y s ię r z e te ln ą p r a c ą , z a c z e p ili n a p o d w ó r z u p r a c u ją c e g o ta m r o b o tn ik a K m ie c ik a i o b r z u c ili k a m ie n ia m i, w s k u te k c z e g o p o s p ie s z y li n a p o m o c b iją c y m s ię K o c h a n e k i je g o ż o n a . P o o b u s tr o n n y c h p o k a le c z e n ia c h s ię b ó jk ę u - k o ń c z o n o b e z r o z s trz y g n ię c ia . O b s e rw a to r.
— RADZYN-WIEŚ. (Kradzież leśna). P a n M o ty k a z R a d z y n a - w s i p o z w o lił s o b ie n a g r u b s z y ż a r c ik ; p o je c h a ł w n o c y d o W ro ń s k ie g o la s u i z a b ra ł s o b ie n ie z g o r s z ą p o r c ję d r z e w a u ż y tk o w e g o , — Z p r z e r a ż e n ie m je d n a k p o ja k im ś c z a s ie s p o s trz e g ł u s ie b ie p o lic ję , k tó r a m u d r z e w o z a b r a ła i z w ró c iła p o s z k o d o w a n e m u . S p r a w a n ie f o r tu n n e g o p a n a M o ty k i z n a jd z ie s w ó j e p ilo g p r z e d s ą d e m ,
— KOWALEWO. (Wycieczka S. M. P.) S to
s o w n ie d o u c h w a ły z e b r a n ia p le n a r n e g o , k tó r e s ię o d b y ło w n ie d z ie lę , d n ia 1 1 b m , u r z ą d z o n o w d n iu w c z o r a js z y m t, j, w n ie d z ie lę d n ia 1 8 . 5 . b r , w y c ie c z k ę tu t. S to w a rz y s z ę ! ia P o ls k ie j M ło d z ie ż y K a to lic k ie j — O d d z ia ł M ę s k i — d o je z io r a p o ło ż o n e g o w le s ie a o d le g łe g o o 1 3 k im , o d m ia s ta . K r ó tk o p o g o d z in ie 1 -s z e j p o p o łu d n iu w y r u s z o n o p r z y d ź w ię k a c h w ła s n e j o r k ie s try i p r z y u d z ia le 3 4 d r u h ó w z k s . w ik , P ta c h e m ja k o p a tr o n e m i Ł , S z y c z e w - s k im ja k o p r e z e s e m n a c z e le , C z a s m a r s z u u r o z m a ic o n o s o b ie g r a n ie m o r k ie s tr y i ś p ie w a n ie m r ó ż n y c h p io s e n e k . P o u p ły w ie 2 g o d z in p r z y b y to n a m ie js c e w y c ie c z k i. W y z n a c z o n y o d p o c z y n e k ( p ó ł g o d z in y ) n a p o ż y w ie n ie s ię z s z e d ł d o ś ć p r ę d k o . P o p r z e r w ie b a w io n o s ię p r z y d ź w ię k a c h o r k ie s tr y w r ó ż n e g r y r u c h o m e o r a z w p iłk ę n o ż n ą ta k , ż e w y z n a c z o n y c z a s n a p o b y t w le s ie b a r d z o p r ę d k o u p ły n ą ł i n a le ż a ło p o m y ś le ć o p o w r o c ie . J e s z c z e k r ó tk o p r z e d w y m a r s z e m d o k o n a n o f o to g r a f ji S to w a rz y s z e n ia p r z y k tó r e j z a u w a ż o n o k s , p r ó b , P u p p la , p r o te k to r a S to w , i k ie r, s z k o ły p . G r o c h o w s k ie g o , c z ło n k a p a tr o n a tu . O p r ó c z te g o z a u w a ż o n o d o ś ć d u ż ą ilo ś ć o b y w a te li i r ó ż n y c h g o ś c i z K o w a le w a i o k o lic y , k tó r z y b ą d ź to p o w ó z k a m i lu b in n y m ś r o d k ie m m e c h a n iz a c ji p r z y b y li. P o d o k o n a n e j f o to g r a fji r o z p o c z ę to p o w ró t ta k , ż e k r ó tk o p r z e d g o d z in ą 9 - tą w ie c z o r e m w k r o c z o n o p r z y d ź w ię k a c h o r k ie s tr y d o m ia s ta . S to w a r z y s z e n ie z a trz y m a ło s ię w n ie w ie lk ie j o d le g ło ś c i o d p le b a n j i n a r y n k u , g d z ie n a p r z ó d o d ś p ie w a n o „ W s z y s tk ie n a s z e d z ie n n e s p r a w y ', p o c z e m k s , w ik , P ta c h p r z e m ó w ił d o d r u h ó w , d z ię k u ją c z a lic z n e p r z y b y c ie n a w y c ie c z k ę o - r a z ż y c z ą c im „ d o b r e j n o c y ” z a k o ń c z a ją c s w e p r z e m ó w ie n ie h a s łe m „ G o tó w ” ,
D o d a ć n a le ż y , ż e p o g o d a b y ła ja k b y w y m a rz o n a , i ś lic z n ie s p r z y ja ją c a d o w y c ie c z e k , to te ż d r u h o w ie p o m im o n ie p r z y z w y c z a je n ia i p ó ź n ie js z e g o z m ę c z e n ia n ie tr a c ili h u m o r u i b a w ili s ię o c h o c z o .
U c z e s tn ik .
— WIZYTA LOTNIKÓW. P r a w d o p o d o b n ie ja k o n a p o c z ą te k V I . ty g o d n ia L , O , P , P , p r z y b y ły d o n a s z e g o m ia s ta w d n iu w c z o r a js z y m ( n ie d z ie la ) z e s tro n y G o lu b ia k r ó tk o p o g o d z in ie 4 - te j p o p o łu d n iu tr z y (3 ) s a m o lo ty i to w c e la c h p r o p a g a n d o w y c h , P o w y k o n a n iu r ó ż n y c h k a r k o ło m n y c h e - w o lu c y j w c z a s ie ja k ic h ś 2 0 m in u t o d le c ia ły w k ie r u n k u T o r u n ia , L u d n o ś ć m ia s ta z z a p a r ty m o d d e c h e m ś le d z iła p r z e b ie g ty c h e w o lu c y j o d n o s z ą c d o d a tn ie w r a ż e n ie o p o ls k ic h s a m o lo ta c h i lo tn ik a c h , p o m im o , ż e n ie je d n i z e s tra c h u , a ż p o d d r z e w a i p o d b u d y n k i u c ie k a li.
P r z y te j s p o s o b n o ś c i d o d a ć n a le ż y , ż e w n ie
d z ie lę d n ia 2 5 b m , s ta r a n ie m P o w ia to w e g o K o m i-
' Str. 4 „G Ł O S W Ą B R Z E SK I* 4 --- --- --- N r. 59 --- PONMLKJIHGFEDCBA
tetu L . O . P . P- odbędzie się w tut. m iejscow ości propagandow y dzień na rzecz L , O - P . P . z p o k a
zem m asek gazow ych, odczytem i w yśw ietleniem film u propagandow ego, przyczem spodziew ać się należy, że obyw atelstw o K ow alew a i okolicy zain teresu je się spraw ą naszego lotnictw a i obrony przeciw gazow ej oraz nie poskąpi sw ego ofiarnego grosza na ten cel, (K )
Z N A S Z E J D Z IE L N IC Y
— CHEŁMNO. (Orzeł na ratuszu-) W ładze m iejskie założyły na ratu szu grom ochron i p rzy tej sposobności uzupełniono dokum enty historyczne w puszce na w ieży. N a sam ym szczycie w ieży um ie
szczono o rła białego, co czyni na przechodniach m iłe w rażenie.
— Chełmno- (S zkielet ludzki w yrzucony przez W isłę). W niedzielę, 11. b. m . na brzegu W isły w R afie pow iat chełm iński, znaleziono kościotrup ludzki bez rąk. Z adziw iające, że szkielet nie zo
stał całkow icie przez n u rty i fale rzeczne rozbity, lecz u trzy m ał się niem al w całości.
— Bydgoszcz. (N ieznany sam obójca). D nia 15 bm , o godz. 5 rano nad starym kanałem p rzy czw ar
tej śluzie, przechodnie zauw ażyli jakiegoś m ężczy
znę, który porzuciw szy na brzegu kapelusz i p o rt
m onetkę z zaw artością kilku groszy, skoczył do w o
dy i utonął. N ikt nie pospieszył t onącem u z ra
tunkiem , gdyż św iadkam i w ypadku były tylko sa
m e kobiety. Z aw iadom iona policja zarządziła p o
szukiw ania za zw łokam i topielca, których jednak dotychczas nie odnaleziono, jak rów nież nie stw ier
dzono jeszcze identyczności sam obójcy,
— Z ziem i łom żyńskiej donoszą, że w osadzie W ip n a p o w stał pożar, k tó ry , p rzerzu ciw szy się na inne budynki, straw ił 20 dom ów m ieszkalnych, 44 sto d ó ł i 71 chlew ów . Z achodzi p o d ejrzen ie p o d p a
lenia.
RUCH TpWARZYSTW^
— B aczność „L utnia", D ziś o godz. 8 ej w iecz.
śpiew y „L utni".
— Wąbrzeźno. „Cześć Pieśni1 . P len arn e zebra
nie T ow arzystw a Ś piew u M łodzieży Ż eńskiej „Św- Cecylji“ w W ąbrzeźnie odbędzie się w czw artek, dnia 22 bm . o godzim e 20,45 w salce w ikarjów ki.
Z pow odu w ażnych obrad prosim y o przybycie w szystkich C złonkiń nieczynnych i czynnych.
Z arząd.
— K lub Sportow y „Pom orzanka“
zaprasza niniejszem w szystkich czynnych członków na zebranie, które odbędzie się w czw artek, dnia 22 bm . o godz. 8,30 w lokalu p. St.
K lim ka. Ze w zględu na szereg bardzo w ażnych spraw upra
sza się o grem jalne li punktualne przybycie. Z arząd.
— WĄBRZEŹNO. Baczność Koledzy i Kole żanki! D nia 23 bm . o godz. 8 w iecz. w hotelu „P od B iałym O rłem " odbędzie się zebranie inform acyjne Z w iązku P racow ników K upieckich — O ddział W ą
brzeźno, na którem w ygłosi kol. P rezes jako d ele
gat z P oznania referat. N a zebranie pow yższe z p o w odu w ażnych spraw zapraszam y w szystkich K o
legów i K oleżanki z W ąbrzeźna. Z arząd.
— Baczność! Spółka Łowiecka w Wąbrzeźnie.
P onow ne doroczne zebranie w yznacza się na dzień 1 czerw ca 1930 r, na godz. 5 -tą po południu w lo
kalu p, S t. K lim ka, O ile na niniejsze zebranie w al
ne nie staw i się statu to w a w iększość członków S p ó ł
ki Ł ow ieckiej, to 15 m inut później odbędzie się p o now ne zebranie celem pow zięcia koniecznych u- chw ał bez w zględu na ilość obecnych członków . Z w ołane bow iem na dzień 18 m aja b. r. roczne w al
ne zebranie nie m ogło się odbyć z uw agi na m ałą ilość członków , przybyłych na to zebranie.
Z arząd,
— ZIELEŃ. Z ebranie K ółka R olniczego odbę
dzie się w niedzielę, dnia 25 bm . o godz. 4 po p o t
w lokalu p. S roki. Z arząd.
D ruk i nakład: „G los W ąbrzeski** B . Szczuka — W ąbrzeiue R edaktor odpow iedzialny: A lfons Szczuka — W ąbrzstne Za dział ogłoszeń redakcja nie bierze odpow iedzłalaeńot
